장음표시 사용
31쪽
In culpa, si quod temporis superest ad agendum,
deliberando consumerem. Opportunc igitur hindie menten curis omnibus exsolvi, securum mihi otium procuravi, solus secedo, serib tandem S libere generali Mite mearum opinionum me soni vacabo. Ad hoc autem non erit necesse,ut omnes esse salsas ostendam, qudd nuta iam somtassis assequi possem ; sed quia iam ratio persu
det, non minus accurate ab iis, quae non plane certa sunt,atque indubitata, quam ab aperte salsis assensionem esse cohibendam, satis et it ad omnes rejiciendas, si aliqtiam rationem dubitandi in unaquaque reperero. Nec ideo etiam singu-Iae erunt percurrendae; Obd operis esset infinitit
sed quia suffossis fundamentis, quidquid iis soperamificatum est, sponte collabitur, aggrediar statim ipsa principia, quibus illud omne quis olim credidi nitebatur. Nempe quidquid hactelius ut maxime verum admis, vel a sensibiis, vel rer sensius accepi; hos autem interdum fallere deprehendi; ac prudentiae est nunquam illis plane confidere,qui nos vel semel deceperunt . Sed forte quamuis interdum sensus circa minuta quaedam, & remotiora nos fallant, pleraque tamen alia sunt, de qitibus dubitari plane non potest, quamvis ab iisdem hauriantur; ut iam me hic esse , soco assidere, hyemali toga esse Indu- tum , chartam istam manibus contrectare , ct similia; manus verb has ipsas , totumque hoc Cor- lmeum esse,qua ratione posset negari nisi me
32쪽
Ρ st et M a. 9sorte comparem nescio quibus insanis, quorum
Cerebella, tam contumaX vapor ex atra bile labefactat, ut constanter asseverent vel se esse reges,
Ctim fit ni pauperrim , vel purpura indutos,chnisi ni nud;, vel caput habere sta te et se totos es set cucurbitas, vel ex vitro confatos; sed amemtes sunt isti, nec minus ipse demens viderer, si quM ab iis exemplum ad me transferrem. Pr clare sane, tanquam non sim homo, qui soleam noctu dormἰre, & eadem omnἰa in somnis pati, vel etiam interdum minlis verisimilia,quam quae isti vigilantes: quam frequenter verb usitata ista, me hic esse, toga vestiri, soco assidere, quies nocturna persuadet clim tamen,positis vestibus,t,ceo inter strata ; atqui nunc certh, vigilantibus oculis , intueor hanc chartam , non sopitum esti hoc caput, quod commoveo, manum istam prudens, & sciens extendo, & sentio non tam distincta contingerent dormient; : quasi scilicet non recorder a similibus etiam cogitationibus me alias in somnis fuisse delusum: quae dum cogito attentius, tam psalle video nunquam,certis indiciis,vigiliam 1 somno possc distingui, ut obitupescam , & fere hic ipse stupor mihi opinionem
λmni confirmet . Age ergb somniemus, nee
particularia ista vera sint, nos oculos aperire, Ca-Put movere, manus extendere, nec sorte etiam nos habere tales manus, nec tale totum corpuS;
tamen prosecto satendum est visa per quietem esse veluti quasdam pirut imagines,quae non si ad
33쪽
to MEDITATI s ad sim; l tudinem rerum verarum singi potu runt ; ideoque saltem generalia haec, oculos, caput, manuS, totumque corpuS,res quasdam non imaginarias,sed veras existere: nam sane pictores ipsi, ne tum quidem, clim Sirenas, & Satyriscos, maxime inusitatis formis,fingere student, naturas omni ex parte novas iis possitiat assignare,sed tantMmmodo diversorum animalium membra
permiscent; vel si sorte aliquid excogitent adebnouurn , ut nihil omnἱno ei simile fuerit visum. atque ita plane fictilium sit, ct falsum; certe tamen ad minimum veri colores esse debent, ex quibus illud componant e nec dispari ratione. quamvis etiani generalia haec , oculi , caput, manus, & similia imaginaria esse possent, necessariti tamen saltem alia quaedam adhuc magis simplicia, & universat a vera esse fatendum est, ex quihus,tanquam coloribus veris, omnes Istae seu v tae, seu falsae; quae in cogitatione nostra sunt, rerum imagines emnguntur . Cuius generis esse videntur natura corporea in communi, eiusque extensio; item figura rerum extensarum , item quanistas, sive earumdem magnitudo, & numerus : stem locus,in suo exulant, tempusque, per quod durent & similia. propter ex his sorsati
non male concludemus,Physicam,Astronomiam, Medicinam; disciplinasquc alias omnes, quae a rerum conlpositarum consideratione dependent,
dubias quidem esse ; at illi Arithmeticam, Geometriam, aliasque ejusmodi, quae nonnisi de sim-
34쪽
plicismis& maxime generalibus rebus tractant,
atque utrum eae sint in rerum natura, nec ne,p
rum curant, aliquid certi, atque indubitati continere e nam sive vigilem, sive dormiam, duo,ssi tria simul iuncta sunt quinque quadratumque Iron plura habet latera, quam quatuor ; nec fieri Posse videtur, ut tam perspicuae veritates in s spicionem falsitatis incurrant. Verumtameit imsixa quaedam est meae menti vetus opiniis, Deumessse,qui potest omnia, S a quo talis, qualis exbsto, sum creatus: unde autem scio illum non s eisse,ut nulla plane sit terra, nulluni caelum,nul'Ia res extensa,nulla finira,nulla magnitudo,nuulus Iocus; & tamen haec Omnia,non aliter, quam nunc mihi videantur existere P imb etiam que admodum iudico interdum alios errare cIrca ea, quae se persectissime scire arbitrantur; ita ego, ut saltar,quoties duo,& tria simul addo, vel numero
quadrati latera, vel si quid alius facilitis fing; p tes ρ At sorte noluit Deus ita me decipi, dicitur enim summE bonus;sed si hoc eius bonitati repugnaret talem me creasse, ut semper fallar έ ab ea dem etIam videretur esse alienum permittere, ut interdum fallar; uod ultimum tamen non potest dic; . Essent vero sortasse nonnulli, qui tam potentem aliquem Deum mallent negare, qu m res alias omnes credere esse incertas: sed iis non repugnemus , totumque hoc de Deo demus esse metitium; at seu fato , seu continuata rerum serie,
seu quovis aliq modo me ad id quod sum perve
35쪽
i a M E D et Y A v I onlise stipponant; quoniam salii Si errare impers ctio quaedam esse videtur, quominuS potentem originis meae auctorem assignabunt, eb probabilius erit me tam impersectum esse, ut semper fal- Iar: quibus sane argumentis non habeo,qubd respondeam , sed tandem cogor fateri nihil esse ex iis,quae olim vera putabam,de quo non liceat du- ihitare, idque non per inconsiderantiam,vel levitatem, sed propter validas, A meditatas rationes; ideoque etiam ab iisdem , non minus, quam ab laperte falsis accorate deinceps assensionem esse
colithendam, si quid cert; velim invenire. Sed
nondum sussicit haec advertisse,curandum est,ut recorder; assidue enim recurrunt confitetae opiniones, occupantque credulitatem meam, tanquam longo usu, ct familiaritatis iure sibi devi mm,sete etiam me invito; nec unquam iis asset tiri, & confidere delitescam, quamdiu tales esse
supponam,quales fiant revera,nempe aliquo quidem modo dubias, ut iamiam ostensum est, sed nihilominus valde probabiles,& quas multb m gis rationi consentaneum sit credere,quam nega re. Quapropter, ut Opinor, non male agam , si voluntate plane in contrarium versa me ipsit in fallam, illasque aliqliandiu omnino falsas, imaginariasque esse fingam, lonec tandem velut aequatis utrimque praejudiciorum ponderibus, nulla amplitis prava consuetudo iudicium meum a recta rerum perceptione detorqueat. Etenim scio
nihil inde periculi , vel error ε interim sequutu
36쪽
Ρ v I M a. . '33. marra, & me plus aequo dissidentiae Indulgere non
Posse, quandoquidem ninc,non rebus agendis, 1ed cognoscendis tantum incumbo. Supponam igitur non optimum Deum fontem veritati sed Aenium aliquem malignum, eumdemque flammepotentem, & callidum, omnem suam industriam in eo posuisse, ut me selleret; putabo caelum , arem, terram, colores, figuras,Qnos, cunctaque externa nihil aliud esse, quam ludificationes so- motorum, quibus insidias ctoiulitati meae tetendit et considerabo meipsum tanquam manus non
habentem, non oculos, nou carnem,non sanguinem, non aliquem sensum, sed haec omnia me hahere Bisb opinantem : manebo obsti nate in hac meditatione defixus, atque it3 squidem non in potestate mea sit aliquid veri cognoscere,at certChoc, quod in me est ne selsis assentiar ; nec mihi quidquam iste deceptor, quantumvis potens, quantumvis callidus, possit imponere, obfirmata mente cavebo. Sed laboriosum est hoc institutum , S desidia quintam ad consuetudinem vitae Ne reducit, nec aliter quam captivus, qui sorte imaginaria libertate seuehatur in somnis, quum postea sitspicari incipit se dormire,timet eXcitari, hiandisque illusionibus lente connivet: sc sponte relabor in veteres opiniones,Vereorque eXPer
gisci, ne placidae quieti laboriosa vigilia fitccm dens non in aliqua luce, sed inter inextricabilesiam motarum dissicultatum tenebras,in possierum sit deunda.
37쪽
De natura mentis humanae: quῖd ipsa
sit notior, quam corpus. IN tantas dubitatIones hesterna meditatione 'conjectus sum, ut nequeam amplius earum oblivisci, nec videU tamen qua ratione Blven- 'dae sint, sed tanquam m profundum gurgitem eπimprovim delapsus ita turbatus sum, ut nec possi.
sim in imo pedem figere,nec enatare ad summum . . Enitar tamen, & tentabo ruris eandem viam, quam heri fueram ingressus, removendo scilicet
illud omne,quod vel iminimum dubitationis ad- . mittit, nihilo secius, quam si omnino falsiim esse Comperissem ; pergamque porrb., donec aliquist certi, vel si nihil aliud, s/ltem hoc ipsium pro cer eo, nihil esse certi, cognoscam , Nihil nisi punctum petebat Archimedes, quod esset firmum,&immobile, ut integram terram loco dimoveret; magna quoque speratida sunt,' si vel minimum quid invenero,qubd certum sit, S inc'ncussum. Suppono igiιur omnia, quae video falsa esse, cre' do nihil unquam extitisse eorum , qtiae mendaX memoria reprapsentat, nullos plane habeo sensus; CorpuS, figura, extensio, motus, locusquefiintelli merae; quid intiir erit verum P fortassis hoc unum, nihil esse certi, Sed unde scio nihil esse diversum ab iis omnibus, quae famiam recensui ade
38쪽
Ce quo ne mittima quidem occaso sit dubitandi ι. aliquis Deus , vel quocunque nomine illum vocem, qui mihi has ipsas cogitationes immittit P quare verb hoc putem,ctim fors in ipsemetallarum author esse possim Nunquid ergo 1aItem ego aliquid minPsed iam negavi me hahere ullos sensus,& ullum corpus; haereo tamen:
nam quid vide Θ sumne ita corpori, sensibusque alligatus, ut sine illis esse non possim P sed mihi perlitati,nihil plane esse in mudo,nullum coelum,
Irialiam terram,nullas mentes,nulla corpora;nOImne agitur etiam me non esse Pimo certe ego eram
ii quid mihi persuasi:sed est deceptor nescio quis, Iummc potens, summe callidus, qui de industria me per fallit; haud dubie igitur ego etiamlum, si me fallit; & fallat quantum potest , num
2rnen emciet,ut nihil sim quamdiu me aliquid esse cogitabo; adeo ut Omnibus satis super que pensitatis, denique statuendum sit hoc pro- nu latum , Ego stim, ego eXisto, quoties a me Profertur, vel mente concipitur, necessarib esse Verum Nondum vero satis intelligo, quisiramim ego ille, qui jam necellario sim; deincepsque
ς endum est , ne sorte quid aliud imprudenter
alia mam in locum m ei, sicque aberrem etiam in I cognitione, quam omnium cert ssimam, evidentissimamque esse contendo . QPre ram demnuot meditabor, quidnam me olim esse credide-
priusquam in has cogitationes incidissem; eX quo deinde .siibducam quidquid ali iis ratio nibus
39쪽
hibus vel minimhm putuit ut it i
dem praecise remaneat illud tantum, quod ceristum est,& i nconcussum. Quidnam tetitur ante,
hac me esse putavi hominem scilicet;sed quid est hamoΘ dicamne animal rationale r non , quia postea quaerendum foret quidnam animal ait, Scquid rationale, atque ita ex una quaestione in Plures , difficilioresque delaberer: et,ec jam mihi tantum otii est,ut ipse velim inter plusnodi sub alitistes abuti Sed hic potitis attendam quidiponte, & natura duce cogitationi meae antehac
occurrebat, quoties quid essem considerabam: Mempe occurrςbat primo me habere vultum, marinus, brachia,totamque hanc membrorum machinam, qualis etiam in cadavere cornitur, & quam corporis nomine designabam; occurrebat praete rea me nutriri, tu dere, sentire,& cogitare;quo
quidem actiones ad animam referebam; sed quid esset haec εnima, vel non advertebam, vel ex guum nescio quid imaginabar instar venti, vel ignis, vel aetheris, quod crassioribus mei partibus esset infusum de corpore vero ne dubitabam quindem, sed distincte me nosse arbitrabar eius nat ram, quam si forte, qualem mento concipiebam, describere tentassem,sic explicuissem: per corpua intelligo illud omne, quod aptum ςst figura at qua terminari, loco circumscribi, spatium sic r Plere , uε ex eo aliud omne corpus excludat, toctu, visu, auditu, gustu , vel moratu percipi, me non moveri pluribus modis , non quidem a
40쪽
seipsis, sta ab alio quopiam, a quo tangatur;namaque habere vim seipsum movendi, item sentienai, vel cogitandi, nullo pacto ad naturam corporis pertinere iudicabam; quinimb mirabar potitis tales facultates in quibusdam corporibus reperiri. Quid autem nuηc ubi suppono deceptorem aliquem potentissim lim, S, si fas est dicere, malignum, data opera in omnibus, quantum potuit, me delusisse, possumne assirmare me habere, Veiminimum quid ex iis omnibus, quae iam dixi ad
naturam corporis pertinere attendo, cogito, revolvo, nihil occurrit, fatigor eadem frustra repentere. Ouid verb ex iis, quae animae tribilebam, nutriri, vel incederet qu*ndoquidem jam corpus non habeo, haec quoque nihil sunt, nis' figmenta; sentirς nempe etiam hoc non fit sine corpore;&permulta sentire visus sum in somnis, quae deinde animadverti me non sensisse: cogitare hic in venio, cogitatio est,hopc ita a me divelli nequit, ego sum, ego existo, certum pit. Qu*militi au-tς irempe quamdiu cogito; nam soric ςtiam fieri posset,si celsarem ab omni cogitatione, ut illico totus esse desinerem: nihil nunc admitto, nisi quhil necessarid sit vςrum : sum igitur praeci Sς tantiim res cogitans, id est, mens, sive animus,sitv d intellectus, sivc ratio, voces mihi prius significatiunis ignotae: sum autem res vera, ct Vercexistens, sed qualis res P dixi, cogitans. Quid