Antonii Matthaei ... Commentarius ad lib. 47. et 48. Dig. de criminibus. Adiecta est brevis, et succinta iuris municipalis interpretatio

발행: 1825년

분량: 195페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

a. Trans. m. E.

O . S.S. Leg. Scan. lib. 5. Nap. 5. Iur

. C. 22. 25. as. 28.

Heila in vit.

eta fuerit; nam si proposito, quoniam gravior est, rapitur nihilominus ad supplicium reus , literaeque Principis per obreptionem impetratae iudicantur. Idemque in latrocinio et aliis gravioribns criminibus

observatur, quorum reis omnem veniae spem Ieges municipales praecidunt. Sed et eum impetu caedes facta est, rescriptum Principis iudici competenti imsinuandum est intra annum, eum tamen iure Romano rescripta principum non annalia, sed perpetua sint, nisi certum tempus rescripto sit comprehensum, L. a. C. de disers. rescriP. Cur autem maiores nostri transactiones admiserint,

ex Taciti verbis modo adductis intelligimus; cum eum inimicitas propinquorum Suscipere necesse ESset, P xiculosissimum id suturum erat reipublicae, nisi ammitterentur satisfactiones. Ac licet hodie inimi et tia, alterius suscipere nemo tenetur, transactionum uitii-lominus formulae, et Solemnia perdurant. Quo vero tempore mutatio illa iuris contigerit, tametsi certi nihil habeo, tamen ad Davidis Burgundi tempora reserendum videtur. Hunc enim harbarieas consuetudines sustulisse, substituto Burgundio. num iure testatur Heda . In Hollandia, ut observat Grotius, anno MCCCCLXII. costitutum est, ut ne propinquo ob caedem a propinquo factam violari, aut exactione pecuniae, quae transactionis nomine Penditur , onerari possent, nisi sicarium comitati suissent, eum is caedem saceret; quod veteres dicebant, die mede waeren in Maerde Ute welde . Maturius ea exactio apud Danos desiit. Cum enim antiquitus obtinuisset, ut trientem dumtaxat eius poeuniae, quam evennime vocamus, sicarius eiusve heres in serret, trientem adgnati eiusdem, trientem cognati, eaque ipsa res praeberet ansam sicario vexandi propinquos Buos, prudentiores Scaniae auctore Valdemaro II. Rege legem tulerunt; ut solus homicida de bonis propriis teneretur ad petetium compositionis exsolvendum; nihil ab invitis adgnatis vel cognatis exigens , ne Prisfacto nocentia innocens gravaretur. Fuit etiam antae

Davidem constitutione Caroli IV. Imperatoris sublatus

62쪽

ruos ille maiorum, quo cadaver eaesi in Ins deserre DECESse erat; quae tamen constitutio neque apud Friasios, neque apud nostros invalescere illico potuit. De Frisiis testis est doctissimus Sibrandus Siccama. Quan- tum ad Traieci. indicio sunt schedae quaedam sub R. Die pholdico manuscriptae, quas mihi communicavit Ampliss. humanissimusque Senator D. Cor. Boothius. iis schedis proponitur ratio et sorma accusandi homicidas, interque quaestiones, quas accusator iudici proponit primae proxima haec est: mere ickheb hi reenera

unere ultionis et inimicitiae testandae caussa tollebant, a. art. 26. 'Cum unus ex praesentibus evaginato gladio ter tum Ium seriebat, increpans illud νω ech νμωek MMraech. Clamorem sequebatur ipis accusatio sive Claghe , c ius formulam ex i isdem sebedis descriptam exhibemus, ut adpareat, quantum a moribus maiorum reeeSsum sit: Soe staei b hier ente klasset mit M. fimem broedor , o ver N. ente Over sVn onrochia Mo hers also

63쪽

me dera mach, dctor, Marsy dat gedaen hebben acravdaer hebben sy aen gobrohcngoeis Drede Mande Dredoeωianden homel, des Myser vrede man Romen, desbisschoys vrede Pan Orochi , heern Rodo*hs man Die-Pholt, dor stac Dredo, den lantserede , ente Drede die de heere gobOet en i lanigelsest, en ecter toe dcn MI die die ane Rersten man tegen den anderen iabben sol , die den anderen niet, misdaon ora he f. Porro si fugisset reus, sententia iudicis proscribcbatur, quod sequiora secula dissi dare nomi Dabant ; nostri maiores Di estballing letaon , mredolos lemen ; Sax Nes ecthen. Proscriptum autem propinquis caesi impune perimere licebat, lihorabanturque apud Hollaridos solutis quatuor nummis, teloque Pectori perem, Pti imposito , ut observat Grutius. Apud Da nos vero' cuivis occidere proscris tum licuit; ita enim legibus Scanae cautum est: Uti se reus Pacis expers ab omniabus habeatur , quem lingia a Patria stodios 'Pellat.

Et tam Merbis, qtiam colliasione armoriam, et contractu Midenter e rimitur, tit eum cuilibet cum timuis in-- madere sit permissum. Et Iegibus Iuliae , mort coch' ein man ire iotres gσsNMMaron, unde M Fl siqn legen- Ioel nene hoeo pan em nomon: so ramo he dat landi, . undo suge binnem einem dage inde in ante. Deit hedat' nicht so schal de Meninck Setocling ia Der en geucri , dat hi ς, mage rye, effetho P so, Vcrum hoc quoque Prescriptionis genus exolevit neque enim hodie quem ' quam reorum privatis impune occidere licet, nisi seditiosum, rebellem, proditorem, de quo id volninatim

in sententia expressum est, ut diximus supra caP. II.

Itaque miramuri, cur Salii legibus suis municipalistius, quae innovatae prodiere anno MDCXXX., ex iure

64쪽

D Me Iis. 6s obsoleto I seruerint illam sententiam: me droseos des landes is, sal MDesen onMeνιψ εynes , θνοβ dan m inich motu synos sodes. Nisi forte ea verba ad iudi- .cis potestatem, non ad propinquos caesi reserenda in. S. 5. Zut sunt: ut intelligamus , cum qui proscriptus est, noni hi D iit/ I. desungi hac proscriptio uis Poeua sed POSSe nihilomi L. vhi,.. nus, si in potestatem iudicis pervenerit , ultimo sup- lat. 35. S. 5.

Plicio plecti. Ceterum in brutis animalibus veterem h S β- verbi usum, plenioremque significationem nonnulli ohai h hri retinent. Ita enim iidem Salii , et Sicambri gallinas ; pende Remis

Sed haec tanquam in diverticulo: revertamur nunc S. tit 9 Ve- in viam. Igitur caede impetu facta , siquidem prehen- i- tu 3 sus fuerit reus , capite plectitur i Sin effugerIt, certoiit. H. art. temporis spatio exultare iubetur, apud alios sexen-95. nio , apud alios quinquennio , nonnulli de bietinio loquutur ; constitutio vero Caroli V., quam hac parto Sequimur, annum exigit 3 nec ante transactio iis commodo reus fruitur , quam statuto tempore elapso. Transigendum autem cum Proximis personis. Proximae Personae sunt maritus , uxor , liberi, fratres, et reliqui cognati secundum ordinem, et gradum successionis. Itaque si caeso superstes sit uxor, sint et liberi, vel propinquit, summa illa , qua caedes redimitur inter coniugem superstitem, et liberos caesi , vel proximos cognatos aequaliter dividitur. Si coniux non fuerit , cum liberis transigitur; descientibus liberis eum fratribus; post hos cum reliquis cognatis secundum gradus praerogativam. Quod si sint fratres et fratrum silii, cum filiis quoque fratrum ante defunctorum transigendum est; succedunt enim una cum fratribus Su- sperstibus iure repraesentationis. Si sint germani , et consanguinei vel uterini, Cum germanis transegisse

sum ciet , quoniam ex NOV. II 8. caP. 3. ConSanguineis - . . .

et uterinis ira tritius praeteruntur. vallIt tamen Icl Iubes iis regionibus , in quibus consanguinei et uterini una Mornae. ita eum germanis ad successionem vocantur. Inter eos D

autem , qui Eodem gradu sunt, Summa a reo Soluta itis. Saxotiea eodem modo dividitur, quo hereditas . agoistos Prda

De Crim. Tom. IV. I

65쪽

a. S. 5 i.

1. 9 et S.I5.

n. a. Instr. cur Tini. de pro

Hie quaeritur, Si plureS In eodem gradu sint, qu rum aliqui tu transactionem consentiunt, aliqui di sentiunt, utrum qui iurisdictioni praeest maioris partis voluntatem Se lai debeat, an Oinues et singuli con- setiti re debeant 2 Sunt enim tam hinc, quam inde , quae in medium adduci possunt rationes. Pro maiove parte sucit, quod tu pacto de quota debiti solvenda, sequitur Praetor maioris partis cruditorum voluntatem; paribus autem Sententiis humaniorem applicatur, L. 7. S. IF .ctuli., L. 8. 9. IO. D. de Pact. Quod in decretis ab ordine facietidis maior pars praeiudicat mitiori , L. 3. et 4. D. Quod cui. uni . urati m. , L. a. eL 3. D. de decret. ab Ora. fac. Quod iudi Obus dissententibus Plurium obtineat se utentia , L. Pomponius 36. D. de reiud. Quod oli in in vende udis communibus a sedibus plurium voluntas , eiusve qui ex maiore parte domitius erat, potior esset. Plaut. in Poenulle Act. I. Scen. 3.

ML Lmpunissime Tibi quidem hercle Mendere ac ris licct. A G. Qui f. tiam 2 MI.Maiore Partu minore habitas mea: ita enim ν Otius legendum, quam cum Lipsio, maiorem partem in Oro habitas meo. Quod hodieque iure nostro municipuli in locandis aedibus Observatur, Vltr.Tit. XLI.

art 3.Quod eurator bonis detur ex consensu maioris partis Creditorum, L.2.D.de curat.bon. lcinu Quod Princeps

quoque in induciis quinquennalibus concedendis maioris partis creditorum voluntatem sequatur, L. ult. G. Qui bou Ced. Pos., L. 4. C. deprec. Lm . . III Contrarium adduci poterat regula iuris: Quod omnes tal git , ab omnibus adprobari debet, c. quod. Omnes dcti m. tur. in 6. Tangit autem it, iuria omnes , qui in eodem gradu sunt uequaliter; quare ad trausa Ctionem omnium consensu requirendus est. Ita si ad plures ius sepulchri pertiueat, omnibus datur actio de sepulchro

violato , quia in id quod uniuscuiusque interest agi tur , L. 3. S. si ad Pliares D. de sepulch. Diat. Si nu

ptiae sint cou trahendae, omnes conse ut ire debent, tu Ira qui coniunguntur , quam ii quorum in potestate Surit, L. a. D. derit. nuρt. Si fidei commissum pluribus relictum sit, conditio eius remitti nequit, nisi Ouaues COα- Diqiti reo by Cooste

66쪽

sentiant, L. cum Pater 77. S. libertis D. de Ieg. 2. Si

vendenda sit res communis . neque maioris partis, neque eius , qui ex maiore Prirte dominus est , conis sensus sussicit, sed unusquisque suam tantum partem alienare potest, L. I. et 2. C. de Com. r. alien., L

Sabιnus 28. D. Com. Diνι d. Haec et si qua his similia sunt, firmandae regulae exempla adduci poterant;

quibus nota obstantibus verius Puto, maiorem partem praeiudicare minori; non tam propter rationes superius Adductas, quam quod videam statuta municipalia itas avere his transactionibus, ut etiam reclamantibus proximis si exul satisfactionem offerat, concedant interdum reditum ita patriam i quanto ergo magis con .cessura, si maior pars consentiat P Noe adversatur, quod iniuria ad omnes aequaliter pertineat: ita enim iniuriae quisque tenax esSe debet, ut tamen cogitet, etiam invitis omnibus iudicem reditum in patriam concedere posse. Reliqua contrariae Seutentiae argum eata longius petita sunt, ut supervacuum sit ita dissolvendia velle laborare. Quaeritur etiam, si caesus testamento savio uon proximos instituerit, utrum cum heredibus , an cum Proximis, an potius eum utrisque transigendum. Haec quaestio apud maiores nostros supervacua suit , apud quos, ut Tacitus tradit, heredes successoresque sui cuique liberi , et nullum testamentum: si liberi nouesse ut, proximus gradus in Posse33ioue fratres, patrui, avunculi. Est eadem supervacua apud Gelros, qui hodieque testamenta non probant; sed codicillos dumtaxat de rebus mobilibus tactos. Apud uos supervaava noti est; testamur enim de uni ersitate bonorum, et

quidem ex privilegio, et indulio Principis , si quis

coram notario, et duobus testibus testari velit: si ii coram Scabitiis, etiam citra Principis indultum. Iahac igitur quaestione dicendum, Sassicere, si cum proximis suerit transactum: idcirco enim transactiosa cenda cum his, quod iniuria quoque, et inimicitiae ad proximos pertiueant, non ad extruueos, qua libot heredes instituti sint. Et eu ui cxtranei Leredes maioribus nostris suerint iguoii, usu Possu ut eorum

et Fris. lib.

iti hos d.

Par. 5. stri.

n. 1. vola v.

67쪽

Clar. S. sin. mores ad extraneos heraedes produci. Nisi sorte dix/qυ β -79'u' ris.cessistibus proximis, cum institutis heredibus

di d. ive. fise . trans genuum , quod et IPSI ne here litatem amittant, 5. D. aa. Arg. vindicare necem dessu noti ex S.C. Silaniano teneantur.

si sy' Verum , ne hoc quidem dici potest quoniam poena

illa non vindicantium necem defuncti hodie exolevit. Itaque nisi nominatim lex civitatis cum herede ex tr Neo transigi iubeat, non putaverim rationem eius habendam, nedum propinquis praeserendum. Nominatim i usserant leges Frisiorum , de quibus vide Sir ,' 'thy ε brandum Siccamam. Quod autem Gomesius obiicit,..eh. de lie- idcirco SCriptum heredem proximis praeserenduiti redes occisi esse, quod succedat in locum defuncti, id ineptum est, G '' '' Accusationes enim in heredes non transire OmnibuS con-

res l. O. n. . .

64. Fariti. q. stat nec tam leges municipales Successionem, quam

4. ct is, sanguitiem spectare videntur. Denique si cavillari liberet , possemus ita argutari: Heres in locum desuα-cti succedit ; desunctus autem sui ipsius caedem Persequi non potuit; quare nec heres poterit. Sed transeant cavilla. Reliquae quaestiones, quae hac Parte Proponuntur , leviores sunt, Viderique possunt apud Farinacium , ad quem lectorem brevitatis studio remitto . et a Praeter transactionem etiam in iactum actio moribus comparata est, quae datur coniugi superstiti, aeredibus, liberis , et iis, quos de lanctus alere tenebatur, sed alio atque alio fine. Coniugi, et heredibus datur actio in factum, ut expensas in curationem funuSque caesi factas consequantur: Coniugi vero liberis , et reliquis , quos defunctus alere tenebatur , ut CouSequantur id quod sua interest. Aestimatur autem id quod interest ita , ut eorum annorum habeatur ratio, qui coniugi , liberis, et reliquis caede coniugis, R que patris intercepti videntur. Nempe a prima aeta te usque ad annum tricesimum , annorum XXx. A tricesimo, tot annorum , quot superstitit ad lx. Ab anno sexagesimo computatio sit annorum V., cuiusqum que aetatis fuerit is, qui caesus est , arg. L. COmPM tiationum 68. D. ad L. Falcid. Nec distinguitur in hac actio ue , utrum Proposito , an impetu caedeo iactu si Di iii od by Corale

68쪽

DE SICARI s.

Sed etsi culpa facta fuerit, actio locum habet. Quod

si plures concurrant, quos caesus alere solebat, veluti rixor, liberi, parentes , omnibus actionem dari versi anilius est; nam et omnium aeque interest , d. L. 3. S si ad Pliares D. seP. Miol. De hac actione dubitari potest, utrum moribus dumtaxat, an et iure civili 4efendi possit. Nam ab altera qnidem parte videmus , iure civili patri. Domine filii et Legis Aquiliae, et de deiectis vel est usis, et servi corrupti actiones dari , L. s. uti. , L. 7. Pr. et S. si quis in colluctatione D. ad L. Aquil. , L. I. S. haec autem merba 6., L. ult. D. da

dei. mel esus. , L. ut tantum I ' S. I. D. M SEI M. Core., ita scilicet, ut consequatur pater impendia in Cur tionem facta , Operas quibus caret, aut cariturus est,

et uno verbo id quod interest. Videmus etiam libero homini suo nomine competere utilem Aquiliam , L. liber homo 13. D. ad L. Aquil. Competere actionem si quadrupes pauperiem fecisse dicetur , si liber homon quadrupede vulneratus sit; imo si paterfamilias, L. 3. D. Si quadr. ρauρ. fecis. dic. Quod si Patri nomi' Clar. S. -- ne silii competunt Lae actiones , qui minus filio no- nid. n. 25. mine patris, uxor nomine mariti P Et si ob patrem 6... ,

. familias vulneratum competit utilis actio, qui minus sol. io. n.s.

ob occisum Ut taceam quod ab interpretibus pro re-- gula traditum sit, ex quocumque crimius Publico et I accusationem oriri, et actionem pecuniariam in id quod paei. 4.Cor interest, arg. L. qui nomine 25. D. ad L. Corn. de Dis., l. in l. 3. L. nec quidquam 56. D. Pro soc., L. un C. Quand. olo. - IR r. GCt. Crim. Praei. , L. Praetor ν. S. I. D. ri iniur. Atialtera vero parte videmus perspicue traditum in L. huic scri turae I 5. insin. , et L. seq. D. ad L. Aquil. , libero homines oeciso heredi actionem Legis Aquiliae non competcre: Et plenius ita L. 5. S. hacto autem actio

D. de his qui dei. Dei emund. , in corpore libero damni

datur, id iure hereditario ad succcssores transire non debere. Quibus locis consequentia superiorem argu mentorum graviter concutitur; ut frustra ita arguere

videaris: Datur actio patri; igitur et heredi: Datur libero homini si sit vulneratus, ergo et heredi eius, si sit occisus. Non enim transit in heredein, quod tu co

69쪽

pore libero damni datur. Regula vero postremo Iocsposita, ab interpretibus conficta videtur: Ex locis sane adductis liquido demonstrari nequit. In hanc igitur

sententim potius descendendum videbatur , acti O-que haec ex moribus nostris, non legibus Romanis arcesseiada. Verum his non Ohstantibus , prior senten

tia uti communis est, ita et Acilius defendi potest. Quippe in ea ipsa L. 5. S. haec autem actio D. de his qui dei, Mel esbd. , qua maxime premitur, I. C. Ulpiatius docet, actionem in id quod interest ex bono

et aequo dari. At bono et equo nil magis consentanEum, quam actionem in id quod interest dari uxori , liberis , parentibus, ut consequatit ur impendia in eu-

rationem facta , nec non arstimationem Operar Um.

Nec obest, qud damnum in heredes non transeat i ure hereditario ; nam si in herodes transiret, competeret haec actio et illis , quos testator a loro et exhibere non terrebatur, at hoc bono et aequo minime con Sentaneum.

est. Quare non hereditario quivis successor, sed i uro proprio experientur uxor liberi, pareritos. Sed dicet aliquis ; quid opus hac in factum actione, cum uxor , liberi, propinqui per transactionem consequantur id, mi M. 3. quod sua interest 2 Quantitas enim illa, quam Soen-

n. o. Pennurn vocamus, Compensatio est damni per caedam illati. Respondendum : actio in sactum locum habet, non solum cum impetu, sed et cum culpa caedes facta est. Sunium vero seu transactio fit, cum impetu. Ad- haec suri potest, ut prDpinquis transigere recuSantibus, tamen veniam impetret reus, quo casu neceSAR-- . , . rio Ratione in factum e Perien J- Dropinquis. Sanct

ho8 n Aj.36. Si reuS Prehensu S ultimo supplicio adfectus luerit, ne-Bauebb. Σ.q. que ex transactione, neque in faetum actione quidni, cim IVRm Perare Propinqui possunt. Ita enim cautum α. S s.itisti statuto anni I 456. Die Omeenen Poesiach ware geDangen , ende diaer over gereche wer, daer is d' aenotia-ger genoech gedaen, ende alte die maghe diaermedes gament. Quod Satutum, quamquam libro, quo exauctoritate Caeoli V. utimur, insertum non sit, tacito tamen consensu populi hodieque viget. 13 Tantum de sicariis: de veneficia legibus municipa-

70쪽

Iihus nihil nominatim cautum est, sicut nec de magis, et incantatoribus. Sed ex interpretum placitis, de magis scribentium , quaedam interdum in forum transferri videmus, de quibus adduhitcs, utrum re-C ne rationi consentanea sint. Docuerunt enim in hoc Crimine, et reliquis quae atrocia simul et Occulta sunt, aufficere leviora indiciu ad torqvondum EX. gr. nomination dim factam a reo eiusdem criminis. Item, quod in hoo crimino, et similibus graviora tormetita ad-lii heri possint. Quod reus convictus etinui Ps Si mortem damnari possit. Quod ex caussa huius criminis bonorum confiscationi locus sit, non obstante novissima Constitutione Iustiniani. Quantum ad primum et secundum attinet, ea nequaquam probanda existimo. Generaliter enim leges ad eculeum requirunt iudicia, et argumenta verisimilia, nec usquam excipiuntur crimina atrocia , et disses is probationis. Nec intendunt logos tormenta in magos quin CDntra ratio dictat, quo secilius innocens hoc crimine circumveniri potest, eo etiam cautius timidiusque in torquendo reo iudicem so gerere debere. Quantum ad tertium attinet, id legibus quidem nominatim proditum non est, ratione tamen non contemnenda defendi potest. Etenim apostatae memoria ei iam p0st mortem damnatur, L. 4. C. de vos t.; videtur autem aposint S esse, qui eiura- ODco Opt. ma X., hosti omnis pietatis et religionis diabolo se manciput. Qua sententia obtenta, fortasse etiam quartum Obi lucri quis posse putet: nempe bona damnati publicanda esse non solum si is supplicio ad se ctus sit; sed etsi ante sententiam deeesserit. Verui cum NoM. I 34. cara. ult. ex sola lapsae maiestatis caussa bona publicari voluerit, consequens est, iure novis simo neque apostatam, Deque magorum bona publicari posse. Sunt enim confiscationes odiosae, nique idcirco in d. Nos . maiestatis verbum stricte accipiendum, nec interpretatione producendum ad ea crimina, quae

perduellioni aliquid ad sine habent. lure tamen municipali defendi baec sententia posset; cum enim te ges curiae provincialis dicunt , bona punitorum non esse publicauda , uisi ex caussa laesae maiestatis, vel

s. quae t. I9.

SEARCH

MENU NAVIGATION