장음표시 사용
111쪽
Modi vero quibus lentes ad usum accomodari positant, sunt diversi:
Primus tornatorio opere fiat pixi A, B proportionata lenti, quae superiore parte collocetur in res proposita in rapice cochleae G FIG. ad justam distantiam lenti admoveri valeat, .ne tenebrae intentum XX Vir. impediant, pixis aperta sit, neque nisi una, aut duabus columnulis connexa oculo denique superne in . accedente, res proposita, in C. solito major ejusque partes alioquin non apparentes, distincte videbuntur. Secundus modus: Si lens solummodo annulo m. . inclusa fuerit FIG. modico manubrio assi XoI: F. adjuncto stylo mobili, inflexo E. G cujus a. M. adminiculo objectum H lentii. E magis admoveri, vel removeri possit, juxta exigentiam lentis, mirabitur oculus in I. rem propositam inΗ.mOnitros amo.
Tertius: Si fiat tubulus C. D. longitudine medi digiti ex ligno, εἰο-
ebore, aut ad parcendum sumptibus, etiam ex charta ad oculum D fit *irimetur Vitrum auctorium, ex altera vero parte . ad requisitam lentis ditastantiam aliud vitri communis frustellum ita tamen, ut in latere modi . cum foramen pateat ad immittendum pulicena, aut aliud animalculum , nam cum pars C. fuerit lumini' obversa, pulex adhaerebit vitro, mobilis, qui aspicienti ex partem lepidum ignoti monstri exhibebit spe ia
Quartus Procuretur aliquod vitrellum communἡ Α B cujus fundus tu. B. debit distans ab auctorio vitro A, omnis generis seminibus, arenis XXXV. 1armentis aureis minutis,inc refertus inspicienti ex C per lentem A. mirabile chaos fructuum, lapidum, virgarum aurearum repraesentabit Si
tamen lens auctoria orificio vasculi in debita distantia ab arena, aut semunibus substratis affxa fueriO. Quintus modus periucundus, res diversias pictas per microscopium producendi est in capsula, quali uti solent Secretarij,in expeditores pro sigillo majori cereo includendo, conservando cum hac tamen differentia, ut in circulo extimo nullum foramen, aut incisio pateat, solumque in superficie utriusque orbiculi, proxime ad circumserentiam duo Q. ramina rotunda sint excissa, quae sibi mutuo e diametro correspondeant, quorum unum paulo majus sit pro incidentia luminis, alteri vero opposito tubulus ad longitudinem lentis auctoriae assi xus ne vero capsula aperit valeat, vel distorqueri, claviculo ligneo per centrum utriusque orbiculi transeunte firmanda erit, qui simul tertii orbiculum in medio conclusum e vitro, vel selenite contineat, supra quem, vel personae aliquae assectatae, vel rusticorum saltus, vel alia animalia in venatione depicta sint per circuitum ut si claviculus una cum vitreo orbiculo rotatus fuerit, imagines
dictae in modica quantitate pie tae, in immani statura per lentem gratioso spectaculo visibiles reddantur. Quod per figuram 36 dilucidatur, in qua tres orbiculi A. D. C. viden vis. tur, quorum duo A. AE per circumferentiam annexam H QK. cavi' λ Tedduntur, ut se mutuo, tanquam scatula, complecti valeant, Tertius 'C. planus in medio duorum A, B versatilis ex vitro, vel selenite ad pictas imagunculas varias associatas in G. repraesentandas soli axi in cen-rro C. firimandus es In extremitate vero duorum D. AE. unt duo fo- a ramina
112쪽
ramina correspondentia picturis in G. factis D. quidem ad lumen trans- amittendum Ε. vero pro tubulo, ad altitudinem lentis in I. collocandae pro sphaerulae distantia requisita. Ut inter duos orbiculos medius C. conclusus mediante xi C. L. in circulum rotatus imagunculas in G. oppositas lenti I tanquam in scena ingentis staturae spectabiles produ
Sextus Iuxta meum modum , quo res diversiae statim conseqtienter phs proponuntur conspiciendae, ut autem melius concipi possit, figura annexa aximo consideretur Fiat lamina tenuis circularis in diametro duorum digitorum geometricorum . . in cuius medio. H. sit foramen cum canalim. O. parvulo conglutinato , juxta magnitudinem styli . . . qui confectus ex contorta Iamina, una parte ad P. aperta, superne habens duo brachiola L. M. per modum pedis cancrini, quibus lens N. compressa, si stylus Ic. I. in canalem H. O immissus fuerit, firmiter contineatur ijs accomodatis insperganini S assigantur cera res minutae diversae per circuitumo hiculi R. ut manu sinistra apprehensus canalis . dextra vero I. stylus , quo lens ad P. in justa distantia admota circumrotari valeat ad singulas
rys. Septimus: In defectum lentium potest etiam adhiberi sphaera vitrea XXXVIII repleta aqua , jucundo sane spectaculo naelibet res minuta in opposita parte propinque admota , ingentis magnitudinis videbitur valde distincte. Si vero etiam tubus Iongior ex duabus , vel tribu scientibus auctorijs s. sit conficiendus , adhibeantur lentes paulo minoris sphaerae. 4. Vel . di -δXXII, initorum geomet in diametro circiter; ut effectum desideratum praestente in quo tamen aliqua observanda sunt. Primo ut tubus . G. ex ligno, vel charta dura pro duabus lentibus confectus, circa medium. H. I. sit ita divisus, ut fistula superior F. I. angustior in inferiorem Ι. m. contracta, aut prolongata distantia competentem inter duas lentes facilius suppeditet. Secundo Inferior lens G sit ita elevata a basi M. N. ut conus refractionis, seu concursus radiorum . punctualiter ad objectum propositum tendat, ad quam dist antiam duae, vel tres columnulae G Κ. G. L. basi fi miter assi xt etiam tubulum G. F. sustentent. Τertio: Quanta distantia inter duas , vel tres lentes requiratur, ad dioptrica librum tertium remitto. Quarto: ubo auctorio ita proposito ejus basi K. L. alius orbiculus minor ex charta M. N. diversarum rerum congerie refertus ita assigendus est, ut rotatus in lentis radium visibilia objecta inspicienti ex F. tanquam
naturae prodigia repraesentare valeat.
Descardes in P. iercherus lentibus hyperbolica figura elaboratis mira spectacula promittunt Verum quia labor plenus periculo est, ne incasstim tempus teratur , satius judico supersedendum : si tamen quis periculum facere vult Hicebit experiri. Plura de figurae parabolicae lente, qui cupit, videat ircheri artem magnam libro Io parte et, cap. 8. Scholium parte I lib. Io. cap. I. Descardes in dioptricis cap. 8.
113쪽
sivilemolamenti Heli ovis oculis conferant
Ermelioscopia cum nostro . Scheinet intelligo vitra colorata , seu lentes vitreas coloribus tinctas, quibus solem oculis absque laetion ulla intueri licet quod fieri potest, vel lente plana , conveX , aut concava pro libitu, si quis Wtubum ex duabus lentibus coloratis do nare cupit, juxta supra dicenda habebit intentum,& maculas, faculas, sive etiam eclypse venari poterit spicilla vero viridia adhibita , oculos vivaces reddent, praecipue in magno lumine, & radij solaribus intensioribu . Quantumvis' sine tubis ali modi praedicta observandi habeatur, videliceta Primo Per foramen in aliqua lamina factum , in charta exceptum solis radium , figuramque solis ejusque defectus pandet. Secundo: Si acicula charta nigra, aut colorata, aut etiam filium ex arbore desumptum perforetur , libero oculo solis eclypse poterunt ser
Tertio: Si speculum planum soli oppositum radios reflexerit in cha tam candidam, aut etiam murum orthogonaliter oppositum planum & bene dealbatum . Quarto: Per specierum intromissionem, si in Obscurato cubiculo lens convexa foramini inserta fuerit ad just a distantiam , in charta candida Opposita, maculae, faculae, eclypsium progressus videri poterunt. Sed de his fusius in dioptrica lib. 3. in quo caetera examinabuntur, quae ad refractiones pertineno.
117쪽
Ulta, quae in hac scientia secreta occurrunt, a nonnullis incredibilia videntur ijs praesertim , qui in experienti j requisitis minus exercitati sunt, tutae accurratiori frequenti Orique mentis acie in eandem perscrutandam non intenderunt , quidem non immerito , cum eidem opinioni etiam docti uim subscripserint , ut ipse noster P. Scholius fatetur, cum dicit, nihil tam prodigiosum esse, quam speculorum phasD,, mala, nihil tam arduum, quam syncera , atque perfecta speculorum, Co- ,, Tumque , quae per specula exhibentur notitia. P.Mircherus vero eandem in suo tomo de arte magna ita describit , quod sit recondita quaedarinisci, facultas , ea speculorum ope exhibendi, quae omnem humani intellectus, captum excedere videntur infra subjungit, nonnullos, qui speculorum ,, subsidio quaedam secretiora coram idiotis exhibuerunt, de infami necro- ,, mantiae crimine suspecti poenas pares luere debuerunt. me quo quidem is crimine pessimo , memet rudiores non semel proclamaverant , quod rebus exhibitis attoniti , quid simile arte naturali praestari sibi imaginari nequiverint. Consistit vero haec scientia Captoptrica in radiorum corporis luminosi, vel colorati in corpora opaca , vel opacata polita incidentium reflexione. Quam non modo rudi repraesentatione is descriptione expe- perientiarum , quae ex incidentia luminis , aut specierum ab objectis di fusarum , prima reflexione accidere solent sex radiorum reflexione inter duo , vel plura specula qualitercunque opposita , multoties reciproce incidentium occurrere possunt , demonstrationibus Opticis enu
cleare conabor. Et quoniam multa speculorum regularium genera occur runt, quorum primum est planum , deinde conveXum , concavum , aut ex his mixtum, rursum tam convexum , quam concavum vel est paeri
cum , sive Cylindraceum AEllipticum, parabolicum hyperbolicum , aut Conicum , regulare , aut irregulare , quod ad unum ex praedictis aliquomodo referri potest. De quibus singulis , quae observat digniora videbuntur, in lucem proferam in praefatae scientiae recondita quaedam specialia , praeter alia ex libris Authorum cognita pandania,
118쪽
Uoniam ex definitionibus maxime in notitiam eorum devenitur. de quibus agitur, quasdam magis necessarias ad nostrum intentum merito subjunxi.
1. Speculum ess omne corpus ab arte ,seu naturapolium, quod tale dicitur, quando superscies partium corporis es perfecte continua , sine uda pororum , inaequalitatis , asteritatis , aut divisonis sensebilitate . a. peculum planum es corpus, cujus superficies polita ex equo inter sua lineas jacet. sis. g. Speculum sphaericum es siegmentum supersciet,positum corporis sphaerici, solidi , quod scriptum es ab arcu semicirculi cim eumducto , ut patet ad fguram. Primam e Cujus diameter. A. B. 'a utrinque tanquam in polis dimidio circulo A. B. C. cim eumducto ex D us inde rursum in D corpus sphaericum e scitur. . Speculum sphaericu n convexum es segmentum supersciei pollimn corpori pharici exterioris. Concazum es segmentum politum superscis interioris corporis 1phaerici o uti videre es ad E.
FIG. II. G. F. in Fig. 2. s. peculum sphaericum convexum, vel concavum dicitur ma
jus, Oe minis a magntudine sphaerae , cuius segmenturn es non Gr,a portione majore, vel minore speculi unde diameter major, vel minor desumitur a quantitate ejusdem phaerae. c. Cylindraceum, seu columnarespeculum convexum vocamus supersciem colamna solida formata a parallelogrammo rectanguse duobus planis circularibus terminatam , cujus pars exterior polita es, Sapta ad formas rerum resectendas. Concaum autem , cujus superscies interior polita , apta es adformas rerum resectendas. Tale Fig. g. exhibet.
ε/ψ ramidale feculum convexum appellatur conus solidus in punctum desinens , S basi circulari insissens, cujus superfores ex . terior posita es. Tale videre est in Fig. . S. Speculum conicum parabolicum , hyperbolicum S ellipti. cum es superscies corporis polita ejus sectionis conica, ad quamsor
mala est. Vel es superscies corporis solidi polita , qua de cripta es