De vita excellentium imperatorum

41쪽

ALCIBIADES. si

caeperat, neque terra neque mari hostes pares esse potu rant. ic ut navi egressus est, quanquam Theramenes et Thrasybulus eisdem rebus praefuerant, simulque en rant in Piraeum tamen illum unum omnes prosequembantur, et id quod nunquam antea usu venerat, nisi Solympiae victoribus, coronis aureis aeneisque vulgora nabatur. Ille lacrimans talem benevolentiam civium suorum accipiebat, reminiscens pristini temporis acerbutatem. Postquam astu venit, concione advocata sic

verba secit, ut nemo tam serus fuerit, quin ejus casum Iolacrimarit, inimicumque his se ostenderit, quorum opera patria pulsu duerat, proinde ac si alius populus non ille ipse, qui um flebat, eum sacrilegii damnasset. Restituta ergo huic sunt publice bonari idemque illi Eumolpidae sacerdotes rursus resacrare sunt coacti, IS qui eum devoverant pilaeque illae, in quibus devotio fuerat scripta, in mare praecipitatae. VII. aeo Ateibiadi laetitia non nimis fuit diuturna. Nam quum ei omnes essent honores decreti, totaque respublica domi bellique tradita, ut unius arbitrio gere reretur; et ipse postulasset, ut duo sibi collegae darentur, Thrasybulus et Adimantus, neque id negatum esset: classe jam in Asiam profectus, quod apud Cymen minus ex sententii rem gesserat, in invidiam recidit. Nihil

enim eum non essicere posse ducebant. Ex quo fiebat, Mut omnia minus prospere gesta ejus culpae tribuerent, quum eum aut negligenter aut malitiose fecisse loquerentur: sicut tum accidit. Nam corruptum a Rege capere Cymen noluisse, arguahant. Itaque huic mahime putamus malo fuisse nimiam opinionem ingenii do atque virtutis. Timebatur enim non minus, quam dilugebatura ne, secunda sortuna magnisque opibus elatus, tyrannidem chncupisceret Quibus rebus actum est,

42쪽

M ALCIBIADES.

ut absenti magistratum abrogarent, et alium in eius locum substituerent. Id ille ut audivit, domum reverti noluit, et se Pactyen contulit, ibique tria castella communivit, ornos, Bisanthen, Neontichosta manuque collecta primus Graeciae civitatis in Thraciam introiit, gloriosius existimans, Barbarorum praeda locupletari, quam Graiorum. Qua ex re creverat quum tam tum opibus, magnamque amicitiam sibi cum quibusdam regibus, Thraciae pepererat. Is VIII. Neque tamen a caritate patriae potuit recedere. Nam quum apud Ego flumen Philocles, praetor Atheniensium, classem constituisset suam, neque longe abesset Lysander, praetor Lacedaemoniorum, qui in eo erat occupatus, ut bellum quam diutissime duceret, I quod ipsis pecunia a Rege suppeditabatur, contra Atheniensibus exhaustis praeter arma et naves nihil erat super Alcibiades ad Atheniensium venit exercitum,

ibique praesente vulgo agere coepit, si vellent, se Ocicimram Lyson tim ut dimiche miracuem Peteres Liae

2 daemonios eo nolle confligere classe, quod pedestribus eviis plus tiὰm navibus inrent sibi utem esse facile, enthen, regem Thrαcum deducere, tis eos ferradvelleret quo Deto, necessciri mi classe conficturos, aut herumum eomposituros. Id etsi vere dictum Philocles 26 animadvertebat, tamen postulata facere noluit, quod sentiebat se Alcibiade recepto, nullius momenti apud exercitu i quid secundi evenisset, nullam

in ea re S res contra est, si quid adversi

accidisset delicti futurum reum. Ab hoc a discedens uoniam,' inquit, victoriae se

triae repug11.13, 1uia 111o11eo juxta hostes castra habeas

nautica Periculum est enim, ne immodestia militum nostrorum occasio detur Lysandro nostri opprimendi

43쪽

ALCIBIABES. Mexercitus. Neque ea res illum sesellit. Nam Lysander

quum per speculatores comperisset, vulgum Atheniensium in terram praedatum Usse, navesque paeno inanes

relictas, tempus rei gerendae non dimisit, eoque impetu totum bellum delevit. IX. At Alcibiades, victis Atheniensibus, non satis tuta eadem loca sibi arbitratus, penitus in Thraciam se nupra Propontidem abdidit, sperans ibi facillime suam

sortunam occuli posse. Falso. Nam Thraces postquam eum cum magna pecunia venisse senserunt, insidias ei Iosecerunt: qui ea, quae apportavit, abstulerunt; ipsum capere non potuerunt. Ille cemens nullam locum sibi

tutum in Graecia propter potentiam Lacedaemoniorum, ad Pharnabaxum in Asiam transiit quem quidem adeo mi cepit humanisate, ut eam nemo in amicitia anteee Isderet Namque ei Granium dederat in Phrygia castrum, ex quo quinquagena talenta vectigalis apiebat Qua fortuna Alcibiades non erat contentus, neque Athenas victas Lacedaemoniis servire poterat pati. Itaque ad patriam liberandam omni ferebatur evitatione; sed vi mdebat, id sine Rege Persarum non posse fieri, ideoque eum amicum sibi cupiebat adiungi. Neque dubitabat

sacile se consecuturum, si modo ejus conveniendi ab

isset potestatem. Nam Cyrum fratrem ei bellum clam Parare, Lacedaemoniis Adjuvantibus, sciebat Id si maperuisset, magnam se initurum gratiam videbat. X. aec quum moliretur, peteretque a Pharnabago, ut ad Regem mitteretur, eodem tempore Critias caeterique tyranni Atheniensium certos homines ad Lysam drum in Asiam miserunt, qui eum certiorem facerent, mnis Aleibiadem sustulisset, nihil earum rerum fore ratum, quas ipse Athenis constituisset. Quare, si suas res gestas manere vellet, cum persequeretur ruis

44쪽

Laco rebus commotus statuit, accuratius sibi agendum cum Pharnaballo. uic ergo renuntiat, quae Regi cum Lacedaemoniis essent, irrita futura, nisi Alcibiadem vivum aut mortuum tradidis t. Non tulit hoc satrapes, et violare clementiam, quum Regis opes minui, maluit.

Itaque misit Sysamithren et Bagaeum ad Alcibiadem interficiendum, quum ille esset in Phrygia, iterque ad

Regem compararet. Missi clam vicinitati, in quatum Alcibiades erat, dant negotium, ut eum interficiant. Io Illi quum eum ferro aggredi non auderent, noctu ligna

contulerunt circa casam eam, in qua quiescebat, eamque succenderunt ut incendio conficerent, quem manu

superari posse dissidebant. Ille autem ut sonitu flammae est excitatus, etsi gladius ei erat subductus, familibi aris sui subalare telum eripuit Namque erat cum eo quidam ex Arcadia hospes, qui nunquam discedere' luerat. unc sequi se jubet, et id, quod in praesentia vestunentorum iuit, arripi His in ignem ejectis flammae vim transiit Quem ut barbari incendium effigissem viderunt, telis eminus missis interfecerunt, caputque ejus ad Pharnaba*um retulerunt. At mulier, quae cum

eo vivere consuerat, muliebri sua veste contectum

aedificii incendio mortuum cremavit, quod ad vivum interimendum erat comparatum Sic Alcibiades annos 2 circiter quadraginta natus diem obiit supremum. XI. unc infamatum a plerisque tres gravissimi historici summis laudibus extulerunt Thucydides, qui ejusdem aetatis fuit Theopompus, qui fuit post viiquam to natus ea Timaeus. Dui quidem duo maledicentissimi, re nescio quo modo, in illo uno laudando conscierunt. Namque ea, quae supra diximus, de eo praedicarunt, atque hoc amplius quum Athenis, splendidissima civitate, natus esset omnes splendo ac dignitate superasse vitae;

45쪽

URABYBULUB. 3spostquam inde expulsu Thebas venerit, adeo studiis eo 'rum inservisse, ut nemo eum labore corporisque viribus posset aequiparare, omnes enim Boeoti magis firmitati corporis, quam ingenii Mimini inserviunt; eundem apud Lacedaemonios, quorum moribus summa virtus in patientia ponebatur, sic duritiae se dedisse, ut parsimon

victus atque cultus omnes Tacedaemonium vinceret; iuisse apud Thracas homines vinolentos, rebusque en reis deditos hos quoque in his rebus antecessisses venisse ad Persas, apud quos summa laus esset fortiter venari, Io luxuriose vivere chorum sic imitatum consuetudinem, ut

illi ipsi eum in his maxime admirarentur Quibus

rebus effecisse, ut apud quoscumque esset, princeps poneretur, habereturque carissimus Sed satis de hoc; reliquos ordiamur. Is

I. Thrasybulus, Lycissitis, Atheniensis. Si per se virtus sine sortune ponderanda sit, dubito, an hunc priumum omnium ponam. Illud sine dubio neminem huic praefero fide, constantia, magnitudine animi, in patriam amore. Nam quod multi voluerunt, pauci potuerunt, Mab uno tyranno patriam liberare huic contigit, ut a triginta oppressam tyrannis ex servitute in libertatem vindicaret. Sed nescio quo modo, quum eum nemo anteiret his virtutibus, multi nobilitate praecucurrerunt. Primi in Peloponnesio bello multa hic sine Alcibiade re gessit, ille nullam rem sine hoc quae ille universa, turali quodam bono secit lucri. Sed illa tamen omnia communia imperatoribus cum me tibus et sortuna, quod

46쪽

M THRASYBULUS. in proelii concursu abit res a consilio ad vires vimque pugnantium. Itaque jure suo nonnulla ab imperatore miles, plurima vero fortuna vindicat, seque hic plus abuisse, quam ducis prudentim, vero potest praedicare. Quare illud magnificentissimum actum proprium est Thrasybuli. Nam quum triginta tyranni, praepositi a

Lacedaemoniis, servitute oppressas tenerent Athenas,

plurimos cives, quibus in bello parserat fortuna, partim patria expulissent, partim interfecissent, plurimorum Is bona publicata inter se divisissent; non solum princeps, sed et sesus initio bellum his indixit. IL te enim quum Phylen confugisset, quod est eastellum in Attiis munitissimum, non plus habuit cum, quam triginta de suis. Moc initium fuit salutis

I Actaeorum; hoc robur libertatis clarissimae civitatis. Neque vero hic non contemptus est primo a tyrannis, atque ejus solitudo. Quae quidem res et illis contemnentibus pernicii, et huic despecto saluti fuit. aec enim illos ad persequendum segnes, hos autem, tem-2 pore ad comparandum dato secit robustiores. Quo

magis praeceptum illud minium in animis esse debet: hi in hecto oportere eontamni nec sine causa dici: mirem timidi flere non solire. Neque tamen pro optabone Thrasybuli auctae sunt opes Nam jam tum illis 25 temporibus fortius. boni pro libertate loquebantur, iam pugnabant. in in Piraeum transiit, Munychiamque munivit. an bis tyranni oppugnare sunt adorti ab eaque turpiter repulsi protinus in urbem, armis impediamentisque amissis, refugerunt Usus est Thrasybulusa non minus prudentia, quum sortitudine. Nam cedentes

violari vetuit cives enim cinctus P eere aequum censem

bat; neque quisquam est vulneratus, nisi qui prior impugnare voluit neminum jacentem veste spoliavit nil

47쪽

TΗRASYBULUS B attigit, nisi arma, quorum indigebat, et, quae ad victum pertinebant. In secundo proelio cecidit Critias, dux

tyrannorum, quum quidem exadversus Thrasybulum fortissime pugnaret.

III. o dejecto, Pausanias venit Atticis auxilio,

rex Lacedaemoniorum inter Thrasybulum et eos, qui urbem tenebant, fecit pacem, his conditionibus : ne qui Proeter trigini Urαnnos, et decem, qui, OsteαPrmiores remi, si erioris more crudelit is ercnt si, Scerentur Zilio: neue hon publiearem,r reipublico Ioprocurcitio sutilo reddererer Praeclarum hoc quoque Thrasybuli, quod reconciliata pace, quum plurimum in civitate posset, legem tulit nentiis,nte,cthum remm cmαrestir, Mene vitiaretur eamque illi oblisionis appellarunt. Neque vero hanc tantum ferendam cura I 5vit, sed etiam, ut valeret, effecit Nam quum quidam ex his, qui simul cum eo in exilio fuerant, caedem facere eorum vellent, cum quibus in gratiam reditum erat, purulice prohibuit, et id, quod pollicitus erat, praestitit.

IV. uic pro tantis meritis honoris corona a populo vodata est, facta duabus virgulis oleaginis, quam quod amor civium, non vis expresserat, nullam habuit invidiam, magnaque fuit gloria. Bene ergo Pittacus ille, qui septem sapientum numeroe est habitus, quum ei

Mytilenaei musta millia jugorum agri munera darent, MNolite, oro nos, inquit, id mihi dare, tio nitisti indid

me, Plures reficim concutseme Quiare eae istis nolo stultus, quὰm ventum jugercto sum et meαm nimiaequitiatem et destr- Bolanscitem indigens Nam parva munera, diutina, locupletia non propria esse consueve dorunt. Illa igitur corona contentus Thrasybulus neque amplius requisivit, neque quenquam honore se antece sisse existimavit. sic sequenti tempore quum praetor

48쪽

M CONON. classem ad Ciliciam appulisset, neque satis diligenter in castris ejus agerentur vigiliae, a barbaris, ex oppido noctu eruptione facta, in tabernaculo interfectus est.

I. Conon Atheniensis Peloponnesio bello accessit ad rempublicam, in eoque ejus opera magni suit Nam et praetor pedestribus exercitibus praefuit, et praefectus classis res magnas mari gessit. Quas ob causas praecipuus ei honos habitus est. Namque omnibus unus insulis praefuit in qua potestate Pheras cepit, coloniam Io Lacedaemoniorum. Fuit etiam extremo Peloponnesio bello praetor, quum,pud Ego flumen copiae Atheniemsium a Lysandro sunt devictae. Sed tum abfuit, eoque pejus res administrata est. Nam et prudens rei milit, ris et diligens erat imperii. Itaque nemini erat hisi temporibus dubium, si adfuisset, illam Athenienses calamitatem accepturos non fuisse. II. Rebus autem amictis, quum patriam obsideri audisset, non quaesivit, ubi ipse tuto viveret, sed unde praesidio posset esse civibus suis. Itaque contulit se ad 2 Pharnabagum, satrape Ioniae et Lydiae, eundemque generum Regis et propinquumet apud quem ut multum gratia valeret, multo labore multisque effecit periculis. Nam quum Lacedaemonii, Atheniensibus devictis, in societate non manerent, quem cum Artaxerxe secerant, 25 Agesilaumque bellatum misissent in Asiam, maxime impulsi a Tissapherne, qui ex intimis Regis ab amicitia ejus defecerat, et cum Lacedaemoniis coierat societatem hunc adversus Pharnabaetus habitus est imp

49쪽

CONON Drator re quidem vera exercitui praefuit Conon ejusque omnia arbitrio gesta sunt. ic multum ducem summum Agesilaum impedivit, saepeque ejus consiliis obstitit. Neque vero non fuit apertum, si ille non fuisset, Agesia laum Asiam Tauro tenus Regi fuisse erepturum. Qui posteaquam domum a suis civibus revocatus est, quod Boeotii et Athenienses Lacedaemoniis bellum indixerant, Conon nihil secius apud praesectos Regis versabatur, hisque omnibus maximo erat USui. III. Defecerat a Rege Tissaphernes, neque id tam Io Artaxerxi quam caeteris, erat apertum Multis enim magnisque meritis apud Regem, etiam quum in ossicio non maneret, valebat Neque id mirandum, si non facile ad credendum adducebatur, reminiscens, HuS Severa Cyrum satrem superasse. IIvius accusandi IS gratia Conon a Pharnabago ad Regem missus, poste quam venit, primum ex more Persarum ad Chiliarchum, qui secundum gradum imperii tenebat Tithraustenaccessit, seque ostendit cum Rege colloqui velle Nemo enim sine hoc admittitur. Muic ille, nuta, inquit, or mest; sed is deliberct, utrum colloqvi cilis, cinperdifferos agere, quo cogitαs cesse est enim, si in convectum veneris, Benemri te Regemaquod proshynein illi vocant. me si tibiariave est, per me nihil secius editis mcinia tis conficies, quod studes. Tum Conon Mihi ero, Minquit, non . est griane, quemvis honorem Acthere Regi Sed nereor, ne civiliati meo sit obrobrio, si, quum mea sim profectus, quo coeferis gentibus imperiare ConStie deris, potius hiarhmoram, quὰm illius, more fungm. Itaque, quae volebat, huic scripta tradidit. MIV. Quibus cognitis, Rex tantum auctoritate ejus motus est, ut Tissaphernem hostem judicaverit, et Lac daemonios bello persequi jusserit, et ei permiserit, quem

50쪽

vellet, eligere ad dispensandam pecuniam. Id orbitritim, Conon negavit, stii esse consilii, sed ipsius, qui Ptime stios nosse deberet; sed se sti, re Ph αhmo id negotii siret. in magnis muneribus donatus ad mare est missus, ut Cypriis et Phoenicibus, caeterisque maritimis civitatibus naves longas imperaret, classemque, qua proxime aestate mare tueri posset, compararet dato adjutore PharnabaEo, sicut ipse voluerat. Id ut

Lacedaemoniis est nuntiatum, non sine cura rem admin-

Io istrarunt, quod majus bellum imminere arbitrabantur, quam si cum Barbaro solum contenderent. Nam ducem sortem et prudentem Regiis opibus praefuturum, ac secum dimicaturum videbant, quem neque consilio neque copiis superare possent. Mac mente magnam I contrahunt classem proficiscuntur Pisandro duce.Ηos Conon apud Cnidum adortus magno proelio fugat, multas naves capit, complures deprimit. Qua victoria non solum Athenae, sed etiam cuncta Graecia, quae sub Lacedaemoniorum fuerat imperio, liberata est Conon 2 cum parte navium in patriam venit muros dirutos a Lysandro, utrosque et Piraei et Athenarum, reficiendos curat, pecuniaeque quinquaginta talenta, quae a Pharn bam acceperat, civibus suis donat. V. Accidit huic, quod caeteris mortalibus, ut incon-25 sideratior in secunda, quam in adversa esset sortuna. Nam classe Peloponnesiorum devici, quum ultum se injurias patriae putaret, plura concupivit, quam essicere potuit. Neque tamen ea non pia et probanda ierunt, quod potius patriae opes augeri, quam Regis, maluit. 8 Nam quum magnam auctoritatem sibi pugna sua navali, quam apud Cnidum fecerat, constituisset, non solum inter Barbaros sed etiam inter omnes Graeciae civitates, clam dare operam coepit, ut Ioniam et Eoliam restitu