장음표시 사용
361쪽
rem beneficum, tum humavum fieri potestyuon curassens tum solicite,quos amarent. Haec est Deorum disci pura. Ad haec opera mireres suos erudiurit; Mesa era des)derant. Quin etiam Faleratis ho adae. contra pios iura impia condiderunt. numsem tu nones sacrilegae, er disturetiones iuris perimrum leguntur iniustae. Domnus de os o promotis , libris septem rescriptae principum noria collent; ut doce rei, quiuem poenis assici oporteret eos, qui se cultures Dei confiterentur. Quid tis scias, qui ius uomoni mrnificinas ueterum oranu uM aduerses inmnorentes rabide saeuientium' Et cum sint mi nae, erudelitatisqdoctores usis se esse tumen, ae prudentes
iis in ri. Adeo ne uobis o perditae mentes,imuis iussistia est, ut eamμ-s sceleribus adaequens Adeo ne apud uos perit is anti ut ne morte quidem simpli, o dignam iudiretis ed ra Omma fauora habea tur, trum sicinus admissere,periti sus, pum ab omni saliris nundino prolare. Et quoniam eo niter cuDeorum mireribus loquimur lictat per uos bene βω- re uobiscum. Haec est enim lex mostra, hoe opus, e relino. Si uobis sapientes videmur, imitumni:Si stulti, contemnit aut etiam ridete, si libet: nobis enim 'stitia nostra prodest. Quid lactratis'quid assuetisfuoninuidemus spientiae uestrae. Hac stultitiam malu AS: hane amplecti r. Hoc uobis eredimus expedire, ut uos diligimus in uos ipsos,qui odos, Omma oon feramus. Est apud claronem non aburens ὰ uero Aiscus,in ea dissutution quae habetur a Furio contra tuae
362쪽
DE Ius T I T I xpinam . moero, inquit,si duo sint,q ruo alter eptiis mus tur,aequissimus,summa iustitia, sin Plari fide; aliarer insigni stetere, audacia: si meo sit errore crinitus,ut bonum illom uir sceleratum,'ci rosam, nefarinm putri; oentra autem, qui sit improbissimas, exillimetur ese summis probitnae,ac side,pro q; hac opinione omni, ciuium,ιonias ille uιr uexetur, raptatur, manus ei denis austratur,esdiantur oculι damnetur, uinciatur, uratur,exterm tur,evat; postremo, iure etiam optimo omnibus x errinus ese uideatur: contra autem ille improΓus laudetur,colatur, ab omnibus delivitur: omnes ad eu honores.omnia imperia, omnes epes,omnes denique reptae conferantur uir denis optimus ommum ex limatiora, er dignissimus omni μrsura iudicetur: uis tundem erit rem demens, qui dubitet,utrum si esse matit8prosim quasi diuindret,quae
nobis mala, quo modo uentura Vpent prop/er iushmnam,hoc possit exemplι . Haec emm populus uostirpantur omnia,erranti prauitate. Eoae in eo est errore cilii tres uel potius orbis ipsi mrus,ut bouos iu -'s uiros tunquam malos, r inpios persiquatur, exα eruciet,damnet,eondat. Nam p ait,neminem esse tam
dementem, qui dubitet utrum se esse malit; iste quidem, ut is, qui contra i litiam disserebat,boe sensit malesaripientem malum esse cum bona exi limatione,quam bomnum cum mala. Α nobis autem absit haec a m ntia,ut se Am uero anteponemus . An seni nostri quali res exp*μli potius pendesit erroribus,quam ex oenscientia 'a ct iudicio Dei'Aut aliqua nos illidet unquam felicitus,ut non potius vera bomtutem cum omru laet
363쪽
L quam si am cum omni prosterirete malimus' suu sibi habeant regna reges, sera diuinisci diuites ut loquitur Plautus sam uero prudentiam pruden aes , relinquunt nobis militiam vostram; quam uel ex hoe apparet esse sapientiam quod eam uobu inuident. Quis
enim stulto inuideat nisi qui ipsi sit Ditissimus ' isti
onem non sint adeo Diti ut stillis inuideant; sed exere,quod azurare,quod Aliate per siq; ntur, tilios non
erue concedunt. cur enιm tum erudeliter seviant, nisi quia metuunt,ne in dies inualescente iustitia,cum Diis fili curiosis relinquuntur se erio cultores Deorum fa-pientes Ant, nos stulti, quid metuant, ne sepientes. isticiantur a ' disitsi Cum autem uos,r ---νus semper Deorum cultoribus augeatur ; uanquam uero, me in ipse quidem persecutione minuaturi quo-mam petrare homnes, inqui riserisida posui; auerti autem uon possint a Deri suasit enim uisa, uerires )quis est rem exmrs, tamq; eaeclis, qui Non videat,in utra sit parte sapientia' sed illi mutia, σfurore caecrentur,ne uideant; stillasq; arbitrantur esse, qui cum babeant is sa post'st fpplicia uitare, eruciari tamen, re emori lunt ' cum pessimi ex ea ipse pervidere, non esst stimam, in qurim renis hominum millia,per orbem retum, una, pari menae consintiant. Si enim foeminae sexus infir tute labuntur suam interdum ilh muliebrem, anilem Der' 'rtionem noctant)viri certe sapiunt. Si pueri, si adolescentes, improuidi sent per aetatem; turi certe ae si nes habenissebile iudiciu . si una ciuitas desipuerit Oediter debunt in merabiles, tiliae esse non posmi si una
364쪽
DE IUSTIT 1 A. provincia,una natio prouidentia inret aeteras omnes habere intelligentium rech, cesse est.Cum uero ab emtustis usp ad orasium lex diuina si repta sit, et omnis
siexus,omnis aetas, gens, reIo uiatis,ae paribus, ani s Deo strutant, eadem sit ubis patientia,idem contemptus mortis, inaestigere debueran aliquid is ea
re esse rationis,quod no sine mus vis ad morrem δε- findatur Aliquidlundamenti,ae soliditatis, uia eam rebIouem uon rentum iniuruis, ac uexatiora uon=lvit, ed ovat semper: Iiciat firmiorem. Nam Cris hoc quos malitia illorum in incitur, qui euertisse se funditus relinonem dei opinantur, si homines inquinauerist,mm π Deo sanocere liceat; π nullus sit rem malus Dei cultor,qui dare seculaeae,ad plumnia
Deum Non reuertatur, σ quidem deuotione maiori. Pecrati enim cunscientia, re Utus poenae reliIosiorem
scit; semper multo firmior est fides, quam repotui
poenitentia. Si ergo ipsi. m Deos sibi arbitrantur ira- res,tumen donis, sacrifici j π Odoribus placari eos credunt: quid est tandem, p Deum uostrum tum , --tem,rem implambile putent, ut videatum is iam ch isbanus esse non posse,qui Dijs eorum ma bis,inuitus strue erit iusi forte oontre natos semel, purent animutranslaturos, ut sua stante iam ficere inripiant, quod . ter tormenre fecerunt. Quis id efficium libens ebeat quod ab iniuria coepiti uiue cum uideat laterum Aorsi actatrices,uon mans oderit deo propter quos reterna poenarum insignιa,et impressas uiserribus sit is uom rus Iesbii Ire sit ut dare diu dispare,et qui puerint,
uniuers redeant alius propter miraculum utriu-ns, ouus
365쪽
L IB. V. 1 ς' ns, minis populus amdat. Nam cum uideat uti laus, dilacerari homines uaruis tormentorum IeneribuS, istri sinulas inrnifices imuictam reuere patientiam; existimans,id quod res est, coonsiensum aram mireru, nec persiuerantiam morientium uanam esse nee ipsam patientiam fue Deo cruciatus Mntos posse siderare.latrones, m robusti sorporis uiri eiusmodi lactrationes perfrre nequeunι exclamanι, gemitus edun .uiniscuntur enim dolore quia deest istis instiram patientia.
Nostri autem ut de uiris tacea pueri mulier inlae, surreres Fos adiciti uincunt; exprimere illis gemitum nee ignis potest. Eanu Romani,et Mutio glorientur aut
RePlo . quorum alter nerandumst bothbus tradidit,r cvti m puduit uiuere; alter ab ho*bus deprehenue cum uideret mortem se uirere no posse, manum fore iniecit ut pro se ore Fo sanoceret hos b, quem uoluit occidere ea φ poena ueniam,quam Von memerat,
a repit. Eo fixus infirmus stallis aetas dilacerari si toto corpore, uri sperpetitur, non necessimae, quia licet uireres uellem d uoluntute, quia oonsidunt Deo. Sed haec est uera uirtus,quum philoctsophi quoque gloriabundi,non resd uerbis inanibi iactan ,disperentes,nibit ese rem congruens uiri septentis grauitari,atque oons liae,quὰm nullis terroribus de
sententiae preposto posse depelli; sed renti esse fruciari, emori, ne sidem prodat, ne ab olycio risiada ne
metu mortis, aut dolore acerbo fibactus, aliquid δε-ciat mustim. nisiβrte delirare istis uidetur riamus in bricis, cum dicit. Iustumer tenacem propositi nisi . Lactannu . I
366쪽
DE IV STITI A. Non ciuium ardor prava iubentim Non uultus isontis oranni Mente quatit βolida. Quo nihil uerius dici potest si hoc ad eos referatur,qui nullos cruciatus, nullam mortem recusent,ne a seciusbtias declinenι; qui non orann cas iussones, non praesdum gladio tremumt,quomnus ueram Folidam libertutem consenti mente defendans. quae in hoc solo tuenda sapientia est. Quis emm rem Volens,lum elatus est, qui me vetet oculos in caelwm folleretquis imporat mihi Moese statem uel colendi, quod nolm,uel quod uelis, non colenssit uidiam uobu ulterius relinquetur,si etiambosiquod uoluntate feri oportet,libido extorquet alterina nemo istud effaet quid nobis ad contemnendam mortem,dolorems uirtutis est. Quam consentiam si tenemus,cur stilli iudicam facientes e quae philo*phi laudans Rem igitur Senem,incongruentiam hommbus obiectas,ait. Summa uirtus istis uidetur met sanimus. Et ijdem eum, qui contemnit mortem,proμα riso habent, quod est uti Ammae peruersiretis. Sed quanarum religionum cultores, eadem militia id obj-ciunt, qua uerum De m no intelliluvi; quos sibila Evthraea κωφοvs - ανοητονr uomi; Frdos scilicet, et excordes, qui Me audians diuina,Me sntiam, sed terram digitis sa is maganarum metuanι,π adorens. uero crus sit, ut eos, qui sapientes Ans, stultos putens, gna ratio est, nec erum frustra selint r. Quae uobis diligenter est explicanda, ut erroressus tundem siferι possidet sens. Iustitia, suapte nutura,steciem quandam stultitiis habet, quod ego er
367쪽
diuinis, humarus aeshmonjs oonfirmare possum. Sed nihil fraus apud istos agemus; nisi eos de Ali doneamus authoribus, on pos quequam tu rum esse, quod
est continctum cum uera sapientia, nibi idem stultus esse uideatur. Carneadesbamdem cae si phil hus, cuius in disserendo quae uis fuerit, quae eloquetia, quod acumen,qui nescit, is ex praedictatione ciceronis intilliset,aut Lualui; apud quem disserens Neptunias de re difficillima, os dit non pose id explicuri, nec si
Carneadem ipsum Orcus remmat: Is, cum levius ab Atheniensibus Romam i sus eset, dilutavit de iu-μαa mpiori audiente Galba Camue censtrio, mxmis tune oratoribus. Sed idem distulationem Fampostridie, contraria dissumtione Abuertit; iusti. tiam, quam pridie laudauerat, fistulit; non quidem Hilsophi grauidite, cuius firma, stabitu debet esse sintentia; sed quasi oratorio exercitii genere, in utrans partem diserendi. Qv odille fare Alebat,ut alios quodlibet asserentes posset resutura. Eam istu
tutionem,qua iustitia euertitur, apud Cicer. L. Furius
resurdatum. credo,quoniam de Rep.diserebat,ut definpionem,laudationemq; eivi induceret, ne qua putubat rega non posse Remp. Carneades autem, ut Aristitelem restileret,ae Platonem, in brue patrouos, prima illa distututione collept ea omnia, quae pro iustitia dicebantur; ut posset illa, sicut scit, mertere . Erat enim sicillimis, tu btiam radices uon babentem labo Hre,quia tum nulla in terra fuit i ut quid est, aut quulis,a philostphis arueretur, Atque Atinam re γ 2
368쪽
DE IUSTITIA. M lales suri quantum eloquentiae quantum animi,arentum etiam scientiae ad impleiam desinsionem summae uirtutis habuisne cuius origo An relinone, rό in aequiolate est. Sed j,qui primam ιllam partem nescierunt, ne secunda quide temre potuerunt. Velo autem primarin cripae,ac breviter, quid si oskndere; utinaesti pluribile ophos ignoraspe iu*tiam, me id, quod minime nouerant, potuisse defindere. Iushtia quamuis omnes simul uirtutes amplectitur; dimen duae sim ommni vim principales, quae ab illa diuesti, separariq; nopossunt,piem π aequires. nam Iides,temperatia, pro ιι res,in centia,integrares, ectera huiusncri, uel natura,vel in brutis parentum, possum esse in iis homnibus,qui tu hilam nociunt, a ti siemper fuerunt. na Remiani ueteres, qui iushtia gloriari solebaim, iis utis uirtutibus gloriabantur; quae ut dixi proficisci ae iushistia possum,et ab ipsῖ fonte fecerni. Pieres uero,et aequirares,quasi uenaesiuia eius.his enim duobus fontibus tanslat diis iu btia. Sed input eius, re origo in illo primo est, in sicundo uis omnιs, ae ratio. Pieres autem nihil aliud est, quam Dei notio sint Trisin istus uerissime defruuitAt alio loco dixinus. Si ergo pieres est,cog scere Deum cuius cognitienis haec semina est, ut eum relas:ignorat ut up tu filiam, qui retilionem Dei no tenet. Quomodo enim potest eam uose, ut unde oriatur Umoratἰ Plato quidem muta de uno Deo locutus est,a' quo ait m brutum esse mandum: sed nihil de religiones ommauerat enim Deum,uon nox verat quid si iustitiae desin Omm vel ipsi, uel quilibet abus inplere uoluilpet inprinus religrones Deorum euertere debuit,
369쪽
confrariae sint pietuli. Quod quidem socrata gassere bentulit in currerem conjectus est; ne iam fune
appareret, quid est futurm Vs bomnibus, qui iu*tiam ueram defindere, Deo s sngulari struire coepi sesten . Altera igitur iustiti pars est aequitas; aequitutem dico non utis bene iudicindi, quod ipsem laudabi. les in bomne iugo; sed si cu eaeteris coaequandi 'qua
Cie. aequabilitatem uocat. Dem erim, qui homues v-nerat et i 'irat; omnes aequos dest pares es uoluit. Eandem conditionem uiuendi omnibuS posivit; omnes ad sapientiam genuiti omnibus in mortularerem 1'opodit. nemo a' benesic's eius coelestibus Dreptur. Nasicut omnibus unicum Avim lumen aequaliter diuidit; e nil omn/bus Νntes uictumsemimnistrat; quietem Fomni dulcissima tribuit: sic omnibus aequirerem, uiro tutems largitur. Nemo apud eum feruus est, nemo domm s. Si emm cun hs idem pater est aequo iure omnes
liberi simus. Nemo Deo pauper est nisi qui iugna inmdiget nemo diues,msi qui uirtutibus plenus est; nemo denique egregius, nisi qui bonusin innocens fuerit; u moelarissimus, nisi s opera sirimrdiae largiter fruderit; nemo perfossvm msi qui omnes gradus uirtutis impleuerit. Quare neq; Romani,nes Graeci iustitiam tenere potuerum; quia distares multis gradiόus homines habuerint 2 purieribμε ad diuites, ab humralibus ad potentesia pritums dems vi ad relum sib-b spmas potestntes. Vbi enim non Ans uniuersi pares,aeqsidis Non est, reexeludit inaequalitus ipsi tu stiriami cuius uu omnis in eo est,ut pares sedat eos,qui ad butim uitae conditionem pari Forte umerint.
370쪽
c Duoἴus intur illis iushme 'nubus immatutis, omnis virtus in omnis ueritus militur ipse in litia remigrat in eoelum. Ideo mon est veru illud bonum a philo Vbis repertum ', quia ignorabara,vel unde oriremtur, uel quid efficeret . quod stu aliis, praeterquam uostro populo,reuitatum est. Diat aliquis. Noά An apud uos alj pauperes,alij diuises,ali frui,alis do innitum ne aliquid inter sin Plos interestinihil nee alia catusa est, cur uobis inuicem fratrum nomen imperistiamus,rus qssia pares esse uos eredimus . nam cum omnia humana no corpore,sed stiritu metiamur rem etsi corporum fit diuersa conditio, nobis tumen sire
patres, relipone oonstruos. Diuime quoque non β- cimi Uignes, nisi quos p Fns botus operibus β-nere elariores. Diuites Am enim, non quia rium habent,sid quia utuntur istis ad opera iushme. Et qui pauperes uidentur,eo remen diuites Fnt,quia re non even in nihil concupi m. Cum itur m liberi sir- uigin diuites pauperibus, hum litute animi pares βι-
mus ; apud Deum tremen uirtute disicernimur. Et tun-
re quisque Fblimior est,quanis tu hor. si enim iushtia est larem si etiam mi ribus sidere; quanquam hoc imo praerellat, s si inferioribus maequauit; tumen si non rentum quasi parem, sid etiam quos mi rem
si seserit, utique mulso altiorem digniretis gradum Deo iudice, consiquetur. Nam pricto is hae uita st-mlari, quoniam breuia, mdum snt omma; σpraeserunt se alteru homines; de digni rete nonrendunt. quo rubii foedius,nihil arro irantiu et nihil a s