장음표시 사용
571쪽
haereat: vomitu, motu naturae, vel artis est educenda. Quae si vomitu persecte educta non sit,incidentia, tenuantia de detergentia sunt consulenda : deinde purganda phlegmagogis, sue colocynthide, quae sua qualitate malefica quamuis satis castigata videatur j ventriculum laedit, nili aegrotans estet
agrestis natur .) Deinde ventriculus erit roborandus tam sumptis,quam admotis. V. Raa. raphani,5. i. asari ,3. iii. sem .atriplicis, 3. ii agarici,3. i. florum genistae,p. ii. coquantur in aqua ad S. V.oxymellis scillitici, 3. i. 6. sat potio tepide mox a prandio haurienda. Sic una cum cibis pituita inhaerens ventriculo facilius educitur. Si ad vomitum aeger non es propensus,cap. sequentem
U. Agarici troch. in Oxymelle simplici macerati cum pauco decoctionis absinthii, es mentae, ne agricus uratur super cineres calidos. Expressioni dissolue cleci. Indi maioris si syrupi rosati sol. 3. i. fiat potio summo mane sumenda:tum V. Rad. galangae crassae, cyperi,5 cori. citrii siccae, singul. 3. vi. hordei integri absinthii poni. mentae siccae, calamenti, origani, singui. m. i. scin .anisi, 3. iii. solii Indi, &schoenanthi,
Vir. 3. i. vuarumdamas c. ab arillis mund .pa. Σ. florum rorism.& thymi, vir. p. i. hydro mellis despumati, m. iii. singula quo decet ordine coquantur in fictili vitrato, & cooperto ad
tertias: mellis rosati,& oxymellis silmpl. vir. 3. i. R. fiat aporema clarificatum M aromat. puluere ammat. rosati pro tribus dosibus. Deinde iteretur cadem potio purgans ut supra. vel cap. sequentes pilulas.
a Agatici troch. B. i. pul. Eierae Cal. vel pitularum alephanginatum,vel sto: hachicarum, utriusque Θ. ix cum aqua mentae,fiant pil. 6. I. aut 8. deauratae pro laborantis facilitate, quas cap. post primum somnum. U. Pul. aromat .rosati, S: di xcydoniten cum speciebus, aut diatrium piperorum , utriusque 3. i. theriacae veteris , aut mithrid. si malignae qualitatis ci sus pitio, .ii. vel si nulla inest, cori. citri, sacch. conditae, vcl nucis mosthatae conditae, vel Zingib. viridis conditi, 3. s. sacch. albi aqua mentae vcl absinthii p. ma. soluti & cocti, 3.iiii. fiat elech. in rhombos pondo S. ii. cap. unum quotidie ii ne superbibendo parum vini rub. Optimi horis ni .antc primum pastum. Et post lingulos pastus tacurmiua cydonior uin cu uom. composita: Vci huius loco,
572쪽
2 . Pul. diagalangae, nucis moschatae,& cinnamo. singul. 3. s. coit. citrii siccae, M malabathri,utriusque g. i. pul. diacydoniton sine speciebus,& scar .anisi, utriusque 3 iii. panis albiasi de pul ex rati,j. iii. sacch. albi,3 vi. sat pul. de quo capiat post singulos pastus cochleat unum mane;vel viatur sequentibus. V Syrupide absinthio ma. 5c dementa, utriusque g. ii. interpolatis matutinis cap. cochlearia ii. Vel tria ante ientaculum: intermediis vero cap. parum nucis mosch. conditae, vel Tingiberis viridis, vel myrobal. conditatum, vel cochlearia aliquot aquae cinnamomi, aut imperialis. Extrinsecus sequentia admota,ventriculum roborabunt,calorem sopitum suscitabunt, M cius coctionem luvabunt. V. . Fol. absinthii p. ma. mentae siccae,sampsuchi,calamenti, dc rosarum rub singui. m. i. rad. cyperi, calami aromat. de sem. ameos, S anisi, singui. J. si . caryoph. contusorum G. ii. coque
in aequis partibus aquae M vini rubri pro fotu ventriculi ante utrumque pastum. V. Succi absinthij S. i. oleorum nardi Indi & de mastiche, vir j.i. 6. bulliant ad succi serme consumptionem. Colaturae liqua cerae flavae 3. 6. 5. extra ignem dissolue pul. aloes, 3. i. s. macis,masticis,caryoph. calami aromat. Sc mentae, singul. 3. i. galliae moschatae, Θ. i. fiat lini mentum quo ventriculus ante utrumque i istum illinetur. Vel huius loco utatur V. stomachico Gai. Vel . V. Olcorum nucis moschatae de de mastiche, utriusque parcs portiones his illine ventriculum ante utrumque pastum panno lineo apposito.Vel V. Gummi caragnei, vel massae empl. demastiche, aut pro stomacho ,Ξ.ii. cxtende super alutam scuti figura ventriculo admouendum vel Ligni aloes galangae tenuis,cyperi, & calami aro in singui S ii troch. galliae moschatae daput. aromat. rosati utriusia qWς 3 si caryoph. macis,utriusque Θ. ii. fiat pul. quo sacculusi surdormis patetur cum serico rub. de gossipio intcrpunctus.
573쪽
NAIiae Graecis, pariter Latinis Nausea dicitur : ; ιυ ιGraecis, vomitus Latinis dicitur. Ambo sunt symptomata motus deprauati praeter naturam facultatis cxpultricis ventriculi, quo natura nititur expellere quae in ventriculo sunt molesta. Differunt tamen inter se, quod Nausea sit inanis conatus Ni ea ad vomendum: vbs ventriculus grauatur copia, vel qualitate mordacis cuiusdam rei, offen itur. Haec Nausea sere semper vomitum praecedit, sicut tussim o Gρωος- Vomitus vel O cst corum quae in ventriculo continentur, per os excretio. Di Dfert a diatrhoea, quod vomitio, superioris partis vcntriculi male affecti sit symptoma: di arrhoea autem inferioris. Vomitio est duplex via ,naturalis seu spontanea de qua Hi p. meminit aptior. a. sect. i. Altera est symptomatica 55 non naturalis, quae vel critica est, &persecta , morbumque soluit. Vel indeficiens,lunc natura est iuuanda, tandemque ventriculus est corroborandus , romediis post scribendis, de qua nunc agimus. Causa: sunt plures' quarum aliae sunt externae, aliae internae: Dein se CX ternae, ut crapula, & reliqua quae ad vitae genus pertinenta Internae, ut in rem peries frigida, aut calida: item humores calidi,& acres,aut rigidi SI corrupti , contenti in capacitate ventriculi, aut in cius tunica interiore infarti & valde impres.s , aut ibidem generati, aut e cerebro, hepate,licne, me sentcrio,aut a toto corpore impulsi:auta colli quatione humoris invenis, contenti, aut a febribus malignis, aut pestilentibus fa cta,& in ventriculum impulsa. Alias a vermibus os superius ventriculi vellicantibus. Humores vomitioncm cssicientes
calidi,sunt bilis, & pituita salsa: frigidi, sunt melancholia, Mpituita acida , inspida , crassa & lenta , qualis est albugi-
Omnes hi humores ventriculum grauant; aut pondcro suo
ut frigidi in aut qualitate mordaci ut bilis, S pituita salsa.)
574쪽
Alias sit, quoties viscus aliquod phlegmone tentatur,ex quo tenues ichores in ventriculum fluunt, eiusque os superius vellicant,& tanquam illi molestos natura vomitione) expellit. Gal. lib. s. loc .affectorum cap. . Si vomitus sita crapula ex astantium relatu disci potest. si sine cibis, tensio, siue pondus in ventriculo percipitur, tuna coni j cere licet, causam esse copiam humorum contentorum in ventriculi capacitate aut in eius tunica interiore, qui non nisi maximo conatu euelli possunt, adeo in ea sunt infarti, de impulsi. Si causa est bilis: oris amaritudo. sitis , atque ardor simul cum morsu in ore ventriculi percipitur, binc inappetentia: cibi assumpti in amaram & nidorosam qualitatem vertunt r. Si pituita est causa, nulla sitis, nullus ardor in ore ventriculi percipitur: sed frigus, fames,ructus acidus, & cibi sumpsi iacile aces eunt,& tremor maxatae inferioris. Si pituita salsa, sitis augetur, S: appetentia minuitur,llinc cibi fastidium,&inore salsedo.
Si a melancholia, faciei color est plumbeus, ad nigredinem vergens, moeror, tristitia,& curae aegrum comitantur,M leguminum, piscium,S carnium nigrarum longus usus princellit. Si a toto corpore , cognoscitur ex colore, & cruptionibus papularum circa cutem, & ex urina : Aetius libro 9. capite Io. Si a capite humor defluit in ventriculum, ex sapore vomitionis cognoscitur inspido, salso,amaro, qui una cum alimentis reij citur semicoctis. Si a phlegmona partium vicinarum, tenues ichorcs in ventriculi caulinem resudant , ibique collecti, eius orificium vellicant: hinc anoroxia, nausea: interdum pauca & biliosa vomitio mouetur, ut euenire solet in phlegmone partis cauae hepatis , autore Gal. loco citato. Necnon ex partis affectae tumore, dolore,& natura humoris qui per vomitum excernitur,corpore non peccante,& ex eo quod ieiunis magis succrescat, vent iculum impleti praedictis ichoribus quam saturis. Quinetiam perpendendum est, an ca pars quae certo tem poris circuitu vcxari solita, tunc non vexetur: vel aliqua conlucta excretio sit ibi retenta, quae non excernitur. Quod si
nihil apparet, certum cst hoc tymptoma non fieri contenta. illius
575쪽
illius partis sed humores.vitiosi fuisse in ventriculo generati. Si vomitus statim a nausea absque magno conatu, humo rem noxium reijcit . certum est humorem in spatio ventriculi. fuisse contentum. Contra si nihil effatu dignum rehcitur,cum inhaerere tunicae ventriculi iudicandum. Si causa pendet a vermibus in ventriculo, aut tenuibus in sis satestinis generatis qui os ventriculi vellicent, eneratur; signa Nerinisus. sunt,anhelitus foetidus, tussis inanis,& sicca,S cum clamo ea si expergiscuntur, arctius dormiunt, strident dentibus, morsus, nausea vomitus cibi fastidium,& similia quae tenellis aetatibus accidere solent. A vomitu, singultus de oculorum rubor , malum inquit , . Hi p. aphor. 3.sea. 7. a phymatis introrsum rupti exolutio,vo initio & animi defectio fit, propter sphitus vitalis excretionem. Hi p. aptior. 8.sect. T. ab ileo vomitus, & singultus , ω desipientia,&conuulsio, malum,inquit Hi p. aphor. so. eiusdem sect. quae sententia vera erit teste Gai. in comment. si inlleis exitialibus acciderit. Nausea quae crisim febris malignae praecedit, mala. Si conualescentibus mul iplicatur, recidiuam indicat. Vomitus bile & pituita mixtus, modo nimis crassus aut
copiosus fuerit est utiliis. Si bilis aut pituita sincera rei citur est periculo suu Si vero viridis , liuidus , aut niger, est viatiosus.
si omnes hi colores affatim in eodem morbo appareant, mortis periculum imminet. Siliuidus,& foetidus, celerrimam mortem portendit i siquidem foetores in vomitibus sempersunt mali, ex Hi p. lib. r. progn. 38. 39. o. I. 5 a. 5 incoacis praenotionibus praenotione II; ss7.1J3.s I9 S6Q. Isn&c. quae prudens omitto. Vomitus in hyeme est longe utilior quam in aestate : quia tunc temporis pituita dominatur, & capitis grauitas maior. Hi p. lib. de d aeta salubri. Inutilis est gracilibus N imbecillum stomachum habentibus. Contra, utilis est plenis, & omni- bus biliosis si nimium se repleuerint, vel par inra concoxerint. Celsus lib. i. cap. 3. Veruntamen qui vult valere, desen cere, quotidianum vomitum reij crat, contra vulgi opi
Vomitus qui si naturae cona. u.aut via critica non est coer- d. entiscundus,sed totum negotium natura: cst committendum inii inc me
576쪽
vero aliter quamexpedit,est coercendus non is qui ex vives di errore nascitur,sed is qui est morbi soboles, curandus. Igitur nauseata vomitio quae praeter naturam fiunt,curantur, si
causa efficiens auferatur. Si a fluxione, impetus cst reuelle .dus: deinde ventriculus crit roborandus per gastrica astringotia, saepe repetita. Si causa efficiens est pituita crassa,& lenta, incidenda. tenuanda, detergenda, de alui deiectione purga ct clysteribus actibus, balanis inditis, potionibus ex agarico troch. in melle rosito,infuso elect. Indo maiore,& myro balanis cepulis oce. cucurbitulis,frictionibus, vinculis, fotu, umguentis, de emplastris. Interdum vomitus vomitum soluit ex Hi p. lib.de locis in homine. Alias alui fluxu, reuellendo humorem qui sursum effertur, quo evacuato astringentia conueniunt. Si intemperies humida,est causa, quae ventriculum dissoluit, cum astringentibus exsiccantia sunt miscenda, tam sumptis quam admotis.
si ventriculus vitiosis humoribus est resertus, de aluus est suppressa, iniecto clystere, vel balano indita, sunt vacuandi. Deinde vomitus eli compescendus per astringentia, additi
quae ventriculi facultatem retentricem roborent. Forma remediorum cst mutanda, de non materia ex Auia cenna,ne uni assuefacta natur eius vim spernat, oc contemnat. At si primum remedium evomat, interposita hora , aliud exhibendum, mutata forma,& quantitate. si his ventriculus non continet,ac mox omnia respuit, alia sunt experienda, ut faciem aqua aspergere, manus ac pedes in potui in aqua plo
nam immittere, lintea oxycrato imbuta collo circumponer naribus suave olentia offerre,ut vinum , moschum, necnon serta florum odorifero xv m.vel fructus, ut au rancium caryo
Phrilis infixum, malum citreum dec. Praestantissimum crito erre panem assum in vino maceratum Ze nuce moschata,
caryophyllis Ze menta sicca aspersum si causa est frigida. Vel
maceratum in aceto rosato,aspersum puluere fata talorum,rO'sarum rub. nymph. & pauco caphurae naribus admouerc,quucausa est calida. Mesue theoremate tcrtio cap. 2. Interim corpus in quiete continendum, dum Ventriculus arctius alime tum complectatur. Alimenta de medicamenta aromatum permixtione sint suavioris odoris o saporis, ne ingrato odore dc Dpore naturam turbans ad vomitum stimulent. Ventriculo
577쪽
cucurbitula prodest: diaeta in genere sit intemperiei, humorique vomendo aduersa, substantiae mediae , crassae, & viscidae, non liquidae,non pinguis,non tepidae, ut facilius haereat,& in
Condimentis seu calidis,seu humidis, seu frigidis, sempergastri astringentia misceantur. Si consensu alicuius partis fit, imprimis illius est habenda ratio. Potus sit exiguus, aut nullus a pastu. Omnis vomitus a nitio non est compescendus: qu lis est e. criticus,nephriticus, aut colicus. Sed tantum is qui fit ob de-s A. a bilitatem facultatis retentricis ventriculi, Vel copiam humo
ris vitiosi eius os superius vellicantis, de lacessentis: tunc iu-γι.uanda est natura, donec corpus excrementis abunde fuerit rcpurgatum,ut dixi in curatione generali autoritate Hi p. lib.
de locis in homine,& lib. de salubri diaeta. ιμοῖι τους δε ἐμίαν ζας - οεδεας, φλεγ mpi poso , ς' rem et, , etH-iν αξὶ τα '. κάοντ , το x, in ' -- i. Sex hybernis mensibus, vomitus est cienduc,quod hoc tempus,aestiuo plus pituitae gignat, M- morbi circum caput, od eam regionem,quae est supra septum
Victus sit calidus, M siccus, boni succi & facilis coctionis, liquidus potius quam solidus : quia masticatione vomitus
concitatur,in parua quantitate, sed saepe oblatus. Pro pota . tendum vino rubro & astringente, si nulla est febris: quae si . adest, diluto aqua bullita cinnamomo aromatizata veli Ur - . saccharo solo. Somnus sit longus, quies tum corporis cum animi &inaedia conuecunt: contraria fugienda. Alimenta actu frigida vomitum sistunt,ealida mouent. Sica non continet ventriculus, ei admoueatur cucurbita, quae ibi in horaedanec cqncocta 5: distributa fuerint. Venae sectio locumno habet,nisi in maxima plenitudine,&robustus fuerit aeger.' In cacochymia, celebranda est, deorsum purgatio, est in stituenda pitulis benignis constringendo purgantibus,& non scammonium, aut cola cynthidem recipientibus. si humor est adeo in fartus, ut benignis educi non possit, ad validiora erit properandum,modo illis semper misceantur quae astringendo purgant ratione partis male affectae, quae astringent, Dus corroboratur, δί non aliis astringentibus non purgantibus, quia purgationi officiunt.
578쪽
Ne recedam a doctrina Hip .scribentis lib. de locis in homine Vomitum vomitum sedate : sic in Graeco codice tales πο- ν, ἡ ει ατος - Vomitorium sic parabitur. romitoria V. Sem atriplicis,lcraphani, utriusque 3. 6. sem. urticae, Masari, Vir. 3. ii. agarici, B. ii. coque in aqua ad j iiii dissoluo mellis rosati,aut oxymellis scillitici si materia inhaeret tunicae oris ventriculi: 3. i. s. fiat potio tepide mox a cibo sumenda: vi una cum cibis, pituita lenta facilius educatur: Deindo
per horam semissem deambulandum. Dod si sua sponte
non vomit, penna oleo rancido illita, ori de faucibus immitratur. Vbi vomuerit,os vino rubro colluatur, deinde sequenticlysmate utendum.
Eri Decocti mal. viol. centaurii minoris , maioranae, sem. anili, foeni c. stoechadis, summitatum anethi, dc chamaem. Magarici in nodulo posti q. s. colaturae dissolue hierae Galeni, mellis antho sati, de olei rutacei, vel chamae meli, surgul. 3. i. f.
sat clystet, supponendus quoties aeget crit stricta aluo. Vel . palamo. Pul. hierae Gai. musterdae, ic salis gemmei, singul. 3. i. mellis cocti t. fiat balanus indenda loco clysteris si palpet.
Si aeger nequc alimenta neque medicamenta retinet, parcntur clysteros nutrientes ex iuribus carnium, vitellis ovorum.
l de saccharo. Si nulla est febris, purgabitur pilulis de hiera. cum agarico, bis in hebdomade pondo 3. i. aut B. iiii. spatio
horarum η. ante pallum. VclAloes socolorinae succo absinthii lotae 3. ii. rhab. δί agarici troch. Vt r. 3. i. cum syriapo de menta , fiat massa de qua forma pitulas vi. pro dragma cap. es alternis matutini; etiam horis iii. vel iiii. ante cibum. Deinde humor erassus sequesti praesidio praeparetur. V. Galangae crassae, dccori. citrii siccae, utriusque 3 i. he γ.
hys pia tureiae mentae siccae quia viridis est flatuosa in prassi
si albi, dc absinthi; p. maioris, lingui. m. i. semanis,3 si passu lariana integrarum, pa. x. stoechadis Arab. de florum roris m. Vtriusque p. i. coquantur quo decet ordine in hydromella ad i. oxγmellis simpl. ἶ ii fiat apo Zema clarificatum Scaromat. put .aromat. rosati, B. ii. pro quatuor matutinis. Deinde purgabitur sicquentibus patulis. AL PH. asiaizret , dc Mephanginarum , aut imperi Ilum, vir. 3. si agarici troch. B.si.cum syrupo rosarum sol. tae
579쪽
pitulae vi. quas cap. finito oremate summo mane. Vclutatur sequenta potione. .
V.Agarici trocli.&rhabarb. selecti utriusque r. i. elect. In ' i' pdi m a. aut diacarthaini,si aeger est agrestis,& durae naturae aut P 's nobilis mollis,& delicatae naturae, catholicisi. vi. infundantur omnia simul in parte una decocti apoZematis per noctem super cineres cal expressioni di luc syrupi rosatis l. J. i. fiat potio summo mane propinanda. Initio purgationis, valentiora purgantia sunt reiicienda , ne humores . toto corpore in partem dedit lem trahantur. Tentatis benignis medicamentis si
humor non cedit, tunc ad sortiora transeundum,& non prius: Deinde ventriculus sic roboretur. U. Cori. citrii ccli condi J.ii .nucismo schatae, aut my- e b. sacch. conditae,aut Zingib. viridis, & carnis cydoniorum ''' condit . singui. 5. si. cum syrupo mentae, aut cum saccharo, fiat coditum, cui adde put aromat. rocati,3. ii .fod. auri illustratum: cap. 35. per horam aut alteram ante utrumque pastum. Vel huius loco utatur mi ua cydoniorum cum speciebus d .m. Vel huius loco c. mictetae g. i. Vel V.Caryoph. macis , cinnamo. masticis,usmeae,I. muscia borum lotae vino,& siccatae,ramenti eboris, & cori. citrii sin
gul. 3. i. tunicae interioris ventriculi gallinarum aqua prius absinthii. deinde vino generoso lotae, siccatae Sr pulueri ratae omni u par podus sat, puluis,qui saccharo cocto exceptus fiat pasta G, - in mors ellis deauratis reduceda,qua utetur inter pastus. Si vo- t, mitus fit statuum copia quae alimentum subleuet,&vomitio- nona cieat, remediis praescriptis sunt permiscenda quae flatus discutiant: qualia sunt diagalanga, dianisum, dia minum, dia- trium piperorum, A c. 5 cucurbita ,mbilico, qua extracta il- 'linetur ventriculus oleo e semine anisi arte chimica extracti. V. Rad. cyperi,& cori. citri; siccae, utriusque r. vi. mentae siccae &absinthi j p. ma. vir. m. i. nucis cupressi H. iti. cinnamo 'finacis, caryoph.&sc m. cymuri assi, coriand.prae p. nucis mos et, &ro saluui rub. singui . 34. 6. bulliant p tum in vino rub, aust ro pro fotu ventriculi cum spongia ante Vtrunque pastum Deinde . V
580쪽
galliae moschatae. B. i. fiat emplastrum scuti figura super alutam extensum ventriculo admouendum post fotum. Vel viatur sequentibus. olia. ria Oleorum nucis moschatae,ile absinthio, & de mastiche, MorpuI. singui. J.g. misce pro litu ventriculi post fotum: deinde aspergatur put . mentae siccae, galangae tenuis, calami arom.& masticis, singul. 3. ii. troch. galliae mos chalaesi. i. misce usui dicto: vel paretur sequens. v. Ambaris emerith dc moschi orient. vir. 9. i. si diues fue- - - noluerit parcere sumptibus:vel si minus diues vir. g. iiii. xilaloes, sin tali citrini, calami arom. & cori. citrii, singui g. i. styraciscat. beniuini menta aquaticae, &absinthi j p. ma. galangae tenuioris,calami arom.& masticis, singul. 3. ii. troch. galliae moschatae,3.i rosarum rub. B. iiii. sat pul. quo cum s rico rub.& gossipio paretur scutum acu interpunctum, ventriculo admouendum . . 'tam Ara Si vomitio sit a vermibus, curatur medicamentis amaris,de rem . . tergentibus,& purgantibus: qualia sunt aloes, fel bouis, tan cetum,scordium absinthium,semen contra vermes, corallina, cornu cerui,farina lupinorum rhabatb. rad filicis de dictamni, semina caulium, portulacae,citrij, rasura eboris. Et inter composita,*rupus de absinthio, e floribus persicorum ex ' . infusionibus,&de mcnta, hierapicra comp. vel logadu, de optata Salomonis. Curatis Curatio vomitionis a causa calida, veluti ab intemperie vomitionis calida: aut a bile, aut a pituita salsa, sequentibus curari potest. ac 's c - Imprimis victus sit refrigerans, humectans,&incidens,
si & detergens, si a pituita salsa: euchymus& eupeptus, saepo* in ' oblatus, in parua quantitate, liquidus potius quam solidus,
ex iuribus carnium vervecis,inuli gallinae, capi, alteratis oxalide, portulaca, lactucis borrag. polygono seu cimtinodia: necnon earum succis,dc consummatis, cum pauco omphacii, aut succo auranciorum, citria , pomorum , & pirorum sylvestrium , hordeatis, auenatis, semota, pane toto, cum vitellis
Potus sit actu frigidus, quia calidus vomitum concisat) tain pastu quam extra illos, cum succo aliquo ex praedictis, vel strupp astringente , aut tu lepo Alexandrino. Si aqua est coenosa, coquenda cum hordeo integro. Si vires sunt deiectae,