장음표시 사용
21쪽
SI enim ab una causa,omnia proueni ut, causam illam, vetipsum bonum oportet dicere,vel ipso bono prestantius. Sed si illa prie stantior est bono, nunquid tra sit aliquid etiam ab illa in entia, Min naturam entium, vel nihilo Et qui lenisi nihil absurdum neque enim amplius conseruauerimus Psum in ordine causa: Cum oporteat ubique adesse aliquid causatis a causa. excellenter a primissima,aqua omnia pedent, per quam singulaentium sunt. Si vero entibus participatio etiam illius est, sicuti, ipsius boni,erit aliquid bonitate praestantius, in entia penetrans a primissima causet . Non enim cum praestantior sit, supra ipsum bonum, deterius aliquid secundis largietur,ijs donis' iis id quod post ipsam est, arritur. At quidnam fiat ipsa bonitate praestantius 8 quando hoc ipsum, PRAESTANTIVS dicimus csse id, quod bonum magis participat . Si ergo neque prae
stantius dicetur non bonum, ipso bono omnino est secundum . Si vero entia quoque omnia bonum appetunt, quo modo ante hanc causam esse aliquid potest' Si enim Millud appetit,quomodo bonum,maxime λSi vero non appetit,quo modo,omnium causam, non appetundentia progressa ab ipsaλSi vero ipsum bonum est, quo omnia entia pendent, principium,& causa primissima omnium,est, ipsum bonunia. PROPOSITIO XIII OMne bonum, unitiuum est eoru D qua participant ipsum, Momnis unio, bonum.& Isum bonum, cum ipsuno iden . DEMON-
22쪽
SI exim bonum seruatiuum est entium omniti,atque ideo
appetibile existit omnibus,seruatiuum, autem conte-ttaam singulorum essentiae,est ipsinum . Vno enim seruantur omnia in dispersio,singula dimouet ab essentia. Ipsum ver bonum,quibus adfuerit, ea unum efficit, iotinet pervatonem. At sit unum est congregativum. contentillum,ingulaentium pficiet, per sui praesentiam. bonum igitur, Oznnibus est,unitum esse. Si vero inio bonum per se est,&honum,unificum est, simpliciter bonum 4 simpliciter nu, idem. Vniens simulis bonificans entia.Vnde etiam, ea qua ab ipso bono,quodammodo decidunt, etiam unius priuatur Participatione,& quae uno expertia fiunt, seiunctione repleta,etiam bono priuantur eodem modo.
Stergo,&bonitas, unio Munio, bonitas & bonum est unum, unum est primo bonunia.
DE IMMOBILI, ET SE MOBILI PRINCIPIO,
PROPOSITIO XIV. OMne ens, vel immobile est,uel motum;& si motum, vel a se, uel ab alio.
DEMONSTRATIO. AC si a se, se mobile est, si vero ab alio, ut ita dicam' ali-
mobile est. Omne ergo,vel immobile est, vel semobiule,vel alim obit . Necesse enim est cum alimobilia sint esse Mimmobile, Minter haec, sena obit . Si enim omne alimobile, ab alio motum mouetur, vel circulo motiones sunt, vel in infinitum . Sed neque circulo, neque in infinitum, siquidem principio definita sunt entia ola, mouens,moto praestantius est. Erit ergo aliquid immobile primum mouens. Verum si hoc,necesse si temobile esse.Nam sistatur uniuer*a,quid nam erit quo a primo moueaturpiaeque enim immobile ipsum no enim a tum erit aptum.Neque ali mobile, ab
alio namque mouetor Rςlinquitur ergo semobile esse, quod primo
23쪽
rimo moueatur,qua loquidem hoc est,quod ea quae alimo- ilia sunt,immobili coniungit medium quodammodo existens, mouens simul Minotum. Illorum enim alterum mouet solum,alterum mouetur solum. Omne ergo ens,velimmobile est,uel semobile,vel alimobile . CORRE LARI M. EX his sane etiam illud clarum, quod eorum quae mouentur,semobile primum est,mouentium vero, immobilia.
DE IN CORPOREA ESSENTIA, ET QUID
PROPOSITIO XV. Mne quod in se conuertitur,incorporeum est. DEMONSTRATIO. NVllum enim corporum aptum natum est in se contre ti. Si enim quod vertitur ad aliquid,coniungitur illi ad
quod vertitur,clarum sane quod etiam partes corporis omnes,ad omnes illius cottinget, quod in se vertitur. Hoc enim est,in se conuerti,quando unum,utraeque fiunt,&id quod couertitur,xid ad quod conuertitur. Impossibile autem est, id in corpore,& omnino in partibilibus omnibus. 6 enim totum,toti sibi coniungitur,id quod est partibile, ob partuum separationem, aliarunt alibi sitarum. Nullum ergo corpus in se conuerti natum est ita ut totum conuertatur ad totum.Si quid ergo in se conuersivum est, incorporeum est, di impartibil .
PROPOSITIO XVI. OMne quod in se couertitur, separatam essentiam habet
DEMONSTR ATIO. SI enim inseparabile sit a corpore quouis, non habebit ali quam actionem a corpore separabilem Impossibile est, si enim
24쪽
s enim inseparabilis essentia a corporibus sit, essentialem actionem esse separabilem .esset enim ita actio praestantior, essentia. Si quidem hec corporibus egeat, illa vero sufficiens; sui ipsius sit,& non corporum. Si ergo aliquid, secundum es sentiam est inseparabile, secundum actionem quoque, iiii, liter est, vel etiam magis inseparabile . Si vero hoc,non conuertitur in se. Quod enim in se conuertitur, aliud a corpore existes, actionem habet separatam a corpore, neque per cor-Pus,:neque cum corpore fit. Si quidem actio , Mid ad quod actio est, nihil indiget corpore. Separabile ergo penitus corporibus est,id quod in se conuertitur. PROPOSITIO XVII. Mne se movens primo, in se conuersitium est. DEMONSTRATIO. SI enim mouet se, etiam motrix actio eius in se est, Munusi mulis mouens, motum . Vel enim parte quidem mouet,parte Vero mouetur, vel totum mouet mouetur, vel totum quidem mouet, parte vero mouetur, vel e conuerso. Sed si pars alia est movens,pars aliaqus mouetur, non erit se mobile per se,c non semobilibus subsistens. Sed apparet quidem se mobile, non est autem secundum essentiam tale . Si vero totum mouet,pars vero mouetur,vel co uerso, erit ali qua pars in utrisque, secundum unum, simul mouens ho-ta. hoc primo semobile. Si autem unum Midem mouet,&mouetur, mouendi actionem ad se habebit, motivum sui ipsius existens, ad quod vero agit,in id conuersum est. Omne ergo semovens primo, in se conuersitium est.
PROPOSITIO XVIII. O Mne quod esse alijs largitur, ipsum primo est id, quod
DEMONSTRATIO. SI enim ipsum esse donat, etiam suae sentia facit largitionem. Qtiod vero donat, deterius est sui essentia. Q Iautem est, praestantius est. persectius. Siquidem on nis
25쪽
nis conditor alicuius, praestantior est coditi natura,quod e go in ipso donatore prsexistit, sublimius est ipso dono. Et est quidem quod illud, sed non idem illi primo enim illud est, hoc autem secundo. Necesse enim est, vel idem esse virumque, unam rationem amboria, vel nihil esse commune, aut idem in ambobus, vel hoc quidem primo esse, illud vero secundo. Verum si eadem ratio non amplius hoc quide causa erit, hoc autem effectus, neque hoc quidem in se, illud uero in donato,neque hoc quidem effector, illud vero effectu Si vero nihil habent idem nequaquam eo quod sit alterum subsistet reliquum, nihil ad esse illius communicans. Relinquitur ergo, hoc esse primo, quod tarpitur illud vero secundo, quod largitum est, in quibus ipso esse alterum,in altero
ΡROPOSITIO XIX. O Mne quod primo inexistit alicui naturae entium, omnibus adest,secundum illam naturam ordinatis, una ratione,& eodem modo.
DEMONSTRATIO. SI enim non omnibus eodem modo, sed his quidem, his
vero nequaquam clarum quod non erat in illa natura primo Sed in alijs quidem primo, in aliis vero,quae aliquando participant secundo. Qigod enim aliquando subsistens, est,aliquando vero non,non primo, neque per se existit, sed aduenticium est, aliunde superueniens, in quibus it insit,&c.
GRADUS ENTIUM. PROPOSITIO XX. SVperior omnibus corporibus est animae essentia. Momnibus animabus superior est,intellemialis natura, Momnibus intellectualibus substantijs superius est ipsum untinia. DEMON STRATIO. Mne enim corpus mobile est ab alto,inouere uero se ipsum non est natum. Sed animae participatione moue- tur,
26쪽
tur ex se,& uiuit per animam, iraesente quidem anima, se mobile quodam modo est, absente vero, ali mobile . velu ti hanc habens per se naturam, anima vero se mobilem essentiam sortita sit. Cui enim superuenit,huic impertit semo bilitatem quod vero impertitur ipso esse, hoc multo prius ipsa est. Supra ergo corpora est, tamquam se mobilis peres sentiam illis perparticipationem se mobilibus factis Rursus, anima mota a se ipsa, secundum habet ordinem ab immobili natura, acti immobili existente, quia omnibus qui
dem motis praecedit se mobile, omnibus vero mouentibus, immobile . Si ergo anima mota a se ipsa, alia mouet, Oportet ante ipsam esse, immobiliter mouens Mens vero mouet,immobilis existens, semper secundum eadem agens. Etenim anima, per mentem participat semper intelligere. Sicuti corpus per animam se ipsum mouer . Si enim esset in anima primo, semper intelligere, omnibus inesset animabus Sicuti etiam se movere Non ergo animae hoc inest primo Oportet ergo ante ipsam esse, primo intellectivum. Ante animas ergo, Mens est. At vero lante Mentem, v num Mens enim etiamsi immobilis sit, non tamen nun est. Intelligit enim se ipsem, agit circa se ipsam. At unum participant, omnia quomodocunque entia, mentem vero non omnia , . Quibus enim adfuerit mentis portio, haec cognitionem participare necesse est, quia intellectualis omni tio est principium laus a prima, cognoscendi. Superius er go mente, unum est.Nec amplitis,uno,aliud superius. Idem enim unum,& ipsum bonum. Ipsum vero bonum,principiuOmnium, ut demonstratum est
QIOD MENS NON SIT PRIMA CAUSA.
ΡROPOSITIO XXI. O Mnis ordo ab unitate incipiens progreditur in muItitudinem aliquam, nitati consortem. omnis ordianis multitudo In unam reducitur unitatere .
DEMONSTRATIO.' Nitas enim principij habens rationem, progignit pro pilam sub munitudincm. Proinde una catella, unus
27쪽
ordo, uniuersus, ab unitate habet descensum in multitudinem. Nec enim erit ordo, neque catena, si unitas fuerit sterilis per se . Multitudo vero reducitur rursus in unam communem coordinatorum omnium causam . Quod enim est in omni multitudine idem, non ab uno eorum, quae sunt in multitudine, progressum habuit.Nam quod ab uno ex multis est, non est commune omnibus. Sed illius tantum proprietatis peculiare est. Cum ergo secundum, numquemque ordinem, sit quaedami communio, cohaerentia, Midentitas, ob quam, haec coordinata dicuntur, cilla alterius ordinis, clarum quod ab uno principio prouenit omni ordini, ut sit idem . . Est ergo unitas una ante multitudinem, in unoquoque ordine, nam rationem, seriem, ordinatis in ipsa praebens, tum ad inuicem , tum etiam ad totum. liud quidem esto causa alij eorum quae sub eadem catena sunt, causam vero ut una sit catena, necesse est ante omnia esse,& ab ipsa, omnia ut coordinata gigni, non ut hoc aliquid unumquodque est, sedit huiusce ordinis existens.
X his sane clarum est, quod naturae corporis inest, nuta, unum&multitudo, Muna natura, multas habet cohaerentes. multae naturae, una uniuersi natura. Mordini animarum adest, ab una incipere anima prima, Min multitudinem animarum descendere,& multitudinem in unam reducere. Et intellectuali essentiae,unitatem esse intellectualem.& mentium multitudo ex una mente, prouenies, sin illam couersa.&vni ei quod ante omnia est multitudo unitatum. Munitatibus, in unum reditus.Post ergo unum quod est primum, unitates; post mentem primam, mentes.& post ani mam primam. an iis, .& post uniuersam naturam, naturae.
PROPOSITIO XXII. O ne primo: principaliter existens, secundum,numis
quemque ordinem, unum est,neque duo, neque plura duobus. Sed unigenitum Omno.
28쪽
DEMONSTRATIO. SVnto enim si possibile est duo hoc est,etiamsi plures co
cesserimus elle, principales causas idem impossibile est. Etenim idem impossibile etiamsi sint plures. Vel enim utruque horum est, quod ex ambobus. Sed si quod ex ambobus, Vnum fuerit rursus,&non duo prima Si vero unum, quoa vel ex altero alterum est,atque ita no est primum utrumque, Vel aeque ambo. Sed sit aeque,neutrum iam erit primo. Siem alterum primo, hoc uero, non idem sit cum altero, quid erit ordinis illius' Quod enim nihil aliud est, quam quod dici tu id est primo Horum autem utrumque alterum existes ab altero , est simul mon est,quod dicitur. Si vero haec disterunt quidem ad inuicem, non autem in quantum est, quod dicitur primo, differunt. hoc enim primo idem passum est, non ambo erunt primo, sed illud cuius ambo participantia, primo este dicuntur.
COROLARIUM.LX his sane clarum est,quo di primo ens,unum est solum& non duo sunt,primo entia, vel plura. Et primissima mens, una la, sed non duae primae mentes. Et primissima anima,una.& in singulis speciebus itidem. Veluti primo pulchrum, primo aequale,&in omnibus similiter. Sic vero etiam animalis forma, una prima, de hominis, eadem enim demonstratio.
DE IMPARTICIPABILI, PARTICIPANTE,
PROPOSITIO XXIII. OMne imparticipabile, producit a se ipso participatia,
3 omnes participantes substantiae, in imparticipabialas existentias reducuntur.
DEMONSTRATIO.IMparticipabile enim unitatis habens rationem,ut sui ipsius existens,d non alius,& ut separatum a participantia bus
29쪽
bus progignit ea quae participare possunt. Vel enim sterile perstabit in se, nihil habebit honorabile Vel dabit aliquid a se ipso. Et quod accipit participauit, quod datum
est , subsiisti participanter . Omne vero participaas alicuius factum ab eo a quo particeps sit, secundum est, ab eo, quod omnibus similiter adest, Momnia a se implet. Quod enim in uno cst,in alijs non est,in quod omnibus, similiter adest,ut omnia illustret, non in uno est, sed ante omnia. Vel enim in omnibus est,uel in uno ex omnibus,vel a te omnia. Sed quod in omnibus est,partitum in omnia, t-sus alio indigebit,quod, illud partitum niat, ac no amplius idem participabunt omnia. Sed hoc quidem alio illud vero alio, si unum partiatur. Si vero in uno ex omnibus, non amplius omnium erit, sed unius. Si vero etiam comune par
ticipare potetium,& idem omnium, ante omnia erit, at hoc imparticipabile est.
PROPOSITIO XXIV. OMne participans,participato inserius est, xparticipatum imparticipabili. DEMONSTRATIO. PArticipans enim ante participationem imperfectum
existens,persectum vero participatione factum, secui dum est omnino a participato,quatenus persectum est, participans. Qua enim impersectum erat, hac participato quod ipsum facit persectum, inserius est Participatum, ro, alicuius existens, mon omnium eo quod omnium est,&non alicuius rursus remissiorem sortitur existentiam. Hoc enim omnium causae cognatius, illud vero minus cognatum Praecedit ergo imparticipabile, participatis haec vero participantibus. Et ut summatim dicatur. Illud quide, est num ante multa participatum uero in multis, unum simul non unum participans ver omne, non unum si
30쪽
D E PERFECTO.PRΟΡOSITIO XXV. OMne persectum in proles progreditur,quas ipsitim producere potest,imitans unum uniuersorum principita
DEMONSTRATIO. a Tenim illud ob ipsius bonitatem, omnium entium uniformiter constitutivum est.Idem enim est ipsum bonu&ipsum unum. Ita ut loniforme Muniforme idem . Sic ea quae sunt post ipsum , ob propriam persectionem alia e nerare properant, imminiita ab ipsorum essentia Quae persee io, boni ipsius portio quaedam est. perfectu minitatenus
perfectum imitatti ipsum bonum. Hoc vero omnium erat constitutivum. Itaque ierfectum, eorum quae potest,pro ductituim est secundum naturam, tersectitis quanto sane fuerit perseetius, tanto est plurium causa. Perse filiis namque magis boni ipsi iis particeps est. Hoc vero propinquius bono,hoc autem cognatius caiisaei nitiersoria, haec vero plurium causa. Imperfectius autem, quanto imperfectitis fuerit, tanto pauciorum est causa. Longinquius enim existens a producente omnia, pauciorum est procreatiuum . Omnia cnim procreare, vel Ornare, vel perficere, vel continere', vel nitii ficare, uel efficere , singilla horum in pliaribtis facere, illi est cognatum. In paucioribus vero si id fiat alienum magis,&c.
EX his sane clarum est, quod materia, quae longinqiaissi maestabuniuersorum principio, sterilis est, .nullius causa. Si enim aliquid gignit, etiam post se aliquid habe triciarum quod non erit longinquissima. Sed quod produxi elonginquius illa, ipsa ero vicinior, eo quod producat, crimitetur omnium entiam productivam causam