장음표시 사용
301쪽
IO. FREI SHEMII SUPPLEM. institu runt, opem sessis rebus allaturi Per omnia eii cum hostilia nam et Amyntas, et Tarcondimoti liberi, quos ex coniunctissimis amicis acerbissimos hostes Antonio et Cleopatrae fortuna secerat, transeuntes insestaverunt , tamen non sine hostium
damno, repulsis omnibus, in Syriam enisi sunt. Ibi Didius eos incepit, intereluso Aegypti aditu, arma simul pertinacibus, et praemia transituris ostentans. Illi neque minis pellici, nec promissis passi, Antonio assignificandum curant, sι Denire eo Placeret, Muia discillimum coniunctis in Syria bellum fore. XXXIII.Diu praestolati responsum, quum nee Antonius, nee ab eo quidquam comΡareret, Perisse rati, sic quoque cunctanter Didio se permiserunt; pacti, ne Postmodum in arena Pugnarent, atque, dum eis de rebus certior feres Caesar, Duρhne suburbium est Λntiochiao ad habitandum sibi concederetur. Sed hi deinde decepti a Valerio Messalla, quum Se putarent militatum ad Iegiones mitti, dispersi varie, atque per occasionem intersecti sunt. Antonius, ne in Syriam iret, sicuti constituerat, aΙia Suscepta expeditione praepeditus, et illos perdidit. nec ad Paraetonium fuit felicior. Ea prima Aegypti civitas occurrit a Cyrenaica venientibus, quo se cum legionibus Pinarii contulisse
Cornelium Gallum audierat: ratus igitur, suos modo milites, ad conspectum noti imperatoris novum Sacramentum abiecturos, praesertim ubi validis instructum viribus vidissent, opinione sua dissiciliora omnia
XXXIV. Colloqui eni in cupiens, obstrepentibus tubis exaudiri non potuit, et improvisa hostium
302쪽
IN LOC. LIB. C XXI il LIVIANI 2 sisy cruptione detrimentum accepit; et quum ad Paraetoni itin, victoribus deditum, Classem admoveret, arto Galli superatus est. Ille, proviso Antonii consilio, catenis noctu per angustias portus sub aqua tensia, docetero incustoditum reliquerat. Igitur invecti sine metu Antoniani, attractis per instrumenta praeparata catenis Conclusas naves, et undique stinui a terra marique et imminentibus aedificiis oppugnatas, tueri nequiverunt, quum incendio perirent aliae, aliae undis mergerentur. Interim nec a legationibus cessatum, Postquam siue fructu prima reverterat. Aliquandiu consultatio tenuit, quis mitteretur, quando pauci Supererant amicorum, et horum suspcctam sidem perfidia transfugientium effecerat.
XXXV. Euphronius igitur delectus, filiorum Antonii praeceptor: per hunc, magna pecuniae vi oblata, νegnum liberis suis Cleopatra orabat: Antonius, dedito ad supplicium Turullio senatore, qui inter percussores superioris Caesaris suerat, eum necessitudinis et amicitiae pristinae admonuit; ei mutuum amorem, seriaque et lusus communicata referens, ut sibi saltem Athenis, si in Aegypto nollet Caesar, privatam agere vitam lIceret, postulabat. Magis tamen pro Cleopatra, quam de semetipso sollicitus, non recusabat
mori, dum illi parceretur. Huic quoque legationi nihil
respondit Caesar: sero tentari conditiones visae. Turullium interfici iussit. Turulli mortem locus, ubi periit, insigniorem fecit, quod ira Aesculapii tractus ad supplicium videretur.
XXXVI. Quippe Actiaco bello praesectus Antonii
ad naves subricandas lucum Aesculapii in Co insuIasucciderat. Igitur eodem in luco occisus, Poenas de-
303쪽
ID. PnT INSit Erill SI PPLEM. disse violato numini credebatur. Quum duae iam legationes irritae fuissent. Antullum filium cum inulto nuro Antonius misit: aurum acceptum; Antullo non Plus, quam prioribus, responsi datum. At Cleopatram quemadmodum semel iterumque minis atque pollicitationibus versaverat, ita tum quoque iisdem artibus oggressus Caesar, Thyrsum ex libertis, hominem non ineptum , ablegavit, qui correptum eius amore Caesarem mentitus. ad Antonii caedem impelloret mulierem impudicam, si ducia formae multiplicibusque experimentis Satis Persuasam, se ab omnibus hominibus
XXXVII. Quippe si vera fama est, tantae libidinis
haec regina suit, ut saepe prostiterit; tantae pulchritudinis. Mi multi noctem eius morte Proposita EmQ-rint. Ceterum Caesari maior erat sollicitudo, ne Perdesperationem seque et protiosissima rerum triumpho Suo eriperet; quippe iam a inultis eam diebus nihil maiore Cura agere Cognorat . quam ut omnis generis venena experiretur: inter quae scrunt aspidem Placuisse prae ceteris. quod . aliis celerem mOPtem Cum cruciatu afferentibus , aliis haud satis praesciatibus , huius serpentis morsu citra contractionem utilitas, aut membrorum iactationem, torporem ictis obrepere viderat: eosque deficientibus placide sensibus si commoverentur, non minus aegre ferre ', ac si ex profundo SOPO re essent excitati. XXXVIII. Iam in regia conditorium sibi struxerat,ooque inferri ex opibus suis iusserat carissima, aurum, urgentum, Smaragd OS, UnioneS, eben Um, ebur, odores,
304쪽
SECum omnia crematura praeserens, si vel minimum
fortuna titubasset. Id ne fieret, spem muli cris alere Thyrsus, et procul ab his cogitationibus abducere iussus erat. Hoc dum sedulo magis, quam caute agit longis eius cuin Cleopatra sermonibus et hinc itestificatione benevolentiae. irvitutus Antonius. arripi in hominem iussit, et quae gravissima iniuria haberetur, si cuius eam patronus intulissct, flagris Caedi impcravit. Remisit eum deinde cum literis sactum excusantibus , non mirum GSe, Si malis ProPe amentem
insolentia et insultatio hominis liberti ad iram com ulisset: id si grauale ferus Caesar, esse penes illum Hi Parehum , suspenSunὸque ρOsse ad satietatem fugellari. XXXIX. II te intes Antonii libertos in inaxima gratia patroni fuerat; atque idem, rebus inclinatis, primus
omnium transierat nil Caesarem. Dum ista geruntur, Herodes Rhodum, tibi tum Caesarem agere didicerat, traiecit, Periam suarum anxius. Igitur. licet reliquo retento cultu , diadema seposuerat. Ubi vero convenire Caesarem datu in , et dicendi copia factu, non Pro magnitudine rerum, quae tum in discrimen veniebant, humiliter supplex, sed vultu ne voce intrepidus: ci Si non modo cum Antonio bellum ge- M vere decresti, Caesar, sed etiam Cuin hiS, qui . M amicitiam Antonii cum fide colentes, nihil inexperis tum reliquerunt, quo ille verum potiretur ; abra solvi me vix posse satis intelligo. XL. Quamquam enim, Arabum impediente motu,
D ad bellum cum eo prosectus non sum, votis tamen a pro eo stuli; et quum Pecuniae et Commeatuum , a quem muXimum modum poteram, mitterem , Pau
305쪽
I 3. tra. Et Sit mill SUPPLEM. M ciora me sacero , quam meritis citis deberetur is existimavi. Vnum inprimis non pro quolibet amico is secisso videor, quod etiam post Actiacam Pugnam is in illo transitu rerum immobilis steti, si non sicis missimum socium, fidelem certo consiliarium Anto- is nio servans : cui si illo paruisset, sublata Cleopa-M tra, et gessisset omnia inclius, et facilius redisset,s locum in gratiam. Haec ego et frustra negem, multis M avgumentis atque testibus iacillime deprehendi; et x, si exitiosa mihi erunt, non erubescam adeo Praeis claram Culpam, viroque bono dignam, apertissimois confiteri. Sin vero me Prius experiri cupis , inmis non ignarus. quo Sim erga bene meritos animo; is nihil votat, quin eandem sidom, quam hactenusis Antonio praestiti, tibi posthac, quem sata dominum
is terris ostenderunt, Constanter approbem. DXLI. Plus apud grandem et magnificum Caesaris animum haec erectae indolis index oratio valuit, quam si causam suam abiectissimis precibus egisset. Igitur licet non novum csset Caesari. reges ipsi quotidiana ossicia togatos, ac sine regio insigni, clientium moire Praestare, reSumere diadema iussus. eundem mox honoris gradum apud Caesarem habuit, quem apud Λntonium habuisset. Adiecit Caesar, etia in ah Didio Perscriptum esse, sibi adversus gladiatores auxilia Herodis usui fuisse. XLII. Alexandro tamen Laodiceno. cx familiari hias Λntonii, veniam impetrare non potuit, iusiurandutii, obtenderito Caesare . quo se obstrinxerat, vindicat tarum in Cleopatrae lenonem: nam hic Λlexander maxima reginae machina ad eliciendam Antonii anim sororem Caesaris fuerat. Is nuper tib Λntonio missus
306쪽
IN LOC. Lin. CXXXIlI Livi A Ni 3 33 ad Herodis retinendum animum, ipse quoque CXucrat sidoni, Caesaremque adierat, Herode deprecatore Confisus. At Herodes, multa Caesari eiusque amicis dilargitus, ad Aegyptiacum bellum proficiscenti comes fuit, donec in Syriam perventum; inde ad res domi ordinandas in regnum recurrit. Caesar interim Por a Syriam ducens exercitum , Alexandrum , quem in vinculis adduxerat, in patria ipsius supplicio iussit assici. XLIII. Inde contendenti in Aegyptum circa Ptolomaidem Herodes occurrit eum amplissimis muneri hus, otiam militibus necessaria hospitaliter praebens. Ipsum quoque Caesarem cum amicis centum quinquaginta magni sico convivio excepit; et quia per loca arida ducendum erat, ita Providit, ut neque vinum, neque, qua magis erat opus, aqua exercitum descc-ret: discedens deinde Caesari talenta octingenta dono dedit; omnibusque rebus ita se gessit, ut eum ΟΡeS regni, quod tenebat, animi magnitudine multum exsuperare, aequi iniquique faterentur. Caesar, ad Pelusium adducto exercitu, deditione Soleuci, quem praesidio regina praefecerat, oppidum cepit. Inde quum Alexandriana peteret, equitatus itinere salignius eruptione pulsus est Antonii, qui ad fama in istarum.
rerum, motis a Paraetonio Castris, uri, in intravCPal. XLIV. Ergo uno i hoc inter tot advCrsa PrOSPUPE, decertato certamine Iactior, quam pro magnitudine gestae rei, Cleopatram in armis complexu S, Commendavit ei quendam, qui prae ceteris sortissime illo die pugnaverat. Sed ille , dono Cleopatrae loricam
auream, et eX eodem metallo galeam nactus, cum
307쪽
suis adeo sidebat Caesar, ut libellos in castra coniectos, quibus ad se transii uiris denarios mille quingontos viritim Antonius pollicebatur, ipse recitaverit Palam; ct tempori congruentia loquutus, etiam Promptiores ab ira .sollicitatae sidei habuerit; ideoque AntoniuS, POStquam omnia tentanti nihil satis procedebat. ad singulare certamen Caesarem provocavit. Ille, deridens hominem, mustas palere ad exilium Dias morituro. Despondit. XLV. Sub haec tempora, semper obve ante Cogi latione extremoriam . pridie quam terra marique Cae- Savom adoriri Statuerat, super coonam iussisse Servos Pinc , invitarent se hilarius; perincertum enim GSe , utrumne Postridie eidem domino sint ministratiari. Eadem nocte inter moestitiam suspensorum et tristissima
opperientium, subito Cantus strepitusque per mediam Di bem bacchantiu in auditus, deinde per obversam hosti portam magno tumultu exeuntium, curiOSIS latium coniectoribus persuasit, excedere deum , et ad hostes tranSire , quem prae ceteris Antonius vitae habitusque allectata similitudine coluisset. Prima deinde luco, Lalendis sextilibus, quum eductis in collem quendarn copiis, naves suas hostilibus obviam procedere vidisset, proelium suturum existimanS, spectandi causa substitit.
XLVI. At illae, postquam Caesarianis nPPropinquarunt, salutantes ac resalutatae illis se coniunxc-xunt, Conversisque Proris Protinus una iacta classis
oppidum infesta petere visa est. Dum in his oculosauimumque defixa habet, cccc autem et equites ab
308쪽
eo transfugerant: properans igitur confligere, donec aliquid militum superesset, hic etiam adversante sol luna, se recepit in urbem, Proditum se a Cleopatraiis ipsis clamitans , contra quos bellum Hlitis causa suscepisses. Sane mulierem, amari a Caesare ratam , iterumque per imperatoris romani connubium summa quaeque sperantem, et Ρelusium prodidisse crEditum . est, et Alexandrinos palam ad resistendum hortatam, Occultis mandatis deterruisse, et classi auctorem -- stitisse transfugiendi. Ceterum priores suspiciones apud hominem credulum summi amoris demonstr
itone facile diluerat. XLVlI. Νamque suo natali, pro praesenti magis
tempore, quum ex priStina ConSuetudine min. Datalem Antonii magnificentissime Celebravit, ut multi, qui ad coenam invitati pauperes accesserant, discessisse divites referantur. Seleuci etiam uxore et liberis ad supplicium Antonio deditis, Pelusiacum Crimen exstinxerat. Tum vero desperantem, et Ρropinqua mortis exspectatione nulli parsurum metuens, in monia mento suo se conclusit, uno tantum eunucho duabus lucancillis comitata; nec mora, perferendum ad Antonium curat, reginam Dixisse. Hoc ictus ille nuntio , M Quid ergo est, inquit. cur moreris in vita miser, is causa vivendi sublata' is loricaeque resolvens nexus , ct Non id mihi dolet, ait, quod amisi te , Cleo-M .Patra, ecce eni in Sequor; Sed quod in morte conis sciscenda tantus imperator a muliere praevenior M. Τunc conversus ad fidissimum servum, quem pridem iurare sibi coegerat, moriem ei, simul atque iussus Set, acceleraturum, Promissa exegit. Ille gladium
309쪽
ID. I REI ASHEMII SUPPLEM. eductum alte vibrans, ictum , quem Antonius exspo-Ctabat. Suo Corpori intulit. XLVIII. Tum Antonius, Macte. inquit, E S. qui dominum ferire non sustinens . nihilominus quid feri oporteat admonuisti: cum his dictis ventre percusso, lectulo se excipit; et quia se nondum mori sentiebat. orat Praesentes, ut sibi commodarent manus: at illi Protinus omnes diffugerunt. Dum ita se torquet et Iamentatur, a Cleopatra scriba Diomedes adsuit, deportaturus cum in Mausoleum, ubi illa se incluserat: quippe audito tumultu, quem Antonii desperatio exciverat, id quod erat coniiciens, ex fastigio sepulcri. quod nondum erat absolutum, prospexerat; Sic Comparata ianua, ut Semel clausa, non posset iterum aperiri. XLIX. Antonius, audito Cleopatram vivore. nam prospicientem ingenti clamore popuIus exceperat ipse quoque colligere animum coePit; et multo sanguine profuso deficiens , tamen ardenter expetivit ad reginam deserri. Sublatus manibus servorum, deinde ab ipsa Cleopatra et ancillis per funes, qui attrahendis saxis ibi defixi erant, in monumentum subductus est. Nihil co spectaculo se vidisse miserabilius. testati sunt, qui interfuerunt; quum tantae modo vir maio- Statis . oppletus sanguine, Semianimis attolleretur abitis irmis et pavidis mulierculis, manus tendons ad Cleopatram , et sublevando eius labori frustra nisus assurgere. At illa manibus incumbens. et prono vulta correptos lanes vix ad se pertraXit; cohortante turba
quae ante monumentum Concurrerat, et Vicem uin-
310쪽
IN LOC. LIB. CXXXIII I lvi AΝ1 3O7 L. Vbi tandem deponi in stratum potuit, illa vestem dilatitans, faciemque et pectus Percutiens, CPHO- rem ubst Nebat. virum, dominum. imperatorem appellando ; lam verisimili dolore , ut stiorum oblita malorum illius miseratione videretrii . Sunt, qui tradant . ipsam, non iguaram qNantoPCre amnΓetur, ideo commentum de morte Sua Excogitasse, ut Antonium ad necem sibi inserendam compellorol. Sed quia postea quoque , licet multis Caesaris amicorum promissis luctata, perseveravit mori. Probabilior ea
visa est narratio, quam Sum exsequutus. Antonio certe Iuctus isto solatium iri extremis at tulisse dicitur; Postulatoque moro, sive urgente Sili. sive quo celerius Exspirarol. hortatus est, uti quantiam citra turρDudinem posset, rationem haberet salutis suae; atque ex omnibus amicis Caesaris. C. Proculeio maxime confideret: severo ne magis ob nouissimum casum putaret dolendum erae . quam Pro fortunato habendum, qui tanto tempore maximi i erit co os, postremo Romanus a Romano
LI. Iam in sinu Cleopatrae est labat animam, quum idem ille Proculeius missu Caesaris assuit: nam inter
trepidationem vulnerati exportatique Antonii, Dercetaeus quidam ex satellitum numero pugionem cruentum ad Caesarem detulerat, exposito, quid accidisset. Aiunt. Caesarem ad nuntium non tenuiSSe Iacrymas, Tecordatione priorum, et quot quantasque res hoc collega atque socio peregisset; amicis deinde Convocatis recitasso literas, quibus ostensum, quam adaequa Sua Postulata benignasque conditiones. semper ille contumaciter et absurde respondisset. Proculeio mandarat Caesar, daret operam, ut viva in potestatem