장음표시 사용
161쪽
dub is Virum eriptura sacra dicendisorib niteatr
eflverem non mutato licendi orsine eisdem p is sermonibus nouit c ante actι describe re magenda nuntiare. Certe eloquentiae genus ipsis etiam Rhetortum tum mis 3 sermon, I p. in hactenus inauditum. Rursum D. Bona uentura diu scripturam habet poten Exariero est cum eIeqvijs,oe et munienusto sermone. Vnde Bernarius: quia multim in scriptura puduit .selenuutus est elegantissime.
e .giF.; .de res Imo Ruguli e ipse,qui iunior & gentilis, scripturae simplicita die La August. doctrina Christi stidierat, postea ad mel: cirem frugem receptus, alii orique lumine perlustra mutauit
na,cap. c. tus in haec verba se dedit: Ubi sacro libros intelligo, non solum ni bi illis septen sentenis rivis, veru v neqnee Ioqvcntuus,ideri potest, e audeo dicere omnes, cui recte intelligunt iam do
quod illi sequuntur, simul intelligere,eos non aliter loqui debuis e. Et post aliqua: Vbi simplici
Fero non eos intelligo, αι nar mihi apparet eorum eloquentia , sia tamen eam non dubito a te scri-
' fura opinione, it existinem tropos oratorio multo subim ores, euitatioresque infacra Ie Tropictione inueniri qua vi in priscorum Grecorum, Latinorum he monumentis , posque orato Rheto-ria et brasim fer ea Ieritone locupletiorem,sd id persuaseribis,ixis te ist, qui humana rum illurum scripturarum lepore e suauit.i capti borridi statim, ae refractari stγli Iectione de mores terrentur. Vtique quoniam diuini spiritu lamine ,e fice sidere Ilustrati non sunt in scrip at Aliam rursus causam praedicti fastidij ac despicientiar, veIut indicat tura,quas Lib. a. redoctri ipse August. inquiens: Qui inscripturis functis quodammodo nutriti, educatique in aliis
Lia christis ira c. sunt, magis Ita loquutiones mirantur eaque, nus Latinas putant,quim Ilus quas in discipli- q. scriptara dedicerunt, neque in Latin elingve aut boribus reperιuntur. Quasi diceret, nis.
eo aliquibus horrent scripturae quod illarum sudio sero. non serio addi i cuntur. Quibus consonat Gregorius noster ii dicens de sc riptura ,γρι sistidi Eximiubrii pra tollit itaque ignorantia scripturarit: in curia erga illarii notitia fuit causa, iudicius Libin oratore, ut conte Hierentur tanquam incultae, vulgares, velut cuni dixit Cicero, i eoru qui quis erit, trui ductus opinione urgi aut Antonium ieiuniorem, aut Cras in sacris sum fili repleniorem putet, quam quomodo a nobis terque inductus est , is sunt lite
eri his, qui illos non audierit, aut indicare non possit. Unde qui sua ope ris enuis ram in lectione Scripturarum sacrarum , atque indagatione illarum sedulo triti. insunt pscrunt, grandia, non tantum de laniabus, velum de sermonibus etiam ipsarum eructarunt. Tertiam subnectit rationem D. Isidor. dicens K Fastidiost atque I κι ibus N Lib. 3.sent e Seripiti a sine a mnus propter ferinonem implicem placent. Gentili enim comparata idetur il Iis i iidignώ. Quod si antDuo humilιἈγlieria eιus intenda at confestin deuertunt, quam excelsa Innt, quae in itisue picιunt. 3 Neque militant contra haec , quae in argumento primo obiecta sunt Resp. r. quoniam illa tantum proced sit de verbis elaboratis. dc magna cum industria arg. I. caquae sitis sapientiae humanae, ut que de concini , phaleris,cu vernaculatis diuitioionibus, quas vocat Paulus sermoni sublimitate, & quibus ampullatur oratio,
Spicturatur, compta,atque nitida redditur; quide ad speciem potius, qua ad rationein: quod tamen eloquentiae genus iam lupra vidimus a peritioribus Cur pastRhetorum repudiari. , Ius impe Praeterquam quod cum in ip is et, istoli Pauli vere non eniteat fa ritum sercundia illa, leposque verborum, quem praedicti Rhetores etiam solidissimi, mone se - . amant,&suis Voluminibus inserunt;sed potius vulgarissa pyta plebeius se dixerit 1 QR mo,qualem Cyrillus Alex. I protitetur esse in multis sacrarum literarum eo qui tam εμ μ' dicibus: non mirum est ii Paulus imperitum se sermone iactauerit utpothperatissi quod causam agebat cum his qui lenocinea verborum, si uxumque cupiebat, mustulit quaesitum ornatum amaba br. 34 Attamen per hoc sanae, rixque eloquentia virtus,aut vis non depri Quaernitur; utpote quae consistit in hoc quod aptε de conuenienter dicat per ordi nam te. nem ad finem in tantum , quod tamen popularibus verbis sacra pagina prae ria sana m Ad Hermo, sat, saepissime ob agnat una quem spirAt ignem. Quare id professiis Ioannes que elo ta. In Mirandulanus ait m Leg ιι radιd erba, ta aggresti , sed ina, sed animata sum quentur
162쪽
Ds L ij. Drῖm Scriptis aescra dicendi forins niteant ti
mara, culeata dimum piratum penetrantia, Crbominem totam potestate mirasili trans, foret antia. Etenim ut viliora nutrimenta potioribus condimentis indigent, 'quan pretiosa ut appetitum excitent, alliciant;imo cibaria optima condimentis ad haec non indigent, sed per se mouent usum; sic sacrae literae,absequo ornamento cum specie trahunt animos, cum tamen humaniorestiterae absque verborum lenociniis eos non edicitens.
Aliqua Exinu dem ii Cicero u fatetur, quod aliquando , oratio sine elo Vbi supra dedo ora quentia suadet, ut patet in pueris atque rusticis, qui tamen actione indico oratore, r. 3 i. tio sine do eminent propter quod Demosthenes primas,lecundas, tertias actio eloque n. ni detuli z. Vtpote quod eloquentia verborum sine actionis virtute non inciistia sua uel;bene tamen actio sine eloquentia verboru impellat, moueat quid mi- dei rum quod diuina verba, sermo diuinus cum vivus, efficax sit, energiam vocis, actionis enicacitatem habeat. proinde quod sine eloquentia verborum molieat,ac impellat Igitur ubi est oratio ad suadendum congrua, ibi est vera eloquentia, etiamsi elegantiam Verborum atque venustatem non habeat talis autem est regi dior, refractior, agrestiorque sacrarum iterarum oratio. Paulus is sed adhuc nitet in Paulo praestantis eloquii lepos dum enim seribit culti, α iussiones gratiarum, sic graphycὰ orationem depinxit,ut vel Erasmus tona o accurati erit: p Totuibus in Pauli distributionibus dictionum earundem it rationi P p cor sermonis m nc ι principio. nane in fine, membris incisita,comparibus,similiter eadentibus, ae non igna' tibμ ,periodisque storidas est. Ex quibus, mehercle, eliciturque syli simplicilli, raturi sciens voletisq; assectauit ignarus alia, sublimioris eloquij.
I es bindetur sicci do ertio, S quarto argumentis L. Capitis , ostenditur cloquentiam vituperandam non esse sed eximie commendandam, etiamsi aliqui abutan-
tu illa, aliqua aliquando per acciden
voci eri eta cim edicinaliousiserramentis ad salutem quia his ad perni
lieni indocti pessimique abutantur. Rursum inquit Absit ut ea quae prcpter bonam, aut licitum facimus dat habe b Epist. 48. mili tui pere baec,praetι nom lioqui' ecferramentad te ua Craggrestia sunt habenda nequ. rum interimat: neque iarbor, aut redii,ne qui se inde suspendat: nec tenestra faciendunire nonpo Gn. Quid enim est inua tuinx Dono .ae licito,γnde non posit et tam per
muti ixto urit Eadem hactemio in cap.8. de occidendis. Similia Quintilianus respondet obiectionibus suis,quonia immediate postea ita inquit Q rado quidem modo, uee duces e uni utiles, ne magi ratus, nec imedicina, lino neque ipsa sapientiama mi dux Flaminius,&Grachi magistratus, in medicis venena,&in his qui phylosophorum nomine mala tuntiir, grauissima nonnumquam flagitia deprehensa sunt. Et addito cibus spernimur , attulernn saepe valetudinis edusas oumdudufesta subea a supra babitante , alιquando procumbant: non fabricetur militi
163쪽
stilius pote 4t eclem ferro latro qui nescit ignes, aquas, sine qui Ius nulla fit
ta ne tu terris iret orer solam latrantque prieci'tia oderum aliquando etiam noceret et a re etiamt in tramque partem Eleant artua j .icundiae; non tamines aequum id baberi malam quod ben ti licet. Ad tettium argvimentum respondetur soliditatem inam si pii Rerum citatem scripturae,cum sublimitate rerum , pondere sententiarum esse in sublimi-e V -ες nam de vaIde seriam eloqtientiam diui uinam iam ut Augustinus inquit e ras cum doctrina Chri Ni Sicut est quaeda eloquentia, que magis aetate iuuenilem decet est quae sentie; iresiam dice simplici
n/,ς δεο die teloquentiis personae non congruat eloqaentis ita est quaedam , quae viros summa rate ver aut boritate dignissimos pl.t neque diuino decet, hac illi quuti sunt, nec ipsos det et bor unita alia nec alios i sal ipsi enim conamit alias autem quanto hidetur humiItor, tanto al cra elo itu non vento late,sed oliditate transcendit quentia.
3 Ex his plane sequitur non omnem eloquentiae rationem, sed iuuenilem , puerilem, poeticam, comicam , pompo sana, ventosam in elabora Quaenatam dumtaxat a sacra Scriptura exulare iam de sana illa , lemaque sic subii eloquencit Augustinus Possem quidem μνuearet omnes hirtutes ta ornamentae eloquen ta aeXuli rix,de quibus inflantur illi qui ligua insuam nostrorum aut borum linguae, non magni literis satudine sed tuuiore praepoliunt' ostendere intiteri sacris Q ibus maxime fauent, crist. ta ex udaeo capite praecedenti retulimus. Humanam igitur Lactantius .m Firmi. anus in foco ' argumenti eloquentiam respuere intendit, non diui-1iam, sed ciurri nil vanam nd seriam,&Deo dignam 4 quidem haec inscripturis, Vel ad sensum patet. o Ad quartum argumentum respondetur procedere tantum d lo Quaenaquentia, quae externo verborum nitore,splendoreque captat, capitque ho eloquenmines, qualis os picturata illa propria mendacit, quae nisi iucata specie , at tia Iacer quae incillita, Placere non valet: non autem da vera, solida qu. robur, os ro lacertos cietistium .sententiarum habet adhuc in vulgari sermones, ad bur ha- alliciendo his ni ines 4rahendos etiam contra liam loquentiae sublinii ta-bzar,qup Lib. I tDU tem Etenim Lactantius ipse inquit a Scio maximos quoqze oratores reali duis vero re' p. cμῖ medi ori ut sepe ieios: iuia tanta est potentia heritatis,ut seipsum quamuis in rebus ex imissa, ac gura sua clari tuae disendat. laxa sit
4 Itaque cum sacrae paginae stylus, forma verborum potius aliquando deterreant,quam demulceant: consequensuit illius elegantiam n qnint. ii Scriptustu, vel ornatu verborum, sed in veritatum fulcro,phrasibus, integumen rae elotis 'sitam eloquentiana habere eamque diti nam summam:& proinde et quentia quentiam hanc crucis etficacitati virtutive detrahere nihil, sed prodesse non tam inulturii in verbo
ElI ergo scriptura eloquens eloquentia propriissime dicta: qua pro p. rum qu e ratis,a sarriati ter aliquando ostendi e eruditam ac dociam eloquentiam multum ad factas in veritatina edita ritu literas vale , hoc es quod probant argirimenta secundi capitis Euius du tum fulix ositivo a j. Aicsiptur igitur procurest circumt La oratio lucua manu culta cro res-L ist ido. non vero illa, quae verae eloquentiae est: utique ut cum Seheca loquar ia plendet. Edit atauenta, sine infamia nilatis. Et ut Homerus apud eundem Sen. g χοπα-
ota: siue tutermissione, in more niuis superueniens. Medium in Quaen
inter duo illa per oppositum disita extrema Grire hi CLissi, Nurionis ex sanae lo- alieno taculo petentium verba, ac se in illis plus iusto colemium quentia. aliorum se iusto plus negligentium:&qui non tan
riim alas, verum nec crura curant,ut
164쪽
a V DIVM DECIMUM QUARTVM. trum Scriptura cra aliquid emolumenti asperant cri
, ' sera prora saera lignum liae. parte agatiua fletu haeretici sunt,qui dicunt scripturam a malogeni esse.
3 init νum arrumentum pro parten gatiua quaestionis. Haereticorum ab Ius scriptura praue intellecta. Confirmatur is umentum prae
Tertio arquitur pro euZem parte
Sc iptura elaritatem alacritate
Io Scriptura a bona quaeq; stimulat. II Scriptura ad Dem pem, cari
a scripturae nos sacrae muniunt. II Scripturae beatos reddunt scrutatores Ius . I scripturarum eneomium, ex IIieronymo, uetustino,C, soct.
in Scripturae leuamen in laboribus suenta xx Scripturae pro tutamine sunt.
1 scri turae magno, sessoribus suis
oblectamento suur. I scripturae demulcent auditum. a Scripta=arum religiosus tactus
a Scriptura sacrae parati us -ώ-
a s Deus perscriptura ad ns ti seup.
ais ' Scripturae tam animae quam cor. pora aletudinem eonferunt.
α sc Φturae eximia irrutam exempla subministrant. a M. In D ipturis multa dehortamenta
et in se in trumlibe exemplamo
3 Scriptura sacra omni alia diseipli
3 In Scripturis sacris Uplentine
turea lamusp a Scriptura est firmamentum diui dens aquas ab aquιs.
I Scriptura sacra inumbrara temnianais arcam Noe.
4 Soriptura aqua acti.'ino melli comparatu apud Dion iam
7 Scriptura Crux Chrsi, mareq;
ommbus patens , apud Ist natiuis e Clemantem.
165쪽
Dul trum sacrae liserae emolumento, fesse l. suis t
e lissimo editam . prout ex Augustino, piphani , Euthymio , is aliis reser . ac recenset nobi Sixtus Senensi . a Ab huiusmodi autem a Zἰ3. . D q. R . in sensi Siniis hostibus quid boni S commodi iure expediari poteti Sane funera here 4. nihil, sed potius incommoda multa, innumeraque detrimenta. Et hoc sit, risit ille. pro Primo argii mento. Alteririn Pro altero argumento si quod haeretici omnes pro figmentorum arg. Pro suorum atque ineptiarum praesidio , perpetuo Scripturam sacram p. Parte ne pellant, di undique M ubique appellarunt,ia eius unicum asylum Tatiua set e confugerunt, ut praeter quotidiana experimenta testatum' expresequaestio sum habemus apud Origenem, b Tertulianum e thanasium, d Chry bris: in Matthanis sostomum, e Hilarium s Irenaeum g Augullinum, b d alios , quos c D praescrip. abunde refert Nicolaus eratius i Iesu ita vir egregie doctus . . . . , ψρ P. Maereti Et adeo veram elucripturas ab haereticis pro asylo perpetuo usur- Disp. r. I 2. Coruas patas , ut Arriani apud Augustinum' dixerint: Voces que extra scriptu contra Arri. Ium scri ram sunt, nullo casu a nobis suscipiuntur. Et Semiarrani apud sanctum Epi e Hom. s. contra Plurapra phanium t rei eimus ocem, homousion , eIut alienam a diuina scriptbra. ii haerines.. ac intel que simillimas effuderint voces apud praedictum Serarium in qui etiam ib. a.de Tri Iccta ex Luthero subiicit adeo uniuersos haereticos ad scripturarum praesidia sese confugisse, ut iure Scriptura sacra cognominari possit liber haereti s Lib. e. contra eorum. Ex Caluino etiam reser Vulgari prouerbio dici: Sempturam esse Heses, nasum cereum, quia conuerti potest in omne s formas. Quod igitur patro h Traia is incinium commodum ve orthodoxus ex in armamentario desumet, quo Ioan. Veritatis hos e contra veritatem summam summa arma depromunt In prolog. BE. Confir San si haereticorum librorum lectio iure orthodoxis fidelibus in cap. Io. l. i. matura terdicta est, tanquam pestilens, exitiosa, noctua videtur sacrae Scri K Lib. i. contros umen plurae lectionem proficuam illis, salutaremve esse non posse, sed perni Maximum. x rim prae ciosam maxime , utpote potissimus fons a quo deducuntur semper, ex δας dens trahunturque rivuli illi , admodum venenati , utique haereticorum ti m Vbi 'pri. bria 3 Arg. Pro tertio multimo argumento sit, quod scriptura interdum ap-P ος-d pellatur ignis , ut Hierem. s. n interdum lammeus gladius o ut nota n Nicremae. part na Augustinus: interduni appellatur Bassan quod sonat regio hos is insen δ' Sax tua. Qissimi apud Genebrardum nostrum interdum Galgala, quod inter o G π-3 as. Pretatur volutabrum , seu reuolutio. Interdum etiam appellatur iugum. PMich.y. 14. Interduin denique plura alia omittamo appellatur maleus f quae 'ρβμς 3. . omnia aduersos admodum incursus denotant , ut ote instruinent ma- pol 9. . lorum. Igitur cliptura sacra non videtur posse salutares euentus pro iv.ςrom. as. 2ν
ost eliditur Scripturam sacram uberrimos iustitia semctus conferre scrutatoribus suis,& omnibus atque
Ex scrip - - , . Ontraria nihilominus pars fidei dogma est, testatu pluis tura os rimis barijs assertum in locis eiusdem sacrae paginae xenditu hys eximios pollicentis, de varios suis Liuillo li proii elltu :pus affli i praeiertini in illis ci .irabaia lomonis ad mendam sapie
-- - 'ta ueten sapiens sapientio exit,c intelligens gubernacula possidebit. lLI enim plane aueritur Onmibus, ad omnia Scripti rain sacram Pro
166쪽
Scriptu Taebeatos reddunt scrutatores suos.
m allatorum tuorum ea exrri. Vbi .viarum nomine praecepta intelli puntur,qui 'bus ad fidem,spem, car: tatem,&alia obseruatione digna constringimur. Iidei uilius f Maxima vi artim de heri inuestigationem ferentiam medι ι. est fppi l. a Greg. criptorarum draει nitus inspiraturim quando quteimin his rertim agendarum praecepta Hetio Met. reperiuntur. Re stetiuntur etiari praemia,ut ad eorunde praeceptoru impletione prouocemur . Exodi enim 19. dic mi r g Lati duritia,erba mea, e 1itia mih ιη g Exsi. Ip.F.rspmu .rim de euinis sentibus. Et alibi: b Qui custodit legem, custodit animumsuam ii Prou. 6.γ. 23. Et iterum i cnstoditio legum , consummatio incorruptiornis se. Iteni grauis, inriso iap. 6.ν. I9.
suppliciis & comminationibus deterrentur legum violatore adeo ut scrip tuni sit Ic Qui diligit iniquitarem, ocitammam suam. PDI. Io.γ. s. in Quia item non satis est viam ad bona praemunire praemons rare, nisi etiam a lapsibus contra lapsus in quos frequenter inciirtamus, ii m MProu. Iq.ls.septies in die cadat iii stu .i intin demur, atque muniamur: ideo descripturis subii. citur. Primo,quod a peccatis nos mundat: iuxta id Christi Domini ad Ioan .m m Ioan is .i; . Iam Fos munice lis propter sermonem quem loquutus sum γobis. Quapropter Hieronymus QScriptura sacra tinea est, quae comedit quicqxi peccati latet ιη conscientia. To s.lib. e. e. Et August. O Labor honestus Iectionis ocrae multum ad emendationem animae profuit. ἰς'. ut b. Et nouer Venerabile da DPiscina grandi opere constracta non absurde potest scri ηρ T. Itura diuina inteIIιgι, quae θιritas Sancti opere confectu, lauacram nobis ad expianda PT ip .ser. Q. peccata ministrat. νε'. .in Esdrai. Subiicitur secundo de ipsis scripturis, quod muniunt, roborant: qp ta . iuxta id Omnis fermo Domini clγpeas est sperantibus in se. Et alibi: ν Induitear q Pro M. λγ. Ib. maturam Dei ut positis stare aduersu insidia diaboli. Vnde ipse Christis contra riph s. c. i. diabolum scriptura sese muniuit dicens: Seriptum est. ais non in sol pane i s otth. a. 4.m tbomo.scristumeli. Non tentabis Dominum Deum tuum. Scriptxm est, Docii, x Matth. q. . Dium tuum aderabis inde illud D. Hieronymi x De Iermone Domini duitur, V Rigit h. l. e. t circundet sibi tanquam murum Armis ιmum . ne ad interiora eius postit bos lis erum 7 m. q. Commepere. 4rijs Naum.
Quia tandem scriptum est: γ Qui preseuerauerit,sque in finem, bie se Iussa i rς Dy. M. erit. Ideo etiam aeterna salus&vita tribuitur scripturis: iuxta illud Psalm. SAE. t. deat qai scrutantur testimonia eius. Et iuxta illud a Qui tacui hi me, virum ter. ξς iu . q. II.
αternam Davere, C testimoniam per bibent de me, e non ,altis Fenire ad me , thitam
habeatii Ratio autem est, quia per scripturas comparatur cognitio Dei, Christi: est autem vita aeterna, ut cognoscamus Deum verum, quem misit
Idem fructus iustitiae ex S. PP. ostenditur.
Elati inpraemissi ructus cap. praecedenti omnes sunt fructus iustitiae quibus peruenitur ad Deum. ad eiu facialem visionem : de quibus sancti Patres quam pluiartana notatu dignissima. Nam in primis Hieronymus ita ait a Quae enim alia potest ego ita sine scientia μνιptu rarum sacrarum.per quam etiam ipse bristus agnoscitur, quod est,ita credentiam. Et post aliqua Domni uce manifestius st, inscriptura aeterna subsidia monstrari. Deinde Clemes Alex D antγere aer literae,quae fac νοι faciunt,ae deificant. Itenim. August. e Sacrarum letis scripturarum diuine est praecogmto beatitudinis in his enim quasti quodam speculo boni se ipsum confiderare potis quali sit, hel quo ten lat; clio as idua puriscat omnia, timorem incutit gehennae, ad gaudia superna instigat legentit.
167쪽
Ostenduntur ali particularcs scripturae fructus, utique
168쪽
thebano &Arione Methymnis arte cane di praeditis reteruntur: utiq; quod hicin uidem pilces canendo inescallerit, ille vero aedificauerit Thebas & eas militet, quae de Thracio Sophista etiam per sabulam recensetur, videlicet, solo cantu reras mansuefecisse, de ipsas arbores suis propriis locis mutasse. Haec igitur;&ssimilia de scripturis sacris vera essa ostendit, Vt pDtς, quae ecla a uis, , . Pidibus filios Abrahae confecerunt a&genimina viperarum docuerunt a di tura ira fugere δε immanissimas feras caritus dulcedine allectas in mansue '' 7' xos hominas transformarunt. Quibus per omnia consonat Aug. extollen, tu'
quod scriptura ex hominibus inflatis ac turgidis humillimos cerit. Et rur '
sum d refert Victorinum virum adeo in omni doctrinae gloria florentem ' 'Romae statuam proinde foro in publico repositam haberet. Hunc igitur refert ex lectione scripturarum a paganismo ad Christum conuersum , tota fere Romana nobilitate palam reclamante, inique ferente. Scriptu Tertio pro sensu tactus conducit illud: em tirarum x tur. Vnde pro religionis sanctificationis munere hisbetur libros attre btiligiosus stare, vel etiam tangere sacros,&vel capita imponi. Et quidem si mulier
quae Matth. 4 LM Lucae 8 g tetigit imbriam vestimenti Chri iti sal 'AE
Lx βς- emersit ab infirmitatibus suis quid pie a religiose euoluens seriptu RI' 'iras a capite ad talos quod dici solet continentes Jccircumsaepientes ipsum Christum Naxime quod sicut Iacob sortiter ac preisse Deum ipsum tenue i , irit, lenis tamen fuit & tactu mollis, atque suauis mita seriptura cacra Deum P
Deidue summa complectens is ollis item si sermo eius. Vnde habet iis , es quod tangat iram, quidem adeo frangit, ut in beneuolentiam con-ii uertat eam dicente Domino K Diligite inimico γestro bene facite hirqui Ode iis se huνant, os, Lene aute, molle tacitas suauissimae species sunt,quae voluptatem hi, ius hasumma illi ingerunt. Adde illud Bernardi. Blanda est sacra I ripturae fucies Iac si hir
ii in arto pro sensu gustus facit illud Proucrb- Hς -ος, psal. r. SV niam, miscet binum, posuit mensam, hoc est,scripturam acra,vt habent inter A tib in iis .
Volup x plures Origenes, nin Hieronymus, utique proptor spiritalos cistasquα pas, ah t. - . 6. ς' ςyx, im proponuntur in reticiendas animas salubriter inebriandas: iux . Mai P . . qui ta Cant. pComedite amici e bibite, e inebria misi carisimi CD medite inquam e pia m. . s. it. 1 0pi cibos in quibus vivit homo. 3 Et quia sunt eloqGra ci pretiosa muli μή, συι t- , a b f. i,
x ciora super mePe Duum 4 etiam, frumentum electorum. Bibite etiam vinum i Equod est i Germinam Virgine , quod noxam bibendu est in Kegno Patri Christi. sub ta Inde ΙΙieronymus γ super illud adipli frumentistia te, ita inquit: Pιnti. is ι -
imuissermo Domini est,omnesta se habet delitias, quidq*i νοἰμςrt e scr/mst de di-mo x io J γ 1ii. nucitur sicut tradunt Iudari,quod qualida mana comedebant,fecundum oluntatem, ibo, . tiuscuiusque sapiebat: item August. Sicut ex carnalibus Icis alitii caro,ita ea diu salis , Lib. nis eloqui rinterior o uinutritur, Cipus turdicu Psalmista ait. Quam μIcta tau G, 4. eo, cibus mei eloquia tua. Athanasius praeterea, et 1st animae ctour, celini erui, bo dia, tit hibitrio fame laternum homiriem necare,di rami r non panis πήq a Ire Miletidi i τε me αβ ipturi qua Domini famem ut trabere . Ambrosius similiter, a Bibitur criptura diuina, e de νο- , id ci
ratur scriptura dι vina , cum in vena incitis ac vires animi succus, ex ι descendit aeter
ni. Et Chrysost. Quod ad angendus ire corpori facit tabui ille sen ibi is, id anim a sup Ps. Im. r.
Dctioirritat, piruua: en: in umriu m fortem rcedit ammam. Et tandem ilidorus, b Ilo m. o. u. GeSanctarum scripturarum ali ι tu es, it si montes pascuaesant; ad quorem quiIqui ullo h sfaui ascendit, pascuae isti: cienti refectionem se in Menireco gavdeta I i. c. soni. e. i
a Tandem pro sensu oculorum, quis non attendit tot spcctra, tot simula die ita cutir. scriptu cra , tot prodigia, parator quop Oricia adii a ratione digna quae palsini critae oculo plura, ut videnda, oculisque haurienda proponio ut ista tum a lici: sianum rum sen Adae , pariterque casu in miserrimum eius,coosi rudi ionem audatiae Plenam, sum de pariterque destructionem turris l'abet miraculis undique celobrem, ingi esse Litant sum filiorum irael in Egyptum valde niarabilem, ac mirabiliorem eg ilum,
169쪽
di spectaculi, pleraque alia numerum excedentia. Pro quibus Cyprianus d dixit, inueniet Christianus fidelis Christianae fidei spectacula, videbit instituentem Deumna undum suum in cra n caeteris animalibus hominis illam admirabilem sebri eam; ma Dei populo siccata; de petra rursus populo maria porrecta; pectabit de caelo descentes messes conspici,ac flumina transitus siccos, re uis. natis aquarum agnrin: bus,exhibentia: videbit in quibusdam fidem cum igne Iuctantem;religione superatas feras,&in mansuetudinem conuersas;intuebiturin animas ab ipsa morte reuocatas; videbit etiam de sepulcris admirabiles ipsorum consummatorum iam vitas corporum reductas & in his omni
hus iam maius videbit spectaculum,diabolum illum qui totum de triumphauerat mundum, sub pedibus Christi iacentem. Quam hoc decorum spectabile fratres t quam hoc iocundum i quam necessarium semper intueri spem sua oculos aperire ad salute in suam. II 8 sup Pro eisdem etiam faciunt quae Greg. Mag. Procopius, &ali expendiit Scriptu Fleeli videlicet sacram scripturam esse paradysum Voluptatis, omni delitiarum rae factaes In Leuiticum. plantario cositum. Et quae Hilari usi Hier. b Ambros. ι&alii obseruant,vii paradi-g Contione x que regnum coelorum esse sacram scripturam; quoniam intra illam, ut intra sus clair.e et . in Mat regni Orbeminis Olem habent oculi innumera ad quae se conuertant specta piatis. ibi cula,& diuerticula videant, a quibus Voluptatem hauriant. Et demum quaeli Sup. Matib. it Chrysost. K monuit dicens, sacrarum scripturarum lectionem esse reseratioris a. nem regni coelorum , quia regni coelorum clauis est interpretatio scripturai sup Lue. . e rum,Vt clavigeri eiu interpretes Sacerdotes,quibus datum est sacram scri- Iib. e.de Sacram Pturam docere, interpretari. eap. . ac Nec mirum sane sacrarum scripturarum sudiosos tot perfrui, persu Deu sperA Hom. 4.de ver dique voluptatibus squidem per scripturas Deus, qui omnis voluptatis scriptu-bi, Apust. Crbo est fons,& de cuius voluptatis torrente omnes potantur' ad corda illorum ras ad 1iti iaci, Utilb loquitur dicente August. cum ora tu, umDeo loquerit dum νπὸ scripturas legis, nos lo-I t. to .serm. Hi 1. tu loquitur tecum. Vnde verus scripturarum pur scrutator&lector, verΦpo quitur: m Cis,t. i. io δε est illud dicere: mandiledur mea loquitur m ibi. de illud Psal. Audiam quid io .n Psalm. 84 9 quatur in me Dominu Deu ,qμoniam loquetur pacem, id est omne bonum, tam honestum,quim utile, delectabile: proinde quod voluptati sit. o Proaer. 1 . 1 ac Inde, me hercle,prouc nit,quod est o Ammat audens aetate floridam faciet seripiti. ut habetur Prou .i . scriptura sacra tum animo , tum corpora congruentam raecia anivaletudinem dispositionem asserat dicente psalmis de illo, qui die, ac mae quam' al. t. i. nocte meditatur eam et pir*ctu suum asser in temporesuo: e folium eiu non corporimprou .; t. fluet, et omni Vc simqμ f ciet prosperab natur. Et Salomone 6Fili mi, ne o valetudibliui ris legis caeci longitudinem enim dierum , e annos hil , π pacem appanet nem coinr Proa..ε. 1ο libi. Et iterum: r Fili mi, a culta sermone meos ne recedati ab oculis vir , ita ferent.
, Sap. io enim sunt intuentihai ς , π niuersae carni sanitas. Et author libri Sapientiae νMultitudo sapientium sanita est Orbis Drrarum errex sapiens stabilimentum op tieti. Itaque scriptura veri a versantibus consulationem imo, voluptatem parit, voluptatis eliactus potissimos utique bonam, tum animae, tum corporis alat udinem.
Ali etiam fructus exemplorum ala cohortationis
ad bona, dc simillic dehortamentorum a malis inferunt sacrae scriptu
EXhortationes item exempla Virtutum, dehortamentaque vitiorum tum ex Einnumera spirant sacrae literae. Fidei enim exemplum producunt Abra pia sub hamum Obedientiae Isaacum, continentiae Iosephum, tolerantiae Iohsi, ministat
170쪽
elementiae Dauidem mansuetudinis Moysem. Zeli diuini honoris Heliam, aliarum singulatium virtutum alios singulares Dei amicos : iuxta quae Basilius a cribens a Gregorium Naaran. notauit dicens , quod inscripturis memoriae hominum proditae de praescriptae sunt tamquam simulacra quaedam animata ad normam diuinae uistitiae , his qui bonorum o Perum exemplaria immitari cupiunt: aded ut scripturae ipsi, velut Diicina sint ad omnem infirmitatem curatidam: quoniam temperantiae cupidus discet actiones Lemperantiae planas, si Iosephi verset historiam. Et deinde historia Iob respectu fortitudinis.& de historia David respectu magnani
a In exempla dehortatoria etiam multa crebro adducunturinam in eis xomplum , v. g. vitandi odia fraterna, inuidiam,Proponitur Cain: parentes non auersandi ,Absalon: magistros non tradendi,IudasIscariotes: grandi, terri magni fice de se unquam sentiendi .Petrus Apostolus, id aliorum ausu-giendorum, alij. Quare dicit Chrysost botrina immedicinarum besauris Liuinae scripturaesunt,σβue tituItitiam exuere siue assc iussedare,sive pecuniarum cupiditatem expellere, lue dolore eontemnere siue fortem animam induere, tu aduersa aequo animo tolerare,etimus , quam plurima hic remedia inaenire possumui. Item Hieron ς Le-ῶι diuina vice Deculi nobis est foeda corrigendo,pulcra construanto ,σpuli riora facie do. Scrip: ardem mspeculum est foeda ostendes,ercorrigido cen3. Gregorius similiter. d Scriptura speculum humanae luentis est,in quo foed σturpia nostra, 4tque etiam pul
is Exempla autem illa hoc est,exhortatoria monitoria magni opere pretii sunt ad virtutum prosequutionem, dicente Salomone, Exemplo idici disciplinam.Vnde Dominus dixit Apostolis f si luceat lux cera corum homini ι,
Exempla etiam ista, hoc est dehortatoriai comminatoria, quibus aprosequutione mali deterremur, magnae esticaciae inueniunt ur ad decli panda vitia, dicente Ecclesiastico a Quam bonum est eorreptum manifestare in exemplum: sic enια effagies peccatnm. Vnde versus. Muliorum disce exemplo suae facta seqηdris, Q. aefurias Hra est nobis aliena mari 'ra. Et licet ubique exempla plusquam verba possint, ac prosint; scripturae autuom risum est uacissima sunt,utpote verbii Dei: de quo scriptum habemus, besse eloquium vehementer ignitum. Quare scriptura sacra appellatur ignea lex, Dauid dicit te In meditatione mea exardescet ignis. utpote sacrarum contemplatione incalescit animus,lmo flagrat in verbis in rebus Dei.
Ostenditur aliarum disciplinarum prouentus etiam sacras literas stipeditare.
i Actenus ad tria tantum reuocaui imis capita, quae de HS-litate librorum sacrorum protulimus, utique ad iussi-tiam vitae,laetitiam cordis,& exempIamentis sequitur ut aperiamus, An quae disciplinis aliis aptari solent, eadem in sacra OAgina inuertiri valeahi Ad hoc autem luculentissimis verbis nobis re- , . . . . .