장음표시 사용
321쪽
& illius Maiestatis sensus, honor & tremor, ex hominum istorum antia mis deletus & extinctus est. Quae suerunt tristissima peccati primi h
minis effecta: & ad sequentem hominum omnium, paucissimis omnino exceptis) corruptelam teterrimam, depravationemque foedissimam certissimus gradus , & proclivissimus facillimusque lapsus, denique justis Dei in universum Mundum irae caussae. Nam in verum Deum impietas est scelerum omnium sens: contraque vera fides & religio mater, ut ait Augustinus, omnium virtutum. Quum igitur Cet ini posteri necdum enim alii in Mundo erant, nec ulla alia adhuc familia creverat :& homicidia in domo sua, & adulteria publica , atque ab hominibus impunita cernerent: quum nulli communi ac potentiori, quam ipsi singuli essent, Magistratui parerent: quum voluptatibus omnis generis lascivisque cantionibus dediti essent: quum arma, prout cujusque serebat audacia, tractarent: quum denique inter eos, maxumeque in avita illa Caini domo inquam omnes illius posteri oculos coniiciebant verus Dei cultus jam cessasset, quomodo in publicam nominis Dei profanationem illi iidem homines non facile ruerent, aut laberentur ' Improbitatis enim & nequitiae seu licentiae hominum coemcendae naenum ac vinculum proculdubio summum, est veri Dei m tus, & cultus, qui ubi cessat, omnia in pejus ruunt: ubi retinetur virtus viget, vitium decrescit. Praeclare enim in Agesillao Xenophon,
1. ini enim Deum colunt bomines, inma tractant, Magi ait res par erat,
quomodo non credibile est illic omnia bona spe plena esse' Quod vero stabiliatam tunc demum nominis Dei invocationem nonnulli ex eo loco existimant, idque a Mose dici, frustra est. Nam & Deus antea invocat, tur, & ipse cultum suum hominibus praescripserat, &declaranat, eumque retinebat Adami similia. Sed ordo historiae ipsius postulabat, ut .quibus de caussis Deus diluvium in terram immisisset, hominesque quos ad sui imaginem condiderat) prorsiis delevisset, explicaretur .a Mose. Id quod ille fecit. Itaque gradus, quibus sensim omites homines ad summam primum impietatem in Deum : deinde Injustitiam in proximos pervenerunt , ordine recitat, & proponit. Atque haec quiadem est mea de hoc loco sententia. pergit porro D. Danaeus, rogatque.
322쪽
R. Quidam existimant etiam inter Sethi postcros coeptum esse profanari nomen Dei, propterea quod tota Caini familia iam vero Deo servire desierat, ciusque cultum quum Cainus pater a facie Dei ejectus esset , 8e extra Ecclesiam) sequi, & retinere. Quamobrem hoc de Sethi posteris, qui nondum Dei cultum violarant, dictum malunt. Ego vero de solis Caini posteris ista sumenda iudico. Quum enim coepit nomen Dei profanari, nulli dum erant posteri Sethi, ut pote quum illa profanatio coeperit sub tempus nativitatis Enoschi, quemadmodum ait 3c quidem diserte Moses, Genes. lV. vers. XXVI. Fuit autem hic Enoschus, ut antea demonstravimus, primogenitus Sethi. Quanquam autem Caini posteri verum Dei cultum non retinebant, publicam tamen illam nominis, cultusque Dei profanationem adhuc nec excogitarant, nec admiserant, quam sequenti tempore tamen, ut hic docet Moses, sequi, di amplecti coeperunt. Itaque tunc demum manifeste publice & populariter profanari inter eos coepit nomen, veneratioque veri Dei, quod antea non fiebat. Hoc autem publicae impietatis Caini familia primum introductae & postea in ea sola diu retentae exercitaeque exemplum secuti sunt postea & suo tempore posteri Sethi, nempe postquam ipsi multiplicati essent in terra, & filias hominum in uxcres accepissent, non autem prius, meo judicio, Genes. VI. vers. II. IV.
Tunc enim' exceptis omnino paucis & illi quoque posteri Scilii plerique sere omnes desectores a Deo suerunt, quum antea tales non essent. Ergo multis antea seculis in Caini familia ea prosanatio nominis Dei contigit, ut ordo seriesque conscriptae a Mose historiae docet. Fere enim inter hanc profanationem publicam, illiusque inter Caini posteros initium,&candem ad posteros Sethi derivatam intercedunt anni 287. ut colligi potest ex Gen. cap. V. Eam enim derivationem colloco in tempus Jaredi id est, nati quidem, sed non transati adhuc Chanochi. Tran latus enim es a Deo, ut desectores ex Dei familia potissimum percerulerentur metu, & ut boni, qui in Dei cultu perstabant in eadem familia,corfirmarentur, ac recrearentur. Atque hanc meam sententiam confise
mat Epiphanius lib. I. contra haereses his verbis, A παῖς Sin,
,si mi , id est, Adami flius Seth, filius autem hujus Enos, ct per
successonem Cainan, Malaleel, Dinia. Ut vero meorum traditio, quae
323쪽
ad nos pervenit, habet, tunc caepit illa famosa neruitia in mundo esse. Haec Ephiphanius. Verum Josephus lib. I. Antiquit. cap. IV. videtur demum septimae generationis Sethi tempori hoc attribuere, quasi sub Mathusale patre pii Lemechi: non sub Jaredo patre pii Cha-nochi haec evenerint. Ego vero potius Epiphanio assentior eumque sequor Addit porro Danaeus. Q. Qualis fuerit ista. nominis Dei Profanatio, & quid significet' R. Synecdochica est locutio in voce Nominis & verbo Invocare, Nec enim Nomen ipsum Dei duntaxat, id est, ipsius appellatio fuit prosanata, velut, quod Dei nomen in vanum sumeretur, per Deum temere & juraretur ab istis hominibus, & peieraretur, & denique se ctum illud Dei benedicti Nomen quod prius sacrosanctum inter homines fuerat ) blasphemaretur: Verum etiam quod Dei Potentia, misiestas, justitia, sapientia, misericordia contemneretur, sperneretur, irrideretur, . negaretur. Nec id quidem solum, dum in publicis coetibus aderant homines ad Deum colendum & invocandum, s nec enim
gens ulla religione aliqua caruit) verum ubique, & quoties vel con scientia contemptores istos arguebat: vel ipsius NominisDei appellati, interpositi, invocative ab aliis hominibus reverentia & obtestatio istis profanis proponebantur, Dei nomen isti impudenter & impie prosan bant. Ergo in universum Dei contemptus , praesertim in ipso Deo colendo & venerando invaluit inter illius seculi homines, id est, Caini posteros, quae postea tamen etiam ad posteros Sethi quoque dimanavita Ergo idola tunc pro vero Deo culta sunt, ut scribit Philo in Antiquita '& verus legitimusque cultus Deo praestari inter eos desiit, quemadmodum ait Josephus lib. I. cap. V. Antiquit. Denique Epiphanius his verbis illam Profanationem describit, quibus intelligatur ipsa suisse tristissimum peccati effectum, quod Dei metum omnem & verum cultum inter homines extingueret, & quae Profanatio impietatem pro pietate, infidelitatem pro side in Deum doceret, ac proveheret: quanquam idem Epiphanius censet post Diluvium demum idola & Tharae temporibus introducta in mundum: hoc vero tempore nondum fuisse recepta. Contra, Tertullianus in lib. de Idololati ea tunc in Mundum putat imitum. Nec enim, ait idem Epiphanius, Adamus suit idololatra, nec simul cra vel aliud quicquam, praeter verum Deum, adoravit. Imo etiam Propheta fuit Adamus, sciebatque Patrem dixisse Filio: Faciamus
324쪽
semiuem ad imaginem nostram Gen. I. Ego Tertulliano non assentior. Hanc etiam loci hujus expositionem, placere deprehendo DoctissNarshamo in chron. Canone pag. sq. Notandum etiam eundem
Marshamum obtavasse, ex Epiphanti Haeres. lib. I. f. 8. Christianorum Patrum nonnullos ex Apost. Pauli verbis Colossi cap. III.
cere totidem Religionum Vel sectarum intervalla, adeo ut Βα ζα - ιος duraverit a principio mundi usque ad Diluvium, Σκυ ο: a diu luvio ad tempus Ser ; deinde, E Emimμας, ad Abra hami tempora se extenderit, a cujus circumcisione Ιουδαὶσμός. Sed putamus hanc conjecturam nullo niti landamento imo veritati contrarianu hunc Apostoli non suisse scopum cuivis textum inspicienti patebit, deinde quis illos
Patres docuit Barbarismum a creatione mundi usque ad Dilivium Regnasse, Adamum, Abelem, Sethum, Enoschum aliosque Diluvio anteriores, Barbaris non esse adcensendos, utpote vera Dei cognitione ad salutem sufficienti praeditos fuisse credimus, deinde Σκυθισμος male, sequeretur Babarismum: quia Σκυθα omnium nationum Babarissi mi apud Scriptores reputantur & talem esse ipsus Aposto i se pum ex contextu patet. Heic autem ex mente Epiphanii pro politiori satu quam barbarismus mu&σhabendus, quod quam absurdumst, cuivis Historiarum lectione vel levissime tincto patet. Male etiam ab Epiphanio Emmorμος Abrahamo antiquior habetur. Phoroneus enim qui Graecorum omnium antiquissimus reputatur , Abrahamo est posterior. Abrahamus enim secundum Calvisium anno mundi ro23. pr sectus est ex Harran , peregrinatusque est in locis ignotis in Canaan &2Egypto cum Sara uxore, & Lotho fratris sui filio, Phoroneus autem Argivorum Rex II. Inachi filius anno Mundi 21 3. Regnavit. Testatur etiam Plato in Timeo, nullum aliquod vetustius Phoronei Niobesque aetate tempus innotuisse. Hinc Syncellus
nsidis Historiis Gracis continetur ante Inachum ejusque filium Phoroneum oui trimum Regnarunt Argis. Ex his e cuivis constet male ab Epiphanio Abi ahamo anteriorem constitui. Imo etiam ab eodem Epiphanio male initium Idololatriae ad Serugi tempora referri, cx superius enim dictis constare putamus, etiam ante illa tempora homines Idololatriae suae deditos. Ut autem e diverticulo in viam redeamus, puta-Kk mus
325쪽
ex e Gltem nrobabiliter posse concludi , etiam ante diluvium
r es , veri Dei cultu , ad diaboli
partes desecisse, atque ut illos sibi devotos retinere sallacibus Or mi, illusisse probabile esse credimus. Pracise aut Originem orarculorum, quo anno primum innotuerint & quodnam illud, & quom do consultum suerit, indicare nos non posse ingenue fatemur. Orac 2-la autem Sibyllina Diluvio posteriora ant saltem non anteriora esse in tur ipsa pseudo ibylla, nisi etiam , ante ingressum in Arcam, Vin cinatam fuisse sustinere quis velit: sin vero Diluvio priora sint reputamda Sibrilina Oracula, constabit ergo etiam a mundi prim diOAdi. . 'lum oraculis tasis, homines a vero Dei cultu abalienasse. Oraces enim illa apud Paganos tam celebria, a Mulieribus, Spiritu diabolicoactis esse data, in consessio est, quoniam ille homines ad idololatriam obligarent, uti constat ex illis quae a Livio, Cicerone, Plutarcho, Pau, sania, Luciano, Solino, Suetonio, Spartiano, LoZimo aliisque de illis reseruntur & ab illis consulta leguntur. Haec autem quae hodie pro Sibullinis habentur, esse tota quanta, spuria &suppositura, infra, Deo dante probabimus. Ut ergo Satanas supradictis Oraculorum speciebus Divina imitari conatus est, sic etiam illum Sibyllinis Paganis annitan esse pro indubitato tenemus ac pro certo: Sibyllinis apud Gentiles cel bribus Oraculis, hoc intendisse Daemonem callidum, non solum credimus verum etiam pseudo Sibyllinis hodie exstantibus, vere enim album a Sibyllis olim spiritu diabolico actis, aut saltem ab impostoribus data Uracula & a Paganis in casibus extraordinariis consulta, certo G tius esse contendimus) hominibus imponere & Religionem Cliniti
nam suspectam reddere conatum esse, pronuntiamus. Uti enim olim
in Capitolio Romano aliqua asservabantur postea incendio consumpta, quae revera a Sibyllis proficiscebantur, tam salsa esse illa quae nunc ei cumseruntur intra patebit. ad quae antequam accedamus nonnulla alia de Sibyllis earumque oraculis in genere praemittenda esse, contuitum ducimus. C M
326쪽
Etiam flamae illis fuere erectae. Lactantius emendata . minis clarioribus, sta AE erigebantur. Sibylla Tiburtina olim uti Deafuit culta. De antro Sibylla Tiburtinae ejusque templum. quod nonnulli Herculi Saram serum fuisse existimant. Templum Cumanum in nummis stas Gergithii in Sibilis memoriam imprimi curaroni. Tres olim Sibνilis fuere erectae. recte Sthzarum imagines in templas Christianorum rigantur Z De more adeundirum oracula. Summa cum veneratione, Sibilarum Oraculi ossi rarum templa adibant. Non ustra limen procedebant. Hirgilii nonnulli resectantur. In limine templi preces ream Iundendae oraculum consulturis. Limina templorum Paganorum eranteebat illa ealeare aut attingere. Atque hinc factum ut qui intrare volebant, limen transsirent. tangere. ct cur φ Limini etiam olimsula fgebantur. N. um templorum sed di Curia liminibus. Helviis manibus , obm Oracula Sibia La traetabantur. Hopsus emendatus. Os bonus refvelatis manibus orabant. Salmasius notatus. Res
327쪽
tapiti merum etiam manibus optabantur. Ramus oleae in precibus adhibebatur. Homerus expostus ut se Tertullianus. Euripidis schesiastes eae, eatur, uti is Sophoclis. Appianus exponitur. Apud Gentiles illi qui sacra
tractabant caput vetabant. Cur velatis manibus Sihi rum Oracula in-1piciebantur. In principio duobus viris custodiendi Oracula Silliarum eura fuit dem data. Illis postea duo ministri fuere adiuncti. RUt annos durarit numerus duorum virorum servandis Oraculis Sibyllinis pra- sectorum. Rando duorum virorum numeos in denarium fuemit muratus is quot annis mos ille decemvirorum obtinuerit. Decemviri ex Illu-ρrissimorum numero eligebantur. maenam illorum privilegia. A qui sus post ejectus Reges eligebantur Decemviri. Cur servi illis aluncti μου quitas illis non licesat inglicere aut adire oracula. Decemsiri partim ex plebe, partim ex Patribus eligebantur. 9uam diu Denarius bis numerus δε- rarit. 2uindecimvirorum numerus quando fuerit introductus. Ruom
do XV. viripost exusta priora cum Capitolio Oracula, illa potuerint ad re ct insipicere. XV. virorum apud Historicos o Antiquarios crebrassinentio. A collegis nonnumquam is a plebe postea fuerum electi. Gu-pbrius se Schmidius notati. Ruindenarius numerus postea muratus fuit in quadragenarium. Oracula Sibillina, sub Honorio concremata ct plane astata fuerunt. Cur istud actum fuit, Diando XV. virorum ossicio mnis fuerit impostus. Quibus occasoni us inglicerentur oracula. Sib Llina. Occasione seditionis. Cladis in Ietis acceptae. Etiam selli te pree. Ostentorum o prodigiorum causia. Etiam pestis tempore Oad valetudinem recuperandam. Item Terrae motus occasione Omonstrorum. anis rQublica in magno periculo versabatur. Casusmus refutatus. Clemens Alexandrinus refutatus. D. Paulus non commendavit Oracula Sibilina. Hossus refutatus. G mentis Alexandrini errores notati. λο pacto Clemens Alexandrinus inciderit in illum errorem , ut statuerit B. Paulum auditor
sus suis lectionem Oraculorum Sibyllinorum commendavise. Ouo in prato apud S. V. Patres fuerint Oracula Sibinna , ct an recte fidei dogmata tali in testimoniis fuerint eonfirmata. Isuita Crassetus re ratus. Oracula Sihilina Paganorum niἷir de mys periis Christianorum innuerunt. Falsa a Crasto alligata testimoniare utantur. mis operis CXLVI. quaestionum ad orthodoxis fuerit
A inor, saltem non suis Iustinus Mai r quamvis Crassetus illas ei
328쪽
a satiri uat. stuo tempore quaestiones illae fuerint consiriptae. sunt Ecclesiae
Ulieres olim aliquas apud Paganos extitisse quae Sibyllarum nomen sunt sortitae, eo quod a Deo actae crederentur, numine assiari Σιου λαὸν A, dicitur, teste Diodoro Siculo lib. IV. cap. LXVIII.) in dubium vocari posse a nemine, nisi qui constantibus Historicorum Testimoniis nullo sundamento, contradicere velit, contendimus. Hac de re quandoquidem nunc constet, videndum porro quae qualesve extiterint Sibyllae, an suerint Divino an vero diabolico Spiritu actae, numquid Divinae possint appellari aut diabolicae sint dicendae, num Scriptoribus Fidelibus & Sanctis an θ ιό Prophetissis, sed non Divinis, sint a censendar, sententiae virorum doctorum heic mire variant, de Sibyllis apud Paganos celebribus heic nunc agimus, de Autore Oraculorum quae nunc exstant Sibyllinorum, postea dicendi erit locus. Statuimus enim haec a Sibyllis Paganis nullo modo esse prosecta, sed a Christiano, si Christianum vocare licet conficta, uti postea evideo ter demonstrabimus. Haec autem antequam pertexamus, alia quaedam de Sibyllis in genere, sunt dicen R & primo quidem, libet heic inquirere de honore ipsis delato: pagani qui illas pro Divinitus inspiratis habebant , maximos . etiam Divinos honores ipsis deserebant , summa cum veneratione ipsarum Oracissa tractantes & consulcntes. Templa olim Diis tantum,principibusque viris suisse consecrata nemo est qui non sciat, templa alicui igitur dicare & consecrare est magno illum honore velle assicere. Cum enim , ait Tranquillus & post illum Isidorus, exina feritate, rationem vitae habere coepissent, seque ac Deos suos nosse reultum modicum ac firmonem necessarium commenti mi, utriusque Magni- Mentiam ad Religionem Deorum forum excogitaverunt. Igitur ut templa illis domibus pultariora, ct simulachra corporibus ampliora faciebant: itae iam eloquio etiam quas augussiore honorandos Deos putavere, laudesque eorum ct merbis illu moribus, ct jucundioribus numeris extollere. Sic etiam de Augusto Caesare legimus, templum ipsi erectum, Divinosque hon res illi delatos. Prudentius lib. I. p. m. 267. de simulachro Augusti. Hunc morem veterum docili iam aetate secuta
329쪽
Aa Umm eoluit, vitulo acavit 9 no, Strata ad pulvinar jacuit, resto apopo cit. Testantur iituli, prodeunt consulta Senatus, Caesareum Jovis ad speciem statuentia templum. hique hinc factum est ut hono is causa, Caesares vivos colerent, Deosque appellarent, Seneca de Tranqiaillitate Animi Cap. XV. p. m. Ii s. nee jam procul erat tumulus , in quo Vari Deo nostro sebat quotidianum S erum. Hinc illis etiam sacrificia oblata, ut ex jam dictis patet: imo& illorum rescripta, ora illa vocabantur. Claudian: paneg: de comsul. ManliiTheodori.
Supplicibus re fons venis Oracuti Regis
Eoiuio crevere tuo, nec dignius unquam
Id est, meminit si e Romana locarais. Immo & statuae illis erigebantur, aliique honores ab hominibus vanis excogitabantur, ut vel amoris, gratitudinis, aut potius adulationis te hominium posteritati relinquerent, iube eic elegantissimi Scriptoris, Lactantii, locum, totum hoc negotiunt pedientem & explicantem , ut omnia haec Sibyllis demonstrata ostendamus. postea,) describs re ex lib. I. de sit se Religione cap. XV. s enim nulli Reges ante Saturnum vel ranium fuerunt propiter hominum raritatem, qui agrestem vitam sineugo Rectore vivebant: non est dubium, quin i is temporibus homines Regem ipsium , totamque gentem summis lataibus ac n is honoribus jactare, sorte legendum ci mactare, de melius quidem meo judicio.) ear rint . ut etiam Deos appellarent, sue ob miraculum virtutis hoc vere pu- cubant rudes adhue is simplices sue ut feri flet in arulaetionem praesen- iis potentiai sive ob beneficia quibus erant ad humanitatem eo osti: dein-δ ipsi Reges, cum chari issent ipsis, quorum vitam composiverant: magnum sui desilerium mortui reliquerunt: Itaque homines eorumsimulachra xerunt, ut haberent aliquod ex imaginum contemplatione solarium. Pnsiresque longius per amorem meriti, memoriam desunctorum colere coeperant ut ergratiam referre benemeritis viderantur, ct successores illorum allicerent ad lane imperan i cupi itatem, quod Cicero de nat. Deorum docet, dicens, siu=pit autem vita hominum, consuetudoque comuunis ut beneficiis excellentes
330쪽
viros in caelum fama, ac voluntate tolleret. Hine Hercules, hine Cam
per , hine Pollux, hinc E culapitu, hinc Liber se alio loco, atque adeo is
plerisque Civitatibus intelligi potest, acuend e virtutis gratia, lubentius rei publicae causa periculum adiret optios quisquη virorum fortium, memoriam honore Deorum immortalium consecratam hac silicet rat mone Romani Caesares suos conisecraverunt , ct Mauri Reges suos. Sispaulatim Religiones esse coepere dum illiprimi , qui eos noverant, eo ptu suos liberos, nepotes, deinde omnes posteros imbuerunt. Et hi tamen summi Reges ob ce&britatem nominis in Provinciis omnibus colebantur: privatim vero snguli populi gentis auit: urbis sua conditores, seu viri fortitudine infigites erant, seu j mma castitate mirabiles , summa veneratione coluerum ut AEgypiui Isdem, . Mauri Iubam , Macedones Cabrum, Poeni Uranium , Latini Faunum, Salani Sancum, Romani Ruirinum. Eogem utique modo Athenae Mineν-vam , Samos Junonem, Paphos Hemerem, Lemnos Vulcanum, Naxos Liberum, Apollinem Delphi. sic ter populos, atque Reximes varia Sacras cepta fiunt ; dum grati homines in Principes esse cupiunt quos alios
honores vita carentibus deserant, invenire non po sunt. Flavius Vopiscus in Tacit. Imperat. cap. IX. In eadem oratione Aureliano statuam auream ponendam in Capitolio decrevit. Et paulo post. Divorum templum feri Iisiit in quo essent statuae Principum bonorum ita ut iisim natalibus uis se parilibus Kalend. yynuariis di v is libami pone tu, Plura si quis ad hanc
rem pertinentia velit, gdeat Gruteri in criptiones, quam plurima e empla stituarum & templorum, Imperatoribus Diisque consecrato-
Deam , juxta ripas amnis Animis: cuius iis gurgite sinu chro ut 'ventum O dieiinr, tenens in manu librum. cujus saera ir Oderis. Sic etiam Virgilius Eneid. lib. V I.
At R Ubilicum menstris, insicula Fami o Fatidiei genitoris adit, lucosque sub alta Consulit Assunea , nemorum quae maxima secro Fonte senat, sevamque exmias opaca Mephitim. - . s. α' Hine Italae gentes, omnisque Oenotria tellusu : vi du iis restonsa peruia . - .