De servi persona apud Menandrum

101쪽

ripideam Rudentis apparet e v. 86 sqq. quibus ommemoratur tempestas Alcmenae fabulae, qualem a pictore vaseuli de- pietam videmus. Tales eaenae, in quibus Suppliee igni appetuntur, frequentes erant apud poetas tragi eos et iam apud Aegehylum l. s. s. inventiantur neque miramur, quod Aristophanes eas secutus est ThesmophoriaZusarum in versibus 88 sqq., quam scaenam ad poeta tragi eos illudendos in comoediam inseruit. Raro inveniuntur apud OAteriores neque in fragmentis neque in senenis Menandi eis excepta sola Perinthiae Senena, quam fabulam ex prioribus esse Menandi eis constat. In Perinthia se artificio usus est scurrilem in modum, in fabulas posteriores magis perseetas inseruisse non videtur Seaena Suppli eum ad aram confugientium; neque enim apud Terentium leguntur, qui poetam orae eum Di fallor estutus, eas repudiavit, nam inrueautontimorumeno Chremes ad Syrum,

euius fallaciae defeetae sunt, dieit si sq.):

Ne te ad uiisee: nemo necusat, Syre, te ne tu aram tibi Ne prestatorem parariS.'Exstabant autem apud poetas, quos Plautus in Mostellaria es.losi sqq. et in Rudente es. 688 sqq., 6 Sqq. Sestutia eSi. Rudentem a Diphilo expressit ef. 32sq.), Mostellariam ad

otiσμα Philemonis revo standam esse verisimile est i). Quamquam Euripides ipse Suppl. 26i has Aeaenas servis pias esse dixit, tamen in fabulis eius tales personae, quales aut primaSaut magna agunt partes, ad aram eonfugiunt'): quod in eo-moediis plerumque servi fastiunt, et quia sesterunt re vera Athenis et quia servi apud poetas omisio saepe prima agunt parte8, qua egerunt in tragoediis antiquorum temporum viri fortissimi et feminae illustres. Quibus rebus fabulas tragicas et comi eas inter se differre iam supra intelleximus. Poetae autem omisit, quod magni momenti est, alius alio modo hisseaenis utuntur, valde eurrilem in modum Menander adules siens, Cuius eaena antiquam stomoediam redolet ita, ut a poeta illo eleganti alienam eam esse eonfirmaverit Leo, ne iure quod

supra vidimus p. id). Sed posterioribus in comoediis, quarum

stilus elegantior est, has eaenas, quae plerumque ad argumentumi es Leo Herm. XVIII 1883, p. 56 sqq.

102쪽

ipsium minoiis momenti sunt, omnino non adhibuit Philemon quoque scurrilem in modum Tranionem ad aram eonfugientem faeit. Neque apud Diphilum Servii eallidii ad aram eonfugit, sed Rudentis in senena, quae tragoediae eum Stilo magis On- sentit quam comoediae, Supplie e Sunt ambae puellae, quas leno persequitur nerilegus. Quod quamquam argumento pSofabulae effieitur, in qua non exstant servi callidi partes, tamen Diphilum magis secutum esse apparet poetas tragi eos. Idem de Rudente et ex hae se aena et ex alii argumenti Con- elusit eo i). Epitrepontum eaenam, in qua ambo Servi apud mi-erinem litigant et ille Surissio infantem atque erepundia adiudieat, et in argumento et in rebus singulis ad Alopam Euripideam redire intellegitur 3 gini ex fabula I 8 β): Alope

Cercyonis sit in formosissima eum PSSet, Neptunia eam OmpreSSit, qua ex OmpreSSione peperit infantem, quem ingetopatre nutrie dedit exponendum. Qui eum expositu eSSet, equa venit et ei a praestabat. Quid ani paStor quam persecutus vidit infantem atque eum sustulit. Qui veste regia indutum eum in ensam tulisset, alter compaStor rogavit, ut sibi eum infantem donaret ille donavit sine Veste. Cum autem inter eos iurgium 3Set, quod qui puerum nee eperat, insignia ingenuitatis repose eret, ille autem non daret, contendentes ad regem Cereyonem venerunt et Contendere Coeperunt. Ille autem qui infantem donatum ae eeperat, repetere insignia eoepit. Quae

eum adlata essent et agnoseel et Cerest On ea SSe ex veste

seissa filiae suae, Alopes nutrix timens regi iudieium feeit infantem eum Alopes esse. Qui filiam iussit ad uestem ineludi, infantem autem proici. - Sed Sehildius Menandrum in senena arbitrii Diphilum, qui eaenas similes in Rudente et in Vidularia SeripsiSset, estutum esse putat' imprimis, quod in Rudente

Senena iam argumento fabulae et eum anagnorismo optime eoni uneta est, in Epitrepontibus minus arte cum argumento

eohaeret ' Ne quae tamen inue seaenam ex Alopa Euripidis

103쪽

sunt plani esse negat ). Sed Vidulariae senena, quod mutilata est neque inne fabulam a Diplillo expressam Sse onstat, a quaeStione remo Venda est. Quamquam re Vera eaena

Rudentis melius quam Senen Epitrepontum Eum argumento coniuneta est, inmen opinionem Sehil dii probari posse nego. Magni enim momenti es8 puto, nod Epitrepontum eaena multo maiore arte quam senen Rudentis faeta est, quod Sehildius ipse non legat '). Nam apud Diphilum omplures eaenas

legimus, primum Gripi eanti eum, qui gaudio exsultat, quod vidulum invenit so6-s 8 , deinde rixam raehalionis et Oripi(s38-Ioad , tum demunt eaenam lodb-llso), in qua servi

apud Daemonem ansam agunt et senex Palaestram filiam Suam esse comperit. Sed Menander spectatores, ut ita di eam, in medias res dueit et servo indusiit eo tempore, Cum nrbitrum sumere eonstituunt. nee Diphili scaena multo minus egi elegans, quod Trachalio solus a sene interrogatur et Ori-pΠ8, eum pSe quoque rem Suam agere Velit, neptu Sermonem

interrumpit haud sine argutiis et spurcitiis Io 3 sqq.), ut Daemones taeere eum iubeat lo8d lo8s, Illi sq. llyb). Multo elegantius in Epitrepontibus uterque servus loquitur et Syri-SCUS, quod festinans est, semel interrumpit Zo . In Epitrepontibus Davus sententia communi ad causam suam dicendam utitur(Roivo 'Epsuhi; lo sqq.), quae a Syriseo breviter sed optime

refutatur. In Rudente autem servi de simili sententia communi multis verbis et multis argutiis, ne dicam ambagibu8, digputant 'Mare quidem commune eertost omnibus' s 6-looo . - Itaque Menandri senenani elegantissimam ex Euripidi Senena simul et ex eaena multo minus eleganti Diphili originem dueere nego. Solam ad artem Euripideam revoeandae8 et ex ea optime intellegitur, quomodo poeta omisius Euripidem se elatus et argumento tragoediae in conioedia Su sit. Canti eum Chrysali, qui dolos suos cum expugnatione Troiae comparat, iam supra commemoravimus p. 3) Quo

104쪽

in eantie Chrysalus proterve ludit, colores, quibus poetae tragici Troiae interitum depingere solent, ad comoediae ridicularia detorquendo i). Versus ipsi s 3 sqq. Ennii eum eantisto, quo Andromaeha et Priami et patriae interitum deflet(En n. r. 8 sq. Ribb. . congruunt et Menandrum eadem tragoedia, quam Vertit Ennius, usum esSe apparet ). Sed hoc lo eo aliter res se habet atque Epitrepontum in ea ena Supra allata, nam in Epitrepontibus Menander artem Euripidis secutus est, in Baechidibus autem, haud aliter atque Aristophanes, poetae tragi ei Versibus eurrilem in modum usu est, Tu petiiR RETαppubsaicuo E T TE Oiov. Saepius in comoedia Menandrea ServuS, si et Umque Servus allidus, quod bene meruit, libertate donatur lae quoque in re, ab antiqua comoedia aliena, Euripides prineeps et a uetor est '), quod erasilidarum intellegitur ex versibus, quos Alemena

ad ministrum dicit, qui bonum nuntium affert 88 sq.):

Nuntio autem allato minister eam de promisso, quod antea festit, admonet, si e ut Servus, qui post exitum felle em fallaciarum praemium eonsequi eupit 88 8 sqq.):

Sed huius quoque rei initium iam inpud AriStophanem esse vidimus es. p. I l . Periei romena v. 82 sqq. Stiarius Sosiam, qui domum Myrrhinae intrare eupit, introitu prohibet. Simili modo ne- simus mi ei in domum intraturo moras facit 63 sqq. S s

105쪽

Praeterea Iphigeniae Tauri sine senena afferenda regi, in qua ministrae nuntium ad regem admittere nolunt et verbis dolosisae mendastiis AmoVere conantur 128 Sqq. . Saepius personae apud poeta tragicos et comicos eodem modo in senenam pro lueuntur. Apud Euripidem non raro duae prodeunt ei Sonae, quarum altera persona propoSi tum aliquid exsequi vult, altera eam impedire studet, velut ippolytus et nutrix ippol. i. V. Bol Sqq. quibuSeum comparanda est Baechidum senena lo sqq.), in qua Lydus isto, elerum, qui ad amisiam aditurus est, increpat et retinere conatur. - Medio in Sermone personae in scaenam prodeunt Euripidis Iphigeniae Taur. v. 6 et Iphigeniae Aul. v. 363 8 sq. ac quoque in re usus Menandri eum poeta tragie eonsentit et eodem modo se eum collo Cuti sunt, antequam in Senenam

prodierunt, Parmeno et coquus in Samia 68 , Sosias et Mosellion in Periei romena Syrus et Dromo in enutontimorumeno 2 2), egi et Oeta in Adelphis ddi , Davus et Syriscus in Epitrepontibus ). Sermonem omisium interdum sermonis tragi ei similem esse iam dixit oratius A. P. 3 sq.): Interdum tamen et vocem comoedia tollit Iratusque Chremes tumido de litigat ore.'(es serui I d, 8, Ter Ileniit Io 6 Etiam Menander in sermone foetavi tragi eo nonnunquam seeutu est servorum in

partibus. Duod optime intellegitur Onesimi ex solito quis, quod

106쪽

iam supra eum ostis Euripideis comparavimus, ii speetatoribus paenitentiam et iram Charisii contra se ipsum tragi eis fere verbis deseribit os sqq dbi sqq. Κ- et, cum dominum appropinquantem audiverit, terrore eommotus exelamat(b23 - 86M Zeb virest, eine Eciri buvctrou, vis Iae. Um Sermone tragi eo con Sentiunt loeutiones hae i):

oIxo acti popuI. Itaque poetam arti si ei a sermonis tragi ei servi in solito quium inseruisse apparet Praeterea Davi Epitrepontum aec verbis V. Is: aETstim TE GURITER ET aui pinTOst comparandus est Euripidis aestharum eum v. oo' :hiropin Eous bE GURTETI ETREBI Evus. In nominibus ei Sonarum nihil sere eommune est poetis comi eis eum poetis tragi eiS quibu nomina et Sonarum, quae primas sartes agunt, tradita erant , armine epico, personis autem, quae minori momenti Sunt Saepe omnino nomina non tribuuntur Contra poeti reo mi ei argi metitum, perSOtiae, O mina personarum in Venienda Sunt, quod ipse dieit Antiphanes

107쪽

Reliquum nobis est, ut quaerantia S, quid Servolum ex partibus de arte Menandri intellegi possit.

Atque primum quidem de sermone agemus et speetabimus, quid Sermoni Servoriam proprium Sit et quomodo poeta sermone ipso servos deseripserit. Menandrum in Sermone artem modo Aristophatiis modo Euripidis secutum esse iam supra demonstravimus p. so sq. log . Omnino in Sermone novae comoediae poetarum multum inesse eon sint vulgare et sermonis eotidiani proprium i . Quod imprimis dicendum esse de Sermone Servorum probare Conabimur. Oe loeo Verba eo inmemoranda sunt supervastanea ) Verbo erit Et Lui utitur Onesimus Epitr. 266 et 2l2. Eodem modo osse ciTTo utuntur Servi Epitrepontum l Ag et Peri

108쪽

Aliis to eis in verbis ipsis nihil deest, sed, quod distendum St, non omne dieitur aut breviter speetatur: Syriseus diei Io sq. scinde Ev

109쪽

Quibus versibus poeta concitationem in nimi et destinationem servi te pinxit Reete egrandiu i de eis dieit Ces deve-loppemen est elair, correet Mais, bien qu 'il ait une certaine etendue, ri mniaque oui tant 'simpleur te en uel que Sorte, de rotondite; relinque vers ait vaneer 'un pas, sola Caingi dire, expression de a pensee on dii ait que rorat eur 'a paspu embrasser i 'un supra 'mi to ut si ita 'il vallo expogeret ii 'il te de eo nure par fragmentS.' Multae ex fragmentis novis afferendae sunt locutiones populares, quibus imprimi utuntur servi aut homines de plebe. Repsatiriov, er. I, 33 Geta, Davus m est ullum.

110쪽

clam remo Vit.

epici cirri piov, Epitr. Ids Syris eu3 cf. Terent. Pliorm 3 3. Formae Vulgare pronominum, quae in litteram i finiunt, saepius inveniuntur apud servos in fragmentis novis: OUTocti, Vietes bis apud servos Epit r. ii, 2, b, lod,