장음표시 사용
111쪽
. inandoquidem methodus qua uthαν Carteia sus multos ostendit, ade) at quidam proprias ipsius Philosophi δ' Otheses, oe sententias esse op
nontur,quas ad tempus tamὰm admittit, nec om
dise legitimo philosophandi e) de venerit,ut enfra xefutet, ut genium aliquem malignum , eunnm quo summe potentem , callidum omnem suam indugiriam in eo posuisse, ut nos falleret: Caelum,
externa nihil aliud esse, quam ludificationes son niorum. Quibus ipsemet Renatus in Refpp. inam
tu his verbis respondet. Modus enim scribendi analyticus, quem sequutus sum , id patitur, ut quaedam interdum supponantur, quae nondum sint fatis explorata ut patuit in prima Medit tione, in qua multa assumpseram, quae deinde ins uentibus refutavi. Ta s autem hypotheses , .
sve propositioner inter alias hae sunt. Sensibus
omnem fidem esse denegandam , semirum a vigia ilia non posse distingui; Infixam menti veterem opinionem de Deo , esse falsam, Genium mali xuim in omnibus nos eludere, Coelum, aerem, terram, colorra, figuras, senos, cunctaque externa nihil aliud esse, quam ludificationes somni rum . Falsb opinor me habere manus , oculos , Carnem , sanguinem, sensum; oecaeterae aliae id genus . Has autem omnes es tantum Θpoth
hi, e suppostisner ad tempus admisas, conseiacuumset ex furmulis ipsis, quibus utitur os ψ-sas exprimendar Formsila asim sunt . Age
112쪽
Eras Boetatum de Dest esse Mitium: Putabo Caelum, terram, aerem , omniaque externa nihil ese: Suppono omnia, Τπωδεο e se falsa. Nescio, de hoc jam non disputo. Atque hanc ob causam videmus omnes illas anteis dictas opiniones ad tempus, ut dixi, admissar, per solidissimas rationes refutatas, negari, contra. rias veritater ,sublata omni dubitatione, indubia
ιαδ issertas, Hirmari, ut ex. gr. Deum omninbexistere . Med. In Certissimas notiones de existensione, figura, motu,&c. dari. Me L. Nos in omnibus non falli, nec a Genio maligno deludi. Eadem Med. Nos corpus, caeteraque membra hahere. Alia extra nos corpora, Coelum, terram,aeva em, &c. existere . Sensus circa ea , quae ad corporis commodum spectant, multhfrequentius. verum Judicare , quam falsiam. Somnum a vigi-
- 1ia satis clare posse distingui. Med Luuam fallax sit sensuum fides, experientis
oviscitur. Ipsia enim nos docet is plurimis illorms decipere; in multis prorsus deficere. Decipito os visus ut de caeteris taceam)sensuum omnium ossilismus . Solem, ct Luxam ad latitudinem sesquipedalem extendi , acies oculorum videtur dictare; O tanta praeci se magnitudinis Epicurus avsseruit, qpod tamen dictante ratione, expe-νiςntia, fal Fmum est. Et non mod) magritudi. ω m ,efigur,m in corporibus non rite aiscernis
insus , sed in ipsis ab solutom, respectivim
uritatem, vel torritotem motus ignorat; joc tam
113쪽
corpure sepe sit motus ignorat, ex. gr. , cὰm circa margium navis in navi sedemus, quae admodum aquali motu fertur, ct ad terram, ct urbes prospicimus, videntur urbes,oe terra recedere underAE ta cecinit: 'Provehimur portu,terrςque,urbesq; recedunt. Et tam dilucide se produnt fensuum errores , at ab omni aevo extiterint viri aliena authoritate prorsὰs non occaecati,sed rationis di minestet , i de incertitudine eorumdom conquesti fuine, eosque falsitatis reor egerunt. Primus prodeat Florto , magni notaris omni aevo Philosoplus, hie Socratem inducit in Phaedone ita loquentem Cia gnoscunt viri scientiae cupidi, quemadmodum philoseph a ipsorum,animam ita constitutam suscipiens, paulatim instruit, Plvereque aggrediatur, ostendens,quim fallax Oculorum, quam sabiax aurium, caeterorumque sensuum sit iudicium, suadens ab his discedere, quatentis haerere illis,summa non cogit necessitas hque in seipsam
revocare, atque colligere, nec ulli credere,praeterquam sibi, &c. SUFragatur quoque dictae οι ritati Augustinus lib.Vmde civitate Dei ev II. A, sit, inquit, ut his t Platonicis comparandi videantur , qui posuerunt iudicium veritatis insensibus corporeis,eorumque infidis,& fallacibus regulis, omnia quae dicuntur metienda esse csiosuerunt. Epicurei, & quicumque alii taleai PO.
114쪽
os quoque Cicero oserit. Mentem volebant esse. Terum iudicem,sbiam censebant esse idoneam,cui erederetur. Et haec veritar adeῖ manifesa os, ut non solitin viri philosophiα ex proseisis operam n ntes, sed γ ipsi Poeta , aliud iπterim agenter, eandem in trafcursu, pr u oro suo radiamem, congyexerint. Propertius: Fallunt nos oculi, vagique sensus Suppressa ratione ment intur. Ei Claudianus τ . Corporis hic damnat sensus,versimq; videri Pernegat.
EI' quoniam cognitum esse haud dubitamuI
existentiam nostrae mentis: namsiquid cognoscimus , clarum est exsera nor, qui cognostia Mus a'nem) de re aliqua certus de potest, nisi pristi sciat se exisere, cui rei alterius notitia obia tingat; de quo pato omser e se consensuros, ubi νespondero ad duo, qua hau assertioni virintur
Prius es, an Deus, Eus illud persemssimumc
quemadmodum est primum , re ante omnes res μnitas existi, sit quoque primum cognitum, τρι
115쪽
qui novit Deum exsere, ceu veritatem ante perceptam, ponat se existere: nisi esim ipse existeret. Deum esse scire nequiret. Sed psecipuum respo sonis caput , suppeditabit oderatio satus , in quo iam humana mens versatur. Scilicet non eo quo θ' exsunt ordine res novimus , sed ab imimis ad supremum, ab ultimis ad primum, Θ Asiatis ad infinitum nos adscendere misera e es inteL. Iectus iubet conditio. Nostra nunc exsentia, essestia nos ducit ad aliquantulam Dei conditoνis. notitiam, veluti pictura admonet de homine depiam,γ' lumen de ortu Solis. In altera autem Pita, primism cog Remus Deum, oe peritissimῖ immentes videbimus . quam pulcros, quam prosum dos, quam diverJr instu serit, tῖm tu corpore otism in animo nostro divinarum perfectionum D
rum characterer, is quorum contemplatione omaris nostri notitia consistet. ,
Posterius, quod occasione primi cogniti interro. gari fiet,s;an metu μα illa propositioπes per. se evidetes,quales sunt:nihili nulla sunt accidemtia, imposibile es idem simul es, O non esse, α
gnoscamur ante mentis nostrae exsentiam, ut
pote cuius demonstratio dictis enunciationibus π tatur P ideo enim id quod cogitat existere , quia uirit cogitare nequeat P Sed vicis quaero, q is ea norit axiomata ut cui illorum veritas β pem pectat Ad quod re stondebitur utique, natura vile nota vienti nostro: ; quare.hinc infero Θα-
116쪽
manam meseem exsere, ct hara m percipe veritatem, prius qu8m de metu ficis illis pro positionibus cogitemus ; nam propterea quia montest, do iis cogitare potes. Es namque acriter, est diu fatis ἰη scholis trisputatum; as ad essentiam mentis aliud quid pertineat, praeter actum cogitondi an, γ' quod' Hud cogitationis subiectum num cogitatio queat esse 'Μantia Z neram primδ teneamus, quod ce
eum est, mentem esse,em cogitantem , e cogit me, idque modis diversis, attendιndo, percipiendo, volendo , feniendo , imaginando; deinde in medium relinquamur, de quibus eruditi non dum fecum consentiant, neque definiamus, in animo
praeter cogitationem proris , nihil esse, neque in Ilius natura latere forsitan aliud quid nobis inaud dum perspectum; aut Deum altera tu vita
non excitaturum plures, ac nomos eogitandi m dos , quam eos quus nune is nobis obfemamur ISunt enim ha arduae quaestiones: hoc velim im
sigent amplius, ct declarent sapientiae cultore quod observamus omnes: quandoquidem in mentemfra it eontinua cogitationum separatarum et inmersarum successio per singula momenta,quihurea existit, quodnam sit illud principium quo mens momento primo ad hanc, secundo ad isam, atque
tertio ad aliam cogitationem di terminetur Et nim mens cogitare nunquam cessat, sed una cogitatio sequitur ati eram sine intervallo: seque t
mensimiles semper,ari coguata sunt eκ cogitatio.
117쪽
cum praecedemibus omηiηὸ πω cohαrentes,quam inque, ct contrariae. Ego quirim postquam a gumentum istud mecum animo reputavi, exisse ino, principium, quo mens humaza adfar, illa edeterminatur cogitationes , partὶm internum, partὶm externum esse . Internum princtium a pello eam cogitationem , qua dum prMosit, memtem determinat adsequι uteri. Externum ποmino quamcumque rem , quae licet extra mentem ex,
sal, vel ad ejus essentiam sis pertineat , in ipsam tamen agit, ei que cogitationes variare potes. Ita quum vir meditatioribus assuetus momento primo sibi proponit defigere cogitationem in comtemplando j v. g. Sole, per oe propter hoc ipsum propositum , momento primo fastum, attendit m mento secundo ad sud, momento tertio ad aliuil Solit attributum, quem tamdiὰ intuetur, donec naturam eiur percipiat. Lumen porrὰ intellecturi sese claram, disinctamque rei perceptionem δε- terminare voluntatem, seu blanas si inclinare,diducere mentem ad eam remsive probandam, sive improbandam,sive amandam, e odio prosequendam,sive expetendam, sive fugiendam, nemo us vat . Pariter ex una oblitione nasicitur altero δnam qui vult finem, vult quoque media, quibus statutum M m adipiscatur. Res extra mentem existenter, ' vel Asinita,
oel Mitae sunt; infinita Deus est, Misae mei sunt vora, vel piritur; hi τρυιnt conjunctim cum
118쪽
mra omnia fullt 3 mente nostra separata, prGerunicum illuccum quo ege natura,ὰ conditore sconiuncta Drere etenim capita omnia anqua ce ta hos loco assumere placet. Omnes autεm res iso insinita, si fritae, agunt in mentem humanam , eiusque cogitationes varians, ct doterminam. Et
Deum quidem, Ens tinnitum, seu p.rfictissimum
quod attinet, uti est mersa illius ad mento m r tio,ita or diversimode cogitationes in ea producitet considerari enim pote s ve uti creator,coservatori
rector egislator, iudex mundi est e quaten samiciti aut gratiae Isos cu homine pepigit.Res
verὸ sinitae omnes, extensae,'cogitantes, quo πνagere in mentem humanam, quia licet ab ea sint diversα, e separata, unam tamen cum ea, Potam late Conditoris, constituunt magnam soriciatem, unum ingens corpus, mundum :sed partem uno agere in aliam, membrum unum in alterum, ma
Deus quemadmodum in res omσes ,sic γ isuo Dam mentem agit voluntate omnipotenti ina Ha, sapiente: spiritus unus cogitatione flua praebet alteri occasionem e tandi de hac, illavere ; ut in Pomponio nascitur cogitatio de quodam negotio, quia ct mens Cai de eo cogitat, interadum , Oult ut Pomponius de eo cogitet a qui ne xus cogitationum Cai Pomponii, nequaquam nititur silentiali virtute aliqua mentis aber trius, sed lege naturati ad mundum regendam l
119쪽
aestur, oriretur altera, quanquam in subieesis oerersu: di quando mens una non determinat alteririus cogitationes, teneπdum est,utramque is me rare non ese eodem in gradu , vel eadem in linea collocatam, idest mentem Pomponii plane nulla esse Adulam relatioκe ad mentem Gai, sive alto ram eum altera nihil habere eommne. Mens scian et incolaesinensis, sunquam determinat cogit tiones hominis in remotissimo Europα anguis p - ει quo niam Deus nullam inur utrumque commmnioπem, sui relationem peculiarem in1lituit. Compora omnia cilm propria , tὰm aliena agunt in mentem per sensus, obiiciendo iis res Avias,quae adsensorium inmmune delatae , intellectu percipiuntur , mox voluntatem determinast.
Hisce praemissis,uidendum iam est,an hum nae mestis cogitatioves dissimillimas quidem, oenulla ad itate eo unctas se ct contrarias, catenata tamen serie, er nusquam interrupto ord se, i invicem succedentes, suis ex principiis arcessere queamus, ut quis in nobis agat, prude ter , ct utiliter discernere dissamus. Sed illud
pramonere oportet,haud omnia, quae de isto atam mento sumus dicturi, fidenter nos ac temere ad se more, nedum lectori credeWδε οδι rudere a vertem sontestarando nonnulla, ct opinando, sapientioribusintque ingeniosioribus occasionem praebere Se - , αδ postquam leges mstὼs corporum tam es is
120쪽
Fingamus igitur Pomponium m9mento primo cogitare de faciendo itinere, fiscundo velis id ipsum adgredi, tertis, quarto, q into, fexistium in via es,negotium expediendum meditari a atque septimo, gitatione subita, sararere de re- diuquenda semita, qua alias volebat progredi , quaque si porrexi set , certδ in perisulam antea - .gnotum incidisset e prast momento octae o redire sil considerandas expediendi negutii rationes, Dico sex primas cogitationes e se ortas. a principio i terno, cstgitatiune pors praecedente , qua Pompo-uius est recordatus consciendae rei eo in loco, Semfus quem iter instituit. Deinde cu lationem heptimo momento formatam, venire a principio ex terno , nempe ab Angelo Iustodie: sese pompo nium ideo via miniisse aliam, quia libat Ara us,ut cogitaret aliam ineundam : denique cogit cionem offavam , quis Angelus ποππs f ptimo momento agit in Pumponii mentem , si isti&r d ducendam ex principio interno.
Porr) noster Pomponius Musdo inclusur δε-
Ius per integram hora omnes suas cogitationes in arduo quodam naturae, aut nati a mnsterio com
to 4O. 4 l. interpeliatur recordatione amici , vel inimici, cum quo eo de argumento nunquam