장음표시 사용
91쪽
de in dic. uidui .lo I maximo enim desiderio prolis suscipiendae eam duci tradit Plato in Timaeo ,& Galenus aftectorum locorum libro s. refertq; e nostris Tiraquel. 6. lege connub. num. 13. unde debuit propter hunc maiorem instinctum generandi a matre potius appellari. Suasit etiam hanc denominationem fieri, quia praeter desiderium maius, quod in foeminis est, ea spe, & omine uxor ducitur suscipiendae prolis Gelli .lib. I 8. c. c. unde & matronae nomen descendit, licet filij nondum editi sint. Postremo filiorum editio in lucem matrum est. unde plerunque sumitur appellatio, hinc in iure uid
mus Papirianum ius, ac Flauianum dici, non quia Flauius quicquam adiecerit, sed quia in uulgus edidit l. a. pol f pri n. st' de origi. iur. atque hoc magis a matre depuit appellari, quia praeter editione, quae matris est, etiain procreatione filius plus a matre accipit, ut ex sententia medicorum tradit Socin. consi. I. lib. I. num. 8. Noomitto tamen Vaconium in hac Iurisprudentia, atque in Philosophia morali non mediocriter eruditum aliter huius uerbi appellationem deduxisse,scribit enim is
lib. I. cap. 6. declarationum, nec a patre, nec a matre
matrimonium appellatum, sed ut terra mater omnium dicitur, sic haec coniunctio maris Se foeminae nuncupatur matrimonium, quali mater omnium, haecq, declarario, ita mihi probabilis uisa est primo aspectu, ut nihil amplius perquirendum putarem, uidebatur enim mihi hcc opinio probari ex uetere quadam solemnit te, quς in nuptijs contrahendis seruabatur, ut aqua, Munia tangere tur,cuius Iurisconsultus meminit in l.pen.
92쪽
ss de don. int. uir. atque uxo. quasi ut ex illorum elemetorum coniunctione, sic ex hac coniugatione maris,&foeminae, ut parente omnia procreentur. Sed tantum ab est ut uera sit, ut alienissima potius uideatur, repu gnat enim ueterum omnium auctoritas, qui se ex aefirmarunt a matre matrimonium dictum, ut Gelli. r fert lib. i 8. cap. C. qui ita inquit Idoneiuocum antiquarum
enarratores tradiderunt matronam dictam esse proprie quae in m trimonium cum uiro conuenisset,quod in eo matrimonio maneret,
etiam sisibι liberi nondum natiforent, dictamque esse ita a matris nomine, non adepto iam, sed cumste, atque omine mox ad Ascendo, Mnde issem quoque matrimonium dicitur. Vnde hinc apparet semper apud ueteres constitisse matrimoniura appellatum a matris nomine, esseque productiO-i nem uocis, ut pauimentum,&teP a mentum dicimus, ac ma-
quorum auctoritate relata a Gellio coli, gitur.
93쪽
feruntur.Ius haereditarium diuiduum esse contra Voconium. Legare libertatem inueniri in iure contra eundem, et Acin. Iunio. Hippoliti Riminalia Iunioris i Isius in continuanda F u Cae edendo.S - cini Praeceptoris in argumento coli tendo error.CAP. XII LERUM est illud adagiu no esse humanu om i nibus horis sapere, videmus .n. quadoque doctistat simos uiros in leuibus rebus grauissime labi.
ut aliquos ex recetioribus scriptoribus numere. Voconius uir acri ingenio ,&doctrina non contemneda lib. s. c. I 8 s. scribit haereditate prout est ius incorporcii Lodiuidi,rationeq; affert, quia qd incorporeum est partes rio habet,sed bene res corpormae,q in hqreditate,sunt diuiduntur.At quid apertius potuit cotra leges dicri Nam lex inquit ipsum ius haereditariu diuidi.l.quoties Ahaeredes st.de haered .insti .Ratio uero ineptior est,quia quod incorporeu est in partes quide corporeas diuidi non potest,sed in partes intellectitates nihil prohibet diuidi. Non melior est illius assertio lib. q. c. I 2 o. quae est in Digestoru uoluminibus nullibi inueniri lego libertate. Idemq; Soc.praeceptor dicere solebat.Sed si hi legissent l.sed si in conditione g.ult.ffde haered .instit.non ita audacter non inueniri respond i Tent,dicitur enim ibi legari libertas,haec ergo loquedi forma inusitata no est Nec minor est Riminaldi Iunioris error in Rub. C. quiadaiam i ci .dum de cotinuatione tituli agit alioru de-
94쪽
elarationibus colatatis, aliter ipse continuatione ordi nat,&glossae mente praeter caeteros explicat. Na inquit ipse in titulo proximo an authetica L ictu es de iure patronatus illisi seruado,oe sic de eo iure quod competit patrono aduem his tabulas libertorum ueniete hac ergo occasione, uia in authent caproximi titul acta est mentis de bonoru posse ne patrona competentetropter ius patronatu ubjcitur titulus generalis ad omnes bonorum posse nes. Haee tradit uir ille, que ego inter Ferrarieses aduocatos primariu,& inter iuris interpretes fere Principe agnoui. Nec ei uenit in mente Authenticas
sub titulis Codicis no a Compilatoribus positas, sed ab Yrnerio quingentis annis post copilatione adiectas sitisse.Unde in titulis Codicis ordinadis, seu cotinuandis a diectarum authenticarii ratione habere, atq; ab illis ratione ordinis titulor u sumere,extremae caecitatis est. IN ludque mihi grauius uisum est quod hoc no sotu ipse ex suo ingenio asserit,uerti etia glossam huius stultitiae comitem habere uult Scribit enim glosiainli ciensisse, tareliquos Scriptores n on percepisse. Socinus quoq; praeceptor, que ego Bononiae ius eluile exponente admirabar, scriptum reliquit in Rub.st.det uerb.obli. p has n otas seu literas Α & B u inter cotrahentes agatur, utp Α promittis p B Emitto intelligatur st,
putatione cotrahi, utiturq; hac praecipua ratione, uerba
dicuntur,quia uerberat aerem, ted haec aerem uerberat ergo uerba sunt. Nemo tamen mediocriter eruditus ita argumentaretur am omnis sonus rei inanimatae,omnis vox brutorii aere uerberat.Nemo tame uerba Vpel'
labit,imo uoceshominis inarticulatae nitul signincate uerba
95쪽
uerba non sunt, nec dicitur loqui, qui illis utitur. . l. La-ibeo . E de suppuli. legat. in fin. Nec ab et hvmologia adsumentum affirmative recte sumitur, ut ii quis collia gat testatio mentis est, ergo testamentum, nam ethymologia latior est quam uerbum, & se habet tanquam genus ad speciem& non licere argumentari assirmatia. ue ipse cum reliquis scripseratini. I. ss de acqui. posse. collegit tamen argumentum ubi non oportuit.
ne partium, quod per signiscetur promittis, per B promicto, ex his literis, seu notis con- . trahaturnipulatio . . C P. XXXV. V MP T Α hinc disserendi occasione agamus de ea quaestion e , si inter partes conueniat ut per A significetur promittis,per B promitto, an contranatur ex his literis stipulatio, dc putarunt c trahi Pau. in l. i,fi. is de uerbo. oblig. Barba. in Rub. eod. Areti. ini. I.s. si quis ita. Soc. Iun. in Rub. nume. ros. qui tradit hanc forte communem, esse Rip. nu. eandem sequitur. Contraria receptior es , ut Rip. testatur, pro qua praeter uulgaria argumenta b c nos praeter caeteros considerauimus, ex quibus ostendimus has literas uerba non esse, nec stipulationem recte ex illis contrahi. Non dicitur quis loqui, nec dicere nisi quis aptis uerbis, seu ui id significantibus utatur. l. Labeo in fi. E de si .les. at illae notae non significant sua
96쪽
ui, promittis promitto, ergo partes non dicuntur loqqui, nec possunt stipulationem conficere. Secundo uouces inarticulatae uerba non siint, ut ex eadem lege L beo in sine colligitur nec illis utens dicetur loqui, at nemo negabit has uoces esse inarticulatas, non erunt igitur ueiba ad contrahendam stipulationem idonea . Tertio licet ad rem conficiendam quecunq; uerba apta esse dicantur intelligitur si modo sint consueta.l .an inutilis f. ult. ff. de accep. nemo tamen erit tam stultus, qui dicat haec esse consueta, non igitur idonea. Quarto ab anal ogia recte colligi potest, eadem est propom o notarum ad scripturam, ut harum literarum prununciatio nis ad orationem, sed ubi scriptura necessaria est, non
satis fit per notas, auth quod sine C. de testa. Ut patronus . ult. ff. de bon. posse. ergo ubi uerbis opus eis,non satis erunt hae uoces. Quinto a consequentibus si haec opinio uera esset,consequeretur mutum posse stipulari. quod absurdum est,&contra l. I. V. de uerb. obli. ergo falsa, probaturq; hoc consequi,finge aliquem protesta, tum,deinde eum obmutuisse, poterit lainen mutus pronunciare A, hocque argumentu praecipue contra Rip.
urget, qui de notis simpliciter loquitur, nullis additis
uerbis praecedente protestatione. Diluenda nunc siintati infirmanda argumenta contraria, Ripa a definjtione argumentatur, quod haec uerba sunt, nam ea uerba discuntur , quae uocis ministerio prolata loquentis mente exprimunt , sed haec definitio ineptissima est, nam amatoria suspiria uocis ministerio proferuntur ,& mentem amantis exprimunt, uerba tamen non sunt, & in l. Ἀ-
97쪽
beo ult. Ede suppe. len quam adducit contrarium
dicitur, nemine enim dicere Iuriscons ait nisi suo nomine usus sit, aliter in articulate loquentes dicerentur loqui. Socin. meus ab Ethy mologia argumentatur,cum ius argumentum supra confutauimus. Tertio urgent
Soci. Iun. &Rip. quia protestatio pr cedens mentems contrahentium declarat, & illius protestationis uiuiis te uidentur illa uerba in 1lipulatione repetita l. Titia se a. ff. de uerb. oblig. sed hoc argumentum,quod tot praz claros uiros in hanc sententiam induxit infirmum est cui nos multipliciter respondemus . Primo negamus esse declarationem, declaratio enim est obscurae N l, rentis significationis, quae inest explicatio, unde d clarans nihil noui inducit sed educit in lucem, quod latebat. l. haeredes palam Ede testa. exemplo illius, qui latentem formam excutit, qui nihil noui tribuit l. adeo s.cum ex aliena uersi. cum ergo grana E de acq. rer. dom. Sed in illis notis A,& B,latens aut obscura lignificatio non inest, no igitur haec declaratio est, sed nouae significationis traditio, quod agere in parrium potestare non est dum opus est uerbis, secus si nutus aut consensus sufficeret . Secundo uerba in prassiationibus dicta in . xelliguntur repetita sed tacite & persubauditum intellectum, at hic aesiderantur uerba expressa l. I. Edeueria oblig. s. sed haec solemnia Instit. eod.& l. obligamur.f. uerbis T de act. & oblig. Tertio incongruum est ex a
cetarijs ualiditatem sumit. quod per manus E deiunco d. sed prauatio accessio quaedam est, non debet isi. tua indς forma sumi, aut ualiditas actus, sed bene diacta in
98쪽
cta in praefationibus qualificat contractum, qui perse subli1lit , sed ubi actus per se non subsistit non potest ualificari. Quarto protestatio in his, quae non penent a uoluntate nostra nihil operatur. l. alimenta. Edeneg. gessed uerborum signiticatio non pendet a uoluntate notira l. Labeo in s. ff. de stip. leg. l. s. de leg. r.& communi sens. exaudiuntur. Ex praemissis tres pomtiones colliguntur. Prima has notas seu literas non esse uerba per se aliquid significantia, ut est communis uese horum natura, nec ex his stipulatione recte contrahi. Secunda definitionem uerborum a Ripa tra ' ditam inspectis ueris definitionis regulis non subsistere . . Tertia pro testationem illam non intelligi
99쪽
M Uucti parra mortis nonfuisse punita, declaraturi J Iextra ere C. detran actio. 29 Parai Item lex Iulia Infinde publi. Daec P. XXXVI. DULTERIVM diui Augusti temporς non
fuisse pena mortis damnatum indicant pla --- res Iuris Cnsultorum leges, qui post Augustu floruerunt. Nam traditur in l. Claudius n. de his quib. ut indig. damnatum adulterii testam entum fecisse, at certe si capitalis poena imposita fuisset testari non po-etuisset l. eius qui j. r. T de testa. probaturque ex l. qui
munos adulterij. Edere misit. 3cl. r. 3. miles. Edebia vino t. insem. ubi damnatus adulterij infamis efficitur, &tanquam ignominiae causa missus sacramento soluitur, unde nec in urbe, nec alibi ubi Imperator est
morari potest, quod si caPitalis poena fuisset impolita frustrade hoc dubitatum titisset. Sed est omnium ape tissimus textus in I si quis uiduam U. de quaestio.ubi propter incestum adulterio mixtum delinquens deportaeus fuit, quia duplex crimen commiserat, nam ex sim plici adulterio, nec deportatio quidem fuisset illata: Nec dicatur dignitatem uiri id postulasse, cum id I
risconsultus non exprimat, nec aliqua coniectura colligatur .
HuiuQue opinionis plurimi sunt assertores glossa in I. Claudius Bar t. in l. inter liberos. T de adult. Faber' V , ins
100쪽
ing item lex Iulia Instit. de publii iudic. N alii quos refert Tiraquelan I 3.lege connubi nume. . Couarr. in in Epito. decret. r. parte cap.7 DProbaturq; haec opinio externis quoque auctoritatibus Augusti, & successorum tempore exisj tantum poenam adulteris filisse impositam. Plinius in Epistola ad Cornelianum lib. , . tradit Gallitam Tribuni militum uxorem adulterij ream fuisse damnatam, & poenis legis Iuliae relictam exauctorato , atq; etiam relegato Centurione qui illa compresserat. Tacitus lib. q. prope finem refert Iuliam Augusti neptem mortem obijsse, eam enim Diuus Augustus longe prius damnatam adulterij crimine in insulam Tria merum proiecerat, quae ibi uiginti annis exilium tot
Idem lib. a. refert Uectiliam reIegatam in insulam Seriphon ob huiusinodi crimen . Iciem lib. eodem a scribit Apuleiam Variliaminius uocatam ob crimen laesae maiestatis & adulterij a diuo Augusto liberat m lesae maieitatis, eumque adulterij grauiorem poenam deprecatum ut exemplo maiorum propinquis sitis ultra ducentesimum lapidem remou Tetur suasisse,atque adultero Manlio Italia & Astica in .eerdictum fuisse. Et ne de hac re dubitandi locus reli quatur, idem colligitur quia Augustus idem suas leges u ndoque egressus mortis poenam irrogauit adulteris haedi neptis graui nomine lesiarum religionumac miniestatis appellando, ut ide Tacitus lib. 3. tradit dum det reditu D SIllam loquitur, ex quo colligitur mortis PN