장음표시 사용
131쪽
I32 LIB. XLVIII. BI . TIT. VIII.
4 Verbum legationis non solum eum continet, qui publice ad hostes , se deratos, apud exercitum legatus est, sed et cui cura alicuius rei extra ordinem iniuncta est; ut si qui legetur ad frumentum emendum, aut similia negotia expedienda. Quid si a municipibus legatus quis sit ad Principem p Videbatur dicendum, hunC non Contineri; quia municipia habentur loco Privatorum, L. bona i5. D. M V. S., et ideo legatus municipii non publico iudicio, sed extra ordinem
coerceri videtur , L. I. D. de legat. Verum eum modo dixerimus,erimen hoc etiam ad municipales magistratus Pertinere . consequens est, ut et ad legatos municipiorum pertineat. Tametsi enim proprie loquendo municipii res non sit publica, in multis tamen Pro Publica habetur ; et legati municipum iisdem sere privilegiis gaudent, quibus legati Principis , am P0Ρα-li Romani, L. legatis 8. D. Ex quib. caus. mai., L. T. C. d. , L. non solum Io. Pr. D. de Excus. tuti, L o
L. legato I a. D. de Mac. et excus. mun. , L. Paulus r
spondit 8. D. des legat. , L. 3. C. eod. L. S. sed etsi de
re D. ad L. Iul. pecul. Nec mutat, quod deserens Iegationem extra ordinem puniatur , d. L. I. D. delegat. Non enim inde necessario inferri potest eum, qui in legatione quid accepit, quo minus ossicium saceret, repetundarum non posse postulari N). Disa. Cui. . Verba, munera , O scio ministerio Publico, snot ual. oba. 6. de generalia; quare et comites Praesidum , et officia
Ies , et adsessores, et gnitores, et iudices pedaneos complectuntur, L. 5. D. h. lit., L. 3. C. eod. , Paul. 5. sent.
28. , L. 38. S. iudices D. de poen L. 3. C. de adsessor. ι Item senatores, qui ob dicendam sententiam pecuniam acceperunt: centuriones, qui ob Iegendum mitten-
3ὶ Falsa prorsus argumentationis ratio. Non enim publicum darepetundis iudicium ea ratione ad Municipia produci potuit, qua Avetor existimat ambitus crimen publicum in municipiis locum quoque habere. De hoc ita Modestinus in L. tante. de Leg. I. sib. meo Lex in Urbe hodie ceς at, quia ad curam princiρis mα- stratuum creatio Partinet, non ad Populi I Morem . Quod si μ nuniet is contra hanc legem magistraeum aut saeerdotium quis tierit ρer Scium centum aureia eum infamia punitiae.
132쪽
dumve militem , , L. 6. S. lege Iulia D. h tit. Item eos,
qui salsum numerum militum retulerunt, L. uti. S. Pro limitaneis C. de ostpraef. Ayr.: qui OccaSione transitus militaris per concussionem aliquid acceperunt, Nom. Iro. Praeter hos, subdunt ut etiam huic Legi , qui in acceptum tulerint opus publicum faciendum, frumentum publice dandum, praebendum, adprehen
de udum, sarta tecta tuenda, antequam Persecta, Pr
bata , praestita lege erunt, L. 7. S. illud quoque D. h. tit. Proconsul , qui legatum ante se de provincia dimisit , L. meminissc I O. de ossc. procons. Senator , qui navem maritimam habuit, L. aufertur 46. S. quod a
praeside D. de iur. fisc., L. 3. D. de Vac. Et excus. mun.
Porro quod ad Praesides et magistratus attinet, 6 inon solum ex suo delicto tenetur , si ipsi illicite quid Beceperint ; verum etiam ex delictis comitum , ct ministrorum suurum, in quadruplum conveniri possunt, L i. C. h. tu. ). Eorum enim culpam , ut Cicero ait, Cie. ad Q. ipse Praestare debet, pulus est eligere fidos, obserulis C Rtro' re Suspectos , merceri corruptos. Hic quaerunt in te Pretea an praeter quadrupli poenam , etiam gravior
aliqua Praesidi ob delicta comitum infligi possit 2 Et
4 In est, L. i. C. h. t. mentio fit domestici , manipularii et ministri . Nanipularium L. I. intelligi putat Iacob. Gothois. vilem et
fregarium militem ; sic enim Theodosium a maiore ad minus hic Procedit non solum qiaOd eitas non dicam domestietas ι aeae maniρα- tortur et minister acemit. Ministri distinguuntur a manipulariis et domesti eis . et quidem minores et insori Oris ordinis. Erant igituum inistri privatae vitae, quos sibi met ipsi magistratus eligebant. Domesti eos enim publice eleotos accipiebant. Comitum autem ita est. L. nulla fit mentio; varum eorum m. minit L. 5. C. eod. Agitur ibi de Comite domorum qui possessionibus , praediis, domibuti eorumdemque hominibus , ad Principem spectantibus praeerat. Porro Procuratores moram quandoque nectebant perisionibus sol Vendia, obtentu concussionis sibi factae a Comite domorum et Valentinianus autem non modo viseo consul in m h. l. voluit. verum etiam ipais tu et Procuratori hus , et ita quidem , ut si intra anui spatium mota eone ussionis albi saetae notione Comes domorum γ' rundarum convie tua suerit, id quod restituarit in pensionem a Pro curatore inserendam imputetur, si vero an uo laeuerint, nulla ipsi a secusatio amplius pateat, nulla allegatio concussionis, nulla vox advocationis ulterius admittatur, aed p. asionea sis ea devitae absqne ulla tergiversatione praestentur.
133쪽
Rald. et Sa- recte respondent, non posse ; crimina enim gravius, p. sis. qu. V Π Γοδ d , dolo non culPa committuntur', Praeses iis . n. 14α. autem qui comites non abstinentes eduxit, culpam a. I aur, ad h. gis , quam dolo delinquit; sussicere ergo debet ad poe- ς P nam quadrupli exactio, de qua sola d. L. I. loquitur. Quod si sciens prudensque homines rapaces Secum eduxerit, aut cognitis rapinis eos non coercuerit, dimi-2erit, etiam graviorem poenam sustinere debet; nihiI enim interest ipse De expiles provinciam, an Per P me datores id facias. Cieero iv. Verr. Cohors tota illa tua. quae plus mali Stelliae dedit quam si centum cohortes fugitι Moriam fuιssent , tua manus sine contrOVersia fuit, quidquιd ab eorum quoρiam raptum est, id non modo tιbi datum , sed tua manu numeratum iudicari
Necesse est. Et mox, Si enim innocentes existimari Molumus , non solum nos abstinente, sed etiam nostros comιωs Praestare debemus. Primum omnium Ορerra
danda est , ut eos nobisciam ducamus, qui nostrae fa- ναο cvitque consulant; deinde si in hominibus et genaeis nos ves amicitiae fifellerit, ut Mindicemus miseSos faciamus Paulo post, Tu ctim et tuos amicos in Pr Minciam quasi in praedam inuitabas , ac cum illis ,
o Per cos Praedabare, et eos in concione anulis aureis donabas ,non statuebas, tibi non solum de te, Aeae etiam de illorum factis rationem esse reddendamὸ Η
Cterius Cicero. Videamus nunc , an intersit aliquid . utrum in causa boua, an mala acceperit aliquid qui in magistratu , vel officio publico est. Nihil interesse Patet luce meridiana clarius L. 4. D. h. lit., L. R. S. ureo de cond. ob tur . cnus. im si riori. licet Rccipere, qMο magis officium sucias: si turpiter datur, quod M...., ,. iudivi ira b0Hu enusa datur, utique ne in bona qui-arb. 4έα.n.6. dum causa MCCi Pure licet. Itaque nullo modo audiendus Menochius, qui existimavit, iudicem in causa civili pretio accepto bene iudicantem, tantum ad resti tutionem dati teneri. Recte olim Cato: Magistratus non magis orari de iis dobet, quae aequa Sunt, quam so Cori ea, quas iniqua sunt. Sapienter Plato xii. de legib. Qui ρatriae in aliqua re ministrant, nullo modo munera recistiant ; nec ulla occasione, aut ratione nobis
134쪽
persuademul, in rebus quidem bonis susc*ienda essa munera, in aliis minime. Nam nec cognoscere fracias eFt, neque cum cogno ris continere. Idcirco tutius est legibus Οἷ temperare , dicentibus nullo Pro Patriae mianisterio munera esse susciyienda. Si quis mero minus Obten erasse damnatus fuerit, moriatur. Huc usque
Plato 5 . Quid autem si datum fuerit iudici remine.
Tationis clausa, non ut saceret , Sed postquam iaci set officium it Bariolus , quem reliqui certatim sequuntur , existimavit, remunerandi causa magistratui dari aliquid posse , eo quod remuneratio non sit propria donatio, quae absoluta liberalitate in donatarium conseratur , atque ideo nec in Sinuatione egeat. Verum communem hunc errorem recte notavitΑlciatus;
nec difficulter refellitur ex L. ult. C. h. tit. d. L. 4. eod., L. I. S. hoc autem iudicium D. de calum. Quibus ex locis adparet, ne quidem post depositam admuistrati nem, eos pro beneficio tempore administrationis praestito aliquid capere posse; nedum ut durante magistratu aliquid accipere possint. Idem confirmat Cic ro Di. de Leg. cum ita sancit. Donum ne cuiunto nemo danto, ne Me petenda, neMe gerenda , noWs gesta Potestate. Nec iuvat Bariolum L. Aquilius 27. D. M donat Non enim ibi Praetori, ut perperam olim legebatur, sed Rhetori , ut in Florentinis legitur, donatio iacta est. Sed nec valet consequutio ista: Remuneratio non est absoluta liberalitas : Ergo mugistratui. vel iudici fieri potest. Vetat enim Lex etiam remunestrari iudicem ; nec est obscura ratio Legis : nam si r munerari iudices liceret, inescati lucri spe, darent lites secundum locupletiores potius, quam secundum pauperiores; quoniam horum tenuita3 lucri spem prae-
. ,) Nee in bona ratias Iudici lieere munera neeipere et ipse Au ctori non invitus adsentior. Verum , si Iudiei in hona causa munera accipienti capitale supplicium irrogatur, quemadmodum ves Plato t. c. qua ratione eum puniemus, qui pro accepta Pecunia, invii a Themido indieavit 8 Si enim in hae saeti specio maioris gra- itatis scelus deprehenditur, maiori quoque piaena id ips- eD-- cini oportet.
135쪽
eipit. Ut taceam, quod ipsum illud controversum sit. an remuneratio sit donatio impropria. Contrarium enim non male defendisse visus est Pinellus, ea potissimum ratione, quod alioquin vix paucissimae essent donationes propriae , et persectae dictae ; quippe, cum nemo fere donet , nisi aliquo donatarii merito, aut DL scio provocatus. Dicet aliquis: Quid, nihilne ergo licet capere iudici, vel magistratui Z ne donum quidem , vel munus, vel xenia Z Xenia excipiuntur: in
quibus tamen capiendis veterem Graecorum sententiam observare iuveritur , ut nec omnia accipiant, ne que passim , nec ab omui hus : namque valde inhumanum est a nemine accipere , εed passim vilissimum , ab omuibus avarissimum. Sunt autem xenia . edulia ,
quae intra proximos dies prodigi possunt, et hospiti bus hospitulitatis gratia dantur: si eduliorum modulta excedant, mandatis improbantur , L. solent 6. S. noravero in totum D. de sis procons. L. plebiscito I s. D. M 9ss. Prae. Quod ad dona, et munera attinet, ea quoque Leges accipi vetaut. Cicero d. loco Donum ne ςviurato . Plinius iv. Uist. ix. de Iulio Basso: uoreosin lex et incautus quaedam a proseincialibus utame-cus ac verat , nam suerat in eadem Pros incia quao stor. Haec accusatores furta ac ruinas, se munE m Mocabat, sed lex munera quoquo acciρi Detrat. Cori-tra tamen Iurisconsulti tu L. L. 6. S: ult. , L. 7. S. I. docent, ab exceptis pcrsonis , sobrinis scilicet, τι iis qui propiores gradu sunt, nec non ab uxore in infinitum copi posse: a reliquis , non plus doni . mu
Deris in anno accipere licere , quam quod sit aureorum Cetatum. Verum nihil hic contrarii: Quod enim Iurisconsulti respui doni , dona, munera capi P0Sse ,
dum ne in anno excedant quantitatem aureorum Ceri-ιum: id ipsum de xeniis accipiundum esse Modestiuus arguit in L. plebiscito 18. D. de ost. Praos. , cum eribit, plebiscito contineri, ne quis Praesidum inu rius, donum caperet, nisi esculentum , peculentumVo, quod intra dies proximos prodigatur. 1am si douum
136쪽
talis illa laxatio ad esculenta pertineat. Adeoque recte
ab interpretibus nonnullis traditum videtur , extra Xenia crimen hoc etiam nummo uno contrahi. Ut enim Veli eius Patereulus testatue , tirator lib. H. , Pr κι I-ri magis voluntatem peccandi intuebantur, quam modum : et quid , non quantum admissum foret aestimabant. Ceterum, extra Xenia annonas comPuto, quas provinciae Praetori praestubant , L. un. C. de annon., quas , si moderate fieret, in cellam etiam aestimare .
praetori licebat, ut Asconius in divin. tradit. De his an nomis Cicero loqui videtur, 'ist. ad Atti c. cicito, non modo nos fenum , aut quod lege Iulia dari soletis non accipere, sed ne digna quidem; nec Praeter quatuor lectos , et tectum quemquam accιPere qιtidquam ι multis locis ne tectum quidem, et tabernaculo manere plerumque. Ut igitur concludam, extra annonas, et xenia nihil accipere Praesides, et mugistratu S POSSunt. Nec interest, utrum titulo donation S aCc p arit, an illicitam donationem volent specie emptaon s , locationis , mutui, vel euiuscunqua stiter Iuε D tractus. Quinimo emptiones Praesidum simplicuer impro hantur , ne metu imperii vilius addicere res suas provinciales cogantur , L. un. G. de contr. ill l . , . Οιenti.
q. ult. D. de of procons. , L. Perι. S. I . D n. tιtia L uti. C. cod. Eleganter Cicero vi. Verre. Quae βιι causa , cu maiores nostri , eos, qui cum Potestate, aut ιπα-tione in proMinoia sunt , tam dilιgenter in P Mineιι sab emptionibus remoνerentp Haec, indicea quoa Put barit , C Ptionem esse , non emptionem , Cum menμι tori suo arbitratu Mendere non liceret in Pr OMιncιιS, intelligebant, si is qui esset cum imperio ac Potestate, quod GPud quemque esset, emgre vellet, idque ei lι-ecret, forte, uti quod quisque Mellet, siMe esset menale, sis e non esset, quanti mellet, auferret. Prohibent ne etiam simpliciter foenus exercere in provinciis: aeci
Pere Pecuniam laenori non prohibentur , dum ne id fiat in fraudem Legis Iuliae , L.principalibus 33. . et L. seq. 34. D. de reb. cred. , L. pen. C. Si cert. yet. Alii has leges componunt aliter. Praeses , inquiunt, Ut Praeses, potest Pecuniam laenebrem sumere ab eo, qui tib
137쪽
apud ipsum non litigat , d. L. 34. Praeses ut iudex Non potest sumere ab eo, qui apud ipsum litigat , d. L. Pen. C. Si cera. Pet. Recte , dummodo priorem distinctionis partem ita circumscribas ; ut possit quidem Praeses, ab eo, qui nihil ab ireo postulat, pecuniam stenebrem accipere , modo non fraus Legi Iuliae
Illud postremo pene tanquam parado um notandum incidere in Legem Iuliam non solum eum, qui accipit, sed et qui dedit, L. uti. C. h. tit , cum tamen ipsa criminis appellatio reclamet, nec repetundarum
postulari Proprie possit qui dedit, sed qui accepit θλ
6ὶ Quamvis et ipse Filangieri in aestimatione huius criminis inἀsti tuenda velit ut distinguatur acceptum munus ante redditum iudi eium , a munere accepto post latam sententiam, quasi in priori ea-eu gravius crimen appareat, quam tu posteriori, attamen mihi magis arridet Auetoris opinio, qua proposita distinetio resutatur. Hi ne in L. 6. C. h. t. cautum optime raperitur, ut qui ad Provincias rehendas accedunt iurati inter gesta depromunt se Wω administrati ι ibus sortiendis neque dedisse qui Φiam, neque daturos unquam PDas modum fore sise per se, siWs Per internositam Personam iaIrati em texis, xacramentique aut uenditionis . donationis titulo , aut Glia Melamento ortiuscumque contractua, est ob hoe nihil penitus eam in administriatione μυώιυs, qMam mst depositum ossi cium Pro aliquo Praexιito benineio te ὐre administrationis, qMam gratuit.
Crimen, quod propria re etiaαdartim dicitur perseetum nequa quum Potest intelligi, quin pecunia, vel quid altu caeceptum suevit ab eo qui in Magistia tu, mitii steriove publico est, quo magisu ut mitius ossi ciuiu taceret. Verum idipsum non impedit quominus eiusdem accieris non , reus princi alia sed Particep , et accσεxorius, Sit qui Magistrtilum ultro corrupit, ea plane ratione, qua genera rim admissi erimitiis partieeps hahatur qui alium suasit et impulit nil illud perpetrandum. Quaestione ita explicata , nullam equidem uni inuem video. quare Auctor Maradoxum notaverit, quod in hoe Crimen iuri dat non ille solum qui accespit, aed et qui dedit. Iniustitiae nota in eo potius depreheuderetur, quod ea clem poena Coer-ovtur et Magistra ins qui ob ossicii exerciliam per unium accepit, et Privatus aut cunilom dedit. Certum entui est maiorem Personae, quae publico initiis terio fungitur obligationem inesse , ue quo ma-Mis . aut quominus ossicium iaciat, pecuniam vel quid aliud acci-Piut, quam privato Civi , ne donis. imi veribusve Magistratum cor rum Put. Praeclare Cie. in Ver . IV - Non flagitiosum tantum.
oed omnium etiam turpissimtim moΣimeque nefarium mihi Didetur ob rem iudicandam Meetiniam aec*era, pretio habere addiGam in dem et religianem ,
138쪽
Duplex olim criminis huius poena fuit; altera litis i
uestimatio, altera exilium I). Lis aestimabitur vel
simpli, vel dupli , vel quadrupli, ut Asconius pas
sim in Verr. testatur: plerumque tamen dupli, ut idem seribit Verr. 2. In libris vero nostris quadrupli tantum mentio fit , L. i. et ult. C. h. lit., 3. C. de ad ess. At extra litis aestimationem , non solum exilium , sed et mortem , relegationem , Verbera , confuscationem leges interminantur , L. 7. S. ult. D. h. titi, L. 38. S. iudices D. de pocn., AMM- 8. cv. 8. S. I. Ut re-Cte e X d. L. 7. respondere possis , poenam huius oriaminis non amplius certam , sed arbitrariam esse', a
pro mensura delicti infligi. Itaque capite puniuntur,ri ob hominem necandum pecuniam acceperunt, d. .7.In exilium mittuntur, aut ad tempus relegantur iudices Pedanei pecunia corrupti, d. L. 39. S. iudices. Illorum enim gravius: horum, qui non nisi de pecuniariis caussis cognoseunt, lavius admissum est. Exilium Porro sequebatur honorum Publicatio: nec tantum
a) Ex lege xii. Tabularum capite plectebatur Ilulex, Arbiterve, qui pecuniam ad iudicandum acceperat α Si Iudex, Arbia Me iure
tua . Ob rem iudicandam pecuniam acemit eo ital esto . Huiua legis meminit Caecilius apud Gellium noce. attic. xx. , 1. π Nisi duram esse Rutes legem, inquit, quae iudicem arbitriami e iure δα- eiam , qtii ob rem dieamdam Aeciauium acemissa convictus en , cqite Punis .
139쪽
di damnati bona publicabantur, sed et mortuu reo quaesti Oue instaurata heredibus auferebantur, L. ex iudi- Val. s. e. z. Ciorum uo. D. de accusat. Nec adversatur , quod Valerium legimus , Licinium Macrum cum videret re Petundarum se damnandum, ne bona hastae subiecere Π--Plin 3.Εpi, tur, Vesuntaria morte Poenam praecurrisse , eaques. Te Cognita nou ausum Ciceronem, qui id iudicium cogebat, de eo pronuntiare. Fuisse enim hoc ius quandoque intermissum Plinius hia verbis docete Baia rica etiam in defuncti de repetundis accusatione Per stabat. Proseisum hoc lagibus, intermissum tamen, et post longam intercapedinem tunc reductum. Diximus, bona rei publicata fuisse: sed ea publicatio parum ad Aseon. 3. locupletandum si scum videtur attinuisse. Ut enim idem ver, Asconius scribit, litis aestimationem proscriptis rei bonis sectores curabant. Sectores autem dicebantur, qui spem lucri sui sequuti , hona condemnatorumae mel auctionabantur, proque iis pecunias pensit Bant singulis; ac postea pro compeudio suo singulas quasque res pecunia populo venditabant. Ut ut sit, Modestinus in d. L. uo. D. M accusat. ita aperte Scribit, bona reorum sis eo etiam post mortem eorum Vin
dicar ι , ut nullus inficiandi cavillandive locus reli eius sit a .
ci: Quamvis Modestinus in est. L. Io. de accusat. aperte inquiat etiam post mortem rei exerceri repetundarum et maiestatis iudi-eium , nec non subdat bona reorum siseo vindicari, tu ea tamen haereo sanientia, ut bonorum publicatio favore Fiaci post mortem xeorum ad solum maiestatis eri mea referri debeat. Huius sententiae milii auctor est gravissimus Papinianus qui in L. I 4. ad Leg. l. pecul. et e. tradit publica iudicia μαωlatus , da residuis et r-μetundarum similiter adMersus heredem exereret verum hac addita ratione . cum in his quaestio princiρalis ablatae pecuniae mo eatur. Euietius ergo adversus heredem memoratum repetundarum iudiciuna exere et ur. quatenus illud una ablatae Pecuniae quaestione circumscribitur. iii no recte interpres explicat legem A. Cod. Theod. ad Leg. I. Re eeund. quae est a. Cod. Iustin. eod. tit. hisce ver bis m omnκs Iudice sciane, quidquid mala rvuerint, si i si nos reddiderint, a tuis heredibus esse reddendiam. Ipse Plinius ira E se. ab Auctore citata exitum iudieii memoraus, quod institutum fuerat ob crimen repetundarum a quodam Caecilio Classico, qui accusationem vel fortuita , vel voluntaria morte .Praeverterat, admissum , alti Bona Classiet, qua habuisset αnte Proseinciam , V atiit Senatui a retiquis emarari; illa inlicis, haec voliratis relinqui.
140쪽
Videamus, an hoc sublatum per . I 3 .cv. uti. , quae bona rcorum publicari Vetat, si descendentes, vel adscendentes superstites sint ad tertium usque gradum, excepto crimine maiestatis p Et cum solum maiestatis erimen excipiatur, con Sequens est, sublatum esse, ut bona rei, quae supra litis aestimationem supersunt, non publicentur, sed liberis, vel adscendentibus ad tertium usque gradum relinquantur. Dixi, hona quae litis aestimationem excedunt; quoniam quadrupl um pecuniarum ablatarum hodieque mortuo reo ab heredibus peti potest, cum d. NOV. si sci dumtaxat. non accusatoris iura minuat, L. tili. D. ad L Iul. ρο- eul. Qui negant sublatum, duobus utuntur argumentis. Prius: Omnia crimina, quibus persequimur nostrum dolorem, et vindictam seu Privatam, extinguuntur morte, excepto crimine perduellionis. At in quibus criminibus principalis quaestio est de nblata pecunia, veluti peculatus, repetundarum, residuorum, ea in heredem quoque transeunt d. L. tili., d. L. 2o. Respondeo, tronseunt in heredem, non ut heredibus universa bona auserantur, sed ut litis aestimationem praestare compellantur 3 . Posterius: Novella I 34. ad ea dumtaxat crimina pertinet, in quibus poenam capitalem tacite sequebatur honorum publicatio: non ad ea, quibus leges expressim bonorum publicationem imponunt. At crimini repetundarum specialiter et expressim imponitur poena publicationis honorum , d. NOV. 8 cap. 8. Igitur ad hoc crimen conStitutio novissima non pertinet. Respondeo, imo constitutio novissima Id . de quocunque crimine loquitur, excepto solo maiestatis crimine: estque commentitia distinctio illa. utrum lcges specialiter bona confiscari iubeant, ea poenam capitalem tacite publicatio bonorum sequatur. Quippe generali oratione Iustiui auus iu d. IOD. I 34. cv. ult. crimina complectitur, cum ait: in quibus leges Proscriptionem, aut mortum definiunt. Et cum so-s S, Hie et ipse Auctor probare videtur quod in superiori nota