장음표시 사용
31쪽
es Tractatus de Viri titibus Moralibtis. F ortitudinis actus sunt aggressio , & perpessio .
Resp. 2. Peccatur contra fortitudinem per excessum ,
di desebiun timoris , R audendi : unde quatuor sunt vi tia ei or posita. a. Timiditas , seu timor inordinatus, quum timetur quod, vol quando non oportet , vel plus qυam oportet. a. Animi mi piditas, qui est defectus tire oris rationabilis ; ut quum quis mala , seu pericula non
formidat, nec cavet, quae, vel quando, vel quantum O-Dortet formidare , di cavere . 3. Audacia, seu te et ita S , quae est excessus in audendo, .vel argrediendo , sl noo , Libi quomodo non oportet. 4. Ignavia, quae est defectus
addendi , ut quum quis non aggreditur, vel non sustinet quod Ze quando, R sicut recta ratio dictat . Quaeli. ll. si Maenam fiant mirati res fortitudιns annexae , oe iii a his optositor . . R.D. Sunt quinque eiusmodi virtutes: nimirum:
l. Magnanimitas , quae est virtus ad contemptum rerum caducarum, S ad opera magna, ac heroica , qua talia in omni virtutum genere inclinans. Quare lac et Ierritur circa opera ardua aliarum v ut munI, est tamen specialis virtus, quia ad illa inclinat ex motivo proximo l3bi proprio, nempe quia sunt magna , A ardua , hoc est
coniuratanea animo .,ἰ anno , L 3eneroso , ad maximam dianitatem . perfectionem , ac amicitiam , ac tiliationem
Dei, beatitudinemque destinato , A magnis gratiae praeu
diis instructo. . Ei per excessum opponuntur praesumptio , amnatio , R vana gloria, de quibus dixi in tractatu de Peccat .s . Per defectum vero pusillanimitas , quae est vitium , qGoouis ex animi parvitate , nimiaque abiectione recusattendere in id , quod est suae potentiae proportionatum , detrectatque ossicium , vel res magnas , quibus gerendis aptus est cum aux: lio Dei ; suam ve aut hora tatem , clivo. t nil m 4 R privilegia negligit; quum ad necessaritim , uel uule est ad Dei honorem , aut aliorum utilitatem . Est mortale , vel veniale Peccatum , prout sub mortali , vel xeniali tenetur suscipere id, quod detrectat , vel tueri id. quod negligit.
II. Humilitas est virtus, quae vera nostri cognitione apis uetitum excellentiae propriae secundum rectam rationem,ti Dci voluntatem moderatur, ne inordinate extollamur, r. inclinat ad utilitatem nos Irain, ac subrectionem erga Dcum actibus internis, R externis agnoicendam , ac prostendam , atqtie omnem gloriam, ac honorem Deo , GLhonorum omnium aut hora , tribuendum.
Eius amis praecipui sunt. I. Agnoscere se ex seipso nihil esse . nihilqic habere, scd omnia accepisse a Deo; imo aeesse peccatorem , adeoque suppliciis , di omni contemptu dignum. 2. Nihil sibi adscribere , sed seipsuna contem uere , omne in honorem gloriam , ac laudem Deo , u'. donorum omni usia aut hori. attribuere . 3 Neminem conte-
incre , ncm: Hi vcile praeponi , sed omnes sibi o
32쪽
TVectastis de Virtutibus Moralibus. sor x ferre , considerando aliorum perfect iones, ac irtiites, ua vero Vitia , & peccata iuxta illud Philapp.
nter Deum. I. Laudes, ti honores, quantum recta ratio permittit . fugere; ea propter se nudiu u. π ς ς anee partis delectari . is. Contemptus , contuin et I , humiliationes aequo animo propter Deum exemplo Christrferre imo k diligere. 7. In rebus externis cinthus' ouantum in se est, amplecti semper ist quod est abjectius , & minus honoratum , habita tamen ratione
M A m; isti, 'est' Virtus prxstantissima virtutum pro di
que necesidia ad salutem . imo est fundamentum aliarum virtutum, sicut superbia est radix omnis peccat, E ορ- ponitur non solum superbia , sed etiam inordinata sui ab lectio.quae fit cum injuria , aut neglectu muneris profiprii , aut jactura status sui, vel damno eorum , quibus uro' esse debes : ut si pater infra filium superior infra ubditum exterius se abjiciat ; nam humilitas inclinat ad sui abiectionem juxta rectam rationem , R ut ue et . Unde illud Eccli. p. qui se nimium , ubmittit. III. Magnificentia, quae est virtus inclinans ad magna opera externa magnis sumptibus emcienda qiuando rectat ratio dictat, k praecipue ad ea, quae pertinent ad Honore in Dei. Di ieri a liberalitate , quod haec circa sumptus mediocres ti ordinarios , illa circa maiores vertetur . Ei opponitur per excessum prdfusio , qua quis maiores sumptus facit, quam ratio dictat . Est mortalis ratione gravis damni proximo illati, ut si propterea debita non
solvas eleemosynas omittas Rc. Per defectum vero paris vi ficentia, qua quis, prpe animi angustia , opus magnos sumptus requirens, non audet suscipere quando oportet . vel susceptum relinquit , vel non decore perficit . Elt mortalis, si graviter qui S ad opus magnum teneatur, v. Rr ex voto, promissione , λο. IX. Patientia , qua In rebus a Gersis moeror tempe oratur L mala praesentia aequo animo tolerantur . Eu ma κ ima virtus ,& valde rucessaria. Patrent ita opus peseineium babat , ut sitis perfecti, or integri, oe so nutio ae frientes. Jac. I. Patientia υob3s necessaria es , tir Uo-ιtintatem Dei faeientes reportetis promissionem , ad Hedi I. Opponitur per excessum impatientia , qua quis pluS Jlllt de malis dolet. Potest esse mortalis ratione scandali, U Imali , quod quis ex impatientia facit , optatue , vel prλ-cepti violati. Per defectum insensibilitas , seu animi durities, quum quis ob animi stuporem, nec propriis, Πος
U. Perseverantia, seu constantia, quae inclinat, oc ur
33쪽
o Tractatus de metu tutis Maνalibus.. estia , ae dissicultate quantumvis, diuturna , quamdiu re Ela ratio dictat. Ei opponitur per excess In pertinacia . qua quis proprium sensum, vel agendi propositum retian et quando non oportet, vel plus quam oportet; per defectum inconstantia in agendo, qua quis fine iusta causa a bono proposito desistit Utraque est mortalis , vel Tenialis pro lubiecta materia, seu prout gravis , vel levi Sobligatio violatur. Est autem semper veniale fine iusta
causa proposit in bonum mutare, uel ab eo bene coepi desistere in re non praecepta, quia in ordinatum est contriurecta in rationem, leviter, ti sine rationabibi causa bonum Propositum mutare, vel ab inchoato bono discedere. .
M NOTA. Per se loquendo. gravius peccatur contra aliquam M virtutem Per defectunt . quam per excessum . se gravior est suis , Perbia , quam uimia abiectio : desperatis . quam praesumptio . M Quia peccata per desectum sunt eontra id , ad quod primari O . M ac principaliter virtus inclinat . Si e spes primario inclinat ad ,, sperandun ia Deum , S seeundario ad non nimium. in se spe -- randum , di se de aliis
De Temperantia, oe Virtutibul ei annexis
Quaest. I. Uid est Temperan Ha ' . Rcp. Temperantia late sampta est Piris vias, quae secundum recham rationem, M legem divinam operationes , & passiones humanas moderatur . Sive est virtus reserinans animi affectus, qui ipsum contra rectam. Tationem alliciunt, illosque moderans secundum. rectas xationem , ac legem divinam: Tamperantia es, rationis in libidinem , atque in alios non rectos impetus animi Lfrma, or moderata domatio, ait S. August. lib 83. quaest. 3I. sed sic sumptα non est virtus specialis ; nam id Prae-Nat omnis virtus moralis in sua materia: Iustiti R enim , v. gr. affectum a furtis, A injuriis avertit. Tempeνantia stricte sumpta est virtus , quae secundum rectam rationem , ac legem divinam moder tur appetitum , R usum rerum, quae delectationem sensuum, prae sertim g Ustus, tactus pariunt, qualia sunt esculenta , po
culeata , 3c venerea. Hinc tres sunt temperantiae syecies , nempe abstinentia , sobrietas , R eastitas . AEUinentia est virtus, quae secundum rectam pistionem moderatur appetitum , ti usum ciborum. oiaeetant rem , atque et i m potionis non inebriantis . Sobrietas est virtus , quae appetitum, M usum petio. nis uim inebrianda habentis moueratur secundum reiactam rationem : Supple semper , & legem diuinam rnam quidquid est contra rectam rationem, est etiam contra legem Dei, quum re, ratio sit intimatio legis divinae aeternae .
34쪽
Tν actarus de Viriatibus Moralibus. Regula autem, ac mensura cibi , potus , & somni sumenda est ex fine proximo, ad quem icta per se referuntur, qui est bona corporis valetudo , k idonea meims ad suas functiones obeundas di positio , seu habitudo , ad Dergloriam ultimate ordireata : nam finis est mensura eorum , quae sunt at finem. Ηνbet vir tempera in ore, jusmodi rebus morea Abus , o Auemtibus' vitae reeti Iauti troque tesmmento firmatam , ne eorum vibit diligat e
se siorum nee rarem , quantum far usurpet rein pentie modesta , non amantis affectu , ait S. August. de moribus Ecclas cap. a T. Per ne eellitatem intellige non
latum absolutam , ae phyficam ,. sed etiam moralem et non enim illud se Ium dicitur necessarium vitae humanae, ejusque officiis, sine quo absolute vivere, aut ea officia omnlim obire non potes , sed etiam id , fit e quo hoc non potes eommode . di convenienter tuo statur , spectatatis quoad qualitatem cibr, & potus circam stantiis status, eonditionis, officii, opulentiae , loci, personarum , quibuscum vi τis , R negotioram oecurrentium . tetitur ad temperantiam spectat, nec plus, nec minus cibi, potus,& fomni sumere, quam ad bonam corporis valetudinem.& vires , ad munera sua recte obeunda requisita, apta misque mentis ad sitas functiones dispositionem expediat teum hoc diserimine, quod major quantitas fit illicita ;minorem aurem subinde sumere ob iustam , di graviorem causam , quam sit robusta valetudo corporis, ver. gr. ob earnis mortilicationem , ve I fatisfactionem pro peccatis ,
fit laudabile , , etiamsi vireς corporis imminuantur ἰ mois eo tamen valetudo non nimis frangatur , nec mens redis datur ad suas functiones ineptior , ita ut homo semper valeat recte Praestare ea, ad quae tenetur. Ea quippe bona est eorporis Ualetudo, quae optime mentis, & animae faluti seruit: nam corporis est, ut animae serviat ad suas functiones, quae omnes ad Dei gloriam , ti salutem nonram referri debent . Haec autem abstinentia major quam ratio temperantiae per se exigit, pertinebit as aliam virtutem , ex cujus affecta servatur 2 ver. gr. cassitatem , poenitentiam Sc. Casi as est virtus, quae cohibes, ves moderatus appetit mo ti usum onereorum , ac delectationis venerea secundum retram rationem , ' legem divinam. De qua Paulus 1. Corinth. υrIT. Mundemus nos ab omni inqui namento carnis , oe is, istis. Et r. ad Timoth. a. aut tam , Ur tranquillam vitam agamus in omni pietate γε assitate . Pulicitia autem vel est eadem virtus , qilae Castitas vel ejus pars rntegralis eo hiberis oscula , am-cta irin .iri R 'Vi impudicos , eorumque dele est eastitas ; nempe virginalis, eoniugalis , RUrama est voluntas constans, & essicax abstinen-
35쪽
3a Tractatus de Virtutibus Moralibus. di tota vita ab omni prorsus actione, R delectatione venere a. Secunda est volunta et constans, R emcax abstinendi ab omni actione , & delectatione venerea cum non coniuge , ti ea utendi cum conjuge semper juxta rectae rationis, & legis divinae regulam. Tertia est propositum abstinendi in posterum propter Deum ab omni actione , R delectatione venerea percepta in conjugio.
Abstinentiae opponitur gula stricte fumpta , sobrietati ebrietas, & castitati luxuria, de quibus dixi in Tractatu .
tem ratione finis, hoc ipso malus est, ut docet S. August. lib. q. contra Iulran. cap. 3. sitium facit homo aliquid, tibi peccave non videtur , se non propter hoc facit , ρropter quod facera debet , peccare conυ incitur ; idque satis indicat Christus , Matth. II. dum ait : Omne verbiam otiosum , quod locuti fueνint homines , reddent rotionem de eo in dia Sudicii, utique tanquam de peccato. Ergo omne opus otiosum moraliter est malum , aeque ac verbum otiosum, quum sit eadem ratio, & species ibi ponatur pro genere. At omnis actus, qui non est bonus, est saltem otiosus inox aliter, seu in orcine ad mores ; ergo malus est . Iam vero actus non est bonus , nisi habeat finem honestum, hoc
est consentaneum naturae rationali, & legi divinae . 2. Η reo deliberate agens tenetur semper agere propter finem proportionatum , seu consentaneum naturae rationali , quatenus rationalis est, ideoque propter finem honestum; tenetur enim semper agere modo proportionato , seu A sentaneo naturae rationali, qua rationali: alioqui sciens , ac
volens deficit a conditione sua,& a dignitatis praestantia, qua brutis excellit, seque ipsum deprimit ad modum a.
xendi brutalem. Non potest autem agere modo proporticiis nato naturae rationali, qua rationalis est , nisi agendo pr Iter finem consentaneum naturae rationali, qualenus rari ionalis est. 3. Agens ob delectationem agit inordinate , R contra rectam rationem: nam pervertit rerum ordinem a Deo aut hore naturae institutum, ndum quem delectatio ex natura sua est propter operat onem, non autem
operatio propter delectationem , ut agnovit Aristoteles ;Bonum delectabile, inquit, quum sit inferius honesio ,
ordinarur per se ad illud: & doe et S. Thom. I. a. quae Tq. arto a. ad 2. Divinus inteIIectus , qui es insilui r nartire Glectationes apposuit propteν operationes et ut scilicet facilius, promptius. melius , ia constantius emceiarentur. Itaque delee alio moderata potest quidem percipi , R appeti ut medium , sed non ut finis; quum in oriadi natum sit, velle sistere in eo tanquam fine actionis , quod Deus iustituit solum, ut medium ad actionem me-
36쪽
Tractatus de metti libur Moralibus . 3IIius , promptius, & constantius faciendam. 4. Innocentiris NI. damnavit has propositiones : 8. Comedere, ει biberetisque ad satietatem . ob fclam voluptatem , nou es peccatum ; modo non obit valetudini ; quia Ite ite ρotest apperitus naturalis suis ambus frui; hoc est, sistere in delectatione actuum tanquam in fine obtento. 9. O us coniugii ob Iolam voluptatem exercitum , omni penitus cain - ree eulpa, ac defectu veniali. γ Hinc manducare etiam moderate, audire musicam 0-dorari forem, & similia oblectamenta capere ob totain delectationem. per se loquendo est venialis culpa.
Quae Ii. III. Puaenam funt virtutes Temper nisue anne
Xae 3 Reis. Sex, Mansuetudo, Clementia, Studiositas, M
destia , Eutrapella. A Circumspectio . . I. Mansuetudo est virtus , quae iram moderatur iuxta rectam rationem, sic, ut non irasca inur , nisi quando , quantum, cui, & quomodo oportet. De qua Apostolus ad
Til. 3. Admone illos ... neminem blaspbem Ire . non Inrigisos esse , ted modesos, omnem os eudentes mansuetuis
Ei opponitur per excelsum iracundia , de qua alibi .
per defectum vero nimia dilumulatio , quum nempe exarae defectu mala impunita manent , nec quis irascitur ubi , quando . quantum , A quibus oportet, .ut iustitia servetur, vitia corrigantur, scandalum tollatur tic. Est mortalis ex genere suo , quum repugnet chari rati , vel iustitia . II. Clementia est virtus, qua superior ex animi lenitate in linatur ad poenam debitam mitigandam, vel remittendam, quantum patitur recta ratio, tu otia , disciplinae bonum , reipub. salus. ti aedificatio publica. Ei opponitur per excessum crudelitas , qua quis exanimi austeritate propensus est ad exigendam poenam ultra meritum culpae . Est ex genere suo mortalis , quum repugnet charitati, & iustitiae . Per defectum vero nimia lenitas, qua quis poenam Iemittit, aut mitigat , ubi seueritate utendum res a ratio dictat , ad delinquentem emendandum , servanda in disciplinam ti c. Eli culpa eravis, vel levis, pro ratione damni, vel scandali, quod ex
Il I. Studiositas est virtus quae secundum rectam rationem moderatur appetitum sciendi ti ipsum studium, ita ut quis ea solum velit scire . quae iplius con titioni , Acapacitati conveniunt, ti studeat ea diligentia , qua oportet , iis rebus, quibus oportet, ex debito fine , & in debitis circumstantiis loci . ti temporis . Unde eius est .
refraenare affectum inordinatum cognoscendi , moder rastudium , incitare ad diligenter addiscendum res nece uarias , & convenientcs .
Ei opponitur per excessum curiositas, quae est inordia a tus appeditus cognoscendi. Est autem inordinatus , vuἱ B s x A
37쪽
ex parte obiecti, & tune definitur t Appetitio ia vel cur
superflua cognoscendi ea, quae ad se non pertinent , sive quae nec ad propriam , nec ad proximi utilitatem , nec ad Dei honorem com ducunt . Vel ex parte modi , ut si ea , quae ad te spectant , velis adducere tempore non
congruenti , vel laboribus immodicis , & eorpori , vel
Curiositas est mortalis I. Ratione cibiecti prohibiti ,
ver. gr. si legas libros ab Ecclesia , aut superioribus prohibitos , aut velis se ire ea, quae dicuntur in confessione&c. a. Ratione medii, si adhibeatur graviter illicitum . ut superstitiosum &c., vel ratione finis moraliter mali . 3. Ratione periculi peccandi mortaliter , ut si legas libros contra fidem, aut bonos mores M. q. Si per studium minus utile homo impediatur ab ad discendis iis , quae scire tenetur. I, Ratione nocumenti , seu damni ut si ob immoderatum studium vaeletudo graviter laeda tur . 6. Si quis ab alio se ire vult, quod sub mortali r velare nequit . 7. Ratione iniuriae gravis, ut si quis litteras alterius clausas sine consensu eius. a quo , vel adiquem scribunt tar, saltem prudenter praesumpta, , aperit
di legit: nam tunc violatur ius , quod quisque habet ,
ne arcana consilia , A negotia litteris commissae fine ejus consensu cognoscantur . Ita μυar. ToI. L . oe alii . Unde est mcir tale contra iustitiam , litteras alienas legere , quando contineat secreta magni momenti , vel ea, quae multum expedit non innotescere , vel quae multum Optat
celari is, a quo , vel ad quem stribuntur , vel quando timeri potest inde secutura aliqua infamia , vel aliud damnum grave . Quum au em id omne ante aperitionem
ignoretur, id o litterarum alienarum aperitio, lectioque ordinarie mortalis est ob morale periculum laedendi aussecreti in re gravi. Id etiam est contra fidem publicam, cui sigilla litterarum credita intelliguntur. Multi doeent esse solum veniale litteras a domino dilaceratas , A in publicum projectas ex sola curiositate colligere, iunctisque partibus legere: quia tunc habentur pro derelictis . Sed hoc alii negant: quia dominus lacerando satis ostendit se non derelinquere ius, quod habet ad secretum litterarum. Imprudenter quidem agit, paries laceratas in publicum projiciendo ; sed imprudentia. alicujus non privat ilium iure suo . Ite in peccat contra justitiam , qui alterius scripta ipso invito lcgit , di quidem mortaliter , si fiat cum gravidamno vel alter valde cupiat esse secreta , graviterrue sit laturus. Excipe, nisi constaret scripta vergere inaninum iniustum communitatis, vel etiam privati; nemo enim habet ius at medium iniustum rossi int quoque litterae aperiri aut horitate publica , nempe Principis , Magistratus , quum id exigit bonum commune , cui iura privatorum subordinantur . Sed ii , qui se rei λ legerint . tenentur celare . Parentes habent et-
38쪽
lam ius aperiendi lit feras liberorum, curae suae subiecto
Curiositas autem, qua non laeditur graviter charitas . nec iustitia, est per se solum venialis , sectum periculo graviter peccanda, vel prohibitione gravi : quia non est per se magna inordinatio , quod quis plus aequo appetat
cognitionem rerum sibi non necessariarum. aut utilium puel praecise id, quod ad se non pertinet, cognoscere Uelit sine gravi injuria alterius, aut supervacaneam in eo curam ponat, modo necessaria non negligat.
Per desectum adversatur stadio stati negligentia , quae est voluntaria omissio studii. vel inquisitionis ad discen dum , quae quisque scire, vel discere tenetur. Estque peccatum grave, vel leve pro gravitate , . . vel levitate rei quae sciti debet , spe inito eius fine . Hinc gravis negligentia discendi obligationes mas se sive communes , frate proprias sui muneris, seu ossicii , est semper mortalis.
IV. Modestia duplex est: uaa est modestia motuum externorum , quae motus , α gestus corpori L externos moderatur secundum recta in rationem, ita ut congruens est personae spectatae tum in se, tum in ordine ad eos qui iabuscum versatur, & aa locum, tempus, statum &c. Hoc es enim pulebritudinem vivendi senere , convenientia sui oti e sexui, G peesanae reddere, ait S. Ambros. lib. I. de ossiciis C. 9.
Ei opponitur per excessum petulantia , & insolentia ,
qua non servatur decorum in voce , gestu , & aliis, motibus externis corporis; ut si 'uis vocem nimium attollat, gestus , aut gressus insulsos habeat , , si Religiosus mores aulicos sectitur &c. Per defectum morum ruditas , seu rustieitas. Altera est modestia cuItus, seu parcitas, qua in cultu, ornaIuque corporis, & apparatu rerum externarum , do is mus , supellectilis , conviviorum dic. servatur mediocritas , & congruit aes ad personam , facultates , status , conditionem, approbatam consuetudinem, & ad tempus , locum &c. Contra hanc peccatur, I. Per luxum, e X cedendo modum consuetu in , Κ con enientem conditioni , ac facultati personae in vestibus , eonviviis . supellectili
c. Item ait hianendo vestem alterius sexus. Cultus exteritis c inquit S. Tho m. a. a. q. I 69. art. a. ad s. debex competere conditioni personae se eundum eo timem e uia tuetudinam. Et ideo se se vitiosum es, quod mulier υ-saιων vese virili , aut e converso: praecipue quia boe
ge . . . Potes raman θωandoque boe feri sina peccato propter aliquam nec statem : vel eatissa se oceu tandr ab ho-sibur , υs propteν defectum alterius vestimenti, υei proin pter aliquid aliud bujusmodi. a. Rχtione affectus ino dinati , quando nimium studium in hujusmodi rebus ponitur, ut saepe faciunt foeminae , multum temporis tam
pretiosi tu se ornandis collocantes. 3. Per delectum, &B 6 diis
39쪽
ra Tractatus de Virtutibus Moralibus.
dicitur sorditas, qua non seruatur decorum in cultu coriaporis, & rerum suarum. Porro peccata contra utramque modestiam interdum sunt mortalia, scilicet ratione scandali , damni , pravi finis , Re . sic excessus in ornatu , ti apparatu externo est mortalis ratione affectus , si sit causa non solvendi de bita, non dandi eleemosynas necessarias , non collocandi liberos in statu convenienti , vel alia non praestandi , ad quae quis tenetur; vel ratione affectus graviter immode rati, ut si propter ornatum aliquis sit paratus peccare mortaliter: vel ratione scandali , quod saepe dant mulieres in modo se exornandi, qui ad luxuriam alliciat intuentes, ut revera alliciunt mulierum reseratus sinus , caeteraeque corporis nuditates , ut docet S. Carolus in instrue . Confessa r. Quod ad larvas, & personatus attinet, haec propter imis modestam , ti nimiam mentis divagationem sunt peccata venialia; mortalia vero si is c libus circumstantiis adhibeantur, ut ad libidinem incitent, vel libidini praebeant occasionem, ut saepe eontingit. Sed an mulieres peccent , s se ornent ad placendum viri, Sic respondet sanctus Thomas a. a. quaest. 169. arti c. 2. Si mulier eonjugata ad hoc fe ornet , ut viro tuo placeat , potes hoc facere absque peccato . Illa autem mu- Iieres , suae viros non habent , nae voltini babere . erjunt in satu non babaudi, non possunt absque peccato appetere ρIae e re υiror tim assipectibus ad eoncupiscendum , quia hoc est dare eis incentiυtim peccandi . Et si quidem
Bae intentione se ornent , ut alios provocemi ad eoucupi scentiam, mortaliter pectant. Si autem ex quadam leυLνate, veι etiam ex etiadam vanitate propter jactantiam quamdam, non femper es peceatum mortale, sed quand que veniate. Et eadem ratio quantum ad hoc es de viris . Et ad a. ait : Mulierum fucatio es quaedam species fctionis, quae non potes esse sine peccato ... Non semper tamen latii fucatio es cum peceato mortali, fed i Ium quando fit propter Iaselo iam , υel in Dei conis
V. Eutrapelia, seu iucunditas est virtus , quae inclinat ad servandum modum, ae de eorum indictis, & laetis ludicris ad animi reereationem institutis. Contra illam peecatur per excessum. I. Ratione objecti, si immodestum , petulans, contumeliosum , injuriosum , obseeenum , periculosum , vel prohibitum iocandi , aut ludendi genus usurpetur. a. Ratione circumstantiarum , si ρenus ludendi , vel io eandi alioqui licitum exerceatur 'ii loco. vel tempore indebito . modo indecoro , nimis diu , vel contra dignitatem personae illud usurpantis vel eius, coram qua usurpatur. 3. Ratione immodiei affectus . Caυ eamus etiam , ne dum relaxare animum Volumus , solvamus omnem harmoniam , quas concentum
40쪽
Tractatus da Virtut bus Mora Issus . 3 quemdam bonorum operum , ait S. Ambrosius lib. I. de
Per defectum vero peccatur, quum quis ex animi auasseritate . seu morositate omnem honestam animi recrea iationem sibi necessariam repudiat , vel in aliis impedire
VI. Cireum spectio est virtus. quae sermones moderatur secundum rectam rationem , & legem divinam , ita ut non loquamur nisi quando, ubi , quae, quibus , A quomodo oportet. Est valde necessaria , quia ex ejus de Diactu innumera admittuntur peccata nam linsua ignis es, universias iniquitatis . Iac. 3.
Quaest. I. taenam ad ilitid requiruntur Reis. I Tria. I Abstinentia a earnibus, atque etiam ab ovis, & lacticiniis ; nam haec sunt etiam prohibita jure communi , eo quod ex carisne originem ducant, L multum nutriant , Canon. 6. distinct. q. ex S. Greg. ibi: Par es , ut quibus diebus acarne animalium absinemus , ab omnibus quoqυe , qu sementinam earnis trahunt originem , te tinemus a lacte, videlicet eas eo, oe ovis. Hinc Alexander VII. damnavit hanc propolitionem : Non es evidens , quod eo Guetudo non eomedendi oυa , or lacticinia in quadragesima obliget . Verum hac in re spectanda est cujusque regionis legitima consuetudo ; nam 'uibuidam in locis estis ovorum ti lacticiniorum omnibus ie juniorum diebus prohibetur , in plerisque vero solum in quadragesima : imo die uni in quibusdam, ut in Germania, ne in quadragesima quidem,
S. Thom a. a. quaest. I 47. art. 8. ad 3. ait : In jejunio quadνυ eis mali inserdicuntur tinive GaIiter etiam ova, erlacticinia . Cirea quorum abstinentiam in aliis jejuniis diυersae consuetudines ex sunt apud diversos , qua, quinque Objervare sebet fecundum morem eorum , inter θυ
2. Abstinentia a pluribus refectionibus, ita ut intra spatium diei naturalis non nisi semel corpus reficiatur . Si εenim Ecclesia vult per ie junium corpus castigari , & concupiscentiam coerceri , ut tamen natura ipsa non notabiliter laedatur : multum autem laederetur, si una refectio non permitteretur , & corpus nou castigaretur , nec concupiscentia satis coerceretur, si permitterentur duae. Haec refectio debet este continua , alioqui non esset vina , ira repetita . Si quis tamen ob urgentis negotii causam. ab illa nondum suffcienter sumpta discedat , poteri confecto negotio , ad eam redire , eamque Purfix re quia spectatis circumstantiis , L ex intentione czirsetur