Bucolica, Georgica, et Aeneis Publius Virgilius Maro

발행: 1814년

분량: 423페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

221쪽

Quoque voeat vertamus iter. Nec littora longe Fida reor fraterna E cis, portusque Sicanos,

Si modo rite memor servata remetior astra.

Tum pius Aeneas: Equidem sic poscere ventos Iam dudum, et linstra cerno te tendere contra. Flecte viam velis. An sit mihi gratior ulla, Quove magis fessas optem demittere naves,

Quam quae Dardanium tellus mihi servat Acesten, Et patris Anchisae gremio complectitur ossa pHaec ubi dicta, Petunt portus, et vela secundi Intendunt Ze Tri: fertur cita gurgite classis;

Et tandem Iaeti notae advertuntur arenae. At procul excelso miratos vertice montis Adventum sociasque rates, occurrit AeeSteS,

Horcidus in jacntis et pelle Libystidis ursae;

Troia Crimiso conceptum flumine mater Quem genuit. Veterum non immernor ille Parentum, Gratatur reduces; et gaza laetus agresti Excipit, ac sessos opibus solatur amicis. Postera quum primo stellas Orieute fugarat Clara dies, socios in coetum littore ab omni Advocat Aeneas, tumulique ex aggere fatur :Dardanidae magni, genus alto a sanguine divum , Annuus exactis completur mensibus orbis, Ex quo reliquias divinique ossa parentis Condidimus terra, maestasque sacravimus araS. Iamque dies, ni fallor, adest, quem Semper acerbum νSemper honoratum sic di voluistis habebo.

Hanc ego Gaetulis agerem si syrtibus exsul, Argolicove mari deprensus, et urbe ΜΥCenae; Annua vota tamen solemnesque ordine pompas EXSequerer, strueremque suis altaria donis. Nunc ultro ad cineres ipsius et ossa Parentis, Haud equidem sine mente, reor, Sine numine divum, Adsumus, et portus delati intramus amicos.

Ergo agite, et laetum cuncti celebremus honorem:

222쪽

Poscamus Ventos, atque hare me sacra quot annis Urbe velit posita templis sibi ferre dicatis. Bina boum vobis Troja generatus Acestes Dat numero capita in naves: .adhibete Penates Et patrios epulis, et quos colit hospes Acestes. Praeterea, si nona diem mortalibus almum Aurora extulerit, adiisque retexerit orbem, Prima citae Teucris ponam certamina classis: Quique pedum cursu valet, et qui viribus audax, Atit jaculo incedit melior levibusque sagittis, Seu crudo sidit pugnam committere cestu; Cuncti adsint, meritaeque exspectent Praemia Pataae. Ο favete omnes, et tempora cingite ramis. Sic fatus, velat materna tempora mΥrto; Ηoc Helymus facit, hoc aevi maturus Acestes, Hoc puer Ascanius; sequitur quos cetera pubes Illa e concilio multis eum missibus ibat Ad tumulum, magna medius comitante Cater a. Hlo duo rite mero Ithans carchesia baccho Fundit humi, duo lacte novo, duo sanguine mero Purpureosque iacit flores, ac talia fatur: Salve, sancte Parens, iterum: salVete, Lecepti Nequidquam cineres, animaeque umbraeque Paternae. Non licnit fines Italos, sataliaque arva, Nec tecum Ausonium, quicumque est, quaerere Ἀγαhrima Dixerat haec, adytis quum lubrieus anguis ab imis Septem ingens gyros, septena Volumina, traxit, Amplexus placide tumulum, lapsusque Per aras scieruleae cui terga notae, maeulosus et auro squamam incendebat fulgor; ceu nubibus arcus Mille jacit varios adverso sese Colares. Obstupuit visu Aeneas. Ille, agmine lango, Tandem inter pateras et Ievia pocula Se enS, 'V . Libavitque dapes, rursusque innoxius imo Successit tumulo, et depasta altaria liquit.

223쪽

mo magis inceptos genitori instaurat honores, Incertus geniumne loci, famulumne Parentis, Esse putet: caedit binas de more bidentes, Totque sues, totidem nigrantes terga juvencos: Vinaque fundebat pateris, animamque Vocabat Anchisae magni, Μanesque Acheronte remiSsOS. Nec non et Socii, quae cuique est copia, laeti

Dona serunt, onerantque aras, mactantque juvencos:

ordine ahena locant alii; fusique per herbam

Subjiciunt veribus prunas, et viscera torrent. Exspectata dies aderat, nonamque Serena Auroram Phaethontis equi jam luce vehebant: Famaque finitimos et clari nomen Acestae Excierat: laeto complerant littora coetu, Visuri Aeneadas, pars et certare Parati. 'Μunera prineipio anto oculos circoque locantur In medio; sacri tripodes, Viridesque Coronae, Et palmae, pretium Victoribus; armaque, et ostro Perfusae Vestes, argenti aurique talenta: Et tuba commissos medio canit aggere Iulios. Prima pares ineunt gravibus certamina remis Quatuor ex omni delectae classe earinae.

VeIocem Mnestheus agit acri remige Pristin, Μox Italus Μnestheus, genus a quo nomine Μem ui; Ingentemque Gyas ingenti mole Chimaeram, Urbis opus, triplici pubes quam Dardana versu Impellunt, terno consurgunt ordine remi; Sergestusque, domus tenet a quo Sergia nomen , Centauro invehitur magna; Scyllaque Cloanthus Caerulea, genus unde tibi, Romane Cluenti. Est proces in pelago saxum, spumantia ContruLittora, quod tumidis submersum tunditur Olim Fluctibus, hiberni condunt ubi sidera Cori :Tranquillo silet, immotaque attollitur unda Campus, et apricis statio gratissima mergis. Hic viridem Aeneas frondenti ex ilice metam r7

224쪽

Constituit signum nautis pater, unde reverti Scirent, et longos ubi circumflectere CurS .

Tum loca sorte Iegunt; ipsique in puppibus auro

Ductores Ionge essulgent ostroque decori. Cetera populea velatur fronde juventus , Nudatosque humeros oleo persusu nitescite Considunt transtris, intentaque hrachia remia; Intenti exspectant signum; exsultantiaque haurit Corda pavor pulsans, Iaudumque arrecta cupido. Inde, ubi clara dedit sonitum tuba, finibus omnes, Haud mora, prosiluere suis; ferit aethera clamor Nauticus; adductis spumant freta versa lacertis. Iincidunt pariter sulcos; totumque dehiscit Convulsum remis rostrisque tridentibus aequor. Non tam praecipites biiugo certamine Campum Corripuere, ruuntque en usi carcere currus ;Nec sic immis sis aurigae undantia lora Concussere jugis, pronique in Verbera pendent. Tum plausu fremituque virum, studiisque faventurn,

Consonat omne nemus; vocemque inclusa volutant Littora; pulsati colles clamore resultant.

Effugit ante alios, primisque elabitur undis Turbaminter fremitumque Gyas: quem deinde Cloa thus Consequitur, melior remis; sed pondere pinus Tarda te t. Post hos aequo discrimine Ρristis

Centaurusque locum tendunt superare priorem. Et nunc Ρristis habet; nunc victam praeterit ingens Centaurus; nunc una ambae junctisque feruntur Froutibus, et longa sulcant vada salsa carina. Iamque propinquabant scopulo, metamque tenebant,

Quum princeps medioque Gyas in gurgite victor

Rectorem navis compellat voce Μenoeten:

Quo tantum mihi dexter abis p huc dirige gressum; Littus ama, et laevas stringat sine palmula Pantes: Altum aliἱ teneant. Dixit; sed caeca Menoetes

225쪽

v. 164. LIBER V. assSaxa timens proram pelagi detorquet ad undas.

Quo diversus abis 8 iterum, Pete saxa, Menoete, Cuiu clamore GFas revocat,at. Et ecce Cloanthum Respicit instantem tergo, et Propiora tenentem. Ille inter navemque Grae scopulosque sonantes Radit iter I aevum interior, subitoque priorem Prae erit, et metis tenet aequora tuta relictis. Tum vero exarsit juveni dolor ossibus ingens ;Nec lacrymis caruere genae; segnemque Μenoeten, Ohlitus decorisque sui sociumque salutis, In inare praecipitem puppi deturbat ab alta. Ipse gubernaclo rector subit, ipse magister: Hortaturque viros, clavuInque ad littora torquet. At gravis, ut fundo vix tandem redditus imo est, Iam senior, madidaque fluens in Veste, Menoetes, Summa petit scopuli, siccaque in rupe resedit.

Illiam et Iahentem Teucri et risere natantem ;Et salsos rident revomentem pectore fluctus. Hic laeta extremis spes est accensa duobus, Sergesto Μuestheique, Gyan superare morantem.

Sergestus capit oute Iocum, ScopuIoque Propinquat Nec tota tamen ille prior praeeunte carina; Parte Prior, partem rostro premit aemula Pristis. At media socios incedens nave per ipsos Hortatur Μnesthcus: Nunc, nunc, insurgite remis, Hectore1 socii, Troiae quos Aorte Suprema Delegi comites: ncino illas promite vires , Nunc animos, quibus in Gaetulis sFrtibus usi, Ionioque mari, vileaeque sequacilius undis. Non jam prima peto Mnestheus, neque vincere Certo: Quamquam or sed soperent quibus hoc, Neptune, dedisti. Extremos pudeat rediisse: hoc vincite, cives, Et prohibete nefas. Ossi certamine summo Procumbunt; vastis tremit ictibus aerea puppis, Subtrahiturque solum: tum creber anhelitus artus

226쪽

is 6 AENE ID OS v. I99.

Aridaque ora quatit; sudor fluit undique rivis. Attulit ipse viris optatum casus honorem :Namque, furens animi, drim proram ad saxa suburget Interior, spatioque subit Sergestus iniquo , Infelix saxis in procurrentibus haesit.

Concussae cautes, et uento in murice remi

obnixi crepuere, illisa que prora pependit.

Consurgunt nautae, et magno clamore morantur :Ferratasque trudes et acuta cuspide contos

Expediunt; fractosque legunt in gurgite remos. At laetus Mnestheus, successuque aerior ipso, Agmine remorum celeri, VentiSque V eariS , Prona petit maria, et pelago decurrit aperto. Qualis spelunca subito commota columba, Cui domus et dulces latebroso in pumice nidi, Fertur in arva Volans, PIausumque exterrita pennis Dat tecto ingentem; mox aere lapsa quieto, Radit iter liquidum, celeres neque commo et alas: Sic Mnestheus, sic ipsa fuga secat ultima Pristis Aequora; sic illam fert impetus ipse Volantem. Et primum in scopulo luctantem deserit alto Sergestum, brevibusque vadis, frustraque V autem Auxilia, et fractis discentem currere Temis. Inde Gyan ipsamque ingenti mole Chimaeram Consequitur: cedit, quoniam spoliata magistro est. Solus jamque ipso superest in sine Cloanthus; Quem petit, et summis adnixus viribus urget. Tum vero ingeminat clamor, cunctique Sequentem Instigant studiis, resonatque fisagoribus aether. Hi proprium decus et partum indignantur honorem Ni teneant, vitamque volunt pro Iaude pacisci. Hos successus alit: possunt, quia Posse identur. Et sors aequatis cepissent praemia rostris, Ni paImas ponto tendens utrasque Cloanthus Fudissetque preces, divosque in vota Vocasset: Di quibus imperium est pelagi, quorum aequora Curro,

227쪽

v. 235. LIBER V. is Vobis laetus ego hoc candentem in littore taurum

Constituam ante aras, Voti Peus, extaque SalSOS

Porriciam in suctos, et vina liquentia fundam. Dixit: eumque imis sub fluctibus audiit omnis Nereidum Phorcique chorus, Panopeaque Virgo; Et pater ipse manu magna Portunus euntem Impulit: illa FGto citius volucrique sagitta Ad terram iug t, et portu se condidit alto.

Tum satus Λnchisa, cunctis ex more Vocatis, Victorem magna praeconis vocE Cloatillium Declarat, viridique advelat tempora lauro: Μuneraque in naves, ternos optare iuvencos, Vinaque, et argenti magnum dat ferre talentum.

Ipsis praecipuos ductoribus addit honores: Victori chlam1 dem auratam, quam pirarima circum Purpura Μωandro duplici Μeliboea cucurrit:. Intextusque puer frondosa regius Ida Veloces iaculo cerVos cursuque fatigat, Acer, anhelanti similis; quem praepes ab Ida Sublimem pedibus raptiit Jovis armiger uncis; Longaevi palmas nequidqoam ad sidera tendunt

Custodes, saevitque canum latratus in auras. At, qui deinde Iocum tenuit virtute secundum , Levibus huic hamis consertam auroque trilicem Loricam, quam Demoleo detraxerat ipse Victor apud rapidum Simoeuta sub Ilio alto, Donat habere viro, decus et tutamen in armis

Vix illam famuli Phegeus Sagarisque ferebant Multiplicem, connixi humeris; indutus at olim ,

Demoleos cursu Palantes Troas agebat. Τertia dona faeit geminos ex aure lebetas, Cymbiaque argento persecta, atque aspera Signis. Jamque adeo donati omnes, opibusque superbi, Puniceis ibant evi ueti tempora taeniis ;Quum, saevo e scopulo multa vix arte revulsos , Amissis remis, atque ordine debilis uno,

228쪽

V. 2 1.

Irrisam sine honore ratem Sergestus agebat. Qualis saepe viae deprensus in aggere SCI PeuS, Aerea quem obliquum rota transiit, aut graviου ictriSeminecem liquit saxo lacerumque viator, Nequidquam longos fugiens dat corpore tortus , Parte serox, ardensque oculis, et sibila colla Arduus attollens; pars vulnere clauda releutat Nexantem nodis, seque in sua membra plicautem 'Tali remigio navis se tarda movebat; Vela facit tamen, et velis subit ostia Plenis.

Sergestum Aeneas promisso munere donat, Servatam ob navem laetus sociosque reduel S.

Olli serva datur operum haud ignara Minervae , Cressa genus Pholoe, geminique sub ubere nati. Hoc pius Aeneas misso certamine tendit Gramineum in campum, quem collibus undique curvas Cingebant silvae; mediaque in valle theatri

Circus erat, quo se multis cuin millibus heros Consessu medium tulit, exstructoque resedit.

Hic qui forte velint rapido contendere curSUInvitat pretiis animos, et praemia possit. Undique conveniunt Teucri, mixtique Sicani:

Nisus et Eurγalus primi; Euryalus forma insignis viridique iuventa ,

Nisus amore pio pueri: quos deinde secutus Regius egregia Priami de stirpe Diores :Hanc Salius, simul et Patron; quorum altei Acarnan, AIter ab Arcadio Tegeaeae sanguine gentiS: Tum duo Trinacrii juvenes, Helymus Panopesque, Assueti silvis, comites senioris Acestae :Multi praeterea quos fama OhsCura recondit. Aeneas quibus in mediis sic deinde Iocutus :Accipite haec animis, laetasque advertite metites :Νemo ex hoc numero mihi non donatus abibit. Gnosia hina dabo levato lucida ferro Spicula, caelatamque argento ferre hipennem :

229쪽

iv. 3or. LIBER V. I sis Omnibus lxic erit unus honos. Τres praemia primi Accipient, flavaque caput nectentur olI a. Primus equum phaleris insignem victor habeto. Alter Amazoniam pharetram, plenamque Sagittis Threiciis, Iato quam circumplectitur auro Balteus, et tereti subnectit fibula gemma. Tertius Argolica hac galea contentus ahito. Haec ubi dicta, Iocum capiunt; signoque repente Corripiunt spatia audito, limenque relinquunt E si nimbo similes; simu ultima signant. Primus abit, longeque ante Omnia corpora Nisus Emicat, et Ventis et fulminis ocior alis. Proximns livio, longo sed proximun intervallo . Insequitur Salius. Spatio post deinde relicto . Tertius EurFalus. Euryalumque Hesymus sequitur. Quo deinde sub ipso Ecce voIat, calcemque terit jam calee Diores, Incumbens liummo: Apatia et si plura superεint. Transeat elapsus prior, ambiguumve relinquat. Ia Inque fere spatio extremo fessiqDe sub ipsam Finem adventabant, lavi quum sanguine Nisus Labitur infelix; caesis ut sorte juvencis Fusus humum viridesque super madefecerat herbas. sic juvenis, jam victor ovans, vestigia Presso Haud tenuit titubata solo; sed pronus in ipso Concidit immundoque simo sacroque cruor . Non lamen Euryali, non ille oblitus amorum :Nam sese opposuit Salio, per lubrica surgenS. Ille autem spissa uac ait revolutus arena. Emicat Euryalus, et munere victor amici Prima tenet, plausuque volat fremituque secundo. Post Helymus subit, et nunc tertia palma Diores. Hic totum caveae consessum ingentis et ora

Prima patrum magnis Salius clamoribus implet; Ereptumque dolo reddi sibi poscit honorem. Tartatur lavor EuryaInm, lacrymaeque decorae,

230쪽

uora

V. 34 3.

Gratior et pulchro vendens in corpore Virtuη- Adjuvat, et magna Proclamat Voce Dioros,

Qui subiit palime, frustraque ad praemia Venit Ultima, si primi Salio redduntur honores.

Tum pater Aeneas: Vestra, inquit, munera vobis Certa manent, pueri; et Palmam movet ordine nemo: Μe liceat casus miserari insontis amici. 'Sic satus, tergum Gaetuli immane leonis Dat Salio, villis onerosum atque unguibus aurcis. Hic Nisus: Si tanta, inquax, cunt Praemia Victis, Et te lapsorum miseret; quae munera Niso

Digna dabis, primam merui qui laude coronam, Ni me, quae Salium, sortuna inimica tulisset y Et simul his dictis faciem ostentabat, et udo Turpia membra fimo. Bisit pater optimus olli, Et clypeum efferri jussit, Didymaonis artes,

Neptuni sacro Danais de poste resaeum. Hoc iuvenem egregium praestanti monere donat. Post, tibi confecti cursus, et dona peregit: Nunc, si cui Virtus animusque in Pectore Praes S , Adsit, et evinctis attollat brachia palmis. Sic ait; et geminum pugnae proponit honorem :Victori velatum auro vittisque juvencum

Emem, atque insignem galeam, solatia Victo. Nec mora; continuo vastis cum viribus effert ora Dares, magnoque virum se murmure tollit: Solus qui Paridem solitus contendere contra ;Idemque ad tumulum quo maximus occubat Hector

Victorem Buten immani corpore, qui Se Bebrycia veniens Amyci do gente ferebat, Perculit, et fulva moribundum extendit arena. Talis prima Dares caput altum in proelia tollit: ostenditque humeros latos, alternaque iactat Bracbia protendens, et verberat ictibus auraS. Quaeritur huic alius: nec quisquam ex agmine tanta Sudat adire virum, manibusque inducere cestDS.

SEARCH

MENU NAVIGATION