장음표시 사용
441쪽
DE UTRO CULTU.nitiss,fruges uirtutis ortu ur. Deus itaq; , cum hominem prim g singeret, rabili prouidenna ingenerauit ei prius illas alum cum motiones,ut possit capere uirtute, sicut terra culturam ; pshiis materiam uitiorum,ma fictibus ; usirtutis,in uitiis . QSaeprosim aut Paerit,aut in usu esse non poterit si desim ea,per quae uis eius aut apparet,aut consisti V ideamus nune, ijde illi, qui vitia penitus excidunt,quid effecerint. QSatuor tiatos affictus, quos ex opinione boucru, lorinq; RM-sci purens quibus euulsis, sanandum esse animum sapientis exista mavi; quoniam inaessilura Otura se
flos esse, er sine bis nihil moueri, nihil agi posse; alia
quaedam in edram locum uicem φ supponunt. Pro cupiditate sis' tu i uoluntatem. quasi vero non malis sit praestibilius,soniam cupere,quam malum uelle. Ite pro laema pudiuero metu mutionem. At in illo quaris immutandι uomnis eius ,rano deficit. Imq; aegritudiis nem penitus.i.mae Enam,doloremel; animi si laterui.
quod fieri nequaquam potest. Quis. n.post ncn domteres patria aut pesbientia exhosierit, aut ho*s euer erit, aut tyranias oppres erit Petrii aliqvu non dolere, si Finatum uiderit liberaetem .s proximus,s a cosssonos uiros aut extermn 'ns,aut crudelissime trucidae.
rest nis cuius mens ire ob' puerit, ut sit ei siensius eis ereptus. Quare aut oiae follere desuerut aut νmpleti suerat cintu bee et debilis distulatio; idest etiam pro aegritudine aliquid reponendum; qrsi si perioribus,imordinistis, hoe coinquens erat. Ut enim praesentibus laetamur bonis; sic mistis anumvir,ae dolemus. Si ergo laesitiae,quantam uitiosam putabans, men aliud iurid
442쪽
vunt;' aegritudini, quoniam ρο ipsam uirisam pu
eubavi,aliud uombulum tribui congruebat. Unde V paret,non istu rem defuise,siduerbum; a ius iniuntia eum fotum affitam, ut est uel mamus, mina aquam natura pateretur, aufrre Πρluerint. Nam istius Nominum commutationes poteram marPere pluribus; σ 6hndere, aut firmonis ornandi, mundae s sopiae gratia, Ire momo istim reuem inposita; aut nihil, aut certe non multum inter se illa disinre. Nam cupissitus a uolutate incipit mulio i nutu oritur; et laetitia nihil aliud est,quam profusiam pudium. Sed pumtems,ut ipsi uolunt,ese diuersa. Nempe intur cupidi- relam ese dioen perfuerantem,ac perpetuam uolututem iantiam uero,i olenter se effrens raridium; tum autem, rimam,is excedentem mosim cratione. . Ita sit,ut ea, quae follenda esst censens, non restans fidtemperent; siquidem rentummodo immotum, res ipse mauent. Eo iptur imprudentes reuoluantur,quo' peripatetici rationeperueniunt ut uitia, quoniam retri non possunι, moderanda sint. Ergo errant, quia non efficiun quod uolunt; er longo, seros Erinitum eandem uiam redeunt. At elo ne peripaten
cos quidem amessis ad ueritu tem puto; qui uitia es
nonoedum,sed ea mediocriter temperans. Carendum e' enim viiijs etiam mediocribus. quin potius escien duo fui primum,ne uitia elyens. me enim quicquam
uiri im nasci potesssd uiua feris male uremur affimbus;si bene,uir maes. Deinde monstrandum est,nόi os assectus, Ad eorwm musas es moderandas. Non est,inquiunt,laetitia nimia lesbendum d molimae
443쪽
DE VERO CVLT V. strverate.Ηde uero tuli est,quules dioerens, non esse currendum concitate,sed gradiendum quiete. At potesὶ qui gradiariora in qui currit, rectam via tenere. Quid se o kndero, ese aliquid,tibi non tantum
modicum, sed uelpunctum Pudere, niti in sit;
u m/Qκid rendem uobi si Ar mediocritus preti- TityQuaero strum nesapienti urendum putens, fgdinimico μο mali videat acridere aut utrum ne iantia ferare debeant,si uictis bo*bus,aut oppresso ranno, libertas, salus ciuibus partu sit'Nemo dubitat, quin in isto,exidum laturi in bo parum sereri , sit maximύ erimen. Eadem de caeteris affectibus dioere liret. sed ut dixi non in his moderandiue sapien-- me ratio uersam sed in musis eorum quonia extrinn-
secus commouentur nec ipsis potissimum fenos ni oportuit, quoniam exigat posvi in maximo erimine, π maximi posivi esse sine erimine . sed asp- grandi fuerunt cerns temporibu rebus, m locis;
ne uina sint,quibuS uti recte bat. Sicut enim recte ambulare sonum est, errare aiam malum; sic moueria Iembus in rectum,bonum est in prauum, mritum. Nam si libido extra lepti m rerum uon evagetur,licet sit uehemens, tumen cli a caret. Sin uero appent alteram, licet sit medioeris, vitium tamen maximum est. Non est iresi merbim irasre,nee cupertime libidine commoueri; d iracundum esse, morbus est, cupidum, libidin m. Qui enim iracundus est, etiam ini Non
debet,aut cui non oportet,irascitur. Qui cupidus,etiam
quia non vim est,concupisiit. Ruι ubiriuos,etiam quod
444쪽
quod legibus veretur,affictat. Omnis igitur ratio in eo uersari debuit, ut quomam earum rerum , eius imbiberi mon potest, nee debet, quia necessario est insitus ad tuenda officia ulte,dirigeretur potiuS in uiam re clam,ubi etiam cursius ossensione, ae pericliti mreat. sed euectus Am coarguendi stidio longius; mst mihi propositum,ea,quae uitia philosiophi tumuerusi
ostendere, nituntum uitia non esse,uerum etiam mamgnas esse uirtutes. Ex aliis docendι gratia sumam, quae pertinere ad rem maxime puto. Metum,siu timorem in
maximo uitio pο-nu ,sammam s imbecillitutem esseatum putavi,cui fit cuia raria fortitudo; quae si sit in bo ne,locum timori esse si Credit ergo ne aliquis, feri pose,ut idem nutus smma sit sertitudo8Mimme.
Neq; erum uidetur crepere natur ut aliquid in contra vium recidat. Atqui ego non aethere aliqua conclusi ne,ut apud Platonem Socrates facit qui eos, quos con tradisthmi,cunt ea,quae minuerat,nonfiteris sim.pliciter ostendam .semmam metum Ammm ese hirtutem. Nemo dutidit,quis fi di, mbecilli sit anim, aut dolorem metuere, translatem, aut exiliu, t cmarem, i mortem. quae omnιa quisiquis no exhoνmeaeri fortissimis iudicatur. Qui autem Deum metui illa uniuersa non metuit. Ad quod probandum argumenuni opus non est 'ectatae Flavi enim, stectanturis adhuc per orbem poenae cultorum Dei,in quisuS exeru-αandis uouis, is inusitum formenta excpydidi μι. Nam de mortis generibus horret animus recordari cuimmarium bes harum,ultra ipsam mortem,cmn cina saeuiem. Has remen eaeerabiles corporum lacu Lactantius. P
445쪽
dones fili at si inuictet patientia sine ullo gemitu pertulit. Haec uirtus ommbus populis, ais prouinciis, eripsis torreribus msraculum maximum praebuit; cum patientia erudelitra Minaretur. Atqui hane uirtutem
nihil aliud,s metus Dei fiat. Ireque ut dicebam non euellendus,ut 'iri,neq; temper arduε timor, ut peripatetici uolunt,sid in ueram uiam dirigendus est; Ierurendissici metus,sid ita,ut is Alus relinquatur. qui quonιam legitimus,ae uerus est, Alus escit,ut possici
caetera omnia no timeri Cupiditus quos inter vitia numineratur. sed si haec, uae terrenasci, concupisat,vitiuest,uirtus autem, si coeli ha. Qiui. n.iustitiam, qui De si,qκι uitam perpetream, ur tuam simpiternam, eae, o mnia,quae Dein bomni pessicetur, consillii cupit, opessen, honores, potenditus, cr regna ipse contemnet. Diat sera st shicus, volutate opus es ad baee cui quenda, n cupidire te. immo uero paru est uelle. Nulli enim uolin t sed cum dolor uisceribus amessirit, nolintres redi cupiditus perfuerat . quae si espot, ut Gntemptui silvi omnia,quaeae eastris appetuntur,simαma uirtus est: quide continentiae murer est. Ideo ops illud potius efficere debemus ut assems, quibus praue uti, uitium est ἰrilamus in rectum. Nam istae conciretrones animorum iuncti curru; si tesse viren quo rectem derando siminum reflaru eficium est,ut ruam uerit: quam si tene&t; licet quam concire te ierit, non ostendet. Si autem aberrauerit, licet placide, ae lenitereat, aut per m agosa uexabitur, aut per praecipit labetur,aut certe,quo non est opus,deferetur. Sic cur-
μi illi uit qui astabus, uelut equi. pernicibus du-
446쪽
otys uiam remm aenea fungetur Upcio. Metus ip- inpidioes proiiciantur in terram,uitiastem Mirtutes dubem, se ad diuinae referantur. Parsimo mamrevira uirtuns uod habens. quae si 'diis est habendi, n post si es uirtus; quia is anendi uel tuendis
rerrestribus bovis D, uersatur. Nos autem sim msoniam non referimus ad corpus sid omne oscium βο-lius animae construatione metimur. QUOV ut Apradocui) patrimonio Mnime parcendum est, ut hu-mMfem uJriams tineamus, non est uirtus, sum es. quod nomen uirtutis sterie sistit, ae decipit. Est enim frinlitus abstinentia quidem uolupturum; fideo ai-rium,quia ex habendi amore desicendit; cum sit uo luptatibus abstinendum, pecuniae Mnime temperandu . Nam parce dest mediocriter uti pecunia, quasi quaedam pusillieres animi es aut pertimentis,nesbi δε- sit, aut dester antis, pos si illam reparare, aut con remptum terrestrium non inpientis. Sed illi rurses e qui rei se Iiari suae non parrat,prodigum noctans. Nam iis liberalem di hnlii, P prodeo is libera- lusi qui cibum m benemeritis,o' clim oportet,et stustis est arpatur:proditus uero,qui n meritis,et eum opus non est, re sine restem rei fi liariue Gndat. Quid erro Prodigum ne di s eum, qui miseri,
rardie musa tribuat evntibus uimmi Atqui multum refert,utrum tu fortis propter libidinεm lamare, an feris propter humanitate: utru pecunia tuam perductores, aleatures, euenesin diripiam; an illa pietati,ae Deo praestest utrum ne illa neviri, ac luia inurins 'ant,suuro i brue reponas, Ut ergo uimini est, Gndere
447쪽
DE v ERO CV LTU in malam partem se in bonam,uirtus. si virtus est,no parcere opibus, quae possutu reparari; ut hominis uitasia lantes, quae reparari non postsi nimiozur parsim monia est. M are nihil aliud dixeris,s msuos, qui hominem msae,ae ociale animal orbat μο noi ne quieuulsis affictibus,quibus Omnis constit humanitas, ad immobilem Dporem mentis perducere uolaru du studemi ammam a perturbanombus liberare, re ut ipsi dicunt quietum,tranquill Osreddere. Qu*od feri ηόMntum non potest,quia uu in ratio eius si se est, sed ne vorret quidem . quia sicut aqvi simper iacens π quiem,insalubris'maps turbida est; sic animus immotus ac torpens, inutilis est etiam sibi; nec uitam ipsam tueri poterit,quia nee seciet quicquam,nec coP-msit ', cum mutatio ipsa nihil aliud sit, quam mentis
aputio. Deniq; qut hae immobilitatum animι serui, priuare aram si ut tu uolunt, quia viis amisa est niors quieta. Quaedam etiam rectepro uirtutibus habens , dearum modum non tenent. Virtus est mulantia; non, ut in erentibus iniuriam resistimus his erum cedenduest, quod cur feri debeat,mox Labosed ut iubentibus
Iacere nos mivira Dei leum,mviras iu*tiam, nullumnis,aut sippliciis terreamur,quo minus Dei insomnem bo nis inspiο1 praeferamus. Item uirtus est,mortem oentemnere uon ut 'peremus, eam, ultro uobis
is eramus sicut phile ophorum pluriis, er maximsepe secerunt, quod est faeleratum,ae nefarium,fid ut mach Deum relinquere,ae sidem prodere, mortem sum sopere malumus ; libertatemq; defindamus aduersis impotentia stultum Recordem uiolentiam; π om s
448쪽
LIB. VI. ir isiculi mina atq; Errores fortitudine an mi prouocemus. Sis ea , quae alii timens; excelse insuperabili mente, dolorem, mortems culm s. Haee est uirtus; e uera est con tintia,mnde tuenda, σ conser; rL AD , ut nasius nos terror, nosta uis a Deo possit avertere. Uera stur Cineronis illa sintetra est. Nemo, inqui tu las potest esse,qui morbem, qui dolorem, qui exilium,qui egestitem timet. Item Senecae in libris moralis philoisbiae dicentis,Hie est illi homo honestas, 'Non apire,purpurane, uon lictoris insignis messis-rio sed nulla re mi siqui cum mortem in vicinia uidet,non sie perturbatur,tunquum rem uouum uiderit; quisue toto corpore formentu patienda Avisue flamma ore recipienda est, siue extendendae per patibulum mnus, n quaeri quid patiatur,sed quam bene. Qui
cutem DeMn noli haec patitur,nec timet. Ergo iustus. His rebus efficitur,ut ne uirtutes, que κirtutum ex-amsimos limites uosse,aut te reposit emtum, quisquis est P religione Dei sntPlaras alienus. sed omittamus philosophos, qui aut omnino nihil
*Mnt, ids ipsem pro Amma scientia prae si ferunt;
aut qui nonpersticiunt etiam c uae sciunt aut g,quoniam se purens sine, quae nitur,inepte, arro gintersdesipii t. Nos ergo ut ad propositum reuertnmun quιιus solis ae Deo ueritus reuelatae, elitus missa sapietia est;=riamus, quae iubet illumnisfor Deus; se Eneamus inuicem, labores huius uitae mutuis admi mentis perferamus: nee tumen si quid boni veris 'rerimul, gloriam mptemus ex eo. movit enum Deus,
eperatrum ilignae non oportere esse lari tem; no
449쪽
DE VERO CVLTU.ωm mandatis earli libus obsequendi,quim Ddiopi rendi, maniretis officio functus esse uideatur ,habeatq; iam Pretium gloriae,quod inpreuit nec praemum eae- leths illius, ae diuinae mercedis acripiat. Caetera, quae obstruaere cultor Dei debet, sicilia Amt,istis uirtutibus rumprehensis; ut non mentiatur unquam, decipiendi, aut nocendi musa uterum nesi eum, qui ueriωtim
dea in aliqua re ese Astace, ais ab ipsa, quam siquitum, uertiste L edere. In baeiushnae,uirtutumq; ommunia, nullus mendacio locus est. Hus uiamr ille uerus, .ae tu rus non dicet illud Lucilianam. Homtu amico,ae si hari non est mentiri meum, d etiam inimco, ais ignom exi hmabit non esse mentiris . nee aliquando communet, ut lingua interpres animi a sis, cogimtione difordet. Pecum si quam eredideri non acripiat Uuram, --ben missim fit incolum quod sorrat nec preti, CT athraneat si proses alie . In Me emm tenere officii debet ΝΟ ese contentus,quem opordeat alias ne proprio quidem parcere,ut booum sectat plus autem acripere,qua
dederit,ini lam est. QEod qui fiat, insidiatuar quodam modo ut ex alterius necessimae praedetur. At iustis nunquam praeter miret, quo --s aliquid misericorditier sciat nee in3rabit si huius di quaesti sed efficie ut sine ullo βο damno,idi m, quod commodat,
intra bonae opera n meretur. Mums no acripiat ἀpuum
pere, ut siquid ipsi probaeri eo bonum sit,quo fuerit
gratuitum. Male dicenti bene dicto restondea nunquaine male dimi , nec uerbvim malum procedat ex ore unis,qui colit uerbum bonum. Qi An etiam caueat
450쪽
Alipenter quando ini cum si a culpa siciat; sequis extiterit rem puteruus,qui bouo, iusti sectat muriam elementer,ac moderate ferati π ultionem Fiam non sibi amma.d iudicio Dei reservet. Innocentiam semper, ubi custodiat. Quod praereptum non ad hoc tantum ualet,ut ipse iniuriam mon in erat; sid ut illatum sibi non uindicet. Sedet emm maximus, o aequissimus iudex 'eculator,ae testis omnium Muchomini praestrat; hunc malit de mus Aa pro nita re cuius sintennam nemo lugere perest Me de=GO.ne mi Ρωm,nec gratia. Ire sit, ut homo iustus conis remptui si omnibuS: , quia putabitur si lipsim δε- findere non posse,habebitur pro signi, inern. iautem fuerit ultus inin inm hi riis,hic strenuus iu
dicatur J une nolun ,hune omnes uerentur. Bonus Ae
ro ille tumet si prodes omnibus, vel pluribus post;
illum tumen Asticiuvi,qui uocere,quam qui prodesse possit. sid tu'm prauitas hominum deprauare non poterit, quo 1mnus Deo Ddeat obtemperare; malit stantem ηι,dummodo fimper boni sunvitur olfrid, si nunquam.Cicero in iisdem illis os alibus libris, At uero siquis uoluerit,inquit,anim Aj mmpliculam notionem euoluere iam si ipsi doceat eum uirum be mes,Pi prosit, quibus post, reat nemim, nisi lac situs iniuria. O quam simplicem,uerares sententiam
duo rwm verborum adiechone corrupit. QMid erum ompus fuerat,adiungere, nisi lacessitus iniuria ut vim bono uiro quasi mutam turpismum apponeret; patientues, quae omnium uirtutum maxima est, faret expertem y Nociturum es dixit bonum uirum, si