장음표시 사용
611쪽
Ultimo loco sunt epistolae i3. quarum alia quae quibusdam in partibus, ad contempla-
Sunt quidam dialogi alij, qui uulgo Plat
ni adscribuntur,sed nos ex Laertio, Atheneo, re Studa, dicimus Axiochum, & Eryxiam est se socratici Aeschinis.Sisyphum uero.& eum
qui est, An uirtus doceri queat imonis Socratici itidem esse assietimus. Demodocus uero,&is quis est de lulto,authotem habuere alium e Socratis discipulum, cuius nomen non est nobis compertum, Destinitiones vero, non Platonis,sed nepotis eius Speusippi sunt. Scripsi Plato dialogos alios duos, sub Cimonis titulo alterum,alterum autem sub Alcyonis, ut est apud Atlae neu . Aristoteles quoque Diuis nes eiusdem quasdam citat quae. cum duobus illis periere . Cum ergo Platonis exoterica philosophia, sicuti di mystica diuinitatem ubiq; spiret, &Scopum habeat; hominem Deo sin. item emiacere,tota quoque est,ex AEgyptia uti vidimus desumpta. Atque ut Namemus Pythagoricus seripsit.,, Quid enim est Plato nisi Moses Attice lo-M quens. Hic Moses,ait,erat Theologus, &is propheta , ut autem nonnulli sacratum, , legum interpres. Hae Nuinemj uerba retulit, Clemens Alexandrinus .idem Aristoboli Iudaei, ad Philo matrem lcribentis verba haec affiri.
is Secutus est nostras quoq; leges Plato , &Ω-D Iis aperte ostendit,se eorum quae in eis di se cuntur fuit Ie admodum studiosum. Anteis Demetrium autem, priusquam rerum P is tirentur Alexander & Perlet,uersa suerant. is in exitu ex Aegypto,Et qu cunque eis in- , , signia,& Dicta eran t, dc apparia erant,& re-ι, gionis per uim quaesita pollessio. Et om- ,, mum quae latae sunt legum descriptio. ,, Adeo ut clatum sit, antedictum philoso- , , phum, multa ex eis silmpsisse. Fuit enimis multa doctrina praeditus. Sicut etiam Py- is thagoras , multa ex nostris transtulit in ,, suorum dogmatum traditionem. . Ergo Platonis philosophia non soluin Aegyptia, in hisce exotericis eius dialogis est, verum etiam Hebraica. Neque id tantum Pythagoraeus ille, di ludaeus hic, sunt contestati, sed etiam Christianae Theo logiae Coryphaei, Clemens Alexandrinus Stroma tum lib. 6.priorGbus.Eusebius Praeparato nis Euangelicae librisa O. O. II.& I . parte. Cyrillus quoque libris contra Iulianum. Et Theodore tus, libris Grae. carum passionii praeter nonum omnibus, idecomprobare sunt annixi. Quid ergo mirum est,h Dionysius Areopagita, Platonica & Aegyptia, tum Heliopoli moratur, imbutus phil
sophia tam cito, diui Pauli praedicatione ad
Christiani sinum fuerit conuersus 'Et in suos libros Platonica dogmata praecipua transissere non est dedignatus. Legerat enim in Trumaeo Platonis.
De rebus diuinis.credendum esse filiis Deiis etiamsi nullas afferant rationes. & iterum Theologiae inuenta, debere oraculis confise mari .
De quo Ficinus,libro de mystica eius Theologia ita proseit. H Dionysius Areopagita, Platonicae discipliis nae culmen, & christianae Theologiae co- is lumen.
Et albi eum Platonicae philosophiae satile Principem appellat. Quia Dionysius idem,ad Polycarpum de Apollophane scribit.
in Ad causani, tum entium ipsoruin,&eorumis cogitationes oportebat reduci veros phi- , , losophos. Talis autem reuera est Plato, qui tam se pein dialogos, & nostram earum omnem cognitionem in authorem Deum refert,& scopum totius philosophiae suae habet,ut veri philosophi ad deum reducantur,de ei liun alsimilentur, tum iungantur. Atque ob id Graecorii philosopKorum maxime omnium, deuerus, &pius philosophus est habendus Atque ideo ei toti, Uiuini cognomen,tum a philosophis, tua christians Thologis, est tributum. Sed ne amplius de hac re dubitetur, & obmutelcant ignari quidam, qui eius philosophiam, ne inhaereses studiosi eius decidant blatterant, Operae precium fuerit, nostro tu Theologoru,testimonia plara huc conferre: quibus cognoscatur, quanta in admiratione, & veneratione,
fuerit ab eis habitus. lustinus ereo post Dionysium in haec verba scripsit. Qis Etenim Plato, perinde de coelitus descenis derit, atque ea quae siti sum sunt, accura ., te didicerit, ac pervidetit omnia, sui neri mum Deum in ignea essentia esse dici pis Alibi. Quin de Plato,ips philosophorum
is princeps. Clemens quoque Alexandrinus ita. - Sic itaque ueti amator Plato, veluti a Deois incitatus dicit. Arnobius quoque vir Catholicus, qui circa CCC. Clitisti annum scripse, lib. II .est. ia Plato ille diuinus, multa de Deo digna, is nec communia sentiens, multitudini: in is eo sermone ac libro, cui nomen Timaei lata scribitur. Deos dicit,& mundum, corru-- ptibili esse natura, neque esse omnino dis,, tolutionis expertes, sed uoluntate Dei re-- gis ac principis, vi malo ne in perpeti
idem Alnobius lib. 8. haec alia habet.
612쪽
,, Platoni apertior de Deo , & rebus ipsis,, & nominibus oratio est. Et quae tota esset ,, coelestis,nisi persuasonis ciuilis, nonnun-ri quam ad militone sordesceret. Platoniri itaque in Timaeo Deus est,ipso suo nomiari ne mundi parens, artifex animae, coeleis stium, terrenorumque fabricator. Quemri & inuenire dissicile,arae nimia & incredi-- bili potestate : dccum inueneris in publiis cum dicere,impossibile praeiatur. Eadem is sere & illa,quae no stra sunt. Nam & Deum,. nouimus:& parentem omnium dicimus, A dc numquam publice,nisi interrogati prς,, dicamus.
Lactantius quoque Arnobii discipulus lib.
si Plato qui omnium sapientissimus in dic is tur, monarchiam plane, aperteque dessen
is dit: nec aethera,aut rati nem, aut natura,
is sed ut est, Deum nominat. Ab eo munduis hunc persectum, atque mirabilem este sa-- bricatum. Sed & Constantinus Imperator, qui anno cccxj. Domini impetium aitumpsit,in serna ne Imperiali , dum de Mose loquitur , ita
is Pythagoras namque sapientiam uiri imiari tatus, in tantum castitatis laude celebra- is tur, ut castissimo Platoni continentiae is xemplum fuerit. Et rursus.
is ipse philosophorum aliorum omnium, is mitissimus Plato, qui hominum mentes is primus, a rebus sensibilibus,ad intelligi. ibiles,& eas quae eodem se semper habent, , modo contemplandas alsuesecit. pio eo atque ipsemet sublimia luspexit, de docuit, is recte primum Deum arbitratus est elle. ,, qui supra naturam, siue ellentiam sit. TLeodoretus quoque libro Graecarum passionum, ita scribit.
is Platonem denique ipsum,filium quidemis Aristonis,Socratis uero auditorem:lllumis inquam Platonem, qui caeteros omnesis philosophos, Obruit eloquentiae copia.
Alibi. is Vel supra Platonem ipsum, qui composi-
tae orationis ornatil, omnes Graecos facile, , superauit. Iterum quoque. is Audistis ne, viri Graeci, maximum philoia is sophorum, Musices conscios,ac Geome triae, caeterarumque huiusmodi faculi ,, tum appcllantem philosophasuos. At e , , qui tradendae ueritatis sunt proseliores; M philosophos nuncupantem. Et mox. ,, Qui potuit igitur quisquam uerius, pla- is ni usque refellere tulcitiam illam, salia ,, qtie opinionem, quae nunc omnia occu- ,, pauit,quain ille nunc secerit, qui sit mus
ia philosophorum censetur. Alio item Ioco. Neque aurem Plato , non eodem modo,, se gessi,sunt enim laude prorsus, & admi,, ratione dignissima, quae de ente Deo,is in
Timaeo conscripsit. Quis enim non ma. 'gnopere amet ς quis non admiretur cumis dicentem audiat. . M Tι το ἰν αει , γενεσιν rei α ἔ- Quid est quod est semper, & generationεδε non habe . Iterum quoque.
o Alibi quoque de Deo sic idem Plato
,, pientissime . Alio iterum loco,scribit. is Digna quoque laudatu in Rep. Plato. ,, scripsit. Rursus alibi. , , Sunt eiusdem Platonis, haec quoque admiis ratione dignissima. Alio loco. , , , Ego uero ad Platonem oratione mea is transibo, vehementer enim homine la is do qui in iis, quae ad n undi finem pertin,, nen , proxinia nobis se loquitur. Libro vero F. iterum probat Platonem rectius
is de anima sensille quam philosophi caeteri.
Et de Aristotele ait. Cum tamen nequaquam meliorum d is ginatum,led multo peiorum,quam Plato, is ipse aut hor ex Herit. Nam cum hic animari immortalem esse dixit. Cumque Plato diis xerit Deum,res omnes prouidentiae curaeis complexum esse , hic quantum possuntri eius rationes,terrarum Orbem diuinae pro,, uidentiae exortem facit. Inquit enimus.
'que ad lunam, Dei gubernationem de se ,, ri. Quae uero sunt insta lunam, fato esse subiecta. Plurima uero & alia quae noua se atque insolita sunt,adducit. Libro quoque s.lta scribit. ri Aristoteles autem, tametsi Platonis audia is tor fuerit, ex illius tamen doctrina parumis' profecit. Libro uero M. sic inquit. is Age vero nunc videamus, quid de his,, quoque rebus senserint Graeci philos ,, Phi.inirentemus enim Platonem, nonnul,, losque alios', qui Platonis philosophiam ,, sectati sunt, sermoni nostro admodum
Libro autem I 2. hoc modo refert. Ipsi Peripatetici, verbis quidem uirtutem laudabant. re autem ipsa,voluptati studebant. At Plato contraria prorsus docet. In 3. enim Rei p. libro, rationem habere corporis iubet, sed propter animae harmoniam.Per corpus.n. uiuere est hominibus , ac recte etiam uiuere, ijs videt ieet, qui sese in praedicanda neritate exerceant. Hoc autem,& Apostolus adhortatur cum ait Nox praecessit, dies appropinqua uit,&c.Haec omnia Theodoretus. verum,h
613쪽
rant , quibus D. Augustinus Theologorum
summus, philolophorum summum ac maxi-imum,ornauit Platonem. Quas non ab re suerit simul cum aliis huc afferre. Libro ergo de Ciuitate Dei uui. cap. i. scribit in haec verba. is Varro Theologiam naturalem usque adri mundum istum , vel eius animam exren dere potuit. Platonici, supra omnem animae naturam confitentur Deum.Qui munis dum uisibilem , sed omnem etiam animais secit. Qui & rationalem,& intellectuale , ,, ut humana,participatione sui luminis in is, commutabilis,& incorporei beatum secit. Et cap. 4 ,i Fortassis enim,qui Platonem caeteris phi- ,, losophis gentium. longe, recteque praela--' tum, acutius atque ueracius intellexisse, is atque secuti, elle fama celebriore laudan-ri tur,aliquid tale de Deo sentiunt,ut in illo,, inueniatur , & causa lubsistendi, & ratiori intelligendi, & ordo uiuendi. Quorum
, trium unum ad naturalem;alterum ad ra tionalem,tertium ad moralem partem in- is telligitur pertinere. Cap.vero v. iterum ita.
Si ergo Plato, Dei huius imitatorem, co- ,, gnitorem, amatorem dixit esse sapietem, is cuius participatione sit beatus,quid opus is est discutere caeteros, quorum nulli no- bis,quam iste propius accelletunt Rursus eodem capite.
,, Non solum ergo ista, quae duae Theologicri continent, fabulosa scilicet de ei uilis Pla. tonicis philosophis cedant : qui uerum
is Deum, ac rerum authorem, & ueritatis ilis lustratorem . Sed de alii quoque philos M phi cedant, his tantis, ct tanti Dei cogniari roribus ueris.
VI. deinde capite scribit. Viderunt ergo isti Philosophi, quos caete-
is ris non immerito, fama atque gloria praeis latos videmus, nullum corpus esse Deum. , Et ideo cuncta cor poeta transcenderunt, ,, quaeretes tum irru Deum. & quae sequutur. Capite quoque vi l. inquit hoc modo . Hi vero quos merito caeteris anteponimus, ,, discreverunt ea quae mete conspiciuntur. ,, ab iis quae sensibus attinguntur. Nec sensi,, bus adimentes quod pollunt: nec eis danis tes ultra qua possunt. Lumen autem men-- tium elliastixeiuniad discenda omnia.Eunis deq; ipsum Deu, a quo facta sunt omnia. VIII. postea capite habet haec verba. ,, Cedant igitur hi omnes, illis philosophis,, qui non dixerunt beatum esse hominem, is fruentem corpore,vel fruente animo, sed fruentem Deo. Iterum capite ix. scribit.
si Platonem determinasse finem boni esse
is secundum uirtutem vivereti e ei soli eue.,, ni re posse, qui notitiam Dei habeat,&,, imitationem . nec esse aliam ob causam
se beatum.Ideoq; non dubitat, hoc esse phi- , , losophari.Amate Deum. unde utique ςol,, ligitur, tum sere beatum studiosum s ri pientiae, cum Deo frui coeperii. Post autem non multa ita subdit . .
,, Quicumque igitur philosophi, de Deo
: is summo, &uero ita lenierunt, quδd&reis rum creatarum sit essector, & lumen co- ,, gnoscendarum, & bonum agendarum. Et
,, quod ab illo nobis sit principium natuis rae,& ueritas doctrinae,&saelicitas vitet. i- .,, ne Platonici nuncupentur , eos omnes,, caeteris anteponimus, eosque nobis p ori pinquiores fatemur. Libro quoque s. capite IO. ,, Piptinus certe nostrae memoriae viciqus,, temporibus. Platonem caeteris excellςv- ,, tius intellexisse laudatur. Libro iterum x. cap. I. in eodem proposito laudandi Platonicos persistens ait.,, Elegimus enim Platonicos, omnium plυ,, Iosophorum merito nobilissi inos et pro- ,, pterea quia sapere potuerunt , licet lip- is mortalem ac rationalem, uel intellecti -
,, , lem hominis animam. nasi participato Ip- ,, mine illius Dei, a quo & ipla, de mundus -factus eli, beatam esse nota polle . Capite vero ij. inquit., , Sed non est nobis ullus cum his excellen ,, tioribus philosophis in hae quaestione
is conflictus. Et postea cap. I δ. Qii autem dicat esse principi tamquδm, , Platonicus nouimus. Dicit enim Deum M patrem,& Deum filium, quem Graece adi,, pellat paternum intellectum, vel pater-- nam mentem. De Spitatu autem sanct9, ,, aut nihil, aut non aperte aliquid dicit. Loquitur alitem hoc loco de Porphyrio. Ex his locis omnibus, patere manifestissi. me arbitramur, quanta admiratione . Dion Psus Areopagita, lustinus Martyr, Clemens, Eusebius,Constantinus Imperator, Arnobius,
Lactantius, Theodoretus, Augustinus viri diuini, Platonem , eiusque philosophiam sint prosecuti,quando eum philosophorum maximum, summum optimum,mitissimum, castisi sinum,diuinum,coelitus demissium, sapienti si simum,nobilissimum prςdicarunt, testatusque sit Augustinus, Paucis immutatis Platonicos seri polIe Christianos:iusseritque omnes alios Philosophos, his tantis, & tanti Dei cognit ribus ueris, cedere : Sed de eos magnis saepe laudibus effert.sicuti in his uerbis., , Atq; hoc, inquit, Platonici praecipui phi- ,, losophoru, ac nobilissimi dixertat.& item. Fortassis
614쪽
Portassis enim qui Platonem caeteris phialosophis gentium longe, recteque praelatum, acutius atque ueracius intellex ille , atque secuti elle, fama celebriore laudan
Non solum ergo ista, quae du* Theologiae conti nent,sabulosa sci licet & ciuilis, Platonicis philosophis cedant. Et cum caulam subiunxisset addit.
Sed & alii quoque philosoplu eedant, his
tantis,& tanti Dei cognitioribus ueris. Viderunt ergo isti philosophi quos ceteris non immerito fama , atque gloria praelatos videmus.
Cadant igitur hi omnes illis philosophis,
qui non dixerunt, beatum elle hominem fruentem corpore, vel fruentem animo, sed fruentem Deo.
ideo quippe hos potissimum elegi, quoniam de vero Deo,qui fecit,coelum,& terrain, quanto melius senserunt: anto cae.
teris gloriosiores; illustrioresque haben tur , ut tantum altis praelati iudicio posterorum. vicum Aristoteles Platonis discipulus, vir excellentis ingenii , & eloquio Platoni quidem impar, sed multos sicile superas,cum sectam Peripateticam condidit Iet, quod deambulans disputare consueuerat, plurimosque discipulos,praeclara sima excellens , vivo adhuc praec ceptore in suam haeresin congregasse. Post mortem uero Platonis, Speusippus sor tis eius filius,& Xenocrates,dilectus eius discipulus, in Scholam eius, quae Academia vocabatur eidem successistent. Atque ob hoc,& ipsi, & eorum succelsores Acindemici appellarentur: recentiores tame a philosoplii nobili lIimi, quibus Plato sectandus placuit, noluerunt se dici,Peripa.is teticos, aut Academicos, sed Platonicos .is Elegimus enim Platonicos, omnium phiis lolophorum merito nobilissimos, propteri rea quod sapere potuerunt. ri Sed non est nobis ullus, cum his excellenis rioribus philosophis in hac quaestioneis conflictus. No solum ergo Plato catholicae fidei dogmatibus dogmata consona scripsit, sed & Pl tonici recentiores, intelligit autem, eos qui Ammonio Sacco, ab anno circiter post Clitis tum CC. succellerunt. Si igitur, quaecumque supra demonstrauismus, recte colligantur, reperiemus: Platone. mysticum, Aegyptia , de Chaldaica dogmata,& cal in ille, & etiam quamuis secreto chario re docuille. Exotericus vero Plato preterqua uod Orphicus uti Syrianus,& Proclus ostenet ut,& Pythagoricus,&Eleaticus fuit uti ideostendit Proclus, sed Orpheus testatur ipse in Argonautica se in Aegypto usq; ad Memphim fuisse. in poemate vero de lapidibus a Theodamante, docetur, quaedam Allytiaca. Et Pythogoram notum est in Aepypto suillia philos phatum , & Malchus in eius vita scribit, in Assyria eum a Zabraco multa arcana didiiscisse. itaque Plato quamuis Orphicus.& Pythagoreus fuerit, ab utrisque S Aegyptia,& Chaldaicam philosophiam hausit . Nam si&taleaticus in Parmenide suit, Eleatica eria schola fluxit a Pythagora. Sed praeter haec omnia in suis dialogis consonus est tum Hebraicis, tum etiam entistianis traditionibus. Quas, Meius sectatores recentiores sunt secuti.Ob id. que tum magister tum discipuli, multis & in. tegris libris,& magnis Encomtis suerunt celebrati,& quidem a precipuis, ae sanctis, fidei Catholicae assertoribus, & late constitutori. buo . . D υ uo Ibini, a i i i
615쪽
tetico dicendum Hoc est de iis Aristotelis libris,qui passim sub eius nomine seruntur. Et in omnibus, publicis , Europae liter, rum gymnasjs, a quingentis circiter ab hinc annis institutis, publice aliquot leguntur e An & ipse in eis cum Chal. daicis; cum Aegyptiis , cum Hebraicis, cum christianis dogmatibus est concors' An & ipse , multos, ac praecipuos ἡ Patribus habuit celebratores e In Mystica quidem philos phia ab eo collecta , & conscripta,cum illis Omnibus concordat, scuti & Plato, Sed in Exoterica eius philosophia, omnibus illis, de
sibi etiam est contrarius, & ob eam rem , multos e patribus habuit oppugnatores, celebratorem neminem . Res equidem admi
randa. ipsum sibi ipsi no constare.immo sepissime, immo semper secum pugnare facile cognoscat, quicumque cum aliqua animi atauersione, utramque Mysticam , & Exotericam eius philosophiam legerit, & conseret. Quae testam est per se clara, ut probatione nulla indigeat. Cur autem sibimet, tot contraria scripsit Z.Diximus sane huius rei causam suille , iram atque odium in praec cep Orem , quia ab eo reiiceretur. Et quia quos ipse odio habebat, Speusippus,&Xenocrates, sibi ab illo praeserebantur . Dum ergo charias Platoni suit, ad XX.suae auditionis , aetatis uero XL. annum admissiis est ad archanas , & inysticas disciplinas . Quo tempore , sicuti,& Pythagorica,S: Platonica dog. mata. Mysticam quoq; Aegyptiorum philosophiam , de qua egimus, in aduersaria saltem retulit. Mox reprehensus in moribus , & ob id , a Platone spretus, ipsum vexare &'aduersus eius, lana palam facta, & ecdedomena dogmata , scribendo totis ingenii viribus incubuit. Ita ut in praeceptore de se maximo. pere bene meritum, plusquam vetustiorumquemquam si & sepius acerrimo odio inue eius. Sed rectissime ipse scriptum in Rhet ricis reliquit.
is Non eadem videntur amantibus, &odiois habentibus . Neque iratis, de non ira-- tis. Sed vel omnino alia, vel magnitu- dine alia. Idque uerissimum in eo esse apparuit. Nam dum amicus erat Platonis , omnia sibi ab eo tradita verissima sunt visa. Nam s salsa vide
bantur , cur continuis XX. annis eius schoialam stequentauit. Quia nimirum , veram
se ab eo philosophiam addiscere existimauit . At amore in odium conuerso omnia secus visa. Et ut nos quidem existimamus quo colaratius contra Platonem scriberet . contra omnes vetustiores scribere , nego cium suscepit ac laborem, & tam sutili Sus contra veteres redargutionibus , ac magis
suos resersit libros, uti s ea, sicuti Epicurus dicere solebat ex eis demerentur , ne tertia quidem pars,quae propria sua esset, relinqne.
retur. Hqc ergo manifesta satis uidetur causa , cur in Mystica , & Exoterica eius philosophia, sibi ipsi Aristoteles non constet.
de cur in omnibus,altera ab altera sit discors. Atque haec eadem causa est , cur e Patribus neminem habuerit laudatorem t multos vero exotericae contradictores . Namque Iustinus Martyr, opere ad hoc ipsum dicato , titulo , Aristotelicorum dogmatum euersio multa contra eius dogmata , in exotericiς
tradita , validissime disputauit eaque penitus euertit , principia eius nimirum , Ma riam , sormam, priuationem, naturam, se nam, castim . temporis infinitatem. . li genituram & ingenituram. Contra mo- O torem
616쪽
iorem naturalem , contra locum , de pleraque alia eius dogmata. Lactantius quoque euin arguit in multis , & precipue ,
quod eius de Deo docti ina, secum ipsa in nisesto pugnet.
Epiphanius etiam , quod duo paria rerum posuerit principia Deum , & materiam, cum ille, vel summum entium omnium , vel supra entia sit omnia , haec uero , in sca omnia , & prope nihil . Athenagoras item vit Catholicus eum obiurgat , quod supremum Deum , corpus aettier eum elle dixerit . Diuus quoque Baslius eum vituperat . & sordes appellat , quod externas s cultates docuerit , ad humanam scaelicita tem esse necessarias . Laudatque Stoicorum grauitatem , & animi magnitudinem , qui ea bona ad scelicitatem impedimenti afie te nihil alseuerarint . Origenes quoque Aristotelem Epicuro inferiorem dicit elle, quia suerit in dii linam prouidentiam impius . Et Peripateticos eius sectatores,salsorum dogmatum saepissime redarguit. Clemens quoue Alexandrinus Origenis praeceptor, Ariotelem , de Peripateticos incusat , quod Deum patrem non intellexerit, quod Deum, animam mundi esse dixerit. Mundum quoque elle Deum . Prouidentiamqtie vique ad lunam tantu in porrigi . Plurima quoque quis ex his & altis lanchis patribus colligat , in quibus Plato vel landatur , vel Aristo teli praesertur,vel Aristoteles tamquam saliorudogmatum, & impiorum author accuratur. Quibus ex rebus merito, quis magnopere mi
retur , quid ijs Theologis noliris , qui εParisiana schola , quingentis ab hinc annis
prodierunt , in mentem venerit, ut contra Patrum tot testimonia, tot authoritates, Aristotelem Platoni pretulerunt. Nec solum, in eius philosophiam, magnis laboribus in cubuerunt , sed vel partem , vel etiam
uniuersam Auen Rois imitati , comment riis, quamuis satis in se liciter, explanarunt. Sed etiam iptum, inuitum , & maxime iam nium repugnantem , & contradicentem , Christianum effecerunt . Ex eius nimirum
impiis sundamentis , fidei Catholicae fidem
acquirere , vel augere annixi, & philosophiae eius ut plurimum salsis limae, dogma tis desumptis, in Theologiam inuexerunt& quaestionibus implicatis , & pene insanis , & nunquam finituris, eam coinquina runt , ct pro sincerissima, & candidissima, sordidissimam rediderunt , Et in tantum , ut vMetur , furoris sunt delati , ut anathema pene sacerent eum, qui Aristotelis decinitionem animae , respuere auderet . Eam
scilicet esse actum corporis physici organici , p otentia vitam habentis Non adue tentes , hae destinitione , animam corpoream dici sermani, atque ideo esse mortalem . Quae tamen destinitio ab ipso met Aristotele in Mystica sua philosophia,est optime correcta dum lib. 3. capit. o. ita loqui. M tur. Anima itaque est actus separabilis coris poris physici . Sed tantos istos Aristotelis fautores , ut pie aliquid de eis sentiamus. in ob id te mur extitille , quod plerisque illorum Patrum , & Platonis etiam libris caruillent. Neque enim arbitramur eos, contra Patrum testunonia,propria ambitione ductos Aristotelem Platoni pretui ille . Neque tanta inscitia, tam magna ingenia fuisse, ut si Pla. to eis in manus peruenili et , excellentiam eius philosophiae , & cum Theologia conformitatem magnam eos non mille cognituros . Sed quoniam eorum sectatores', quia in tanta apud eos Aristotelem vident esse existimatione , Platonem autem , ne nominatum , quidem esse , in Aristotelem totum omnibus , studiis seruntur . N que tamen animaduertunt te se magnam imbibere impietatem . opere precium est , huic malo , ut succurramus, & ita dicimus.
Aristotelis philosopiam my sticam , quam ipse e Platonis ore haust, quoniam haud
multum a fide catholica dilcrepat, de uti philosophiam, nos maxime probare. EXO te. Iicam autem quia Catholicae fidei sit maxia me aduersa , de quia philosorhiarum omnium si inconstantissima , & tibi ipsi repugnans maxime, & omnium falsi sima tantu in in eo potuit odium contra Platonem ut quid dicet et, nihil conlidera nos auuersati. Quod Parti in T. y. de T. q. . Discussiona Peripateticarum ostendimus clatissime; partim uoro, quantus si Catholicis traditionibus aduersarius, & hostis , & quantus eisdein sit amicus Plato'. Sunt eoium loca aliquot conserenda . Conseramus ergo praecipua fidei nostrae sacrosanctae capita, ut posthac scholasticorum istorum , Theologorum se elatores , cognoscant , quantum amicum alio prolequantur , de quantum holle tu ,
adament, admirentur , de in eius uerba iu
O Plato multis locis , sed praecipue in So
phista, intexto de Repub. M in Parine nide
Aristoteles unum primum motorem. Sed de LV l. alios Deos orbium coelestiuin , motores statuit . Deinde primo de caeso .capit. nono ait supra exstimum coelum multa esse ordinata , a quibus pendeat aliorum
617쪽
esse , & viuere, & quae beati si inam degant vitam. Igitur ex Aristotelis philosophia hxo. aerica, nulla est mundi monarchia , sed vel Polyarchia , vel Anarchia . Quas Diuus
Gregorius Nazi anzenus magno Pere impu.
: Plato in secunda Epistola , tres nominat
xeges. tria scilicet rerum principia. nimirum Deum trinum, dc unum.
At istoteles in sua vel anarchia, vel polyarchia,persistit . 3 Plato summum Deum, patrem appellat in Timaeo,& epist. 6. Aristoteles nullum agnoscit Patrem
4 Plato Deum esse simplicissimum amrmat. a. De Re p. Alistoteles, μεν animal eum iacit Ia . Me-
, ' plato Deus est luminum bonum, inquit.
6 Plato , Deus est sapientia summa. s. ode Re p. Aristoteles Deus est intellectus, sed igno- at particulatia ibi.
Plato, Deus est omnipotens.Timeo. iii Aristoteles nihil potest . preterquam cα-
8 Plato,Deus ineorporea entia om nia fecit, Philebo Sophista, Parmenide. Arist.Deus nihil fecit,neque iacit. se det solum in coeli culmine. 2.de coelo. 9 Plato , Deus mundum corporeum Abiercit. Timaeo. Arist. Deus non secit mundum, qui aeternus est 1 .ccxli Io Plato , Deus mundum secit ex nihilo , quia ex nulla materia prςcedente,quam & ipsam creauit. Timaeo.
Aristoteles , Ex nihilo , nihil fit primo physico.
xi Plato Deus Mundum secit ante tempus. Timaeo . Arist. Mundus de te pus semper fuere. phy.&p.de coelo. I a Plato, Mundus quia corpus finitam habet potentiam.T me . Arist. M undiis & coelum, infinitam habent potentiam se se monendi. I.de C Tlo. I 2.metaphy.r3 Plato , Mundus , dc coelum, quia cornpora finita , finitam habet motus actio nem. v irmata vi mulAristoteles coelum est quidem corpus . Sed actio eius motus infinitus est , octauo de coelo I 2.metaphy. iii oli Plato , quia Coelum , dc mim diis, c tapora finita sunt, & potentiam , dc actrinilem finitas habent sui natura, &est,corruptibile.Timaeo. Arist. neque coelum neque mundus sunt corruptiles. 1 F.Plato Quia mundus sui natura est corruptibilis, corrumpetetur aliquaniso, nisi Deus eum seruaret. Timaeo. Arist. Mudus non corrumpetur, neq; Deus euin seruat, sed coeli molns. 8. Phy.i6 Plato, Deus supra omne ens,& supra om nem et essentiam. Soph.Parme. At istoteles . Deus est substantia. ineta-phV.i7 Plato,Deus est supra omnem intellectulu6.de Rep. Aristoteles,Deus est intellectus. I x. mpi phy is Plato, Deus, nec mouetur, neque mo
Arist.Deus non quidem mouetur, sed primmum coelum mouet. 8. Physic. Ia, meta physc. . lI9 Plato.Deus omne corpus supereminet. lboph.Timgo, Parnien. Arist. Deus in coeli culmine sedet. a. de i
ao Plato , Deus est ab omni corpore libera Sophaim Tarm. Atis .Deus primo orbi est alligatus 3.phy, I .de coelo. 2 I Plato , Deus uniuersi, prouidentiam h Rhet. de Regno, & alibi. Arist. Deus a coelo tantum appetitur Ixo metaph
adi Plato Deus omnia nouit. I. dc a. Alcib. α
Alistotelo Deus non cognoscit particula-i
a 3 Plato, Deus mundum regit uniuertum, α partes eius.de reg. et Tim Aristoteles non Deus,sed natura,casus, de fortuna,regunt mundum. 2.phys.
14 Plato Deus in mundi regimine utitur,utiministris, minoribus Diis.Tim. Aristoteles ..Deus neque regit , neque ministros habet , octauo physici primo de
1ς Plato in mudo sunt daemones lymp. Tim. Aristoteles nullibi hos agnoscit Daem
16 Plato Deus animam uniuem produxit
Aristoteles Deus non produxit animam ullam uniuersi,sed coelum tantum est anima-
618쪽
Plato. Deus produxit animam humanam.
Timaeo Aristoteles est actus corporis . hoc est e materia educta. 2.de anima.
28 Plato. Anima humana diuina est quaedam serma. Pliaedo, alibi. Arist. Anima est forma corporis physici. 2. de anima. 29 Plato. Anima humana est immortalis. Phaedro, Phaedone. alibi.
Arist.vt forma corporis, anima est mort lis a 3 o Plato animae conatus est intellectus. Phaeado. 6.de Rep.Tim. Arist. Intellectus de foris venit. 1. de animal. gen. 3i Plato. Anima a corpore separatur. Plim done, alibi. Arist. Anima a corpore non separatur, quia eius est forma. 31 Plato anima diuino amatur spiritis, S surura prenunciat. Apol .Phaedro. Aristoteles . Anima humore melancho.
lico praedicit. de diuinit. per som. & Problem. 3 3 Plato Hominis felicitas est, quando Deo fit smilis. t. Alcib.Theaeti Aristote .Homo , bonis fortunae fit beatu .
Moral. 3 4 Plato, hominis sa licitas, a Deo venit I. &i. c. Men.Theage.
Arist. Homo ex suis bonis actionibus, &seo arbiti io, fit felix. 3 s Plato , Deus est praecandus, ut nos bonos
efficiat. 1. Alcib.sepe alibi. Arist. Deus particularia non intelligit. non ergo praecandus.
3 6 Plato veniet Homo, qui nos Deum praecara doceat. hic Christum innuit. 2.Ariit.Praeces omnes frustraneae. quia Deus non intelligit pariticularia. 37 Plato . Bonus vis: Deo est chartis. Euthy-phr. Ari si cum particularia Deus non intelligat, nec praeces audit , nec hominum ullum
3s Plato. Bonus vir,pbst mortem Deo siuetur.Phaedo. I o. le R ep. Aristoteles . Post mortem nulla voluptas.
39 Plato. Animae post obitum purgantur.
Phaedro. Τimaeo. Aristoteles . Animae cum corpore Pe
o 1 lato. Animae malorum,post mortem poenas dabunt. Phaedro.Tim. Phad. Aristoteles. Animae cum corpore corruptaeν
de Rep. Aristoteles.A priuatione ad habitum , non fit tegressus. 42 Plato, Bonorum animae, beatum locum possidebunt. haedone. Atistaenullus est talis locus. . 3 Plato. Et corpus,& animae malorum,
in inferno cruciabuntur. Phaedo Io.de Rem Phaedone. Atist. nihil tale nouit.
Quae quidem omnia capita , & plura tiam alia n6 pauca, quae colligere potest qui sique patito diligentior, cum Platonica sint M philosophice uerissima, &cum fide Ca tolica consona r Aristoteli ea vero, & fidei aduersa , ct philosophice falsissima , quis iam vella in impius erit Christianus vel tam bat- de philosophus , qui Platonem , & pieta' iis , & philosophiae ergo Aristoteli non preserat λ Quae res cum ad Christianam fi dem maxime conserat': Et ad philosophicam
iteritatem iaciat maxime e cur non posthac,
m omnibus Europae gymnasjs publicis cue
non in monachorum Coenobiis Platonis i ctio , studiumque'introducetur ' Cur non
Aristotelis Exoletica philosophia ex hisce locis in exilium ammandetur ρ Quid enim opus amplius habebunt, ex ea impietatis tam mortiferum venenum bibere . Qito veluti Lethargo', anima in Dei cognitione obdormiat ; anima numquam laetati , hoc somno expergiscatur , Et in aeternos damnetur cruciatus . Neque vero ad corporisse lutem , vel conternationem haec eius
philosophia quicquam facit . Quod huc us. que pleritque eius studiosis suit persuasum.
Credunt enim , eius cognitionem' ad me dicinam multum admodum conferre . Plerisque autem , qui in publicis gymnasiis , philosophiae huic operam nauant , id ea causa faciunt , ut ea ad medicinae studium accedant, eo dicterio , ubi philosophus desinit , ibi medicus incipit .' Sed medici quid opus ad suam artem optime calen
clam habent , 'libtis totis physeis e Quid
materia , quid priuatione , quid sorma εQuid ea natura , qtiae principium sit motus , & quietis e Quid casu aut sortuna,
aut necessitate . Quid tot motus , tempo
iis , vacui , loci, ins niti , temporis disputationibus e Quid continuorum, quid pii mi motus , primi motoris , primi mobi lis ρ'Quid seire, eos est necelle , an cur tum si aeternum , seu corruptibile an sit animatum an edat harmoniam , & rEliqua , quae tum primo tum secundo de cc lo , ab Aristotele traduntur Nihil pros istb.
619쪽
cho . Nouisse opus habent,elementa, qualitatesque eorum , dc mistionem, temperant aque corporu humanorum , morborum , causas, pharmacorum remedia cognoscant.
Esto id ipsis necellarium . Sed horum ni inhil Aristoteles eos docet , nihil ex Arist tele elicient. Si mille annis,his apud Aristotelem studeant , medici sane vel salsi, vel ridiculi euadent . At haec γmnia Galenus libris de elementis . de temperamentis . De Potentiis naturalibus, reliquisque tum sitis,
tum aliorum mediocriam libris , clarius , verius, copiosius ,&ad usum medici commodius , docentur . Ut facile ex Galeno medicus, qui euadat sine Aristotele . Sine uero Galeno,ex Aristotele numquam quisquam medicus est factus. Quae ergo haec mentium est supinitas , quae dementia λ ut Aristotelem, medicinet gratia quaerant , apud quem nutula est medicina. Animorum vero , plurimitum ni statis . tum ignorantiae, tum impietatis morbi, plurima venena.
ANNOTATIO. D. M. IACOBI DE LUGΟ. m dixerit Theologos se sotelica doctrina uti ad probanda Theologica dolmata , illos non laudaui , tamen si sumant doctrinam insoleticam tamquam seruam ct ancillam fureae Theologiae, possunt laudari , non autem si vellem prebare, ct demonstrat sacra dogmata, ex illivsphilosophia.