장음표시 사용
191쪽
IN HOMERUM. 6sfruntur. Ladas et Caini obesigia non impressisse solo dicuntur. Pol innebsor Milesius puer Philippides. An Pius Lacon, et PhilonD
Aes, Alexanisi M. cursores Puer Atas octo anno um. Atiaranta. Maximinus Thorax. In acus Ethus, Scotorum rex, alipes vocita
tus. Americanorum pler que elicitate inflanes. Hominis incredibi- Asbesicitas atque agilitas, a Camerario narrata. Habi es, Ilus Curroris, regis si Metum suas ob rationes ideantur fabulosae haenarrationes. Equi barbarici in D. Ioannis solemniis sirentinum hippodromum nona circiter horae parte percurrunt. Celeberrinni iuvenes a pedibus in regia Etruria aura. Quae rationes prae tuis uar- rationibus suffragentur. Equibus cur impendeat ei itas et elicitas. Cum ab armis otia eirer, Achi es se ipsum suosque cursu exercebat. Epaminondas pernicitatis studiosus Cursores elocissim apud recentiores Persas, quos Shatiros nuncupant. Eos parentes a teneris D Lutculis cursu exercent. Turcarum facerdotes pernicissime choreas ducunt in Drum Maxima vilitas funambulorum et saltatorum. Ia-
terit is in pilula ex musculosa substantia piseium ae praeserth G H. utiles se oletorum, quorundam Phys corum elicitatis suffae. Troglodytae, Aethiopum peruicissimi. Asael, Sarviae lius. Desici simus in sacra reeum hi Ioria. Recentioris cuiusdam Samsonia Delocitas. Ridicularii ergomatis agilitas.
um multa suppeterent Homero laudes, quibus Achil
lis nomen condecoraret, miretur fortasse aliquis, cur saepissime pedibus velocem, ποδα ωκυ maluerit praedicare.
Sed si rem attentius reputabit optime fecisse Homerum videbit. Voluit namque significare ad bellum eliciter administrandum, in quo post homine natos primas Te us praeconio obtinuit Achillos, prodesse quam maxime pedum velocitatem. Quis enim non videat, quam praeclara facinora in bello facturus sit, quamque insignes de hostibus victorias reportaturus, si quis vir fortis ac magnanimus se valeat huc illuc citissme pedibus trans mouere, modo hostes adgrediendo, modo ab ingruentibus perieulis cauendo Quare David iure optimo, ubi Deo gra
tia agit, quod opem sibi tulisset in bello inter alia sibi
praestita a diuino numine beneficia illa duo maxime reis censet, manuum fortitudinem et pedum pernicitatem.
192쪽
I o Dissa RTAT XXII. Qui perfecit, inquit, sedes meos tamquam ceruorum. Et, I usi tit arcum aereum brachia mea. Hanc velocitatis laudem in Thetidis epithalamio, Homerum secutus, Achilli addidit etiam Catullus, nisi quod ampliorem feeit, pluribusque verbis exposuit:
Nascetur nobis, expers terroris, Achi es, sui persaepe ago ictor certamine cursu FIammea praevertet celeris es igia ceruiae.
Filium quoque Achillis, patri non degenerem, Pyrrhum
adpellatum ferunt a pedum ignea celeritate, Tu enim graece, latine ignis, dicitur, ad eum plane modum, quo vocatus est etiam Neoptolemus, quod admodum puer ad bellum Troianum uetus in Cum vero in epithetiam illud Achilleum, Homerum reuoluens, saepius inciderem, veniebant mihi in mentem complura mirae velocitatis narrata exempla, studiumque indagandae veritatis animum exstimulabat, ut expenderem, utrum iis ori ea fide, an fabulosa vanitate literis essent commendata Quibus stimulis cum aliquando paruerim hanc de ea re vobis offero disputationem. Quandoquidem vero res scitu fert non iniucundas, libenti attentoque animo eam excipite, oruatissimi adolescentes. Age vero , huiuscemodi agillimae velocitatis, quae fidem superare videtur, exempla aliquot, tum ex antiquis, tum ex recentioribus scriptoribus collecta, recitemus.
Complura inprimis suppeditat nobis Solinus cap. c. Prismam, inquit, Palmam elocitatis Ladas quidam ad fuses, qui ita jupra cautim puluerem cursitatiis, Varfluisse dentibus nulla indicia relinqueret Destigiorem. Simile miraculum narrat Virgilius de Camilla Aeneid. VII Ad. suetam namque fuisse tradit
193쪽
Fortassis autem locum Homeri respexit Virgilius, ubi refert, equas Erichthonii, mortalium opulentissimi, pernici deo cursu valuisse, vi humi currentes spicam fra-Hurae non fuissent, in mari vero pedem aqui non mersurae Iliad. lib. XX. Narratur item apud Salmonem, certio his etiam temporibus in Siberia, canesque, tam vigiles esse, celeresque, ut onusta plaustra per nivem trahentes, vix pedum ipsarumque rotarum relinquant impressa vestigia Polymnesior Milesius puer cum a matre locatus estet ad caprarios pastus, ludicro leporem consecutus est Philippides biduo mille ducenta quadragintana dia ab Athenis Idaeaedemonem decurrit. An inius Laeon, et Philonides, Alexandri Magni cursores, a Sycione Elin usque mille duce tua stadia uno die transerunt. Fonteio, Vipsanoque Consulibus, in talia octo annos
Puer Hatus, nomine Atas, quinque et quadraginta millia passuum a meridie transiuit ad vesperum. Haec omnia citato loco narrat Solinus.
De Atalanta vero, Schaenei filia, scribit Aelianus lib. III. Uar his quod hominum consortium fugiens, et solitudine, montibus ac siluis delectata, tanta praedita suit
celeritate, ut neque fera cursu euadere, neque homines
insidiantes, si se iii fugam coniecisset, eam consequi possent. De Maximino Thrace tradit Capitolinus, quod
Seuerum Imperatorem, equo currentem, comitari, rimterdum quoque anteuertere potuit. Quid de Indac quod in qui sub Leone, Marciani Imperatoris successore, floruit De eo legitur apud Suidam, quod in eundo conspiciebatur, et rursus euanescebat, fulguris instar, per Praecipitia, volanti magis, quam currenti similis. Famvero viam homo equis mutatis uno die conficere non Poterat, eam hune suis pedibus sine ullo dolore percurrere adserebatur. De Etho similiter, colorum rege, memoriae proditum est, tanta suisse pedum celeritate, ut
Paene ceruo et venaticos canes cursu aequaret propterea
alipedem vocitatum esse Parem velocitatis laudem Americanis plerisque tribuit Petrus Martyr Mediolanensis: ad .e enum valere a pedibus seribit, ut ceruos et ipsi, alidi
194쪽
que feras cursu non raro adsequantur et nonnulli gallicis canibus sint agiliores. 'enitus autem incredibile videatui, quod de cuiusdam homiriis velocitate refert Philippus Camerarius cap. s. hor. succis cent. I. In aula principii Papembergensis, inquit, saepius cum admiratione vidimu quemdam hominem inter pecora in vicinis montani locis, ut aiebat ipse, ducatum, tanta agilitate et pernicitate corporis, ut stupore intuentes defigeret. Mi-r Um a Utem prae ceteris in eo erat, cluod non erect corpore, sed quadrupedis instar agilitatem suam ostendebat.
Habebat idem princeps in uula nanurn quemdam, qui illum agilem hominem, veluti equum, conscendebat, quem deinde in gyrum ducebat, et hinc atque illinc concursationibus variis modis exercebat. Verum, Uarido volebat, via saltu sessorem suum licet pertinaciter illius dorso inhaerentem, nullo negotio excutiebat. Post Uadrupes ille cum in olossis, et generosis canibus, inter quos erant ferocissimi certamen inibat, eosque suo latratu et fremitu canino pendulaque coma consternatos e cubiculo exigebat. Mordicus interdum comprehensis iis minoribus e indagatorum genere, exactis canibus et molossis, miris saltibus sursum et deorsum quadrupes ille fere
omnes angulos sublimiores cubiculi permeabat, ut simia vix hoc perficere posset, quod tam rusticum quadratum Corpus nullo negotio, vi videbatur, faciebat vidi semel atque iterum, cum apud principem in prandio essem, postquam suum sessorem nanum excusserat, et canes suo ficto latratu e cubiculo exegerat, eum salientem a tergo super humeros unius conuiuarum, inde in mensam, intactis poculis et vasis adpositis, mox in sublinia ora loca tanta celeritate, ut instar eiuri, vel elis Indici, volare videretur. In tectis aeclium, licet fastigiatis, hinc
atque illinc discurrere, sicut feles nos rates solent, facillimum illi et consuetum erat. Alias quoque sua agilitate ineptias fecit, ut nunc pastina de ipso sermo sit, quasi
de re insolita et inaudita. Addit autem, hanc narratio-i em, quae quibusdam praeter fidem videri possit, se reticere maluiste, misi ipsemet o dulatus testis esset, aliique multi
195쪽
multi huius rei spectatores adhuc superstites forent quin etiam illo pie agilis homo adhuc, dum haec scriberet, ducta uxore in vitiis ageret. Fere similem pernicitatem habuisse quoque Habidem Fili una argoris, regis Ure- tu in auctor est Iuttinus. Mitto multa alia huiusmodi
velocitatis exempla, ne nimia obruere copia vos videar. Dum igitur mecum agitarem, uti una verac, an fabulosae
sint huiusmodi narrationes, principio putabam fessitatis ea omnino insimulandas et tamquam absurdas, fideque indignas, reiiciendarum. Nam quomodo possit, aiebZm, hominum aliquis anadiu currendo perdurare, quin viribus et anhelitu deficiat, aut suos rumpat ramiges QUO-
modo pollit equos, ceruos, canes venaticos, Uat Ura agillimos atque ad cursum natos, pedibus praeuertere Scimus namque, celerrimo equos ex genere arbaricos Umin anniuersariis D. Ioannis solemniis hippodromum Ostrum, qui ad duo circiter millia passuum protenditUr,
non citius, quam nona horae parte percurrere polle, adeo autem sudore atque anhelitu delastutos, ad metam pertingere, ut si longius prosequi adigerentur, non valerent certe eamdem cursus contentionem ferre. Scinatas item. aliquos currendi vi celeberrimos iuuenes, qui non multis abhinc annis in hac regia aula stipendia pedibus secertant, ex quid eram, aut elisin septem millia passuum una ferme hora confecisso, sed non potuisse ultra illa progredi, nisi prius iusto temporis spatio vires quiescendo reficerent. Multo autem magis fabulam redolere videtur illud , quod additur de aliquibus, quod scilicet tam agiles
fuerint, ut ne vestigia quidem pedum in puluere currentes reliquerint, qualis ille Ladus, a Solino recensitus, et Volscorum regina, a Virgilio descripta. Quis enim inducat in animum, aliquos exstitisse homines, qui ita corpus suum in aere quasi librare ac sustentare currendo O- tuerint, ut idemtidem solum pede non presserint, ac ne puluerem quidem ullo vestigio signauerint His plane adductus rationibus, in fabularum censu habendas ducebam memoratas narrationes, earumque scriptores sublesta esse
fide iuspicabar Nihilominus monnulla iuccUrrerunt,
196쪽
quae, ne sententiam contra eas libere ferrem, inhibebant, fidemque ipsis conciliare ferme videbantur. Nam si naturaten quibuscum conflictabar argumqntiS, quae, Ut
verum fatear, non parum me labefactarunt tantam conis cessit celeritatem ceruis , equis, aliisque huiusmodi animalibus, cur non potuit etiam concedere nonnullis hominibus Neque enim confestim aliquid damnes tam quani fabulosum, quia ipse non vidisti, et quia tibi non videtur fieri posse: nam, teste Aristotele , verisimile est, multa esse vera, quae verisimilia non videntur. Cum enim haec agilitas, celeritasque ex quadam corporis peculiari conformatione pendeat, ex ardentiori spirituum vi, et firmioribus musculis, ex hibris pulmonis, cordisque robustioribus, quae anhelitum concitatum diutius ferant, si cui 1ominum huiusmodi conformationem, Uantum architectonica humani corporis ratio patitur, natUra Oncesserit, quo perfecistiori gradu concesserit, hoc maiorem celeritatem atque agilitatem corpus illud prae se ferre potuerit, adeo, ut miraculo etiam haberi possit, ut perhibent multa exempla Etsi enim haec prodigia raro eueniant, possunt tamen intra certos limites euenire, maxime Cum accedat usus a pueritia, modus quidam sustinendo ferendoque corpori aptior, atque alia artificia, quibus intrum in modum aucto robore celeritas atque agilitas crescit. Hinc accepimus, Achillem, fortissimum, celerrimum atque agillimn in Graecorum principem, supraque omnes animi corporisque viribus praepollente micum enim ex eo haec nostra disputatio ortum traxerit, eius exemplum non est omittendum , cum ab armis otiaretur, se ipsum ac socios suos currendo exercuisse, quo factum est, ut
celerrime curreret, et praeconium ab Homero velocitatis pedum mereretur. Hinc etiam Epaminondam luebanum m omni armorUm genere exercitatum, corporis petanicitati multam impendisse operam tradunt. Exercebatur namque quotidie mane currendo, desiliendoque, vespere vero luctando, ira, ut quemlibet hostem cursu adsequere. ur, et comprehensum detineret. Memini me similiter
legere apud Salmonem Tom. V. v. o. quod recentiores
197쪽
I HOMERVM. I sre Persae, cum hemerodromis non tantur, qui mutatis
equis epistolas celeriter reddendas in longinqua loca ferant, complures habent pernicissimos iuuenes a pedibus, quos vernaculo vocabulo Mailros nuncupant, qui, ut in cursorum albo describantur, ad illud currendi ministerium prius probandi sunt Probatio autem consistit in eo, ut tredecim, aut ad summum quatuordecim horis, ab ortu solis ad occasum numerandis centum ae duodeui milmillia passuum currendo expleant Quod ut exsequi valeant, cum vix pueruli reddere voces sciunt, et pede certo signant humum, eos in cursu exercent parentes nam
plures familiae victum inde unice sibi comparant. Sic et
Turcarum sacerdotes, quos Dertii si dicunt teneris unguiculis edocti, choreas quasdam ducunt in gyrum tauta corpolis pernicitate, ut non citius figularis rota circumagatur, ideo, ut faciem eorum in illo circumactu non solum inspicere, sed ne vix quidem agnoscere liceat, Umque ad multum temporis perdurent, nulla una Uam capitis vertigine laborare dicuntur Quid de unambulis ac saltatorrisus istis, in quibus studio stupidi saepe animum
occupamus Nonne videmus, quanta corporis agilitate per extensum funem ill non gradiantur modo, sed vibrato sursum corpore, sedibusque micantibus, sitharoedo personante, saltant ad numerum et interdum, simulata prolapsione, pendulum corpus habeant, alterutrius tantummodo pedis digitis ad funem vix adhaerentibus Quod praestare nullo pacto postent, misi arte quadam, quam pueri ediscunt, sustentandae grauitati corporis adsueuerint. Adeo valet usus, atque exercitatio longi temporis.
Hi vero postquam celsissimis saltibus sese in aerem sustulerint, tam leuiter terram pulsant deorsum dilapsi, ut vix aliquod vestigium relinquant, vixque pedum sonitus X- audiatur, sed pilae instar solo adflictae, statim resiliant. Quidni igitur potuerint et ille Ladas Solini, et Camilla Virgilii tanto, ut ita dicam, elaterio praeditas habere plantas, tamque agili esse corpore partim ex artubus, ad agilitatem aptissime concinnatis, partim ex longo su, Vt currentes vi terram quaterent, leuissimaque in puluerere liuis
198쪽
L G DiusERTAT XXII. relinquer, vestigia Nam nulla prorsus reliquisse , nouvictetur admittendum, et sisSchi cin dictum putamus. Cuius laterii vis tanta quandoque est, tamque e XPromta, ut ea, in quibus residet, pernicissime resilire magno cum stupore videas ; qualis, v. g. pitula ex musculosa piscium substantia, si ita loqui fas est, confecto ac praesertim ex ea, Uae naribus ines siluri. Haec enim ad solum alutis tam subito celeriquc motu ad multas ulnas resilit, ut terram vix attigisse videatur. Possemus etiam alias velocitatis in homine adferre caussas, quas siue Astrologi siue rhusi ei tradunt, sed vanas ac fabulosas existi minuus.
Astrologi quidem putarunt, illos, qui sub sidere Delphini in lucem editi fuissent, petaminarios esse, hoc est,
praecipua pedum velocitate valere, ut prorsus admirabile videatur, quam celeri cursu et quam volucri meatu magna spatia terrarum breui temporis interuallo emensi fuerint. Nonnulli vero physici docuerunt, quod splen ipsis
deficiat. Quam fabellam inde liquet esse natam, quot quanto minor splen in corporibus foret, tanto essent homines velociores. Nihilominus praedicant Turcae, se arcana quadam arte valere, qua sine lethali vulnere splenem cursoribus euellant nec desuere quidam medici qui id praestari posita putarunt, nonnullis allatis exemplis, quae apud Buretum Gallum leguntur, quibus adduci nequeo ut dem habeam. Tom. IV. mu Inscr t. m. s CFerunt alii, certum cibi genus plurimum facere ad velocitatem, ut si quis serpentibus, lacertis, aliisque reptili-hus vescatur. Nam Troglodytas huiusmodi pabulo sese alentes, Aethiopum nauium velocistimos esse, HerOdoti ac Plinii testimonio fulti, contendunt. Sed quis non videt, has esse meras nugas ineptiasque, quas idcirco, Ut mox dicebamus, missas hinc facimus atque explodimus pCibos illos tantummodo ad velocitatem conducere admittimus , qui vires quidem confirment, at corpus minime Srauent, qualibus uti consuesse doli cliodromos, cursores
nimirum longioris stadii testiis est Arrianus in suo Epicteti
commentario lib. III. v. d. Atque
199쪽
Atque haec sane stitit quae meae eruditionis tenuitas ad quae ionem hanc explicandam mihi suppeditauit, o natis limi auditores. Iam vero mihi quid certi statuam, rationibus hinc atque illinc discussis, in editanti subit illud Phaedri pericu sim est, credere, et non credere. Nam nihil credere, quod tibi fidem vincere videatur, et mendacii notam perperam inurere scriptoribUS non contemnendis, ubi praesertim rem, quam describunt, suis ipsorum oculis vidisse testantur, vitiosum est , ac saepe etiam temerarium. Contra vero facile omnia admittere, hominis est leuis, teste Salomone. Quid ergo mihi faciendum ZMedia insistam via nec omnia probabo, nec Omnia ei ieiuna Etsi enim nonnihil fabulosi mirabiles illae narrationes in aliqua parte prae se ferre videantur, puto tamen multum etiam veri continere posse. In primis enim siue equos, siue ceruos, siue alios quadrupedes velociisimos quadam tenus aequari potuisse a nonnullis hominibus, ob rationes, quas exposuimus, ultro concedimus. Nam sacra etiam regum sistoria, de cuius fide nefas ambigere, de Asaele Sarviae filio testatur, quod velocissimus uerit, quasi unus caprearum, quae moramur in silvis. Sed tot millia passuum quot neque equus ex velocissimis conficiat, per multas continenler horas, emetiri posse laominem, durius profecto est, quam vi probari a nobis possit, aut credi. Id enim supra naturae vires prorsus esse, apertissime constat Mirabiles illos tomines, de quibus narratum est, per aliquod currentes spatium non ad tantam
illam longitudinem, itanta describitur, sed ad multo
breuiorem extensum, incredibilis cuiusdam velocitatis specimen exhibuisse putauerim , ita, ut celerrimo eqUOS, siue aequarint, siue etiam superarint. Ad cuius spatii modum si longiora spatia percurrere possent, tot et tot millia passuum confecisse subductis rationibus inuenirentura Portassis igitur scriptores, qui rem narrandam sus.ceperunt, ad eum modum reputatam literis tradiderunt, siue quod mirabiliorem narrationem in vulgus edere UO. luerint, siue quod a vero non abhorrere crediderint. t. iam nostra aetate singulari robore uotissimus vir ille nu
200쪽
1 8 DissERTAT. XXII. glus, Riccardus Isya, quem Florentiae Mediceorum principum liberalitas diu detinuit, ad imaginem illius veteris Samson adpellatus a capite latae semitae, amoenis alboribus utrinque consitae, qua itur ad Mediccam villam collis, ut vocant, Imperialis, ad eius dimidium currendo quernuis equum velocissimum superabat, sed vires, ut ulterius eadem velocitate curreret, non suppetebant. Si quis igitur eius historiam oculatus testis scriberet, et habita exigui illius spatii ratione, per longiora etiam spatia ad eumdem modum currere potuisse tiaderet, nonne sequeretUr decem v. g. horis plusquam ducenta millia passe suum praeteruolalso Falsita igitur in eo versatur, quod de maiori etiam curriculo praedicetur, id, quod praestari tantummodo valeat in minori. De agilitate vero hominis illius, a Camerario descripti, quamuis fidem omnem excedere videatur, minus ambigendum quandoquidem similiter videmus ridicularium Bergomatem in grege his rionum sursum ac deorsum per scenam, ac per theatri forulos mira prorsus agilitate discurrere, et quasi volitare, atque etiam iocularem in ipsis seruulam tam stupendos saepe lusitare agilitatis ludos, ut narrato a Ure TelpUant, spectatos vix oculi credant. Habetis meam sententiam, auditores, qua si quis vestrum subtilius aliquid, ac meislius inuenerit, libenter amplectar.
DE ACHILLE CITHARA CANENTE VETEIEQUE GRAECORUM MUSICA.
Antiquis heroibus similiare fit mes eae multum. Aem Iocles, quoi oram pussare non id la et habitus es indoctior Contorsunt uitus omnibus sapientiae partibus infructi fuemini, et philosophorum nomen obtinuerimi omphobatur exemplo Phemis et aliorum