장음표시 사용
851쪽
C A v sue . 789uti reliqua eorporis substantia nutritur, nutrimentum sibi assimilando simile reddens . & in eandem
prauam substantia in conuertens, sensim in altum, latum Sc profundum augetur, atq; incrementum capiens, in tumorem maximum. Ca crum uti disctum, nominatum, increscat: eX carnea quoq; subis stantia, venisque intertexta, constantem, nulla in flammatione alioquin, uti putarui, accensum, nec humore alio, quam sanguine in venis refertum, sed
pruritu & punctionibus saltem molestum. 3e iii alia nitatis notas, hoc potissimu in , quod augeri non
esinat, exprimete in , idq; donec aperta cute eXul. ceratus, Ulterius progredi nequeat: quo tempore tamen, tunc quoq; adhuc enutritus, stirijs carneis. ex eo nascenti b. productis, luXuriat: quem totum
perniciosum esse, ex eo facile licet coni j cere, quod nisi radicitus euellatur, aboleri minime possit, sed vel exigua illius portione, etiam post ablationem
alterius remanente, de nouo recresc-t. Caeterum a qua materia, &Unde hoc venenum
primum prodierit, indagare difficile est, aut ipsius naturam aliter quam ex essectu describere. Per contagiuin tamen corpus alicubi tactum, hoc hausis. se, vel prius corpus subiens huc propulsum fuisse, ex eo nonnihil colligere liceret, quod elephanti ais
sis, cuius causam cum cancri causa consi inite in faciunt, & pro in eam generalem cancrum UOcant, ex contagione quoq; prodeat, ita ut quemadmodum in illa plures corporis partes, sic in cancro Usnam tantum, eoque grauius, quod haec tinpetuosius petatur, afficiatur. Nec obstat quod rarius paucioresq; cancro afficiantur, cum & hoc in elephantia si eueniat: ad quod facere videtur, quod aliam
noxam corpus intrinsecus non patiatur, cum lasmen illis in locis hoc fieri deberet, ubi veneni husius origo lateret. Nisi fortὸ in venis delitescens,
852쪽
'o SupERFICIEI COR P DOLOR. inde suam originem trahat, nec dum nocere posus t, donec una cum sanguine n militer infecto, alio - ue modo ad exteriora vis haec propulsa, eam corporis partem, quam possidet,inficiat, & tunc quo-- que primum crescente cancro, sed sin corpus de- . bilitet, viresq; dehciat. Ab atra bile vero, illum proficisci, uti voluerunt, concedere hisce cie causis mi
nimὸ possumus: Quod si a naturali atra bile, quam
faeculentum sanguinem esIe dicunt, prodiret, iistius indicia quaedam apparerent, sanguisque talis illic collectus extra vasa, quod necesse est, si tumor', fieri debet, atq: inflammatio quaedam, quae tamen minimὰ adsunt deprehenderetur: δc si ab atra praeis ternaturali bile gigneretur, ardor, erosio, nigredo, ut in anthrace mox in prima inuasione se repraesera, tarent, cum hic nihil tale accedat. sed instar carno- . ta substantiae, uti dictum, cancer se offerat, nec adseo dolore, uti ostensum, incommodet. Psilens ve Ab alterius naturae veneno pustula gignitur perstilentialis, quam Anthracem pestiferum vocant quae nunc virulenta vi potissimum, sine magno ar- is νυλί, j. dis re, vel etiam nullo , sed pruritu & punctionibus solis. ut de cancro dictum, molesta: nunc adurente simul qualitate accedente, atq; inflammatione alia qua in ambitu , di bubone in vicinia, partem quo.
usque a flecta est, contaminando, moX corrumpit,3e mortificat, quae & pro in nigra, atque inutilis a parte sana separata abscedit. Quod venenum, a pestilenti veneno eo, quod extrinsecus corpus inuasit, suaque pernicie & ferauore, quae in se continet, febrem pestiletem accensdit proficisci, si portio illius i n exteriora haec loca propellatur, in febribus demonstrauimus: in quo,
si vis illa urens cum perniciosa permanserit, eam simul urendo, uti dictum, eXerit. Sed Bevenenuin pestiferuin corpus extrinsecus feriendo, nondum
853쪽
C Α V sin. 702tamen penetrando ulterius, pustulas pestiferas inmeria alijs eXcitasse . in febribus pestilentialibus quoq; docuimus. Manifesta qualitate operando, humores aliqui, Humογes bi Scabiei, Herpotis 3c Carbunculi diuersa get era, &in illis vi sua erodente, vel etiam adurente, alioue μη εν p modo pervorsa, pust alas cum cuti S rosionibus in 'atrin, terdum,3e exulcerationibus procreat. Qui humo- petu. Caν- res vel bilios, illique vel excrementith aut praeter. buneusi,dia naturales, d qui b. bilis suin me flava, viridis & atra sunt: aut salii Oel alioquin geres vel praui existunt: 20ς - 'r m
3c ad luperliciem corporis, Vel cum sanguine, aut ζri se se disero, quo plus minusue diluuntur, defluunt, pustu Eienarum, la': tunc citius, Ac simul aliqua interdum inflam mationem, s sanguis fluxione hac concitatus, aut dolore motus, se quoq; insinuet, e Xcitant: vel citra hanc fluxionem e ven sexu dantes, sensim in cute Ee subiecta carne congelu tur, aut illic origi nem vel incremetum sumunt. Pro quorum Omnium varietate, diuersae illς species scabiei, herpetis Accarbunculi nascuntur, sicuti hoc quo pacto fiat, Sca quo humore procedat, in sui gulis demonstrabitur. Ia scabie hutnida vulgari, pruritus 8c rosio, si ci tra magnum ardorem fiat, humorem non adeo aria dentem esse, sed salsum tantum, aut bilem initio arem, vel sero contemperatam, in curet 8 venis emcidisse. si nulla rubedo au i inflammatio adsint, des monstrant: nam si haec quoque accedant, cum sanguine hunc influxum fieri, vel alioquin ex frictione vel dolore commotum, accessisse, ostedunt, uti Sc suppuratio quae i: de sequitur. Quae omnia cuin infera scabie dicta amplius adhuc eueniant. 8e sis mul copiosus ichor nunc flavus nunc viridis exis sudet, a crassiore pertina ore que bile, quam qualis sit. color arguit, hoc euenire, satis comprobant,
sicuti de intermintho 8e epinyctide, pustulas illas
854쪽
9r Su PERFICIEI COR P. DOLOR. luminὸ urentes, cum inflammatione 3c subsequente suppuratione, a deteriore quoque humore, eodem modo, ut de caeteris dictum, sed in unam tantum sedem, siue uno seu pluribus in locis hoc fiat. influxo, prodijsse arguunt. Maximὰ vero in Carbunculo pullulae summἡvrentes, bilem feruentis. simam, causam illius fuisse. 8c inflammatio iuncta, sanguinem, quem Se febris comes impellere polluit, quoq; accessisse, & quod subito oriatur, ab inis
fluxu prodijsse, declarant. Quam bilem atram eX. titisse, ex illarum nigredine, non adeo colligere licet, cum & in alijs pustulae liuidae aut crustae nigret, quando arescunt, sic colorari solitae, saepe nascati tur, sicuti vero ex summo illarum feruore, qui custem earnemque adurεdo, corrumpit & denigrat, nec suppurari sinit, vel hanc bilem, vel aliam aerus ginosam, illarum causam fuisse apparet. Quod diuersa ratione in Herpete accidere, illiusque pustulas non ab influxu humoris, sed colle.
Etione illic facta fieri, quod sensim 8c citra inflam,
mationem nascantur, couincit; atq; ardor immensus,& quod hae pullulae siccq sint, prouenisse ostendit, flavam qi hanc,& ob id mitiorem tenuioremq; fuisse, &ad extima cutem usq; transcendisse. si Mi, Iiaris dictus herpes sit: deteriorem vero, qualis viris dis & aeruginosa est, esse, altiusque in cute & carne impacta, si Esthiomenus sit herpes: cuius malitia, Ac quod continuo exedendo vicinam carnem,ulterius semper serpat, comprobat; 3c quod nonnunquam, etsi serpere cesset, portione tamen illius relicta, Impetiginem gignat, eamq; post se relinquat. In scabiei siccae etiam ea specie, quae Prurigo dicitur, cum nullus mador deprehedatur, synceram
quoq; bilem, sed tenuiorem qua in miliari, vel salssu in altu humorem admodu siccatem cutem sumis i nam, quae ob continua frictionem rubet, arrodere 3e velis
855쪽
& vellicare, patefacit:Et in Impetigine similem humorem illic congestum, vel post herpetem, uti dictum. relictum, altius se inserentem, latiusque di, spersum, pustulas in ea gignere, ampliusq; cutem rodere. Qualem 8e humorem deteriorem adhuc magis. ob moram, non curata impetigine, factum,& Psoram gignere, in qua adhuc haec amplius affi, ciunt, tum ex eo, tum quod ex impetigine, uti di,ctum, prodeat, licet colligere. Quam plora tamen etiam a sero non solum falso, sed 3c perniciem aliis quam aliam habente, cute inq; continuo rodente proficisci, indeq; originem suam sumereposse, cor inui sudores, qui eos infestant, demonstrant, qui tamen in halitus conuersi, & evanescentes, cutem non madidam sed aridam potius reddunt. Quae pernicies etiam huic humori qui pseram gignit, excutis temperamento vitiato, ob psoram diu perseuerantem, Lepeq; repetente, potest accidere alia que simul accedere, si deprauata tunc ipsius assimilatione, nutrimen tu proprium, in prauos hoste
ι'. humores Una conuertat, tuncq; psera deterrima,
quae Lepra Graecoru est, succedit, quae curari amplius, uti nec lepra Arabum, seu elephantia sis, ob deprauatam in ea quoq; assimilationem, alias no-Xas producentem, minimὸ potest,&ob id pro ea, uti dictum, saepe sumitur. Caeterum quod Phlyctenas attinet, a sero sub cuticulam delato. retentoq,, atq; eam a vera cute diuellente Ac implente, &in vesiculam eleuante, proficisci, cum integret sunt,3c ruptae serum effansdunt, conspicuum euadit. Quod serum si purum sit, dum integrae sunt, dolorem nullum infert. sed tunc primum dolor in illis lancinans oritur, cum illis disruptis, cute denudata, quae tunc contactum non nisi moleste fert, tangitur. aut cuticula scis
si, illi incumbens, eam sic offendit. Quod si vero
856쪽
7 4 SupERFICIEI COR P. DOL R. a serum in illis salsum esse, ex pruritu cognoscitur, aut alioquin bile perfusum , ex flauit te apparet,
tunc etia in antequam aperiat tur, ob humoris ais crimoniam pruriunt, inaiore inq; ardorem apertae procreabunt. 3e si humorem hutic acrem diu exu
dent, serpunt: Vt 3c herpes Phlycte nodes, uti dictam, agit. Eiusmodi autem humores biliosi salsi Se acres; qui scabiem herpetes 8e carbunculum excitant, e X cibo Se potu suum habent principium : si talibus frequenter vel admodum L tantur, quae materiam huiusinodi succo gignendo idoneam in se contineant, vel in eum corruptione degenerent, qualia in feb ibus 8e in aliis biliosis morbis descripta sunt. Ex illis enim congesta haec excremetata, si in prima vel secunda concoreone, et puriore sanguine miniis mἡ segregentur, sed vel diu prius in venis meseratis eis latentia. deterioraque facta, vel stati in venam caua in subeuntia, cum sanguine vel cum sero ad exteriora corporis delata, in superficiem illius sub alto influant, vel illic subsistentia sensim congerantur, ea quae diximus in cute vitia excitat. Ob quam re causam, qui intemperanter vivunt, Sc qui cibo prauo utuntur, Se caeochymici sunt, hisce sunt ob. nox j malis. Licet 8c ob viscerum interiorum in temperiem, aut aliam malam dispositionem, taliaeXcrementa coaceruari in corpore possint; vela
arentibus quoque in liberos derivari: quod & aanguine me struo materno euenire in multis, exis stimant. Caeterum quod ad cutem expurgentur. naturae, quae eXcrementa ad exteriora propellere solet. fit beneficio, tunc cum vel nimium redunis dant 8c turgent, adiuuantibus etiam alijs causis, quae calore, ino tu alioue modo elusino di humores commouent, vel eliciunt. Sicuti in tumoribus a
sanguine prosectis exposuimus. Solutio
857쪽
C A v s- . 79s Solutio continui, diuersa in superficie corporis
dolorum genera parit, cum exulceratione sic in genere ςppellata, in excoriatione, fissuris, vulneri bus, ulceribus variarum spec erum. Alias vero cum exulceratione vix dum manifesta, vel etiam non apparente foris : idq; pro causarum solutionem ςontinui inducentium diuersitate; quae nunc externae nunc internae sunt. rentem, occult8 continuu luendo, fibris ab inui, conpressis',
neribus vocavimus, Qualis ab ictu, incumbente pondere, vel pressione alia, aut tortura, aliaue vi, Ut tractu capillorum, re accidit. Quo & refertur di ste titio illa a duris sciualis, in o odicis angustijs poadicem findentibus, unde fissurae illius Rhagades dictae fiunt. Flictio aliaue attrito, cuticulam auferens, vel e . tiam de vera cute aliquid abradens, Intertriginem ιμdictam parit. Quod a vi aliqua externa, partem Val quam admodum vel diutius fricante, frequens ter euenit. Saepe etiam equitantibus, in ephippio, lumbi aut clures eo modo atteruntur, e X quo postea molestiam inter equitandum M impedio mentum sentiunt. Et in longis morbis ex decuabitudo sum lumbi, aliaeue partes attritae, aegrum emirabiliter fatigant. Imprimis pruritus impellens facit, ut proprijs vel alienis unguibus, alioue modo, cum hoc pacto sedetur, cutem illic ubi prurit dilanient. Quod quando maiori fit la,niena, &per quam cutis magis laeditur, exudanute tunc sero, si humores praesertim , ut dictum,
salsi vel biliosi permixti sint , Scabies sequ=,
858쪽
. 796 S v PERFICIEI COR P. DOLOR.tur humida, eaq; maior, si tubercula simul, utistensum, ob frictionem prodeant, illisq; suppur
Laeonti ex ' Sectio, Punctura , Ictus, Vulnera gignit secti infernae, se- punctim contusim facta: Amputatio membri aliis I 2, p cuius, illud aufert vel mutilat. Quae omnia vulne-H- - r , cum suppurantur, in ulcera facessunt.Talia ause se eius rem Vulnera re acuta obtusaue perficiuntur, vel modi mine casu, Vel studio poenae nomine, vel instrumeto, vel rum telo. vel scio peto aut tormento, in conflictu quocunq;. aut alijs sectionibus & puncturis, necessitatis causa factis, in ablatione membri syderati, vel tumoris alicuius, vel sectione in hernia, in lapide
vesicae, punctura catarractae, venae sectione &si-venes milibus, unde diuersa relinquuntur vulnera. Quaeri o aliquando malitiam aliquam simul nanciscuntur,
si instrumentum, quo laesio facta est, infectum sit.
modi Vul aut per se noxium, ut ferrum propter rubiginem. nerum. vel si allio acuties, uti ferunt, inuncta sit, spherula scio peti cum lardo et aculetur. peiora inducit vulnera. Vel alijs artibus & venenis, gladius. spicula infecta sint, virulenta inde prodeunt ulcera, toti corpori noxia. Erosio,eau- Erosio ab externis. ut medicamentis alijsue s D tis cta, cutem quoq; erodendo aufert M abradit, sicq; μ μ vicerat, interdum & inflammat. Quod ab urina ascri, coxarum interiorem regionem saepe madefaciente atq; irritante, in infantibus saepe accidit,il. licq; cutis abrasiones cum rubore facit. bos', Vstio cuticulam a vera cute separans, vesica in ripi'' excitat. east, rupta, i sionem eam, quam cute abrasa fieri diximus: ulterius inusta, ulcus ustum voca. tum parit, vel escharam. Fit haec si militer, nonnuns quam calore solis. nudam corporis partem, eousuque vrentis, ut vesicae nascantur:vel olei aut aquae
feruentisistinae pinusione, unde cutis penitus abscedit,
859쪽
scedit, inflammatur &in ulcera peruersa desinit. vel ab igne, usta cute casu, vel in cauterj actualis applicatione: unde vesicae, illisq; ruptis ulcuscu la, vel eschara, gignuntur. Quod & a medicamenistis potentia urentibus vescatorijs & cauterils va ri)s accidere potest: Inter quae quaedam septica si
' , mul vi, partem mortificando, citra dolorem escha ram faciunt. Praeter quae, urtica, vim suam adurenistem, aculeis suis pungendo intromittens, mox primo contactu. ardorem, & postea vesicas ex.
Morsus animalium vulnera inaequalia vel etiam profunda reddunt, quae mox suppurata in ulcera abeunt: eaq: simul, ob saliuam si inter mordenduvulnera subeat, cum semper aduersi aliquid alte rius naturae in se habeat, deteriora efficiuntur, vel etiam venenata, si ab eiusmodi animalibus mortalus procedat. Veluti ex morsu hominis, ob illius quoq; saliuam noxia vulnera induci, cognitum est, ἱeiuni praesertim, fortὸ quia tunc saliua minus alijspe rin i sta, efficacius Operatur. A morsu canis, vel aliorum animalium rabidorum, non solum vulnus infectum, sed & corpus reliquum, quam horrenda sequantur syinplomata . in hydrophobia deseri,ptum fuit. Sed & morsus, licet exigui sint, vixque conspicui, per quos tamen virus saliuae subintret, veluti mustelae, muris aranei, Uulnera peruersa gignunt, & si a vipera vel serpente, alijsq; venenatis fiant, corpus veneno suo imbuunt laeduntq;. ictus animalium, quos aculeis suis alioue in o. do infligunt, etsi vixdum apparentem continui solutionem faciant, tamen quia qualitatem adu.ren tem, vel alias infestam parti ictae infundut, do lorem maximum illic cum inflammatione 3e tu. more pariunt. Veluti ictum ab apis &vespae acu leo corneo, in vulnere relicto. illud moliri vide.
860쪽
798 SupERFICIEI COR P. DOLOR Iamus. Quae si a nox ijs adhuc magis proceda ni an Iomalibus, ut scorpionis aculeo unco, Sc corneo quoque uti apis , tunc & venenum illud per corpus dispersum, illud inficit. Sicuti Rab alijs multis venenatis best ijs hoc similiter fieri, corporeq; punis cto . illud grauiter vel in uniuersum, aut certis in partibus laedi, Nicander Se Dioscor. docuerunt: quae nos tanquam nostris regionibus minim8 in festa, omittimus: Vt 3e innocuos illos pro musci. dum culicum & pulicum ictus, no aliter quam tuis berculo aut macula rubra & pruritu conspicuos
Interns cauta harum solutionum continui spe cierum, frequentius ab humoribus illis proe eduli qui dum tumores, tubercula Sc pustulas gignunt. simul etiam rodunt 8e exulcerant: vel intermedio saltem horum affectuum, quos pepererunt, cum in exulcerationes desinant, illis occasionem praebent. Sicuti hoc in horum affectuum causis ostens sum fuit: Nimirum quo pacto pus ex suppuratione inflamin tionum genitum, abscessus producati indeque ulcera purulenta sequantur; quae& nonis nunquam affluentibus alijs sordibus, sordidiora, vel humoribus ut sanguine, inflammata, vel alijs prauis, maligna, cacoet ne, vel accedente putrediane, putrida fiunt: Dei n& quomodo a perniciosa
illa de venenata materia, cancrum gignente, Cancer
quoq; eXulceratus, & ab ea quae anthracem pesti lentialem gignit, usta illa & corrupta caro, illaquei excussa, ulcus cauum sequantur Et u biliosis, seroass.acribus humoribus. Unde carbunculus, herpeistes, scabiesq; omnis generis producuntur, ulcera in carbunculo praua, in herpete exedentia, in scabie humida ulcuscula purulenta, in sicca cuti S erosiones, &fissurae interdum nascantur: Et u sero. phlyctenas gignente, curis abrasione S prode ADt.