장음표시 사용
181쪽
aditus pateat ad excindendum emue corpus: si tamen potest corpG uocari,clitus partes, ac membra disicor
dens, nec ulla compage inter se cohaereat; sid quas cfecti, dissipatu , palpiture potius quam uiuere Πι deantur Phil ophia est At nomen indicat, ipsis desimum studium sapientiis. Unde igamr probem mses philosophiam non es sapientiam, quam ex ipsus nomitus signifmtione i QSi enim sapientiae sωdet; ut 3 non dissipit silut sipere possit,studet. In eae
teris artibus,studium quid ejiciatin quo tendat,apra paret . quas cum disiaendo aliqui3 asecutus est iam Mns,diosis artisicii sid artistae nominatum. At enim uera recundiae musa studio os se sapientiis, non sapientes uomuerum. Immo uero Pythagoras, qui hoc prmus vomen Anuerui cu paulo plus Beret, quam illi prio- rei, qui se sapientes pulauerunt; istestexit, nullo humano flanio pose ad sapientiam perveniri; er ideo non oportere lacomprehense,atq; inperfictae rei perru
ffii m nomen inponi. Itaque cum ab eo quaereretur,
quemram si profiteretur: rei'Onitihil jhum dest quaestorem sapientiae. Si ergo philosiophia sapientiam qnaerit. nec es sapietia est, quia necesse est aliud es, quod quaerit aliud, quod quaeritur: e quaestio sapie mere est ; quia ni&l potest inuemre. EP vero uestudiosios quide sapienti e philsophos es con asprim.
quia illo trudio ad sapientiam Uon peruenitur. Nam pycultus inveniendae ueriretis bule studio Abiaceret;
si e it id stidium tunquam irer ad fetientiam:
182쪽
LIB. III. γλ aliquando est lavenere. Cum uero dit lamporibus, muniis in eius inquistiora contritis, non sit comprehensa: apparet, tam esse ibi sapientiam. Non ergo
sapientiae studen Diphil opbantur desii Ddere se
putans: quia illud, quod quaeruns ubi,aut quale sit, nesciunt. Sive ergo sipientiae ' dens , siue non stidens; sapientes non sivi. quia nunquam reperiri potest,
quod aut non rem quaeritur ; aut omni on qΠαπvitur. Videamus tumen id ipsam , post ne hoe studia reperiri aliqui an nihil. Duabus rebus uidetur philosephia renore; scientia, opinatione nee ulla alia re. Scientia ab ingento uerare uon potest, uec myrenoue comprehendi. quia ira fisso habere propriam scientiam, non hominis, sed Dei est. Mortulis aurem natura uon crepit scientiam,nisi quae ueniat e
trinsicus. Iccirco enim oculas, res, caeteros
siclus paresecit in corpore diuina βlertia; ut per eos
aditus Oentia perueturet ad mentem. Nam musas naturalium rerum disquirere,' t scire velle; sol tuum ue rentus, quantus videtur, an multis partibus maior sit, quam omnis haec terra: item, Luna globosi si an conmuri: π μυ virum ne cohaereant coelo; an per aerem libero cursu feranturi. coelum ipsum qMamagnitudine,qua mamia constri; utrum quietum sit, an mositi; an incredibili celeriae te volvatur: quanu sit terrae crassitudo; mi quibus undamenns libra-α, s 'ense'. Haec inquam distulando, oonisiecturis uelle mmprehendere tale est pro ecla; quale si disserere uel mus, qualem esse arbitramur cuius iam remousimae gentis urbem,quam nunquam uidi liq
183쪽
DE FALs A SAPIENTIA.eviusq; mhil aliud, g nomen, audiuimus. si nobis in eave foentiam uendicemus; quae non potest Hri: n ne insanire uideamur,qui id affirmare audeamus,in quo reuinci possimus' uanto mingis, qui naturalia, quae sciri ab homine non possun/,fare se putum, furiosi,dem mentes s sum iudicundi. Recte ergo Socrates, m eum sicuti amdemci Hennam Astiterunt, quae non disturarentis,sed diuinatis est. Superest, ut opinatio in philosophia sola fit. Nam unde abest fidentia; id rerum pos-
fiat opinatio. I d enim opinatur quisque, quod nescit. Illi aurem, qui de reόM mturalibus disturens opinantur ire esse, ut disture M. N essura agatur ueritatem: quoniam Henna, certi est opinatio, certi. Redeamus ad illud Aperius exemplum. Age, opinemur destit er qualidi te urbis illius, quae nobureόκε omnis M praeter nomen ignota est. Verisi te est,im plano flum lampideis moenibus , aedificiis sibii b , viis pluribus, magnificis, ornatisq; delubris. Describamus,si placet, mores, habitum φ civium. sed cum baee dixerimus; alius contraria disturebit. cum bie quoq; perora utriis et tertius, er alti deinceps, et opinaboratur multo distaria, quam nos simus opineti .Quid ergo erit ex omnibus certius t 'rtasse nihil. At omnia sinu dim quae in rerum natura indunt; ut neorse sit aliquid eorum es e verum. At Minetur, quis uerum
dixerit. Potest feri,ut omnes ex parte aliqua erraue rinu ex parte attigerivi veritatem. Stulti ergo simus,
si hoc distum none quaeramus potest enim Aperuenis re aliquis, qui opiniones nostras derideat, uos s pro insanis babea rui uelimus id, quod ne*mui, quale
184쪽
LIB. III. I sit opinari. Verum non opus est unge psis conquia rere: inde nemo Νrmoe ueniat, qui ucs redarguat. bopinemur,quid nunc in foro geratur, quid in πι- ria. lon um est id quos. dicremas, interpossv uno pariete ea fiat: nemo postsi id hir nisi g audiuerit, me uiderit. Nullus enim audet id dicere: quia flatim nonnesiusd re ipse praesenti resutabitur. Atqui hoc idem
eo si id impune facere arbitrantur ' ga nullas exist 1 rores eorum margvat. in Od si exishmarens deficensurum esse aliquem, qui eos delirare, ae mentiri doceret: nsnquam quicquam de iis rebus, quas fare non pessiit di rerent. Nec tumen ideo felicior purenda
est eorum inpudenti et aratacia, ga Non redargu ratur. redarguit enim Deus; cui soli ueritus modi est. li- at connivere uideaturaeamq; homi m sapietiam pro Amma laltitia computat. Rem igitur zeuo,ac Stoici opinationem repudiarunt. Opinari enim te*re,quod ne favi non est sapientis, ed temerarii potius, .c jstulti. Ergos nes sori quicquam potest ut Socrates docuit) nec opindri oportet ut zeuri fore philo*phia Ablatu est. Quid, quod uon trentu abbis duobuό euerintitur, qui philossophiae principes luerint; sid ab omni-bmsut iam uideatur,iampridem siris arms esse oonsi chr. In molires simis philosophia diuis est: omnes
Maria sintiunt. In qua ponimus ueritatem omnibus arte uen potest. Ddignemus quamlibet. nempe in Geteris omnibus sapientia non erit. Transeamas ad sineald3. eodem modo,quicquid uni dabimus; caeteris au fremus. Unaquaes enim ficta omnes aura euerti ne
185쪽
si,ssas muirmi: mee ulli alteri spere obnoedit; tu se desipere sistatur. sid simi alia3 milit; sie ipsa quos ab
alijs follitur omnibus . Nihilo minus enim philo ophi Fnt, qui eam Dititiae a fame . QEantuns lauda ueris,ueramq; dixeris, a philo ophis uituperatur,ut Alsa Credemus ne igitur uni si fisamq; doctrinam lau
danti; an multis unius alterius euorantiam culpan
tibus'Remus eror sit res est,quod plurim sintiunt, quam quod unus. Nemo enim postsi de si recte iudicare. quod nobilis poeta testatur. I tu enim nompararemes homι num naturam omnium ut aliena melius uideant, d uitans,quim sa. Cum igitur omnia misorrere sivi; aut omnituem credendum est,aut nemini. se
sintuli ab Omnibus:es neentur Bientes. Pereunι ιν fur uniuersi hoc modo, re tanquam Spartiatae illi poemturumste si inuicem iugulant; ut nemo ex omnibus restet, quod ea fit; quia gladium babera, tum no bais Mitit. Si ergo singulae si fiae multarum fictarum iudicio
latiae conuincuntur: omnes istriar uanae,atq; inanes
reperiuntur. ire si sim philosiophia consimi, mnficit. Quod cum intelligeret Aror silvi Arade a nonditor reprehensi nes omni u istaersi m egit, ιο sponem s ignorantiae elarorum philosiopboru; armauits se adue s omnes . ire non lituit nouam uon philost phadi philo Vbiam. Eo igitur authore duo philosophiae genera es coeperunt: unum,illud uetus; quod scientia sibi uendimi: Alterum, utim repugnans; quod eam disrahit. In his duobus teneribus uideo dis dium,ee
186쪽
quas Euile belrum sapientiam,quae distrahi non purit si in qua parte ponemus ' si narura rerum sciri potest: e tironum interua interibit:si uonpotest veteram
ni conscientur. si pares fuerinι; nasilo s peribit dux omni philosophia; quia distram est. nihil n. post si sine interitu μο mi esse contrarium. Si autem sut auis non potest esse in homne inburn in propria
scientia ob si litatem conditionis humanam. Arcesia manus uicit.Sed ne ipsa quidem stibit quia non potessommuo nihil sciri. Sunt enim mulis,quae naetvra ipsi uos scire usius frequens, uitae nec preso t. Irus pereundκm est, nisiciasquae ad uita Avintili ut appetus; quae pertiniosa, utriris, uites. Praeterea multustu, quae Us inuenit. Nam Absae lunae uarii cursus,i meatus oderum, ' ratio teram por m deprehensa est O' natura corporum ae medici herbarumq; uires; oe' ab agricolis ratura terraru, nee uon mbrium futurorum, ac templutum signa obire satis. Nulti denis ars est,quae non sirientia conflet. Debuit ergo Arcesita, siquid sapere distinguere, quae sciri possem, quae ue nes i. sed si id scisci ipsi si is popuIGm redenset. Nam uulgus interdum plus sapit: quia tutum,quantu σκε est apit. Α' quo si quae-rm,utraem sciat aliquid, an nihil; dicet se sare, quae dat fatebitur si m*re,quae ne siciat. Rem ergo aliorusi, bdit dis limas d non rem undauit Fam. Ignoratio.n. rerum omnium Von potest esse sapientia. inius
est sare propri . Ire cum philosophos expugnaeneis rit ae docueri eos nihil scire ipse quos nomen philo- phiperdidit: quia doctritus eius est,tubilsare. Nam
187쪽
qui alios reprehendit,quod nesciant ;ipse debet scienses e.cum autem nihil siciat quae peruersitus quae ue insoletia est, ob id ipsum si philo*H- non hiuere,proαpter quod eaeteres follat ' Possum erum sile restondere. si nιhil nos scire nonuiceris .ideo mon esse sipientis, quia rubii sciamus:ereo ne tu quidem es sapiens: quia te quos mutaeris nihil scire. Quid erro promouit Arricesilas; nisi ip confeciss omnibus Hil ophis , seipsum quos eodem mucrone transxiit Nusquamne iritur sapientia est immo uero istophilosophos fuit: Ied nemo uidit Alij putauerunt, sciri posse dia hi sapientes uti non fuerunt. Alii nihil ne hi quide sapientes fuerunt. illi,quiaplus homini dederum hi, quia nonus. utriss in utrans partem modus defuit. ubi ero sapientia emut ne F te omnia sicire pures quod Dei est: nes omnia nescire: quod pecudis. Est enim aliquid meis dium quod sit bomnis, idest sicientia cum euoratione
coniuncti,et temperare. Sciena in nobis ab amima eg; quae oritur e caelo. euoratno a corporM. quod est e terra. unde nobis er cum Deo: cum animalibus est aliqua communires. Ita quoniam ex his duobus congismus elem eas quoru alterum luce praeditum est,alteruaeneΓrblars nebis data est scientiae,pars euorantiae. per hune quasi pontem transire me cudendi perimis Io licet. nam illi omnes, qui in alieram partem Mnclutauerunt 'aut dextro, dulsinistrouersus reciderunt. utracp tem pars quo errauerit ita. Amdemici contra ph sicos ex rebus obscuris argumentuti suiu llam esse scienti m er exemplis paucurum rerum rumprehensibilium cί aenti amplexi sῖne ignorandia;
188쪽
stulerans Pissio confra ex iis,quae aperre se tubarPια mentu trahebans, dia sciri posse; contentiqi perstimis, retinebam sicientia runquum forem desini pera, quia ex parte definderans .imq; neq; hi elara, si illi obfriva viderun/sd utris,dum solam scientiam confertis
manibus uel retinen uel eripiunt nouiderunt,in medio constiturum fore,quae itis ad sapientiam tra rateret. Veru Arcesilas ignorantiae mav kr, eu Te violarererret principi Smicorum;ut forem philosophiam euerteret authore Socrate serpit hanc sintentiam,ut Hirmaret nihil Iciri posse. Irus coarguit ae limationem philsophorrum qui puissem ingeniis su erurem
esse,atque inuen rem ueriretem uidelicet, quia mor-
ωbis fuerat illa sapientia; paucis ante temporisus institure, ad Ammum iam incrementum pervenerat; ut iam Moesiario confine sieret, ae periret: repente exm tint accide a runquam senems philsophiae, quae illam conficeret iam deflorescentem . R emos uidit Arre lariar lanaequel potius stultos es qui putem, scientiam ueriretis conte Hra posse comprehendi Sed timen fisi dicentem redarguere non potest, nisi qui siderit ante, quid sit uer . quod Arcesila3 Aerirete non nita facere curatus, introduxit genus philosῖ-phiae μνατήν; quod latine instabilesve inconsens posmus dicere. Vt enim, nihil scire posse, foedum sit; aliquid fori, rese est. Nam si omnino nihil fidas ; ii ipsiam, nihil sciri poscisntretur. Idis qui uelut sientenis hiae loco pransntiat, nihil sciri; mnquam praeceptum pr tetur, cognitum erv aliquid Aripolrst. Huie
189쪽
creteret. Si enim crediderit, tum seqAitur, ut creden, dis non sit. Si autem non crediderit; fune sequitur,ut
raredendum sit.Itus nihil sciri potest Marse est,id ipse mhil sum sciri,quod nihil siciatur. Si autem satur, posse mhil sciri lilyam est e st, qAod dicitur, rubii posse sciri Sic inducitur dogma sibi si repugnans, sis disyluens.Sed homo uersitus,eaeteris philo his uoluit scientiam eripere ηt eam LM absentiret . nam sibi illam prosi Eis no adimit,qui aliquid affirma ut caestris adimat: sed nihil ut apparet enim; de surtum μκm prodit. Quanto seceret sapientius,ac utrius si exceptione β.
piumsu naturalium,quia sum abditae nesciri posse, quia miruό doceat nec quaeri oportere, quia inueniri quaerendo non postu. Qua exceptione interposita,et pis fons adme iset,ne quaererenι ea, quae modum excederent cvIstitionis humanae; et si sim inlumniae inuidia liberaset bis cerae dediset aliquid, quod siqueremur. Nunc autem cum ab his sequendis uos reae traxerit; ne uelimus pluue scire,quam possitms: Non minus ast quos ipse retraxit. uis enim uelit laborare,ne quicqua siciat s aut elusimodi Asicipere doctrianam,ut etiam communem scientiam perdat ' Quae si
doctrina est scientia conste ne rese est: si non est; quissum stilius est,ut disiendum id putet, in quo iut nihil disicitur, aut ommno dediscitur ρ Quare si nes omnia simi pessum, quod physio pure uerum; neque nihil, quod acidemia:philoistia omnis exunrita est. Transtamin
190쪽
LIB. III. grTra amas naene ad altera pbilosophiae partem; qua ipsi morale uomnu: quis totius philosophiae ratio continetur quidem in illa pissim Fola oblectatio est,im hac etiam unlitus. Et quoniam in distonen riuitae sintu, frmundisi moribus, periculo maiori pecuntur: maiorem divvntiam necesse est adhiberi ; ut Hamus,quomodo uos oporteat uiuere. Illic enim potest uenia concedi. quia siue aliquid dicuns nihil pro sunt: siue deliravi; nihil nocens. His uero niasius disp-dio, nullus errori est locus. omnes unwm sentire oporrasti,ipsam sphilosophia nun quasi ore praecipere . quia sid fuerit erratum uim omnis evertitur. In illa priorari parte ut periculi minus, ire plus docu tutis est; quod ob ra rerum ratio oogit diuersa, uaria sin me Hic ut periculi plus,idi mnus ε*culturis i quod ipsi usis rerum, quotidiana experimendi possunι docere, quid sit verius, re melius. Videamus erP, atritim ne consentian aut quid nobis afferans,quo rem Elius in uita degitur. Non necesse est omnia circuire: mnum elidimus, ac pedismum; quod est Amnium, principale in quo totius sapientiis cardo uersatur. Epimcurus Ammam bonum in uoluptate amo esse censit: ars pus inuoluptute oorporis. Calliphon, Diuo
machus orandici,honestirem cum uoluptate iunxerui. Diodorus in priuatione doloris faminum bonum posuit: Hieroumus in non dolendo : Peripatetici autem in bonis animi π oorporis, ortunae. Herilli sim--m bonum est scientia: Ze m clim tura murumenter uiuere: quorundam Stoicorrum, virtutem sequi.
Aristoteles in bouessule, ac uirtute Ammam bonum odia Lamnnus. ι .