Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De doloribus, libro vno, qui tertius totius est operis, agens ..

발행: 1609년

분량: 1058페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

571쪽

sr4 CORDIs DOLORI splicato , interposito gossipio, seu, ut vocant, insterpastato, fingutur. Aut thorax ea sede quae Ventriculo incumbit, cottone, tum huius utilitatis, tum elegantiae causa infarcitur. Quorum li,co quibus infirmior est ventriculus.

vel ubi admodum refrigeratus fuerit, Pelles ad hi bentur: quarum pili cuin se proximius Scaequaliter magis corpori applicent, rectius sic muniunt calefaciuntque. In quibus delectum quoque habentes, priuatim ventriculo Vulpinas, Leporinas. Lupi catuli, Vituli ab ortus, prae caeteris conueniis re existimant. Vti de pelles detractas ab auibus plumeas, a Vulturibus praesertim, quibus singul a

res vires quoq; attribuunt. Et cum pennae molliores, plumosae, eXiguis calamis constantes, se quoque uti pili exactὸ corpori applicent, loco pellium, puluinis frequentius

plumis refertis , Anserinis potissimum, ventriculum, si facilὸ patitur, deae giὸ con coqui t,tegere 3c interdiu 3e noctu potissimurn solent. Qui gossipio interdum loco plumarum quoq; infarcti usurpantur. Tunc ferὸ, quando illud praesparatum prius, ut efficacius sit, in aegris, veluti in Vino vel decocto, aut succo aliquo conuenienti stomachali immersuin 3c expressum, denuoq; siccatum, aut pulveribus stomachicis conspersum puluinis inserimus, vel etiam alioquin applicamus. Quorum loco tamen sacculis potius utimur. sicuti

in externis iam dictum fuit. Gossiph loco rasuram Dibapi adhibitam valde commendat Holleri

Praeter liqc in aegris potissimum ad calorem nastiuum ventriculi fouendum. Corpus calidum lio minis nocte in lecto ventriculo appressum retentumque, ut coniugis quo remedio David uteba.

tuo vel mariti, aut infantis, vel manus sola propria. vel alterius admota, iuuant.

572쪽

te, curatis.

C v R A T I o. sas uti& Catellus in lecto ventriculo accumbens, qui potius quia homini fain iliaris est, quam quod proprietate quada in viribus prosit, caeteris prae

fertur.

Inter ea quae foris administrantur, Fascia ven triculum inflatum , post euacuationem factam& flatuum discussionem, sensim stringere, ut deis nuo subsideat: velle ui compresilone id facere, non erit ini tile. F - 'Cucurbita item magna , umbilico apposta satus a ventriculo reuellendo iuuat. Si a siccitkte sine caliditate cum qua si accidat, Imbreissitata

in calida ipsus constitutione quid agendum, eX su. να-- plicabitur) imbecillitas eueniat, vertriculo tunco αδεπιτ astricto duroque, nec rectῆ se dilatante; cum hoc 'non nisi magnam ob causam accidat, in senibus praesertim, toto corpore si mul siccis Se attenuatis. vel in hectica febre, in qua uniuersum corpus emaciatum astrictumq: est, uti & si sine hectica corpus emacia tum sit, aliquando,&ob omnimodam cibi potusq; diutinam abstinentiam, venrriculo exicscato, 8c uti in mullere melancholica, quae vene inuin sibi exhiberi metuens, nihil per os admittes bat: quemadmodu senectus reparari minimὸ potest, hectica & atrophia a siccitate aegrὸ curari. sic&haec in illis curatu impossibilis, in his difficilis. nec quoque aliam priuatam ab ea, quae in hecticis

uniuerso corpori humectando & reficiendo debestur, curandi rationem requirit. Sed uti in ea, sic Schic praesertim per assumpta, ut Cibum. Potu, Condituras Conseruasque, aliaque medicamenta humectantia & restaurantia, in hectica explicata ventriculu humectare Se relaxare studebimus. Quod Minediam diu passis. facere conuenit, modo non adeo ventriculus arefactus sit, ut emendari amsplius nequeat.

573쪽

Calidior ventriculi constitutio, quae adhuenilis turalis est, etsi morbosa nondum sit . quia tamen prona ad morbos, eam ob cauum, quod in ea venistriculus a cibis calidioribus Letie & nuinium iniscalescens siti in ardoremq:ve triculi pariat. 8eciis bos facil8 corrumpat , & ut bilem conuertat; Ideone tale quid accidat, decenti victus rario te instis tuta, cum si in ea peccetur, haec tu sic primum noscere soleat, Se si hoc freque tersi at, in deterius conis uerti, praecauebitur.

Quod fiet, si qui huie ob novij. ab alimentis qum

iaci id corrumpuntur, abstinea r. aut sibi emperent. Qualia sunt pinguia. imprili sqiae piloum Finguedo noxia. Lax quoque in calidioribus venatriculis corruptioni obnoxium : Vt &oua. quae in bilem meracissimam saep/conuertin tur. Quod& oua piscium, barbi imprimis. quae purgare ob id vulgus credit, faciunt. At aque multa eiusnodi non solum ab animantibus', sed & a fructibus pestita, quae licet teneriora cum sint facilὸ cocoquans tur . in eiusmodi constitutionibus cito corrupunitur nocentque. Sicuti vero ea quae concoctioni in imbecillioribus ventriculis non facil8 cedunt. acalidioribus sine negotio concoquutatur, nec ab illis afficiuntur. Imprimis vero cibi nimia conditura . calidita tem aliquam adepti, vel per se calidiores & media cainentos, ipsis minus conueniunt: sicuti 8c illi qui ob putredinem incipientem calidiore, & deterio

res evadunt. Quales fiunt, si nimium eos a rom tietando acrimoniam, &saliendo salsedinem acquirant, a quibus admodum laeduntur. Vel si ob moaram, rancorem, uti pinguia maximὸ, contrahant: vel alias situm, uti caro ferina, vel etiam foerorem. vii caseus putris, redoleant, quae et I 3 abominabilia in caeteris Omnibus ferὸ alimentis . tamen in hi sco

574쪽

ob gulam a multis grata habentur

adeo Sc caisseus sum uis putris, Ioetidissimus, vermibusq; scatens ab illis in deliciis habeatur, a quo tamen sum-1M quoque laeduntur, ipsorum ventriculo ardois rem patie .i te. Sed & dulcia cibis addita, vidui, ciores eos reddunt, sic & calidiores corruptioni Pina gis obnoxios, & qui in bilem facila conuertanis tur. Quae eX La natura quoq; talia sunt, ex iis quiabus uti solemus, quoru caliditatem odor, acrimonia vel dulcedo i iis gnis arguit, illis sunt noxia: veluti vinum dulce, generosum, antiquum : fruis eius dulce , melones, ficus similesque : & in quihus succus quidam est prauus ad corruptionem facilis, ut in cucumeribus &eiusmodi: atque olera acria, uti nasturtium, si on cra leuar, Caepe, porri, allia, post quorum esu in maxinia eructant, singulis

Ilunt, urunturque.

Quemadmodum autem qui non talia, sed temperata potius vel ad frigiditatS aliquam inclinaniatia existunt, illis magis conueniunt: sicuti Lachia. ca. Endi via , Bu glossum, Spinachia similesq. her bae λ fructus. Aquae itidem frigidae potus illis, uti aliis, noceremininia potest, siue per se interdum, vel etiam eae consuetudine loco vini vel vino per. mixta bibatur. Acida imprimis melius refrigerantia his accepta dc utilia sunt: ut Cibi acidis conditi. Vinum vinosum aut acidulum potius quam sorte: Fructus vaeth acidi. Qualia multa eiusmodi alimenta nonnihil refrigerantia in ardoribus ventriculi a bile prodeuntibus, 3e in sti, febribusq; e plicata, hisce naturis quoque competunt. Vti & medicamer ta varia, quorum usu. si caliadior constitutio eiusmodi ad morbosam lain in clinare videatur, illa corrigi nonnihil, emendariq; possit. Inter quae M thormarum acidaru potus olusino.

575쪽

sag CORDIs DOLORIS CvR di naturas tape penitus immutat: quae alioquin& aetati, succe Rio ne vix dum adeo caliditatem a smittunt, quin calidorum praedictorum usu tunc 'nonnihil, etsi minus forte quolin dum iuuenes e.

rant, laedantur.

Neruorum causa si uentriculus alijs partibus vehementer dolentibus consentiens, simul conis doleat, illis potius a quibus origo mali, qu in venatriculo compatienti cura adhibetur. Si vero ob exquisitiorem solito sensum, ventriis cuius facilius patiatur &doleat, maior praecautione cito afficiatur adhibenda, atque si ostensus sit, stupefacientibus antidotis alijsque narcoticis eo liberius sensum illum nimium retundere studebimus. Si eorundem neruorum causa in animi cardialiae

neruorum causa accia

bus etiam ventriculus, seu, ut vocant, cor doleat, si illi emendentur vel in ulceantur, haec quoq; cata. dialeia remittit vel cessat.

tardiastia ob colon intestinum in superiore illius sede,

ein inie - . retentis flatibus vel excrementis, si in regione di- cordis. cardialgia sub oriatur, illis erumpentibus sponte cessat dolor: si subsistant, quomodo subueniendurn, per clysmata imprimis, in colico dolore ostensum est: vii Clystere ex oleo, Melle& Vino paratum, mox iuuare, descripsimus, si ob moram cathari ci sumpti in colo, cardialgia fiat. cuiatauiae Si ob septuin assectum cardialgia in dicta cor-Mii trans dis sede oriatur, cum & dyspnoea tunc molestast, uersi a magisque angat, quid agendum,in dyL

2 Grai . pnoea explicatum

576쪽

Ypo CHONDRI LevM dolose ita voca. e mus illum . qui in ventris inserioris seu abdominis lateribus utrinque a cinguli sede, ut vocat, retrorsum ad spinam, de- ortumst: ad lumbos, se inania usque ded utilis, sede aliqua illorum, latere siue dextro siue sis stro, vel utroque occurrit: non in superficie . carnosa illi e seu musculosa in sede, de quo in s 1 perficiariis do L rib. agemus, sed in profundo. sub nothis collis. quae hanc regionem circumscributit, illarumque causa Hypochondriaci dolores Vocantur. Q o. ruin Hippoc. tapὸ mentionem facit: Practici vero in morbis visceruin sub nothis collis occurrentium, dum synlpto inata illorum recensent, etiam horum dolorum meminerunt, doloresque huius illiusve visceris nominant. Qui variant primum in eo: quod praecipud grauitatis vel ardoris, vel punctionis vel dilacerationis sensu molestiam dolo a

tetriue pariunt.

Gravitatis sensu in Semolestiam praebens obtu, Gravis obasus dolor, qui tamen aliquando ob distentionem κομηδe punctiones, quae interdum accedunt increscit. in latere tam dextro quam sinistro in e sari hypochondriorum sede occurrit. Tuncque vel nihil duri aut tumentis in lateribus tangitur, vel apparet: Alias ver8 durities aliqua tumorue subnothis costis prominere, vel in medio haram ubi inuicem dehi lcunt. deprehenditur, costis nothis

577쪽

sso ΗΥp DCHON DP. DOLORIS tunc extrorsum magis quam par erat curuatis: Dolore compressivo ventriculi, uti dictum, & dysspnoea aliqua temper fer8 concurrentibus, alijsq;s,mptomatibus; Vt discoloratione in facie, primum Be potissimum se pallore in ea chegia , fla uitie vel nigrehine in ictero, manifestante: Vel tu more ventris aut pedum totius P corporis, in hysdrope. Quae accidentia cum potius quam dolor ille in hisce assectibus obtusus observentur,ma illisque aegrum & astantes terreant. in illis potius tin ruin tractatio instituetur. quorum & l lc . ne quid omittatur. propter grauem dolorem qui si in ut adest, meminisse oportuit. Posterius ad latera spinae dorsi sub hi pochon drio tam dextro quam sinistro, rarius utroque si mul, in lumborum inanibus, dolor ille grauitatis 3c ponderis alicuius sensum praebens, uti dictum,

obtusas, nonnunquam tamen i nualesce S, interdum, uti dicetur, in acerbissimum desinens, occurrit. Quem a causa potius magna quam dolore,culetitu qui tant S non est, Calculi renum nomine 3c Li renum. thiasin appellant. Qui dolor motu corporis, ut cum spina praesert in flectitur corpusue Incurua tur, uti ex decubitu, per quem locus ille premiatur, magis se prodit sentiturque : Stuporque ali quis in crure assecti lateris interdum accedit. His te superuenit urinae aliquod interdum impediimen tu in . Cum qua aliquando, maxime q. si corispus validius, circa lumbos praesertim agitent Scimpellant, peC equitationem aliosve motus, fanagiis Amistus prodit, urinamque cruentam ei fi cit: cuius sedimentum tandem nigrum in fundo vasis subsidet. Quae & certo tempore alba Sc rursbulenta lactis sero si initar, in principio praesertim mictionis. mingitur, &postqua in subsederit, masteriam albam veluti cretaceam, copiosam quans do quo

578쪽

GENER A. sue Idoque in fundum matulet deponi Nonnunqua in& sabulosum quid album, aliquando Se squam O-

sum per eam redditur. Hunc dolorem nouus&acerbissimus interdum,uti dicetur,eXcipit, novisq; accide tribus auget.

Ardens dolor, nune in elatiore hypochondrio rum sede, vel in latere dextro versus anteriora magis occurrit: diciturq; a causa, Hepatis inflammatio, vel Fle patitis vocari potest. Vel in sinistro la tere versus posteriora magis, vocaturq; Lienis in faminatio, Splenitisque appellari potest. Alias ve ro in humiliore hypochondriorum regione supra coκendicem , Sc posteriore circa dorsum utrinque latere dextro vel sinistro se offert, Se propter locuassectum Renum appellatur inflammatio, vel Ne hνisT. phritis quoque dici potest. Hie dolor veluti inflammans. distendens & grauitatis sensam praebens, in omnibus occurrit spes ciebus: uti di pulsans. praesertim vero si in sinistro latere fiat lienis inflammatio: in qua tumor tactu deprehenditur, uti A: nonnunquam in dextro latere, si hepar inflammetur, tumor apparet, pro minens magis, si in dextrum latus aeger corpus inclinet, sed sine rubore, uti vero si musculi illius loci inflammantur, accidit. In utriusque etiam visceris inflammatione dolor ad iugulum usque extenditur: 3c de cubitu in latus aduersum exacerobatur: qui magis ardens in erysipelate hepatis existit. Praeter quae, tussis exigua 3c sicca in cinnibus speciebus molestat. Singultus aliquando hepate vel liene affecto accedit. Vomitusque vrget, per quem bilis, hepate praesertim inflammato euomi-tUr . Os amarescit, non nunquam Sc per aluum Ohcitur. Icter usque hepate vel liene inflammato nonnunquam adest. Cruenta interdum, hepate

579쪽

ardore, renibuSia ista inna .ris molest l.

Febris o in es hasce quoq; inflammationes cosmitatur Syn. ochos: vel eas mox subsequens. vel prius incipi eos: cuius causa ut & inflammationisimilae,sie, Inquietudo, Sitis vrgent. Lingua arida est: Respuatio cita sed parua : Pulsus celer & magnus: Vrinae tinctae, Se sub finem nonnunquam purulentae. Quibus omnibus cessat tibus , grauedo intes.

dum & ponderis quidam sensus, ut superi uti dia

ctum, in enarrato loco aliquo assecto remanere ais liquando solet. aliaq; accidentia tunc, uti dictum. superuenire.

Punctorius dolor alius, sanis alioquin . subito in latere plerumque sinistro. aliquando & index

tro oboritur, quem German. mi is est echen ι Lie nis punctionem. cum a liene illum prodire vulgus credat, falso nominant. Acceditque poli cibum praesertim sumptum, si tunc corpus validius equistatione praesertim, alioue motu violentiore agitetur: apparente interdum tumore, qualis in lpa l. mo flatu lento oriri solet: Admodumque hic do lor pungit & lancinat, praesertim respiratione da cta: initescit si venter stringatur, sponteque tantadem remittit.

Alius in morbis alijs partium dextri sinistri uelateris euenietis, cum obtuso & grauante illius do lore, ut in eo dictum, iungitur: cui Se alia grauiora copulantur symptotnata, in quibus enarrandis et iam ille explicabitur. Qui in exteriori corporis ha abitu se in hypochondrijs, uti 3e in alijs locis offert, sicuti & circa inguina in hernijs, ad eiulinodi casus referuntur, se in illis describuntur. Lancinans tensuus quidam dolor in lumbis oborituri quein Vterinum, eum uteri causa fiat.

vocanti

580쪽

GENER A. 3 oeant: eo tempore praesertim quo menses expe in hyp choetantur, vel cum suppressi sunt: se quandoque in W- grauidis se repraesentans: frequenter post partum, in alijsque uteri affectibus comes, ubi &exactius

describitur.

Diuellens 8e quasi dilacerans pungensque do. Diuena lor. acerbis, imusque cruciatus in lumbis,illic ubi με - grauem illius dolorem accidere diximus, alterutro latere, vix utroque simul, frequenter subori tur. 3cin quibusdam per interualla, plerUmque a. liquot mensium , vel etiam anni unius aut alterius

redit. Hunc Germani a situ doloris Lindiu cli Lumborum dolorem vocant: qui alias a parte af 7 shrii secta Nephriticus dolor: vel a causa, siue lapis sit c ινδεω.ue arena fuerit, Calculus, ΘΠem a nostris appellai Gru . tur. Hic nunc illic persistens & fixus est: nunc iad inguina usque protenditur vel illic figitur, necdum uti dolor colicus per verit rem vagatur. Stus petque tunc quoque crus interdum regionis afaiectae.

Vomitusque in principio plerumque molestus est: per quem ea quae in ventriculo continentur, excrementa pituitosa 8e biliosa rei jciuntur. Respio ratioque cita 8e parua fit. Vrma ab initio cum difficultate aliqua, aqueapenitus, 3e uti vocant cruda, mox turbida, aliis quando 3c cruenta redditur. A re nul ae que interis

dum nunc rubrae, nunc flame, nunc cinereae cum .

urina profluunt: alias inuicem concretae, alias dis uulsae in fundo subsident ι aliquando adeo tenues, ut in hypostasi, vel pinguedine haerentes in subli me ferantur, 3c hinc inde matulae adhaereant. Quae omnia diu interdum durant: alias dolore ad infima ventris usque descendente, subito 3e veluti in momento cessit malum: vel in ea regione . aliud

SEARCH

MENU NAVIGATION