장음표시 사용
581쪽
esset crassissima. Itaque in illa obscuratione eum aliquot cohortibus , & equitum turmis circum-ρ ludunt Caesaris equites , ct concidunt sic , ut ni ea caede pauci effugerent. Insequenti notastra sua incendit Pompeius, & a trans flu-n Salsum per convalles castra inter duo oppi- . Ateguam, b & Ucubim in monte constituit. isar in munitionibus, caeterisque, quae ad oppidum oppugnandum opus fuerunt , aggerem, vineasque agere instituit . Haec loca sunt montosa, ct natura edita ad rem militarem , quae planitie dividuntur Salso flumine : proxime tamen Ateguam, ut ad flumen sint circiter passitum duo millia. Ex ea regione oppidi in mon-αψ, habuit posita Pompeius, in conspectu dirorumque oppidorum , neque suis ausus est
subsidio venire. Aquilas habuit, ct signa x legionum: sed , ex quibus aliquid firmamenti se
existimabat hahere , e duae erant Vernaculae, quae a Trebonio transfugerant ; & una facta ex coloniis, quae fuerunt in his regionibus: quarta fuit Afraniana ex Africa, quam secum adduxerat : reliquae ex fugitivis auxiliares consistebant rnam de levi armatura , ct equitatu longe & vi
S. tute, & numero nostri erant superiores . Accedebat hue, d ut longius bellum duceret Pompeius , quod loca sunt edita , ct ad castrorum
munitiones non parum idonea. Nam fere totius ulterioris Hispaniae regio propter terrae foecunditatem, inopem, dissicilemqne habet oppugnationem, S non minus copiolam aquationem . Hiciet iam propter barbarorum crebras excursiones omnia loca, quae sunt ab oppidis remota , turribusia
a tram 'umen Tristim I In Singuli m a dextra se Salsum fi
men infundit. h γ in im 3 oppidum prope Ateguam. C duae erant Vernaculae 3 De his legionibus . quae antea sciti Varrone, Pompeio legato fuerant. post Caesari traditae. ipsae de Bello Civili lib. tr. m. agit. His Longinus praeaectus est a
Caesare. eique mortuo suffectus C. Trebonius : a quo defecerunt Africano bello atque ita Pompeianam caustam rursus tueri susceperant. Dio O T. Vim. p. 228. a tia langius bellum duceret a protraheret, differret . Cie. Illaia in I. cp. m. Dadere iussitui, ut hellum auceret. Adde Caes. B. Gall. l. 3. 4.
582쪽
ribusque& munitionibus retinentur, sicut in Africa, a rudere, non tegulis teguntur. Simulque
in his habent speculas , & propter altitudinem longe, lateque prospiciunt. Item oppidorum
gna pars ejus provinciae montibus tere muct natura excellentibus locis est constituta, uimul aditus, adscensusque habeat difficiles . iab oppugnationibus natura loci distinentur , ut civitates Hispaniae non facile ab hollibus capiantur : quod in hoc contigit bello . Nam ubi inter Ateguam , ct Ucubim , quae oppida supra sunt scripta, Pompeius habuit castra constituta in conspectu duorum oppidorum, ab suis castris eire iter millia passuum xv. b grumus est excellens natura, qui appellatur Castra Postlium iana. , Ibi praesidii caussa castellum Caesar habuit constitutum . Pompeius, qui eodem iugo tegebatur loci natura, di quod remotum erat a castris Caesaris , animadvertebat loci difficultatem a S, quod flumine Salio intercludebatur , non esse commissurum Caesarem , ut in tanta loci difficultate ad subsidium submittendum se mitteret. Ita fretus opinione, tertia vigilia profectus castellum oppugnare coepit , ut laborantibus suc-
Curreret. Nostri cum appropinquassent, clamore, repentino, telorumque multitudine jactus faceret Coeperunt; uti magnam partem hominum vulneribus afficerent. Quo peracto , cum ex castello repugnare coepissent, ct majoribus castris Caesari nuntius esset allatus, cum III. legionibus est
profectus ; oc cum ad eos appropinquasset , fuga perterriti multi sunt interfecti, complures capti,
in quibus multi praeterea armis exuti fugerunt, quorum scuta sunt relata lxx X.
a maere non testilis a Vide de bello Alexand. cap. l. sect. 3. D Artimns es excellens a Pompeius Festus: Grumtis terrae est Gio minor tumulo. Et Nonius Marcellus et intimus dicitur Mare a congerie dictus.
583쪽
'oius Cordubam versus it. Rex Indo inteν Pur. a. mreius trib. 9 C. Fundanius ad
Raesarem fugiunt. Duo milites capti occidunt tir . Tabellariis Pompeii mantis amputautur. Praeis Ilum eum Caesareis commissum . Oppidanorum
conditiones respuit Caesar . aliud praelium commissum,
IN sequenti a luee Arguetius ex Italia cum eis
quitatu venit. Is signa Saguntinorum retulit quae ab oppidanis cepit. Suo loco praeteritus est . quod equites ex Italia cum Asprenate ad Caesarem venissent . Ea nocte Pompeius castra incendit, &ad Cordubam versus iter facere Coepit. b Rex, nomine Indo, qui cum equitatu suas copias adduxerat, dum cupidius agmen adversariorum insequitur, a vernaculis legionariis eXce-D. plus est, ct interfectus. Postero die equites nostri longius ad Cordubam versus prosecuti sunt eos, qui commeatus ad castra Pomeeji ex oppido portabant. Ex iis capti L. eum iumentis ad nostra adducti sunt castra. Eodem die Q. Mamcius tribunus militum e qui fuisset Pompeii, ad nos transfugit. Et noctis tertia vigilia d in oppido acerrime pugnat una est, ignemque multum miserunt, sicut e omne genus, quibus ignis per iactus solitus est mitti. Hoc praeterito tempore,
C. Fundanius eques Romanus ex castris adversariorum ad nos transfugit . Postero die ex legione vernacula milites sunt capti ab equitibus nostris duo, qui dixerunt se servos esse . Cum venirent, cogniti sunt a militibus , qui antea
cuma Insequenti Iure 3 die sequenti . Cie. pro Mil. c. s. cemes inma lux es ho ab interim P. clausi . Sic & infra noster c.
h Rex, nomine Indo I De hoe rege vel regulo nihil notum ere. c mi fuisset Pompeii I qui fuerat. Sic saepe hic auctor. Uicle
d in oppido acerrime prenatum es a in oppido Ateguat seu eri oppido. ab obsessis. e omne Emus, lusus a synthesis. Di sti Coos e
584쪽
A. HIRTII. 37s tum Fabio , & Pedio fuerant , S a Trebonio.
transfugerant. Eis ad ignoscendum nulla est data facultas , S a militibus nostris interfecti sunt. Eodem tempore capti tabellarii, qui e Corduba ad Pompeium missi erant , perperamque ad castra nostra pervenerant , praecisis manibus missi sunt facti. Pari consuetudine , vigilia secunda,
ex oppido ignem multum, telorumque multitudinem laetando bene magnum tempus Pserunt , compluresque vulneribus affecerti. Praeterito noctis tempore, eruptionem in leg nem sextam fecerunt, cum in opere nostri Missenti essent, acriterque pugnare coeperunt quo Tum vis repressa a nostris, etsi oppidani superiore loco defendebantur. Quinquaginta, cum eru Ptionem facere coepissent, tamen virtute militum nostrorum, qui, etsi inferiore loco premebantur, tamen repulus adversariis, bene multis vulnerihus affecti in oppidum se contulerunt . Postero die Pompeius ex castris suis a brachium coepit ad flumen Salsum facere; & eum nostri equites pauci in statione fuissent a pluribus reperi I, de statione sunt deiecti, & oeeisi tres. Eo die A. Valgius senatoris filius , cuius frater in castris Pompeii fuisset , omnibus suis rebus relictis, equum conscendit, ct fugit . Speculator de legione secunda Pompeiana captus a militibus, ct interfectus est. Idem temporis glans missa est inscripta; quo die ad oppidum capiendum accederent , sese scutum esse positurum . usa spe nonnulli, dum sine periculo murum adscendere,
di oppido potiri posse se sperarent , postero die
ad murum opus facere coeperunt , & bene magna prioris muri pars dejecta est. Quo facto ab
oppidanis, ac si suarum partium essent, conser vati , missos facere loricatos , quique praesidii caussa praepositi oppido a Pompeio essent , ora hant. Quibus respondit Caesar , se conditiones dare, non accipere consuevisse. Qui eum in op-vidum reveru essent , relato responso , clamore
a εν rehium coepit farere 3 munitionem longius proiectam. Vis de Hirt. Al . c. 1Q. R Afris. c. II.
585쪽
sublato, omni genere telorum emisso, pugnare pro muro toto coeperunt: propter quod fere magna pars hominum, qui in castris nostris essent, non dubitarunt, quin eruptionem eo die essent facturi. Ita, corona circumdata, pugnatum est
aliquandiu vehementissime, simulque ballista mi L et a nostris turrem deiecit: qua adversariorum, in ea turre fuerant , 3. deiecti sunt , αἱ qui ballistam solitus erat observare.
ompeius trans Sassum eastellum ponit . Caesarei eum Pompeianis praeliantur . Occisorum num
q. T O praeterito tempore , Pompeius trans flumen Salsum castellum constituit, neque a nostris. prohibitus: falsaque illa opinione gloriatus est, quod prope in nostris partibus locum tenuisset. Item insequenti die eadem consuetudine dum longius prosequitur, quo loco equites nostri si tionem habuerant , aliquot turmae cum levi armatura, impetu facto , loco sunt dejectae , &propter paucitatem nostrorum equitum , simul cum levi. armatura inter turmas adversariorum protritae. Hoc in conspectu utrorumque castrorum gerebatur , ct majore Pompeiani exsultabant gloria , longius quod nostris cedentibus prosequi coepissent. Qui cum aliquo loco a nostris recepti essent, ut consuessent, ex simili virtute clamore facto, aversati sunt praelium facere . Fere apud exercitus haec 'est equestris praelii consuetudo: cum eques ad dimicandum, dimisso equo, cum pedite progreditur , nequaquam par habetur: id quod in hoc accidit certamine . Cum pedites ex levi armatura lecti ad pugnam equitibus nostris nec opinantibus venissent , idque in praelio animadversum esset , complures equites descenderunt. Ita ex igno tempore eques
586쪽
pedestre, pedes equestre praelium facere coepit; usque eo, ut caedem proxime a vallo fecerint :in quo praelio adversariorum ceciderunt CXXm, Compluresque armis exuti; multi vuluribus affecti in castra sunt redacti . Nostri ceciderunt 11-xis , saucii X et r. pedites , & equites v. Ejusj diei insequenti tempore, pristina consuetudine, pro muro pugnari coeptum est . Cum bene magnam multitudinem telorum , ignemque nostris defendentibus iniecissent, nefandum, crudelissimumque facinus sunt aggressi: in conspectuque nostro hospites, qui in oppido erant, iugulare, S de muro praecipites mittere coeperunt , sicut apud barbaros , quod post hominum memoriam numquam est factum.
Tabellarius missus a Pompeianis ad Caesareos ea mandatis . Eruptione ex castello facta acriter pugnatur . Caesarei a pugna victores discedunt. Paenitet Iunium Oeeisonis oppidanorum ab eo factae. Tullius legatus Caesarem alloquitur. Tiberius Tullius manum C. Antonio absinditis
uuidam servus dominum suum iugulat : idem in Pompeii castra se reeipit, ct Caesarem de eo,
quod in oppido agitur, commonet. Caesar oppiado potitur . Pompeius eastra movet Ucubim versus, idem facit Caesar . Mutti a Pomptio dem. ciunt, ct ad Caesarem se conferunt. HUjus diei extremo tempore a Po peianis 16. clam ad nostros tabellarius est missus , ut
ea nocte turres , aggeremque incenderent , Stertia vigilia eruptionem facerent. Ita igne, telorumque multitudine iacta, cum bene magnam partem muri consumpsissent, portam , quae e regione, ct in conspectu Pompeii castrorum fuerat, aperuerunt; copiaeque totae eruptionem fecerunt, secumque extulerunt a calcatas ad fossas enm
a ealeatas ad fossas eomplendas 3 vox insolens, crates tamendi iarmenta videtur significare.
587쪽
plendas, & harpagones ad casas , quae stramentitiae ab nostris hibernorum caussa aedificatae erant, diruendas, ct incendendas : praeterea argentum, & vestimenta, ut dum nostri in praeda
detinerentur, illi caede facta ad praesidia Pompeii
se reciperent. Nam, quod existimabat eos posse Conatum eis cere , nocte tota ultra ibat flumen Sallum in acie. Quod factum licet nec opinantibus nostris esset gestum , tamen virtute freti, Te pulsos, multisque vulneribus affectos a oppido represserunt ; praedaque , ct armis eorum sunt potiti, virosque aliquos ceperunt, qui postero sunt
interfecti die . Eodemque tempore transfuga nunciavit ex oppido, Iunium, qui in cuniculo fuisset, jugulatione oppidanorum facta clamasse, facinus se nefandum, ct scelus fecisse : nam eos nihil meruisse , quare tali poena afficerentur, qui eos ad aras, ct focos suos recepissent, eosque hospitium scelere contaminasse: multa praeterea dixisse : qua oratione deterritos amplius iu-a7. gulationem non fecisse. Ita postero die Tullius legatus cum Catone Lusitano venit, & apud Caesarem verba fecit. Utinam quidem Dii immortales fecissent, ut tuus potius miles, quam Cn. Pompeii, factus essem; ct hanc virtutis constantiam in tua victoria , non in illius calamitate praestarem. Cujus funestae laudes quippe ad hanc fortunam reciderunt, ut cives Romani indigentes praesidii, propter patriae luctuosam perniciem dedamur hostium numero ; qui neque in illius Prospera acie primam fortunam , neque in adversa secundam obtinuimus victoriam : qui legionum tot impetus sustentantes , nocturni S , diurnisque operibus gladiorum ictus , telorumque missus exspectantes, victi, di deserti a Pom-Pejo , tua virtute superati , salutem a tua clementia deposcimus, petimusque , ut, qualem tegentibus praestitisti, similem in civium deditio-18. ne praestes . Remissis legatis , cum ad portam venisset Tiber. Tullius, cum eum introeuntem
588쪽
C. Antonius insecutus non esset, a reversus est ad portam, & hominem apprehendit. Quod Tiberius cum fieri animadvertit , simul & pugionem eduxit, manum eius incidit . Ita refugerunt ad Caesarem . Eodemque tempore sgnifer de legione prima transfugit, & nunciavit , quo die equestre praelium factum esset, suo signo periisse homines xxxv , neque licere castris Cn. ι Pompeii nunciari, neque dici periisse quemquam . Servus, cujus dominus in Caesaris castris fuisset, uxoremque, & filium in oppido reliquerat, dominum iugulavit, & ita clam a Caesaris praesidiis in Pompeii castra discessit; & indicium glande scriptum mist , per quod certior fieret Caesar, quae in oppido ad defendendum compararentur. Ita, litteris acceptis, cum in oppidum reversi essent, qui mittere glandem scriptam solebant, insequenti tempore duo Lusitam fratres
transfugae nunciarunt , quam Pompeius concionem habuisset: quoniam oppido subsidio non posset venire, noctu ex adversiariorum conspectu se deducerent ad mare versum : unum respondisse,
ut potius ad dimicandum descenderent , quam signum fugae ostenderent: tum, qui ita locutus ei fit, iugulatum . Eodem tempore tabellarii ejus deprehensi, qui ad oppidum veniebant, quorum litteras Caesar oppidanis obiecit; & qui vitam sibi peteret, iussit turrem ligneam oppidanorum incendere. Id si fecisset , ei se promisit omnia concessurum . Quod dissicile erat factu, ut eam turrem sine periculo quis incenderet. b Ita facturus de ligno, cum propius accessisset, ab oppud an is est occisus. Eadem nocte transfuga nunciavit, Pompeium, & Labienum de iugulatione oppidanorum indignatos esse . Vigilia secunda xy. ater multitudinem telorum turris lignea, quae a fuisset, ab imo vitium fecit, usque ad tabulatum secundum, di tertium . Eodem tempore
a πυersus ad ponam oe hominem 2 Uis quem Z an Cato L stanus Antonium t nam Tiberius Tullius animadvertit id fiexi . Nisi ergo aliquid deest, omnia confuse sunt proposita. h ita fact-s de ligno J Si genuina lectio . ιιgnum est lignea turris, so tropo, quo materia pro opere tuta. iacto est.
589쪽
pro muro pugnatum acerrime , ct turrem nostram , ut superiorem , incenderunt : idcirco, quod ventum oppidani secundum habuerunt. Ιnsequenti luce materfamilias de muro se deiecit, S ad nos transiliit, dixitque secum familia constitutum habuisse, ut una transfugerent ad Caesarem; illam oppressam, & iugulatam . Hoc praeterea tem hore tabellae de muro sunt dejectae, in quibus scriptum est inventum : L. Minutius Caesari : Si mini vitam tribuis , quoniam a Cn. Pompeio sum desertus, qualem me illi praestiti, tali
virtute, & constantia futurum me in te esse praestabo. Eodem tempore oppidanorum legati, qui Rntea exierant, Caesarem adierunt, si sibi vitam
concederet, sese insequenti die oppidum esse dedituros. Quibus respondit, se Caesarem esse, fidemque praestaturum . Ita ante diem xx. Kal.
Martii oppido potitus imperator est appellatus .eto. Et Pompeius ex perfugis cum deditionem oppidi factam esse scisset, castra movit Ucubim versus. Sed circum ea loca castella disposuit, & munitionibus se continere coepit. Caesar movit, Spropius castra castris contulit . Eoderi tempore mane loricatus unus ex legione vernacula ad nos
transfugit, & nunciavit ; Pompeium oppidanos Ucubenses convocasse, iisque imperavisse, ut diligentia adhibita, perquirerent, qui essent suarum partium , itemque adversariorum victoriae fautores. Hoc praeterito tempore , in oppido, quod fuit captum, servus est deprehensus in cuniculo . quem supra demonstravimus dominum iugulasse . Is vivus est combustus . Eodemque tempore centuriones loricati xxx ad Caesarem transfugerunt ex legione vernacula , & equites nostri cum adversariorum equitibus congressi sunt, ct saucii aliquot occiderunt ex levi armatura. Ea nocte speculatores prehensi servi III, & unus ex legione vernacula. Servi sunt in crucem sublati,ax. militibus cervices abscissae . Postero die equites
cum levi armatura ex adversariorum castris ad nos transfugerunt . Et eo tempore circiter XI. equites ad aquatores nostros excurrerunt , nonnul-
590쪽
nullos intersecerunt , item alios vivos abduxerunt. Ex equitibus capti sunt equites Lax. Insequenti die Pompeius securi percussit homines lxxiv, qui dicebantur esse fautores Caesaris victoriae. Reliquos in oppidum iussit deduci , ex quibus effugerunt cxx, ct ad Caesarem venerunt.
Legati BursaυoIensibus rem ad Ateguam gestam referunt. Legati Caesaris , oe multi ex oppidanis occiduntur. Plures in Beturiam territi fugiunt. Hoc praeterito tempore , qui in oppido Ategua a Bursavolenses capti sunt, legati profecti sunt eum nostris, uti rem gestam Busau lensibus referrent, quid sperarent de Cn. Pompeio , cum viderent hospites iugulari y praeterea multa scelera ab iis fieri, qui praesidii caussa ab his reciperentur. b Qui cum aci oppidum veni Dsent, nostri, qui fuissent equites Romani, ct senatores, non sunt ausi introire in oppidum, praeterquam qui ejus civitatis fuissent. Quorum responsis ultro citroque acceptis, & redditis, cum ad nostros se reciperent, qui extra oppidum fuissent, illi de praesidio insecuti, ex aversione legatos iugularunt. Duo reliqui, qui ex eis fugerunt , Caesari rem gestam detulerunt , & speculatores ad oppidum Ateguam miserunt. Qui cum Certum Comperissent, legatorum responsa ita esse gesta, quemadmodum illi retulissent , ab oppidanis concursu facto, eum, qui Iegatos iugulasset, Iapidare, & ei manus intentare coeperunt; illius opera se perisse. Ita vix periculo liberatus petiit ab oppidanis, ut ei liceret legatum ad Cae- larem prolicisci, illi se satisfacturum . Potestate data, cum inde esset profectus, praesidio compa Tato, cum bene magnam manum secisset, &no-B b ε Eluris
a Bursavolenses 3 ubi oppidum situm suerit Eurfosa, ignoratur. In Boetica fuisse. nec longius ab Ategua remotum, ndubitamus isti Qui eum as oppidum venissent 3 oppidum Bursavolam e G