장음표시 사용
21쪽
ol luminosa,vel tenebricosa . Uerum cum &lamen,& tenebras, aeque in se suscipiant, media quadam praedita elle natura est necesse.
Vtrum autem diaphana sui natura, per se sint visibilia, maior sorte fuerit dissicultas. Namq; si verum sit,quod Peripati pater scripsit, colorem esse primum visite. decolor sit diaphanite minus poterunt diaphana videri, esse visibilia . Sed triplici hac in re, vir a tuis tam adoratus, labitur errore. Neque enim color est primum visite. Neque color est terminus diaphani. Et praeter colores, lux, de lumen&contrariae tenebrae, & umbrae, sunt visibiles. umbras enim serὸ semper cernimus,lenebras saepe . Eas enim cognoscimus, quod nemo negat. sensu tamen non alio qu mvisu, quod omnes fatentur. Visiles ergo dctenebrς sunt de umbrae. colores tamen n6 sunt,
neq; visuntur per colores. Imo e contra, ciniores per tenebras non visuntur. Lucem autem esse vis lem , quis dubitet e quando & inlumine,& per tenebras cernitur. Neque color est, diaphani aetheris, vel aeris vel aquae terminus. quae sui natura quatenus diaphana dicuntur, sunt interminata. Neque color est primum visite, quia per se non est visitis. Per umbras enim densiores, per tenebras etiam cerneretur, sicuti lux . At in tenebris color non videtur . Non est ergo color primum
vis te. Neq; est visite pet se . quando non nisi per lumen visitur. & luminis beneficio visitis redditur . sicuti obscuritatis maleficio redditur inuistis. Sed hunc in philosophia erro.
Primum visite est lux, quando etiam per tenebras, quae alia oculunt, videtur, de stellae, de ignes. Secundum visite, lucis proles, radi j sunt . Tettium , radiorum proles t
men. Quartum colores luminis progenies. Quintum umbrae. Sextum obscuritas . SOptimum tenebrae. Haec postrema tria, per se
visuntur,longe prius, quam colores, qui nonnis in lumine visuntur,& per lumen. N5 sunt ergo per se visites colores,nec primo,sed petaliud,ut qui in umbra etiam visuntur, non tamen in tenebris visuntur.
Alia illa quaestio.Sunt ne diaphana sui natura visibilia 3 Si sui natura viderentur,vel luces essent,vel radij,vel lumen, vel umbrae, vel ob. scuritates, vel tenebrae,vel horum aliquid haberent innatum. At horum nihil sunt. Neq; horum quicquam innatum habent. Visilia ergo per se non sunt. At virum per horum aliquod fiunt visilia visit ut ne aether Cernitur ne aer,vel aqua Si lumine videtur,non per se videtur. Si in lumine cernuntur, sui natura nocernuntur. At si lumen per se no videtur, neq; diaphana per se uisentur. Lumen aute per se
non eerni,indicio adducunt, quod in aere nodiscernatur. In terra, in pariete, opacis omnibus cernatur. si hoc ita sit, lumen per se nouidebitur. At in aethere, uisitur,quia semper apparet luminosus. In aqua quoq; uisitur, in crystallis,uitrisq; uisitur. Cur ergo& in aere non uisatur, quado de aere, sicuti & aethera de aquam, de aquea reddat illuminata,& opaca illustrete visit ut qui de in his omnibus lume. Veru in opacis discernitur magis, quia in eo multiplicatur repercussi. An uero aer,quado est lumine plenus,per lumen uisitur,non uisitur per tenebras' Sme potius aer,neq; illuminatus cernitur; sed lumen in aere uisitur siue aer in lumine Potius enim uideri possit, aeresse in lumine, quam lumen in pere, quando quod maius atq; amplius e' 'oci ratione obtinet: minus uero de angustius,qualis aer est,tocati uices tenet. At longe quim aer,lumen amplius est. aethera enim implet,dc aquam, quae aeres non sunt de aere continent.Opacam etialumen ambit Lunam, terramq; , de nubes operit. Sc intra eas non raro penetrat. Quid ergo,
siue sit in aere iii men. siue si in lumine aer,dicendum ne erit,aerem uideri r Per se quidem cerni non uidetur,quoniam dum sine lumine est, non uidetur . si uidetur illuminatus, non per se, sed uidebitur per lumen. Si uisitis per
se esset,cerneretur,sicuti lux, etiam in obscuro. An uero aer, sicuti color est qui in tenebris non cernitur, cernitur in lumine e Et eo deuoluetur questio haec, ut iuxta Stratonis phrsici sententiam dicatur, aerem, dc aquam. 6c terram natura esse alba, quia simplicia snt corpora dc ut colorata sunt cernantur,quamuis non nisi illuminata At albaquq reuera sunt, quamuis non in tenebris, in obscuro tamen visuntur, colores alij non uisuntur. Aerde aqua,si alba essent, in obscuro cernerentur. At non cernuntur. Non sunt ergo alba.Si non alba sunt reuera,num saltem album si eorum .Lν- ueluti colo 'Si ita esset in eis albedo,ueluti color, eandem cum lumine haberet proportionem. At lumen, dc conspici uidetur Sc in causa esse, ut alia conspiciantur. Albedo haec, neq; conspicitur in diaphanis,neq; in causa est, cur uel ipsa dia phana, uel alia per ipsa conspiciatur. Non ergo albedo,in diaphanis,uel color est, uel tamqua color. Cum ergo aer colore non habeat, neq; lucidum corpus stinec tenebrosum,no uidetur posse per se uideli, neq; esse uisitis. An uerb, eo de modo alia
diaphana non sunt per se uisilia Sane aether, nequaqua est cospicuus. Sed huius rei,duplex potest esse ratio. quia scilicet, de procul est a
nobis; de quia ab aere occulitur. His addatur,ratio tertia quia sit maxime de raritatis, &tenuitatis. Quibus, cum minus credatur prin
22쪽
ditus esse aer, Ze aer non cernitur, multo minus cernetur aether. Qv d ergo illud est, quod oculis clara die in coelum sublatis, sornicis instar cospici videtur , coerulei coloris,aer ne ille est, an aetii erὶ Cci: ruleus quidem color, in terni glicantes uti postea apparebit est numerandus. At nigror re vera omnis est ab opaco: in aethere vero nulla est opacitas, ut as ea cyareus ille color esse, possit dici. Qui ergo ibi apparere An aeris profunditas,eam reddit appa-xentiam 3 ita videtur. ut scilicet in magna distantia, ob multarum sui partium interiectionem,ac mutua subitionem, opacitatis aliqua sumat vices. Hoc enim proprij muneris habet aer,ut longo sui interuallo res etiam colora ias,& bene visites, &in claro lumine obtegat, sano etiam atq; acuto visui. ut illς nempe minimὸ cernantur, & ipse appareat umbrosior. Haec vitaq; opaci corporis sunt propria, non aute diapham. Partes ergo aeris multae, quamuis omnes, lumine aeque collustrentur, inter obiectum, & visum interpositae, veluti densitatem quandam induunt: Atq; ideo in perspicuo corpore contra sui naturam, opacitate aliqua esse ientes eorruleum illum, vel cyaneum colorem representant. Cur autem in fornicis modum visitur Quia circumquaq; ab aequali interuallo, oculos nostros incurrunt quasi in Centrum, partes illae aeris omnes,opacitatem eam reserentes. Hanc ob causam opacitatem in aere e tarmari,ob partium videlicet multiplicatione & subitionem testimonio sunt dia phana omnia, quae nobis sunt prae manibus. Na si quis duo, vel vitra,vel crythali unum alteri superponat, opaciora eslicietur ambo. Luaminis enim penetrationi,ac pertrastioni prς- cludunt viam, magis quam prius. quando Vna tantum erant. Si tertia vel quarta adiunges, opacantur etiam magis. Et quanto plura superposueris, tanto effeceris opaciora. ita ut ta-dem,& lumini negent transitum,& visui,& colori. Omnium ergo diaphanorum, ea de hac in re est natura, ut partium multiplicatione ac subitione, opacitatem vel sentiant,vel efF- Ciant.. Nam maria quoq; idem patiuntur, si
vera, urinatores unionum, in orbe nouo reserunt: Solis radios, non nisi,ad certam prosunditatem, fundum illustrare. Vbi altius sit mare, no illuminari. Quin statim aqua, in vitreo vase paruo, lumini ac visui dat transtum liberiorem, quam si maius vas fuerit. In lacubus quoq; ac fluminibus, etiamsi limpidi isma sit aqua, minus, quae sunt in lando visu percipimus,si alta; quani si breuior alicubi fuerit aqua eadem. Magno ergo interuallo, limpidissima diaphana vel opacitatis ratione subeunt, vel reapse redduntur opaca. Ita ut&visum reruadimant.& lumini transivum praecludant. An vero aether, & ipse sit huius modi, nee negauerim, nec affirmauerim. Tam enim a nobis procul positus est, ut visus noster, eo non pertingat. Satis illud costat, stellarum luces,a n bis per tenebras etiam cerni, & lumina Veneris de L nnae, usq; ad terram permenire; aere lumine solis apud nos vacuo. An vero, eadem aetheris, vel profunditas, vel opacatio, luces stellarum infra sextam magnitudinem, nobis occultet, in incerto est. Nulla enim orbium,
si orbes sunt j opacitas tui dat sensum. Vel
etiam potius aeris est ea opacitas, quae nobis visum stellarum aestate adimit, quae hyeme, noctibus serenis, infinitae sere numero visuntur Vel vaporum id vitium est, qui aerem implet,& visui nostro se se opponunt .hieme vero liberum aere relinquunt, cum nulli ob poroi u, terrae stigore constipationem, attolluntur.
Quid ergo concludendum Omnia ne di phana sunt inuis ilia3 an vero vi silia λ Et si visilia sun i, per se ne, an per accidens sunt visilia λAn vero pars eorum visibilis est pars alia inuisibilis λ Omnia quidem in tenebris, in o
scuro, in umbra densiore,intiis lia sunt, Invm bra vero clariore ac lumine, visitis est eorum pars, vitra atque crustalla . Idque quia solis uda sunt, solus itas autem omnis est a terra. Terra autem omnis colorata Pars vero alia inuisitis aether,& aer, luce catentes. Aqua Ve
ro, inter duo illa & duo haec, medium quod dam videtur esse . Inuisitis videretur esse . nisi sun dum cui supernatant mare, lacus, flumina, subesset. Ex cuius repercussa, indicaret, ibi aquam esse. Visitis vero etiam vide tur aquae ite, quoniam utinantes,& infra se sun dum versus: & supra se versus aere, vident aqua. Quod & nos pueri,sumus experti saepe . Sed de nocte obicura, aqua videtur conspici, ubi remi, & temo nauis eam secant. Innumeras enim veluti stellulas lucentes excitant per aquam, & in superficie, & sub ea cui sita tes,& salientes. perq; eas, & circa eas aqua conspicitur, commota. At hae non indicant aquam per se vis lem esse. Non enim nisi luciditatis illius appositu, ac comparatione vide
tur cerni. Per accidens ergo cernitur. Per se etiam cerni videtur, ea quae urinantibus superstat. Cernitur enim, non contra Opacum, ut inferior contra sun dum,sed contra diaph num aera, eumq; illuminatum. Et guttae imbitum,contra partem aeris serenam per se uisuntur. Est ergo aqua, & per se uistis, &per accidens. vitra,& crystalla, quia cuin duritie ac densitate, opacitate quadam sine induta, per se uisilia sunt. Aer autem & aether, in dubio adhuc sunt, an omnino uisilia sunt. &pe aeui De aere quidem ita uidetur statuendum . dens. Quia prope nos positus cerni ac discerni non uidetur.
23쪽
videtur, eum per se esse inuisibilem. Et si insornice illa coerulea cerni, dicatur procul posta, non nisi procul cerni dicetur. Idq; per
accidens, quando non locis omnibus conspicitiar. Non est autem mirum,aerem atq; alia diaphana, ab opacitate libera, non cerni. Sensio enim 'nis rerum a sentiente diuersarum est. Aer vero diaphanus est,&co in ea oculi diaphatia. humores eius tres, aqueus, crystallinus , & vitreus diaphani omnes sunt; eiusdemq; cum aqua, crystallo, vitro, & natum & diaphanitatis . Non ergo, quae intra sunt, ea quae extra sunt, sibi similia, sentient, nisi haee dimersitatem aliquam aqilirant De aethere vero nihil dixerimus . Altitudine enim sua,&sensum fugit,& iudicium. Spiritus enim. per quem anima videt . aethereusi & ipse est,& ideo diaphanus . simile ergo sibi non sentiet. α nisi astra luce sua se proderent, sensus, nihil ibi esse, cognosceret. Diaphan aergo sui natura, inuisilia sunt, ea nimirum quae sunt rariora. Quae vero densiora sunt,ut aqua & aquea,sun t quidem vis lia ,quia visusci ea densitate restangitur ,&opacitatis aliquid in se habent. Illud qiit stioni aeris adda
Aereolo mus. Quando in lumine Iingitur coloribus, Tatur an viridi,tubeo, croceo, alijs, vitilis ne tunc ipse ας an colores tantiim in eo visunt uti Si coici,
te, tantum pse sicuti erat sui natura, inuisitis remanet. Si per colores ipse quoq; visitur, non per se, sed per eos videbitur. atq; ideo
iti ei ' per accidens cernetur. Species autem,rerum' obiectatum quas vilites quidem, sed intelionales vocant, si in aere sunt,& non sorte in i mine,vi siles illae quidem , sed per eas aer, nequaquam cernitur. Et si cerneretur, per accidens cerneretur, quando non suis, sed illarum vilibus conspiceretur. At vero, non in aere illae sunt, sed in lumine, in cognata, scilicet repotius,quὶm in aliena. Colores enim omnes lucis sunt progenies, sicuti & lumen . A cognata ergo te, facillime excitantur. In eamq; insiliunt laetae,uti per eam visantur. Ab eaq; laeranter recipiuntur, ut non torpeantsed suum
munus obeant,visioniq; se se exponant. Et si quis eas in aere esse dicat, non quidem id negabimus nos, sed alemus per accidens eas ibi esse: quia in aere lumen sit, vel aer in lumine.
In quo lumine ipsae sunt primo. Idq; indicio
patefieri, quia in aere si lumen absit, non videantur. li adiit illico, adlunt &illς , ipsiq; miscentur, ut & prope, de quadam tenus Pr
e ut conspician rur. Quid vero in causa est, ut r& vitra &ctystalla,& aqua, quasi specula quidam essent, speciem visitem reserant ac reflectant. Corydon enim ille, Nuper se in tu re viderat, dum placidam ventis staret mare. Neque id solum, sed eas species reddunt vici niores; quamuis de longe veniant. Quales etiam, stellarum species faciunt, dum eas no
bis prope positas ostentent. Id quidem inde seri credam, qudd reflexio ea, non ab ipso diaphano per sis fiat, quamuis illuminato. Sed quoniam ab opaco,quod aquae subest quodq; speciei illi, sicuti & lumini, non dat in se tranlitum, speciem, sicuti & lumen a se rei jciat. Illa
reiecta, a re ij ciente refugit, ex eo tamen non
exit. Atq; ita in sublimi suspensam se se ostentat. Idq; claris Iime apparet in pelui aqua pleno. Nam species quae in lando ab opaco redinditur, sublimior visitur,& sere in sup ei siete.
Stellarum autem species vicina eadem rati ne apparet,quia in tenebris,quq opacitatis tetrgae sunt proles,a terra reflem sistitur , ae vici. na visitur. Idem, eadem ratione fit in vitris,
atq; crystallis, quae quamquam diaphan a sui natura sint. opacitate tamen uti ostendimus non carent. A qua species relata ad super ciem diaphani quod in eis est aduolat, ibiq; sese ostentat. Quae res & in speculis, ea i pla x tione euenit. Composita enim simi, ex diaphano atq; opaco. Ab hoc species resilit, in illis apparet. Quae si in aere, eodem pacto dum est in lumine, oculis occurrit, a partium multiplicatione, quae dentitate & opacitatem indacunt reiecta, in lumine quod in aere est, se se
ostendit. In quo lumine & in speculis,& in vitris,de in crystallis, & in aqua, quasi in suo solio laeta sedet. eo abeunte, tristis emoritur. Concludamus,dia phana corpora, thera ere, Cones aquam, aquea sui natura esse media, inter luci. sio. da & opaea. Vtrorumq; horum proles, lumen& tenebras, ςque recipere. Et que ab his, ve Iproueniunt, vel pendent omnia. AEthera Maerem non esse per se visita. Aque a. crustalla& vitra per se elle visilia, no quatenus diaph na, sed quatenus opacitatis cuiusdam sunt patticipia. A quam vero &per se in uilitem, qlia est diaphana. & per se visitem qua opacitat mi
ineludit. Qi intuor liqc, aerem minus,aquam magis, crystalla etiam magis, vitra quoque magis, multitudine partium atque earundem subitione opacescere. Eaq; opacitate,& colo res,& species in lumine edere, atq; ostentare.
24쪽
I quis in solis candorem itulum, quem lucem appellamus oculos intedat, lucem aliam ueluti secundam ex ea conspiciet emicare. Alia
inqua a sole, ac solis luce, quasi propaginem .Quae ab
ea quidem oritur, ab ea tamen non diuel Iitur.
Inde quidem diffunditur,inde tamen non enfunditur . Radiei namq; suae ac matri semper
haeret. Germina , ramosq; a radice propagat.
Qui ab ea, & ortum habent, & propagantur .& t utriuntur, de augentur, de conteruant ut lLux illa prima candidissima est. Candida est, ec secunda lixe. Similis quidem primae: a prima tamen dissimilis . Candore enim & fulgore, gradu est inferiore . Omne enim pro ducens, praestantius est producto. Productum tamen semper simile est producenti . Prima illa lux unica est, & una, de in orbem acta. Se cunda liare multiplex,in ramos quasi de lineas innumerabiles dissita . Et illas quidem non longas tantum,sed de latiusculas,& in acutum abeuntes,& in eo num desinentes. Easq; non nisi ortu iunctas,in progrelsu uero, interuallo distantes, minore quidem prim deinde ma lore. Atque hoc in causa fuit, ut optici:Radium, lineam esse lumino in destinierint. siue radium esse, illuminationem per lineam rectam. Radios namq; Latini nominarunt . quos Graeci dixere άέίνας. & radiationem, linearum talium extensionem de proiecti
nem ἀέι νοβιλι-ν. Cognouerunt enim &hi&illi, quamuis multi philosophantium non distinxerint, quod patet oculis, radios longerem aliam elle a lumine. ut pote ubi esset radius, bi necessario esse de lumen. Non tamen conuerti , ut ubi lumen sit, ibi etiam esse radium . Inter enim radiorum interualla illa quae diximus, radii nodi unt, lumen tamen ea replet omnia, de tota. Et radius quidem est lux secunda, a prima luce exiliens in rectum de in acutum. In rectum inquam dc in ac tum, sed non in lineam, ut optici. verum in pyramidem seu conum. Ita ut nostra sententia, Radius sit, fulgor a luce in conum pro mi. Radiuscans. de quasi lux secunda,a prima in eam fim 'R d
ram conformata. Lumen autem est lux tet-tia,tum a prima, tum a secunda emanan s non
in rectuin progrediens,neq; in acutum finies. Circa radios namq; circumuoluitur, de inter radios semper plus distantes, omnem implet locum. Radiorum ergo prius contemplationem aggrediamur. Radios itaq; si quis no nouit, aut a lumine disterre eos non credit. quam rem Peripatus, nee animaduertit, nec distinxit) si modo lippis non sit oculis, lem intueatur. de si totum nequeat, manu aut tabella opposita aspi- , eiit dimidium, prosecto conos fulgoris,quos diximus ab eo profluere cospiciet rectissimos, longissiimosque, candidissimos, rutilantissimosque. aliquando a medio etiam flauescentes; in radice simul iunctos, in progressu se per distantiores.
Similibus radijs stellas quoq; radiare est necesse . quoniam noctu, serenoq; coelo, radiatione earum quadam tenus videmus. Micante nitri, Sc radios a se promunt , quavis breues,
dc a se non multum digressos . Quod de in flamis nostratibus,de ignitis anthracibus perspicimus; si noctu,nec prope, nec procul nimiu , sint a nobis positae . Stellarum enim instar micant; de quamuis sursum sint flammae ere. etae, in orbem tamen quali coactae apparent in dijs coronatae, de stellae figuram representant. Anthraces quoq; praesertim quado sensim e tingiiuntur,si aliquantulum ab eis distemus, in stellam postremo apparent conformati.Sed
lucernarum de candelarum euidentiores ra
dios cernet is, longissimos de subtilissimos, si
conniventibus oculis eas aspiciat; ab eis circumquaq; emicare intuebitur. Lucis ergo
genies radij cuncti sunt, quaecumq; lux ea sit, sue solis,siue astrorum me nostratium igniu, flamarumq;. Α cunctis enim hisce lucidus,
25쪽
sui radis emicant, tanq in lucis cuiusq; fons I ulcheriimus. suntq; ipsi lux secunda, de cumua luce prima naturae eius dein. Sed quoniam solis radij, supra radios alios omnes sunt euidentissimi, fulgidissimiq; de solaribus radijsset monem philosophando prosequamur, pro certo habentes,aliarum luctum radios,eiusdeesse, non solum cum tua luee, sed cum solatibbus etiam naturae essentiaeq;. quod postea patescet. Uerum quia lucem omnem, docuimus esse substantiam de radijs, lucis prole quid dicendumst substantiae ne erunt, an accidentia ean species tantum,& imagines primae lucis,&res uti vocant intentionales Sunt quidem radii lucis pruna imagines de simulacra. non tamen ut species intentionales . Quandoquidem & per se lucent, & lumen emittunt ,&formantur,& emicant, & calent, & calefaciunt. Quae opera intentionalium non sunt, y iii an sed realium entium. Neq; iunt accidentia. Nulli enim alienae rei accidunt. Neq; ason. re abesse, aut ei adesse iterum querent; Quae natura est accidentium. A luce, ac sole disce.
dunt nunquam, luci , soliq; semper adlunt. Neq; eos lux & sol, non prodere potest; neq; ipsi a sole no procedere. Accidentia ergo luci ac soli, radii non sunt,sicuti nee fili j sant Mei dentia matri. Et si his accidentia non sunt, uinam alii subiecto, ut accidentia inhaerebunt cum nulli alij, praeter quim productrici luet
inhaereante Diaphan O ne, quod penetrant quidem dc permeant, non tamen in eo, vel Iistuntur, vel figuntur . An vero opaco, in
quod per diaphanum incidunt Sane vitiq;α diaphino & opaeo accidere videtur. quoniam utrique adsunt aliquado; de ab utroque etiam aliquando absunt. Sed quoniam in opacum non incidunt, neque ei accidunt, alit ad
id accedunt nisi prius per diapbanum tram stant , de eorum in diaphanum accessione id i in prius disputemus - Diaphana esse docuimus,
diaphana. aettiera, aeta, aquam,aquea. Radii stellarum,
radijq; solis in aethere semper sunt, aethera
continue illustrant, ab aethere exeunt numquam. A t laeta ergo accedunt numquam.
Accidunt ergo ei numquam. Radii ergo su- peti ae t lieris.& in aethere non sunt accidentia. mod aetheri non sunt,erunt ne aeri e ld videtur . Aer namq; ubi nulli adsunt radij, obscurus est. Rad ijs accedentibus, fit luininosus. Rad ij ergo,quoniam ex aere saepe exeunt, aerem quoq; ineunt saepe . sicuti ad eum accedunt, & ab eo recedunt, ita ei erunt accidentia. Id ipsum de in aqua, de in aqueis contingit . His ergo radii erunt accidentia. At qualia nam eis erunt accidentiae ut qualitas fio te ut color quod Peripati pater dixit. Ve-xum qualitas ita subiecto inditur: color ita ei infigitur, ut si a subiecto auferantur , subiectum dent corruptioni. At radiorum abitio
ab aere, ab aqua, ab aqueis, aerem, aquam, dcaquea non corrumpunt. At qualitas ct color
corrupto subiecto , & ipsa corrumpuntur. Radii vero, nee ipsi ab aere, ab aqua, ab
aqueis patiuntur quicquam, aut corrumpuntur , vel accedentes, vel recedentes. Neque ipsi aerem,vel aquam,vel aquea corrumpunt.
Neque haec propria radijs subiecta sunt. N que radii in his uti in proprio sunt subiecto.
Non sunt ergo radii diaphanorum corpoiu, aut qualitas, aut color. At neq; sunt eorum qualitas: neque relatio, neque actio, neque Passio, neque tempus, neque locus, neque tatus: neque ea habent ipsi: neque ab eis habeatur. Nullo ergo de genere, radij sunt diaph, nis accidentia. Verum non hoc sorte est in quaestione: Num qina alicui accedunt, δc ab eo recedunt, sint ei accidentia Quandoquidem hoc modo, & substantiae ipset primae, ita alicui accedunt de recedunt inde. Veluti nos, qui de Dalmatiae. de Graeciae, & Asiae. de italiae, de Galliae de Hispaniae aliquando accessimus. Ec ab eis abscessimus: neque tamen de substantia, in accidens sumus conuersi. Sed quaerendum fuerit, an radii natura sua de essentia, de accidentium genere sint aliquo An scilicet ut sint , nec else habeant sustentaculo quoppiam, ac sulcimento cui innitantur, don eo ita haereant,ut eo subtracto ipsi pereant, & in
nihilum abeant. Si res haec recte perpendatur, non videnturtidii subiecto ullo egere ut consistant,aut existant. Namq; si ullo egerent, cognato sibi potius, quam alieno egerent. Et f hoe egeren aereo, aqueoue non egerent. Cur ergo di in aera descendunt,& in aquam, in non propria
stilicet sit biecta λ Si aethere solo proprio sustinentur, his alijs non proprijs sustineri nequeunt . His ergo alijs ut sint, nequaquam imcligent. Si ergo neque his egent ut sint, neq; eis sustinentur, & in his tamen sunt quotidie, nulla eorum ope in eis sunt. sed per se sunt in eis, & suis viribus in eis consistunt. Ergo aer, & aqua, aquea, radiorum non sunt subiectum. Rad ij ergo& subiecto catent,&subiecto nullo indigent. Per se ergo stant, de per se sunt, de per se procul a luce, a soleque existunt. de per se consistunt; de potius aer, aqua, aquea illis adsunt, & ab eis absunt , de sunt radijs accidentia verius , quam radi j , aut accidentia ipsis sint, aut per se sint accidentia . Nullo igitur modo radii sunt accidentia . Quid ergo , substantiae ne erimi Si subiecto non egent , ut sint , dc per se substant de extant, de exis stunt , cui dubium eos substantias esse ζAt
26쪽
At euius modi substantiae materia ne 3 an vero forma an ex his composta utrisq; Cornposita substantia si et sent, materiam haberent. Eamq; vel sibi propriam, vel cum alijs communem . At propriam nullam habent. neq; vllam cum alijs communem . Permeat namq; eum aethera, quo Venus, & Mercurius,& Luna regnant: eorum tamen nullis immanent.
Nam per ipsos in aera traseunt sub luna proxime positum, seu is siccus & calidus sit, seu
calidus de humidus. Neq; tamen in eis restia ant . Inde in mediam aeris regionem perueniunt, non tamen in eo remanent. Ad infimum descendunt. neque ibi mansionem sa- ciunt. Sed ex eo in aquas , in flumina in i cus,atq; in maria incidunt,eaque omnia,sicuti Se supera transverberant. Se vi in superis, ita in inseris non permanent. Si solida corpora, custalla, vitra, similiaq; inuadunt, e dem quo alia modo permeant. neque tamen ea pro materia sibi deligunt. De tot ergo macerijs, solidis, fluidis, liquidis tenuibus, nullam sibi propriam faciunt, nulli communi in sistunt. Materiam ergo nullam habent. Neq; ipsi, harum, rei ulli materia fiunt. Neq; ergo compositi ex materia & forma sunt. Neque materia ipsi sunt, rei ulli. Ergo neq; materia sunt, neq; compositum. & substantia tamen sunt. Quid ergo, forma ne sola erunt At si forma sola sunt, eorpus nequaquam suetin neque substantia ulla talis,qualia sunt corpora. At rursus alio modo radi j esse videntur corpora. Longi enim sunt & lati,sc pytamis, α conus. Ergo uine sunt dimensi. Corpus
ergo radij sunt. Flecti quoque dicuntur, &frangi, de resilire, a planis superficiebus. Haec
autem corporum esse proprietates,concedunt omnes . Corpora ergo radij sunt. Sed co Pora, non elementalia, no antitypa . nec qua te
corpus spatium est. Sed corpora sunt, acto quidem densiora, rariora tamen rarissimis, aereo, aethereoq;; sol eq: ipso, si sol aethereus sit, etiam puriora. si sol lucis suae sit materia, radii autem sint immateriales prorsus . Sol quoq; motum suum, no nisi tempore peragit: radii vero per hemispherium totum mometo porriguntur . At quo modo corpora sunt, si
momento peruolant; motus autem corporum omnium fit in tempore Z Quo modo etiam corpora sunt,s aethera, si aerem,si aqua, si aquea penetrant 3 An ergo corporum dabitur penetratio Non dabitur,crassis & elemen Ialibus, neque sorte aethereis; neque eis dabitur motus momentaneus, sed excellentioribus,cur non dentur,& momentaneus,& penea ratio Quamuis mens priscis, decantatisq; dogmatibus imbuta, non videatur id posse capere. Radis ergo, quia itine sunt dimensi,
corpora equidem sunt. Quia vero de corpora penetrant densa,& id momento peragant, incorporei sunt; materia prorsus omni caren
tes. Carentes etiam motu. quando momen
tum,motus dici nequeat. Radii ergo,& eo pora, & incorporei sunt, & substantiae. &Drmae simplices,non quales physicae, materia risintegentes. Neque somnae, quales diuinae, penitus incorporeae & immeniae. Sed mediae
inter utrasq;. Cum physicis,quatenus corpora sunt communicantes, & cum diuinis. quatenus sunt immateriatae. Formae inquam ra-
dij sunt 3e corpora simul, nulla materia indigentes a se & in se substantes , & se se ipsa; sustinentes, a sonte tamen suo non discedentes. Quid ergo,tertium quoddam entium genus, nunc in lucem prodit, veteribus ignotum Quis vero id vetabit, si per naturam rei ipsius conceditur, quod veteres, vel non viderunt; vel viderunt negligenter Ita autem se se rem habere,tum essentia radiorum, tum vires, tum actiones etiam ostendunt. Actiones ergo radiorum proprietate sq; singulas denuo perpe- damus. ut colligere possimus, eos vel neutra esse,vel utrumq;. Quales enim entium singulorum sunt actiones, tales quoq; eorum vires sunt, per quas actiones suas edunt. & quales vires cuiusq; sunt tales quoq; essentias,ex quibus vites oriuntur, & quibus haerent, necesse est esse. Hoc itaq; agamus primo.
Dixere,veterum, recentiumq; non pauci,aquolibet solis puncto radios prosilire. Si radit,lineae tantum sint, rectissime dictiun esto. Apunctis enim lineae trahuntur. Si vero ra- dij.lati etiam sunt quomodo prosilient a puncto Sin vero profundi etiam sint, multo minus prosilient a puncto. Cur non a tota lucis latitudine dicunt ut emicare Cur non etiam a lucis profunditate e Si de lunae radijs quaestio poneretur, luς no tota est lux,& quae partibus quibusdam lueet, alijs est obscura, locusorte haberet dubitatio. Sed quoniam in sole lux tota uniformis est. a tota potius solis superficie emicabunt, quam a punctis.Non quidem ab una cuncti parte, sed a d timis quisq; tanta, quantus ipse latitudine prima sua est. Ita ut qui radi j, ambitum solis veluti coronat, ab ipsius ambitus partibus promanent. Hec ergo prima esto radioru actio ,ut a solis
tota stipei ficie linicent.Secunda t a toto solis profundo emergant. Dictum est namque, intus quoq; , solis corpus totu esse luce. Lucis aute naturale ac neces latici munus est, radios emittere. Ab uniuersis ergo solis partibus,particulisq; radios emanare, tu externis,tu internis est necesse. Quod in nostris flamis etia videm . t totς intus,& extra,lux exi stui. Nec vula earu exterior pars est,q interiore, vel lucere
27쪽
impediat, ves radios suos mittere non sinat. quamuis sumidae aliquado visamur, & earum medium lyci thus teneat. At in sole, nec sumus, nec lyci thus est ullus, Emanant autem ab omnibus solis partibus radis, in tractus longissimos, ita tamen ut a sole numquam diuel
Iantur. Neque ullum est temporis mometum quo non emanςnt. Neq; enim noctu,neq; in
eclipsibus non emicant. In aettiere solis radii numquam non fulgent. In aere salgere num. Pa cellat qui a terrae umbra , vel a nubibust libet. Itaq; in eis nulla est radiorum noua,emanatio. nulla noua propagatio. In inferiore autem aere,& terram ambiente , tene
brisq; terrae, aut nubium umbris delitescen-xes, illico ac sol ex tenebris, aut umbra se se exerit, emicant radij, mometo locumq, prius
obumbratum illuminant,& quasi sui multiplicatione, atq; amplificatione gaudentes quacua versus se se effundunt, eiusq; effusioni et tinem nullum videntur sacere de veluti lasciuientes sisti nesciunt. Quo fit,. ut vel hemisphaerium totum,vel eius partem aliqua prius obscuram,sua in omnes partes diffusione, im pleant momento. & per eas quasi victores,ex. sententia dit currunt saliuntq; , omniaq; mo mento penetrant. Nullam in partem magis, quam in aliam inclinant, in nullam torque nintur. sed tectissimarum ad instar linearum rectissime procedunt. Alij in circulum circa Glem,lucem eius eoronantes,ab eoq; pro susi in Cur fadii conum desinunt. At cur non omnes vel lonis inequales gitudine,vel latitudine sunt aequales,quando sint ab eadem luce, di aeque in omnibus partibus vigente,prodeunt Zi Cur itidem ij qui in ambitu, solem corona cingunt, cons piciuntur Qui autem recta virusim nostrum seriunt, non visuntur e Secundae huius rei, causam promptu est. Quia luce sua nimia, spiritus viiiiii lucem obruunt,ita,v I etiam non raro laedant. unde s
ctum prouerbium. Excedens sensibile, sensim corrumpit. Prior illa dissicilior quaestio, nisi dicatur, id non esse radiorum vitium; sed
seti aeris obscuritate aliqua intercedente,vel
visionis nostrae debilitate. dum Rilicet solem
intuetur, candore illius hebetatur . Ut resumamus. Radij solis e luce sita semper emicant, tamqua luces aliae prioris filiae, eaeq; innumerae,& candidissimae semperq; aethera a
que aera usque ad impedimenta opaca,repletos tenent . Opacitate vel lunae, vel nubium, vel terrς ammota, illico, momento temporis
usque ad terram illi poriguntur. Quidu': ad terram dico e Si terra perspicua ei set, uniuersam eam, ut vitrum transue
berarent. Sed qui in eam non incidunt per era,e lateribus terrae positum,ad coelos usque Oppositos protenduntur. Stellarum vero oblonginquitatem, ignium ob imbecillitatemiadu non tam longe porrigunt r. Praeter eos, quos Venus ac Luna a iunt. Astrorum reliquorum, atq; ignium, pro magnitudine, sulgoris copiam ostentant . Hinc luctum vires
variae,& procul magis,& procul minus radios proiiciunt. Vnde sic a sunt opticis axiomata.
Radio, si a debili luce eiulcent, debiles & ipsos. esse. & tantum eos progredi, quantum lucis suae vires iacere possint. Et quanto lux maior fueri li& pro materia,ac copia validior, tanto radios longius diffundi, re ranto amplius illuminare. Tum etiam . Q Onto, siderum,& ignium radii longius,se se propagant,
tanto debiliores reddi: Ita ut tandem vel in nitorem, vel in umbrationem finiant. Debilitati in diaphano interminato, terminentur.
Hoc praeterea radij admirabile habent, ut imis mota lyce,unde emicant,& ipsi immoti pe
manent loco eodem . A quo nulla , vel propria,vel aliena vi,vel pelluntur, vel depelluntur. Nec loco opus habent ullo, neque ipsi res inde pςllunt, aut loco dimouent, neque ipsi a
rebus loco dimouentur. Mota vero luc ipsi vel eam tequuntur, vel ab ea trahuntur. Ab eunte luce, abeunt & ipsi. Idq; momento. Moto diaphano, quod permeaverant, non sequantur. Moto etiam opaco illuminato, in loco perstant. in quodcumq; diaphanum in ciderint, si ae tenue vi aer,sive fluidu ut aqua; siue solidum ut crystallum,momento eodem, penetrant , illuminant, permeant, implentia
At id variis modis. Nam si in rarum & vniforme incidant diaphanum, qualis aether est& aer,liberi, Uni sexine q;&penetrant & per meant & in conos innumerabiles diffunduntur,&ad omnia dia pliani puncta tum seruntur, tum latitudine ac longitud i ne sua, ea cuncta occupant: se seq; in singulis explicant , ut in omnibus cet nipossint; non aliter cflan
mae in uniueris, perque uniuersum aerem co-spiciuntur. Si vero in densius diaphanum, qualis aqua est incidant,debiliores seri videntur. Quod tu ex altis nauium puppibus lye statur. obscurior nempe fieri, quo subeunt
profandius. & testantur urinates ad landum maris eos non ubi h pertingere. Si vero inclystalla incidant, ii et alla sint, vix videntur . ea permeare. Sin autem in vitra haec serrui- illa,quae non admodum sint uniformia, pro va Axia eorum densitate, aut raritate varias etiam
suas luces,per ea transfundunt. Quocunque vero sexantur,non nisi recti, rectaq; seruntur, Miter suum pertendere non cessant. Et quousque recta ipsa diaphana subire possunt, motum suum non sistunt, donee in obiectum ip-cidant,quod subire nequeant, Sin quo l
28쪽
frangantur, sparganturque id quasi horrentes
testigiant,& ab eo resiliant. Haec autem opa. ea corpora sunt quae diximus, luna, nubes, te ra, terreaque . Lunam quidem, & terrea non penetrant, nec permeant. Nubem vero si i ta sit penetrant: starissima etiam permeant.
Sed per eam partesque eius minutissimas, in particulas , de ipsi fracti, languidiusculi transeunt, & minus essicaces, minusq; fulgentes. eandore tamen suo, nubem candidam etficiunt. Densorem autem mi bem,&quae iam
quescit, desuper penetrat, albamq; reddunt: media vero, inferiorq;, ni pra permanet,& inpluuias soluitur . Quod bis nobis contigit videre, in Cypti monte altissimo quem incolae Trogodon appellant. & in Tarraconensi,
in monte, quem vocant Serratum . Itaq; nubem radii subeuntes, sicuti ipsi fulgore suum illi communicant, ita vieissim ipsi opacitatis suae indui aliquid videntur, eaq;. infici, atque foedari. Indeq; in nubibus,&iris fit; de ipsaeva rijs coloribus colorantur. &dum id agunt.& patiuntur, fiuntque a se alij,& ex aequo cum opacis tum agere tum pati .colorem quem nubibus indunt induere, mereq; ipsi ab eis videntur, & alijs colorari ipsi visuntur, tum nubium coloribus, tum etiam nostratibus, tum in opaeis, tum in diaphanis corporibus.
Saepe namq; si dia phana sint colore in seiacta, ut vitra, radi j ea pertranseuntes, eosdem colores, praeter unum nigrum secum serunt. puniceam, viridem, croceum, rubeum, alios
que . quia lucis sunt progenies. Nigrum v ro respuunt, atq; horrent, quia luci contrariae opacitatis est proles. Eos vero quos fetunt, in diaphano ostentant; in opaco vero quod
Sed magno miraculo nobis illudere habent volupe . ut scilicet a sente procul di- messi in diaphano lasciuientes, inter se confindi videri volant.& iterum in opaco, distinctissimi apparete. Sed quis credat, rem
incorpoream hanc, & corporeis nubibus immisceri, de corporeas qualitates etiam praeter colores alias secum veheret Calorem nempe,
de corporum passiones pati, & flecti & stangi, de resilire,& quasi retro agi.' Sed de coloribus,& calore, suis locis exactius, nunc passio-An, ad ij nes hasce peragamus. Eas veteres , dc neote frangatur rici omnes tum philosophi , tum optici r ac reui . . diis accidere & cognouerunt de sunt falsi. Recentior vero quidam de Petipato, ea omnia negauit. Rationem addidit, quia haec, corporum passiones sunt. radij vero, seu lumen ut ipse loquitur, differentiam hanc quoque ignorans, corpora non sunt. Non possunterso ipsi, vel moueri, vel percutere, vel flecti, vel frangi, vel resilire. Sed id apparet tantum,
dum per hos actus, nouum lumen momento generatur,vel a lucido corpore,vel ab illum is nato alio . Sed ratio haec omnis tollitur, quia ostensum est iam a nobis, radios corpora esse
conica, incorporea tamen de corporea simul.
Itaque quatenus corpora sunt,corporum pausiones pati eos, non est mirum . Quatenus
vero incorporei sunt, id quod, vel agunt, vel patiuntur, momento id vel agere , vel pati. Dicimus igitur, scuti corpora dura, vi aliqua impulsa, il in corpora alia incidant quae neci
loco suo amouent, nec sibi in eis locum faciunt, vi eadem retro aguntur,ac resiliunt, vel integra,vel fracta. ita quoq; radiis accidere. Si vero illa percussione sua, loco priore dimoueant perculia, sibique locum ibi inueniant, motu inflexo eum occupant. I ad ij vero quia ineorporea corpora sunt, de vi nulla, vel propria impelluntur, vel aliena; neque loco ullo opus habent, neque corpora ipli percutiunt, neque a corporibus percutiuntur ipsi. neque ab ullo remouentur loco; neque alia locis suis dimouent: attamen & franguntur,. de flectuntur,& a loco resiliunt, corpore locato minime dimoto. Id autem, ut plene,& plane intelligatur, ita distingitamus. omnis lux, in se lucet, &a se relucet. A luce & lueido, relucent cadij: A radiis lumen 'Α lumine splendor. A splendore ni-ror,ut paulo post docebitur. Re lucentia haec omnis, per emissionem sui fulgoris fit. Ideo a luce relucent radii. Radii vero, ad locum nullum, quem lux recta non aspiciat, relucent. Recti enim ipsi sunt, recta tendunt,recta diffunduntur. Atque ita dum diffundumtur, in locum recta luet oppositum, necessat ibin currunt; qui sit, vel diaphanus, vel semidia-phanus,vel opacus. Semidia phana nunc a
pellamus, diaphana densiora , ut aquam de aquea . si radii per diaphan a vere, aethera audae rem seruntur, integri feruntur, uni, continui,validiq; , uno ac simplici rectoque itinere, de laeti de exultantes totum permeant, totumq; lumine , quousque licet implent. Licet autem donec vel in semidia phanum incurrant, vel in opacum. Eb quidem viaque unus,λidemque conus rectus, quilque permanet. Seirii diaphanum vero contingentes, partim flecti, partim frangi uisuntur.
Vtroque modo, ex una linea, ut nunc ita loquamur, duae aut etiam plures fiunt. Flecti quidem uidentur ea parte, qua semidia phanum subeunt,uel totum, uel ii sit prosundius, quadam tenus . Ea enim radii pars, quae a quam sub ijt, ueluti tenuis, inflexa relucet.
Id optici perperam frangi,& restangi appellauere. Non enim unus in duos stangitur,
sed inflectitui in duos. Pars uero superior. quae
29쪽
quae aquam non subiit, ab eius superficie stansit ut ita, si fuerit placida, ut resiliat etiam. Quod nos & alta maria nauigantes, & in Uenetis canali bas, & in ritiis & iluminibus obseruauimus. Si vero radii in opaca incidunte orpora, nulla sui parte, videntur ea subire polle. nullamq; reflexionis speciem,praeciere,s id ab ea tantummodo refraguntur . Idque duobus modis pro sup etficiei ratione. Quae vel tersa est necessario, vel scabra. Si ter last, qualia sepe marmora, metallaq; arte ex-olita apparent , radios incidentes frangit.
acta pars resilit, & alibi relucet in se integra non minus , quam ab aquq placida superscie, a crystallis, a vitris, atque a seeculis, & a talibus ad talia delata relucendi finem facere nescit. Sin vero opaci superficies glabra non si, in eam incidentes radij, non tam in secundam unam , sed in multas stanguntur partes. Quae singulae, ea fractione, languidiores factae, nec tam procul resiliunt, nec tam salgidae relucent. Et praeterea inter se cinsundi vatiὸ videntur. quod lispe, a terra, a pratis herbidis, a muris, a tegulis fieri spectamus; easq; imminui sensim & deficere vid mus tandem. Est & alia maioris, & minoris relucentiae Ze resilitionis causa . Quo dici licet radii si perpendiculares cadant, ad angulos rectos resiliunt . Si verb veniunt accliues, in obliquos abeunt. ita ut si acuti adeunt, acuti etiam discedunt. Si vero accedant obtusi, obtusi recedunt quoque. Summatim ad quales angulos superficiem seriunt quamcumque , ad eosdem angulos etiam resu-giunt. Et undecumque resiliunt, iii circulum ad eos angulos id iaciunt; quoniam &ipsi conicam habent formam . Ad haec illa quoque distin suam iis . opaca corpora, ad qaae radij accednnt, diaphanli denss, dentiora esse . ideo cum nullam radii partem in se admittant, tota eorum vis in illi 's superficie viuidior seruatur, quam si radiorum pars, semidiaphanum subeat, pars in superficie maneat. Tunc enim in duo diuisi, prouerbio illi locum dant: Virtus unita, sortior est diutissa. Atque hinc sine dubio fit, ut quae pars su bijt, debilior ea subitione facta, sensim ela guescat,ae longius progressa,etiam eaanescat. Quae vero in superficie mansit, similiter dimidia facta, quarto gradu, languidior ijs est, duabus, quae in opacum incidunt & resiliunt. Vtraque enim cum in se sit integra, quadruplices simul sunt, ad dimidiam illam, quae in semidiaphani superficie remansit. Quod si aquae sun dum prope sit, radius subiens, ab
eo reperculsus quasi a speculo lamina su zensa, cum superiore parte veluti unitus &sortior.quun prius factus, tamquam a spe-
culo ct resilit, & relucet. Ex qua duplicationis ratione facile est colligere, radios in se re. sitientes in perpendiculum , essicacissimos
tum fulgore, tum calore est e. Proxime, qui acutiores angulos formant, quoniam unitio' res sunt. Tertio qui minus acutos. Quarto
qui minus obtusos. Quinto qui obtutiores. Sexto tandem qui obtulissimos. quos ita debilitati aspicimus ut inualidissimi reddantur. Et quo magis ab incidentiae loco abeunt, tanto lentiuntur, & relucere minus. & minus calere . ac tandem qui post hos sunt , in umbrationem& refrigerationem desinunt. Sed dum existunt, quanticumque sint, aut relucendo , aut abeundo fiant, agere tamen suo
ingenio, se se amplificando non desistunt d
nec tandem pereant. Addamus & hoe . Radios a quacunque te, quocumq; versus resilire . A luce, a lucidis, a se ipsis, a diaphanis, a semidia phanis , & ab opaeis ; sue.ea subeant , siue in superficie maneant. robustiores, ratione duplici esse. Contraria duplici minus robustos. unione scilicet & coispia :&contrarijs sparsione & inopia. Vniti
quidem sunt, a luce proximi. v ninntur autem in caulis. & in se refracti, & in transpicuis cry stallis δε vitreis aqua plenis vasis. iiii
unione varia, copia ijs accedit maior. & ideo valentiores, & penetrantiores fiunt. Quando
veto ab aqua placida, a speculis, atet sis resiliunt, veluti a luce altera, in politia illa existende, multiplicantur cognatorum accessione.
Quod minime fit, si a scabris,& non nitidis resiliant. An vero fuerit verius dicere, radios,are harum nulla, sed a seipsis tantum resilire Nam sicut a lucidi luce prima, promicant ipsi lux secunda in diaphan ara in opaca; &ab ipsis lumen , tertia lux pro manat.&a lumine lux quarta splendὀr: ita in loco,ut vocant iniseidentiae Se resta monis, si aliδ reluceant, a seipsis relucent,ab obiectis illis diaphanis, semidia phanis, opacisq; vel scabris, vel politis, adiuti tantum,ut magis, minusve vel frangatur, vel te liliant. Vt autem reluceant, non ab obiectis, sed a seipsis ac proprijs viribus habent,
propria sibi luce secum semper circumlata . Atque ita fieri; ut haee fractorum radiorum relucentia,propria eorum sit. Se non notia lucis relucentia. Hisce expostis, quot sorte ante nos nemo umquam docuit, radiorum naturam atq; ellentiam , ex viribus, ex actionibus
passionibusq; proprijs in summa resumam iis . Radios omnes, ut & solares, quonia Ne longi, de lati, de corpus sunt, necesse est corpora else. Nec est e quoq; est eos corpora esse, quoniam colores serunt ijsq; inficiuntur, & calorem secum vehunt,& flectuntur,& stangunturo resiliunt. Nam haec Omnia, corporum lunt conditiones.
30쪽
ditiones. E' contra, momento eos promica.re,momento in immensum porrigi; momen
to se ipsis hemispherium implete totum. Mo
mento tot maxima corpora, aetherea,aerea,
aqtiea, liquida, solida, mollia, dura, raraq; densaq; & subire, & penetrare, S permeare, eos Iem corpoream non esse ,est manifestum. Alia ex parte, nullo eos egere,vel haerere subiecto, ut existant,& consistant,se se accidens non esise palam faciunt ipsi. Cumq; nulli materiae coniungantur , nullique innitantur, ut esse queant,eOS,eX eo genere solmarum non esse, uae vi sint, materia egent sustentante, liqui-b patet.Si seruia sunt,quae materia non indiget,non sunt ex materia & forma compositi. Ergo forma erunt sola, per se stans per se existens .se se si istinens; & substantia,elementalibus longe praestantior. Rursus, quoniam,&a luce oriuntur,& a luce pendent, luci haerent, luce egent ut sint, formae &substantiae sunt, minus praestantes quam diuinae. Quae a cor. poreo nullo , vel ortum habent,vel salutem. Mediae ergo serinae radii sunt inter naturales & diuinas. Et cum serinae sint etiam corpo- Ira sunt. Sed corpora elementalibus diuiniora. & talia, quale corpus sere est spacium . per
quod primo enusi, &dii susi sunt. Trine quidem dimensi, sed antitypia, & ante lesi & obsistentia nulla praediti. Neq; enim ipsi ullo
opaco corpori resstunt: neque eis diapha corpora ulla obsistunt. Omnia haec ipsi penetrant, S permeant. & ab his omnibus, ipsi quoq; & penetrantur, & permeantur. Neq; tamen haec mutua corporum penetrati , I possibile creat viliana , aut in conueniens pquod sequi elementalia sinpliciter corpora est veteribus demonstratum . De his diuinioribus corporibus, neque sunt locuti, neque ipsorum rationes, in his locum habeat ullum.