장음표시 사용
301쪽
cari, Palia simi, non facile possunt. patrem uita priuare,s per se selus est; saga nimi, Mi parientes suos liberos
mari, qηamstruos uiuere, maluerunt, parericidae fuerunt. ergo parenti nonnumquam adimi πιυDemis re potest; oestruo saepe sine iniuria non potest. caussa uisur haec, non natura, distinguit: quae quando alter ιa cessit, id fit propensius .si utrique a1unctast,paria fiant, necesse est. illud toren interest, qu3d instruo necando, si adst iniuria, semel peccatvir;m patris uita uiolanda,multa peccantur: molatur is, qui procreauitu is, qui aluitim, qui erudiviti, is, qui in steti ac domo, atque in rep. cster cauit. multituesne peccatorum praestat, eoq. poena maiore dignus est. M nos in uita,non quae cuique peccato poena,sed quan: um cuique liceat, lectare debemus. qui quid non oportet, stelas esse. quidquid non licet,neses putare debemus. etiam ne in minimis rebus etiam et squisedem rerum modum fingere non possumus,animorum tenere possumus. histrio s paullast movit extra numerum, aut si uersus pronunciatus est Hllaba una breuior, aut longior, exsibiliatur, ct exploditur, in uita, quae omnige moderatior, omni uersu aptior se debet ut in syllaba, te peccare dicest poetam non audio in nugis r in uitaesio te rate auetam ciuem, digitis peccata dimentientem , Iua quae si uisa simi breuiora, leuiora qui postant videri scum , quidquid peccatur , perturbatione peccetur να-tionis , atque ordinis ἰ periuriata autem ratione mmel, o ordine, nihil po sit addi, quis magis peccari post uideatur.
A E c sententia omnium maxime probari nequit, nostraeq. fidei a uersitur. sidre-x 1 cen da ea Ciceronis ratiocinatio , in ex rerum euentu,si ex uitiis hominum me asuut peccata, uitia uero, licet id, in quo peccatur, maius plerumque, aut minus sit, simul aequalia. ergo peccata. cuius siessiumptionem,aut minorem negauerimus,uamiuam
VI T vero I Peccatur, unus. Peccatum, ocio. TRANs IRE MIe s Nodum
302쪽
sit ini. unus. Si adsint iniuriae unus. Is, qui in sede, ac domo, a crine in rep. l Is, qui in domo, ac sede, dein rep.quati Ior. Is qui in domo, ac sede, ac in rep.duo. Is, qui in sed ac domo, ac rep. duo. Is, qui in domo, ae sede atque in rep. lito. Is, qui in sede, ac in domo, atque in rcp duo. Is,qui in domo, in sede, atque inrep.
unus. Is, qui in domo, in sed , atauc inrep. unus. PRAESTAT, i Peccatur, octo. Dcccat, unus. Peccauit, unus. Eo . t Ergo, unus. AN MORUM tenerem . mus. I Animorum modum tela. possioni nes mei. ΡAu D l Paullum,octo. Pannum, unus. Paullulum, septem. Movi T l Moueat, septem. Mouci, duo. Mouerit, unus. Mouet, unus,& sup. A. Remoueat unus. Si ueris pronunciatmes e t. l cum tamen in uersu peccatum sit poetae, non histrion is . sed, quia liis trio pronunciat absente pocia, ei plausus datur. Λ v T longior, i Vci longior, uinis. Breuiori, & longiori, esse in quibusilam libris,
notatum uideo. IN nita tu, quae omni gestu mod. Omni uersu aptior esse debet, ur in tyi'. te peccasse dites. lIn uitatu, quio. g. m, o. u. a. e. debes, ut in cl. p. d. quattuordecim. in quorum uno, In vita tu itaque o. p. Se. Gestur Versiu r histrionis uitium in gcstu, poetae in uersu. sid poeta non prodibat in sienam, d bat uero poema suum agendum histrioni. propterea solus histrio nominatur: qui S gestum agebat seru in numero, S poetae uersus pronunciabat. POETA Μ non audio i Se excusantem. non sero, si peccat. Mδε DERA Tto R, i Modulatior, quidam legunt. contra omnes mei libri. Di GIT is peccata dimetientem sua, i Di metitur digitis peccata, tua ratione leuiora uideri possint, ii uisa sint breuiora. Dicitis: Alludit, quod Poetae carminis pedes digitis metiri soleant. Horatius in Arto: Legitimumq. Gnum digitis callemus, de arte.
quod omnes stulti in siniunt. EG o vero te non stultum, ut saeperi non improbum,
ut semper, sed dementem. ct insanum, rebus addicam necessariis. Sapientis animus magnitudine consilis,
tolerantia rerum humanaram, contemptione fortunae,
uirtutibus denique omnibus, ni moenibus, saeptus, remeetur, o expugnabitur e qui nec ciuitate quidem pelli potest. quae est enim ciuitas omnis ne conuentus fer
rum, er immanium t omnis ne etiam fugitiuorum, ac lotyonum, congregata unum in locum militudo certe nevabis. non igitur erat illa tum ciuitas, tum leges in ea nihil valebam; cum iudicia iacebant: cum mos patrius occiderat; cum fierro pulsis magistratibus, senatus nomen
m rep. non erat. praedonum ιlla concursius, ct te duce latrocinium in foro constitutum, o reliquiae coniurationis, a Catilinae seres ad tuum Icelus, furorem7. Ouvem sae, non ciuitas, erat. itaque pulos ego ciuitate no oum, quae tum nulla eranaccersitus in ciuitatem sium, cum esset in rep. consul, qui tum nullus fuerat: esset senatus . qui tumicciderat; esset consensius populi liberi; cum esset iuris, ct aequataιιs, quae timcula sunt ciuitatis, re petria memoria. At mde , quam ista I vi latrocinis tela
contempstram. tactam, O ιmmissam, a te nefariam in me iniuriam semper duxi; pravem sie ad me numquam Plaut. nisi forte, cum parietes disturbabas , aut cum tectis sceleratas faces inserebas, tunc meorum aliquid Puere, aut de tigrare, arbitrabare. nihil neque meum est, neque cuiusquam 7uod auferret,quod eripi, quod amitti, potest . si mihi erupui sies diurnam animi mei constamriam, meas curas, uigilias, γnsilia, quilata res'. inuicta stat; si huius aeterni beneficη immortalem memor Iam deleuisses; multo etiam magis, si illum mentem, unde haec tonsilia manarunt, mihi eri uises: tum exo accepi se me confiterer iniuriam: si si haec nan seo it, nec sacere potui mi redithm nupi glorio um tua dedit inivria,
non exitum talamitosum. ergo ego se re ciuis frem , Itim maxime, cum meam salutem senatus exteris Marionibus, ut ciuis optimi, commendabat: ut ne nunc qui
dem es ciuis. nis forte idem hostis, oe ciuis esse potes.antu ciuim ab hoste natura, ac loco, non animo, factisquee, distinguis caedem in foro fecisti; armatis latronibus templa tenuisti; priuatorum domos, aede'. sacras incendia si . cur hostis Spartacus, si tu ciuis ntes autem es seruciuis, propter quem aliquando ciuitas non fuit hi me ex ulem, tuo nomine, appellas 3 chm omnes meo discelliueasula rem . putent. numquam ne, homo amenties me, te circumsecies 3 numquam ne, quid facias, consit rabis , nec quia loquare 3 nescis, exsilium scelersm esse poenam, medim istud iter, ob praeclarifimas res, a me
aute gestas, esses ceptum omnes scelerati, atque ι-pij, quorum tu te ducem esse profiteris, quos leges exsilio asci uolunt, exsilies sunt, etiam si solum non mutarunt. an, cum omnes leges te exsulem esse iubeant, non eris tu fiui non appellatur inimicus, qui cum telo fuerit ρ amre enatum tua sica deprehensa esl: qui hominem occiderit ρ tu plurimos occidisti: qui incendium secerit ρ aedes NT harum manu tua deflagrarum: qui templa de rum occupaueriti in foro etiam castra poli isti. Sed, quid ego commmes leges profero, quibus omnibus es e ui ZIamιltaris mus tuus de te priuilegium tollit, i, si in opertum Bonae deae accessistes, ex tutares. at, te id fecisse, etiam gloriari soles. Quomodo igitur, tot legibus eiectus in exsilium, nomen ea siulis non perhorrescisti ο-mae sumi vis r tu quidem in operto fuisti. n u tur, ubi quisque erit,eius loci ius tenebit ; si ibi eum legiabus esse non oportebit.
SIC Ciceronis uagam argumentandi rationem codigo. 'uicunque nonsaepit animumma enitudine consili, ri rum aduersarum tolerantia, ω Kortunae contemptione, insanus
eLI . Omnis Aulius eni huiusmodi. euo omnis Hultus eII insanus. R Ota duos pulchros
303쪽
irabitiae esctus, quos ita animaduertit, quo iis raepotentum ausinis reperitur, eos exitus d siderio in concitatum Iur m impedit, sim humilium uera , plebeiorum mentibus Hestitia imbetistitati comuncta sit, uavis eos insomnijs exagitat, Pomam uires desunt.
. παντες - - ρομα νον-. l ἄφρονες, Diog. Laert. Cie. Tusc. I r.ex Alcibiade altero platonis. Eco uera i propositione aspera, δε uehementi, irrumpit in haree caussam sine exordio. TE l Clodi. nam in eum inuehitur. DEMENTEM, i tu . t Dementum iudico,&uisunus. Et, non est in duobus. Rx avs addicam nee a 3.'l Rebus, pro Caussis, posuit. Addicam, autem, quia parum usitatum uerbum est, in qua tigniscatione bie a Cicerone usurpatur, propterea multos errores, magnamque
opinionum uarietatem inscitia peperit. Quod si, Addicam, dictum esse patuisset , isto Probabo, profecto sibi a ueteribus libris, qui plerique 8. habeat, Addicam, discedendum non putast diu. Huius autem ue bi ut in Festus ostendit, his uerbis: Addicere, est proprie idem dicere, & approbare dicendo. alias, Addic re, damnare est. Alii, Evincam, quod non reiicio: sed ueteres libri dissentium. alis habent Vincam; alii,
Aduincam; pro quo quidem reponebat, Conuincam. Mei,unus, Adducam. Dicam,duo. Ad uictum,unus. Abdicam,unus. Additam,unus. Additiam, treS.Compestam, addicam, unus. Lambinu s, Rationibus ad uincam. Nac eis . quidem l Neque,unus. QUA E est eum ciuitas λ l Ciuitias est eorum , qui legibus obtemperant Cic. ossi II. & de Sina n.Scip. Ciuitates dicuntur, concilia, & coetus hominum irae sociati. Plato de Leg. vi. NON igitur l Non enim dum Non ergo,unus. Alicli a tribus . in quorum uno add. C v M let i mea nihil valebant; l imaginei nollendit illi is sim poris,cum a Clodio tribuno pl. eiectus est. Ivoici iae bant; l sublata uetere illa magistra pudoris , ta modestiae seueritate Ceniseria. in Piso nem. PRA Do Nuri illec inus il in Pisonesu Delectus seruorum habebatur ab eo, qui nihil sibi umquain nec facere, nec pati turpe esse dinit. Arma in templo Castoris, o proditor templorum omnium.uidente te, constituebantur, ab eo latrone, eui templum illud fuit, te consule ar eivium proditorum, receptae ulum ueterum Catilinae militura seinest mn serentis latroeinii, bustum legum omnium, ae religionum .
Nou crustas erat. l Num ciuitas erat duo. Rufi L tum m tu erat: l Tum,abest ab omnibus. CVM e Γει in .e consitit, i P. Lentulus, auctor, de princeps in rc uocando Cicerone. Vt tro, Cum, quindecim. Mile. Occi DERAT; l quod nihil eius ualerit auctoritas. CoNfENsus populi liberi; I Liberi abest ibuno.Liber,sexdecide. Lib λ Dus. puli Romani, unus. CuM Uet iuris, I Cum, abest a sexdecim Vt, pro, Cum, unus. V INCVLA cis itatis, i pro Caecina, Ius ciuile dicit Vincula non m do iudiciorum, sed etiam uitae, societates i. communis. R E p ετ 1 T A memorιa. l se mei. Alias, Re desita. AT uides t A duo. Ad,unus. Alios,Tu uide. I Ac τε Μ, i illatam, quidam legendum putant. Factam, duo mei Latam, alias. PER v Nis E ament Tamen, non Estin quattuordeclin. Pe uenisse eam adine, unus.Tamen add. sup ante, Peruenisse, in uno. PAR ι TEs distiniabas, i eue si enim domus Ciceronis est in Palatio, de quo qlicritur saepe in orationibus. ἈO v ruere, aut dou are arb. I Aliquid ruri, aut mut . L s. am. mus. Aliquid aut rure, aut in urbe defl. a Ktre,.qu eum unus, Rure, aut urbe.Aliquid aut ruCre, aut dest. arb. nou .in quorum uno add. Auti Al. ruere, a que dest. arta duo.Deflagrari, unus. Dest grare: absolute. V t infra: Aedes Nympharum tua manu do flagrauit. Deflagrari, unus. male. N ne e mchm est, I sic novem. Niliit uec meum est, ite, .
Nihil enim meum est tres. Nihil meum est, tuo. Nihil eque meum est, unus. N Euva cuiusquam, lNee quinque.Cuiquam, in uetere libD esse, alii uolunt. Ss mihi eriphustra i se decemseptem. Si mihi hoe erip. unus. Rlias, Si mihi hoc erip. v η V s rei'. 'UM sal; s Quibus resp. te invitissimo stat, Lanetiui. Quibus resp. stat, sexdecim mei. Recte. Stare enim, firmitudinem quandam habet. Quo modo. Critoni usurpasti in iis uersibus, quos ad me in tuo ad urbem Venetam appulsu superiore anno scripsisti.
cum in extremo Venetas laudos recenseres.
Placuit autem eos hoc loco d scribere, ne homines eorum desiderio teneantur.
Dum procul a Patria, Hadriaci prope litora Ponti,
Consedi, mediii celsam miratus in undis Stase Vrbem, fleui obtingunt cui iura Tridentis,
Et Pelagi iiii perium constans, aeternaq. sceptra: Saepe meos animo casus meditabar iniquos, tu OSaepe hu 'ectabam guttis stillantibus ora, et to . Cum mihi sese offert Diua ueneranda figura Nilus, Tridani quondam p e cognita ripas, Naias, una quidem doetis gratisiima Musis.
Principio rebur simulacrum'. aut uana uidere
Somnia; nulla fides oculis cum protinu, illa Flis me ψtro aggreditur dictis: Non te tua fallunt Luminar neu nostri uana est, quam cernis, imago. Nam mandata seto Mhsarum, de iussa facesso . l
304쪽
Palladio armisonae, quibus una est cura salutis . . P Certa tuae: nec te per tanta pericula uectum Vrbem in praeclaram tumido sub pectore curas O na MI Fas premere est: meliora iubent II erare,monentque. Non haec ista tibi tantum infortunia nota Contingunt: ne cede malis: neu te sine uinci. Cernis cnim, ut late terras Saturnus in Omnes
Aeet agit pestem, quae fibris caeca sub ipsis. Conditur, atque alias magno iam turbine clade Haud secus, ac Phoebi iuratos Aulide Graios inando Agamemnonio tetigit pro crimine dextra-Hic D Mos uitae ex Brtes, ast ille parentem Grand euum deflet, uel matri triste pheretrum. Proq. uiro coniux, aut uir pro coniuge luget. Ast alios uolueris fortunae incommoda tangunt, Reges, indomitas gentes, populo'. rebellcs, Aut urbes doinini terrarum, atque oppida cernunt, Erepta. hie auri fulvum sibi pondus ademptum: Morborum q. cohors alios immissa fatigat: Nam ' ue in Hyperboreis tabes quae coeperat oris. Materiem inueniens prunum, dehinc uiribus illa Sens in sola suis, Europam irrepsit in omnem: Non secus, ac lentus statu succenditur igitis, Paullatim q. alimenta trahit, mox flamma per a rad Illa crepat, seseq. inuoluit lumine nino Fumida, Vulcanum late per inania iactans. Primum exorta quidem flavos infausta Britanno Germanos tum caeruleos, Gallo'. feroces, Hinc etiam atra lues calidos in secit Iberos, Fertilis Italiae debinc altas sese per urbes Invaluit. sensere omnes, miserabile dictu a Aut pauet euasere mali exitiale uenenum. Torquet adhuc primo pueros in limine uitae , I nualido'. senes extremo in limite uitae. Et iuuenes rapido firinissima pectora bello. Disiiciti infractae languent ad praelia uires. 1 u
Vna ςtiam matres petit, intonsa'. puellas,
Parcere nec formae, nec parcere secta iuuent ea Necnou armenta in campis errantia cernas, 'Quae uix aegra caput seisi ceruice retentant, Horribilesq. ieras, pici urata . uolucres. Languere, ut Lasso demissa papauera collo. Nam circumfusus cunctis animantibus aether Concepit nocuos gremio, densosq. uapores Vt q. aliquas leges, aeternaq. foedera rebus
Imposuit Natura parens, sine nomine multa Sic in principiis latitant, discrimina rerum de Mille mouent. nam, ni V eneris placidissimus ignis Sedaret uarios infausti luminis ignes, Discuterem. potens radiis contraria Phoebus , Mille malis rueret saeuis obnoxius orbis: Namque intemperiem ostendat modo marcidus aer, Saepeq. mutatus, praesens occaso morbi est. O genus humanum, quantos te audacia fecit 'Iapeti proles, species perserie malorum, Cum noua supplicia, bc poenas immisit arestas Iuppiter ςmnipotens subductum insensus ignem Curribus aetheriis,persecta corpora Limo Quisque deos, Sc sata uocat crudeliae culpae Nemo suae iustum capit imo in corde dolorem. At placanda seret diuum inclementia ture, Et precibus: sic mori lea, sic uiuere dignum est. Dixerat, Ec presiis tacuit formosa labellis . nu .. et e Tum
305쪽
dira DTum me luminibus tacitis intenta pererrat, Vt responsa petens. Trepidanti ego pectore tandem Verba coacta dedi: Fateor me, candida Nais, Promeritum quaecumque sero: nec turpis eginas, Infandum ue Icelus serui mea pectora uexat. At me quis miserum magna cognoscit in rbe, Aut qu4s ad aequoreas sientem solatur arenas Cumq. linum it mro lacrumis, uerba irrita uentis Trado, necquisqv m est, gemitus qui sentiat imos. Colludunt vitreo auricomae sub gurgite Nymphae, Assiduoq. nouos Glaucus medi tur amores. Alma latet Doris, latet & Panopeia uirgo, Qua, Siren blando mulcet sub gurgite cantu Nee me Caypa hys uates in fluctibus audit Caerulus, S uariis asiuetus ludere formit, Ae sese in rerum miracula Uertere cumsta. Sed nee equos bipedes tangunt tam parua serentes, Quae siccis oculis turpes in gurgite PhocasDepasci humanos pavitanter dentibus artus, Cernunt Scylla uorax, aut naui irasum SQlacaeum, Cum rapiunt fractas sinuosa sub aequora puppes. Numina nil nostros miserantur torua labores. Ergo preces scopulis, monstri' natantibus ultro Fundimus. heu nimium surdςnxi nania saxa. At vos, assumae nostras a fore querelas, O Nymphae, ad lacroi latites quae dulcia rura Incolitis, gelidumst. nemus, placido'. recessus. Cur me numinibus distingunt aequora uestris Cur non uirgineas patiuntur cernere Musas Poenarum exhaustum satis est. heu narcite, fata , Tuq. graues, O diva, meos miserare labores. Illa autem roseo riirsus sie ore locut est; l. . si Ipsa tibi expediam casus, Ocimcupidori', Auxiliumq. seram certum modo rebus egenis Non te diuini, diuisq. parentibus orti, Di: Alii fama latet, totum distucip orbem Hune Asiae gentes norunt, Cantaber atro Decolor atque Indus, uel qui colu incola terras Extremas penitus, siue auro insigni Orion, Sive hyades pluuiae, seu si emaduersa Trioni Sidera clara caput semper sublime coronant. Huic pliaretra tantum insignis. crinitus Apollo Se Tritoniaca consessus arqudine uictum, Atque lyra cedit, nec se negat essi: secundum ,
Formolae natus Maiae: neque docta Minerua Dedignata parem est: tantum nitet aurea uirtus. Hunc pete. namque regens filo uestigia caeca .
Dir mi ille tuos optato in tramitegressus: Inde uiam pandet. sequerς hunc quaecumque rubentem Sie te Diva monet, saeuum quae Gorgona gestat. Quae plerumque tuis eraesen rit optima uotis. Namque hie contemptis tandem dominatur Athenis Nec te tam longe disiungunt aequora Musis, Immo hare indigenae ueniunt ad litora Mus M. Necnon Sc Drymo, Lygemue, Cymodoceque . . . . Nymphaq. Iunonis pulcherrima Dpodria, laeq. illas superant, atque Oce nitides amba Haec eadem Hadriacae fulgent ad litora Nymphati l Dinae Pilladias Veneri coniureqm cur in . IV Ipsa elim, spretis Cnidoque, P phoque, Cytheraque, Aurea eollucens Venetas V enus incolit rees. Praeterea summo coram te Pripei ducet, aQuem tibi Diva dedit comitem, i crumq. Sen tu' ii
306쪽
. A dspicies, di uo'. omnes t onso ordine Patres. Non ira Tantalides Reetum cingente corona Argolica solio inituit sub imis ab alto, Atque orbis dominos inter nat sq. Latinos , Augustus Caesar, qualem fulgere uidebis Grandaevum, atque annis, di maiestate uerendum: o
Patrem Vrbis Venetae. diuumq. ut Iuppiter ipse Contilici in magno tectum omni patentis Olympi Concutit, ao terras humiles, Loebumq. sonantem. Apparens caetri, ac terris, Erct q. tremendus; Dij q. etiam fuleent reliqui splendore perenni: Sie Patri aetherio modo Principis aemula uirtus, Semideuinq., deis praedatur sidera, de altum Religione polum, hinc terras ditione, opibusque, Et bello quatit, ae saeuum pietate Acheronta. DONEC nocturnis Dictynia inuecta quadrigia Cum Phoebo alterno lustrabit lumine terras, Pulchrassi per tacitum Iabentur sidera mundum. Stabunt res Venetae, & praeclarae gloria gentis, Aeternum positis tutissima sundamentis. Dixerat,&lcu ibus uix aequora tin re plantis V isa, petit binis propius de cornibus unum , Quo pater Eridanus uiolentibus influit undis In mare purpureum, & vitreo caput abdidit amne.
Intermissa diu Cbelr Nee Lydiis cecini carmina tibiis,
Nec molleycithara modos, ori raser rati Carmen perpetuo flebile personans. Sed nunc mente seror noua, Per sacrum q. trahit Melpomene nemus Lauro tempora Delphico Cinctum Pierius me rapit, & chorus Phoebo, qua tumidus sequor, Te clarum recinens, Alde, in Apollinis Arte,&conspicuum, tua Laudes laetitiam, sulceq. gaudium, Solamenq. dabunt mihi,
Et mentem eripient tristibus e malis.
Syren carminibus truces seu mulcet pelagi praecipitis minas Cantu, uel fide Lesbia, Dum linit uirides Nereidum choros,
Pulsis experior corde molestiis, Non suspiria ab intimo Ducam corde dolens, ut soleo, mimis, sed Phoebus facilis meae
Errare, Zc gelidos uisere liberum Nympharum latices sinet.
Metrum grandius eloquar , Candoremq. can in temper amabilem.
307쪽
MENTEM, i quam se accepisse adiis immortalibus, dicit Catil. irr. Mini eripuisses; l absunt
a uetere meo. lilii,deest in uno. Cavis eram, i sic unus. Ero, duo. Fui, adde in uno. Eram, abcst aquattuordecim. Ex rhRis nationibus, i Plui. S ipse in orat. post red. in sen. Eas autem ciuitates, uae ipsum erant, senatus ornauit laudibus. VT ciuis optimi, i Vt,add. in uno cum prius non cisci. COMMENDABAT. I hoc & in oratione pro Sextio. NA TvRA, ac loco, I Ac. non est indu bus. An, septem. Et, duo. NON ann , t Ananimo,unus. CAEDEM in foro fecisti : l haec o innia manifeste in Clodium coriij ciuntur. TEMPLA tenuisti; l Castoris,& Pollucis. in Pi senem . AEDE s sacras intendisti. t templum Nympharum . pro Scxtio, di pro domo. Hos Tas Spartacus, i ui
de Plui. in Cratio. por Es autem esse tu ciuis, i Potcst autem esse ciuis, unus. Potes autem cile ciuis, quattuor. Putas autem te ciuem esse, quattuor. ME exsulem, tuo noUine, i Exsulem, abest ab undecim in quorum duobus add. Tuo nomine: quod in te potius, quam in me, conuenit. quod infra probatur a
gumentis. NEC quid loquare I Nec etiam quid loq. unus, addito su p. Etiam.' et quid loquam, octo. Quid luquare, unus. Quidue loquaris; duo. SOL vri nou mutarunt. I idcst, uerterimi. ANTE se natum tua sica deprehensa es: l collocauit enim cum sica Clodius seruum suum in uestibulo Curiae, qui Cn. Pompeium occideret. uide Pedianum in orationem pro Milone. AEDE s NImpharum manu tua dest grauit: l sic quinque. Deflagrarunt, M. Deflagrauerunt, duo. Deflagrasti, tres. TEMPLA de rum occap. I Deorum, recte abest ab octo. in quorum uno add. IN foro etiam i Etiam, abest a quat tuordecim. in quorum uno add. F AM I v I AR i s s r M us tuus I Sic sexdecim mei. unus, Familiarissimus ciuis de te. unus,Familiarissimus nimium ciuis de te. Addunt alij, Cornificius: historia parum dili- pcnter inspecta. nam de Clodii incestu mentionem quidem fecit in senatu Cornificius, rogationem tam idest priuilegium in Clodium, ipsius familiarissimus tulit M . Piso consul. Totam hanc rem Ciccro patefacit ep.xI .lib. i. ad Att his uerbis: Credo te audisse, cum apud Caesarcin pro populo fieret, uenisse comuliebri uestitu uirum, idq. sacrificium cum uirgines instaurassent, mentionem a Q. Corniscio in senatu factam .is fuit princeps; ne tu Arte aliquem nostrum putes. Et infra: In hac caussa Piso, amicitia P . Clodi j ductus, operam dat, ut ea rogatio, quam ipse seri, & fert ex S. C. & de religione, antiquetur. Quod autem, Cornificius esse in plerisque ueteribus libris iidem dicant, incidii se constat eos in libros parum emendatos, nam nostri quidem Cornificii nomen non habent. P Rrvi LEGI v M turri, i se omnes mei. IN opertum l sic omnes mei. BONAs deae t Graecis Is κει , Phryges, Midae regis matrem suis te dicunt. Romani nympham Δρυάδα, Fauni coniugem. Graeci, aliquam ex Liberi matribus, τὸν quam nominare nefas sit. FECI ss x, i de quo Plui. in Caec de Cicerone, & Cicero iplede harusp. resp. dc in Pisonem.&ad Att. lib. I. ep.7.&Dq. IN operto i Bonae deae: quod proxime di-Xit. Sic unus mcus. In Ponto, quidam legunt, In portu, reliqui omnes mei. NON Citur, i Num igiatur, quattuor mei. in quorum uno pater is erat, Dum . SI ibi eum legibus esie nou opinebit. l Si id cem. Si ibi cum legibus esse non oportebit, duo. Si eum legibus non oportebit cile,unus. Si cum ibi legibus csse non oportebit, tres. Si eum sibi legibus esse non oportebit,unus. Si id eum legibus esse non oportebit, us. Alias, Apparebit.
quod sapientes, liberi; & stulti, serui.
I A v D E T v R uero hic imperator, aut etiam appelletur, aut hoc nomine dignus puteiur: quo modo Zaut cui tundem hic libera in perabit, quι non potest cup dataribus Dis imperare Θ refrenet prius libidines, si emat
wluptates, iracundiam teneat, coerceat auaritiam, ceteras animi labes repellat: tum incipiat alus imperare, cuipse improbissimis dominis, dedecori, ac turpitudini, parere desierat: dum quidem bis obediet, ncm modo unperator, sed liber habendus omnino non erit. praeclare enim
est hoc usurpatum a d tissimis; quorum aufloritate non uterer, se mihi apud aliquos agrestes haec habenda esset ratio: cum uero apud prudenti os loqua quibus haec inaudita non sunt; cur ego simulem me, si quid in his δε- ῶjs operae posuerim, perdidisses dictum est igitur ab eruditissimis uiris; nise sapientem, liberum esse nemnem. quid est enim libertas i potestas uiuendi, ut uelis. quis xytur uiuit, ut nult, nisi profecto, qua rectastquitur; qui gaudet oscio; cui uiuendi via consitiderata, atque prouisa
est; qui legibus quidem, non propter metum , paret, sedeassequitur, atque colit, quia id salutare maxime esse iudicat; qui nihil dicit, nihil facit, nihil cogitat denique, nisi libenter, ac libere; cuius omnia consilia, resq. omnes, quas gerit, ab ipso proficiscuntur, eodem. reseruntur ;nec est ulla res, quae plus apud eum posteat, quam ipsius
volu utas, arque iudicium λ cui quidem etiam, quae uim
habere maximam dicitur, sortuna ipsa cedit: quae, sicut Iaprens poeta dixit, huis ea cuique fingitur moribus .foli igitur hoc contingit sapienti, ut nihil faciat inuitus, mhil dolem, nihil coactus. quod etsi, ita esse, pluribus iter bis dis rendum est: illud tamen breui conficiendum est, nisi qui ita sit affectus, esse libertim neminem. Igituν omnes
improbi serui: nec hoc tam re est, quam dictu, Inopina Ium, atque mirabile. non enim ita dicunt eos essestruos, ut mancipia, quae sunt dominorum facta, nexu, aut es
quo iure ciuili: sed, si struitus sit, sicut est, obedientia fiam animi, O abiem, o arbitrio carentis suo et quis ne-3et, omnes leues, omnes cupidos, Omnes denique improbos ese Istruos An ille mihi liber uideatur, cui mulio imperat cui leges imponit, praescribi iubet, vetat, quod videtur qui nihil imperanti negare potest, mhil audet poscit, dandum es; uocat, ueniendum; eijcit, abesidum; minatur, eximescendum. ego vero istum non modo sem
uum, sed nequismum seruum, etiam 9 in ampli mas
308쪽
milia natus sit, appellandum puto. atque, ut in magna familia stultarum, sunt alii lautiores, ursibi videntur, semni, sied tamen strui, atrienses, ac topiarii, stultitiae suae;
quos sietra, quos tabulae, quos caelatum argentum, quos corinthia opera, quos aedificia magnifica nimro opere deIectant. At sumus, inquiunt, ciuitatis principes. vos uora nee semorum quidem uestrorum principes estis. sed, ut
in semilia, qui tractant ista, qui tergunt, qui ungunt, qm Merrunt, qui largunt, non homst smurn locum seruituris tenenti sic in ciuitare, qui se istarum rertim cupiditatibus dediderunt, ipses ciuitatis lot um paene insimum tenent. Magna, inqu:s, bella ges: magnis imperiis, O prouinciis praefui. Tre igitur animum laude dignum. Actaeonis tabulate 'pidum detinet, aut si Vmal uod Polycleti. Omitto, unde Astuleris, quomodo ha
eas.intuentem te, admirantem,clamores tollentem cum
uideo, seruum te esse ineptiaram omnium iudico. Nonne igitur sunt illa festiua sunt: nam nos quoque oculos eruditos habemusr stri obsecro te, ita venusta babeant Arista, non ut vincula uirorum sint, fies ut oblectamenta pμerorum. quid enim censes si L. Mummius aliquem is rum videret matellionem Corintbium cupidissime traflantem, cum ipse totam Corinthum contempsisset, utrum i lum ciem excellentem,an atriensi seruum diligentem putaret ρ reuiuificat Mam curius, aut eorum aliquis, quorum in ultra, ac domo nihil sporndidum,mhil ornatum fuit, praetor ipsos, ct uideat aliquem, suminis populi benedicus usum, barbatulas nudulas exceptantem de piscina, ct pertrectantem, O murenarura copia gloria i m. nou ne hoc hominem ita siemum iudicra, ut ne in familia quidem ἀgnum maiore aliquo negotio putet λ n eorum eriatus dubia est,qui cupiditate pecam nu lim condicionem recusant durissimae seruitutis heredι-
ratis stes quid iniquitatis in stimi ηδε non suscipitquem
nutum locupletis orbi senis non obseruat λ loquitur ad uoluntat m. quidquid ni imirum sit, facit,assentatur, Adet, mrratur. quid horm est liberi quid cinique non serui inertis 3 Quod tam illa cupiditas, quae indetur ineli serio bonoris, imper se,prouinciaν- λ quam dura est e mina, quam imperiosa, quam vehemens Cethego hem ni non probari Ae scruire coegit eos, qui siti se a b smi uidebantur,mittere munera,noctu vivire domum ad elim, precari, denique syy licare.quae struitus est, si lueelibertas eas mari potest 3 quid s chm cupiditatum d minatus ea cest, o abus es domiuis exortus, ex conscientia peccato; δm, timor; quam est ita scia quam dura Ieruitu, λ adolesct ntibus pati o loquacioratas ἄμνviendum: omnes, vi aliquid scire rudentur, tamquam domini, timemtir : is do uero qnantum habet domin tumZ quo timore nocentes assciι an non est omnis metra
seruituιλ quid ualet igitur iv eloquentissimi uiri, Laerassiopiose magisquam sapiens oratioὶ Eripite nos ex scruitu: e. quae est ista sertitIns tam claro homini tamq. nobili λ Omnis enim animi rabilitati, ct humilis, O fractit iditas, stitiitas est. Nolite sinere nos cuiquam seruire . in libertatem vindicari uis λ minime : quid enim di tingit λ nisi uobis uniuersis. Dominum mutare. non liber .sse. uult. Quibus & possiimus, di debemus. vos uelo, se quidem animo excelsio, o alto , uirtutiabus ea aggerato sumus, nec debemus, nec possimus . tumore dicito ; quandoquidem potes: debere ne dixeris: quoniam nihil quisquam debet, nisi quod es turpe no reddere. Sed haec haslenus. Iste uideat, quo modo impera. tor em post, ctim, ei ne liberum quidem se . ratio, O ueritas ipsa conuincat.
IT A in argumentationis formam redige, quae a cicerone, in huius Paradoxi confirma
tione dicuntur. a Pu:cumque animi hibidinibus non obtemperat, bber est qua uero paret, simus. Sapiens autem animi libidinibus non obtemperat, edi stultus paret. Ergo sapiens liber est, stultus uero simus. Et hoc est, quod Homerus quem citat ad hanc rem in ciuitate Dei Augustinus9 ait , suos dimidiam habere animam, quia animum minus liberum habent. Idem quoque primo Foliticon .Arist. de Barbaris dicit, eos natura simos appetitius . N Iemrtutem modo, sed tyrannidem Plato appelgat, cum mens, irae, aut cupiaditati instruit, tu tam imperium, cum ratio, ω mens animι perturbationibus imperat.
TTIc imperatον, I contra L. Lucullum, qui te Mithridate, & Tigrane triumphauit . Novimi I N a I sic omnes mei. Alias, Cognomine. Quo modo Z aut aui, i Quo modo autem y aut aut
septem. Rar RENET prius libidines, i sic tres recte. Primum, tredecim. Primo, unus. Abest ab uno. IRACvNDIAM teneat, I Finiat, unus. Terreat, unus. Contemnat, unus. Tempere esse in quib. lib. notatum uideo. COERCEAT auaritiam, i sic omnes inci. Arceat, in quib. lib. esse notatum uideo. Cava Ast Et ceteras, decem. in quorum uno add. INPROB SsIMIS dominis, Dedecori, ac tum pitudini, i de senectute, Libidinem ueneream, agrestem dominum dixit. NON modo imperator, Non modo non imp. duo. Male. NON modo imperator: l pro, Non modo non imperator se Gra ei, O ἔπως, Μήστι, Milo τι γε, Μοοῦ δή, s Eo liber habendus omnino non erit. l Sed oinn. lib. hab. non erit, quattuordecim. Sed liber omnino non erit, unus. Sed liber limbendus modo non erit, unus. PRAECLARE, enum est, i sic omnes mei. Etiam, pro Enim alias. vo RuM auctoritate , t Quorum ego auet. omnes. In quorum uno add. in marg. PRvDxNTis
si Mos, I sie omnes mei. Alias, doctissimos. EGO Amulem me, i sic omnes mei. Me simulem novem . Qv ID est enim libertas λ testas Oc. t R. c. p. lib. nisi potestas, septem. V T uelis, I ut uelle debe*s, ut ratio praescribit. V τ uult, i, non ut tibi do juvlct, scd, ut rauo dictitat. n m Volui
309쪽
ras, si Tusc. v. est quae quid cum ratione desiderat, sis e. Nrs I prosecto, I Prosccto, abest a quindecim. v I legibus quidem non propter metum, i se undecim. tres, Qui nec legibus quidem pr.
AP v D eum l sic omnes mei. Langius ord praep. SI cur Sapiens poeta dixit. Suis ea cuique flagiatur moribus . t Pulcherrima sententia, quam &Nepos in Attici uita sic expressiti Sui cuique mores fortunam, fingunt. Quod fortasse a Plauto sumptum, qui in Trin. ait: Sapiens ipse fingit fortunam sibi.
Haec ideo dixi, ne quis de mutatione cogitaret, ob uarietatem ueterum librorum. Qui, s multos habeas, nullus est tam emendatus, tamq. apertus locus, in quo non dissentiam. Cum delectu igitur obserua di. Mei, O,Suis quisque iungitur moribus.duo, Suis ea quique langitur moribus.dia Suis enim quisque singitur moribus.unus,Suis quisque ea forte fungitur moribus. unus, Suis ea cuique fungitur moribus: de deletum,Iacuitque,&add. Quisque.unus,Suis ea cuique sungitur moribus linus, Quis cuique fruitur moribus. unus, Suis enim quisquo utitur moribus. unus, Suis quilque fingitur moribus. SOLI igitur hoc comtingitsi p. t Hoc, abest a duobus. ILL v D tamen breui conscientam est, i Illud tamen breui confite dum est,nouem. quorum quinque, Breue. Illud tamen,& breue confitendum cst, octo. quorum quattuor add. Et, ante Cons. In uno desunt omnia. I cI TvR omnes improbi seriae nec hoc tamen re est,quam oc. lsic quatuor. octo,Serui igitur omnes improbi: nee hoc tam re est, q. duo, Serui ergo omnes improbi. hoc notam re est, q.unus, Omnes improbi serui,ne tam re est,q. unus,serui igitur omno improbi,nec tam hoc in re est, q. unus, Omnes improbi scrutuom. hoe tam est re,q. unus, Quis igitur omnes improbos seruire, ncc hoc tam re,Est, qui legendum putat t Igitur omnes improbi serui. serui ne Z hoc non tam re est, q. uel e
Serui: seruire hoc lain re est, q. d. miserabile. DIC Tu, i Dictum, tres. Dicto, alias. M I R A s I L E. esse omnes mei. DICvNT l Stoici . SκRvos, i seruitus, duplex; corporis,& animi. MANCI- Pr A, l Cic. Fam. lib. v II. ep. 3o. Naxv, i sic sexdecim mei. duo, Aere. Si seruitus it, sicut est, oboedientia I sco . orum unus,Est, pro SitiSi seruitus est oboed. unus.Si seruitus sit est, ut noed.tres. Si seruitus eis sit,sicut est oboed. unus.add. p.Sit,de Εs Si seruitus sit . est oboed. unus. si seruitus si qua. oboed. unus.Si seruitus est sint oboed. unus.Si seruitus est ut oboed. unus. Si seruitus sit ab ob Lunus. ARntr Rro carentis sexu i qui non recta sequitur, nec ossicio gaudet. LavES, i quorum appetitus impetrat menti. Cup IDos,l non tantum pecuniae, sed aliarum quoque rerum. IMpROPOSIuirtutis expertes, uitiis quibuscumque praeditos, φαυλους. Cv I mulier impetral l Vxorius, ilos Gra ci, r. κραται μενος. NIHIL audet Z l Nihil negare audet λ octo. Nihil recusare audet decem. Pos Cir, i sic decemseptem recte unus. Si poscit, sic uocanale. Eiicit: minatur: sic omnes mei. Vis
Quid igitur saeiam non eam ne nunc quidem,
Cum accersor ultro an potius ita me comparem a Non perpeti meretricum contumelias Exclusit, rcuocat. redeam non, si me obsecret.
ΑTuvΕ, ut in magna familia Oci l hunc locum egregie restitu It excellenti uir ingenio, obretus Gia fanius; & in eo sibi opcm tulisse ueterum librum testatur: cuius ego fidei non minus, quam iudici doctrianaeq. tribuo. Nam certe pro glossemata ab imperitis inculcata totam sententiam perturbabant. Ex meis ,rro Magna unus habet Maxime; unus nihil habet; post Famil ia, deceinseptem add.Stultorum; unus, Sem uotum. Misi simusexdecim. Octo, Sed tamen sunt beres atrienses actu pari stultitiae suaein. Sed t.semiaxrienses sunt, ac copiarum stultitiae suae, q. unus,sed t. serni a. sunt, atque pari stultitiac suae , q. unus, Sed t. serui a. actu pari stultitiae suae illic, q. unus,Sed nec t. serui a. sun atque pari stultitiae suae, q. unus,Sed a. serui a. sitit actu stultitiae pari suae, q. unus, Sed t. serui a, ac actu sui stultitiae suae, q. unus, Sed t. semia, occupari stultitiae suae, q. unus, Scd t. serui a, ac pari actu copiarum stultitiae suae, ' unus, Sed t. serui sunt, & si atrienses, actu pari stultitiae suae, q. AT sumus, inquiunt, ciuitatis principes, uos uerat si se xem Ex summis, inquiunt, principibus ei uitatis nati sumus . dee. sex. quorum quattuor Λt, pro sit; dc non habeantur, Nati.Ex summis, inq. ciuitatibus principes sumus, dii Esummis,i . principibusciuitatis si
mus tuo.E summis, inq. principium ciuitatis sumus, unus. Vos uero nestruorum quidera vestroi um pri Isic duo. Conseruorum,decem.Nec, quattuor.Nec, & Εorum, pro Vinrorum, unus Nec conseruorum principes, uuuc. T cvNT, i Tergent, tres. DEDIDA RvNT, i sic sex. Dederunt, quattuor. De der unus.Crediderunt,duo.Dederint,unus. dicarunt, unus. Dedideύ, unus. Deditaruiit, Dijsup. ades unus.Deterunt,unus. Decline unus. Ips Ius ciuitatis i Ipsius seruitutis, tres. fortasse non male.
TENENT. I Obtinent, duo.Tcnent paene insimum,duo. Paene tenent insimum, MAGNA, inquis, I
310쪽
Sed magna, inq. allas. contra omnes mei. Inquit, duo.Inquid, unus. G1RE igitur animum laude deum. Ide Ost. lib. I. Vos etenim, iuuenes, animum geritis muliebrem, Illa virago uiri. ACTAEON is tabula i Echionis, legerem. de quo Plinius lib. xx . cap. 7. & Io. Cicero quoque in Bruto eum tum Apollo conivnsit. male cnim apud cum legebatur, Actionis.Ex meis, quattuor, Actionis; septem,Actoris; unus, Aethionis; unus, Ethionis; duo,Aetho is;unus, Acti oz: unus, Actonis,& Actionisadd. in margine; unus, Achionis, prius, sed add. Actoris. POLYCLETI. l duo Polycleti. Plin. lib. xx Iv. cap. q. O BLE C TAMENTA pueror m. l Puppae, Sat Trico. MATE IONEM cori thium t Varro de ling.Lat .lib. I. Matellio, Matuta dictus: de dicitas, posteaquam longius a figura matula distes,it. CORINTHvra i uide Velleium lib.II. PRAETER ipsos; l praeter eorum animos,Pl
tonico more. BARBAT v Los lin labro inseriori. Plin. lib.Ix. cap. i7. N Festus . M vLLvLost ad Att. lib. 2. ep. I .Mullos, omnes. Venet , Barboni. Romane, Triglia. Ex CEPTANTEM. l sc qui decim. Escactantem, unus.Expectantent,unus. Rccretantem,unusint ij, Captantem. HEREDITA- Tis spes I sic omnes mei. Alias, Riud ser. spes. AD uoluntatem: l sc nouem. Ad uoluptatem,so. Ad uoluptates, duo. Ad uoluntates, unus. NuNCIAT v M sit, J Denunciatum, omnes mei: in quorum uno add. ASSIDET, miratur. t Assidet, numerat, octo. Assidet, numeratur, quattuora sit det, numeratur, unus. Mua tu assidct, duo.Assidet, murat, unus. Nuit, assidet, unus. Assidet, narra unus.
Q. i D demque nonserus inertis l trus, Quid den. nisi serui inerti ,3 duodecim, Quid dem serui non ine tis duo, Quid . dein serui non meritis Qv I D iam ilia i I la, abest a quinque. Lis ERIOR, ILiberalior, quattuor. Liberatior, duo: male Liberorum, unus. CETHEco, i non estis,qui cum Cati, lina coniuravit; sedis, de quo Plutarchus in Lucullo. SERvIRE res coegit eos, i uerbum,Res,tolici dum. subintell.enim, Cupiditas honorum. sic& quindecim mei. VENIRE domum i Domum, add.in uno, eum prius non esset. Qv ID cum inpossitatum l sic unus. Quid λ cum cupiditatis, octo. Quidycum eupiditas, septem. QuidZ cum cupiditates,unus. Quid dicam, in cupiditas, unus. Qv A H est illa mis ra, I sic quindecim. in quorum uno deest,Illa. um in illa miseria, unus. M est ista miscria,unus. ut est illa miseria, unus. IvDEx utro I sic omnes. Lambinus legit, Index. ORATIO. t qua suasit legem Seruiliam, egitq. senatus caussam, contra iudicum, de accus itorum factionem. vide in libro de claris orat. de lib. ii I. de claris orat. ubi eadem Crassi uerba recitantur. ERIPITE I Crasso hoc tribuitur , lib. i. de Oratore. Qv Aa est ista bravitus tam ι laro homini , tamq. nobili λ oc. t Thucydides: seὐ- ό
ini debil. t duo,dc alias,omnis enim animi debit. DEBILITATI, i Debilitas, omnes mei. Debilitata, alii. M v TARE l sic omnes mei. Mutitare, Langius: citat q. Agentium lib. 2. c. 24. Rursus
er possumus, i Et, abest a sex. Quibus o possum tis, o debemus et odio, Quibus & debemus, de possumus. Hoc totum sic legit quidam e Notite Derexos cuiquamseruire. In libertatem uindicari uuli 3 minime: quin enim adiungit Nisi nobis i-sis, quibus o possumus, o debemus. dominum mutare, non libet esse,uult. Ru ANDORyID potes: l Ruoniam quidem potes, decemseptem. Ret quidem potes, unus. I
octia, Ciceronem aderotem EDd, a quo dissutationem orditur, Solus ne tu duo p tamquam per alti derotema respondit: αuid, si ne tu diues quidem ' et i multi sunt, qui
Ciceronis mentem non assequuntur, inter quos Humaeus ιδε Lovaniensis aberrauit. Putant enim eumfateri uiros diuites es, Sed mustos eos. euius rei contrarium putet . nam Cicero ne diuites quidem eos ulti modo es uult.bStatum bulas quaestion1s ita ilis probat, quasi ducto a Diuitis definitione argumento: Solus is, cui tanta possis o ect, ut ad liberaliter uiuendum contentus sit, qui nibit quaerat, nihil qpetat, nihil optet amplius, ect diues. δε-
lus sepiens est buiusmodi. Ergo olussipiens ect diues.. Propositio patet. nam oportet avi mum sis, qui si diuitem existimet. De IIustitiapolibra dixit Euripides, quod Hultorum animos rapiat, insituris inbiare simper Ociat, namquam praesentibua comentos.