장음표시 사용
221쪽
adiiciendu reseruamus. CHee enim sunt eam subiecta.Subiecta disciplinam haud latet ea appιlamcirca que Iicipue ipse desudis Politica aute maxime versal negociaturi; ac desudat circa respublicas cognoscedas: & oeconomica circa remfamiliate 8c cognoscedam re ordinanda. ni tu igit tespublica politiceliatessamiliaris oeconomice res subiecte nucupans perinde atq; sermo latinus grani
malico sanitas medico nucius arithmeticolae geometre magnitudo.Vetu quia respublica:ex mamem 2s tertii politicos .si in republica multi imperant.ut regesiconsules procosules censores tribuni
prefecti & limoi: qui vatii sunt 8c varii magistratus ut in annotatione numeri s 6 sexti Politicost disclum est. ξ Ciuitas quide est multitudo domoru.ciuitas numero primi Politicosi s.8c tertii 2. I in αsi copotes huius esse nequesit. Omnes vite societates ad bene vivendu sufficientia querul:sed recteia legitime ad bene vivendu simplicitet. oblique aut e S lapse ad id quod apparet. in respublica regia & optimates S respubliea m virtutem vivere affectam S ea versit que ad eam degendam vi tam suiscisin pauci v ero potentes existimat esse ad bene vivendu luiscientialduinodo id ad pecunias sussiciati&populates dum lassiciat ad viuendi licentia.lae enim vite suntTegis heroicae pumatuta reipublice:studiosa seredum quide humana vinulein hec inferiortilla superior.paucossi potentur
auara re ambitiosa.populatis:petulans ditatural& inteperata.& hec omia:ex supiotibus libris a. ni festissima. Est enim illa huius opus partes totu constituunat tame partes omnes ante totius a solutione imperfecte sunt.ut omnia officia ante virtutis cosecutione imperiecta:adepta autem virtute officia que obiter sequutur perfecta latq; virtutis opus.toto etiam ab lutoIcompletoq;: partes posecte Musum habetes perlaetum idq; a toto.ni tu igitur partes totius opus quoddam sum. quare
A metito reipublice opus quodda domus ipsa dicit sed ipsa iam pessinissimu usum sit cosecuta.
De partibus domus de sumenda possessio. Cap. II, Osaius quidem partes sunt homo di possessio. O nonia vero primitin nisi nimis natura cuius v inspicit: in domo quom ita se habet. quare secudum Hesiodum hec adesse couenit donisest iii in primasmaulierem. N Muciu
aratore.Alterum enim primit ad victima est. alterum ad liberos. Itam oportet eaque ad uxorem spectarit recte disposuisse hoc est prouidisse vitalis sit quaiss esse debeat. Posscssionis autem prima cura est ea que secudum natu secundu natura vem prior est agricultura. cundo loco omnia que sunt a terra. ccumetalloruin si qua alsa huiusmodi.Sed agricultura precipue:quouia iusta.non enim ab hominibus em a volentibus ut cauponaria & mercenariemem ab inuitis querit. queamo. dum bellice artes. Adhuc aurem Nearia rerum est que sunt secundit natura.natura enim obbus educatio est a matre. aredi hornibus a terra. odest etiam hec plutinati ad fortitudianem .non enim quemadmodu viles artium Norpora memat: sed talia laci et sub diuo cisistere di tolerate laborem valeant/S aduersus hostes pericula capescere. soli enim di possessiones suas extra munitiones habent.
i homo didueit in virum M uxore. possessio aute:in lemus agrum ἰ' eoledum necessatia & reliquam ad victum necessaria supellectilem. quod Hesio. l dus quoquo pacto hoc carmine' expressit dulοη ψη πρατὲρπα immiti Ur,: ρουρα.domu quide in primis mulierem ta boue aratote. hic precipue ad victum:
illa vero ad liberos .dans per muliere etiam vinam intelligeret di per boue seruum
εc cetera adcoparandu vim necessaria possessionZQuo fit vita mulier una pars domus sit &pte stantior quideiquippe quesit ad liberos Hliberoru gratia:oponet oeconomice discipline studiosu re cte disponere ea que ad ipsam spectant.hoe autem est pparare ec dilucidum facere:quale ipsam esse oporteat.at nuc de quereda possessione:quod ad officiu trifamiliaris spectat. Possessionia hec secis Φdum natura est: illa vero preter natura. Ec de ea que secundu naturam precipua cura oeconomo inrdebet. 8c possessionu que sunt secundu natura. quedam frugibus M agricultura puemit. queda vero ab aliis que aut in terra ant ex tem sine cultu pueniunt:ri metallica silua cedualia huiusmodi. sed potissima possessonu primu q; locu tenens:agricultura est. mo qna iusta.n5 enim querit ab hoibus ne*voletibus quidet ut numularia & mercenarie nem ab multis re noletibus ut possessi s bestice.secudo.qula ea possessio que ex agricultura ruenit: fm natura est. oibus ita natura coparat si est: via matre Victus suggeratur. quare et hominibus a terra.lertio. quia sibi ex agricultura possessionem comparare: phirimu confert ad lanitudiue di corporis vires. no enim quemadmodu viles artes coo
222쪽
Inutilia reddundi hune in modu & adicultura facit sed valentia sub diuo consistere A toleraret
pota inutilia reddunt, hune In modu N agricultura taciti lea valentia lun aluo conlutere tatote labores inupet Apotentia aduersus hostes pericula subire. nam hi soli: suas possessiones extra nitiones habent.
CANNOTATIONES AD CAP.SECUNDUM.
Cmuspartes.minime domus partes:ptimo Politicom numero Φι emeleate sunt. A eam hic lubet sententia:quam H illic numero 3 eiusdem habuit. Possessiola autem prima cura est ea quesecudum natura.De possessione secundit natuta suffieient intelligit lex primi Politicorv numeris a M ad 3- de ea vero que pretet natura at numero ad a. o eiusdem. quare sat esse visum hic est loca ubi hec ostenta sunt annotasse. Secti dum naturam vero prior est agricultura.de agriculturalia eius populo quomodo primas partes obtineat ita optimus sit inter populares:dim est numero iτ lexti Po, uti commiti in eius annotatione.
PQ ualis inre dc mulieris ceconomica societas.Cap. II is Arum que ad homines spectat diligentiamumma cura circa uxorem existit. . G ' cietas est enim maxime secundu naturam: mari di femine. suppositu est a nobis
di aliis locis:desiderare natura in multis efficere talia. veluti vialiquodq; anima Isu.est autem ini possibile femini sine maremut marem sine aemina hoc adimplem. quare eorum societas ex necessitate costituta est. CEnimuero in ceteris aialibus abstu ratione id sit:&sia quantii nature capacia sunt/S procreandi gratia solum .in cicuribus autem εἰ pni. demsoribus distinguis magis. apparent enim in his magis auxilia mutua dc dilecti s de coopaisones.Maximem in homine cospicitur et non ut sint causa solum: verum etia M. ne sint: mas ct femina o mutua colungantur.'lios quocu procreanteno solum ut nature id tribum ferant veructiam ut comoda inde percipiant. valetes enim ipsi imbecillos suo labore luctvi,di alunt.mox imbecilli ob senium tam a valentibus eadem reportat. CSimul autem dc natura per hunc circuitu adimplet sempiternitare.ex quo secundu numem no porcstrat secudum speciem. sic enim diuina . identia virili natura ordinata est viri sciis.cet S mulieris ad societate.assumpta cnim ea causa non ut ad eadem omnia utilem habeatvsrtutem sed queda ad contrari in idem tamen cotendentia. alterist ensin robustiore laciti alteram imbecilliore. vi hcc cuidem ob timore cauuo ille vero propter sol titudine pugna. resset.& alter parat ibris altera parta domi conseruari ad operis vcro effectione altera se dulitate intra limen agit'dexteriam vero inruagatione tinbecilla.alter ad quietem dete
iam est ad motum aute valentior.Circa prolem autem. generatio quidem comunia est rilitas vero propria.alterius enim nutrirc cst:alterius crudire.
Vod in fine tertii numeri relictum est monstranduique scilicet ad muliere spectant hieq exequi olfendens viri S mulieris i cietatessecundu natura in rict neces Iarrai R multa continere comoda. CPrimo quia aliis in locis alias suppositu estinatura multa talia af sectare gnatione relinquere qualia ipa sunt.quemadmodii animalvi quodq; quod aut mutila aut orbatum no sit.atqui impossibile est femina sine mare aut marem sine femina id gitatio nis implere opus .quare non ino est fin natura sed sc necessaria huiusinodi viri ec mulieris in domo societas. Secundo. quia huiusmodi maris seminem necessitudo in ceteris aialibus absq; ratiois usu fit1 8c in tantum quantu nature capacia sunt in prolis gratia solum.sed in masuetis animalibus & preis magis prudentie vest ferentibus atticulatius id declarat. nam in talibus magis apparent auxistia mutua 8c dilectiones & eoopationes inuicem. 8c maxime omniu: id in homine cospicitur. ut non ut sint solum causa sed in bene sint vir seminam mutuo operares existunt.& filios pereant: non sola vi nature inseruiat veru etiam ut comoda inde percipiat.nam que ipsi poteres ipsis impotetibus eis, hi elut tutius ipsi ob senectam impoteres facti eadem ab illis quide potentibus reportat. est i tuttire societas non modo secundu natura ta necessatia sed ta multa comoda continet. e Tertio. quia natura per hunc gnationis circuitumssem remitat E implet.quadoquide id fm numera non potestrat saltem secundu speciem id queat. sic enim a deo utriusq; nature suisum est viti scilicet Ec mulieris . ad vite comunione .dit polita enim est utriusq; natura non ut omnia eadem utilem habeat potentio sed queda in contraria in eudem in finem coiit edentia.nam illum robustiore feciti hane aure imbracilliore:m hec quidem ob timore adlui custodiam cautior aevigilantior ille vero ob fortitudine vir
223쪽
in comodalia quom modo circa eos diuina .puidentia illa dispensavetit.
m ri oberum est:vt mecum perfectat & non mutilataut que per lei pia lPontinal penerationem terum tale efficiant quale ipsum est.ut animans animatem IS anta planta.E Est aute tinoossibile femina sine mare aut male sine femina. Ex mare sine semina prima patens prodiit.& una init de qua spheticus sermo:ecce virgo concipiet & pariet filium que sine mare profudit holmsaluatorem vel id nature Dotestate non fuitised diuina viatute operant e. cui inanire impossibilitast eoua Dpheticus termo ecce VirM-n.vem id nature potestate non fuit sed diuina viatute operante. cui nature impoossibilitas est. 8e cuius post bilitas est nature impossibilitas. quidqd enim potest natura punctus est
Lotis imo ἐ- ωιAonem ετ a Irent enim in his magis auxilia munt. Ex nas
sibilitas est. 8c cuius possibilitas est nature impossibilitas. quidqo enim poteli natura punc is infiniti deukaute infinitus ignis. I Apparent enim in his magis auxilia mutua. Jmzantinalia:horum apertior fides.exesi causa.columbeiam inde a primo ortu aeoniugiu non dolat uti nisi celebs faut vidua. cietate alienu concubitum i
ita omnim officio fungit sepe etiam femina pigrius ad nidum eunte mas castigat cogit intrare i lusis iam pullis:terram salsuginosam potissimu premanducata in eorum os inserit suum ingetesta
stoteles vibiosius. Q ita preparat ad cibum recipiendu. incubat ambo Ec mas εc femina. re reo colenta turtur Spa.dmbes vivit author Aristoteses nono de nanara animaliu.vides igitur inepta coniugalis honestatistia mutuom subsidi in animalibus domesticis esse pfigurata. ut homol qui vel
-Rsmum igitur leges sint viro ad uxorem:Hiiuria cesset. sic resin nec sim o ira sursa patietur.FUc enim N comunis lex inducit ut Pythi oricidicinati quem adna u semam ab late ductam: qminime decet videriam cere iniu, in a. es Est autem viri iniuria extem alii multem congressio.Uc congi et Volnis vero usu lex sit in usu vero vinem desit cum plantes sunt nec 3 ab en i tes impotetes sint abstinere.sed ita assuefaciendia: ut sufficienter scha . in presentia Sabstratia . Recte vero se habet Sillud Hesiod ella ae', actae Coele oportere ut gratis moribus imbuer ossifatiuersitates Iun. O tre necniaci ad dilectione sunt aree.' De omam vero.quemadmodu nem mores suturbos esse Τ decet/si simul appropinquare debent: sicelsam nec corpora. nam illa que Per Cinara fiunt: nichil differunt ab histriolui usuriragedias in scena agentium. CavARTI CAP.COMMENTAMUS . . Iri ad uxorem leges quili .EPrima lex esto:ne eam iniuria asscis.sic enim nem beab is ea re portabit iniuria id et um comunis lex insinuat ceu I lim dicunt queadmodulamula alaeo ductam minime decet iniuria afficere CSecunda Vt δ', Q 3λ
- - Mors inii met e vim te cubitus e Tertia de rei venet comunicati .
famula alaeo ductam minime decet mi a moere. Ita unaa. V Ir u tu abstineat.nam viri erga muliere iniuria: externi combitus. Tettia de rei veriore comitia tiori modu arrogantes fictos ac supcibos motibus minime decet eos essetqui inuice proxima
224쪽
ret.cum mulieres a virolnon contra mores accipere debeat.sic enim appetitus a rationemo ratio ab ap tuu mores accipit.at nem id laude prosequutunsed bigamie notam incurrunt. Inter enim hi res & palumbes: eque mas monogami e seruat lacinorem ut feminal&torque pudicitie circa ecilli, 'u' ' stultilos naturaiiuignisse non secus ac Romana prudelia corona pudicine. Sic enim vale. tia Me alatu soror: vito defuncto induci non potuit alterum superduceres cui semore die, ora
ut semel uxorem duxit queritq; secundam: nior. Naufragus illeliterum naufragium sequitur. CCirca ornatum vero.Si vir non debet esse fictus A superfluus in Iaabituranto minus muller --G- - oemnes. Eu rum viri Mi
225쪽
EQVINTI CAP. COMMENTARIVS - Ati familias adseruos leges undecim. Prima .cura sit: ut serui diosi parentur. nam possessionu ma maxime n essanairimas II ncipes
liber ilioribus honorEopersi vero effectoribus cibum adinde ubmnistret.
m amis ratione medicine. qui a seruis cibus medicina non est: oterea in continuom exhibe 7 fottianimis rarum utraq; iniuria afficiunt .eteri semimmiti timidunonymanent nimis Elatet GDecima. non plures serui eiusdem gelis in domo laabeant:quradmodurarundecima.Sacrificia di fluitiones magis seruoν gratiau liberinu nant.nt he ipsorum gratia constituta est.
iclis di omni eo quod inebriare potest.nam omnia talia intolentia debachationc Urtuti propter quaen & imodicus vini usus:& vitis &mulieribus re liberis Ec setius merito est inhibedus. CEst enipistum simul Rutile.in fine decimi eap.septimi Politico&:ita habet Atim les. Menach est Nnibus seruis premisi libertatis esse propositu: poslaa dicemus quod iam intur hi oeconomicoν librian supplement si eoru quemcta sum de politis sine adiectissum etiamscreatis filiis.vbi enim vernas ex se dominatos habent: ne iugiant seriai filii eorum oui tana oblido. Sacia quot dilargiores epulas .Lineae habet τω tuu i-κα--Muci quod sacrincia quis
226쪽
dies serias si sones' sonare videtur. que magis ad telaxatione semosi &voluptatem inducta vi
deni quo vegetiores lint ad labores pariter ipsi 5c pecorata gratia liberorν.nam vi scire dicis.ad ea Genetiret alterna reqlite durabile non est .liberi aute magis in liberali ocio degere diit. Et negocia sic se. 32 questrada.Sic lacob sapiens ille Puetuste religiois oeconomus:fecisse legit in occursu fratiis sui Esau.
CLeg. seconomici. Cap. VI. Vattuor habere patremfamilias oportet circa pecunsas.nam ct querere possc conuenit di questa tueri. alio ii nulla queredi mret utilitas. nam cribro
haurire nichil aliud est γS quod dici solet terebratu vas esse preterea talem: vidi ornari plantibus de filii sciat.horum enim gratia habere illas expedit. CDistinguenda quide sunt singulain plura habere fi uctuosa. Et negocia sic sequeli rada ut non omni u simul periculti subeant r. CCirca tuendii aute Φ2 3 quesita:Wiles sunt Persice ct Laconice utilis effana Attica dispensatio.vendentes emunt. Et penoris institutio non est in exilioribus administratioibus. CEst aute Persica.spsum somnia iubereminitiam inspicere. Et quod de Dionisio' inquit Diotr.nullus enim parem Dionysius. habet alienoru & suorum . ita quotcum per ipsunt geri possunt: circa illa cum diligentia in. Diomtendat. In quo Perse simul ac Libyci dictum recte se habet. Petta enim rogatus quid uti Persa. maxime pinguiniceret oculus domitas respondit Libycus vero togatus quod sterquilinsu D Qu. agromi et optimii doinini inquit vestigia. CSunt igitur negocia diligenter hec a vitosn. Pspicieda: illa vero ab uxore prout inter eos distium:administratioibus sunt citre.et isoc fa
ciendu est in exilioribus quidem administratioibus rarorin gradioribiis autem quam crura aliis comittitur sepe.nisi enim quis bonum exemptu de se paebuerit imitatore dilligetibrio habiturii non ex illimant mea in te familiars nem sis que alioru cum coinstrutur. Mati cubitii ire posterius. nec mu incustodita cie donili.quemadm- -- cun F quado opus inmem die nem noctu omittere. CEt ante lucem surgere.quod S ad is snitat S ad curam rein miliaris S ad studium ilosophie est qplarimui. CIn paniis uis io
administratioibus attica regula circa fructus utendu in magnis vero distinctio facieda erit cosv quos in annii de corii quos in menses singulos cosumere oportet. Eodenam modo uel in instrii metis separada sunt ea quodi usus quotidianus est ab iis que ram sunt usui. hecu adenda sunt iis quibus negocia comiseris. Ac cello temporeinspcctio eorum lacienda iterit: ut non lateat quid saluum sit/quidue perierit. EDomus quomque ad possessi oes atri. anet paranda de ad incolumitate dc prosteritate ipsarum. aerii possessa' dico: ceu mi uvestium Sualis his conducat Structuti qualis aridis. Squalis is quidis.S aliam rerum: quanis prosperitatis auic ci incolumitatis utinate quidem ventorii bonuria amatum: hyeme . . vero aptum sole recipiat.fuerit vero talis si adue o borea fuerit nec equaliter lata.EVide. tur qtiom in magnis domibus utilis esse sanitor qui sit ad cetera inhabilis pro obseruauo i neexmiratoserini natorum. 2Ad remini vero usum instrumetorum illud Laconicum
valet: singula suo loco iaccae.sic enim parata non requiruns.
SEXTi CAP.COMMENTARIVS. Q Conomi leges ac reguleqndecim. 2Ptima.Economus quattuor habeat circa a pecuniaria sit potes acquirere patratosemate. talis ut ea que aderunt adornatu possideat .sciatq; illis ad frugalitate uti. Potens quide coseruare.nam si minus:nulla acquirendi esset utilitas. amrere em & non eoseruare: nihil aliud est Q cribro haurire A quod dicit usum vas.sciens aute 8c ad vite ornatu εἰ ad frugale vitam possidete. na isto si gratia nobis pecuniis est opus CScM.ta ea si possidet distinguat ut plura possidiat fluctuosa si infructuosa. Tertia. Operatumsi curassie dimibu 3M:ut non inomibus simul iacturam periclitationem simul sustinere queat Cauana.Economus ad A rerum conseruatione vendens emat. Cauinta.Penoris instructio no sit in minoribus tetu domini scam administrat Gibus. εἰ he due oeconomi e domesticem regula attice sunt. Sexta. Economus paterq; familias ola iubeat omniaq; inspiciat.quod de Dionytio Dion dixit. nullus rei pare cura ha
bet alieni S si iov. quare quotcum p ipsum geri possunt: curet diligeter oportet. quod ec Perse di stusnnuit.itetrogatus em Persa quid equu maxime pinguefaceret:oculus diat inquit.hoc innuit &Libyci dictu qui identide intinnatus quod sterillinu agro esset optimu domini inquit vestigia. CS u γ
227쪽
.Pate milias quibusdam stat eda mullet aute aliis prout inter res ossiciaeco notae sunt distin, .et hoc in minotibus administratioibus tam laci fidum: in maioribus vero que . uratoribus adoministratur frequenter nam non arbitatur quepiam qui bonsi de se non P erit exemptu bene imirari possemem in iis quom aliis uratio comissa estineq; in aliis in quibus non est comtZa. quasi impossibile sit s dominoix diligentia de diligentes esse vicarios. Octaua. Domini prius surgant userui: N posterius dormitioni se comittanti di nunu domu sinant incustodit haud secus atq; ciuita tem ec nihil eorsi que R noctu ia que interdiu facienda sunt omittant. nam hec di ad virtute sunt honesta:& ad rei domestice disciplina utilia. Nona .lidem ante luce surgat.nam id ad sanitate N ad domestica disciplinam N ad philosophia colari non patu.& he perfice sunt oeconomie. Decima. In modicis facultam administratiothus lutatur economus circa fructus imodo administradi attico in magnis aute separerur qui in annum Ec in menses singulos sunt ex pedendi. 8c hec paululii addit ad quinta. Undecima. Eode modo separet utensilia quom quotidiano usu eget ab iis quo rarus estus .hancq; harii rerum curam illis semis quos operi placetit mandet. Duodecima.Certo tepore utensilia ec operi necessaria instrumenta telpiciat: ut non lateat quod icolume di saluu est aut qdde. est. Tertiadecima. I omli extruat ad possessiones respicies ad sanitate di bonam teperie eotii qui inhabitat.ad possessiora dico:ceu qualis fructibus ec vestibus cosmadis coueniat. R fluctibus quid equalis siccis ec qualis liquidis aliisq; possessioi si qualis animatis qualis inalatist εἰ sciuis Ec liberis milietibus M vulsiperegrinis 8c talibus. Ad temperie autem se lanitatὰ domus estate salutae statui hyeme vero decente sole admittat.id aute erit si comode ad botea vellamo eque lata fuerit C. etadecima. In iis domibus in quibus magne dispensati s sunt: ianitor pro latibus assideati ad cetera nullo usui existens.ne ea que aut infinitur aut esseniis dispereant. Quintadecima Crninia utensiliatinstrumeram omnia. simula suo loco iaceant.sic enim Parata: m illis opus est non tequirunt Etheepto te lamiliari tegula Laconica est.
Tiles sunt Persice de Laeoniceivtilis etia ec Attica dispelatio Regule Aulae. et .Peisi sem6ITISI9.Laconice: i o Iet sequetes. 4 vendentes em emant.vendehat enim Athenieses fluctus medi e suom integre.& seorsum emebatiquecum necrearia erant advictum familie .sic nem reddimu latiomem pecunia ex illis collecta inem domesticci e sumptuu magnitudo
latebat. quod Periclem Athenies l& in telamiliatilia in re spublicis inter se tepestatis vires cela hemmuliactitasse tradunt. Uerum hae vii tegula: magis probat Aristoteles in paruis administratio.
CECONOMICORUM ARISTOTELIS LIBER SECUNDUS.
obe mulserisCap. I. Robam mulierem cinibus que sunt iliis exari oscitet ciuet habeaeoni. εnsu secitduni pies cliptas leges. Non rmittente enu ingi edi sine poro viri: veritam maxime vcibaque ec mulsetticorurpicia cilcii frititur.
si quid inius accsdat ut sibi votum sit soli.S si quid mali ab ingi edicis
bus comi itatur ut tenes vii una culpa sit. Dcmina vel o impcisi ii ad lassos dies quos imiserit vir. Sumptu aut cindi vecti tu Sarratatuminori etiam vias u leges rei miserint ciuitatis cosidet ans e nec vestanctos vitor nec excellentia mimemec auri magnsludo lin valet ad mulieris laude- tu modesta in rebus ac studiu honeste decorem vivendi.etenam cis limoi cmatus animi optabilis est:
multom firmor ad senectute usa veras laudes sibi natistu affertese sic scitur ipsa se in his animet mulier virtutibus: ipatet; laudabiliter rebus pesse. εα in vito quide indeccus ri
detin ea scire que intra edes nunt in ceteris vero omnibus parete mulier usto contendat.
Nec audiens quscq de terubisca nec tractis quRq eorum que ad conubia spectate videri. si tur.sed cum tempus poscet aut filias tradere nuptur aut nul us accipe: obediat penitus mhis vim ato sic vita deliberet ut sententia usti sequaLintelliges no itatui re usto esse quiesue t que donis sui Dcere: sicut mulieri que foris musi et e. CExictimate aut debet mulier
Z vere coposita ores usu esse lege spe vite vosita sibi adeo pet coiunctione mitruonis arm
228쪽
consortii.quos siqim de equo feret ansimo pfficile regetiornu.sin contra difficilius. Q uapropter decet non solum in .psperis rebus secundam iri una unanime sese viro pstate di inseruire velle veruetiam in aduersis. si sit in rebus desectus/vel colpis egrotatio vel ali natio mentis equo iurat arismo dc obsequaLnisi forte turrc aliquid sit vel idignum. CNeci iubenti aliquid turpe non radictitunctius recognoscet ad sanistate reuersus .quapropter ab his canere mulier debet. in aliis autem multo magis obtempa. re et si empta venisset in doliau. in agno enim pcio empta mi societate vite A screatione libero' quibus nec maius nec sanctius esse quicq pol. Preterra si cu fortunato vixissetviro
πον quidus nec maius nec innatus ene quicq pol. Hi elion usq; adeo virtus csus illustrata esset.non cst sanaparu secundis rebus bene uti.attamen aduersas moderate PDrre. multo masus est existimadum . nam in magnis calamitatibus Niniuriis nichil abiecti facere celsi est animi. CPrecciduni est igitur ne quid tale accidat vi, loro.quod siquid tale accidat aduei sirputare debet mulier=hinc optiniam tibi laude si recte sese si erit)puenturi seculii ipsa repetens quia nec Alceste tantam gloria sibi compasset nee Alceste. Penelope=tantastu meruissent laudes si cum fortunatis viris rixissent.V Admeti di Vli Penelope. xla aduersitates .Pauci init illis memoria sempiterira.in aduersitatibus cnim viro' Admetus. dem ac iusticiam erga illos fuantes gloria sunt iron immerito costqvute. nam xsperitatis Vluces. qusdem facile est repste participes, aduersitatas vero ni optime sint mulieres pticipes esserenuit. ob que oramia multo magis decet vitaim in honos e habere nec illum colennere: si
sacra pudicitia S opes ausinositatis filio secundit Orpheum non sequar a fanullarigie huius Orpheus. modi sese moribus ac legibus custodire debet.
EPRIIII CR. SECUNDI ECONOMICORUM ARISTOTELIS COMMENTARI .
et E plota matres lias leges i o .Prima.Proba mulier: niu que intra priuatos pat rietes sunt domina sit.ceu tertio capite pcedentis libit pro lege domestice rei dimi i est: ram eostque intus sunt mulieri attineretque vero foris plinere ad vitii. i cuiada.Nonymittat queu domi ringredi sine viri Depto:s ope verba formidasi si de multem corruptioe circularci solent. ut siqd intus accidanipla sola cognoscat ---ο neq; foris pumulet 8c si qd mali abit tomissis comittataeulpa penes virum liabeas. 34LTertia.Dna sit impela' ad festos dies:quos vir piniferit. Quarta. Suptu vestitul&apparatu mi
noti rea Halia leges ciuitatis pmiterint. id quide cosideras ς' nec vestimetorvnitor nec eleg via foris me nec auri multitudo tin valet ad mulieris comendatione:ut si modestia in rebus iamdiu honeste decoleq; viuedi .nam limoi cis animi ornatusIemulandus est: et multo firmior ad senectam us visibi natisq; veras laudes afferie.quapropter se liis virtutibus mulier mare infamen pergatq; laudabili, ter dotrui rebus preesse. Quinta .in omnibus que ad exteriore curam Ptinent: obedire viro coten, sdat .nam viro quide indecens videturl explorare que intus fiunt: ita quoq; Ec mulieri ea que foris. Sexta.ne querat mulier quicu audire eotu que ad rempublica spectant: neq; quicu eorum tractet sque ad conubia spectate videtur. vetu cum tempus aduenerit aut filias nuptui tradere aut filios nultus accipere:tunc penitus in his obediat viro.aut sic quidem una deliberetiri Nin hoc viti sentetampteferati obsequaturq; arbitrata no tam turpe viro quicq eorum que domi sunt facere: u mulieri quefotis sint puestigare. Septima. Mulier probe coposita tecum cogitate debetanores virillegem esse Tiae vite sibi a deo per iunctione matrimonii ta fortunatu consortita imposta. quos si equo animo ferrefacile reget domu.sin contra:difficilius. Coctaua.Non solii in prosperis rebus se daq; fortuis snal anime se viro prestare decere intelligat & inseruire velle: veru etiam in aduersis. & si defectum parias terum paupieq; premat.corporis motbo laboreti aut aliqua mentis ipotentia: s p uoptima de viro loquas Oblequaturq; ad decentias id solu cauens ne quid turpe aut indignu faciat. CNona. 9 Nee si animi prurbatione vir eius quicu deliqueriti memoria madet sed egritudinii ignotatieue ascribat.nam quanto in lais diligentius obsequetur. tanto maiore apud virum gratia habitura est. cum ab egritudine fuerit liberatus. k si iubenti aliquid illicitum non parum meliusamoicetae sanitatim erit testinatus. qutae in his que illicita essent cauere debet mulier.in aliis autem magis obteperare:u si empta venisset in domu .magno enim precto empta fuit: societate inqua vite et procreatione libet fit quibus nec maius nec sanctius quicu esse potest.pterea id meditari debet:ς, si rufortunato vixis.
set vito no v ;adeo vinus eius illustrata essetina certe secudis rebus bli uti non patu est verutamen
229쪽
aduersas moderate plane multo honoratius est existimadu.qnquide in magnis calamitatibus 8c inmititiis ει aduersitatibus nihil abiecti perpetrate magni animi est. Cinci .Precari debet mulier nequid simileviro accidat. si quid illi accidat aduersi. existimare debet, hinc optima sibi laudem si tecte se gesserit prouetura & secum tepetere quia nec Alceste tantam sibi gloria comparasseti nec Penelope tot tantasq; .pmeruisset laudes si cum fortunatis viris vixisset. Vetu Admeti & Ulyxis aduersitates pepererut eis gloriam immortale .nam in aduersitatibus viris fideles ta iuste coperte non im. metito a deo cosequute sum honoie: prosperianis enim facile est reperite participes:aduersitatis vero nisi optime sint mulieres participes esse tenuut propter que omnia multo magis decet muliere ritu in honore habere nee illum erubescere.tametsi fm Orpheu sacra icolumitas animit 8c diuities sitatis filia illu non comitent.his igit A limoi motibus 8c legibus.mulier se custodire studeat.
ANNOTATIONES AD CAP.PRIMUM SECUNDl ECONOMICORAM.
Rgumentu sectat economicorsi .Primu disserit leges probe matrisfamilias.Secia ido:leges probi viri ad coiugem.Tertio:testimonia ex Homero.Quarto. obiviri ta Obe mulieris leges que se statim quatuor produnt capitibus.Proba muliere: omibus que sunt intust ditari oponet. Dominari quidE.nam nimis seruilias ipsa tractare non debet iuxta Romana legem: liberam mulierem nec molere nec eo quere. 8c probe mulieris officiu estaea que sunt domi curare domi maneret foris non evagari: quid enim ei foras egredi conuenit:cs nihil eoru que fotis sunt i sue cute attineat vi nec rusticii intrare litterarimu ladum Mos etiam olim fuit apud Boetios: noua m. pia eum in matrimonio data Ignem re aquam iubebat attingere. ignis purgat fic aqua lustratula etiam uxore purami et castam manete oportet. Et L erset Arabes Greci 8c itali: hune morem adhue seruat ut uxores domi cochasas obstruent.apud Germanos Celtas Belgas Ita id genus nationes non minus u Amazones soluet viuut plurime tame fidei A pudicarie rigide observatrices. Obediat vero in his penitus viro. Lex apud Egyptios ab Iside posita fuisse fert ut mutua stipulatione pollice.t2tur viri se omiua intra penetralia ad Ootu arbitria lacturos.contra mulieres se extra penetralia vi. is si litet facturas .authot Diodotus. versi id ita vult fieri Aristoteles ut virum s p superiore agnoritiem caput cereris me siceu to appetaoibus su Pior est.quod hocepigramate no inscite tangit. Inferior matrona suost prisce marito. Non aliter fiunt feminaruitq; pares.Ethee precepta satis dilucida sunt. Preterea si tu fortunato vixisset viro id Ouidius luscar rubus elegater expressit ad uxorem. Tristi materiam tempore laudis habet:
Si nisil infesti durus vidisset Vlyxes: Penelope scaelicii sed sine laude foret. 2Quia nec Alceste. in Alceste fida fuerit Admeto viro suo pro quo ne morie obitet fata subsit ustum sua morte redimensicum id ex oraculo prodit si esset aut ipsumt aut alique amicoν pro eo mori necesse esset decatam sepius ab Homero et aliis poetis est auditsi. Et de Penelope illa que in intimis penetralibus fallace telam texens textamq; tetexens multis premunita labyrinthisi eanum ino per tot annos absenti Idc mille periculis obiecto seruauit amoremfinquit Ouidius. in patet leatius viduo ducedere lecto. Copti& immensas increpat usq; motas. Increpet vfcphcetaua sim tua dicat oponet
Penelope coniunx semper Vlixis ero.Et eus hee etiam non seplas iam sunt meta Rara quidem est virtus:quam non fortuna gubemetiaue maneat stabili cum fugit illa pede. Penelope Ula tamen si via est per secula nulla tacetur.
Admetus. Et loca mirantur qua patet orbis iter. Hector. Aspicis ut longo teneat laudabilis euo. Andromacha Nomen inextinctum penelopea fides. Himias. Cernis ut admeti cantetur di Hectoris uxor,1 2 Ausup in accens Himias ire rogos. CLevil viri ad uxorem. p.
Ir aurem uniuersa. leges mire fiat ad uxoris usum. CQ uado tandaeso i , v tecu socia sit viri domu pueritnatos teli itinis penitotu viti sis di nota habitu ros obus quid sancti m ess e potesDaut circa que magis studere vir sane mentis: Lil ex opuma laudabilissimam muliere filios procreare senectutis pastores quasi optimos ac
230쪽
retibus per sanctos di iustos mores : boni merito euadent.Contra vero si fiet. sentient detrio mentia.nisi enim parentes exemptui vite filiis presteia cuidente excusatiois causam erga selis relinquunt.ac timendii in ne coteinpti a filiis /quasi non bene vixerint: in senectute deseratur. COIrapropter nichil fretermittendii est quod ad uxoris pertineat di sciplin2 We Φex qua qmaxime fieri potest optima/ filios generet. nam arascola quidem nichil omittit quo semen in optima terra ac maxsme exculta serat. sperans ita demia fi uctus optimos inde se recepturum.ac si qua via imineat mori preliado mauult aduersus hostes λς illius vastationem pati.& huiusmodi mors laudatur max ime.cum ergo tanta adhibeas cura pro corporis esca quid pro liberis S matre et educatrsce ironiae protinus omne studium fuit adhibendii. hoc enim solo: hominu conditio mortalis existens per successione cons ius immortalit w.omniam parentia vota huc tenduit.O uamobre qui ista negligit: S deos ipsos videminegligere.propter deos igitur quibus presentibus DGa fecit S uxorem duxit:ac multo magisse post parentes uxori tradidit ad honore. C Maximus autem honor est sobrie mulieri: si scernat virum suum obsentante sibs castitate nec de ulla muliere magis cogitantein sedi te ceteric omnibus hanc di suam et fidelem sibi existimante.tanto enim magis studebit nil, lier se talem prestare: anto se cognouerit fideliter atmiuste a viro diligi. Ergo mi dem stem ignorare non decet qui parcntibus iiive uxorib filiss honores couenianti ut tribues oscitam que sua sunt. iustus/S Dractus habeatur. pergrauiter enim unusquiscv fert honore suo priuari.nec si aliena iis permulta trihuat: contentus erit si sibi sua aularatur.nichil vero magis suum est uxori nec magis illi a viro prest adum.q sancta S intemerata societar. Q uafropter non decet homine sane mentis ubicum contigerit semen exponereme de vilibus ci iniquis similes liberis legitimis generctur. ex quota uxor honore suo priuatur di
filiis insutia fit ac sila pro his onnubiis edecus incurrabit. E Aspropinquadii vero est uxo Tri cum magna te innua atm modest ia. sit in pudor in verbis/ in operibus vero fas ci hononas.inc ersatione fides di moderatio. CParua qusde peccata etiam si voluntaria fuerint: Signoscedo.si quid vero per ignorantia deliquerit: comonefacscdo.C Nec metu incutiat R sne verecudia di nidore.heceni meretrices ad mechos pals decet. at veto cti vere dia di pii dote.suste diligere di timere id ingenue est mulieres erga an in vini. durlex est mi timoria spectes .ma cum reuercua di pudoin qua utiatur ad patres filii modestiadi ciues bene mora, thad benivolos gubematores. altera cum inimicitia S odio. sicut seius ad dominosin es ues ad tyrannos Aiustos di iniquos. Ex his quocu omnibus meliora eligens uxorem sibi concilietisc fidelem sibi poemam efficiat ut siue piesens sit vir siue absens/non minus is utilis sit u si s p adesset tanq rerum comunita curator.N quando vir abest ut senuat uxor nullum sibi ne umelioi cm nem comodiore nem magis suum csse 5 virum. Ostendat cuhoe ab ipso initio ad comune bonum semper intendens quis puella ut ac noua in talibus. t
siquidem talia sncipiat di sibi ipse maxime dominetur: optimus tolsus vite rector existet di uxorem talibus uti docebit.
v utilitatim cedam. Secuda Studeat ex optima 8c laudabilissima mulieret filios pereatei v qui eos in senecta pascant tui optimi ac reuerentissimi pam matris p custodest ae totius domus seruatores.na eum mulier tanu vite socia Ec liberor si gratia ad domu viri veniat natos relictura genitim viri inquatiatq; nota habituros:quid illis sanctius esse potest tu ex sane mentisvito Romina laudabilissimam mulieret tales filios procreatu in C rtia. Liberos lanctis iustiset educet moti s.na educati recte a paretibus boni nimitu madet cotra vero si fiet: nitatis fient exples.nisi empareres vite ex iis filios formaue indipureliae neqtie exculatiori caulam aduertus parietes habere valebuiau tune timendii illis est:ne contem a filiis ivt quos filii viderint no hn uiuetesIn senectute deserat cedatq; illis liberosv neglecta disciplina in pnicie.WQuarta. Nihil vir ipse pierminat qd ad Φvxotis plineat disciplina:ut ex ea umaxime fieri pol optima filios pcreetia agricola qda nihil omittit quo leme in cima terra optimea culta serat: speras ita demu fiuctus optimos inde se susceptus A