장음표시 사용
101쪽
DE. FALSA R EL IG. sacra permentiu reuoluat'.pIura 'rrese,3 nos assermus, inueniet,ex quibus intelliet, inani inepta, commentitis esse omnia,quae pro sinctis habentur. Siquis autem perrepta sapiena deposierit errorem:pro secto ridebit ineptias homnis pene dementium. istos dim,qui uel inhondis saltatu tripudiant uel qui nari,umm,coronati,pesonati,aut tum obliti currunt. Quid de scutis iam uetullate putridis dicum ρ quae cum portunt, Deos i ossi gestare burereris si is arbitrantur. NisFurius Bibaculus inter praecipua pietatis exempla μαmeratur. qui cum Prael. esset: tamen lictoribus praeeuntibus,an is porreuit cum haberet maestratus beneficio, muneris victationem. Non ergo ille Furius,sed
plane furiosus fuit, qui praeturam hoc mini lario si pu-
reuit ornure. Merim iptur, cum baee a uiris non imperitis,ae rudibus fiant, Lucretius exclamat, S struitus bomisti m mentes, o pectura caem.
Q amlibet in tenebris uitae, quantis s periclis Dentur hoc aeui, quodcunq; est. Quu baee ludibria non derideat qui habeat aliquid sanitatis' cum uideat homines velut mente creptos ea sterio secere ; quae siquis faciat in lu*,ni s lasciuus: ineptus ese uideatur. Harum vinitarum apud Romanos author, o constitutor sabinus ille rex fuit; qui maxime animos bomnum rudes, atq; imperim , uiue Destionibis x timuit. quod ut faceret aliqua cum authorimae si milia it cum dea Egeria no Hrnos se habere congres. As. Erat quaedam stelim ra peropam in nemore Mi- cim,unde ri sperenni fonte mnabat. huc remotis arbitriues in erre oonseverat ιt mentiri posset,
102쪽
L I B I. 3 1um Deae conlaps ea sacra populo si tradere, quae aereptissima Dujs estis, uidelicet astitiam Minois uoluit tereri; qui in alvirum Iouis recondebat; ibi diu moratus,leges t aquam sibi a Ioue traditus afferebat; ut homines ad parendi m non mcdo imperio, sed etiaralipone constringeret. Nec difficile sine fuit sesa-dere pallaribus. Ires pontistas, flamines,salios, augures eruuit; Deos per semilios descripsit se noui populi frores animos mitigiuit, ad dia pacis a rebus bellicis auomuit. sed cum alios sisteret si sim tumen nonnitit. Nam post an s plurimos,Cornelio, Bebio Coss- in agro Fribae Petilii Ab iamcuti areae duae lapideae fans repertae a 'Fribus: quarum in altera corpus Numae Jitsin altera septem latini libride iure pontifrid ;item graeci totidem, de dis lina μαpientiae siritu quibuέ religiones, n eis modo, quas
ipsi i mera sid omnes praeterea disseruit. Qua re
ad senetum delare,decretum est, ut bi libri abolerentur. ire eos Petilius Prat. Urb. in concione populi concremauit. insipienter id quidem. quid enim profuit,libros esse robustificum hoc ipsem, quod Ans ideo combu' , quia religionibus deroinbans; memoriae sit
traditumi Nemo ergo tune in Senatu non mitissimus. Potueruns enim libri aboleri; res tumen in meis moriam non exire. Ire dwm volun etiam posliris approbare,quandi pietate definderint religiones: authoruriretem religionum ipsar::m,tryindo minuerunt. Sed ut Pompilius apud R Omaras inglusor ineptarum religionum fuit: sic ante Pompilium Fiunus in Laneis
103쪽
DA FALSA RE LII. reem infer Deos homo rinit: Ο sororem βam Fatiam FGn m,eam s somnum consecrauit quam C. Bassus Fatuam uominarum tradit, quod mulieribus βει ια-nere consueuis e t Faunus viris. eandem Varro friis bit tantae pudicitiae fulse At nemo ea, quoad uixerit, praeter uirwm suum mas uiderit, nee ncmen eius m dierit. Iccirco illi mulieres in operto sueris cunt et Bonam deam nominant. π Sex Clodius in eo libro, que
graece scripsit, refert Fauni bane uxorem μέγ: quae
quia contra morem, decusq; repium elam uini ollam
ebiberat, ebria secta erat; uirps Ortheis uiro usi ad mortem caesa.po ka uero cum eum sedissipae niteret; desderium eius ferre Mn possit: diuinum illi honorem detulisse. Iairco insueris eius obuolutam vini amphoram poni. Reliquit ere' ἴψhris Franssquosi non parum erroris. quem remen prudentes quis persticiunt. Nam Lucilius eorum stultitiam,qui semum lachra Deos putant esse,deridet his uerbis. Terricolas L amrs Fauni qua Pompilii φInshtuere Nwmae tremst bra hic omnia ponit. Vt pueri infantes credunt signa omnia aberus
Uera putrent credunt signis cor ines e ahenis. Per Pla pictorum. veri vibit: omnia ficta. Poeta quidem s<os homines irasint jus compararait: at ego mulis imprudentiores esse dico. I lli enim sima Iachra homnes putent esst,hi Deos. Illos aeresserit purere quod non est nos miritis. Illi utiq; breui desinunt selli: hori nitres durat,et simper crescit. Sacra Liberi patris primus oetheus induxit in Graeciam,
104쪽
nunc Orphim uomnuntur. in quibus ipsis sed dila, ceratus, mutus est suit per eadem sere tempora quibus Faunus sed quis aere repraecesserit; dubitari potest siquidem per eosdem an os Latinus, Priamusq;
regnauerunt,item patres eorum Piclis, et Laomedon. quo regnante, Orpbeus cum Arvmutis ad Itiensium titus acressit.Proadamus intur ulterius; π quaeramus quis omnino colendorum Deorum primim auruthor extitit. Di6mηs in libris υκώσι- πινδαρικοῦσait, Melissea cretensium regem prinum btis sacri si se ac ritus nouos, sacrormis pompas introd xis, Huius dura uisessis, Amalthaeam,'Melissam: quae Iollem puerum mprius lacte, ac melle nu- trierunt. iunde poetim illa I bula originem Ampsit; aduolase apes;allos pueri melle complesse. Melissem
vero a patre primam sacerdotem matri mrignae confliturum . unde adhuc ei rem Matris anti dies Melisse nuncupantur . Histiria uero sacra totur, esium I uem , pobis rerum potitus est,in oenrem insolentiam uenisse ut ipsi sibi sena multis in locis con*tueret. Nacum terraΗ criniret, in quanoenas regioncm ueuerat, reus,principes ne populorum hostilio sibi, et amicitia
copulabat cum a quos digrederetur; iubebat sibi sinum creari hostitu Fui vomne quasi tu post amicitiae , 'deris memoria conservari. Sic constitutassent templa Iovi Adibrio, Iovi Labradeo. λαόν -' rius enim, π Labradeus hostiles ejM,atsi adiutpres
105쪽
Cassio, em quae sunt in eundem modis. quod ille aiaslatissime exin reuit; ut ετ sibi honorem diuini er hostilibus Riis perpetuum uomen acquireret cum
reli Ioue oonio Bim. Gaudebant ergo illi; bule imperio eius libenter obsequebantur ; er nomnis sui grana ritus annuos, Ist is celebrabant.Si te quid, dam in Sicilia fecit Aeneis; cum conditae urbi, Acestae hostilis uomen inpossit, ut eam postmodum laetus, ac libens Acestes Huleret ι-geret ornaret. Hoc modo rem hyonem cultus Alper orbem terrae Iupiter femnauit; er exempl- eaeteris ad im eundum dedit. Sive igitur a Mel poscut Disimus, colendorum Deorum ritus esuxit; sive ab ipso quoque Ioue, ut Euhemerm tradit:de tempore remen constat, quando Dῆ ooli coeperint. Meliseus quide multum anteo sit aereae: qui re qui edumuerit Iouem nepotem . Et iccirco ferι potest, uel ut anae,uel adhue puero Ioue Deos solere inmsbtueri idest alumni sui matrem, er tuta Tellure, quae fuit urani coniux er patrem Saturnam: er se hoc exemplo, atque is hium Iouem ad rentum sua perbiam prouexerit, utposlia sibi diuinos bouores auderet assumere. Nune quoniam urinarum super' nonum originem deprehendimus : saperest, ut etiam tempora collidimus, per quae fuerint illi,quorum memoria colitur. Theophilm in libro de temporibus ad Aufulicum Aripto ait, in hi laria sua Thalum
dioere; p Belus, quem Baisionis, ET A rij colunt, antiqaior troiano bello fulse sinuemvir CCCXXII annis: Belum viatem Saturno aequulem μύγ,et utrus
106쪽
um tempore adoleuisse. Quod adeo ueram est ut raritione ipsa mili possit. Nam π AP m n,qui resesit bellum troicum, Iouis abnepos fuit Achilles Aiaxεppronepotes; er Ul pes eodem gradu proximus: Priamus quidem longi sieris. sed avitbores quidai tradum, Dardanum, Iasium Coriti filios fuispe, non Iouis Nec enim, si ita fuisset, ad usi,s impudicos. Gany iem pronepotem sum habere potu pet. I tu te parentibuS istor: quos sit uommiui, si congruen
is ter anuos diuid , merus nonsentiet. Ab exorio auri
: tem troianae urbis miliguntur anm MCCCCLXX. Exi ' hae temporum ratione ma stim est,ante uos n. amplius quam MDCCC natum esse Satin re, qui et M famr Ommum Deorum fuit. Non ergo illi glorienturae serorum vetustiae; quor origo, ratio et tem a pora deprehensa sns. Restim adhuc aliqua, quae ad boa arguendad relliones selysplurimum ualen .sed iamis. finem Arere libro decreui ne modum excedat. Ean. ιγι plenius fini exequenda ut omnibu3 refututis,quae Minit. vituti uidentur obstare homines,qui bonorum Uuoransi. tia uagintur incerti, ad religionem uera posmus --buere. Prmm autem sapientiae gradus est,filsa inteli l. n ligere; secvndm,uera cog sinere. Ergo apud quem baee, at primu tutio vostra profeceri qua fisa deteximus; iij. excirebitur ad ueri cogmtionem. qua sella est bo ni isti, iu*ndior uoluptus: σ erit iam sapientia caeli lis di- .lo sciplinae dignus, qui ad cognossenda eastra libens,delimi, p ratu amrserit. XIl
107쪽
deorum falses esse monstraueris; F ij, quorum uarios, dissimilesscultus per universam terram con
ulare,diuisae necessituri morte non arserint: mmen ne qua dubiretio relinquatur hie secundus libre fontem ipsum patefaciet errorum; musasq; omnes explicabit, quibws decepti homues primitus deos esse erediderum; postmodum Anuenerare persuasione in susceptis prauissime reliporibus perseuerarunt. Cestio enim Con-μmrinae Imperator renuictis imambus, o hominum impia vanidite detecti Ptiris dei asseres e maies αfemsescipiens utilius, maius officium .scilicet reu crendi homnes a prauis itineribuS,m fingratia sicum
ipsos rQducendi; nest ut quidam phil ubi sciuus
rentopere desticiant; neue si infirmos, eruamos, mbit et frustra omnivo natos putent. quae optinmo plerosis ad uitia compellit. Nam dum ex bmne, milli Deo nos ese curae; aut post morte nihil nos elyes
108쪽
putans ,hauriedis uoluptatibu6sineber incumsunt; per quas imprudentes in laqueos mortis incurrunt. tuo rant enim, quae sit homιms ratio, quum si tenere ue&lens:in primis Dei sum agi serens; virtutem,lu-μtiams sequerentur i terrenis Agmentis animas FG non μυkrneretu; mortiferad libidinum uolupretes no appeterens deiussit os magni ob rens alapistetribvren plus esse in bomue, quam uidetur. cuius um, conditionemque non aliter posse retimri; msi cultum ueri parentis Ai,depositu prauimae, Asioeperint. E qui demscut oportet desimma rerum sepe mero myren admirari Alio, iesistem Dei DPlaris, quae continet, rent que omnia, in rentum venisse obliuionem; ut quae Ala coli debeat ola potissimum negli vitur:bοα nes autem ip*s ad tantum caecitatem eipe deductos; tit vero,ac Ailio Deo mortuo praestravi; terremos aurem,m terra s Dulms,ei praeponant,qui fundator ipsius terrae μit Et in bule inpleaeti homi m possetve nia concedi; s omnino ab ignorantia diuini uomvis Eeniret hic error. cum uero ipsos deorum cultores saepe uidea s Deu Ammu π confiteri, praedicare: quasbi uenia sterare pestivi impleretis faeis non ag sunt cultum eius,que proos ignorari ab ho ue ses
nest. Nam cum iuravi re cum optrem cum gratias agunsmon Iouem,aut Deos multos, sid Deumno natu:adeo ipsa ueritus, cogente ratura,etiam ab inuitispectetribus erumpit. quod quidem non siduntis prosteris rebus. Nam tum maxime Dem ex memoruria bominam Eabitur; cum beneficiis eius fuentes ho-
109쪽
tur. si belli terror infremuerit; si morborum pes ranu incubuerit; si alimenta fimbus uno pontus δε- metuerit; si sevi tempestis, si grando ingruerit: ad
De consuunt; a Deo petitur auxilium; Deus,ut Fbuema oratur. siquis in mri uentoseuiente iacta- tur: bune imunmt . siquis aliqua ui affli latur:bi e protinus implorat. Fquis ad extremam mendicandi nec pretem deducllas uim m precibus exposcit: Deum solum obtr*tur; per eius diuinum, atque umicum numen hon num sibi Osericordia quaerit. Numquiam Utur Dei me uerum nisi dum is malis sunt. Pssmetus deseruit m pericvla reaserunt: tum vero alacres ad Deorum templa concurrunt his libani,his fi-crifcrent hos coronant. Deo autem, que in ipsa morso rete inplorauerant ; ne uerbo quidem gratiad allini. adeo ex rerum prosteritate luxuria,ex luxuria vero, ut uitia omnia, sie impietas aduersas deum miscitur.
Q sana istud ex musa fieri putem,'nisi esse aliquam peruersam potestatem,quae ueritutis sit si Ner inimm;
quae humanis erroribus pudeat; cui micu, ac perpem' msi opus es dere tenebras, bom m erectare mentes,ne lucem uideant,ne dems is coelum asticiat, ac neturam corporis sui struent. Nam mm eaeaerae animmantes pronis corporibus is humum stemni, quia vationem,acsapientia uon a reperunt nobis autem si tus remissblimis imitus ab artifice Deo datus st: apparet,i tis rationes deorum non esse rationis humu-nae; quia curuant cales, animal ad ueneranda terre
110쪽
L I B. II. 4rna. Parens remm noster illi unus solus, cum sing ret bommcm. i. animal intelligens, π rationis crepax: enimuero ex humo subleuauit,et ad contemplatione fiarnsicis erexit. quod optime muniosis poetu signauit. Promtu cum spectesu ammua Getera terram:
butum putavi. 'ectare mos eortum deus uolui ut is nόfustra n m π aues, m ex mutis pera omnia coelumi urdens : sed nobis proprie datum est,eiam rigidis, aefantibus intueri ut religronem ibi quaeramus,ut Deu, cuius fides illa est,quem oculis uon possulms, animo contemplemur . quoqproficto non scit,qui aes,aut lapidem, quae suns terrena,veneratur. est autem prouissimmam,inm ratio oorporiό re sit, quod est temporali: sim uero ansimum, qui est aeternus,humilem feri:cu
flura latus nihil aliud significens, nisi men rem
hominis eo ste re oporbere, quo usitum; tam mutum rectum es debere,3 corpuε,ue id, cui domnari debet, iretur. Verum ho messe minis Ai, rationis obliti, oculos suos ab alto de uiuia bolo : desi-luns atq; timens opera digitorum horum quos quiis s possit artiforsito maius, insae iItur amen oti est, ut ea singere, quae ipsi postmoduni timean , ast timere,quae sinxerint' Non ipsa,inquiuns timemus, si deos,ad quorum i ginem sicla, quorum nomini , Lactanti-- f