장음표시 사용
101쪽
tesignanis parmas obiiciunt. recipit extempla animum pedestris acies,postquam iuuentutιβ proceres aequato geri unere pugnae fecum partem periculi fustinentes uidit. tum demum impulsi Latini, perculsas inclinauit acies. equio tibiis admoti equi, ut persequi hostem possent. βecuta C pedestra acies. I bi nihil nec diuinae, nec humanae opis diu Elator praetermittens aedem canori uouisse ferturi. ac proη , nuntiasse militi praemia, qui primus, qui siecundus castra hostium intrasset. tantusq; ardor luit, ut eo de impetu quo
fuderunt hostem, Romani castra cuperent. Hoc modo ad laeum Regillum pugnatu est. Dictator Cr magister equitum triumphantes in urbem rediere. Triennio deinde nec certa pax,nec bellu fuit. CVules Q . Cloelius er T. Laristius. Inde A. Sempronius er M. Ninutius. his consuliabus aedes Saturno dedicam: Suturnalia institutus I fius dies. A. deinde Ponbumius er T. Virginius Cos s. facti. Ηοe demum anno ad Regillum lacum pugnatum apud quosdam inuenio. A. Posthumium, quia collega dubiae
fidei luerit, se consulatu abdicasse, dictatorem inde satactum. Tanti errores implicant temporum, aliter apud aralios ordinatιs magistratibus, ut nec qui confiules siecunda quosdam, nec quid quos anno actum fit,in tanta uet titate non rerum modo, sed etiam autorum digerere pila. Ap. claudius deinde ex P. Seruilius con*les ficti. I WAgnis hic annus est nuntio Tarquinh mortis. Mortuim est cumu, quo se post fractas opes Latinorum ad Aristodeae
in t rannu contulerat. Eo nuntio erecti patres, erecta
plebs. sied patribus nimis luxuriosa ea fuit utilia. plebi,
i ad eam diem summa ope instruitum erat, iniuria a primoribus fieri coepere. Eodem anno Signia colonia, quum rex Tarquiniim dedxxerat, suppleto n ero colonorum
102쪽
LIBER II. a norum iterum deducta est. Romae tribus una CT X X X. Actae. Aedes Mercuri j dedicata est idibus Majjs. Cum a Volscorum gente Latino bellio nes pax, tres bellum fucia rat. nam GT Vollici comparauerant auxilia quae mitterenti Latinis, ni maturatum ab dictatore R omano esset: mai turauit Romanus, ne praelis uno cum Latino Vollicoq; n contenderet. Hac ira consules in Volscum agrum legio. res duxere. Volscos confiiij poenam non metuentes necoisa pinata res perculit. armoruimmemores ob fides dat CCC.
ι principum a cora atq; Pometia liberos. ita sine certamine a inde abductae legiones. Nec in multo post Volscis leuatas iis metu sevum redijt ingenium. rursus occultum parant belrum, Hernicis in socientem armorum assumptis. Iegara . tos quos ad solicitandi in Latium pasim dimittiit.bed reis si cens ad Regillu lacum accepci clades Latinos ira odios S eigue, qκicans arma suaderet, ne ab legatis quidem uiora flandis abstinuit. comprehensos Volscos Romam duxere. i ibi traditi coctulibus, indicatures est,Volscos Hernicoss j parare bellum Romanis. Relata re ad senatum, adeo sustii vatum patribus,ut CT captiuorum fiex milllia Latinis reis ii mitterent, Cr de foedere, quod prope in perpetuam nera a gatum fuerat, in ad nouos magi bratus re cerent. E ninris i. vero tum Latini gaudere Solo, pacis autores in ingenti, gloria esse. eoronam auream Ioui donum in Capitolium si mitignt.eum Iegatis, donos, qui captiuoru remisi ad fiuis , os fuerant, magna circium usu multitudo uenit. pergunts domos eorum,apud quem quilis struierant.gratias aguntii liberaliter habiti, cultique in calamitate sua, inde hostilia iii iungunt. Nunquam alias ante publice priuatinis Latinus nomen Romano imperio coniunctiu3 fuit. Sed cr bellum
, volscu imminebat, Cr ciuitas fecum ipsa discors intestiis
103쪽
DEC. PRIMA Eno inter patres plebemq; flagrabat odio, maxime prorepter nexos ob aes alienum. Fremebunt, se foris pro liberedite er imperio dimicantes,domi a ciuibus captos cr ompressos essee: tutiorems in bello, quam in pace, inter hompes, quam inter ciues libertatem plebis esse. inuidiamseum sua sponte gliscentem insignis unius calamitas accendit. Magno natu quidam cum omnium maiorum suorum insignibus sie in forum proiecit. obsita erat squalore uetapa, foedior corporis babitus pallore ac macie perempti. ad hoe promissa barba er cupiissi ellerauerant speciem octris. noscitabatur tamen in tanta deformitate, Cr ordines durix sie aiebant, alias militiae decora uulgo mistrantes eum iactabant. ipse testes bonemrum aliquot locis pugnarum 'cicatrices aduerso pectore ostentabat. Scisciti itibus unis de ille habitus es unde deformitus es cum circi fusa turba esset prope in concionis modum: Sabino bello ait se milia tantem, quia propter poplit*tiones agri non fructu mois do enuerit, sed uilla incensa fuerit, direpta omnia,pecolardabam, tributum iniquo suo tempore imperatum, aes alienum βcise id cumulatu Uuris primo be agro paterno duitos exuisse, deinde fortunis alijs, postremo uelut trabem peruenise ad corpus. ductum se ab creditore non inseruitium, sied in ergastuum Cr carnificinam esse. inde Oaepentire tergum foedum recentibus uestigiis uerberum. Ad haec uisu auditaq; clamor ingens orituri non iam foro se tumultus continet, sed pasim totam urbem pervadit. nexu uincti, solutiq; sie undiq; in publicum proripiunt,implotarant Quiritium fidem. nullo loco deest lieditionis uoluntata .rius comes. multis pasim agminibim per omnes uius cum clamore in forum curritur. Magno cum periculo suo, qui sorte patrum in foro ei alit, in eam turbam inciderunt. nec tempe
104쪽
LIBER II. temperaturm manibus fretini propere confiulas P. Servia' itus , er Ap. claudius ad comprimendam seditionem inaei teruenissent. At in eos multitudo uersa ostenta re uincula: stia, deformitatemque aliam. haec be meritos dicere, exproas brantes suam quin alius alibi militiam. postulare minata a citer magis,quam suppliciter, ut senatum vocarent. curiar Eius ipsi futuri arbitri , modcratoress publici confiIJ: circumsistunt. Pauci admodum patrum, quos casius obtutia terat, contracti ad confulas caeteros metus non curia mota
a do, sed etiam foro arcebat. nec agi quicquam per insteis; quentium poterat sienatus. Tum uero eludi atq; extrubia se multitudo punire,er patrum qui abessent,non cactu,nos metu, sed impediendae rei causa abesbe, er consilis ipsiosa tergiversari nec dubie ludibrio esse taberias suas. I a prois
i pe erat,ut ne confiuium quidem maiestis coerceret iras hoz minum, cum incerti morando, an ueniendo plus periculi: contraherent, tandem in benatu veniunt. Irequentiq; tantae dein curia non modo inter patres, bed ne inter consules ι quidem ipsos satis conueniebat. Appius uehementis inges iiij uir,imperio confiulari rem agendam censiebat: uno auta altero arrepto,quieturos alios. Servilius lenibus remedijss aptior, concitatos animos flecti, quam fragi putabat cum, tutius, tum facilius esse. I nter haec maior alius terror. L tini equites cim it ultuoso aduolant nuntio: Vollicosi inmo exercitu ad urbem oppugnandam venire. quae aura, dita adeo duas ex una ciuitate discordia Ircerat longe aliter patres ac plebem ascere. exultare gaudio plebes, , ultores superbiae patrum adesse dicere deos. alius ullum
a confirmare ne nomina darent:cum omnibus potius, quam; solos perituros patres mittarent, patres arma caperet,ut
105쪽
DE c. PRINAT uero curia moem ac trepida ancipiti metu, CT ab cive, ab hone, Seruilium constulem,cui ingenium magis popum
Iare erat, orare, ut tantis circurruentam terroribus expodiret rempublicam. Tum consul misso senatu in conciois nem prodit. ibi cune die patribus ostendit, tu conctulatur plebi. ciet erum delibcrationi de maxima quidem illa , sed tamen parte ciuitatιs, metum pro uniuersa republica inisteruenise. nec pose, cum hostes prope ad portus essent, besso praevertisse quicquam: nec, sit sit laxamenti aliquid, aut plebi honestum esse, nisi mercede prius accepta, arma pro patria non cepille: nes putribim satis decorum, per metum potius, quam postmodum voluntate, aflictu citauim seuorum fortunis confiuluisse. Concioni deinde edicto
addidit fidem. quo edixit,ne quιs ciuem Romanum vinctu aut clausum teneret, quo minus ci nominis edendi apud con ulta potems feret: ne quis militis, donec in cactrps estaset, bona posideret,aut venderet liberos, nepotes ue eius moraretur. Hoc proposito edicto, Cr qui aderant nexi, profiteri extemplo nomina: Cr undis ex tota urbe proritapientium sie ex priuato, cum retinendi ius creditori non esset,concursus in frum, ut sacrameto dicerent, feri. in gnu eu manus luit neq; aliorum magis in Volsco bello uirtus, atq; opera enituit. Consul ecpius contra honem eduri cit,paruo dirimente interuallo castra ponit. proxima inde
nocte Volsci dificordia Romana freti, si qua nocturna trasitio proditiosite fieri posit,tentant castra. siensiere uigiles rexcitatus exercitus: signo dato concursium 6t ad arma. ita frustra id inceptum Vollicis suit.reliquum noctu utrinque quieti datum. postero die prima luce Volsci Uu repletis uallis inuadunt. Iunis ab omni parte munimenta velletabantur, cum con ut, quanqlli cuncti undi, Cr nexi ante
106쪽
ae I B E R 11 tolhinnes ut signum daret, clamabant, experiendi animos mistion causa par per moratus, postquam satis appari rebat ingens ardor, duo tuidem erumpendum signo, aeditem auidam certamunis emttit. primo stitim incursu pulcti hoctes: ugietibus quoad inbequi pedes potuit, terga covi eques usque ad castra pauidos egit. mox ipsa castra legionibus circudatis, cum Volscos inde etiam pauor exispuli et,capta ireptaq;. Postero die ad Suessam Pometiae quo conjugerant hostes, legionibus ductis,intra pulliscos dies oppidu capitum. captum praedae datum. inde pauin
him recreatim egens miles. consevi cum maxima gloria sua victorem exercitum Romam reducit. decedentem Romani Ecetranorum Vollicorum legati rebus sivis timentes post Pometiam captam, κdeunt. His ex senatus constulto data pax, ager ademptuK. connim Cr Sabini Romanos teristinum. tumultus enim fuit uerius,quam bellum. N octe in urbem nuntiatum est, exercitum Sabinum praedabundum
di Anienem amnem peruenisse: ibi pasim diripi , atque incendi uilius. Niseus extemplo eo cum omnibus copijsequitum A. Posthumus, qui dimitor bello Latino luerat. secutus con ut Seruilius cum delecti peditum manu. plectrosque palantes eques circunuenit. nec aduenienti pediatum agmini restitit Sabina legio. st si tum itinere,tum poαpulatione nocturna, magna pars in villis repleti cibo uiaenoque uix fugae quod satia est uirium habuere. N octe una dito, per j cto que bello Sabino, postero die in magna iam ste undique partae pacis legati Aurunci senatum adineunt, ni decedatur Uosco agro, bellum indicentes. cumligatu simul exercitus Auruncorum domo princtus erat. cuius jania haud procul iam ab Aricia uisi tanto tumulatu concinit Romanos, ut nec cor uti ordine patres, nec g ε pacat
107쪽
to 4 DE c. PRIMAT pacatum responsium arma inferentibus arma ipsi eapietistes dare pσssent. Ariciam in no agmine itur: nec procul inde cum Auruncta signa collata: praelios uno debellatum est. Fusis Auruncta victor tot intra paucos dies bella R ori manus promissa conbulu, Adems sienatus expectabat: cum Appius cr insita buperbia animo, cr ut collegae uanam sceret fidem,quam asperrime poterat, ius de creditta peisi eun s dicere. deinceps Cr qui ante nexi fuerant, creditoriribus trudebantur,er nectebantur alij. Quod ubi cui miriliti inciderat, collegam appellaba cocursus ad Seruilium
febat: illius promissa iactabit, illi exprobrabat siua quisvbelli merita, cicatrices, acceptas postulabant, ut aut rem serret ad sienatum, aut ut auxilio esset confiui ciuibus fiuis, imperator mulitibus. Mouebant con utem haec, sed tergitauersuri res cogebat. adeo in alteram causam non collega solum praeceps ierat, sed omnis yctio nobilia. ita medium se gerendo, nec plebri uitauit odium, nec apud patres graistium in t. Patres mollem confiulem Cr ambitiosium rati,
plebs Aliacem breuis apparuit,aequasse eum Appii odiu.
certamen con ulibus inciderat, uter dedicaret Mercar aedem.sienatus ast rem ad populum reiecit.utri eorum de
dicatio iussu populi data esset, eum praeesbe annonae, meraeutoris collegium instituere , solennia pro pontifce iusta sit fuscipere. populus dedicationem aedis dat M. L ectorio primipili ceturionin quod scite apparet no tam ad honore eius, cui curatio altior βstigio seuo data esset,Actu, quum ad confiuiu ignominii. Saevire inde utis consulu alter pari tress. sita plebi creuerit animi, ex longe alia quam priamo instituerant, via grassabuntur. desperato enim con ulusenatust auxilio, cim in ius duci debitore uidiset,undis couolabant:nes dccretu exaudiri cobulis prae strepitu erclamore
108쪽
Iosν clamore poterat: nes cin decreulpet, qui qua obteperarii bat. ui agebatur,metusq; omnis et periculis libertatis,cuma in colpectu coulis singuli a pluribus uiolaretur,in crediab tores a debitoribus uerterunt. Super haec timor inc it Sas bini belli. delectus decreto,nemo nome dedit urete Apria pio,cr insiectante ambitione collegae:qui populari filetion rempublicam proderet,Er ad id, quod de credita pecuniadi ius non dixisset, adjceret,ut ne delectum quidem ex benas tus coulto haberet. non esse tamen desertam omnino remas publicam, neq; proiectum coctulare imperium.se unum Cri, suae cr patrum maiemtis uindicem fore. cum circumstarini rei quotidiana multitudo licetia accensa,arripi unum inae si signem ducembeditionum iusit. ille, cum a lictoribus iura traheretur,prouocauit. nec cesisset prouocationi confius, et quia non dubiil erat populi iudicium,nisi aegre uicta perois tinacia loret cosilio magis Cr autoritate prιncipil, quamini populi clamore. adeo supererit animi ad uninendum inae.. vidiam. crescere inde malum in dies non clamoribus moea do apertus, sed, quod multo perniciosius erat, secesione,4 occulti is colloquijs. T andem inuisi plebi confiules magiis, pratu abeut: Seruilius neutrps,Appius patribus mire gramo tus. A.Virginius inde,Cr T.Vetusius consulatum ineunt. TMn uero plebs incerta quales habitura coctules esset,coea, tus nocturnos pars in Esquilijs, pars in Aventino scere, ne in 'ro siubitιs trepidaret consilijs, Cr omnia temere acii fortuito ageret. Eam rem conbules rati,ut erat, pernicioras sim,ad patres restrant:bed delatam conbulere ordine non, licui adeo tumultuost excepta est clamoribus undiqer indignatione patrum. si quod imperio consulari exequeni; tam eset, inuidiam eius conctules ad senatum rei jcerent. σs
109쪽
ros DEC PRIMA Efuispe Romae nisi publicum cocilit . nunc in mille curia . conciones, cum alia in Esquili s, alia in Aventino fiant concilia,distersum er disipatam esse rempub. uniam Hermole uiriam id enim plus ese, quam consitilem) qualis Ap. Clauditu fuerit,momento temporis disculpurin illos cocri fuisse. correpti constules cis quid erga sic acere uellet nihil enim segnius mostiusve, quam patribus placeat, aracturos percunctarentur: decernunt,ut delectu quamacerrarimum habeant. octo lasciuire plebem. Dinus ostriatu conmsules in tribunal ascendui,citant nominatim iuniores. cunt ad nomen nemo restonderet, circunfusa multitudo in concionis modum,negare ultra decipi plebem posse. nunquantum milite habituros, ni praestiretur ides publica. libemtatem unicuis prius reddendam esse,quam arma danda,ut pro patria ciuibusq;,non pro donmnis pugnent. Conctules quid mandatum esct a benutu,uidebit sed eorum, qui inistra parietes curiae ferociter loquerentur, neminem ade cinuidiae suae participem. Cr apparebat atrox cum pleb
certamen. prius itas, quam ultima experirentur, sinaturam iterum consulere placuit. tum uero ad bellus coulis prompere conuolauere minimus quisl natu patrum, abdicare eonfulatu iubentes,CT deponere imperium, ad quod tuendum animus deesset. Utraq; re satis experta ara demu con.
sulci: Ne praedictum negetis Patres conscripti, adest inae gens seditio. ponulamus,ut ij, qui maxime ignauit increae pant,assint nobis habentibus desectum. acerrimi cuiusque
arbitrio, quando ita placet, rem agemus. Redeunt in tribunal,citari nominatim unum ex ijs, qui in constem erant, dedita opera iubent cum Itiret tacitus, Cr circa eu aliquot
hominum,ne forte uiolaretur, constitiJet globus,lictorent ad eum consiles mittunt. quo repulbo,tam vero indignam
110쪽
LIBER II. Ior, facinus esse clamittantes,qui patru confiuubus adcrant, deri: tiuolant de tribunali,ut lictori auxilio essent.licd ab lictore, nihil aliud quam prehendere prohibito, cin conuersius in putres impetum esset, tibulum intercursu rixa sedata est. ti in qua mincti sine lapide, sine telo plus clamoris atq; ir
c non,quam iniuriae fuerat. Senatud tumultuost uocatu tuiso multuosim con utitur, quae nionem postulantibu3 ijs, quii, pulsati fuerant,decernente M ocifimo quos non sientenαν t s magis, quam clamore Cr strepitu. tandem tam irae reses distent,exprobrantibus constulibu3 nihilo plus sanitatis ins curia,quam in foro e se,crdine conbuli coepit. Tres fuereii sententiae. P. Virginius rem non vulgabat. de hs tantum, re qui fidem secuti P. Seruilis confiulis Volsco, Aurunco,Sari et binos militasent bello,agendum cectebat. T.Largius,notrio id tempus esse,ut merita tantu modo exoluerentur. totamidi plebem aere alieno demersam esse .nec sini posse, ni omniis i bus costulaturi quin se alia aliorum sit coditio,uccendi ma gis disi ordiam,quam sieduri. Ap. Claudius er natura imis mitis,er irratus hinc plebit odio, illinc patru laudibus:
, non inferiis ait, ita licentia tantum concitu turbaris Cra lasciuire magis plebem,quam saeuire. id adeo malu ex pro 1 vocatione natam. quippe minus esse consulum, non imperas ris , ubi ad eos, qui una peccauerint, prouocare liceat. I Agedum,inquit,dictatore,a quo prouocatio non est,crce s mus.iam hic,quo nunc omnia ardent, tirescet furoripula set tura mihi lιctorem, qui sciet ius de tergo uitas siua p h ves unum illum esse, im maiestitem uiolauit. N ultis, ut si erat, horrida Cr atrox videbatur Apph siententia: rursus a Virgini, Largijs,exemplo haud salubres: utique Largij 1 piitabant sententia,quae totam idem tolleret. medium mos Rime, er moderatum utroq; consilium Virginii habeba