장음표시 사용
31쪽
Ante id tempus,Ioannena,Regis Christiani primi filium praelio superauerant. Quid Rex Daniae mari possit,aetiimari potest ex classibus, quas aliquoi vicibus coegit Christiernus I rogati Regis Franciae Henrici II. misit in Scotiam cotra Anglo classem ioo nauiu, in quibus dece illi militum
erant G tantii orae maritima totque portus in Dania,Scania, Norvvegia,totque insulas extra Mare
Balthicum postideat,verisinule est', ipsum magna nauium numerum coirigere posse, si tamen pecunia non desint,quibus ipsum non abundare existimo,cum quod suis in regnis, nullae magni precij res nascantur exceptis mari piscibus Dium quod iiiijs nulla ciuitas mercimonio celebris sit, quae commercia ad se trahere conseruareqi possit nihil ergo superest quam vectigal Freti fructiis aliquarum intrarum in scania,Equi,pecudes Cimbricae Chersonesi,ligni, piscesque Nor, vegiae insularum. Obseruatum est, ex illis regionibus in Germaniam quinquaginta boum millia acta fuisse,qui vectigal Gottorpi pendunt. Aliquid etiam emolumenti percipit,Daniae Rex ex V Vardhusia; nain Angli pauci 'hinc annis, inceperunt nauigare interior .giam, Grunolandiam, alij ad ColmigrasLalij liiicheme,quod San.N1colao vieinum est:cum Russi ibi coia mercia exercent,reportanto; in de sevum,Ceram, let, Linilin:eo quoque nauigant BergenseS,Scoti,Franci. In Maris Sinus fere inedio,ei insulat oppidum arithus, quod Rex Daniae Fridericus II egregie muniri curauit, mercatores hic pendunt vectigal suarum
32쪽
R Ex Suecia dominatur in Scandia, quae Da
nia amplior est: nam a finibus Scandia ad Lappiam usque computatur iter s. diei urora autem Sinus Boddici plus minus Oo. ni illiaria longa est,aestimaturque haec terrarum pars , Italia Francia maior.Possidet hic Rex,in Livonia Re- Ualiam,Naruam,Parnota iam, aliaque magnae aestimationis loca insulam Vlandiam,& Alandes quae vix sunt dipnae relatu, aliasque multas, sed paruae considerationis, in Mari Sueciae Finlandiae, sitas. Diuidiuatur hae regiones, relinquendo Liuoniam, in tria regna Gothiae,Sueciae,Vandaliae quae in Undecim Prouincias,& duodecim Comitatus partitae sunt, inter quos non comprehenditiatur Lappi, ouod hi populi qui Prouinciam suecia maiorem,
sed pauperem miseramque inhabitant, per sylvas vallesque vagantur sub alicuius certo domi nio esse, fici non possunt: qui autem aliquo modo fixi sunt, fixasque sedes,aut domus habent, ut plurinatim coronae Suecias,obediunt, penduntque pelles nobi ira pro tributo. Trium regnorum, quae diximus,Gothia contermina est Scaniae, diuiditurq; in Orientalem occidentalem, terminanturque ambae ener lacu,in cuius medio est insula, inquam,propter eius amoenitatem,se confert manet sepe Rex: lacum et .ssiiiiij influunt, ei unus tan tum exitus est,euis incolae,eorum lingua, propteri
excessivum strepitum,vocant cespitionem diabo li.Gothiae nomen, regionem diuinam significat, id ei , propter annonae copiam , optime quadrat,
33쪽
iiiilla enim alia regio,carne, piscisus, frumento
tropolis est,i angina, Ange ambae mercimonijs celebres,Vames, Uiburg Castellioim in Alandis insulis. Extra ciuitates habitant rustici, qui hic commode vivunt inter sylvas,in vallibus alijsque in locis,ubia vento Septentrioli tuti sunt,& dificandi commoditas lignorumque copia inuitata habent suis in domibus greges pecudum instrumentaque conficiendo quidquid ad victum amictiimm
necessarium est,apta: de accidit ut ciuitates ijs in regionibu nec frequentes nec magnae sint, sicut in Germania Min Anglia.Numerantur vltra ciuitates oppida,paraeciae r 33. in quarum aliquibus sunt mille rustici, vel, ut ipsi loquuntur, mille familiae aut foci,paucaeq; earum parochiarum sunt, in quibus non ad minimum centum familia sint: hinc de populi numeroiudicium fieri potest, maxime si foecunditas populi consideretur: Mulieres enim Finlandiae propter qualitatem ceruisiae ut aliqui putant eximie eclumae aestimantur.Diu hievinuit holnines,maxime in locis Septentrionibus expositis,nec mirum ipsis videtur,quod aliqui cetesimum supra quadragesimum aut trigesimum attingantλE Iongaraitas multum facit ad propagation ubi enim murus diu vivitur, ibi re generadi
34쪽
neratio quae nunc propter vita nostra breuitatem, intra quadraginta annorum spacium cessat, extemdebatur tunc ad plura centenaria annorum quam punc ed decennaria.
HViva regni opes consistunt in copia ann
nar,qua summe abundat, ii Gothiae nomen quod regionem diuinam ut diximus de inlandiae,quod regionem bonam significat, sicut,3 nomen inmarchiae,indicat: Uictiis eorum, sunt carnes,pisces recentes, sale conditi fumo
siccati frumenta,ceruisia ea hic tanta copia sunt, vi vix mendicus inter ipsos reperiatur,4 hospites fere gratis hospitio excipiantur. Ex Minaeris Suecis eruuntur thesauri:Μmarrarum enim plumbi,aeris,argenti S aliquantulum auri adeo diues est,ut nulla Europae regio illam superare aestimetur. Minera Undiquaque inueniuntur,quamuis rustici,quantum in ipsis est,eas occultent tegantque, quod teneantur ligna ad eas Vehere, operasque praestare.Argentum purissimum effoditur in Comitatu Vestros nisi incolae industria exterorii adeo inuiderent, ipsi maiores diuitias consequi possent: non enim parcere ligno,nec fumos Minyrarum,ad colores parandos colligere norunt: nec ipsis gratum est,quod Venete in rarum deteguntur. Quod exteros auersantur,no ex odio, quo eos
35쪽
3 REX I ETIAE. prosequantur oritur, sed a suspicione, ne ab ijs Iudificentur,aut male habeantur: sunt enim ipsi in Yibus simplices sinceri querambitione no agrant,
nec stimulantur ab avaritia. Regis reditus consi stiint inquatuor rebus, in fructibus beneficiorum ecclesiasticorum, in Mineris, in Tributis, in vecti galibus Fructus beneficiorum accedunt ad bonam pecunis summam. In his regni erant vltri . Ecclesias cathedrales,6o. uionasteria, partim Virorii, paritim mulierit,inus amplissimis reditib. dotata erat, sed ministri hereseos,qui loco paupertatis in Euati gelio pr dicatae,ad sitam sectam protrahunt Principes,eis monstrando bona reditusque Ecclesiastita cos,induxerunt primo Gustauum,deinde eius fit 1 urricum,ut Altaria ornata,Ecclesias, maxima redituum parte spoliarent. Minerarum aliquae e di-iintur expensis RegiS,aliquSpriuatarum person tum,illarum quidquid e ditur, habet harum consequitur partem decimam Trium ris fodinarum decima pars,quae Regis est,accedit ad summum inta millium Dalerorum quotannis,inde iudicium de nrgento plumbo fieri potest. Sed plus
Quam omnia alia reddunt Tributa, percipit enim decimas siliginis frumenti, hordei, piscium, boum,pellium ,rerumque similium:aliquando ex decima boum,eoru d. millia habuit, ijs alit Aulam, Officiarios, classem exercitum 'lie, suppeditat e
nim victum militibus,cum bellum est, geritque id
re in ima impcnsa, tam offendendo, quam defendendo , cum Dan Mosco dias .mitur enim a populo sine magna difficultate, magii lucontributiones commeatus Populus filias Reris maritis collocat, atque in dotem centuinniterorum inii lii ultra valla argentea, aliaque;
36쪽
Arusticis alijsque,qui Tributum annonaritim non pendunt,solet Rex, secundum facultates bonoru, quotannis quinque aut plures Daleros viritim exigere.Portoria penduntur in Portimus, eorum precipui sunt Calmariae,Lodhusj,Stocholmia sibi aliquando 3oo. N plures naves onerariae visuntur Ranginae, Abo, Auge, ReualiS, Parnouis Narit . Restimati Regem quotannis ad sexcenta aiat septingenta Dalerorum Miltia, in thesauros recondere,vltra expensas quas facit in Arce Reualia Ee Uiburgi,quae accedunt ad Centum Dalerorum ita illia quotannis.
ter 32.Tilrme,quarum unaqusque est quingentorum aut sexcentorum militum,Sclo-
petos humeris gestantium ij qtio occasio vocat, eunt:raro hastis aut lanceis utuntur , propter syl- Marii frequetiam,Equitatus etiam Sciopetis in ret. Peditatus optimus censetur,quod nusquisque miles, ea quibus opus habet conficit ad capsulam Sclopeii 'Aqiiod indicat ipsos facile co- tentari posse. Vulgus in Peruvia S regionibus41- cinis,quod paruo contenti sint, faciebat, facitque
adhuc,quidquid domui,suisquebersonis opus est:
unusquis ite fabricare, texere , vestes consuere seminare , messem colligere, omniaque necessi ria insti timenta conficere nouit. Ad res liae non adeo communes, nec necessaris si lat,sicut ad pii gendum, aurum argentumque elaborandum
duilia reperiuntii inter indigenas prO
37쪽
δα R. Ex SuECIAE. pri artifices, nulla re praeterquam materia op habent. EquiratusSuecicus in 3. Turmas diuiditur: Saecia Gothiaeaturnindecim, in landia duas suppeditat,necessitate autem urgete, postent multo plures colligi soluseni.n Ducatus et melandiae potestificut aliqui dicunt plus quam decemvirorum millibus equos ad innistrare. In Marchia est lata equorum copia,ut fere nihilo venunden tur: Ambae hae Prouinciar,sunt in Gothia. Ipsarum equi cedunt Frisijs magnitudine, sed maxime strenui, mites, robustiqii sunt,labori assilieti, facileq; pascuritur. Nolo silentio prSterire, duas res praeclaras, qua Rex Sueciae militum commoduin facit unae quod si miles ab hoste calpiatur, redimiteren Rex. Altera quod si militis equus occi datur,Rex ei alium confert. Rex dat quotannis.
pitaneis,& ijs,qui equis merent, in solutioneni partis stipendi vellem,olim pud Romanos id iii usu erat,qui militibus sagas dabant. Quod ad res
maritimas attinet,regna' c, propteror maritia inae longitudinem,&Portus,abundant nautis nauigijsq; quibus Rex ti potest, Scut ali Principes
in sui Dominiis Habet ordinatae o. naves belli caS,Tlarum VnaqNaeq; o.tormentis, pluribus aut paucioribus instructa est Rex Gustauus instituit etiam Trhemium usum. In bello quod Rex Ioannes cum Rege Dania gessit, antequam pax quae Stetini tractabatur contecta es et,habuit o naul-gia inagna, Vltra alia minora, in quibus erant duo de viginti hominum millia Aestate Mari, hyeme terra belligerabant: tunc glacie concreti sunt cus Mare quoque per magnam longitudinem, se
c mdum littus congelatur. Cum autem de tormentis aliquid dixeriai, hoc acuungam: Aetat natur
38쪽
essem Sueciae habere, circiter octo Tormentorubellicorum millia, quorum maxima pars ex aere conflata est, ipsumque multo plura conficere posse,si maior stanni copia suppeteret. In sola Arce Stocholmensi numerantur Aoo Tormenta belli
nitimi. AD Occasum conterminus est Rex Sueciae,
Dano,Mosco adortum,cum quibus ei longa bella fuere.ADanis multum damni passi sunt Sueti obsedit enim Rex Cliristiernus secundus Stocholmiam, coegitque eam ad deditionem: exercuit in incolas inauditam crudelitatem , impleuitque ciuitatem sanguineis cadaueribus. Odiorum causae sunt ius quod Danus in Sueciam sibi conlpetere putat. Oportunitatem eam,ad libitum diuexandi,ei tribuunt situs regionis , portusque, praecipue Gothlandia quae Gothia membrum est: ideoque contenduntSueci eam sui iuris esse,actionemque in eam habent.Postquam Gustanus regnurecuperauit,ipse eiusque filiiEricus Ioannes successive id rexerunt. Quamuis auten satis multum sanguinis,bellis inter Gustauum manum effusum sit, regno Sueciae tamen suus honos mansit, ciuitasse Lubecensis eo in mari potentissima xdum se modo huic,modo illi iungit,ita temnerat squalque suo pondere,illorum duorum Regum vires, ut alterum illorum excrescere non sinat, ob periculum quod eo casu sibi impendere videt Suecus cum Mosco belligerando primas habet, quod Fin-landia quae Rulsae contermina est hol, lacuum d C patu
39쪽
Rqm sv TCI Aff. naludum frequentiam,aditus difficiles, periculo uue plenos habet,acciditq; plus quam semel, ut ho tum exercitu on illis glacie cocretis aqius, sub mersi sint perierintq;.Suecu habet maximam suarum es Sum parten Hyeme eo in mari,in quo sitaculante dictum est tunc bellum geritur, sicut M ri estiuo tempore.Ηabet Arcem iburgum,quam optime instructam δε in finibus MagniDucis os corum Naruam,Reualiam aliaq; loca Marces,qui
quod verum est: Illa munitiones utilissimae habe dae sunt qu in hostium solo iacent, faciunt enim duos ei ictus,defendunt quod tuum est,& infestae hostium ditiones tuum tanto melius defendunt, uanto ab eo lon ius distantidum enim hostis se
circum ea torquet,iunt tua tranquilla,potestq; ex tra strepitum, damnumque tuorum populoriuri redituuinq;,ea procurare,qliae ad liberanda contaseruandaque periment3Ηostem ran o maiora cumdatiano vexant, quanto ei Viciniores sunt:huriis peneris erat Caletum, dum in potestate Anglorum esset.Talia quoque sitim loca, qu Lusitani
stellani habent in Africa,sed castra tua ditione exstructa,non alio seruiunt,quam quod tua defendunt, sed cum magno tuo inconimodo qtiotiescit que enim inuadunttir, necesse est titos populos damna grauillima pati, tuum regia uexagitari tir Ibis,strepitu inuolui eius', partem hosti prae la- cedere Sed Qt ad Regem Suecie reu tar, tantum is in defendendis suis ditioitibus Mosco potior est quantum vires maritimae terrestribus conitin- ct , pr ualent aduersus Principem terrestribus tantum viribus instruictum. RET
40쪽
fuit quam niinc est, quod Mamrs Ducatus Lithuaniae liuonia ei adiuncta sint Extendit se a flumine Notes N Obra, quae id a Marchia
diuidunt, Ma fluuio Oder qui ipsum a Silesia di stinguit ad Berestiam moristhenem usque, qui ipsum a Moscinii separant Amari Balthico ad fumen Niester,quod id a Moldauia dinstinguit &ad Montes Carpathios,qui pium ab IJungaria separant usque Occupat itaque a finibus Sileta, ad
terminos Moscouia usque, inter Occasum oriarum Iro.Milliaria Germanica:Nec mimis ab vitima Linoniae parte,adfines Hungariae usque. Cum itaque talis sit eius forma, ut cum rotunditate participet, multo capacius est, quam quisquam credere posset Multas amplasque Prouincia continet : Nempe Poloniam maiorem, minorem, Mazouiam , russam, Russam , Vol-hiniam,Liuoniam,Lithuaniam. Inter eas Prouinciam, Polonia, Polonis inhabitata inuenta fili Prussia, cum parte Pomeraniae Podolia,Vothinia, Marouia, Livonia armis acquisita sunt Lithuania, cuius erat Samogithia,& Russia pars , patrimoniales miliae Layellonicae fuerunt. Anno 38o.Iagello,tunc dux Lithitaniae duxit in uxorem Hedui
in Principem quae familiae Regalis P ,-
Ioniae ultima ei at, factusque fuit Rex tribus con dicionibus.Una fuit ut Christianus fieret Altera, ut suos ad idem faciendum induceret a Tertia ut suam itionem Polonia uniret condi