장음표시 사용
311쪽
Quaest. III. An , ει quando ἀetractio . eaIumnia , meo nitimiIta sint peeeaea moνiatis Reis. I. Haec tria sunt ex genere suo mortalia contra iustitiam. Ita omnes. Nam x. ad Rom I. detractores , L contumeliosi dicuntur esse digni morte. 2. Per detractionem , k calumniam proximus iniuste laeditur in fama, per eontumeliam in honore: quae sunt bona praestantiora divitiis , fle ad quae proximus ius habA . Quare
haec tria sunt peccata graviora furto, quod ex gen-re sua mortale est ; nam c ut ait S. Th. a. a. q. 73. art. 3. Peceata , qua committuntur in proximum , funt pensanda ρεν se fecundum nocumenta , θυα proximo inferuntur . Tauro autem es majus nocumentum , quanto majus bo-
Dixi, ex genere fuar nam possunt eme venialis eulpa . i. ob defectum sufficientis advertentiar. 1 ob levitatem materiae, ut si narretur levis aliqua alterius imperfectio Plures tamen eiusdem defectus leves alteri detestere, potis est eri mortale , quia pomunt tandem collecti laedere graia viter bonam existimationeim illius. Item qu tim peceatum convitii , vel eootumeliae Ad animo dieentis dependeaec inquit S. Th. q. 72. art. a. d 3. potes eontingera , quos sit peeearum veniale , se sit Ieve eonvitium , non mutium hominem dehonefanr . er proferatur ex aliqua animae levitate , vel ex Levi ura absque Armo propositoriiquem de boneflandi , pura quum aliquis intendit Hi quem per hujusmodi verbum leviter contusare. Porro ad a. ait: sicut licitum in aliquem verberare . vel iurebus damnifieare eatio disciplina ; ita etiam ea a dias ριina pote' aIiguis otteri, quem debet eo rigere , verisbum aliquod eo ου triosum dicere , ετ boe modo Dominus Dissipstor υoeaυit Iuttor, Ex AOUOItis Gaiatas in sensatos. Et ita excusari possunt plura verba contumeliosa parentum in filios, & dominorum in servos. Raro tamen adhibenda sunt verba contumeliosa in eorrectionibus ;quia saepe potius exaeerbant, quam emendant. di subditus facile putat ea potius ex aliqua animi passione, quam ex charitate proficisci. Re p. a. Detractio omnis , Iieet fiat solum ex quadam animi levitate, vel loquae ita te, L sine intentione laede di proximum , est ex genere suo mortalis culpa contra
justitiam . Prob. I. Ex I. ad Cor. 6. Neque Dres ... Nessus malediei regntim Dei posmebunt. Et Jacob. 4. Nolite
Aetνabere alterutrum . Ibi detrahit fratri . . . detrabit Iem, . iudieat legem. Hinc i, lud Prov. 4. Remove a te oreravum , ω d.tνahentia labia sint proruι a re. a. Quia niusta, ac voluntaria laesio famae proximi est gravius peccarum, quam furtum; nam peream aufertur fama, qua est bonam majus divitiis , Mae per furtum auferuntur , iuxta illud Prov. 21. Metius es nomen bonum , θη
312쪽
d νῆιω muItae . sed detractio facta ex mera loquae ita te ia& sine animo laedendi proximum , est laesio famae proxima injusta ut patet e nam proximus habet ius , ne eius nistria laedatur ex quocumque fine, ae modo , D est etiam voluntaria saltem indirecte, & implicite . quum voti .ntaria dieantur ea, ex quibus per se sequitur Iaelio famae proximi; ad mortale autem sufficit voluntarium indirectum.
Si aiatem proferae eae animi ιeυ tate, vel propteν causam aliquam non necessamum, non es peccatum morta-
genero υeνborum βabes rasionem pecessi mortalia , ait S. H. E. R. q. t. art. 2. Unde tunc est oblihatio restitue es fae. fi . Me rn Iur. Nos ignorantia ta oe ισι , sire da uisi ex facto tuo injti iam veri Vmititer posse eonissingere, vel iacturam. Ibid. EIiminemus igitur omnem ex ore uinro detractronem, scientes, quod etsν cinerem eomedamus , nulla nobis asterae vitae δtitus ut Deus proderix, nifl a defractiona abs meamus, ait S. Chrysost. hom. . ad popul . Idem die de e tumelia', qua notabiliter honor proinximi laeditur, etiam si sine animo laedendi i proferatur; suia semper est mortale voluntarie . etiam indirecte, inferre sine iusta causa damnum notabile proximo e quovis motivo. Infertur autem voluntarie damnum grave in honore, quoties profertur aliquid, quod praevidetur , vel praevideri potest aptum esse ad laedendu nnotabiliter honorem, & con standum graviter proκ
Caetrrum detractio, quae fit per libellum famosum, pe- or est, caeteris paribus, quam quae voce fit; quia infamia ad plurimos permeat; ti vix potest aboleri. Unde morte punitur; A qui talem libellum spargit, 2 qui inventum vulgavit, i. ume. Cod. da famos. ιibeιι Iure et-aam canonico gravissime prohibetur, tum causa I. q. 1. tum in Bullis Pii U. 3t Greg. XIII. item peior est, si fiat an aliquam Communitatem, Capitulum, Ordinem Reiis rosum: quia plures laeduntur in fama. ia ita damnum malus est. γῆ DL 3. EX communi sententia , detractio At contuis melia sunt culpa mortalis, quoties sine iusta causa gra- Uiter laeditur fama , vel honor proximi, licet absque animo graviter laedendi; nam mortale est, notabile damnum line iusta causa inferre proximo . venialis vero, si n' graviter am tur; nam levitas damni excusat a mortali , mu nat ex intentione graviter noeendi , vel praevideatur
RrRVem dolorem coneltatura pr imo : nam sine iusta cau- uilioritate graviter nocere, vel gravem moerorem creare proximo est mortalis eulpa. euum fit strave m lum1nferre proximo. - v N is
Graviter autem, vel leviter laeditur fama , vel hono
313쪽
pro gravitate, vel levitate materiae, spectatis omnibus circunistantiis , praesertim personae lapis . Nam xravitas, vel levitas materiae hie praecipue spectanda est relate ad personam laesam , ti eius famam: fieri enim potest, ut quod respectu unius est materia levis, si v gravis respectu Uterius, si sit persona magnae aut horitatis , L famae v aude integrae , aut quae obligetur ad majorem vitae sanctio talem ; ut si de puero, vel vili famulo dicas, quod saepe mentiatur, censetur leve: at si hoc dicas de Episco po, Sacerdote, Religiose bonae famae, vel laico honora. Io, est grave ἀ nam per hoc graviter laeditur fama illo tum, quum ii, qui mentiri cansueverunt, parvi fiant.
praesertim si ex statu munere, officio caeteris. virtute
praestare debeant. Regula ergo universalis, inquit De Lugo, ad gravitatem detractionis desumenda est emi et rcumias ant iis personae, defectus, qui narratur, existimationis , quam persona illa aqua homines habet, ti similibus, ex. quibus si grave detrimentum prudentis arbitrio famae i fertur, detractio erit Eravis: sin minus, erit leWis. Item contumelia in se levis, potest e si e gravis respectu cierso et,. cui infertur, ut si sit taperior . pater. Ac. Imo .semper mortalis est . quoties fit ex animo graviter dederucorandi, vel contristandi proximum: nam sola voluntas Dravis mali proximo creandi sine iussa. causa est mort las. E coatra si conuicium absolute , ac in se grave sit, sed propter vilem personarum conditionem, aut morem
patrium loquendi. grave esse non censetur, veniale esse docent multi, qui mortalis non damnant pueros, mulierculas , ac viros infimae sortis, quum certis conviciis,
ac contumeliis apud pIebeios ustatis se lacessunt : quia honor vilium personarum his. iniuriis non censetur graviter laedi, nec his fides adhibetur. Fxcipe. a in sit inutentio Maviter Iaedendi, vel contristandi, nam haeo moris
Hinci I. mortia iter peccat,. Mi detrahit eum aoimo D tabiliter laedendi famam proximi, vel absque tali animo eam notabiliter laedit, aut dat causam ta is lassionis, a uertens , i vel advertere debens probabili en ex eo dicto, vel facto tale damnum inferri. Navare. ' λα Naae ratio defect is veniat is plerumque in solum venialis; qui ai non solet graevitet trudera famam pro imis, quum etiam iusti sine culpa veniali, non vivant. Is
tale dicere de quibusdam personis in munere, vel statu majorem Perfectionem exigente constitutis , ver. gr. Κpiscopo, sta inioso. Rc. quod habeat consuetudinem alicuisius peccati veniasis, via d. quod saepius Mus iussa bibat . sit vanus, M. Nam in talibus id censetur magi i mnmeniati , R eorum fama multum inde imminuitur, & ideo do. spiciuntur.3. Quamvis possit esse solum ueniale. referre, aut exprobare delectus naturales & in voluntarios, ut ingenii,
314쪽
les t en mortale est, si famae, vel honor inde graviter laedatar, vel si P mmus era ater contemnendus st. vi liorque. apud alios reddatur, ut si extra easus e pios de virci honorato, qui habetur nobilis, dieas esse igno. ialem, e/- parentes 'nam infamantia subiisse : Item
si inde grave damnum viteri sequatur, vel si in hei emexprobretur conviciandi causa, etiam .ill qui bravem mde m rorem patiatur. Nam mortale 'st Idausta causa, cocitristarct grav4rer promimum , vel erave damnum ei ferreis Deo per se moνtale esti nἰrrate Vesectum occultum natalium , v. gr. si dicas de aliqud eum esse il- Ieg 14imum; nam hosi inlitat hominem. idque molestius
L. - M' β', um si de illis, reseratur grave
ud trRcti , teneralibus nominibus qum onialia comprehendenti.
ω. mortalis est ouando cum omni o notabili aut magno e3us Porioulo fit, aut coeram talibus, qui probabiliter exasti instri Possiint tam maculas mDrtales. quam Ue- males concemurr ῆ nisi de solis venialibus, vel de sola
, )xv , milium deseehun in particu py detegit, sed solum in genere dieit. se de ili' .li 'tii. ' , qV0d nena o de illo facile suspiraretur ,α Tm gno pudore. x feeret, si diceretur e .il
,- Mut' non esse eum, qui communiter habem, emur graviter lamitur famae proximi , tiquRTH g aris eiuς defieinax nominatim de- eat hos 'bscuro loquendi modo grave aliis 22. ivngae deteriora, latere auditores intelliis i ta reamuν, quam forte re ipsa sint. A. 'nς ς' stitionis Trionae, pectatum ali P . N π censriue notabiliter laederae famam, i4 I o nfra mortalist ur fr de milite narres
ms, quas scis se de illis publice iactare'. ' r i o, q- est species eontumeliae, murrulis est quo-y 'u 3r o graviter confundendi proximum, Uel
risus gra ter eontri in di, allu contemni- ea grave malum inrertur sine causa iusta . . ' vet irridere 6, eum omnino parυ penis l . Vrimis inimare tit de ritis malo non
315쪽
stro Tracta ur δε IUitia, oe Iur . svit ius ad rem promissiam , tanquam ad aliquist sibi ombitum ex iustitia. Quod si millier corrupta nolit nubere seductori vesenti romissum complere , is iuxta multos nora tenetur inmotare, si sit aequalis e ditionis , ex reg. rur. 41. in o. mpυtari non debet et , ρεν θυι- no. Rae, si mon Do σε uos' per eum Darat faetendti- ti ex hae 6S i d. auum nou I ast per eum , ad quem pore inet , 2 omium condulo impleatur , b beri dent peνioda ae s im uo
Ei.im vero nuptias solum promisit, D mulier' non .la bet ilistam causani aliud exigendi Ioedi illarum. Sed iamta Pat,ormitari. tenetur eam do tardi, si femina sit longumelioris eonditionis, nec velit ei nubere: quia damnum,ti dedecus illatum non retarei retur talibus nuptiis , sed novum inferretur. Quod -rum est, si dam reum , Ad oe-deeus familiae inde sequeretur': ciam mulieri non fuit iniuste illatum , si c ut suppono sine di fraude , sed
sola promissione matrimonii adductae consensu in copuislam , sciens inaequalitatem conditionis. Sed quid si is, qui υεν - , vel ficta promissione moernmonii Ieduxit, aωt supravie, nee potes, fatisfarere nisi nubendo, rabeas votum eastera aut religionis PR p. si volumi secutum sit deflorationem , ex communi sententia tenetur ducere : quia i iam ante erat ius strι-ctum foeminae acquisitum , te obligarita eam ducendi . Quare votum non potuit esse do non contrahendo hoc
matrimonio; alioqui nullum etat, quum sit de re illicita ; sicut invalidum est votum dandi pauperibus id , quod jam alteri debitum in ex iustitia.
Si autem votum praeeesserit copulam, adhue se eundum communem , aut saltem eommuniorem sententiam , tenetur eam ducere . taltem post obtentam dispensationem uoti , quam tenetur petere si fiam votum ignora i .
Quia . I. executio voti non itaeundi m trimonium , Iam
facta est ei illicita respectu talim mulieris quum neri nequeat sine gravi eius, iniuria,. M auim. inquit De Lugo , obligatio voti Provenit scibum em libera voluntate gratuita voventis , qui sibi imponit talem obligationem . Non potest autem aliquis velle se obligari tali genere obligationis in praeiudicium iuris. aIieni quiae non pmest ipse propria aut horitate Mieno iuri demeruis . Unle Votum involvit hanc conditionem tacitam : Si moero implere ,sne praeiudieio iuris alterius. 3. Si quis vovisset daedi omnia bona sua pauperibus , si postea gravem iniuriaem in bonis alteri inserret . tenere uri resiluerU per bona votouromissa pauperibus . Tutio potest, R debee eetere di-
seensationem voti, seu dila tonem executionis eius e quivis enim tenetur adhibere media lieita neeetaria ad Metum iustitiae exercendum, Si tamen feminae stivisset V tum, tunc corruptor non tenetur eam cluem , quia' iunon bena, fide contra F; quum rideret eum non re st
316쪽
Wasatus de Iussista, oe Iurec 1 licite nuptias promittere'; nisi forte ipse ei persuaserit se
facile obtenturum dii pensationem , quo casu tenetur eam si
us id dicendum de s eductore mulieris non υim in s R p. Patet ex diciis . Itaque qui viduam honestam . vel mulierem ab alio corruptam , sed quae passim virgo habebatur , promissione matrimonii etiam simulata seduxit, tenetur eam ducere, si ipsa uelit. Nam hare promissio. facta est in modum contractus , od tit faetas quum mulier det sui corporis usum , ut ille promissa perinficiat . Quod si fieri promisit, adhuc tenetur; quia tenetur tollere deceptionem, & injuriam illatam. Si autem vi , aut fraude sine tali promissione seduxit, tenetur ante sententiam Iudicis damna inde secuta compensare , quum sit injusta. illorum causa. Quaest. II an quid tenetuη , qui sub promi sone m sνimonii es Uanguineam υiolaυ te Sie respondet De Lugo .: Si impedimentum sit tale , in quo Papa numquam soleat dispensare , ut inter eon an guineos in primo gradu tran verso, vel certe in quo non soleat dispensare , nisi ex grauissima causa . qualis tunc non datur; tunc promissio est invalida propter impollibilitatem rei promissae , ac proinde solum erit obligatio satisfaciendi, ad resarcim di damnum alio modo , si quod injuste illatum est ; quod non contingit quando foemina non fuit decepta, non vi , aut metu coacta . Si vero impedimentum est tale. in quo dispensari soleat ex causa , qualis tunc intervenit. A macrimonium promissum fuit sub conditione dispensationis ; tunc promissio illa obligat ad procu randam dispensationem: quia totum id , quod promittitur, licitum est, di possibile; nempe procurare dispensarionem. λ ea obtenta matrimonium contrahere. Imo i
dem censet, etiamsi promissio matrimonii facta fuerit simo illa conditione ; modo uterque impedimentum noverit. Ruia conditio dispensationis utpote necessariae subintelligebatur ἰ nam conditio, quae de iure necessaria est ad
valorem actus promissi , semper subintelligitur in ipsa
promissione: tae iii autem, Rex pressi eadem est vis. Porro si quis consangu ineam per σim , metum, aut fraudem, absque promissicine matrimonii corrupit , tenetur resarcire damna illata. ti secuta . quia fuit injusta causae illorum, Copulam obtinendo per iniuriam. duod si aliter damnum resarcire non potest , nig eam ducendo , tenetur sibi dii Pensationem procurare, ut eam ducat; nam 'ut tenetur
ad damnum illatum resarci ndum , tenetur adhibere media ad hoe necessaria . Ita De Luos .
Quaest. III. ad quid leuentur adulteri ROD. I. Si partus non sit secutus . adulter secundum
multos tenetur solum ad satisfactionem honorariam maxi-
o praestandam pro injuria ei illata: quia ero iniuria ab
omni damno reparata non debetur ex iustitia , nisi sati
factio per signa doloris, & submissionis , ut petitionem
317쪽
veniae, dic. Quae tamen locum non habet, quum Iniuria ignoratur; nam satisfactio honoraria non fit, nisi scienti se injuria affectum , quum consistat in platatione animi iuste offensi. Unde non est exhibenda marito , nisi iniuispiam norit, di eam eupere putetur. Reis. a. Si proles ex adulterio nata sit, tenetur adulter prolem alere ab anno tertio, R dei neeps . donee fibi de
alimentis providere possit ἐν a partu ad tertium annum inis elusive ipla mater. ex eap. a. de eon υσνs infid. in defectum matris tenetur pater vicissim . Reis. 3. Adulter, & adultera tenentur aeque primo , Re X aeSuo compensare damna . quae obveniunt marito, RIegitimis haeredibus , ex sustentatione . haereditatis partiistione, & legatis. donationibus proli spuriae factis a conis sanguineis patris putativi, vel matris in damnum legitimarum prolium, quibus alioqui cederent. eommunis sententia : Quia uterque est aeque principalis causa iniuissa horum omnium damnorum : nam uterque posuit actionem injustam, ex qua sequitur Reneratio prolis. ac deinde omne tale damnum . Et ad id tenentur singuli in solidum ex alterius defectu, di c. ult. de iniur. Sr eu a tua datum es damnum, veι ἐυώνia irrogata, iure super bis fotis facere te sportea. Idque ex communi sententia , etiamsi adulter suppofitionem non suaserit. Quia nihilominus estaeque Primo causa horum damnorum ac adultera ; nam quum generatio prolis in muliere coniugata sit vera causaneceptionis, ac suppositionis, di ad actionem generativam
injuste uterque aeque primo concurrerit. uterque est aeque Primo causa damnorum inde evenientium. Neque refert, si alteruter alterum ad adulterium induxit sine vi. & dolo : nam consulens ut consulens non est damni causa principalis respectu exequentis . Uterque autem e eis cutioni mandavit causam damnorum, nempe adulterium.
Si tamen alteruter vim aut metum gravem etiam reUe
rentia Iem incussisset, hic teneretur de omni damno: nam esset soIus causa principalis adulterii, di consequenter damnorum ex eo secutorum. Alter uero teneretur solum incius defectum , quum sit causa minus principalis, ut poto minus voluntaria, nec posuerit eausam damni , nisi perinjuriam a priore sibi illatam compulsus. Reis. q. Si probabilius fit prolem ab adultero esse genitam , tenetur adulter , & adultera compensare omnia damna ; nam tune non possunt prudenter negare esse suam , ideoque se obligari ad componsationem damn rum, S utrumque prudenter iudicare possunt.
Fed quid se dubium sit , utrum ab ipso adultero, an amarito proles sit genita . Reis. Tune tenentur adu Iter. I adultera restituere mari
ro , vel ejus haeredibus , pro ratione maioris , vel minoris dubii, iudicio prudentum. Ita Molina , Rebeι. Lum oea Ili . I. Quia uterque est eausa in iusta periculi pretio aestimabilis, quod subit maritus prolem alienam tanquam Pr priam
318쪽
Tνactatus de Iasilia , oe Iure. 273
priam alendi. a. Iniquum est, ut in dubio damni tot uini Ilius periculum subeat innocens ; ia causa iniusta talis periculi , quae posuit actionem de se damnificativam, sit omnino libera.
Obi. I. In dubio nemo spoliandus est re sua, R inelior est conditio pol fidentis.
Re D. Hoc axioma aeque, imo magis favet marito , quam adulteris . Nam ille est in possessione suorum honorum , quibus in dubio non debet spoliari, R insuper eieerto facta est injuria de se damni illativa . Spoliaretur autem in dubio ii deberet bona sua impendere ad alendam prolem dubiam: nam quamdiu dubium est, an prΟ-les sit ab ipso , an ab adultero ηenita , dubium quoque
est an ipse, an adulter teneatur illam alere; neque enim tenetur maritus alere nisi . suam prolem .
Obi. a. Proles in dubio an sit legitima, debet praesumi Iegitima: nam ratione matrimonii est in possessione suae legitimitatis, qua non debet pri Uari ratione dubii . Reis. Proles debet quidem tunc in foro externo praemismi legitima, & habet etiam in foro interno ius dividendi haereditatem eum legitimis. Sed quia in hoc dubio
manet marito periculum certum damni subeundi ei a quod adulteri eum iniuste conie eerunt, hi tenentur hanc iniuriam pretio aestimabilem resarcire. Et praesumptio illa est soluin in gratiam piolis innocentis. Quaest. Iv. Quomodo tenetur adultera damna eompen
Iare Z . Reis. I. Adultera tenetur, quantum fieri potest citra famae iacturam , R vitae periculum, procurare, ne quid damni maritus , R legitimi haeredes ratione prolis spuriae
patiantur. Es eommuni se mantia. Quia si omnibus modis, quibus potest, non caveret damnum marito , & hae in redibus , iis inferret iniuriam, quum posuerit actisne miniustam damni illativam. Hinc si habet bona propria, tenetur ex illis damna compensare. Si non habeat, tenetur rem familiarem dili entius administrare . de cultu cor poris sui, A sumptibus solitis propriis detrahere quantum potest, spectata conditione status, valetudine, iac. Item relinquere in morte solis legitimis tantum ex bonis, de quibus libere disponere potest; L secundum multos religiosum statum seu rio suadere , si ad eum idoneus videatur. Rev. a. Si hiice modis plene potest damnum compentare , Mon tenetur re lare erimen suum: nam tunc nullum damnum inde sequitur leti timis haeredibus. Si vero non potest, nee iudieat prudenter illud impeditum iri,
si detegat crimen sirum, tunc nec tenetur aperire , qui Rimprudenter, ti frustra aperiret. Imo etiamsi judicaret posse averti damna haeredibiis per illam revelationem ,
non tenetur crimen suum occultum revelare cuin periculo mortis , vel gravis scandali, discordiarum , perpetui odii mariti, infamiae totius familiae, vel propriae, saltem publiεae, si non sit suspecta . vel alterius mali multo Μ s gra-
319쪽
ω . Tractatus da dimiis, εν Isis savioris, quam sit damnum haeredum. eoinmurisntentia. Prob. I. e c. v. ds Pinis. ubi Innocentiu ς
Ia I. consultus de quadam muliere, quae partum sibi supposuerat, ne bona mariti ad alios devolverentur, esse ne abist endae. quum ori men suo marito timeret detegere, respondet Pontifex ; Sicut mulier, qua ignorant marito da adu Irerio prolem suscepit , quamυα iae viro ius tr meae confreis, non os pin.tropis Murmoda ; ita nee illi dabis pinirentia d- x νβ. . . sed eo etens fatis. Dctio per dυμο- Faeeraeopem ei debet injungi. Ergo non renetur cum tali metu crimen detegere : si enim teneretur, & noti et, non esset eapa. abinlutionis. a. Quia tune maritus, & haeredes non sunt rationabiliter inviti ;& tune restitinio censetur moraeliter impossibilis.
Si tamen mulier sciret, spurium esse νalde bonum, ac prudentem . di sibi fidem habiturum, δo haeredi ratem-ces. i.rum, nec crimen ejus revelaturum, quod vix , R r et i is me praesuinendum est teneretur ei detegerσ. uuiae infamia nocentis apud unum, aut alteram postponenda est gravissimo innocentium damno, euius est eausa liniusta ; ut patet ex eo , quod iuxta eommunem sententiam
liceat grave peeoatum alterisv oceultum aperire terrio, nd avertendum grave damnum ei ab illo altero impenudens.
In praxi tamen ordinaris nora est obliganda adulterae ad erimen suum aperiendum, fise misito, ob gravia mala inde obventura, quae ordinarie imminent, stae spurior quia haec revelatio en orclinarie inutilis ad ave tendum damnum: nam filiuν, iuxtae gommunem sementiam. Matenetue credere matre iuranti eum este spurium , nil is probat certis argumentis, ut si te me eonceptionis, stante, R post ostendat maritum absentem fuisse, &e. Nam qui nascitur in conjugio legitimo, censetur esse legitiis
mus, nisi contrarium ostendatur. ,, NOTA. Quae dixi de adultera , & filio spurIo . dieeata sunt da fllio supposito, quem mulier supposuit . ae finxit esse suum , neo hae est as ad alios ronisaei diam iniuria his facta ea, quae eo. .. dom modo tolli fi vel resarciri debet.
cium temestanum, detractionem , . cammmam , ' contumeliam , ω de necessaria resi Anon
D. Iusurratione dictum es tract. de peccatis eap.
iaest. I. H tuis pe/casum es iudicium temeraνium, LO rem fuisicio, ae dubitatio temeraria
NOTA . i. Dabitatio est sui eatio intellegas inter astin sum .
320쪽
. . di dissensum. Suisset est ineli natio . seu eo ne itatio mentis al. asse attendum uul Parei, se tamen. ut nondum absolute ei aruis sentiatur. Iudicium est airensus mentis, qui si sit eum formuli... ne oppositi , dcitur ostinio ; si siue tali formidine . voeatur iudi-- sium firmum . Hi actus sane temerarii, quando sine lassi ten- , tibus indiciis., seu rationibus eoae istinatue I xam si ex suruse ficientibus motivis , non sunt tame rarit . ut si iudices Petram
se esse iniustum , quia usuras exigit. Charitas tMnen postulat , ut ,, dum opus externum excusare non potes . encuses intentionem. M vel indeliberationem . si P lfis . aut totum Deo discutiendum retin. , quas. Porro ma 1 ra indicia requiruntur ad prudens iudicium , is quam ad sumital uein . uel dubitationem , quum plus sit iudic ,, re, quam suspicari. vel dubitam.
, , NOTA R. Levia sunt indici R. quae eonsiderata facti , 2 perso. nas qualit te . aliisque circumst antiis. ut loei . temporis , dcc., , non sussi. iunt ad movendum M tuim prudeatem . At bonum ad sic , . dubitandum , suspicandum . vel iudicandum de proximo. Gravi R., autem sunt , quae Omnibus illis confide νatis movere podsunt pro- ,, hum, dc prudentem ad dubitalidum vel male opia indum . seu, . iudicandum de Proximo : quum enim liaec mater in sit moralis . ,, non potest alio modo definiri , quodnam sit leve . quodnam gra- ve iudicium . seu argumentum , quam ex prudentia , dc b n, ,, uiri iudicio, ait ulvius rom. 3.
Reis. X. Temerarium. de re graui proximum infamante juaicium etiam opitiativum , quod cum plena Advertentia conci Pitur, est mortale contra iustitiam. Ita omnes da judicio firmo, oe communis es se sit eatia inter reces riores , tesse oo Lugo, de iudicio etiam opinuivo, sic formidoloso. Prob. I, ex Matth. Nolite iudicare , Ni non judicem imi . In εο o e m iudicio iudieaυeritis , i dieabimini : an qua mensuνa meosi fueritis , remet oleo rvobis. Et ex L .. 6. Nolite iudicara, ct non iudicabimini. Nolite condem uare, a non eo niamnabimini. Et I c.
q. 2 3 iudicat fratrem Dum . det-abie legi , oe iudicώς legem. Ubi generatim , R inaistincte prohibetur graviter omne iudicium temerarium, ti proinde non solum firmum iisd etiam opinativum. i. Quia per illud fit gr Uis inauria proximo Nam eraviter violatur ius, quod habet, ne sine lassicienti eausa iudieetur malua, auc vi- Iis, S perdat bonam existimationem. apud alium: hocque homines molestissime ferre talent. Quare est obli 3λ- tio illud iudicium statim depcinendi. ut tollatur iniuri
3. Ex hoc ruo, quod aliquii malam opinionem babet do
deo iniuriatur ei, ait S. Th. a a. q. 6o. art. 3. ad a. t ν que Nolite ante temρus iudicare, quoad usque Ucni φDominus . qui oe IIuminabie abscondita tenebrarum, πmanifesabie consilia cordium. I. ad Cor. Φ.
Dixi I. Temerarium. Nam iudicium de perfanis , lue quandoque sir fatium , non tamen semper ess peccaium, nisi quando omnino temeraVium , ait S. Th. quod lib. I 2. art. 34. Proximus enim non habet ius, ut aestimetur probus ab eo, cui crimen eius sufficienter cognitum euo