장음표시 사용
381쪽
c APUT XXII. viri immanissmi, oliin siti, tunc rogis militis, sui
autem desertoris: pudor in piabilis ), Romanum civem ad Romanum principcm trucidandum sic Aegyptii et obscoeni regis imporio paruisse. O quanto crathonestior casus, nisi Romana mauus intervenisset. Sod hanc malorum seriem fortuna texuerat, nocubi civilis deesset infama. Si ad Indos porgcrct, Romano, ut '
lectum, caput reservatum pio victori munus impium, donum donatario indignum, sed donante dignissimum. Navis, in qua uxor erat ci filius, suga evasit; aliquot aliuo captae crudeliterque habitae; captus et Lentulus ac Porductus ad rogem et in cultodia enecatus ). Hic
Pompeii quidem, sed non belli civilisq), exitus fuit.
Caesar vero post victoriam Pompeii 'in vestigiis in-fistons, quod paucitas fugam clandestinam faciebat, incertis indiciis in Asia ' porrexit, ut 'in illud nullo modo siluerim, quod, dum praemissis legionibus ipse per
Hellespontum victor nulliusque iam metuens unico parvoque navigio traiceret D et sorte Lucium Cassium, partis adversae ducem, cum decem magnis navibus obviuin habuisses, ubi nemo alius non timuisset, isto ultro accessit φὶ hortatusque ad deditionem al- quo obedientem et ad se suppliciter vinientem cum 1 regii
2ὶ inexpugnabilia 3ὶ om. 4ὶ corpus eius5ὶ coit. enacatus
6ὶ civili- nee aliter cod. c vilis Lem.ὶ7ὶ eoil. Pompeii victoriam 8ὶ Lem. Asam - sortasse
382쪽
tota elasso suscepit ). Tantum Caesaris nomen erat, ut ubique Potens, ubique comitatus et magnis ci cum vallatus exercitibus φ) erederetur. Supplico igi-2lur ' suscepto suum iter egit atque Ilion, Romanae ' urbis origincin γ, invisit, ut quidam prodidore. Ibi audiens apud Cyprum insulam visum esse Ρompeium cogitansque, id quod erat', in Acgyptum ire D, quod et familiaritas regis et rogni opportunitas suggerebat, cum paucis Rhodiis') navibus pauloque amplius, quam tribus milibus ') poditum et nonnisi DCCC. equitibus
insecutus, eo, quod ceteri sere omnes et vulneribus et morbis et lassitudine tenerentur, Alexandriam Venit,ssus ') et gellarum rerum et nominis sui famam magni sibi exercitus instar esse' st, ut ubique cum Paucis etiam tutus csiat; quae pene eum spes R sesellit.
factus aliquantisper haesit in litoro, dum μ' interea missum sibi a rege per Theodotum, Ρraeceptorem suum, qui cum Photuis ') eius caedis hortator fuerat, Pompeii caput atque anulus offertur. Ingemuit Caesar et lacrimas fudit, tanti viri ci tanta sibi olim familiaritate coniuncti casum 7 miseratus, simul illud intelligens, caede illa non sibi regcm gratificari voluisse, sed fortunao, in se idem, si sors tulisset, aus
xum. Dehinc in terram egressus et ingrcssus Alexa 4 driam exceptus est tumultu et cIamore militum gravi,
quos illi urbi rex praesidii gratia dimiserat, querentium
1 cod. om. tria milia - L. quam ΙΙΙ mil. G. α exercitus - L. exercitibus. - quam III millibus Lem. - For-G. tasio quam III oo vel ΠΙ κ3 ergo 1M fixus - et ita eod. ut solet. 4 ruae silua Lem. 11 inItur exercitus sibi soro12 eod. spes tum 13ὶ Ptidem - F. Primo. G. 14ὶ L. eum. G. dum Lem. 15ὶ eod. Folino 16 annulus In casus - L. casum. G. 5 L. urbem Originta. G. usebia originem Lem. Q cod. deleto eras inscriptum
n m. pr. habet ira.7 eod. erat
383쪽
c APUT XXII. premi Romanis fascibus ) regiam maiestatem. Quo
compresso quoltidie motus alii atque alii oriebantur , quos ') ex ordine prosequi otioli sit, quibus Caesar in sua opiniono firmatus, non sibi Pompeium periisse, sed regi, ad se statim legiones, quas ex Pompeianis militibus conscripserat, evocavit. Mille interea tumultas et insultus, vixque aliud tempus perici dosius egit Caesar: nusquam magis necessaria illi vi tus fuit, sine qua fama φὶ eum et gestarum rerum m 5 moria 'ὶ non iuvisset. Aellillas, regius praesectus, hausio Pompeii sanguine ebrius ') iam Caesaris sanguinetuΙiliebat et collecto Oxercitu XX. milium 'in armatorum 'ὶ victori quoque μφὶ moliebatur insidias, a quo iussus exercitum dimittere non modo non paruit, sed palam rebellis aciem pugnaturus instruxit. In quo quidem proelio cum classis regia, quae tunc casu in terram subducta erat ' , exureretur, flamma Proxim
Hibi quadraginta, alibi quadringenta reperio, et est plano similis syllabarum soniis . numerus longo dissimilis. Ita ignis adhue ambiguo bellorum exitu do libris immeritis triumphaviti non mediocre studiosae posteritalis incommodum, tot nobilium ingeniorum m finimenta uno incendio conflagrasse. Multa ibi
Praeterea nunc terrestria nunc navalia fuero certamina,
ot civile bellum Aegyptus I sibi abl ente altera parto
eum g ysarum rerum memoria non iuru M. G.
384쪽
susceperat , cuius ducem ipsa peremerat. Horum certaminum in uno, cum angusti essent' aditus 'iunius classis ad alteram, aliquamdiu dilata res est, unaquaque partium altera alterius transitum expo-ctante, quod μὶ scilicet eius, quae primum transiret, dcterior conditio, quod explicari ex commodo D inter angustias non posset ), et ') omnino eXpeditior pars altera videretur. Erat classis Rhodias praesectus Eu-Tphranor '), et disciplina rei bellicao et virtute animi Romano similior, quam Graeco. Hic dilationem videns et eausam dilationis intelligens sic Caelarem alloquitur: Sentire mihi videor consilium tuum, Caesar: dubitas, ne δ), si haec vada primi ingredimur φ), ante cogamur in proelium, quam reliqui sequi possint, atque y ita iniquo Marte pugnemus. Sed hanc curam, Caesar, mihi linquet non to fassam. Ego impetum hostium '' sustinebo, dum comites conseque tur δ' . Hos Aegyptios contra nos eX aequo stare et hoc gloriari posse doleo graviter et indignor. D 8 lectatus Caesar viri animo laudavit ' hortatuIque est.
Cum vero rumores nondum Romanis noti in exercita
hostium crebescerent 'φὶ, e Syria atque Citieia adventare Caesaris logiones, sollicitiores solito Aegyptii instructa classe commeatibus infidiabantur. Quod audiens Caesar eo classem dirigit, in qua Rhodius Ε phranor μ' , ut promiserat, primus pugnam iniit, semper vincero solitus. Sed fortuna eum, quod do
11 dubitasne 12 eod. primum ingrediremur
15 Om. 16ὶ hostium impetum 17 consequantur
385쪽
mnitis saeit, in sne reliquerat ); quamvis et tune otiam vicit. Nam et obviam navim fregit demersi
opcm' serente, seu quia γ) virtuti eius adeo fiderent β , ut crederent auxilio non egero, seu, quod potius reor, metu illos detinente, vinceudo atquo inse-
si tus et ') mortem. Erat apud Caesarem Ptolomaeus ), quod plorisque --) natura evenit, aetate puer, callidi- lato senex ac nequitia; erat autem sorte sperans gratiam Caesaris Pompeii morio promeruisse. Huic bcl-Ιum eo tempore cum Cleopatra sorore crat et coniuge, quam quidam fratris in careero tunc fuisse eonfirmant. Sod, ubicunquo esset, constat eam ad Caesarem penetrasso seque ad ipsius genua proiecissa orantem, ut ci partem regni restituere iuberet, ut 10 communis testamento patris cautum appareret. Et potitio iusta erat, et insignis forma accendebat ot regis odium, qui Pompeii morio insolenter se Romanis armis immiscuisse videbatur. Tot causis adiuta iustitia cum iussisset Caesar, ut regina soror in regnum resi- tueretur, consiliarii, a quihus in dies Caesari insidiaci occulto parabantur , audito eius imperio et Cleo , patram simul timentos et Caesarem nec iam morae iocum q) extimautes ad apertam vim ') convers
lant, quibus praegressam sententiam, duabus et ipsam partibus constantem, scriptor confirmat: ea et icis Euphorior es periit.
12ὶ Pleris - cod. Prae aliisque - F. plerisque. G. quod, quia
aptius non tu currebat, recepi; eis vix eredibile est, scriptorem tam graviter de natara humanaretis fle. Sed sortasse Aegyptios tantum intelligi voluit. M. S. II:
tendebat et c.) om. - Aliquid e est. G. - Lem. fgna lacunae Posuit. 16 eod. Oma
386쪽
C A P U T XXII. 261 nocte proxima illum intra ) regiam obsederunt ).
tot hostiurn tota nocto cum paucis impetum toleraret incendioque propelleret vicinarum aedium. Fama est timuisso hostes, no una cum Caesare inter tenebras opprimerent suum regem, quem salvum cupiebant, ut
qui potollato pueri ad omne qὶ scelus abutebantur,
salutis causam fuisso ). Ipse autem se in urbe parum tutum sentiens improvisus Pharon pono insulam occupavit, ut loco saltom tutior aliquantulum quiesceret,
quodque, ubi otii φὶ aliquid φὶ adesΙet, inter bella
Pturae operam daret. Nequo tamen diuturna respia 11randi contigit λ) facultas. Inimici enim praesentiam ' Caesaris quali fulmen horrebunt et, quod multis a cidit, Periculum metuentes periculum maturabant. Semper ergo consilia, semper arma, semper insidias agitabant δ'. Interim vero, credo ego hostium suggestu, legali Alexandrini ad Caesarein venerunt regem suum reposcentes. Quibus ille se ') facilem ' praebuit. Cum vero dimittere eum ' vellet, illo versulistimus ac fallacissimus puer et suorum similis fictis cum Iacrimis Caesarem precabatur, ne id faceret; neque euim regnum suum φ) sibi esse Caesareo carius aspectu. Quod caesar audiens inhibitis lacrimis solatus est puerum: Et si hunc, inquit, quem praetendisi animum habes, esto ad me reverti et mecuin esse poteris. Nunc vado
1 eod. inter 2ὶ cod. obsciderunt
consiliarii illi, ub Alexandrinia oppidania diversi. in om. 18ὶ Adde D. I. 19 cod. eum vero dimitteram om.
387쪽
et tuorum desiderio salis sac. Teque hortor et admoneo , ut amicitiam Romanam potius ), quam arma, 12 experiri velis. Sic admonitum dimisit. Illo velut ferox belua vinculis j omissa totis mox regni viribus contra Caesarem conspiravit, ut satis ostenderet se primum Prae gaudio lacrimatum. Pene laeti hoc evonlucrant Caesaris amici, tantam sibi facilitatem atque' elementiam esse damnosam, quod tam cito regem, quem in potestalo haberet, petentibus remisisset, ut superflua ) bonitas probati ducis puerili versutia plecteretur'. Quasi vero hoc Caesaris bonitato sola, non altiori y) consilio gestum esset, ut et rex praesens inciperet suis esse contemptui multa enim desiderantur absentia, quae 'in praesentia contemnuntur) etyὶ Al xandrini cognito nihil eis sui regis adventu δὶ accrevisse nihilquo digressu eius decrevisse Romanis iure consternarcntur ' . Nil enim magis animos populorum deicit ), quam subiccta oculis sui superioris inertiae.13 Ceterum contra hunc motum Caesar solita virtute consurgens cum eruptione hostium repentina ad classem suam transnurus in naviculam conscendisset, utque in
tali periculo seri solet, multorum aggestu ') aut impulsus aut alveo 'ὶ obruta demersus in pelagus per ducentos passus enavit ad propinquam navim '). Sunt, qui paludamento in suetibus dimisso enatasse illum dieant, idque seu sortuito 'ὶ seu consulto, ut hostes in illud sagitiis ae lapidibus intentos faceret: sunt, qui paludamcntum mordaciter 'γ trahentem φ' ne hane
104 regni - L. regia. G. II eod. eventu 12ὶ eod. e sternerentur
λὶ tenens - eod. trahentium tenentem Lem.
nimia. G. - superior Lem. Μale. 6ὶ placeretur - eod. erteretur - F. eluderetur. G.
388쪽
quidem gloriandi materiam hostibus reliquisse confirment j. Haec vulgatior et certioribus testibus suffulta sententia est. Nam de eo nulla est' dubietas,
quos ea gestabat, maris aqua perfunderct. Mox exceptus a suis nil moratus, sed familiaribus' illa sua celeritato ac felicitato versus .in 11ostes incredibile dquam subito classem regiam oppressit ac cepit' . Periit hoc congressu Theodotus, totius mali artifex 14 commenti, omnesque lanul Pompeii luteriectores interfecti. Photinus ' et Ganymudes evasisse videbantur, sed in fuga ipsi etiam misera morte doleti sunt. Nec minus in terra ') bellum erat φ). Alexandrinorum castra, celso loco posita, expugnari sine magno mil lum periculo non poterant. Sollicitus hac de re Ca sar advertit summum castrorum locum vacuum der lictum eo, quod suapte natura tutus videretur,
omnesquo vel pugnao vel spectaculi voluptate ' ) ad infima descendisso. Ire illo uliquot cohortes iubet et occulto ambitu pervenire, Praesecto his Carfuleno, viro sorti et bellandi gnaro ' ). Quod cum notum 15 Esset, locus pene nullis q) defensoribus et D his ipsis
torritis repente corripitur; et clamore sublato et, qui iura erant, solito acrius pugnantibus totis castris sino
alios ruentibus Itrages ingens. XX. milia ') hostium hoc Proelio caesa sunt, XII. yὶ milia' ) dedita eum
6 F. familiaνi. G. Nihil opus l
duae res dicuntur caelari familiares suisse.
389쪽
et urgentibus, qui ovadero simul festinabant, in mare deiectus nou ad suos, ut Caesar, sed ad piseos et ad laudum abiit, atquo impulsum suctibus cadaver inventum in ripa ot loricae aureae' indicio cognitum. Sic puerilis fraus in inso noro nequitiao cxtinctar Iic aliud agens Cacsar genori estor effectus et illius magni viri maniburs nocentissimorum hominum sanguine P 16rentatum est. Post haec Alexandriam Caesar victor ' ingreditur, tanta omnium civium reverentia, tanto honoro, quasi non ad domandos, sed ad lib randos advenisset: se abiectis ') armis et id genus V Itis induli, qua placare iratos dominos precarique veniam solebant, et serentos sacra, quasi deo cuipiam obviam ogressi, seque et sua urbemquo ipsam ei supplices dodidero φ); tanto insuper suorum gaudio ducem suum o tot insidiis lantisque periculis cum salute et gloria evasisso cornentium, ut undique cumulatum dies i Ilo praestantissimo imperatori fructum vi a tulis attulisso videretur. Tum 'in do regno disposuit veritusque illud in provinciae formam redegisse εχ ne quando sorto propter opulentiam regionis praeses animosior eo missus novandarum rerum materiam inV
niret, Cleopatrae, cuius blanda consuetudine tenebatur et cui iuro etiam debebatur D. nec non 'ὶ et minori eius fratri sceptrum dedit, quoniam ' maior male monitus eius audierat. Minorem siliam Arsinoen ' regno eduxit, ne forio rebus adhuc leueris praetextu
16i haec quinque cod. Om. 17ὶ noedum - F. nec non. G.
390쪽
novi motus per alium orirentur. Aliquot ibi pra terea ) legiones' liquit idquo alto consilio, ut, quod
neo civium amor Caesarem amantibus praestare poterat, et gloriosum esset nomini Romanorum Teges
ab eis fiori ) eorum quo praesidiisq) teneri, si in si domatalis sunt; alioquin posse, si rebellassent, eisdem ipsisy , quae ad eorum custodiam data orant δὶ, auxiliis contineri. Hacc ') gestorum per Caesarem in Aegypto, ni I fallor, summa mi.
Ex Aegypto Caesar in Syriam venit, vir ) ad laborem natus nec cessare ) sciens nec quiescere. Euntem nuncii ex Italia assequuntur litteraeque Roma redditae. Omnium sententia una γ erat, multa et in urbe et in Italia ') perperam agi, quod pene neccsse ) absentibus consulibus ac senatu, multa in ' populo per tribunos plebis contentiose, multa in eNercita ambitioso atque ignaro per tribunos militum ac pracscctos legionum contraquc disciplinam militae a maioribus institutam; ex quibus unum omnes concludcbant, necessarium eius
7ὶ eod. eis dimisis pro eisdem sis N eod. erat
16ὶ om. - L. multa a populo. G. m. in p. Lem. 17ὶ militum 18) militum nonnullos