장음표시 사용
71쪽
55austinum errasse fac, inde ab anno 3 Tiridatem in Syria
quievisse, Phraatem in otio ac pace solium Arsacidarum occupatum habuisse, nonne statim animum subit cogitatio qui factum sit, ut Phraates legatos Romam miserit Ut filium ante septem annos sibi abreptum repeteret Cur autem post tantum temporis intervallum Siquidem usque nullis turbis civilibus tentatus est, nihil obstabat, ne prius reposceret obsidem, non ultro datum, sed dolo malo patri SurrePtum. Haec tam mira tam implicata, quodammodo expediri poterunt si fide utrique auctori tributa, bis Tiridatem ex Parthia fugisse statuerimus. Quam viam si insistimus, hic rerum ordo evadit Anno 36 misera expeditio Antonii. Anno 35. Cum Phracius victoria in sentior reddi us mucta crudeliter confugeres dissensione civiles erumpunt.
Rex ei opponitur Tiridates quidam, ab Artavasde edo
Anno o Ruina Antonii et Artavasdis obruitur etiam Tiridatis causa. In exsilium pulsus in Syriam se consert ad Augustum, ut opem eius imploret. Eodem veniunt et legati Phraatis, qui Tiridates ut tradatur, PoStulent. Neuter voti fit compos nihil enim minus erat ex animo Augusti, quam ut controversit Arsacidarum se interponeret eo potissimum tempore, quo alia et graViora negotia eum manerent, quo civitas post tot annorum discordias civiles corrupta et disturbata constituenda erat et emendanda. Praeterea, quae erat eximia eiu prudentia proelium aut e um suscipiendum omnino ne abac nisi cum maior emolumenti spes quam damni me- Ius offenderetur ), et belli Parthici eventum admodum esse dubium atque incertum, id iam satis superque Crassi it Antonii exemplum salam secerat.
72쪽
56 Cum igitur a Tiridate in regnum restituendo ProrSUS esset alienus, nullo pacto tamen adduci poterat, ut SVP-plicem tradendo iura hospitii violaret, satis intelligens,
quo magis Parthi otio a quiete fruerentur, eo acriuS EOS fines Romanos insestaturos, Tiridate autem de medio sublato dissensiones Parthorum plane ore exstinCtRS. Tiridaten ergo secum retinuit, domiciliumque ei in Syria concessit, non ut placidam ibi et tranquillam vitam transigeret, Verum ut inde turbas et motus in patria fini tima ciere pergeret, et, Si fieri posset, occasione data, regiam recuperaret dignitatem Phraatis filius a Caesare deductus est Romam, ut obsidis ibi esset loco. Anno a ineun e Romam afferuntur Caesaris litterae de rebus Parthicis, haud dubie impense auctae et EXOrnatae; nam non si tota Parthia manus dedisset, ampliores honores a senatu Caesari tribui potuissent. Aliquans fosso Tiridates a factione sua revocatUS iterum belli intestini facem accendisse videtur Anno a Postquam magno tempore finitimas civitates, ad postremum Scythas precibus fatigarat, Scytha rum maximo auxilio Phraates in regnum restituitur, quorum cognito adventu Tiridates ad Caesarem in Hispaniam profugit. Anno a Parthorum regem secum adducens AugustUS Romam revertitur. Eodem Phraates mittit legatos, qui
Tiridaten et filium suum remitti sibi postulent. Hos
introducit in senatum, qui litis diiudicationem integram ei relinquit. Hac potestate sibi permissa Tiridaten nequaquam tradit, filium vero Phraati remittit ea lege, Ut Pro eo recuperet captivos signaque militaria Crassi et Antonii cladibus amissa. Cui conditioni a rege satiS-
i Insta pag. 67. docebimus, id verisimiliter factum esse circa anni a initium.
73쪽
57 Anno O, Veritus ne Augustus id temporis in Asia degens bellum sibi inserret, tandem aliquando captivis signisque Crassianis remittendi Pactum eXSecutus eSt. I)Nunc iam videamus, an, qui Solus praeter Dionem et Iustinum res Parthicas illius aetatis attigit, Horatius re rum ordinem a me propositum non dico stabiliat, at saltem veri specie induat. Quem cum in auXilium voco minime me praeterit quantopere sit res lubrica et ambigua in rebus historicis argumenta ex tali sonte petere. Primum enim Horatii carmina ita Sunt Comparata, ut saepius ipsa historiae lucem esiderent, quam ceteri rerum scriptoribus lucem afferre possint. Haud unus locus adest, ex quo pateat, illum Xempla e historia petentem, vel ad res gestas Suae aetati alludentem, non id Semper egiSSe, ut quod Cerrum e loratumque esset sequeretur interdum a Veritate diSCeSSit, Saepius poetarum more id sibi Sumpsit, ut re geStas magnifice exornaret et amplificaret, ut plus inde laudis ac honoris ad Augustum ceterosque fautore PerVenire POSSet. Quae vitia apparent etiam iis locis, quibus arthica tangit. De iungar Xemplo In carmine II, 9, 8- a poeta dicit E sotius maCansemus Aurusti Iropaea Caesaris et iridum Niphaten, Meaeumque umen entibus diuisum
Victis minores volvere Periis . Attamen historia discimus, numquam Parthos ab Augusto gentibus victis esse additos.
I Hac de re vide Dionem IV, 8 Suet. Aug. I, Tib. 9 Veli. II, I Liv. XXXIX; on. Ancyr. V, o Strabonem 748, qui tamen in eo sallitur, ut pro signis militaribus τα τρυππια dicat recepta SSe Praeterea Confer poetas Ovidium Trist. II, 27 Fast. VI, 4673; orat. Ep. I, 8, 56 Carm. IV, Is 6. Propert. Eleg. III, I, 3 IV. 3 IV, 3, 48 IV, II o, 6, 79. Sqέ.
qui omnes hunc eventum effusis laudibus celebrant, tamquam iam actum esset de Parthorum imperio Aetatem tulerunt nummi qui hanc inscriptionem incusam
habent: SIGNIS PARTHICIS RECEPTIS.
74쪽
58 Sic in Tiberii gratiam poeta scripsit EP. I, 2, 25, Sqq): Ne amen ignores, quo Sis Romana loco res Canclaber Arri ae, gaudi virtus Neronis Armenius cecidit ius imperiumque Phraa es
Caesaris accepi ienibus minor. Quasi Phraates, cum signa et captivos remitteret, simul quoque in ius dicionemque Romanorum SSet re
Gravius adhuc peccat contra fidem historicam in Carmine ΙΙΙ, 6 9: Iam bis Monaeses et Pacori manus Non auspicalos confudi impetus raros et adiecisse traedam Torquibus exi uis renides. Hi versus mullo modo mum historia in concordiam redigi possunt Nempe quinam sunt non auspicati illi Romanorum impetu. Scholiastas Acronem, Porphyrionem, Cruquianum si audis, poeta respicit expeditionem Crassianam, et cladem Decidit Saxae, Antonii in Syria legati qui anno AO a Pacoro regis Orodis filio, victus et interemptus est Esto, ut revera ad duas hasce clades SPectaverit poeta; quam mire, quam perperam Sententiam
suam expressiti suem ducem Parthorum omnes historici Surenam appellant. hunc noster Monaesem nominat i Verum haec discrepantia Viros Doctissimos non deterret, quominus erroris crimen ab Horatio repellant; eXPiScantur locum aliquem ex osimo, qui in libro III
cap. I 5 dicit Σουρήνας ἁρχης- τουτο παρὰ Περσαις δνομα - et iam res iis luce clarior videtur, iam summa concordia Horatio cum ceteris intercedit. Nempe utrumque nomen uni eidemque viro Convenit Mona e P
I Peerlkampius hos versus Horatio abiudicat: nomen Monaesis in Ira Crassi tam obscurum est, ut Grammatico su fecisse videatur, si aleret modo nomen aliquod metro conveniens, nec in rebus Parthicis flane incomitum V
75쪽
59prium sui nomen, Surena autem nomen magistram SiVedignitatis, illum designans, qui proximum a rege locum obtineret. - Ut omittam, Osimum res suae ariatis eXPonere quid obSecro, unum testimonium scriptoris multo aetate posterioris ad singularem Livii Strabonis, Plutarchi, Dionis conSensum, qui omnes et Surenae nomen tribuunt I)Aliam viam ingreditur Th. Mommsen Res Gestae Divi Augusti pag. 85 cogitans non de Classi, sed de Antonii clade Commemoratur enim allutarcho in vita Antonii cap. 37. Μonaeses quidam, qui anno 3 Phraatis
crudelitatem effugiens ad Antonium se contulit, eique seducis operam in bello Parthico praestiturum spopondit. Ab Antonio splendide acceptus et Parthorum rex sum S designatus mox, cum Phraates sibi metuens eum revocaret, in patriam revertit. Hunc bello anni 36 interfuisse perspicuum est ex lutarcho Anton. 46. narrante, ΜΟ-naesem Antonio in Syriam redeunti bene meritorum gratias rettulisse. At huic interpretationi obstat, quod a nullo scriptore Monaeses dux Parisorum contra Antonium Commemoratur, neque probabile duco, Phraatem summam rerum commisisse ei viro, qui brevi ante luculento exemplo dubiam suam fidem ostendisset. Acrius historiae repugnat, quod Pacorus non RUSPicatos impetus contudisse dicitur. Audi modo Strabonem
ηνέκα ἔπ εμψαν επὶ τὴν Ἀσέαν Πάκορων. Similiter ceteri auctores et ad unum omnes declarant, impetum non a Romanis, sed ab ipso Pacoro ac Labieno esse prosecrum.
1 CL Liv. CVI, Strabo 747; lut in vita Crassi Dio XL, I 6.a Ρlut Ant. Io Veli. II, 8; Dio XLIX, 2 sqq. Liv. XXVII, ut ceteros
peioris notae scriptores omittam.
76쪽
Si igitur hunc versum Horatii manui debemUS, res Parthicas parum illum cognitas habuisse, eiusque testimonia nonnisi caute et circumspecte adhibenda esse iure statuere licet.
Huc accedit alia dissicultas, quae de carminum Pretio historico multum derogari iubet. Haud raro enim aetatis indicia aut prorsus desunt aut ita sunt dubia et fluxa, ut, siquid aliud, arduum Sit, certum aliquod tempu singulis carminibus definire noli igitur mirari, quod diversissima quaeque de uno eodemque carmine a Sin iis interpretibus prolata Sunt. De magno numero darum, quibus res Parthicae commemorantur, Si miSSa facimu omnia, quae nullum certum factum respiciant, vel in nullum tempus definitiam cadant, SuperSunt perpauca, quae in iudicium vocari possunt, sed ea mirifice Confirmant rerum ordinem a me propOSitum. Initium faciam a carmine II, , VSS. I 8-22.
ius nova Cantemus Augusti rosaea Caesaris et ri saeum Niphasen, Meaeumque flumen pentibus ad imm
ictis minores volvere Periis ,
Infraque fraescripsum Gesonos Exi uis equi are campis. Quamvis, ut Supra vidimuS, Stulta Sit magniloquentia, quod Horatius Parthos gentibus additos victis cantat, tamen singularis aliqua re facta esse debet quae poetae talis exaggerationis ansam dederit. Ad res gestas anni et O reserri non potest. quoniam carminum libros tres priores tunes iam monsecto esse et in lucem prodiisse abunde constat. Q Neque magi novis Aurusti Mosaeis
i Vide Franke, Fasti orat pag. 34, Sqq.
77쪽
Poeta Spectare poterat ad annum etenim non ante annum et Octavianus AuguSti cognomen assumpsit. I)Nihil igitur restat, nisi ut Iustino fidem habentes, cum Franke Fast. Horat 'I79 Sqq. Cogitemus de anno ad, quo Parchorum rex Tyrii se cum magna amicorum Gaanu ad Caesarem in Hissania MVum Iunc emporis Mensem rofugis mi nuntius Romam allatus eo quidem tempore, quo AuguStu nova rosae ex bello Cantabrico adeptus in urbe XSpectabatur, Oetam PermoVere potuit, ut cupide arripienS, quaecumque potenti fautori grata acceptaque SSe credebat, magnifice laudes eius tamquam Parthorum victoris celebraret.
Hoc carmine igitur Iustini testimonio nonnihil additur auctoritatis, sed magis etiam stabilitur versibus quos legis in id sectinda libri secundi Reddimni Fri sesio Phraaiam Dissidens soli numero ea orum Eximi vir us rosulumque factis
Dedoce uti Voci S, Sqq-Im quod carmen aptius, me quidem iudice, convenit Tiridatis clades et fuga in Hispaniam a IuStin memorata, quam aes gestae anni O Ad annum 3 ne haec reserantur, obstat, quod Dio LI, 8 Parthorum dissensionum narrationi nullam Phraatis ex re no expias mentionem iniicit Contra ad Iustini testimonium optime quadrant. Idem argumentum mihi sussicit, ut carmen I. 26 Musis amicus Iristi iam e mutis Tradam refervis in mare Creticum Hare ventis, qui sub Arctoi CL Dio LIII, 6 Suet. Aug. 7. - Μonum Ancyr. VI, 3 In Consulatu sexto et septimo, fostquam eua civilia exstinxeram se conam- sum universorum potitus rerum omnium, remsublicam ex mea soleuat in senatus postilique Romani arbitrium mustuli. Quo fro meris meo senatusconsuus Augustus Nellatus sum.
78쪽
Lachmanno invito conditum esse credam anno a vel 25, brevi antequam de Tiridatis fuga nuntius Romam perlatu est, siquidem recte rex elidae orae intelligaturre Scytharum, a quo, quod societatem cum Phraate inierat, Tiridates causam habebat, cur sibi metueret. Apud Dionem autem de Scytharum auxilio altum silen
sammen Suia mirae, meis e schon a vox M. Crassussu Dic mi de Bassamen, GD u. a. Donau uern esset murian schein me. iii das . a V Chr. sus echen ' Concedo Scytharum commemorationem interdum admodum esse ambiguam, quod non modo genteS, quae trans Tanaim et ad mare Caspium habitabant, ita designantur, Verum etiam Istri accolae, Getae et Daci I)ut, cum Scriptore Scytharum nomine Utuntur, trOS
intelligant, Europaeos an Simos, Saepe ambigas. Hic tamen dubitationis locus non datur Verba: ora relida sub Arcto' magis me quidem iudice conveniunt in Tanais quam in Istri accolas Intelliguntur igitur Scythae Asiani qui Phraatem in regnum restituisse a Iustino dicuntur. Simili modo Parthos Scythasque Tanaitas coniunctoSinvenies III, 29, 25. Tim Ouid Seres e re nam CFro Bactra rarent Tanaisque Acori.
I Dio I, 2 ταυτα τε υν ἐς χει καὶ αθροον προς ἀλλήλους Λάκοιτε καὶ Σουηβοι ἐμαχεσαντο εἰσὶ δε υτοι με κελτοί, ἐκείνο ι δ ε νὴ Σκυθαι τρο πον τινα καὶ οἱ μεν περαν του Pήνου οἱ δε ἐπ'
79쪽
63 Reliquum est, ut in quaestionem vocem iden octavam
libri tertii, qua poeta aecenatem ad diem sestum secum celebrandum invitat, eumque, ut animo veniat hilari et a curis publicis expedito, hisce verbis alloquitur versibus 17-25):
Ouidi Daci Cotisonis a men, Μ oedus infestus sibi luctuosis
Dissidet armi S. Servi Hissanae vetus hostis orae confaber sera domi, calena. Iam S Mae laxo medi an, arcu Cedere campis. Hoc carmen vulgo interpretes Signant anno 29paullo ante calendas Martias. I Uersu I scilicet respici putant Maecenatis urbi praesecturam, quo munere
bis ille functus est, primum anno 36, 2 dum OctavianuS bellum cum Sext. Pompeio gerebat, iterumque belli
Actiaci temporibus per annos 3Ι-29. 3 Dacorum et Scytharum commemoratio pertinere iis videtur ad bellum, quo M. Licinius Crassus, acedoniae proconSul, anno 29 ea gente PerSecutus est Parthorum 4 denique dis-I Vide epistolam criticam Lachmanni ad Virum Doct. Franke Fastimor. Pag. 24O. Estre, pag. 24 Schiitet, I pag. Ο3. Frankio omnia indicia mire in annum a quadrare videntur, sed fallitur. ulla enim apud quemquam fit mentio belli Dacorum, quod hoc tempore gestum sit. a CL App. B. C. V, 99, II a Dio XLIX, 6. 3 CL Dio LI, 3 Vell. II. 88; ac Annal. VI, II. - Franke F. H. pag.
I 6 I assumit tertiam Μaecenatis praesecturam anno a gestam, quamquam nihil hac de re a scriptoribus relatum invenit. Recte eum refutat Schstig provocans ad ac Annal. VI, II: Ceterum Augustru belus civiatibus Cilnium Maecenaum, eques ris ordinis, cunctis apud Romam aque Italiam fraerosuit. Mox rerum fotitus.... sum it e consulariam, qui coerceres semisia, et Mod civiam audacia turbidum, nisi vim metuar V umquam aecenas ruebatur consulari
dignitate per totam vitam vivebat Maurusio clavo contenrus' Vel I 883. Fieri igitur non potest, ut post bella civilia tertium urbi praesectus sit. 4 Μommsenus Res Gesta Divi Aug. Pag. 7. non e perspicere dicit, cur propria vocabuli significatione excluSa, Medus versu I9 accipiatur de Partho
80쪽
sensiones civiles us. 9 et bellum Cantabricum us a I)
manifesto indicare annum 2 persuasum sibi habent. Uereor autem, ne ratio eos sesellerit. Quandoquidem enim, ut Dio tradit, I anno 29, quum Ianu claUSUS est Cantabri nondum erant pacati, mirum mihi videtur, quod initio eiusdem anni Horatius Cantabros semire cliCit. Verum ut hoc, quod minoris est momenti, omittam; quo tandem modo Horatius loqui poterat de Parthorum
Ipse cogitat de edis Atropatenis, cui assentiri non possum. Id enim agit poeta, ut Maecenatis exhilaret animum et graves Sollicitudines ex eo expellat. Quid autem curae occupare eum poterat a parte edia Atropatenae, regionis obscurae et vix notae Romani. Praeterea de edorum bello civili nihil compertum habemus; quod Strabo a καὶ αυτοὶ προςεληλυθασι, τῆ φιλια τῆπρος αμαρα θεραπευουσι ν αμα καὶ τους Doθυαίους. duas ibi fuisse
tactiones dicit, quarum altera Parthis altera Romanis faveret, inde minime efficitur anno 29 edos infestos sibi luctuosis armis dissedisse. Contra de Parthorum dissensionibus abunde constat, nec quiCquam aptiu ad curas amici pellendas Horatius commemorare potuit, quam acerrimum populi Romani hostem bello intestino flagrare. Sic ubicunque a poeta edorum fit mentio Parthi intelligi debent Hor C. II. 16: Otium bello furiosa Thrace,
Otium Medi pharetra decori Sqq. III, 5; II. .
Sub rege edo Marsus et sulus. Μedumque umen gentibus additum
Victis minores volvere vertis .
Quos hic Medos nominat, iidem alibi Bactri vel Persae dicuntur ΙΙΙ, a t Vicistis rimes Otii Seres e regnata Cyro B a cria a farent Tanaisque discors. IV. IS. Non in frofundum Danubitim bibunt Dia rumsent Iulia, non Getae, Non Seres in is P ea sint Non manain frose flumen orti.
i Dio I ao: ῆσαν μὲν γα ἐν πλοις δει καὶ ρηουιροι Κελτους επαγαγομενοι καὶ Κάνταβροι καὶ Ουακκαιοι καὶ Ἀστυρες καὶ ουτοι μενυπο ου αυρου του Στατιλίου, ἐκεῖνοι δε υπὸ ωνAυ Γάλλου κατεστρα