장음표시 사용
381쪽
neri vix poterat deinde, ut pedes Romanus repentino per turmas suis viam dantis intercursu stabilem aciem fecit absterruitque inuis invehentem sese hostem, primo barbari segnius permittere equos, dein stare ac perturbari novo genere pugnae, postremo mnon pediti solum cedere, sed ne equitem quidem sustinere pediatis praesidio audentem iam signa quoque legionum adpropin liquabant tum vero Masaesulii non modo primum impetum, sed ne conspectum quidem signorum atque armorum tulerunt; ta tum seu memoria priorum cladium, seu praesens terror valuit.
ibi Syphax, dum obequitat hostium turmis, si pudore, si periculo 12su fugam sistere posset, equo graviter icto etasus opprimitur capiturque et vivus, laetum ante omnis Masinissae praebiturus spectaculum, ad Laelium pertrahitur ciria caput regni Syphacis erat, eoque se ingens hominum contulit vis caedes in eo proe 4 lio minor quam victoria suit, quia equestri tantummodo proelio certaium suerat non plus quinque milia occisa, minus dimidium eius hominum captum est impetu in castra facto, quo perculsas pedest nacti dem Folgenden sind nach Appian vo Masinissa selbst. es die Veliten s. qal. - intercurauis. 2,29, 4. - per turmas suas
vorsprengen uber de Ausdruelis. Eu 29, 2 8. - invehentem s. 6, 32 8; gl. 31, 3b, 4. 10 perturbariJ audentemJ
die Legione unte thren Falinen; Oct nahmen die Legione naehra, an de Expedition nieli teli. 12. 1 obequitat Ps. 27, 32, t.
12, 15 - equo graviter ictvi gi. Non. S. 89 congenuelare coeliusiann. LVII: ipsa regis eminus equo feri peetus advorsum congenu-
382쪽
rege amisso multitudo se contulerat Masinissa sibi quidem dicere iiihil esse in praesentia pulchrius quam victorem recuperatum tanto post intervallo patrium invisere regnum; sed tam se cundis, quam adversis rebus non dari spatium ad cessandum si se Laelius cum equitatu vinctoque Syphace Cirtam praecederesinat, trepida omnia metu se oppressurum Laelium cum pediti bus subsequi modicis itineribus posse adsentiente Laelio praegressus Cirtam evocari ad conloquium principes Cirtensium iubet. sed apud ignaros regis casus nec, quae acta SSent, promendo nec minis nec suadendo ante valuit, quam rex vinctus in con- spectum datus est tum ad spectaculiam tam foedum comploratio orta, et partim pavore moenia sunt deserta partim repentino con- 10 sensu gratiam apud victorem quaerentium patefactae portae et Masinissa praesidio circa portas opportunaque moenium dimisso,
ne cui sugae pateret exitiis, ad regiam occupandam citato vadit
11 Intranti vestibulum in ipso limine Sophoniba uxor Syphacis silia IIasdrubalis Poeni, occurrit et, cum in medio agmine armatorum Masinissam insignem cum armis tum cetero habitu conspexisset, regem esse, id quod erat, rata, genibus advoluta eius: 12 omnia quidem ut posse in nobis, di dederunt virtusque et seli
citas tua; sed si captivae apud dominum vitae necisque suae ο-
de Stadi et as anders das Ver-halinis, in deni si nach anderenSehrisistet ter seu her et Masinissa
383쪽
cem supplicem mittere licet, si genua, si victricem attingere ex uteram, precor quaesoque per maiestatem regiam, in qua paulo ante nos quoque suimus, per gentis Numidarunt nomen quod tibi cum Syphace commune fuit, per huiusce regiae deos, qui te melioribus ominibus accipiant quam Syphacem hinc miserunt, hanc veniam supplici des, ut ipse, quodcumque sert animus, de 14 captiva tua statuas neque me in cuiusquam Romani superbum et crudele arbitrium venire sinas si nihil aliud quam Syphacis uxor Iosuissem, tamen Numidae atque in eadem mecum Asrica geniti quam alienigenae et externi sidem experiri mallem quid Cartha 16giniensi ab Romano, quid filiae Hasdrubalis timendum sit, vides.
si nulla re alia potes, morte me ut vindices ab Romanorum a bitrio, oro obtestorque forma erat insignis et florentissima ae 17tas itaque cum ni sed genua, modo dextram amplectens in id ne cui Romano traderetur, fidem exposceret propiusque blanditias iam oratio esset quam preces, non in misericordiam modo prolap IS Slls est animus victoris, sed, ut est genus Numidarum in Venerem praeceps, amore captivae victor captus data dextra in id, quod
petebatur, obligandae fidei in regiam concedit institit deinde repu- 19
das in in dederunt Gesagie Vonei ne andere Selle. - dominum vitas necisque ebens Curi. 4 4,
14. quodcumque . . Dami statuere fert animus Wie v. Mel.
1 l. - neque s. 23, 3, 3 24, 3 l4. 15. eadem niseum s. 28, 28, 14; l. 27, 5 Tae. An i5, 2 hunc
eodem mecum patre genitum . . deduai. - alienigenae imaus-Iand geboren eaterni einem an
δεί πολι κα γραώματων καὶ μουσικο ἡ σκη- - in ii s. ausu8. - propius blandi rea . Ps. 28, 40, s. 18. ut est . . praeeeps s. 29, 23, 4; et praeeeps in gl. 23 7, 12 26 38, 3. - auctor is ais Gegensat 2 eaptivas absielitii eli lederholt. - Obligandae βι dei istDati degaweelis, et data deaetra geliorend Von obligandae fidei ist
384쪽
108 UBER XXX CAP. 12. 13. a. u. o. 6 tare secum ipse, quem admodum promissi fidem praestaret quod cum expedire non posset, ab amore temerarium atque impudens 20 mutuatur consilium nuptias in eum ipsum diem parari repente
iubet, ne quid relinqueret integri aut Laelio aut ipsi Scipioni con-21 sulendi velut in captivam, quae Masinissae iam nupta foret sactis nuptiis supervenit Laelius et adeo non dissimulavit improbare se factum, ut primo etiam cum Syphace et celeris captivista tractam eam lecto geniali mittere ad Scipionem conatus sit. 22 victus deinde precibus Masinissae orantis, ut arbitrium, utrius regum duorum fortunae accessio Sophoniba esset, ad Scipionem reiceret, misso Syphace et captivis ceteras urbes umidiae. quae praesidiis regiis tenebantur, adiuvante Masinissa recipit. 13 Siphacem in castra adduci cum esset nuntiatum, omnis vel ut ad spectaculum triumphi multitudo essus est praecedebat ipse vinctus, sequebatur grex nobilium Numidarum tum, quantum quisque plurimum poterat, magnitudini Syphacis famae pen-
tis victoriam suam augendo addebant illum esse regem, cuius tantuna tales lati duo potentissimi in terris tribuerint populi, Romanus Carthaginiensisque, ut Scipio, imperator suus, ad amicitiam eius petendam, relicta provincia Hispania exercitui lue, duabus quinqueremibus in Africam navigaverit, Hasdrubal, oenorum imperator, non ipse modo ad eum in regnum venerit, sed
etiam siliam ei nuptum dederit habuisse eum uno tempore in οὐδὲ γὰρ Mχμώ-- γέγονας, μι angit tu in a r Wesso Gisiis
scheidun libertasse hiervon hangi gangen s. 2b, 23, 12. - famae gen--Genesiv rutilestiuab, Me wen siclis. 21, 28, 2 31, 1, 7. - amne . . liberum arbitrium permit gendo is modater Abl. - -- teret vorherginge ah nli elicis 2 47, gentes s. 28, 4 2 2, 32 4. 12 Tae. An n. 13, 26 1b, 5 2 3. tantum durch die tellungui integri gl. 4b, 19, 14. 4e star betont gehor a tribuerint.
385쪽
potestate duos imperatores, oenum Romanumque sicut ab dis immortalibus pars utraque hostiis mactandis pacem petisset, ita ab eo utrimque pariter amicitiam petitam. iam tantas habuisse opes, ut Masinissam regno pulsum eo redegerit, ut vita eius fama mortis et latebris serarum modo in silvis rapto viventis, tegeretur. his sermonibus circumstantium celebratus rex in praetorium ad Scipionem est perductus movit et Scipionem cum fortuna pristina viri praesenti sortunae conlata, tum recordatio hospitii dextraeque datae et laederis publice ac privatim iuncti eadem haec et Syphaci animum dederunt in adloquendo victore. nam tum Scipio, quid sibi voluisset, quaereret, qui non societatem solum abnuisset Romanam, sed ultro bellum intulisset, tum ille peccasse 10 quidem sese atque insanisse latebatur, sed non lum demum, cum arma adversus populuin Romanum cepisset exitum sui furoris eum fuisse, non principium tum se insanisse, tum hospitia pri 11vata et publica foedera omnia ex animo eiecisse, cum Carthaginiensem matronam domum acceperit. illis nuptialibus lacibus 12 regiam conflagrasse suam, illam furiam pestemque omnibus delenimentis animum suum avertisse atque alienasse nec conqui-
45 7, 1 ff. - fortuna . . fortunael die holi Stellun . . die ungi uckliche Lage s. 29 6, 1. - eontaim
itin). - publica ac privatim s. 28, 18, 3 privatim, te dei hol das in hospitii schon Angede uteie. s. eadem aeri dieselben Um- stande und Betrachiungen. - qui s. 31, 2 36, 28, 4: te imprudentia labi, qui nobis impere' quas moris Graeeorum non sint. - abnuisset s. 29, 23, 7 30, 3, 4. intulisset aus Romanam han hie
eum das in cum arma . . evisset Ausgesproeliene.
11. hospitia . . foedera Dder Plura rhetoriso stat de Singu
tigam gesuhrt. - delenimentis s. 39, 11, 2 suius inretro des nimentis . . inoutum nee parentis
. . nec duorum verecundiam habere; Zonara τω γὰρ παroi ea
386쪽
esse, ito nec ipsa mani biis suis nesaria sibi arma adversus hospitem l atque amicum induerit perdito tamen atque adflicto sibi hoc in miseriis solacii esse, quod in omnium hominum inimicissimi sibi domum ac penates eandem pestem ac sui iam transisse videat. H neque prudentiorem neque constantiorem Masinissam quam Syphacem esse, etiam iuventa incautiorem certe stultius illii at- 14 que intemperantius eam quam se duxisse haec non hostili modo odio, sed amoris etiam stimulis amatam apud aemulum cernens cum dixisset non mediocri cura Scipionis animum pepulit et fidem criminibus raptae prope inter arma nuptiae neque consulto neque expectato Laelio saeiebant tamque praeceps festinatio, ut, quo die captum hostem vidisset, eodem matrimonio iunctam ac- ciperet et ad penates hostis sui nuptiale sacrum conficeret; et eo
Syphax at Livius mitrara movit δεδεμένον ἐκ λεγκεν, ἀλλὰ
Zon. 9, 13.1 hostili odio at politischer segner s. 26, 27, 11. - amoris . . stimuliaraus talareuehi Appian: ταί ' δ ὲν ἔλεγεν, εἴτ' ἀληθεύων
387쪽
so e liora haec videbantur Scipioni, quod ipsum in Hispalii iuvenem nullius oriata pepulerat captivae haec secum volutanti La lius ac Masinissa supervenerunt. quos cum pariter ambo et benigno vultu excepisset et egregiis laudibus frequenti praetorio celebrasset, abductum in secretum Masinissam sic adloquitur: 'aliqua te existimo, Masinissa, intuentem in me bona et principio in Hispania ad iungendam mecum amicitiam venisse et postea in Africa te ipsum spesque omnis tuas in fidem meam commisisse; atqui nulla earum virtus est, propter quas tibi adpetendus visus Sim, qua ego aeque ac temperantia et continentia libidinum gloriatus fuerim hanc te quoque ad ceteras tuas eximias virtutes, Masinissa, adiecisse velim non est mihi crede clantum ab hostibus armatis aetati nostrae periculi, quantum ab circumfusis undique voluptatibus. qui eas temperantia sua frenavit ac domuit, multo maius decus maioremque victoriam sibi peperit, quam nos Syphace victo habemus quae me absente strenue ac fortiter
V gl. 2 39,8,3 nulla cum arte das Opser ei de Hoeli rei sandisu Bom in dem Hause de Brauligamssisti. 3. ipsum . . s. 26, 4s,lia. in Hispania - eum in Hispania esset ebens volutanta Ps. 26, 7, 3 multa seeum volventia Eu
gnique sui cum rebus Romano mi
6 line igitur. - virtus ausnulla construieri, ali ren manvirtutum neben earum erWarte te; earum quas ... - visus sim der
32. - mihi crede s. 24, 22, 17. circumt Isis undique voluptatibus die Geniisse erde ais onalle Sellen siel ausdrangen ge-
tum sol noees animis inlapsa voluptas. Aber nichi die ensisse gelbs erde in aum gelial ten
388쪽
secisti, libenter et commemoravi et memini; cetera te ipsum reputare tecum quam me dicente erubescere malo. Syphax populi Romani auspiciis victus captusque est itaque ipse coniunx, re
gnum, ger, oppida, homines qui incoliint, quidquid denique Sy- 10 phacis suit, praeda populi Romani est; et regem coniugemque
eius, etiamsi non civis Carthaginiensis esset, etiamsi non patrem eius imperatorem hostium videremus, Romam oporteret mitti ac senatus populique Romani de ea iudicium atque arbitrium esse, quae regem socium nobis alienasse atque in arma egisse praeci-11 item dicatur vince animum cave deformes multa bona uno vitio et tot meritorum gratiam maiore culpa, quam causa culpaera est, conrumpasi Masinissae haec audienti non rubor solum sunsusus, sed lacrimae etiam obortae; et cum se quidem in potestate futurum imperatoris dixisset orassetque eum, ut, quantum res sineret, fidei suae temere obstrictae consuleret promisisse enim se in nullius potestatem eam traditurum , ex praetorio in tabernaculum situm confusus concessit ibi arbitris remotis cum crebro suspirili et gemitu, quod facile ab circumstantibus tabe 4 naculum exaudiri posset, aliquantum tempori consumsisset, si und ut' s. 2l 4, 4 28, 40, 4.
piclen s. 29, 27, 23, wen dis duris
dea non esse . . te agere Portere . . esse deberes. De Ged anhe
lieissent et cum rego coniugem eius ... - quae glebi de Grundvon oporteret an senatus p
das es sidi Meselii Meli sus die B grisse de Aelirens und Stolinens,
389쪽
ingenti ad postremum edito gemitu fidum e servis vocat sub cuius custodia regio more ad incerta fortunae venenum erat, et mixtum in poculo serre ad Sophonibam iubet ac simul nuntiare Masinissam libenter primam ei fidem praestaturum fuisse, quam vir uxori debuerit quoniam eius arbitrium, qui possint, adimant, secundam fidem praestare, ne viva in potestatem Romanorum veniat. memor patris imperatoris patriaeque et duorum regum, quibus nupta fuisset, sibi ipsa consuleret hunc nuntium ac simul venenum serens minister cum ad Sophonibam venisset, ac Icipio inquit nuptiale munus neque ingratum, si nihil maius vir uxori praestare potuit hoc tamen nuntia, melius me morituram fuisse, si non in lanere meo nupsissem l non locuta est serocius quam acceptum poculum nullo trepidationis signo dato inpavide hausit quod ubi nuntiatum est Scipioni, ne quid aeger animi serox iuvenis gravius consuleret, accitum eum extemplo nunc solatur, nunc, quod temeritatem temeritate alia luerit tristioremque rem, U
thiilien Zonaras und Appiant naeliteiaterem ha Masinissa die sopho
Zu s. Cic. p. Cluent 28 nuptialibus donis auc arrha genanni S. T. Liv. L 2. 4. Ain.
8. non . . ferociua quam . . im
390쪽
11 quam necesse fuerit, secerit, leniter castigat postero die, ut a praesenti motu averteret animum eius, in tribunal escendit et contionem advocari iussit ibi Masinissam, primum regem appellatum eximiisque ornatum laudibus, aurea corona, aurea P tera, sella curuli et scipione eburneo, toga picta et palinata tunica12 donat addit verbis honorem neque magni licentius quicquam triumpho apud Romanos neque triumphantibus ampliorem eo
Or Iiatun eMe quo ut uli Omnium externorum dignum Masinissamus populus Romanus ducat. Laelium deinde et ipsum conlaudatum aurea corona donat et alii militares viri, prout a quoque navata 14 opera erat, donati his honoribus mollitus regis animus re
tumue in spem propinquam sublato Siphace omnis Numidiae
16 Scipio C. Laelio cum Syphace aliisque captivis Romam misso, eum quibus et Masinissae legati prosecti sunt, ipse ad Tyneta rum
sus castra reser et, quae munimenta incohaverat permunit. Carthaginienses non brevi soluin, sed prope vano gaudio ab satis proSpera in PraeSen oppugnatione classis perfusi, post saniam ii primum dem entspritat
8 31, 1, 14 40,58, R, Wis es Appian 32 aucti in dem vortiuenden
renthes Euae ira hien. - erectus
1 rursus . . S. 9, 10 rursus neben refer is pleonasti sch; nach
und a seinen Bela gerungsapparat Verbranni. - incohaverat S. 10, 1. - permuniit 'vollendet die Be