장음표시 사용
31쪽
unam Germanis palmam in huius virtutis laude pr termittenda esse non arbitror,Phaleas Chaucedonius ait Aristoteles) primus aequationem bonorum in Rem p. induxit, ut generis humani duae capitales pestes e ciuitate pellerentur, paupertas pulentia. Hoc unicum Platonis ad statum beatae ciuitatis huius votum fuit: At Germani beatissimae ciuitatis Ideam non disputationibus & argumentis adumbratam,sed mortibus & exeptis expressam praestitere: neque enim
quisquam ait de Germanis Caesar libro sexto)agri modum certum aut fines habet proprios, sed magistratus ac principes in annos singulos gentibus cognationibusque hominum qui una coierunt quantum eis & quo loco visum est,a tribuunt agri, atque anno pbst, alio transire coqunt. Mod idem de Sueuis Germanis quarto libro dicitur, Privati& separati agri apud eos nihil est : neque longius anno remanere Uno in loco incolendi caussa licet. Ergo ista apud Germanos bonorum fuit aequatio . AEquationis etiam huius multas caussas asserui s ait idem sexto libro) ne assidua consuetudine capti, studium belli gerendi aoricultura commutent, ne laros fines parare studeant, potentiorεsque,humiliores possessionibus expellant, ne accurarius ad frigora atque aestus vitandos aedificcnt, De qu i oriatur pecuniae cupiditas , qua ex re
factiones dissensionesque nascuntur , ut anumi
32쪽
animi aequitate plebe contineat, cum suas quis que opes cum potentissimis aequari videat. Haec Caesar de Germanica aequatione, cum qua Graeci, vel Cretum, vel Laconum aequationes laude comparent,& istam in Germanis virrutem,ba bariam, si superis placet, appellent: Fuit tamen& Gallis Si Germanis seruitus, more 'reliquarum gentium usitara , Plerique ait Caesar libro sexto de Gallisὶ chm aut aere alieno aut magnitudine tributorum aut iniuria potetiorum pr muntur, sese in seruitutem dicant nobilibus, in hos eadem omnino fiant iura, quae dominis in seruos. Atqui haec saeui dominatus impotentia videatur,qualem post exactos reges Romae fuisse Liuius secundo libro commemorat in seditione nexorum,qui aeris alieni magnitudine oppresit,a creditoribus seruilem in modum vex
bantur,adeb squod Quintilianus libri tertij c pite sexto tradit) ut debitoris corpus inter crediatores , lege duodecim tabularum diuideretur, Quam legem licet,ut idem ait, non laudabilem
natura,iure tamen concessam,mos publicus repudiauit, & seequenter nouae tabulae contra calamitates istas, a Repub. concessae sunt. Sed tamen hoc in Gallis,quam in Romanis humanius& liberalius,quod clomini suos ob ratos,atque, ut Caesar gallico verbo appellat, ambactos honoris quodam loco circum se haberent,eorumque opera in bellis uterent .huc enim spectare
33쪽
videtur illud Diodori,Custodes corporis sali ex liberis hominibus pauperizs eligunt, qui & pro
aurigis in pugna serviant, & ferant scutum. T citus de Germanorum seruis consimilem Gallis consuetudinem commemorat, Seruis salt) non in nostrum morem, descriptis per familiam misni steriis utuntur, suam quisque sedem, suos p
nates regit. Frumenti modum dominus aut pecoris aut vestis ut colono iniungit,& seruus hactenus paret. Caetera domus ossicia, uxor ac liberi exequuntur.Verberare seruum ac vinculis &opere coercere, rarum, Olcidere solent non disciplina & seueritate, sed impetu & ira,vt in imbcum,nisi quod impune Liberti non multum si
pra seruos sunt,raro aliquod momenturei in domo,nunquam in ciuitate, exceptis duntaxat his gentibus quae regnantur: Ibi enim & super ingenuos dc super nobiles ascendunt: Apud criteros, impares libertini, libertatis argumentum sunt. Quapropter eiusmodi mores, ea temperatia veterum Gallorum sitit,quae ad valetudinem corporis & vires ac mirificam illam quam C sar in corporibus Gallorum Africano bello caesorum miratus est proceritatem: Denique fortunarum ac facultatum suarum beneficentiam ac liberalitatem referatur. Fortitudinis partes materiam uberiorem ac pleniorem afferunt,sive puerilis aetatis exercit
tionem siue militiae puluerem & selem consido
34쪽
res, deuictasque, inde gentes & fundatas toto
terrarum orbe Gallici nominis colonias. Enim-
uerbGalli ait Caesar libro sexto)in reliquis vitae institutis hoc sere a reliquis differunt,qubd suos
liberos nisi cum adoleverint, ut munus militiae
sustinere possint. palam ad se adire non patiuntur,filiumque puerili aetate in publico, in co*ectu patris assistere turpe ducunt. Haec Caesar, quibus tame militiet illius tempora non satis explicat,nec ulla puerilis interea aetatis studia nominat. Ab aliis igitur exquiramus, Tacitus nobis tempus illud adeundae Reipub. De Germanis explicabit, Sed arma sumere salt) non antὸ
cuiquam moris, quam diuitas suricturum pro bauerit.Tum in ioso concilio vel principum aliquis,vel pater,vel propinquus,scuto frame ueiuuenem ornant: Haec apud illos toga, hic primus iuuentae honos, ante hoc, domus pars videntur,mox Reipub. Aristoteles etiam scriptor Caesare multb antiquior,nobis illa puerilis educationis studia declarabit. Etenim a nobis istam laudem octauo Politico repetiuit, Conducit tiam ait admodum infantes ad frigoris patientiam assuescere: Id enim est & ad valetudine debellicas laudes aptissimum: Itaque etiam nonnullis barbaris,ut Celtis,ea consuetudo est, ut in frigidum amnem natos immergant aut tenui amiculo vestiant: Nam quibuscunque rebus iuuentus assuescere potest, comodius est eam sem
35쪽
sim paulatimque a primis & teneris annis assii scere. Est autem pueritiae habitus ob ingenitum calorem ad tolerantiam frigoris opportunus: Quamobrem haec atque eiusmodi alia cura imprimis adhibenda erit. Aristoteles hoc loco Cebias barbaros appellat: at Celtaru mores nequaquam barbaros existimat, cum Graecos his moribus imbuendos esse praecipiat. Scio Galeno mores istos vehementer improbari, Apud Ge manos ait primo de sanitate tuenda) plane ne nutriri quidem infantes contenderim : Verum nos neque Germanis: neque aliis agrestibus aut barbaris hominibus haec prodimus non magis qui loquam ursis , apris, leonibus, aut aliis eiusmodi bestiis. Scio, inquam, hoc Galeno vehementer improbari sed illud etiam scio delicatulos illos Graeciae populos, quibus Galenus saniatatem suam indulsit,ab iis leonibus,quos appellat,esse deuoratos,Gallosque & Germanos Gr cis collatos verὸ leones appellari. Et quidem Graecarum diuitatum longὸ nobilissima Laced mon celtico isto laboris & duriti studio pr eipue nobilitata est,qubd Spartana iuu&us,omnibus corporis laboribus & exercitationibus
duraretur,nec ante vicesimum aetatis annum,in
forum admitteretur , ut in Lycurgo Plutarchus ait: Itaq; non solum Gallicae & Germanicae vi tutis huius vires, sed Aristotelis & Lacedaem nis authoritas,Galeni argumentis, si quis hoc expecter,
36쪽
expectet,respondeant. Atque ad hanc patientiae gallicae duritiam Strabonis illu i referedum est, qui Gallorum proprium esse ait, laboribus exerceti,ne crassi & ventrosi fiant, iuuenemque qui zonae modum excesserit, plecti & multari. Cui Romanae Censurae illud limite fuit, obae sume quitem publico equo priuari.Nec vero Gallis ea fortitudinis exercitatio propria tum fuit, communis Germanorum fratrum fuit: Id enim G lenus iam docuit. Ergo Caesarem huius etia lai dis authorem nihilominlis auscultemus, A pa uulis, ait libro sexto , labori ac duritiae studenti vitaque omnis in venationibus, atque in studiis rei militaris consistit: Varia genera ferarum fi bet in Hercynia sylva,boues feros, alces sedim- primis vros: hos studiosi foveis captos interficiunt:hoc se labore durant adolescentes, atque hoc genere venationis exercent, & qui plurimos ex his interfecerunt, relatis in publicum
cornibus,quae sunt testimonio, magnam ferunt, laudem. Eriro ista iuuenilis aetatis ad laborum & periculorum toleratiam veluti schola exemplis ce
& factis, si minus artificiosis doctoribus &praeceptis fuerit: Iam militiam & graue Martis Opus,ut ait poeta,consideremus. Bellum Gallis . perpetuum fuit Etenim ante Caesaris aduetum,
vi est libro sexto, fer quotannis accidere sol bat,ut aut ipsi iniurias inferrent, aut illatas pro-
37쪽
hulsarent.Nulla verb aetatis excusationem Galia licis moribus fuisse locus ille octaui libri demota strat, Vertiscus Rhemorum praefectus, quamuis equo propter aetatem vix posset uti: tamen consuetudine Gallorum neque aetatis excusatione in suscipienda praesectura usus erat, nec sine se dimicarivoluerat. Sic Parisino bello summa imperit,ut est septimo libro traditur Camulogeno Aulerco,qui propὶ confectus aetate tamen propter singularem scientiam rei militaris, ad eum' est honorem euocatus. Sic Strabo Gallos bellatores potius quam agricolas esse ait: Sic Arist teles prodidit militarem virtutem apud Celtas praecipuὸ honorari. Atque ex hac militaris exercitationis perpetuitate caussas fortitudinis in Belgis atque Helvetili a Caesare deductas licet agnoscere, Fortissimi Gallorum sunt Belgae ait Caesar quid ita Temperantia prius allegata estiaquam sertitudinis mater aut ceria nutrix: sed& secuda a Caesare caussa redditur, Proximi est primo libro sunt Germanis, qui trans Rhenum incolunt,quibuscu continenter bellum gerunt: Haec,inquam,sertitudinis caussa altera est,continua belli c5suetudo,eademque de caussa Helbuetj reliquos Celtas virtute praecedunt, ut ibiadem est, qudd sere quotidianis prςliis cum Germanis contendui, cum aut suis finibus eos prohibent,aut ipsi in eorum finibus bellum geriit. Hic iterum quotidianorii praeli'ru Uniuetudo
38쪽
ad fidem tartitudinis allegatur: Qttinetiam ut Gallis assiduus belli usus retineretur, si bellum deesset, latrociniis dabant operam, ait Diodorus rapientes aliena cetteris omnibus cotemptis.
Quid GermaniZquibus hac virtutis parte moribus fuere Vita omnis,ut iam patuit, in studiis rei militaris consistit,atque omnino, ut est libro sexto, ciuitatibus maxima laus est quam latissumas circum se vastatis finibus selitudines habe re. Hoc proprium virtutis existimant expulsos agris finitimos cedere, neque quenquam audere prope cosistere: Simul hoc se lare tutiores an bitrantur repentinae incursionis timore sublato. Idem belli studium Tacitus exponit, Nec ararCterram aut expectare annum tam facile persuaseris,quam vocare hostes & vulnera mereri: Pigrum quinimo & iners videtur sudore acci uirere quod possis sanguine parare. Sed etiam latrocinia Germanis a Caesare tribuuntur, ut a Diodoro Gallis, Latrocinia sati Caesar libro sexto nullam habent infamiam quae extra fines cuiuia ue ciuitatis fiunt,atque ea iuuen Iutis exercenae ac desidiae minuendae caussa fieri praedicant.
Atque ubi quis ex principibus in consilio dixit se ducem sere, qui sequi velint profiteantur, conssergunt ij qui & caussam& hominem probant suumque auxilium pollicentur,atq; a mutatitudine collaudantur. Qui ex his secuti non
sunt, in desertoru ac progitorii numero ducu
39쪽
tur omniumque his rem postea fides derogatur. Addit Tacitus Germanica apud exteros populos bella,Si ciuitas,ait,in qua orti sunt, toga pace,& otio torpeat,plerique nobilium adolescetium petunt ultro eas nationes,quae tum bellum aliquod gerunt, quia & ingrata genti quics, &facilius inter ancipitia clarescunt, magnumque comitatum non nisi vi belloque tueantur: Materia munificentiae,per bella & raptus. Qis obrem gallicae militiae perpetuum studium ex his agnoscimus, e ue veterum Gallorum e comia,quibus poeta Romanoru poetarum lon-- optimus Italiam exornare voluit, Durum a stirpeΠnus, tos ad flumina primum' Deserimus euoque gelu duramus 4ndis:
Venatu inui iam pueri fluasique fatigant,
Flectere ludus equos,s sticula tendere cornu. At patiens operum paruoque assueta iuuentu Aut ramis terram domat,aut quatit oppida bessio. Omne aeuum ferro teritur ersaque iuuencum Terra fatigamsis haesa,nec tarda senectus Debilitat ires animi mutatque vigorem: - Caniciemgulea premimu semperque recentes iconuectare iuuat praedasse,iuere rapto.' Atque utinam Caesari de Gallorum motibus praecipienti libuisset gallicos armorum mores paulo uberius exponere, quod in apparatu iudicium,quae diligentia in castris, quae vis & fortitudo in praeliis fisisset, iucundissimu esset millia
40쪽
tatem maiorum nostrorum consuetudinem recordari. At horum Caesar pr cipue nihil in dic uit: singula tamen quibuscumque vel obscuris apud eum vestigiis quacumque diligentia obseruare,& e variis locis subducere,atque e caeteris authoribus conferre licuerit, perlequemur. Delectus imperatorum,& belli ducum qui se rit,gallica Caesaris bella singulis annis ostendur:& ad extremum dicemus amplius: Delectus autem priuatorum militum,armato concilio indicatur: Induciomarus Trevirorum princeps, armatum concilium aduersus Romanos indicit, ut est quinto belli gallici: Hoc more Gallorum est initium belli, quo lege communi omnes puberes armati conuenire consueuerunt: & qui ex his nouissimus venit, in conspectu multitudinis omnibus cruciatibus affectus necatur. Eadem Galliae cosuetudo declaratur libro septimo,cum Vercingetorix gallici belli priuceps electiis, Alexiae obsideretur, cosilium enim capit omnem a se equitatum dimittere, discedentibus madat, ut suam, quisque eorum, ciuitate adeat, omneΩque qui per aetatem arma ferre possint, ad bellum cogant. Galli tamen concilio principii indi- .eto,n5 omnes qui arma serre possent,ut Vercimgetorix statuerat, sed celetum numerum cuique ciuitati imperandum, ne tanta multitudine cωfus nec moderari,nec discernere suos, nec se