장음표시 사용
291쪽
edoctorum scriptἰs cognoui. E Rc A amicum, I Erga amicos, duo. S g ine cit, i Se facit, scr.
Scipsum iacit quinque. IN amicum sit an atra. t In ainico sit an unus in arnicos stan unus. PRECARi ab iuuetuo, I sic duodecim. Prceari pro amicis ab indigno, unus. Precari pro amico ab indigno, tres. Precari ab amico, unus. Precari ueniam ab indigno,unus.Alias,Precari amicis ab indigno. M.LPA detrahunt, i ila omnes mei. Detrahum: ultro:concedunt amicis ea quae ad ipsos notius pertinent. DETRAHIQ, pariuntur, i ab ijs, qui in partem amicorum sunt propensiores. Ni MIS Ogu , t Minus exigue duo. Exigue, esse in uerum libro, notatum uidi. AD calculos reuocare t rationem inisere,& aestimare. A C C E P T OR vM , ct datorem . t accepti, A expcns. pro Roscio Comoedo. D i-τ I o R mihi, i Mihi,non est in meo. Enim, pro,Mihi,esse inuetere libro . notatum est. V IDErv Resse uer.t i Esse,non est in uno. P Lus reddat, i sic omnes mei. NE Qvs ea; audien , I, alludere uidetur ad illud Hesiodi iAυτεῖ τέ μιτρ--λάιον ἰ&ε αν ι .IM amicitia congeratur. l in amicitiam cong.sexdecim. PINIS deterrimcis, i Taeterrimus, unus Finis est deter ciuiliis. SE ine faciat, i Se faciat, tres. Seipsum faciat, quattuor. Ss D potius eniti, ISed potius debet eniti,unu male, Salias. INDv CATO, in 'em, I In, non est in undecim. LDix ERO . t exposuero, praecepero. unde Edicta.Alij, Differo. uci, Edissicro: quod non placci. I Ni Mi-CIOREM t Inimicitiorem, nouem. ITA amare oportere, ut aliquando esset osu us: l Ar. Rhet i I. Cia
φασὶ, φιλειν ω'e m σαντα, ἀλλα μάλλον ιώσειν, ὼς φιλισοντα Eadem sententia usus est de Soph
Hes in Aiace. Vt aliquando r Vt ii quando, unus.Vt si aliquando, tres. A Biante i hoc non Bianti, sed Cbiloni,tribuit Agellius lib.i .cap.7. Bianti Aristot. Illic LiII. Κατα τι ν BI uκην, ae ι υ υως μην ἰσοντι er ὐ μισιοῦσιν, iae φιλησον tr. Vide&VAMaxatb v I l .cap.I. VNus estptem; l istris' da aureum,ab Atheniensibus piscatoribus inuentium,ad se,tamquam lapicntem,dclatum repudians, ad Apollinem deferri iussit I M P v R il improbi uide Donata in Terentium. rdidi, auari,qui lucro omnia postponat. Avx ambitiosi, i se omnes mei:uno excepto, in quo, Aut deest Et amb.alias. Ambiis in qui gloriolam, Se honores pluris faciat, quam uirtutem. OMNi A ad suam potentiam νeuocantis, i hominis oligarchici,& tyrannici. CupERE, O optare, i Et, abest ab uno meo. Alias,Cupere, etiam optare. RvRsv M l Rursus, tredecim. RECTE sactis i Rectis saetis,duo. D OLER R, inuidere. t D
lere, Se inuidere, unus. Invidere: πολλοὶ γαρ ἀτυχουσι ταμ φιλιις σιμαχθον πρια Tτουσι γε νουσι.
IN amicitiis comparandis, I In amicis comp.quattuor. UTENDv M arbitror, i sic omnes mei. V cum emendati mores amicorum sint, i Vt,cum emendati fuerint mores amicorum,unus. Vt, cum Cin. m antiquorum amicorum sin unus.Vt, cum amicorum mores em. int, unus.Vt, cum emcndati mores amicorum sint, unus. Emendatι mores r ab iis uitiis alieni,quae amicitiae aduersantur. ut perfidia, leuitas, auaritia,ambitio,& similes praui affectus: quos qui exstirpare non possun*moderari saltem, S uesare stu deant. CONSILLOR v Μ, o uoluntatuna, i Et ron est in Agellio,haec recitante,lib. t. cap. I. nec in quindecim meis. consiliorum , O uolantatum communitas: ut conscrant conuitia inter se; de ut idem itelint,atque idem nolint. V T, etiam si qua fora. I Et si qua sorti alias, S unus. AMi ConvM notantates sint aduιuandae, I Voluntates amicorum,in Agellio. Adiuuandae lint, in Agellio,& duodecim.Siint, duo. Aur de capite agatvr, aut de fama, i Aut caput agatur,unus. Agatur aut capite, duo. Aut fama, stit decim.Vel iam unus. Cic.Papirio: Privatas caussas,& eas tenues, agimus subtilius,capitis, aut famae scilicet ornatius. DECLINANDv M sit deuia, i a summo iure nonnihil recedendum.
NE c vero negligenda est fama nec mediocre telum per Eliciuntur,quam sint leves. quidam antem qt 'spara a
ad resgerenaeis existimare oportet beneuolentiam mouere non poturi, agnoscuntur in magna. si uero erum ciuium; qxam blandit 8s,er Uentationibus cottigere, tur aliqui reperti, qui, pecuniam praeferre amicitiae, foruι-pe est. virtus, quam equitur caritas, minime repudianda dom existiment: ubi eos inuememus, qui bonores, magi est sed saepe enim redeo ad Scipionem, cuius omnis sese stratus, mperia, potestates, opes amicitiae non antepo-mo erat de amicitia querebatur quod in omnibus rebus nant; usitarim ex altera parte proposiva haec sint, ea alte homines diligentiores Genti capras, ct ornes quot qui F . ra vis amicitiae,non multo illa malint ιmbecissa enim naque haberet, dicerens ; amicos quot haberet, non posse tura est ad contemnendam potentiam: quam etiamsi, --d cerer in illis quidem parandis adlabere quasi signa glecta amicitia, consecuti sunt, ercti ara Ie arbiurantur. quaedam, O notas, Prbus eos; ροι ad amicitiam essent quia non sine magna causast neglecta amicitia. itaque idonei,indicarent. Sunt igitur m o stabiles, O com uerae amicitiae dissicillime reperiuntur m θs, qui m honosantes deligit di: cuius generis est magna paenuria: O, ribus,req. publica nersamur. ula enim inuenias, qui hono iudicare, discue Usane, si eapertum: eaperiendum au rem annici anteponat suo Quia haec ut omittam quam times in ipsa amicula: ita praecurrit amicula iussicium, graues, quam issiciles plerisque uidentur calamitatum resti H. experiendi potesatem. est igitur prudentis , susti- societatesud quas,non es sacris inuentus, qui desim t. nere,ut cursum,sic ιmpetum beneuolentiae, quo Mamur, quamquam Ennius recte, quasi aquis tentalis, sic amicit: is, aliqua parie periclit, is Amicus certus in re incerta cernitur. . iis mor bus amicorum. Quidam saepe in parva pecunia . tamen haec dao leuitiatis, ct infirmatisplerosque
292쪽
Mncm ; 1Vt si in boris rebus contem rant; tsi malis de erum qui igetur utraque in re grauem, constantem, stabilem i. se in amicum praestiterit, hunc ex maxime raro semiuum genere indicare debemus, pone diuino. in autem stabilitatis, constantiae . etus quam in
amicitia quaerimus, fides V. nihil enim stabile est, quod in dum est.'iplicem praeterea, ct communem, O consentientem, i es qui rebus isdem moueatur, eligi pares: quae omnia pertinent ad delitatemnique enim f- dum potest esse matriplex ingenium, o tortuosum. neque
uero qui non sis em rebus mouetur, o natura consentit,
aut Mus, aut Iabilis potest esse. Addendum eodem est,
ni ne criminibus aut inserenis delectetur amicus,am credat illatis. quae pertinent omnia ad eam, quam iamdwdum tracto, constantiam . ita fit uetum illud, quod initio dixi, icinam nisi inter bonos esse non posse.est enim boni mriavem eundem sapiensem licet dicere, haec duot nere in amicitia; primum,ne quid fictum si ne uesimularum; aperte enim uel odisse, magis ingenuum est, quam fonte occultare sententiam ) deinde non mum ab aliquo oblatas criminationes repellere,fied ne ipsium quidem esse suptilum, semperat qu:d existimantem ab amico e euiolatum. Accedas hvcsuauitas quaeda oportet, sese
monum,atque morum, haudquaquam. mediocre condan
tum amicitiae. tristitia autem, O in remni re sieueritas
absit. babet illa quidem grauitate sed amicitia remi Psor esse debet, liberior, o dulcior, ct ad nem c mitate facilitatem. procliuior . Expistit orem hoc loco quaedam quaestio subdiscitis; mms quando amici non digni amicitia, ueteribus mi anteponent; M equis heolis teneras anteponere solemus . indigna homine tab latio. non enim amicitiarum esse debent, sicut aliarum renae satietates. ueterrimae quaeque ut ea uiua,quae uerVarem ferunt esse debent suo: unae. uerumq. illud est,quod uulgo dicitur, multos modios salis simul edendos
esse,ut amicitiae munus expletum sit. nouitates autems
spem asserunt, ut tamquam in brabis non fallacibus stutius appareat,ηρη sunt illae quidem repudiandae: vel fas tamen suo loco conseruanda est: maxima est enim uis uetustatis, ct consuetudinis. atque in ipso equo, cuius modo mentionem feci, si nulla res impediat,nem est,qui noueo, quo consueuit, libentius ut Mur, quam intrectato, est nouo. nec modo in hoc, quod est animal, sed in s etiam, quaesunt inanimata, consuetudo ualet; cum locis etiam
ipsis montuosis delectemur, ct siluestribus, in quibus diutius commorati sumus. Sed maximum est in amicitia, superior parem esse inferiori .saepe enim excellentio quaedam sunt: qualis eras Scipionis in nostro, ut ita di cam, grege. numquam stilla Philo, namquam Rupilio,
numquam Mummio Enteposuit, numquam ιnferioris o disis amicis. Quisum uero Maaimum statrem, egre sum uirum, rinio sibi nequaquam parem, quod is aπιeibat aetate, tamquam superiorem colebat; μίφomes
per se esse posse ampliores uolebat. quod faciendum, im
tantamq. est Omnibus; ut , si quampraestantiam uirtutis, ingeniti fortunae consecuti sunt, impartiant eam suis, communicent' cum proximis: ut, si parentibus nati sor milibus, si propinquos habeant imbecilliores uelan mo vel fio tuna, eorum augeant opes, risis bonori sint, σdignitati m in Iabulis, qui aliquam tu, propteπ gnoranseriam stirpis,oe generis, in famulatu fuerim, cum cogniti sunt, o aut deorum, aut regum Mij inuenti, retinent tamen caritatem in pastores, quos patres suos multos a nos esse duxerunt. quod quidem est multo profecto magis in ueris patribus,certi*. faciendum. Iructus enim ita nio uirtutis, o sq. praestantiae tu maime capItur, cum in proximum quemque consertur.
TEc LicvNDA est ama: I propter amicummon est infamia suscipienda,quam hominum odium sequitur. nam se plus tibi noceres quam amico prodesses. MEDIOCRE telum i inde, Insensteiu Necessitas. BENE voLENTIAM ciuium; ἰ quam beneficijs conciliari, ait lib. II. deost. uel saltem benesica uoluntate. BLANDITIIS, O assent. I quibus populares populi auram captabant. Videndus Plutarchus in libello de discrimine Adulatoris,& Amici. Et assemationibus: si et res mei. Et assentando, reliqui. AD Scipionem l pro, apud; uel,corani. Ad Sulpicium: Quod ad te delatum diceret sese contra dignitatem tuam. Ru As I signa quaedam, O notas, i nam Virgilius generosi precoris signa enumera Euripides autem, Bonum uirum ab improbo nullo signo internosci, queritur.
MAc NA paenuria: l ergo non temere fidendum. SANE l castigantis hoc esse,alii notan .r Ir. de Leg.Quae res cum sapientissime, modestissimcq. constituta esset a maioribus,nihil habui; sine non multum, quod putarem novandum in Legibus. Ex PERIENDv M otem est in ipsa a iciria: l non in ipsa amicitia,sed ante, experiri amicum nos debere, Plutarchus scribit in libello de discrimine Adulatoris, de Amici. di Theophrastus apud Plutarchum περὶ ei λαὸἈλφω,ait, non oportem amantem iudicare, sed iudicantem amare.Vide & Isocratem in Paraenetico,apud quem probatae amicitiae regulae quaedam sunt. Quod in & apud Xenophontem sub Socratis persona. Es T igiturprudentis,sustinere, ut cursum , sic impetum Beneuolentiae, quo ala ur, quasi aquis tentaiis, sic in amicitῆs orc. I hie libri ueteres ita dissentium. ut probabilia tamen afferant.Αlij enim habent,Cursum, S ita nouem mei ut est in uulgata lectione:in qua ue hum,Cursum, ferri potest ad cursum nauis cum aquarum sequaturmentita. Alij,Cursum natiis, ex ita sex
mei) quod aptam sententiam habet. Nili si Navis glossema suit ad Cursum. Alii, & ita duo inci Equi cu sum . Quod si probatur infra legi poterit, Equis tentatis: ut ipsa sibi translatio congruat. Docti uiri libros esse testantur, in quibus pro,Curiam,Currum; & infra, Equis temperatis, flegatur. Quae mihi sane Icetio
admodum arridet. Nec tamen a uulgata discede: cum ita proprie dicatur, Sustinere cursum, idest nauis; Mis Sustulere currum ita uero tentamur aquae, ut equi temperantur; uel, ut alijs placet, tentantur. Vnus
293쪽
neus, Cursum nauis, uel aquae. tale: sed unde tamen eliciatur plos I mata esse, Natiis uel Aquae. et 'Equis temperatis. Nouem, Aquis teinpestatis. Vnus, Equis inpoliatis. Vnus, Aquis tempestantibus. quis tentatis r ut in transitu Nil minis. De Lcg. lib.i r. Nec enim ullum hoc frigidius se umen attigi, cum ad multa accesserim, ut uix pede tintare possim. Axit Cirris, s Amicitia, quinque. AL, V Ara te i Sex, Aliqua cx parte. PBRICLITATIS moribus cmuo tim. l probatis, periculo iacto.
bi Dero i Sin uero, octo. Siri uero, unus: male. Sint uero, unus:male. E. XCvs Aniose arbitrantur, lSe,a si ab tui o. Duo, Excusatum iri arbitr. in quorum uno emendatum,obscuri Quattuor, Obsi uratum in
arb.V nus, Obscuratum iri arb. Vnu Obscuritari arb.ta supra, Obscrutari. Vnus,obscurari se ais. Duo, Obscrutari se arb. Quattuor,Obscurari arb.V nus, Excrutari am. Vnus, Obscurari peccatum ain. Qv I A non sine maena sit ne i cta amicitia. t Amicitia, suspicor abundare. IN honothus, γ eq. publica Mer-Dπων. t In honoribus reipub.uers quinque. Rei l. pub. unuc HAEC'nt emittam) l Dimittam, duo.Obinitian unus. NON in facile inunxtus, i Inueniit,duo. Recte. Sic Crispus lib. maiis i. apud carisium lib. D. Non tu scis,si quas aedes ignis carpit acriter, haud facile sum e sensu , quin ta comburat
tur proxuma ι λ AM i Cus corias in re incerta ternitur. I tres meli in rc certa. Plautus Amicum in redir-bia nosci dicit. 1 emtertar in Periculo. PLERos qua conni λιιn i' l in uno uetere, Pleros, se,
xlij notarunt. IN bonis rebos i suis. CONTEMNvNT; l quod silc uitatis. IN malis .l zm corum. DESERvNT. t amicos.qui silem cum sortuna minant. IN o inciria quae inivs, i in a inicitiam quaerimus,unus. Si MPLIC M I qui tamen prudcias sit. COMMvNEM, i κων 'ν, τι, φιλMe, is r tes: Communem amicis:qui facilis sit. CONSENT iENTEM, i nam conscii sum praeciariae requirit amicitia. Graecis, ιμ νοι οὐ συμφων v. ELici par est. l si sit facultas, ta optio dctur. ADDENDvM eodem O, i Addendum in codem es hi res. V τ ne Vt nec, duo. Vt non, unus. D E LEC T E T v n aniciis, i Amicus, a stas x. ιLLA τι f. t Oblatas, omnes mei. AP RTA. m nes odisse Oc. t Horatius sal. . lib. t. A Wr .a absentem qui rodit amicum, Qui non defendit, alio culpante: solutos 2 . V. . Rai captat risus hominum,simam'. dicacis et ringere qui non uisi potest,commissa iacere u mi nequit: hic niger est,hunc tu, Romano caueto.
nem, Quam fronte occultare sententiam. iam deinde . REPELLERs, i Depellere, unus, de alias. in1le. TRISTiri A autem, mora ii releurmas absiu. habet iba quid mgrauitatem: l Absit, non cstiti undecim. in quorum duobus additum. SED amicitia remissor . de ber, i Scd in amictita,duo. Hoc, di cetera,quae sic uuntur, referuntur non ad Seueritatem,ut alij putant, scd ad Amicitiam. L missior rnon r:gida,aut intenta,sta laxo magis uinculo colligata : Nubi quando amici non , δ. Ini amicitia, neter bus μι anteponendi .l inde adagium, Nouos parans amicos lictorum ne obliuiscere Linu Is DGulIs tenetos anteponere me s. t V irg. Georg.i ii. IN Dic NA lumine dubitatio. t Indigna est homine dubitatio, duo. indigna dubitatio bonunc hacccst, tuo Indis na dubitat: o homine cst, tres. Indigna dubit tio haec est,quinque.Indigna est haec dubitatio in homine,unus.Indigna dubitatio somine, quattuor. Es-SE debent, i De latcsse,noti m. Debet elle,duo. Deberet cili tuo. Dicuntelle, unus. S ac v T altorum rerum, i Sicut belluarum aliarum, unus. ta supra, Rerum . SATIETAI ES. I socictates, tres, Satietas , quinque. Societas, unus. Sarietas: odiuna. quo modo interprctatur Donatus in Torcntium. VETER Ri MLE, suauisimae. t omnes mei, Veterrima , suauissim a. VT amicitiae munus eas et
D. t ut amicitia pcrficiatur,certoq. constet,neque de fide mutua dubitetur. Novi TAvas i amicitiarum: nouae ain:citiae: noua amici. IN minis i Ouidius in epist. Helcnes ad Paridem: Sed nimium properas,& adhuc tua messis in herba est. MAxi MA uis uetustatis, uetudinis . l id Ouidius de amore uenereo praecepit, a.de Arte: Fac tibi consuescat: nil astuc tudine maius.
ATQ vh in ipso equo, i Atqui, quattuor. Quia ut in ipso equo, unus. Vt in ipse equo, sex. Quo in ii Gequo,tres. Quod in ipso equo, duo. Qui in ipse equo, unus. Quando ipse equo,unus.& supra, Vtin ipsis
equo. vi x eo, i Qui non illo,unus. INTRACTATO, i sic sexdecim. duo, intacto. NEC Dero in hoc tantum quod istational, i sic quinque mei.Tantum, non est in quinque. Tantum in hoc, unus. Nec uero in hoc solo, SQ tres.Nec uero in eo,quini Ac.unus. Nec modo in hoc, quod deci tres. INANIMA, i Inanimat sciaucim.lo amicitia, tuo: male. Cura loccisi siti delictemur montuosis ottam,
si sex. Locis in ipsis, tres. In locis ipsis, quinque. Quin,pro,Cum,tres.Cum in locis montuosis delinemur.
Neque enim patrio solo dulcius quidquam nouimus. sci pro Nis i sic omnes inei.Abas, Scipioni. IN nostio ιιι dicam, grege..t Ter.Adelph.
At hic hercule de grege illo eli
NuM Qv A M se iste Philo, i Ille, itoli est in uno. Rupi Lro, I se recte legendum. contra omnes ueteres libros; ex historiae testimonio. A maci cnim Laelij & Rupilius,& Rutilius fuere: quorum nomianum sinu tudo peperit carorem: scd Rupilius, eius aequa E. Ratilaus, adesa m. De Rutilio, infra. De I α
294쪽
pitio autem,eodem loco,&ep. 6.lib. Iv.ad Att. Q. . V: ERO Maximum, i eiusdem Paulli silium,sed a Q. Fabio Macadoptatum. Q o D imanteibat aetate , t Quia,unus. PER stes posse ampliores uot bat. l Poste,non est in uno.Perse posse ampl.uol.unus. Pres cesse ampliores,uol.unus. Poli se cilis posse ampl.uot unus. Per se posse, cum . ampl.uol scriptum este in uetere libro,notatum uideo. NATI Iimi l.Sint,duo.Sint nati,qumque.Sunt,deest in uno. V r m fabulis, i sic quindecim mei.recte. Vnus, Ut in fibulis uideri potest. V nus,ut in fabulis dicitur. V nu V t in fabulis de illis audiuimus. IGNORANTiAM lIgnorationem, quamiota tuo modo legitur in Nonio, Famulatus. Λvr deorum aut regum ' l ut T lephus,Herculis,& Auges; Λensilius,Thyestis,& Pelopiae filiu et alter a cerva, alter a capra nutritus, a pa soribus inuenti. ut Romulus,& Remus a Faustulo educati . ut Cyrum, Regem Medorum, expositum ab Astyage, pastor Mithridates aluit. ut Semirami diu ab auibus sita, a pastoribus sublata, regia coniuro facta fuit. PATREs suos i sic unus. unus, Patres libi. A sexdecim abest,&Suos, Sibi. CERTIS Q. Ceterisque,duo. F R v C T v S enim ingen , o virtutis,ommA. praestantiae tum maximus capitur,ctim Inpr almum quemque consertur. ψ sic sexdecim. Duo, Tum permaximus. Alias, Carpitur. Fructus autem ui tutis est caritas.
VT igitur ii, qui sent in amicitiae,tomunmomsq.
necestudinesuperiores, exaequare se cum instris xibus debentsc inferiores dolere non debent, se a suis amicis aut ingenio,aut fortuna,aut dignitate seu perari quorum plerique aut queruntur si per aliquid, t etiam exprobrant, eos magis, si aliquid habere se putant, quod officiost,aut amice, cum labore aliquo suo factum queat dicere. odio sIane genus hominum, cia exprobra rium: quae meminisse debet is, in quem collata siunt; non commemorare, qui contulit. quamobrem, ut is, quisve riores sunt, submistere se debent in amicitιa; sic quodammodo inferiores extollere. sunt enim quidam, quι mυle fias amicitias faciunt, cum ipsi se contemni putant . quod non fere contingit,nis ηs,qua etiam contemnendos se arbitrantuν:qui hae opinione non modo uerbis sed etiam opere , leuandι sunt. tantum autem cuique tribuendum es , primum, quantum ipse oceres σs , deinde etiam,quantum ille, quem diligas, atque adiuves,post Iustinere. non enim tu poss, quantumvis licet excellas, omnes tuos ad honores amplιsimos per cere: ut Scipio P. Rupillum potuit conseulem escere oratrem eius Lucium non potuit.
quoi si etiam poss quiduis deserre ad alterum; uidiatim est tamen, quid illa post pustinere. Oiunmo amicitιae ,
corroboratis iam,confirmari'. O ingeni s,o aetatιbus, iudicaudae sunt; ne si qui, inomte aetate, uenandi, aut pilae studiosi fuerint, eos habere necessarios oportet,quos tum eodem studiopraeditos dilexerunt. isto enim modo nutrices, ct paedagogi iure uetustatis plurimum beneuolentiae postulabunῖ negligendi quidem non μα ; sed alio quodam modo colendi. altiter enim amicitiae stabiles permanere non possunt. di'ares enim mores essariastudia sequuntur. quorum di militudo dissocias amicitias. nec ob aliam caussam ullam boni improbis, improti bonis amici se non possunt, nisi quod tama est inter eos,quanta maxima potest es e,morum ludio m. distantia. Recte etiam praecipi potes vi amicites, ne quis mimperara quadam beneuolentia, quod per saepe fit, impediat mazum ηtilitates amicorum: nec enim ut ad fabulas ν
deam Troiam Neoptolemus capere potui siet, si Dc
medem, apud quem erat educatus, multis cum lac ymisi tersuum impediente audire uoluisset: saepe incitat magnae res, ut discedendum sit ab amicis: quas qui impedire uult, quod desiderium non facile ferat, ct infirmus est, molliis. natura, ct, ob eam i amcosiam, in amicitia parum iussus. Atque in omni re, considerandum est , o quid postules ab amico, quid patrare a te impetra- νι. Es etiam quasi quaedam calamitas in amicitiis dimittendis nonnumquam necessaria. tam enιm a sapie tum familiaritatibus ad uulgares amicitias oratio nostra delabrtur . erumpunt saepe uuia amicorum tum in ipsos
amicos, tum in alienos: quorum tamen ad amicos re
det infamia.tales igitur amicitiae sunt remisone usius leuandario, ut calonem dicere audiui, nisuendae in gis, quam discindendae sunt; nis quaedam admodum i tolerabrios inauria ea arserit; ul neque recthm, neque honestum sit,neque fieri post, ut non statim alienatio, diseiunctioq. faciendasit. sim autem morum, aut studiorum comulatio quaedam, ut fieri solet, facta erit , aut in rei partibus dissensio intercesserit: loquor enim, ut paullo ante iri, non de sapientum, sed de commvnibus amici ijs cauendum erit,ne non solum amicitiae depositaesta
inimicitiae etiam susceptae M antur . nihil enim tum pius, quam cum eo bellum gerere, quicum familiariter uixeras. ab amιcilla Pompe meo nomine se remouerat, ut scitis, Scipio; propter disienmnem autem, quae erat in rep. alienatus est a collega nostro Metelloaιtrumque egit grauiter, auctoritate, .ssensione animι non cerba. quamobremprimum danda opera est , ne qua am corum disdia fiant :sim tale aliquid eueneri , ut eastm.ctae potius amicitia quam oppressae Mdeamur. caue dum uero est, ne etiam in graues inimicitiara conuertant se amicitiae:e quibus iurgia, maledicta, contumeliae s gnuntur et quae tamens tolerabiles erunt fierendae Iunii hic Mnos ueteri amicitiae tribuendus est,ut is in cu
payt,qui faciat,non qui patiatur iniuriam.
CIc inseriores non desereJe ctc. l sic decemseptem. quorum unus supra addit, Debent. Unus sie inserio Pres non deber,se dic. Hoc autem est vividorum: qua alienis rebus marcescunt opimis. A. suis amicis lAmicis,non est in decemseptem. . QVE Ruri Tu R. I Querunt,unus. Qiteruli autem homines amicia
295쪽
tiae idonei non sunt.prouerbium Graecum: Dι eιλ ιαεurali se eιυ ιν π ei εP. S i aliquid habere seput. lSi se habere put decemseptem. OFFICI os E, I Usticiosissime, unus. Offensose, Lambinus. Ex amice, i sic omnes mei. Alias, Aut amice. FAC TvΜ l Facto,unus male. O D i o s v M genus bomianum, oscia exprobrantium ἀφ uide Senecam, lib. II. de Beneficiis, Commemoratio etiam, exprobratio nis uim habet. Sosia apud Terentium. Qv Λ ε meminisse debet ιs, in quem collata Iunt,tim commemorare, qui contulit. l Proverbium Graecum:
Qur etiam contemnendos se arbitrantur: l nihil arroganter de se sentientes. Qv AN TvM ipse emeere possἰ l Sic omnes mei: uno excepto, in quo, Potest. Lambinus, Possit. NON enim tu possis, qua tumuis i Non enim tu possis, uel quantumuis,ucs. Quamuis,duo. unus, Quantumquamuis. Ex CE LAs, i sic omnes mei. Alii notant esse in quibusdam ueteribus, Excelleas. EFFICERE, fratrem eius oeci l Efficere,sed fratrem cius &c.unus.male. Fratrem eius: Tusc. I v. & Plidib. vi I .cap.ῖο. Eius : pro,Suum.ut Liuius lib.xxxi I I .T. Iuventium, di C. Labeonem, eius fratrent,ides'C. Alinu La beonis, lupra nominati.Sic di in antiquis inscriptionibus.
L . MAELIVS . L. L. TARNITAS V AS CVLARIVS SIBI . ET . DUR DENAE . P.LCYTHERI DIE T. L. MAELIO . L . F . ANIFLACCO FILIO. EIUS SCR. ΑΕ D. CVR. ET . S C RET . LIBERTIS ET . LIBERTAB VSQ . SUIS
D . M T. FLAVIUS . VITALI sFEC. SIBI. ET . POSTERIS O. EI VsLIB . LIBERTABVS QVE QVORUM NOMINA . I. S. S. POSTERIS. . EORVM MERCURIALI . HILARI CINNAMO . SATURNINI CRESCENTI. SER. RESTITUTAE FORTUNAT . FESTAE COETONIDI. ANCILLΛE. IE T ingeniis, i Et,abest a nouem meis . EODEM ILLO, i se decemseptem.recte. Male alias. E
rum. Aduobus a it mole. Nu TRICES, i sic Aeneas Pius in Nutricem,lib.vII. Aen. PAEDAGOGI l serui.uide Valerium lib.vI.cap.I.Sic in Aristotelem Alexander primum,postea refriguit amor. SED alio quodam modo. I hoc place ut est in nouem meis. duo supra habent, Diligendi.unus, Amandi. reliqui Colendi. Vt facile appareat,omnia esse glossemata. λιο quodam modo: qui multo minore culpa negli santur,quam ueteres amici. ALITER enim amicitiaestabiles t Enim,non est in tredecim. Aliter: si uetuitati s ratio potius habeatur, Quam morem. N E quis intemperata quadam beneuolentia φ Ne intemperata quaedam beneuolentia uo. NEOPTOLEMVS i immo Achilles. Ciceronis igitur hoc est ι res νικῶν --,τηρ-.Homerus ιλ.τ.Hyginus cap. XCvI. Plinius lib.xxxv. cap. xi. DES i DIRIvM non sutile ferat; l absentiam. PAR v M iustus. i Parum est iustus,unus. Parum iustus: quod plus delectationi suae tribui quam aut utilitati,aut officio amici. EST etiam i Est enim,tres. RE Missio Mausus ele andae, I Ita crebro usurpatur hoc uerbum a Cicerone,& ab aliis,ut in dubium eius uenire sieni ficatio non possiti est enim,minuere,& extenuare. Vt insta:Caast as suspicionum, offensionumq. tum euitare, tum elevare, tum serre, sapientis in. Tucor igitur uulgatam lectionem, dissentiens ab iis,qui mutant rcum eam praesicriam undecim ueterum librorum auctoritas fulciat.Vnus,Leuandae.Duo,Lluendae.Vnus. Eludendae. Vnus, Elidendae. Unus, Eluendae,&supra,Eleuandae. Vnus,Eluente. DisCIDENDAE luc omnes me Discutiundae,esse in uno uetere, notat Langius. ConMurATio quaedam i non tald ν
296쪽
xa,neque tansi moment I, ut odium mereatur. L o Q v o R mrim, I Loquor enim iam, tredecim. NI-ii IL en turpius, i addunt, Est, tredeci in . COLLEGA nostro Metella. t Macedonico: Collega autem Scipionis, α Laelii in auguratu. Vide Plinium lib. v M. cap. 63. GRAv ITER, auctoritate, I Gr iii auctoritate. unus. Gracit. ere ratione tu consilium adhibita . Ex STtNCTAp. πρη ma l uide Nonium. CavεNDv M uero est,t V cro abest a nouem. V nus, Cauendum uero, ne&e. MALEDI-cTA, contumeliae I Malodicta, ta contumeliae, quattuor. Maledicta contumeliarum, unus. IN cudini, a I in uitio.
OMMINO Omnium horum uitionem,atque in L 31 odorum una cantio est,atque una proiiso,ut ne niniis cito diligere incipiamus, ne ue indignos. O ι autem Dut amicitia,quibus in inis inest caussa, cur diligantur. rvm istu genus: quidem omnia praeclara rara , nec
quidquam distatim,quam reperire, M siit omni ex parxe in suo genere perfectum. taplerique neque in rebus bu anss quidquam bonum norunt,msi quod fructuosum sit; amicos, tam ruam pecudes, eos potissimum diligunt, ex quibus ierant se maximum fructum esse capturos:uaque pulcherrima illa, O maxime naturali carent amicHria per se, propter se, expetenda. nec ipsi sibι exemplo sunt, haec uis a citiae ques h quata sit. ipse enim se quisque diligit, n ut aliquam a sie ipso mercerem exsesat caritatis suae, sed quod per se sibi quisque carus est.
quod nisi idem ina ιιtiam tra Geratur, uerus auit ustii metu im reprν ietur . Gemmis amicus quidem, qui estram tam ast τι m. quod si hoc appare t in bestus, uolucribus, Mi estibus, nai ιι bres, inurit res, seris, primis tit se ipsae dιligant; id enim parater cum omnι an mante nucitur Gnde , m y u rant, aἰque appetant, adquisse applice ut eiust generis animantes; i . G ι ut cum des dei io, o cum quadam similitudine amoris humani: quanto id magis in homine fit natura λ qui oseine
diligit; ct alterum acquirit, culmsan:mtim ita ctim 1tio commiseeat, ut es, iat paene unum ex duobus. Sed plerseque perut ne, ne dicam impudenter, amicum habere t
Lm uolunt,quales ipsi esse non posunt:qua . ipsi nou triluunt a cis, haec ab hs demerant . par est amem, primum, ipsum esse uirum bonum; tum, alterum similem suiuaerere. in talibus ea, quam iam itidum tractamus,su-ilitas amicitiae confirmarι potest; ι um homines, benevolentia coniuncti, primum cupiditatibus hs, quibus ceteri seruiua semperabunt deinde aequitate, iustitio gaudebunt; omum. ali pro altem si Opret; neque quidquam mi uao,vis bonomn, o rectum, alter ab alio post Iabit; neque solum colent semio he, aι diligent, sed etia
raerebuntur . nam maXἰmum ornamentum amic itiae ro
patere in amicitia licentium uirtutum enim amicitia ad rutria a natura data est, non rutrorum comes rvt,quoniam filitaria non posset uiram ad ea,quae seu ima seunI, perue M', coniuncta, O tonso rara ι um altera , perueniret. quaesi quos inter societas aut est,aut suit, aut futura est; eorum est haberi s ad siumnium naturae bonum optImus , beati sum'. comitatus. haec es, inquam,societas, in qua omnia insis quae putant homines expetenda, honestas, sarta, tranquillitas animi, atque iucunditas; ut, cum
haec adsint, beata uita sit, or sine his esk non possit quod
cum optimum,m tinum.*; si Mimnus adipisci, uινι- ti opera danda est: sine qua neque amicitiam, neque ulurem expetendam consequi psumtis . ea uero neglecta, qui se amicos habere arbitrantur, tum se denique errasieientiunt, cum eos gra-is aliquis casus eam πι cogιI. Quocirca , dιcendum est enim semius ) cum iudicatiens, dΘιigere oporte I; non, ctim dilexeru, Iudicareo ,cum multu in rebus ne gentia plectimur, tum maxime in amiciso deligendis, G cor diu. praeposti ris enim utimnr c sths et acta agimus:quod ueramur teri pio uerlac. na, ιmpticali altio e curo uel usu diuturno, in t etiam ιμ-ciis, repente in medio cursu amicitias, ea orta aliqva o fhusone, dirummius. quo etiam magis vir dipera una est rei maxime ne es anae lauta incisua. una est enim amicitia in rebus humanis,de cuius militate omnes uno ore cosen H l. quamquam a multis apsa ut mis contemtutur, σnenditatio quaedam, atque ostentatio esse dicitur: musti diuitias de*ι ium; quos, parvo conteiitos, tenvis uictus , cultu'. delectat: honores uero, quorum cupiduvie qu-dam instaumantur, quam multa ita contemnunt, ut nihil
inanius . nihil esse leuius existiment euemq. cetera, quae ibusdam admirabilia uidentur, permultι sunt, qui pio nihilo putent. de amicδιιa omnes ad unum ιdim sentiunt, h,qui adren p. se c tulerunti, o v,qui rerum cognι- tione,do napa lictoiui; o η, ι Iuum negotium texunt otiosi; ρον emo j, qui Ie totos nauiuerunt Astupi tibus; sue amicitia uuam isse nullasi; si modo uelint aliqua ea parte liberalιter uiuere. θνριιenim neμιο quo modo per omnium uuam amuitia; nec ullam aetatis duc eae rationem patitur se expertem μι
vivo omnium homis uitiori . t omnium, abest a quattuor meis. CAvr I ci l Ter. AndPuerum ne resciscat milii esse ab illa cautio est. PROVISIO: l Q. Curtia lib.x.Seditione prouisa. et ne i Ter. Eun. Itaque,ut ne id uideam misera, huc effugi foras. VInen mutator Isocratas: B - δι ως αἰν φίλης γίνου, γ ιγνο αενος δἰ πειρῶ ει - . ι αἰ- -- λον, s, αττειν INCIPI AN T, I sic tredecim. quinque, Incipias. Alias, Incipiamus. N E v a indignos. lNeve non durno unus meus. RARvM istud genus: l Rarum id genus, unus. reliqui decem septem, Ra- am genus. OHNι ex parte ιusuo genere persectum. l non vidco,cur a si tiaraia,qui aut crum illud Ia
297쪽
suo genere,ex ingenio,cum & legatur in omnibus antiquis libris, de sententia obscuritatis aut uitii nihil bibeat. Elt enim diuersaruin rerum persectio.propterea dixit eleganter,In suo genere. ut singularia omnia notaret, ac disimgucret. Horatius, Nihil cst ab Omni parte beatum. Qui Dinv AN honam, i Boni, ὀecem. NArvRAO l sic omnes inei. Naturabit alii scriptum esse dicunt in quibuslam ueteribus. Λstino i Ipse,septem. EsT enim is quid ran tamquam alter icim. I sic tredecim. unus, Est cnim is amicus quidem, qui est tamq. unus, Est cnim uerus comicus is quidem tamq. unus, Est enim is, qui est anticus tam l. duo, Est enim uerus amicus, qui cst alter idem. Alias, Est enim is amicus quidem, qui est tamq.
AGREsr I sus, natantibus nuribus, i sic nouem.Natantibus, agrestibus, cicutaquattuor. Natantiabus non est in duobus. Agrcstioribus,natantibus quibus seris,& cicuribus, unus. Cucuris, pro Cicuribus, unus.Agrestibus,notantibus,suibus,cicuribus unus,& alias. A D quas I Ad quos, duo. C v Μ quadam similι tu e l Cum, abest a quattuor. FiT natura λ l non opinione, non ex molua, aut necessitate, aut spe commodorum. AN Qv i T l sic legendum. Antea, Acquirit, quo modo in duodecim. Adquirit,duo.Acquira unus. Acquiritu unus. Inquirat,unus. Quod corruptum cst ex Anquirit. Cuius an naum ua cum suo commisceat, i quocum consilia communicat. PERvERSEI uitium in amicitia. TRACTA H vs,l Tractauimus, quinque. Tractabamus, duo. COLENT semier se I Colent inter se, trod cim.Sic alibi: Pueri nostri ament inter se, ac discunt. A C diligent, i Sic omnes mei. uno excepto, in quo, At. ex quo alii libri, Atque . CONIvNCTA, O consociata 1 Coniuncta,& sectata, septem. Et consatia-ra,unus. Et cum sociatata,unu .Et consonata,unus.Mendose. QvAE si quos inter Oc.l respexit ad ue bum,Consectata . R - , unus. Alii scribunt cile in uet cro, Quare, pro Quae. VT, cum haec ausint, lLt,pro, Ut, tredecim. Ex PER RI cogit. l fidem eorum, quos tibi amicos essetallo putabant. Di-C E N D v bi est enim saepius I sic quinque. Et ain,pro, Enim, nouem. Et, unus.Dicendum est caepius,unus . Dicendum A. cum sacpius,unus, DILIGERE Oportet,i Diligere oportere,unus. ACTA agimus: Ter. Phorm. Actum, aiunt,ne agas. Quo D ueta muri Quae, duo. IM P L I C A T I l Impliciti, unus. ULTRO Ercino i Vltro, citroq. duo.Vltro . citroq. unus.Vltroq. citro, unus. Vsv ivturno, I Diu no,unus. Diurno, duo. Diurno,unus,ta sep. add.Tu. Diuino, duo. DIRvMPIMvs.l Disrumpimus, tres. Dirupimus, unus. R E l moime necessariae tanta incuria. I magna est hoc in loco quod alii scributariam mei quindecim faciunt cum impressa lectione, duo, Rei tam max. nec.tanta inci antiquorum librorum uarietas. nec tamen sitis apparet, quos sequi dcbeas. Nam, quocumque modo legas; Rei maxime n cessariae tanta incuriae I Rci maximae,iam necessariae tanta incuria. uel: Rei tam maxime necessariae tanta incuria:recte legi puto. Primum cst apertum. Alterum non obscurum:& interdum coniungit Cicero rem maximam, maximeq. necessariam. plus cst enim,necessarium quiddam csse,quam maximum. ut in epistola
ad Curionem: Non dubitaui id a te per litteras petere, quod mihi animum esset maximum, maximeq. n cessarium. Postremum uideri potcst durius, coniuncta particula Tam cum adverbio Maxime . sed hoc ipso uereor, ne reiectum sine cauisa sit, ignorationc antiquitatis. Nihi enim displicere non potest, cum in illud Plauto in Aulularia non dissimile inlucor: Quam ad probos propinquitate proxume te adiunxeris,
Tam optimum est. Et in illud Ter Heaut.act. .sca. Adolescens, quam minima in spe situs erit,
. Tam iacillime patris pacem in leges conficiet suas. Et eiusdem, Adelphact.3.se. I. .
Quam uos facillime agitis, quam inis maxume
Potentes, dites, fortunati, nobiles, di . .
Tam maxume uos aequo antino aequa noscere
. Oportet, si uos uoltisperhiberi probos. Et Varronis,de remst. Quam paucissimos reliqueris, tam optimi in alendo sunt. Et Sallustii, in Iustumo: Itaque, quam quisque pessime secit, tam maxime tutus es LNec illa diues Catulli de Velleti. Catulli
in Ciceronem: Tanto pessimus omnium poeta,
Quanto tu optumus omnium pat nux
Vellen, lib. tiaee Mario: Quantum bello optimus, tantum pace pessimus. Possem afferre multata orae ei, i sed Latina sufficiant. V T i Li T A T E l non sine . nam alii alium statuunt . NAMova a vultis i Quamquam,pro,Namque,est in omnibus. IF SA uirtus I Ord. praep.tres. VENDIT Ar et o Vendicati omnes. Os TENTATIO esse dicitur: l Ostentatio conceditur, Langius. Esse, non est in uno meoGmnes, Dicitur, non Conceditur. MuLTI . diuitias dispicit Multi etiam diu. desp. duo. Multi diu.desip. unus, & supr.add. Autem. NEGO T I v Μ gerunt otiosi ; I quod attinet ad resp. Sic omnes mei. VITAM esse nullam: lic res. recte. undecim addunt, Sent1um. tres, Dicunt. PER omnium rutam Via Sideccmseptem.
298쪽
QVr N etiam, si quis ea aleritate est, ct immani.
. tare naturae, ut congressius societat ni l. hominum
fugia atque oderit qualem fuisse Athraus Timonemn sito quem accepimus; tamen is pati non possit, ut non a Pirat aliquem,apud γε evomat uirus acerbitatis μae. atque hoc moime indicaretur, si quod tale posset conna re, ut aliquis nos deus ea hac hominum sirequentia tolloret, ct in statutine V iam collacaret, atque ibi supped
tans omnιum rerum,quas natura desiderat, abundat iam,
O curam, hominis omnino adspiciendι potestatem erip ret: quis tam ess t ferreus,qui ea vitam ferre posset λ cus. n a erret stuctam uoluptatum omnium solitudοὶ uera igitur ιllud est, quod a Tarentino Arcota,ut opinor, dici solitum, nostros sienes commemorare audttit, ab alijssen bus auditam; si quis caelum adsendiset, turamq. mundi, O pulchritudinem siderim per Jea isset, in uatiem illa admirationem ei siore, quae iucundissima fuisset, nisi aliquem, tu narraret, tabuisset . sic natura Iotitarium nihil amat;semperq. ad aliquod,tamqvam ad iniculum,anm-tit ηH.quod in armcissimo quoque dulcismum est. sed, cum tot signis eadem natura declaret, quid uetit,ac quaerat, quid desideret: obsurdescimus tamen ne sicis quo mo, nec
ea, quae ab ea monemur, rudimus.est enim uarius, re multiplex usus amicitiae; multaeq. causiae si picionum, os sensionumq. dantur. quas tum evitare, tum elevare, Iumferre, apientis est. una illa subleuanda offensio est, ut utilitas in amrcitι fides retineatur monendi ι nicisaepe sunt, ct obiurgaves. er haec acci prenda amice, cum beumole fiunt. sed nescio quo modo xeta est, quod in Andria familiaris meus Terentius dixi tem Obsequium,amicos; veritas, odium parit. molesta ueritas est; si quidem ex ea nascitur odiu, quod est
venenu amicitiae: hed obsequium multo molestius;quod, peccarιs indulgens,praecipitem amicum ferra sinu naxι- ma autem culpa in eo est, qu/ ueritatem aspernatur, O in fraudem obsequis impellitur. OmmI Uιtur hac in re habenda ratio, diluentia est, primum ul monitio acerbitate, deinde obiurgatio contumelia careat. in obseequio
augem quoniam Terentiano uerbo libenter utimM c mitas ad sit; Uentatio, uitiorum adiutrix, procul amoueatur, quae non modo amico,sed ne libero quidem digna est.
aliter enim cum tyranno, alter cum amico uiuitur . cuius
autem aures claulae ueritatisiunt, ut ab amico uera odire nequeant; huius salus desperanda estscitum G enim illud Catonis,multo melius de quibusdam acerbos mi cos mereri quam eos amicos,Pι dulces uideatur: illas uerum saepe dicere, bos numquam sque illud absurdii est, quod P,quι monentur,eam molestia quam debent apere,nou apium; eam ωpiunt, qua debent carere. peccasse enim fici non anguntur; obiurgari, moleste ferunt: quod contra o portebat, delicto dolere, obiurgatione gaudere. Vt igitur, ct monere, o moneri, proprium est uereae amicitiae; σalterum libere facere,non adperri, alterum patienter accipere, non repugnanter: sic habendum est,nullam in amici 13s pestem ese maiorem, quam adtilationem, blanditias,
assentationem.quamuis enim multi nominibus est hoc uitium notandum, leuium hominum,atque fallacium, ad uoluntatem loquent tum omnia, nihil ad ueritatem.cum auiatem omnium rerum mulatio estiitiosa, testit enim iudicium uert M. adulterat tum anuc mae repugno m a tme. delet enim ueritate sine qua nomen amicitiae ualere non potes . nam , cum amicitiae uis sit in eo, ut unus
quasi animus fiat ex pluribus: qui fieri poterit , si nec muno quidem unus annuus erit idem Imper ed uarius, comulabilis,multiplea quid enim potest esse tam flexibile,
tam deuium, tuam animus eius, qui ad alterius non modo sensum, ac noluntatem, sed etiam uultum, a que nutum, Minuertitur pHUM quis, nego; ait, aio: postremo imperaui egomet mrbi, Omnia a sient ariem ait ide Terentius sed illa sub Gnathonis persona: quod
amici gentis adhibere, omnino levitatis est . miti autem Gnathonum similes cum sim locoortuna, famasuperi res,horum es assentatio molesta, cum ad namtatem accessit auctoritas. ecom autem blandus amicus a uero, internosci tam potest adhibita diligentia, quam omnia sucata, simulata a sinceris, atque ueris.
QV i N etiamsi quis ea asperitate ego immanitate narurae, vi congressus, societ. q. hora. q. t Quin etia,
si quis asperitatem eam,& immanitatem naturae congressus, ut secietatem boindug.septem,quoriundu Societates ut hom .unu Si quis esset asper.& immXnus,lnhum. Fortasse pro Congressus, Consecutus, legendum si ueteres hosce libros sequamur in aliis. T I M o N E M nescio quem l I imonem quenda . esse in uetere libro,ait Lambinus. De Timone Tu se. 1 v. Plu .in Alcibiade,& Antonio,& Sudas.& Lucianus. AN GRATl inquirat unus. Quod factu est ex Anquirat. IvDi C ARE TvR,l Diiudicaretur, duo. I v soluti emi In solitudinem, tres. in sollicitudinem,unus. TARENTINO Arti tari Pythagorium. de quo Laertius lib. ix.Vide plui. in Bione. Aa aliis senibus ossitum; I aequalis enim Platonis A chyta fuit. le Senectute. S i qujs caelam ad rerisset , I Si quis in caelum adsc. o uindecim. Si ouis ad ea tum adsciunus. NISI aliquem,ctii narraret, habuisses. l Cui ea narriunus.Non habuisset duo. Tormnis I argumentis euidentibus. Ac quaerat, i Aut quod requirat, unus. An quaera duo. Quid quaerat, quattuor. Acquirat,duo. Aut quaerat,duo. Aut requirat,unus. Desunt haec in quattuor. Anquirat, Labinus. M vLτAEu. caussae 1. p. offensonamq. t Multaeq. suspicionum caussae, offensionum q. duo. ELsvARId pro minuere, essitenuare.supra. SAPIENTII es. li iuxta naturae praeseriptum uiuentis . Vii Ω- s in a ac tia , t Veritas,duo. ACCIPxENDA amrce, i Accipienda sunt amice, nouem. Accipienda amice ἰ ab eo , qui monetur,& obiurgatur. NEs Cio .quo modo serum est,il Nescio quomodo
299쪽
hoeuerum est,unus.Nestio quo modo id uerum iit, unus. Neccio quomodo uerum sit, unNs. FAMILrΑ- Ris injus i adeo fami liaris, ut a Laelio scriptae putentur, quae Terentii nomine comoediae circumferuntur. ad Atta ib.vi'. cp.3. TERENTI Vs I abcsta quattuordecim. unus, T. MuLTo messius; Multo molestius est, sex.inquorum uno additum, in uno deletum. PRAECI pirEM ferri l in periculum agi. Mo Nixi O l Admonitio, quattuor. UsSεαvio i uide Quinctil. lib. tax.cap.I.deihocve bo. N Euva Aur; l Nequeat, trcdecim. ILLUD Catonia, multo melius Crc. I sic quinque. Illud Catonis, ut multa, Melius, duo . illud Catonis, ut multa, Multo melius,duo. Illud Catonis ut multo melius, septem. Qv A debeat carere, litic quinque. Quὸ dcbcat uacare, quinque. Qua deberent uacare, quinque. Quo D contra oportebat, i similitvr i ucus tu extremo de S cnectute . Oni v RGA Tioxa gaudere. t Correctione,octo. Corruption octo Corrcctore, sed sup add.Corrcctione, unus. ET D.mi re, mou ri, i ἀγαθή παρ- σἰς ωιν ἐυρ v. NON U'cre, alterum oec. t Non aspero, de alterum. unus. ΑDv L A T i o M EM, Hauritias, i blanditiam,Oet O. i landition iniquattuor. Et blanditie, unus.
R. Aia vis enim multas nominibus i sic undecim. Quam multis enim notii. unus recte. Quamuis enim hoc inultis nom.unus. Enim, non Est in uno. Quam ui S a uicin multis notn.unus. A D uoluntatem l Ad uo luktatem,so. Tura amicιuae ramgnat maa me. t Rupugnat a stabuno. Recte. Si nec in uno qui-drm untis animus i Si ne in uno quidem quoque unus an.quinque. Si nee in unoquoque unus an. tres. Si non in unoquoque animus erit unu ,duo. S, non in uno quidem quoque unus ali. duo. Si in unoquoque
unii; an unus. VT au irim I erentius t i idem, besi ab uno. Eun. aei I. lc. r. Loco, i di znitate. ad Terentiam, lib.xiv Ap. l . vidcte,quid aliae faciam isto loco feminae.
CONcto, quae ex imperitissimis constat, tamen no est amans fui virtus:o me enisset a novit; qua .
ι χdicare sio et,quid intersit later popularem, idest af amabilia sit, intelligit. ego autem non de uirtute nunc sentatorem, ct tenem ciuem; ct inter constantem, seu loquor, scd de uirtutis opinione. uirtute enim ipsa non ta erauem quibus blandit ijs C. Papirius consul multi praediti esse, quam uideri,uolunt.bos dele flat assennuper influebat in aures contionis, cum ferret legem de ratio. bis fictus ad eorum uoluntatem struo cum adhibe- tribunis p reficiendisλ dissuasimus nossed nihil de me, de tur, orationem illam vanam testimonium esse lavdu su Scipione dicam libentius. quanta ilh, dis immortales, fuit rum putant. Vulla est igitur haec amicitia, cum alter ve- grauitas,quanta in oratione maiestas ut facile ducem po rum audire non uult,alter ad ment cum paratus est. nec puli R. non comitem, diceres. sed affuistis; er est in mani- parasitorum in comoediis Gentario nobis faceta uidete-bus oratio.itaque lex popularis sunstans populi repudia tur,msi essent milites gloriosi.ra est. Atque ut ad me redeam ministis, Q. Maxi- , , Magnas vero agere gratias Thars mihi λω, fiat re Scipionis, O L. Mammo cod. quam popularis satis erat respondere, Magnani IV mes, inquit. emperaulea de sierdoti s c. 1 in cras uidebat m . cooptatio Iet assentatio id, quod is, mus ad uessitat ni dictitir, i enim collet νum ad populi beni fictum itans ferebatur. esse magnum qua motum, quamquam blanda ista uani- atque is p imum instituit in Iorrem Mysμβ uere cum Popu N1 Opud eo1 ualet,qui νωι istam a lectant, uitiit. Dialo. aratim' ius vendibilem ma tonem rcligio aetorum mi- meu etiam grauiores, re istantiore q. admonendistini, ut morta ium, bis defendent ιbu , ac te ut metat. atque id animadu νωLI, ue castu a assis latione capiant tiri aperte actum est praetorem , quinqtie inire aure, quam igni sim enim adulantem nemo non itidet, nisi νι admodum es ex factas.itaque re mors,quam au tortia i , causia illa d . corat, callidus iste, o occultus vestre uet, studiose catieseus. is. i dyin scena, idest in concion , in qua rebus se dum ist. nec enim Iacit me agnoscituν quippe qui aduerti s , et adtimbratis loci plurimum est, iamcnuraum -- Iand ac genterm , o, litigare se molaris, blandi Ie , si modo id patefactisω, ι2Astratuin ι 'quid in anu- - , atque oo eat edihm det manAs, Mntiq. se par ιatur, otia 'νι oportet, quae Ioza ueritate perpendum y in qua ut ii, qM u sit, plu cisse maeatur. quid autem turni sit, ut dicitur, aperium pectus uidesis, tuum. ostendas; plui, quam tu ais quod ne accidat, magis cauendum est nihil fidum,mhis exploratum habeas , ne amare quiarem uo in spicureo, aut amarι possis,cum, ut quam uerebat, ignores. quam--M Hodie me ante omnes comicos stultos senes quam ista assentatio,quam ut sperniciosus/r, cere tamen is Ucuaris, atque luseris lautissime rxemini potes, nisi ei, qui eam recipit, rque ea delectatur. Mec in fabulis stultissima persona es, impiouid ita fit, ut ιs assentatoribus patefaciaι aurespuas maxime, rum, credulorumje
nes me. . . uantum in Oratione malcstatis, esu inqtribuldamscripsit Lambinus. V i D E BAT v R. l sie --nes mei lubebatur, alias. Lammnus, Fcrebatur. Coo PTAT Io I COaptatio,ino.Captatio, unus, addita sup G. Captatio, ta cf. COaptio,duo. Coactatio,duo. Collactatio, unus . Λ D populi bin dictum transfere
qauis, i ut populua sacerdotes crearet, cum ea potestas antea ipsorum sacerdotum luisci. A π Q v a
300쪽
is . I hoe Plutarchus C. Graccho tribuit, in Gracchis.alteruter igitur errauit. VER svs I Versu, linus.Versibus, unus. TAMEN Errus uend. ori l Tum,duo. Tantum,unus. Venerabilem,duo. Vendibilem: plausibilem,popularem, quae laudetur in uulgus. Nos is defendentibus, i male alij, Des rentibus: contra ueteres omnes meos. Quasi ad augures, ad quos antiquandae legis potestas non pertinuit, ita ad populum,ad quem Laelius dissuasit caua legem. De hac oratione in Bruto . PRAETORE me, iste quattuor.Per me praetorem,duo.lycrme PR.umi S.Pzrme,dcccm:in quorum uno sup add. Praetorem. Corus uti pum sectus .l Sim,nouem.Faetiis essem, duo. Qv AH auctoritate , t Quam summa auctoritate,quattuordecim. Qv o D simscena, i sic decem.Sccnis, duo.Scamna,ircs.Scamna,duo In istamna, unus. ID Es T in concione, i se undecim.Vel inconc.tres.Idem incon unus.In,non est in uno. UT dicitur,apertum pectus uideas, i sic duodccim.V t dicitur, aut apertum pectus uid.quinque. quorum unus, Opertum. Λ v T amari possis, i Possis, abest a sex meis. Q v A M v I s perniciosa s Quamuis, abest aquattuor. Pemiciosa; nam iudicium corrumpit. R E C i P I T, I Recepit, quinque. NON de virtute nunc loquor, i sic duodecim.Nunc, non est in duobus. De uirtute nunc non loquor, unus. MAGNAs σc. l Eun.aαῖ .se. . SEMPER auget assentatio I sic unus. Assentator, reliqui. Qv i ipsi ilia iam l Qui illi ipsam, quattuor. Qui ipsam illam,unus. Ipsi,abeit a duobus. IN si N v ET, I irrepat in s num,penetraliaq amicitiae. F A C I L L I M EI Facile, duo. Faciliter, unus. P L v s vicisset ex contenti ne. unde maior uictoria. Illusi si e, quinque.Lusisse,quinque. Vidisse,uel ualuisse, unus. Plus miser satientius iudicasse.Fam lib.vir.V idisse mihi multum uideris. VT in Epicureo, i numquam credidi, nee egendo reperi,fabulae nomen fuisse,Epicureus. V t in Epiclero, recte legendum putauix Pater.Epici crus aute Caecilii fuit comoedia, teste Prisc. lib.vr.de x Caecilij q. hos uersus esse, ait idem Cicero in Catone. Quod certe,quamquam dissentientibus antiquis libris,nostr.im coniecturam approbat.Nee tame isnoro,Turpilii Mue comoediam hoc nomine fuisse,ut est apud Priscianum di Nonium.Sed haec Caecilii esse,non Tu oeus in Catone iam citatus perspicue declarat.Vertit fortasse eam comoediam ex Menandro.nam Stosaeus eius exemplum adducit ex Epiclero.Vt in Epicuri induo. Pacuino,quinque. Pacunio,unus. Pacuvii, unus.Pacuuio,unus.1lendose omnia. ME hodie ante omn. l sic nouem.V t in eo die ante omn. septem. V no die ante omn.unus. COMIC s l sic duo.Comitos,unus.Amicos,quinque.Coamicos, decem. AT uva luseris i sie unuς.Atque ut disseris,unus.Atque ut luseritis, tres. Atque ut iusserit,duo. Atque iusseris,unus. Atque ut luxeris,unus.Atque ut uixeris,duo. Atque iusseris,unus. V seris atque, unus. Atque illusieris,unus. Ae uiseris,unus Atque ut illuseritis,unus. LAvTISSvME; ι Laudatissime,lresIatis. simhunus.1lse.Lautissime,omnes.
SE D nescio quo pacto at amicitiis persectiorum iam n ,idest sapientum, Ne hac ico sapientia, quae uia detur in hominem cadere posse ) ad leues amicitias defluarit oratio. quamobrem ad illa prima redeamus; eaque ipsa concludamus aliquando.Virtus,inquam,c. Fanni, seru, . Muci,o concιliat amicitias, conseruat . in ea es enim conuenientia rerum, in ea constantia: quae cum
se extulit, o ostendit lumen suam, o idem adyexit, agnouitq. in alto,ad id se admouet,uiciis . accipit illud, quod in altero est. ex quo eorum exardescit sine amo i-ue amicitia utrumque enim dictum es ab amando: am re autem, bil aliud est,nisi eum ipsum diligere, Fem
mes nulla indigentia,nulla utilitate quaesitiquae tamen ipsa es rescit ex amicitia, etiamsi tu eam minus secutus sis. hac nos adolescentes beneuolentia senes illas L. Patillum, M. caronem, C. Gallum P. Nasicam, Ti. Gracchum, Scipionis non socerum,dileximus.haec etiam magis elucet inter aequales,'ut inter me, Scipionem, σL. Furium,P. Rupilium, Sp. Mummium: vicissim autε senes in adolescentium caritate acquiescimus, ut in uestra, Cr st. Tuberonis: equidem erram ad odum ad
ιescentis P. Rutilij ,σ A. Vnginis sum liaritate deis lector.
ipsa quindecim. quorum unus,lpamq. AGNOVIT m. l Cognouit'. duo.Et agnouit,unus. L. PAvLLvM, I patrem Scipionis . S P. Mummirum; l Lucij fiatrem.de quo in Bruto, di ad Att.lib. XIII. VT in uestra, Q. Tuberonis: l unus, Ut ego in uestra,& Q Tub. Vt in ueri ut in Q. Tub.rres.Vt in uestra, atque in Q. Tuiuunus.Vt in uestra,ut in Tubauo.V t in uestra, di in Q. Tub.octo.Utinuestra,ut Q. Tub.unus.Vt in uestra,& ubi Q.Tub.unus. EDIDEM etiam admodum i sic quinque. Et quidem etiam iam.nouem.Et quidem admiauo. Equidem dc adm. unus. P . R.v T I L II, I ad Att.