De morbis malignis et pestilentibus, causis, praesagijs, & medendi methodo de remedijs insuper praeseruatiuis, tractatus. Autore Nicolao Bocaangelino, ... Ad ... virum D.D. Franciscum Borgiam, ..

발행: 1600년

분량: 344페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

241쪽

188 De morbis malignis,

ad id respicit, sed ad alia plura,quae hqe reiyic li4r

renuere videntur, In his autem, continua Iebre borant. Pu habent,tum in chartilaginosis, tum lώc is ex lcarnibus init ara debet sinapimumam Pi tes ciarnibus vacuae si obducantur sinapi, uruntur, Psnterim etiam nigres

Ex quibus verbis costat, cum pestilentes morbi maiori ex parte continuam habeant febrem, eamque mali moris, & quae breui temporis spatio finitur,eoque tempore vires Ocyssime resoluatur, esse illis infe stissima, multoq; magis si forsan accidat,bjliosum homine, aut natur palidu& siccum,aut aestiuo tempore,tali morbo esse a sectum, iro Pl Veruntamen praedictae obiectiones non habent vim debellandi nostram opinionem: nam

in his casibus propter dicta incommoda,vesica tia apponeyda n qn dicimus; sed cuna invadit tumor pestiles ilion idem mc tergarnosu miecta , ..., Πςqψος quisitis imo sensu piaeditumi qui cum ad Meriνὸhuno Mus M 40 frigidorum cratarum scamia p. habet miscellam, de cum hoc reliqua remedia uniuersalia & particularia non videantur pro desse. Quatum vero ad febrem spectat,si cu sis, citate nimia contusictan 6st, si aliae thdicationes potentiores adsint, quae hoc auxilium,exposcunt, non ab eo est abstinendum nam etiam Gal.

242쪽

g.&pestilentibus. 189

phrenetidis curatione,cu e X pedit,c-lidit i M. h. pi ii ijs uti tui : & qd magis est, Paulus in cura-Mqns inelancholiae hypocondriacae, postquamvsus est pluribus auxilijs,subdit: Drro ambisa cu- Lib.s.c.as rationi lem ia, neq; sinapi obliuisicere, sed acribu megmnis Iro cibus siver dorsum ventremo ui conuenit. Vnde si Paulus in ventre his acribus utitur medicamentis, materia existente calida, neque timet illorum irritationem; quanto tutius gladu

is de tumoribus pestilentibus; qui in adenosis& ignobilioribus partibus sunt, adhiberi poterunt)praesertim cum sciamus euacuatione illius materiae naturam melius habituram,quam alteratione ab illa facta, per se illis laedi possit: sicut rad- eu- enim commorsisiab animalibus venenosis, du ratio debe- reliqua remedia attrahentia non videntur suffi- bis cereaauterijsi his qua schata messici ut, utitur tibus, accFGal. ide in pestilentibus facere poterut vesicato φρ si

aia correcta & emendatai quod autem Verum veneno'.

hoc sit,constat ex 13. metho. Huc, inquit, pertinetoe cauterium, me camenta quae cauterjs similiter bis ς' ram efficiunt ι atque haec omnia totam eius quod infestat subflantiam exinandunt. Tandem inter tumores ex seruentissimis his- moribus ortos carbunculi connumerantur: sed Galenus in illis non renuit usum calidorum medicamentoru in summo, ut videte est I . meth. es, vesican-

243쪽

19o De morbis malignis,

vesicantia certe minus sunt se ira danda. Restat iam perpendere,quibus id genus auxilij conuebodieamn niat. cum tumor pestifer alijs non cesse is quibus rit praesidi js,ut diximus. lρηt ηυμ i SecundJ,quando humor, qui tumori mat riam stippeditabat,cerebrum adoritur, aut cuni occultatur, & tuc delirium, aut profundus somnus ςgrum molestat: aut cum coepisset n litura partem aliquam expellere venenosum humo rem,& ab incepto opere desistere videatur nultitudine, aut venenosa qualitate humorum de ' bilior reddita: ut quodam exemplo narrat Hipia

poc.I.epidem. sect.2. tex. 39. Erant malaepamj, m morborum excretione indigna erant, oe cito rursius se se occultantia ut post auraseaemata qua non soluebat ,

nihil significarent sequenti tex. ait: Quibusdam

. . vero in articulis, &c. Galen. in comm . reuocat hoc

aut ad multitudinem multorum S: frigidorum humorum, qui coctionis beneficium subireno potuerunt, & ob contumacem naturam expuL1ioni inepti fuerunt facti. Igitur eo tempore quo incipit natura mouere, & inceptum opus perficere non potest, praedictis conditionibus supe rius positis vesicantia correcta & emendata,ersit ex usu, ne,si humor intus detineatur , det riora pariat accidentia.. Ex dictis constare arbitror . quid sit respon-- L. . dendum

244쪽

&pestilentibus.

dendum obiectionibus initio capitis adductis: nam Galenus agebat non tam de vesicantibus,t quam de causticis medicamentis, quae pilos ite- .rum nasci prohibent, cutim profundius Vrendo, Nam periculum est iterum atque iterum repetito eo- um se,cutem exuri, inquit eodem loco.N on ergo agit de his quae superficialiter opus suum estia ciunt,& alijs permixtis.Idque conflat,namalo-petiam curat ceratis quae vim habent excitandi bullas, quae eandem cum vesicantibus sortiun

tur naturam.

Ad illud de reuulsione respondetur , quod sicuti sinapismis in affectibus ab humoribus frigidis ratione reuulsionis utuntur aut Ores,veluti

in principio lethargi, & aliarum assectionum, brachijs,inferioribusque partibus: & postea noverentur in statu ipsi particulae affectae applicare , sicut ex Paulo diximus : ad eundem mo- dum si humores crassi sint, qui pestilentem se-yrem inducunt , licebit emuistorijs illa applicasse a cum euacuationi humorum incumbimus.

Q nod si omnino frigidi essent,potius attenuantibus & concoquentibus,quam irritatibus vic- iremur: hoc lainendi morbus inducias spectandi praebuisset.

Et sic ad alium locum Gale. dicimus loquutusuisse

245쪽

19a De morbis malignis,

fuisse de humoribus crudis, qui neque putridi

sunt, neque morbum graueni & pestilentem excitanimam neque nos tunc usum vesicantiu medicamentorum suaderemus; sed cum humor, etsi frigidus sit, aut tenuis & calidus, putredine praua malignam qualitatem coturaxisset. Et licet saepissime soldm icores,&tenuiores humorum partes evacuentur, id no obstat: quia cum in eis contineatur cytor acris &mordax, qui plurimorumsympto matu inest causa, quacunque euacuatione aegro commodum inferturci sicuti in benignis frictio, balneum, & inunctio facere solet. Quauis enim ex prauo illoru calore,& viole. tia operandi,ut tagitur in hoc & in ultimo argumento, aliqua incommoda sequantur: sed ad ei mala, quae aut sunt, aut timentur, comparatione facta, aegro maiora commoda sequuntur: quia

non solum calidi humores Pestiferum humore efficientes in aliqua parte etsi distante, solent ad interna recurrere, & partes principes intipdere;

sed & frigidi & crassi, dum putredinem nacti

fuerint.

Penultimum argumentum' duo supponit, alterum, quietem ad coctionem & reductionem morbi pestilentis esse necessariam: vescantia vero coctioni esse contraria . Secundo, neque in principio, quia crudi sunt humores, neque in status

246쪽

statu quia iam sunt victi , non esse illis opusa - Circa primum dicimus, falsum esse, vesican, tia coctioni opponi : nam ut concoctrix ab actione cesset,oportet, calorem quo utitur, vel corrupi appositivo contrario; aut suffocari multitudiΘ Calar trine humorum,auti maiori calore dissipari:vt fla

ma maior lolet minorem extinguere. Velicatia is.

primo modo no sunt cotraria, quia calida lant. Neque secundo modo, quia potius humorum

excessum auferunt,quam adaugeat mole maio-aem. Neque ultimo modo: nam alijs correcta & emendata, commoda remanent ad suum opus peragendum; praesertim cum non consulimusta uino

apponenda partibus principibus, ubi coctiones' 'rcelebrantur,sed ignobilibus, ut iam dictum est.ci ii '':

ῖ ni Ad aliud de coctione quae debet spectari; di- ζ Mq.ef

. cimus in his morbis pestilentibus,quibuS alijs i tibis, iupraesidijs possumus coniectari . humorum redu- moribus est ictionem ad expulsionem sequuturam, fatemur φ p anelius esse his non uti:negamus tamen, cum O--mnino prauam & pestilentem nacti fuerint cor Iuptionem se . Sed quod humoribus qui incipiunt maligne ea qua quie. & praue corrumpi, motus vesicantium no sit na mi-tura contrarius, sed proficuus, Sc coctioni non Σὸ rhὸια repugnet aestat proba lum. Primo quia 'expe- cari, quam zrietia videmus,multaquiete putredini iusponsi-

tur:

247쪽

υ Do morbis malignis,

turlmotii ver8,& vetitationi exposita,ab ea ve dieantur. Aquae enim fluuiales nunqua putre Rcunt ex se: secus lacu stres & retentae. Semina similiter,fructus,vina & vestes quae in locis minia - mae transpirabilibus sunt, putrescut: sed motusa ab inclusis Vaporibus expurgantur. Idem Conltat expertentia In roemanis quae vitam agut sedetariam, quae quotidie innumeris affectibus a putredine capiuntur: minus viri, &praecipuὶ exercitati. Quod confirmare videtur Aristote- ' 'des,dicens: Eodem modo Sila'o motu agitur, uit in tridum magis eo seruatur quod a motu cessat, &c. Coctio im Eodem modo humores, qui prius detenti inbμmρ hμ 'larie,maligne putrescere coeperunt, motu a Vo

r zzz licantib us facto, melius deuinci & superrri pote

i rut a natura:&qui coctionem , siue reductione subire possunt, ea cosequentur i edimeto ablato:ob id Hip.& Gal. no comendant quiete &ioetione quocuq; morbi tepore, sed circa statu, ut inde Medicus in principio agere & moueretpossit humores, eos evacuando: ut qui postmodum relicti fuerint, coctioni obsequetiores sint. Quod si ob calidam & siccam istorum naturam dicant,scaram ab eis factam,esse impedimeto,ne prauis halitibus detur exitus: ad hoc di mus,non esse expectandum ut fiat, sed humore

tracto, ab illoru usu esse Iecedendui& illatu da'

248쪽

&pestilentibus. G

mnu benigno aliquo medicamento auferendu. Haec sunt, quae de medicamentis vesicantibus pelle iam ingruente scriptismandauera, S nuc se prae manibus obtuler ut, cum de mea fide iliberanda cogitare:quae licet absq; vlla cotrouersia recipi posse existime, tuae tamen, Doctor sapietissime, cesurae libentissime submitto. Vale. i moniam autem in omnibus glandulis pedistilentibus communiter Chirurgi medicamentis vesicantibus theriacam permiscendam praecipiunt,videndum est an conueniat, qua etiam

aetate,& quo tempore anni. . . ill l ,

Theriara us in pestilentiu tumorum curiatione an coueniat;explicatur. Cap. XLCOmunis sere Medicoru opinio non solu

exterius in pestilentiu morboru curatione theriaca usurpat ed interius curatio- bis & precautionis gratia ea comedat:veru quibus aetatibus & morbis, quove tempore, & quamesura,pauci sunt qui explicent:quae omnia qui potuerimus breuitate,hoc capite exponemus.'Primo sanis & aegris couenire autumant,car

minibus Andromachi eius autoris persuasi, qui se de theriaca cecinit: si Soti potes solem multis accepta diebus nulere de Uso pectore ris onus. I BbΣ . Neu

249쪽

19 6 De morbis malignis,

Neu te dira lues,neu laedat noxius aer, i in

Hanc cape,cum primo est Sol naem DE HEt ipse Gale. lib. de Theriaca ad Pisonem,illiuς utilitatem exprimens igni eam comparat: nam sietit ille purincandi vi conilai, ita& hoc antidot ui illis sani ad c sem literint,m permittet, v pestilentia ea antur, illis aurem Fra ia aegrotent fanat. eris malignitatem commutandet, corroris temperiem

eorrumpi non sinendo. Et quan uis Gal. non dixisset, ratio ipsa ostendit, quia praecipua praecautionis fatio in morbis venenosis consistit in usu media camentorum, quae illis aduersam & contrariam babeat naturam, ut mutua actione tu reactione num alterum Vincere possit: sed nullum ad id efficiendum est theriaca praestantillS : ergo ea uti Contra vero alijs suspeetiam videtur hoc res medium. nam, aut theriaca habet vim trahendi,

dc alliciendi ad se venenum, aut ipsum expellendi. Si primu, solum intrinsecus adhiberi proderit , ut illud ex internis ad exicrna trahere possit. Si vero vim expelledi,perperam faciunt Chiarursi, dum bubonibus applicant emplastrum ex theriaca & caepa consectum,siquidem pertimescendum est, ne humor pestilentem induces tumorem, intro vi theriacae impellatur. Neque smiliter sanis corporibus conuenire videtur:

250쪽

&pestilentibus. 12 T

videtur: nam quodcunque medicamentum ma-gnum & estica x,si sanis corporibus exhibeatur, -illa alterat,& perturbat,cum non inueniat in qd

agat.

alacam vim habere trahendi venenu:quod post- s.can.Aui. quam traxit,corrumpit,&destruit illud vi & eia ncacia,qua pollet. . Secundo. notandum est, non omnibus naturis theriacam conuenire, neque omni tempori, - aut aetati,ut autor est Galen. qui citato ait loco,t Theriacam ut e late sumas, nullopacto consulo , dcc. iInterdicit etiam usum illius puerismam ob ma- Pueristb

ximas vires huius medicamenti,calor illoru dis- soluitur,deficitq; sicuticu plus olei qua par sit tu - cernae insicitur, narratque historiam cuiusdam stabilis. pueri, cui ipse reluctans, parentis consilio eam tribuit,& obijt:vnde qui frigidioribus & crassis scatent humoribus, dum morbis pestilentibus V

capiuntur, aut:eorum pertimescunt incursus, -tuto exhibetur;cotrario biliosis, aut sanguineis,& qui calido temperamento constant sumique Theriaca debet ieiuno ventre, ne eius actio impediatur: quantit με quantitas vero non eadem est omnibus praeseri 'benda, dea moderatione qua opus est, cum tamagnis antidotis , sicut theriaca , Mithridato, aut aliis similibus utimur, ut aduertit Galenus

SEARCH

MENU NAVIGATION