장음표시 사용
121쪽
DE ORIGINE ERRORIS.dictis proquebatur. Na cum Ioui Obmpio aureum a culum detraxiset; laneum iussit imponi, dioens, in 'te graue esse aurem,beme strydu laneum uera
trahens Aefulapio, incongruens, re iniquum esse ait, cum Apollo pater eius imberbu eset ad e, ac Ieuis, priorem fili , quam patrem,barbatum videri. Item pateris, ex iis, parua quaedam Ii- pila, quae simulachrorum protentis munιblis tenebanis tur ; detrahebat accipere se illa, mon auferre dicebat perquam enim stilium esse, π ingratum, uoluaaripere ab hi, ultro porrigentibus,a quibus bona si
bi homnes premrentur. haec ille stat impuve; quia rex, uicinor fuit. quin etiam secuta est eum Alim 'licitus. uixit enim usque ad sinemurem; regnum φpermanus filio tradidit. In eo stur, quia bomiuessaerim lepa uindicare non poterant i oportuit Deos ip*s sui Aiindices esse. At si humilis qui iam reli quid comm sirit:huic praesto simi flagella, ues,eculei, cruces,m quicquid exoopture iratis, e furentibus licet. Sed cum pulmunt deprehen*s ira sacrilepor ipsi de Deorum sor potestate diffidunt. Cur enim illis potis simum non relisquant ulcisiciendi Ihi licum s edi posse
aliquid arbitranturim in etiam putunt istorum acnrise, ut praedones rerum sacrarum deprehens tenerentur: e seviunt Von tam ira, quam memtu ne si deorum iniuriam no uendicaverint,ipssos ex perent poenae,sncredibili scilicet uamaeae, qui uocituros sibi Deos putent ob aliena sicelera,qui ipsis, a qui bim violati,si oliatis sint,per sil=s rabit nocere po-
122쪽
tuerunt. At enim sepe ipsi quos inseriters uindi- aluerunt: potest id uel ιαμ aetisse: quod aliquando,
non simper. Sed tumen paulops, quomodo id acude ri ostenda. Ninnc interis quaero, Grasti m tunis sacrilestam Dion to no uindictauerunt, qui uon furtim , sed palam Deos ludibrio habuit. Cur hune tam poYnaem sacrilePm a templis,a cerimoniis,ab imayrumbus sis non arcuerunt' cur etiam sacris rebus ab Iatis, pro 'ere nautipuit ' quod ioco ipsi resintus est ut solebat). Videns ne,inquit comtibus A is nausiapum timentibus, sprostera sacrileps ne uiditio ab ipsis diis immoristibus tribuatur'sed hie fre se a Platone dissicerat, Deos rubri esse. Quid C. Verrestquem Tulliusas arer eius eidem Diondisio, Phalaridi-
rannis ommbus comparat. Don ne omnem Sicilia comm
pilauit,si blatis Deorum simulachris,ornamentissβ-norum totiosim estperstequi sinPla. -- libet commemorare in quo acrufatvr omn)bus eloquentiae uiribus,omm denis condiu uocis, corporis deplorauit, de Cerere Carenensi, uel Ennensi. quarum alarius tanta fuit relipo; ut adire rempli eius ferere penetrais habuir. nos esset:alarius antiquitas tantu ut omnes
hi lariae loquuntur, ipsam Deam Iruus in Ennaesiola primis reperisse; filiamq; eiκε uirynem ex eodem
lom raptam . Denis Gracchanis remporibus iarbais
republicum seditionibus, 6kntir, cum repertum esset in curoumbra Sibyllinis, antiquissimam Cererem debere piamri; legiti sent Ennam tmssi Haec intur Ce. res uel retiosissima, qvim uidere maribus ne ado randi quidem gratia licebat uel antiquissima,quam
123쪽
- DE ORIGINE ERROR a P.RER Jacrificiss,dorus spla uerat: ex arcum uetu's penetralibus,a C. Verre mi sis latroniis
bus frug,impune Abiam est. Idem uero, cum affirmaret,si a Simiis ut musem prouinciae Fusiriperet oram tum his uerbis usius est, si si iam ne deos quidem in suis κrbibus,ad quos cn ι gerent,habere; quod eor- si- mulachra finmssima C. verres ex delubris reliposissimis Astilisset: quasi uero si verres ex urbibu6,delumbrisq; sustulerat,de caelo quos sistitisset. V nde apparet, las Deos mhil habere in si amplius,quam miseriam, de qua sum fuerimn . Nec immerim ad te M. Tulli, hoe est ad te sium hominem Siculi conssvrura;
quon/am triennio se vi experti, Deos illos nihil valere.
esseru enim stultissim, si ad eos ob definiandra iniuis vira hominum con*Istu, qui C. Verri nee pro stipsis
irati es poteram. At erum verres Ob baee friuora dammitus est. Non ergo Dii uindicauerum, sed Cio ronis industria. qud Mel dest ores eius oppressit: uel gratiae restim. Quid, quod apud ipsum Verrem tum fuit i a damnatio sed uumno'mi quemadmodwm Diom
dederavi mutetionem sic etiam Verri bonam quiete
tribuis uideantur ; in qua sacrilegiis μου tranquille fui post. Nam frementibus postra ouilibus bellis, ab
obtentu damnistionis ab omni periclito, metu remo-fus,aliorum gravies crisiis , O mstrabiles exitus --diebat: qui cecidisse βolus omnibus flantibus uiderubatur ; li uero uniuersis cadentibus βolus stetit; donee illum Opibus sacrilivo partis, uita satiatum,ac fractute consictu proscriptio trinuiratu auserret, ea
124쪽
ssim. quae Tulliu uiolatae deorum maiestntis ultorem. Quin et felix in eo ipse μi r ante Aa mortem crudelissimu exitumst acruselaris audiuit Diis uidelicet prouidenbu ut secrileP ae praedo iste relinoniussam rim no ante moreretur, 3 Aolatum de ultione cepist. Quam illitur rechus est, o spis insin ibitibus,m uaris,oculos eo tendere; ubi sidex, ubi habitatio est
Dei ueri; qui terra stabili sir rete sistendit qui coeludishnxit astris Iullentibus ; qui βlem rebus humanis elarissimum,ae sinu lare lumen, in arvimentum fae
icae mula lans amendit; terris autem maria cir--
fudit; stumna simpiterno lapse fluere prae oepit;
ausi extendi cumpossibsidere uultis, Fronde tegi βIuris,lapidosos Argere montes. Quae utis Omnia non Iupiter fecit, qui ante unum nulli istingentos natus est sed idem Ille opifex rerum mundi melioris ori , qui uoratur Deus. cuim principium, quoniam no potest comprehendi ne quaeri debet quidem. Satis est bonum ad plenam, pes ms prudentiam; si Deum esse istellioni. cuius intestilennae uiue, siumma haec est; ut si piciat, bonorificet communem parentem generis humani, rerum mirabilium Abricularem. unde quidam hebetis, obtusiq; cordis. elementu, quae secta μη mrent sensῖ, ωnquum Deos ado
125쪽
DE ORI INE pRRORI s. solere coeperunt; me unquam intelligere quisseruyi', qurinis maior,quanto s mirabilior si qui illa scit ex=ubilo. quae clim videant diuinis hibus ob quentiar, eo modus,atq; Ubin hominu perpetua ueresprete fui ι- lari. tamen illa Ceos exillimant esse, ingrati aduersus beneficia diuina, qui Deo patri indulgentissimo issa opera praetulerui. Sed quid nurum,si aut barbari, arae nnperiti homines erranti cum et philos hi stoicae dis limae in eade sint opinione,ut omnia coelesba, qtiae
mouentur, ira Deorum numero habenda es censiane. qui em Lucillus Stoicus apud Ciceronem sic tortur. Hane lytur is stellis non tinnism,hane tantam in rem uariis cursibus in omni aetervirete conuenientiam temporum,uon possum is telligere sine ment ratio , mn siti o. quae cum m oderibus esse uideamus : von possumus ea ipse non in Deoru n mero reponwre, I rem pati id Aperius Restit quit ut motus astrorum sit uolim stetrius. quae qui uideat: mon indocte solum, ueru etiam
ctos: impios, uerum et caecos, ineptos, deliros sprobamus qui emorantia inperitoru uumtate vicistis. Illi. n. Solem Luna,uos et odera Deos puditis. T radite ivtur nobis stillarum Oshria,ut aras, T templasnPiis erivimus,ut sitimus, quo quans ritu, quo die solamus, quibuου cmιηι bim, qbus precibus aduorems: Us forte o distri ne oem innumerabiles, ta -- ms Deos acer tim nplere debemus. Q Mid qhod aselumnium istud , quo colliv.nt umuersa coele a Deos esse.m tantrariu ualetina se Deos esse iatroo opinatur;
126쪽
praestitutis itineribuS non licet. Caetera si Dii essem: hue ais istaepassim sine ulla neces te ferretur,sicut ani--ntes in terra. quaru quia liberae Ane uoluistes: hue isti illae uriuntur,ut libuit quo quas mens duxexit,eo Iertur. Non est igitur astroru motus uolumrius,
sed nec serius; quiapraestitutis legibus, of ths desertiiunt.sed cum distureret de cursbus oderum quos ex ipsa rerubae tempori; congruentia intellivbat non esse Νrtuitos: xψῖmauit uolundiries esse tuns nos οβ sevi dim dissosit rem ordinate moueri, usi sinsistia
vannuens uerires,Gr quam scilis sicientibus. Si motus, inquit, astroru fortuiti non sent: mhil aliud restit; us ut uolun ruri sins: mmo uero ut no esse fortuitu munimum est,im nec uoluurios. Quomedo intur in consciendis itineribus constintia siuam seruansfNi rum Deus uniuersi artifex sic illa dispoisit se illa machinatus est, ut per spatia coeli,diuina, admirabili ratione decurrerent ad e*cienda, Amedentiu sibilemmiorum risdites. An Archimedes Siculus conmuo aere
similitudinem mundi, an Ruram potuit machinari: quo ire βlem,ae lunam copossit , ut inaequiales motus o coelesbbus si lis, uersionibus singulis qκη si diem sus estinerent: non modo amessus Alis, assur,
uel incremenm,di nouos lunae,uerum ena μι- larum uel errantiu , vel ultrum distares Grsus, orbis ille dum vertitur, exhiberet i Deus erv illa vera
non potuit machinari, upcere, quae potuit solerna
127쪽
DE ORIGINE ERRORI S. hominis imitutione simulare' Vtri ne igitur Smicus,
si astrorimi figuras in illo aere pictis, effctisq; uidis.
sit; ad illa consilio moueri diceret, ae non potius artim sicis ingenio' Inest erv f deribus ratio,ad peragedos meatus si os aptused Dei est illa ratio, qui sto et regit omma; Uon strum oderum, quae mclientur. Nam si solem Dre uoluisti εἰ perpetuus dies uris est. Item si motus astra non haberens: quis dubite simpl- terram nossim uis futuramised ut diei,ae uoctis uidiora esstra; mclieri ea voluit, rem uiarie moueri,ut non modo lucis, ac tenebrarrum mutuae ui pitudines ferens, qaiblis laboriis, quietis alternas alia con-
'rens id etiam fit ris,oe mloris, ut diuersoru temporum uis,ae pote sim uel generandis, uel maturandis fugibus co enset insam solertiam diuinae potestans in machirandis itineribus astrorum quia philosophi non uidebant; animalia esst βdera putaueruis; tunquam pedibus stonae, no diuina ratioue procederent. Cur autem exodlidiuerit illa Deus,quis non λαι siletiscilicet ne βlis lumine decedente, nimum cae svox tetris, atque horrentibus tenebru ingrauesseret, noceretq; uiuentibus. Itaq; elum simul mira --rietate distinxit: π tenebras ipsas multis, musitissiumnibu3 temperarait. Quanto igitur Noo prudentius, quim isti, qui sapientiis studere siparens, qui sinistit a deo lumina ista, ut horrorem tenebrarum δε- pellerens , histitutu. Is eum librum, quo φωρμενα breuiter comprehendit, his tribus uersibus sermu- navit.
Tot numero,relis Deus simulachra silura
128쪽
Impsit caelifferq; atras starsa tenebras clara pruinose iussit dare luim vi nom. Quod si fori non potest, ut 'stae Dii sens: ergo me Folquidem, e luna Dii esse pollunt; quoniam ae tu nibus astrorum non ratione disruns, sid magmtudine. Quod sibi Di, non sivi ergo nec caelum quidem;
m elio illa omnia oontinentur. simili modo si terr quam mimmus, quam sibigimus, mimus ad victum,Deus non sinee campi quidem, ae montes
Dii eruns sid sibi non sivi:ergo ne tellus quidem uni versa Deus uideri potest. Item si aqua, quae feruit animantibus ad usim bibendi, vivi lauandi, Deus non est: nee fontes quidem, ex quibus aqua profuit. Ffntra non Ans; ne flumina quidem, quae de Ion tibus colliguntur. si fiumina quoque Duj non fias: er-ν re,qκοd ex fluminibus consint, Deus habe ri uon potest. QMod si neque coelum, neque terra, neque mare, quae mundi partes Fim, Dij ese nonpose Fns: ergo me mandus quidem retus Dem est; quemqdem ipsi stoici re animantem, sapientem esse oontendum, re propterea Deum. is quo rem insons rates Jeruns; ut nihil dictum sit ab hi quod non ab iisdem Jerit mersim. sic enim argimentantum Leri non pus, ut finμ mreat, quod siUibilia ex si generat . Mundus autem generat homunem, qμi est ρημpraeditus:ergo ipsim sinsibilem es e. Item, siue sinαμ esse non posse,inius pari habeat si Vm: igitur quia homo sensibilis est; etiam mundo, Gilis pars homo est , mese si m. Propositicius quidem verae sint;
129쪽
nes sesse, quibus argumendi ooncludunt. quia neque mandus generat ho uem: neque mandi homo pars est nam homnem a principio idem Deus feci qui Ο mandu er non est mundi pars homo, sicut corporis membris. potest enim mundus ese siue hominescis urbs,m domus. Atqui ut domus,unius hominis habitiamtum est,m urbs unius populi: sic mundus do cibum retius generu humani. Et aliud est, quod iracolitur aliud,quod colit. Sed isti,ta frudent id, quod silpo susceperant,confirmare: sin bilem esse mandum,σ Deum argumentorum Forum consequentia non uiderunt. Na si mandi pars est homo; siensibi- Iu est mandus quia homo sentit:ergo quia mortalis est homo; momiis sit mundus, rese est, nec rentum morditis,sed et omnibus morbis,er pasonibus sibiectus. Et e contrario, si Dem est munduSpartes eius viis Ammortales Fns: ergo et homo Deus est,quiapars est ut diuitiis mundi si homo: ergo iumenta, pecudes, er eae rea seuera belliarum, autum, pisam; quoniam re ista eode modo sienti t, et mundi partes FM.At hoc solerabile est.na et bae colura Aegyptii. . sed res eo peruerit ut ranae,m cubas, m Drmicae Dii esse videatur, quia π ipsis inest sensiis,m partesm'ndi Ami. I is simper arguminis ex piso petiis, immepres, absiardos exitus habent. Quid, quod iidem ipsi aiunt, Deorum re hominum mus mundum essecvnstructum,quisse communem do mi ergo nec mundus Deus est,nee ammtans,si constructus est,animans enim non oonstruitur,sid viscitur. Et si est aediscutus
130쪽
sic utis uni domus,mng nduis:est erro aliquis artifex mundi Deus siresium erit mundus, quifctust forsim ille, qui scit. Iam, illud quam repugnanser absirdum'quia cum coelestes lues,caeteras munti elementae Deos esse affirmunt:item ipsim Deu mn - dum dicunt. Quomcdo petest ex deorum multorum detrvo unus Delis confici si astra Dul Fns: mandus ergo non Deus, sed domicilium Deorum est.Si uero Deus mandus estierro omnia ista,quae Ant in eo, Dii non sun , sed Dei membra; quae utin Folius Dei nomen amperemn possint. Nee enim rem qm dixerit, membra hominis unius, sens homines esst, scd tumen non est similis coparatio animatu, mundi. Animae lit m quia sinsi praeditum est: etiam membra eius habris si m Me,nisi a corpore diuulsa, putre M. cuius igitur rei sentitudinem gerit mandust Ni ruq fiderent cu fustam esse non distentur,ut esset Diis, otii nibus quasi communis domus. Si ergo est mn stra ius,ut domus: nee ipse Deus est,nu elem ηει quae sint partes eius. quia nil domus habere domino m Fippi st neq; iti,de quibus domus conit. tantam iptur verirete, sed etiam verbis A is reuiscuntur. Sicut
enim domus in usim habitandι fritii per si nihil finiit ἐς vel Abieriti est; qui eam fecit, aut irretit:itu
mnius per si nihil sinuens, fritiri deo Abiant; qui
t m in usim sit scit. Duplici ergo ratio peramur ab insipientibus ἰPrimum quia elemenae,idest Deit pera Deo praefrunt: Deinde, quod elemenstrum φαβ foras humana steae coprehenses colunt. Nam