장음표시 사용
51쪽
Prorsu ineptam esse hanc stropham Etenim splendidissimam commendat virtutem, intaminato honoreS, magnanimitatem illam qua apud antiquos vel magis fortasse excellebant quam nostra aetate viri fortes, pugnandi et moriendi pro patria Ecce vero quali s subiungitur stimulus lNe fallamini carissimi mei pueri Nolite quaeso timere et nolite effugere ex acie tamen mortem non vitabitis Non negabo talem considerationem philosopho esse dignissimam, placide ratiocinante et singula pericula digitis ut ita dicam computante. At hoc loco posita prorsus exstinguit ardorem illum desideriumque honorum quo flagrare omnino debet iuventus bellicosa Nec, ut antea iam innui, facere possum cum iis, qui viri fortis dissimilem poplitibus timidoque tergo ' proponi credunt, quo magis excelleat alter quia manifeste premuntur Oces: Mors in altero nec ctrcit in tertio versus .
INTERPRETES IN TRES CLASSES. Iam nova oritur quaestio, arte quidem cohaerens cum ea de qua modo diximus nondum tamen data opera a nobis tractata. Me significatione AEtropharum quintae ac
I Non puto poetam in eodem orationis contextu eundem versum invenisse apud Simonidem. Dolendum sane, quod non nisi fragmentum nobis restat. Verum quod attinet ad alteram partem in qua Tyrtaeum est Secutus: Dulce et decorum est pro patria mori Ipse Tyrtaeus utique melius, ipSe optime finem Suum proSequitur, acriter instans, vehementer impellenS: O υμι γῆ περὶ τῆσόεμαχωμεο α καὶ περὶ παίδων θνησκα)μεν ψυχεων μηκετι φειδομενοι β νεοι, siaci μάχεσθε παρ' clasi iaοισι μενοντε μ ηδ φυγη αἰσχρῆσ αρχετε μηδὲ φόβου, λῶα μεγαν ποιεῖσθε καὶ ἀλκιμον ἐν φρεσὶ θυμόν, εμηδὲ φιsiorum)υχεῖτ Πνύρασι μαρνάμενOι. Tales hercle versus qui est cui non placeant VArdorem illum apud Horatium prorsus deficere fatendum St.
52쪽
sextae. Quae virorum doctorum disputationibus adeo sunt obScuratae, implicatae, ut magno studio omne praeiudicium sit sedulo amovendum antequam transeamus ad sententiarum investigationem.
Spem tantum non aufert nobis vir ille optime meritus qui Derbie interpretierte Hora triti it uviel Gepackan seine heutige Leser heran Es gelior eine rastigeund twas ruci sicli istos Natur agu, sicli durcii diesen Hause aulaestapelter emerkunge bis Eu Horas eost
Ealin gu machen. Attamen macte virtute.
a. De iis qui irtutein Ellican indiciari furant. Initium sumamus ab iis qui per vocem virtutis fortia fudinem indicari perhibent ut sunt ommSenu S, iESS- lingiuS, aliquomodo urentia, porro r. Heidenhainius ij in refutatione quam ScripSit adversus R. testum ), alii.
Ut recte reddamus audacem Momm seni interpretationem, integrum serme locum, quantum CCESSE SC tranS- scribendum esse existimo. Ipse vir celeberrimus in duas tantum partes, quod attinet ad sententiam, divisit carmen Secundum, quarum altera ab initio usque ad versum Uigesimum quintum Se continet strophas, altera duabus extremis absolvitur.
53쪽
d Iminoris momenti omittimus. Postquam Utem Suo more vertit angustam amice . p. sic pergit de ipsis versibus
lector, quomodo de industria commisceat Scriptor Praeclarus strophas illas saepenumero a pluribus interpretibus inter se distinctas, Das is de Soldat de Monarchie, der arme Romischemii rgersmania der nachiivangliali rigem Diensi, en es lim nichi eschieden a sit sein Vaterland Eu stertien, ais aus edienter Unterossicier seine Alters- verSorgun in burgerlicher Ruli findet. 'Diversa ratione talia decreta, nihil enim argumentis confirmavit Mommsenus tractare utique possumus. Potest fieri ut quis auctoritatem celeberrimi viri, magni, Pluris fortasse quam par sit faciens sic ratiocinetur Ante Monam- Senum maxime laudati interpretes pene ad unum omnes aliud Senserunt. Hoc vir doctissimus minime ignoravit Habuit ergo grAUem, Uam tamen non patefecit, rationem ut ab iis discederet. Neque enim Eentleius i , qui de hac re nihil neque Doeringius qui virtutem civilem praeter virtutem bellicam aliam' intellegit neque doctissimus Orellius qui de virtute
Stoica poetam dicere docuit, neqUe ne lUTES En Umerem, praeclarus Peerlkampius nostras, Cuiu cum editione teste Harimanno, omnes quae nostra aetate in luce Prodeunt, quotquot sunt artissimo quodam cohaerent vinculo' ' ,
54쪽
a quique huius loci brevissime hanc tradidit interpretationem:
si ver Uirtus sibi ipsa S merces, et coelo beat, ' Mommseni illam significationem in versibus inesse sunt suspicati. Atqui non temere dicendum est egisse virum illum, in arte Critica tam egregie peritum. Quod enim Niesstingius in antiquiore editione Sine ullo valido argumento contendat virtus non est clρετ, sed clνδρεία, id eum certo permovere non potuit i). Cum benevolentia quadam ita argumentari credendum est . a. Seligerum ' , qui nimio suo pugnandi studio cum doctissimo viro luessio facile hic quoque indulgens, eo ipso quod luessi sententiam refellit, quam
nos non defendimu - ProbASSE SE Putat, ut Pinor, Suam doctrinam esse veram Attamen ut aliis verbis, ita andem quam Mommsenus profert Sententiam. Neque magis
eam fulcire videtur, quamvis ipsi non sollemnis oratio in principis cuiusquam honorem fuerit habenda, verum otiose Commentatio scribenda si Gerade in diesem Gedictite eigide Dicliter dem eranwaclisendem Geschlechte die Nahren Ziele, denen es nacti streben soli' - Id sine dubio omnes aeqUaliter Concedunt, und eis au die Vorteile hin, welche die neue Ordnun de Dingeranter Augustus imGegensat g de alte republilianischen bietet. - Quod temere ni fallor docetur. Etenim nullam prorsus adiungit Argumentum Sed prosequitur: Plus sielit in de Strophen unc eine arnun vor de Bewerbun um Staats- ambier. In dieser uruckgegogenheit egi nach lim ineri neue, Ur im monarchischen Staate denkbare Mannes- lugend. ober at Hora denn geglaubi die Staais eschaliewurde sich nun vo selbs voligiehen, dieruriege Nurden
55쪽
sicli sellis lithren, line das es de belleisterungsvollenHingabe des ingetnen an das Valeriand edilrste Admodum callide duas illas res diversas, rem militarem et rem Civilem, simul proponit vir doctus Attamen quis est qui credat luessium, virum doctissimum et qui in ipsis quaestionibus Horatianis multum versatus est adeo fortiter Sententiam talem protulisse si Mit de Emplahlun der Taphrkei greis de Dicliter au eine de hervorstehend-
Nostrum non est luessi sententias defendere immo libentissime cum eligero negamus Horatium PueriS utSpersuadere voluisse ut vitam in solitudine ducerent animadvertendum autem existimo refutationem viri laudati non multum in his valere probandum enim ei fuit Horatium hoc loco Partes egisse eines Vertreter de Romertumsetc. ' neque non ostendere, talem virum honorum Cupidinem in maiore invenum parte non improbaSSE . . . Etenim
exceptiones admittere Horatium ipse luessius luculenter ostendit. Deinde quod ad nos magis attinet poeta etiamsi non de virtute bellica die Tapserkeit' sed de variis virtutis generibus agere voluit iam nihilo minus de hoc loco valet atque valebit simit de Emplahlung etc. ' ut supra Numquid fortasses fortitudo Romanorum dolum animi bonum erat Fortitudinemne praecipue laudat Tullius verbis illis ubi dicit: Mirtute vero gubernante rem publicam quid potest ESSE Praeclarius Cum is qui imperat aliis, servit ipse nulli cupidi dati, cum quas ad res cives instituit et vocat, eas omnes complexus St ipse nec leges imponit populo, quibusi et non parcat Sed Suam vitam, ut legem, praefert utS
56쪽
civibus ' ij. Egregium gubernandi donum, alia Plures probi animi splendidique ingenii dotes causas fuisse cur floruisset Re Publica, cur tandem esset facta orbis terrarum domina,
Quod igitur dixit eligerus omit de Tapserkei greist
de Dicliter aus ei ne de hervorstehendsten iuge imwesen de Romer EuruckU id nullo modo dirimit quaestionem. Qui nimium demonstrat nihil demonstrat. Atque, ut ait Senecas , vitiosum est ubique quod nimium est. Sed videamus quid asserat nobis alius assecla huius doctrinae Iurenka. In fine suae enarrationis conciliare inter se velle videtur varias sententias. Quamquam in ipsa argumentatione vix aut ne vix quidem a Momm Seni disputatione recedit. Itaque V IJ-po, inquit, Schwebi dem Dicliter die Romana virtus ausschliesElicli in de Species de bellica virtus vor Augen. Die orte repulsae nescia sordidae' erinner andas Deutsche Dicliterwort a Felde da st de Mannnoch et was ert'. Non advertit vir doctus quam inepte ille versus hoc loco laudetur. Etenim cum eo versamur in Circulo quem vocant vitioso. Nemini hercle in mentem veniat Germani illius dictum, nisi ei cui iam Sit persuasum abirtute significari Fortitudinem, eamque O m. - DCrDicliter dentit aran, das die virtus des riegshelden durchsicli allein erstrahit, das si allein es si die ungeschmaterte Anerken nun findet, das die Volksgunsi dem Schlacliten-helden steis illi de Lorbee um die Stirne icht. In his si quis argumenta inveniat equidem perquam mirabori Praeterea quis non videt plus falsi inesse in iis quam verte Ut hoc tantum rogem Fueruntne intaminati honores omnium illorum virorum bello quidem fortissimorum
57쪽
quorum HoratiuS ann u. c. 26 imprimi erat memors
Sed pergit: si Nur veni merklich besonder cladurch, dasgdie orte meli aligemeine assun haben, quod invitus concedit, sed coactus istiem eitere Begriis de virtus, threm philosophi schc Umlangerim Sinne de Sto Rechnunggetragen . twas meli geschielit dies . 2I-ad
Virtus, recludens immeritis mori Caelum, negata temptat iter via, Coetusque volgares et udam Spernit humum fugiente penna.
doch so, das de Dicliter ei de Erwalinun de Unsterb-lichkei nocti immer an de Rulim de gelallenen Rriegersi erster Lini dentit. V Callide sane udam humum , si recte intellego interpretatur Significari vocabulis illis enim locum illum vult, in quo cecidit mile Pro Patria PugnanS, SEU, ubi corpus eius iacet. Simul igitur contendit vitam immortalem a poeta significari per illud spernit humum fugiente
Penna . In quibus omnino cum eo velim facere Attamen minus recte congruit illud cum aliis eiusdem strophae versibus Ouare militem illum mortuum spernere dicendum
Iterum ergo atque iterum argumenta deSideramus. HAt tu audacter satis ' ita audio lectorem forte mihi improbantem, tu audacter requiris undique ut demonstrentur quae luce clariora ipsi illi viri cantasse Horatium perhibent. Cui meo iure ut credo oppono imprimi Perquam mirum ESSE, Per tot Saecula viros doctos evidentem ' illam Significationem capere non potuisse Plures editiones PraeSto nobis sunt, quae eerit ampli coniecturas non pauci Praecesserunt generationibus. Eligam notum illum Dacierum qui Sanadonem Secutus: Uoici a seconde parti det Ode Horace, pres avoi Parte de labat ance dans lapremi ere, sarte rici de Ix vertu Politique o morale, qui
58쪽
est totour independente des caprices du euple, et qui mal re tui se outient totour dans es laces le plus eminentes. ' Et addit vir ille eruditissimus non reconnait Cile dogme de Stoiciens, nunquam PriUatum esse Sapientemnque te age 'est jamat hom me Prive. ' Premet me autem adversarius meus dicens: Sed tu concedis sub nomine virtutis
omnino comprehendi Fortitudinem Z Et ego Sane, quid inde Tum ille: Atqui in versibus praecedentibus haud
obscure celebratur Fortitudo: Ergo est in promptu explicatio Mommsen aliisque prolata Atque non illorum est demon-Strare, tuum ero refutare.
Cui respondeo imprimis verissimis his,arsten verbis o Sicubi hi versus per se legerentur nullis aliis praeeuntibus aut Sequentibu S, nemo Punctum temporis affirmare dubitaret, contineri laudationem rarae et egregiae Praestantiae, a vulgari coetu Prorsu Semotae, optimis mortalium per viam arduam Coelum aperientis 's . Deinde, etsi non leguntur Per Se Sed post alios supra pro viribus a nobis illustratos, multiplicem difficultatem afferent nisi interpretentur ut dicemuS. Illud sine dubio gravissimum est quod nullam habuit rationem doctissimus ommsenus ipsius Horatii consilii a ProPOSiti, neque eorum ad quos commonendos cecinit Poeta Id vero si non omittimus, variis illis contortulis viis
non Pu erit unquam, Ut ad veram Sententiam PenetremUS. In neutra stropha sermo est de milite eruarto Si autem
fingis eum significari in prima, in altera ad absurdum aliquid duceris. Quod Mommsenus intellexisse videtur Etenim ne unum quidem verbum annotavit de altera hac stropha. Lepidissime itaque arstentus: Secundum illos, milites Sunt et centuriones qui spernant humum fugiente Penna',
59쪽
qui temptarat iter in coelum via negata. V Atque revera finge tibi. - nolique ridere, rude illos legionarios, utpote nimmeritos mori ' coelum temptare U. Talia non solet dicere poeta, nisi forte iocose. - at ieiune addit hoc loco Niemeyerus milites Romanos ea aetate minime quidem sprevisse uiam humum, Cum per Germaniae Veteris paludes iis esset incedendum idque via certo non negata lAt si modus in rebus, sint certi denique fines, etiam in disputando.
h. De iis qui Principis irtutem cantari Arhibent. Altera classis est eorum qui virtutem illam de qua agitur duabus his strophis Augusto Principi proprie attribui
Contendunt. Quorum primus nominandus est doctissimus A. Domasgewskius i qui uti videbimus da totas versare perhibet in laude Augusti Augustus animo eius obverSatur tanquam omnibus Romanorum virtutibus ornatus ' , quarum virtutum singulae in singulis laudantur odis his Horatianis, miram enim videt similitudinem inter horum carminum argumenta atque ex quibus laudatur augustus
60쪽
laudatve seipsum i in monumento Ancyrano. Ubis narrat princeps inter honores sibi Concessos: Clupeus aureus in Curia Iulia positus, quem mihi senatum populumque Romanum dare virtutis, clementiae, iustitiae, pietatis causa testatum est per eius clupei inscriptionem. Quae Graece sic leguntur:
τε η συγκλVτου καὶ του δημου τῶν Isu ἐίων διὰ τῆσεπιγραφῆσ ρετὴν καὶ ἐπείκειαν καί σικαιοσύνην καὶ εHσεβειαν ἐμ οὶ μαρτυρεῖ. Unde doctissimus vir colligere conatur Horatium non composuisse odas Romanas nisi ut laudaret eas ipsas virtutes, hi enumeratas, in memoriam igitur clupei illius aurei. Quae doctrina confirmatur, non male ut mihi videtur, eo quod in UerSibus quae Sequuntur, Sermo Si de illa sordida repulsa quam mox attingemUS. AmUero Domasgewskius Augustus, inquit, nullo modo novit neque CognOScere potuit sordidam repulsam, quia opus ei non
fuit aura populari. Ipse sibi consularem obtulit poteStatem, pergitque offerre. Et di quis obiciat poetam ne semel quidem enuntiasse
I Hac de quaestione cf. Mnem. XXVI pag. 23 Sqq. - De Monumento Ancyran Sententiae Controversae Pars altera). Ibi d. v. Beckius argumenta protulit haud spernenda ad demonstrandas cum alias tum hanc sententiam: totus hic titulus neque Romae fuit neque ab Augusto conscriptus esse videtur b. pag. 2 T. 2 CL Mon Anc. 6, 3-23. Locus integer sic legitur In consulatu meo Sexto et festimo, sella ubi cisiarum a exstinxeram se conSensum unisersorum sotietus rerum omnium, rem tublicam ex mect Orestate in se et u soritique Romani sorbitrium Transtuli. Uuo ro merito rare Seniatu S consulto Augustus me latus sum et laureis ostesiae tam mearunt et rariti sublice coroniaqJue reicia suser ianuiant
meam fra est cluseusque aureuJs in CJuria Iulia flositus, quem mihi senatum flosulumquae RomanuJm dare virtutis come Ontia eiustitia e sietatis causa restatuni est e me ius clunei inscristionJem.