장음표시 사용
261쪽
51. V omnis homineS, PatreSconscripti, qui de rebus dubiis consultant, ab odio aulicitia, ita atque Diisericordi Vacuos AESSes decet. Haud facile animus verum ΓΟVidet, ubi illa oniciunt, neque quiS-
quam omnium lubidini simul ist usui paruit. Ubi intende iis ingenium, valet Si lubido possidet, ea dominatur animus nihil valet. Magna mihi copia est memorandi, Patre ConSeripti, qui rege atque populi ira aut misericordia impulsi male consuluerint Sed ea malo di-Cere, Uae maiores nosti contra lubidinem animi sui recte atque ordine fecere. Bello Macedonico, quod cum rege PerSe geSSi IDUS, Rhodiorum civitas magna atque magnifica, quae populi Romani opibus creverat, infida et advorsa
nobis fuit; sed postquam bello confecto de Rhodiis consultum
eSt, maiore noStri, ne quis divitiarum magis quam iniuriae causa
bsellum ine0ptu in disteret, impuni- tos eos dimisere. Item bellis Punicis omnibus, cum Saepe Carthaginien Ses et in pace et per indutias multa nefaria facinora feciSSent, numquam ipsi per occasionem talia fecere magis quid se dignum foret,
quam quid in illos uro fieri posset
quaerebatit. Hoc item vobis providendum eSt, Patre eonScripti, ne plus apud vos valeat P. Lentuli et ceterorum Seelus quam vostra dignitas, neu magis irae vostrae quam famae Consulatis. Nam si digna poena pro factis eorum reperitur, OVum consilium approbo: in magnitudo sceleris omnium ingenia X- Superat, ii Utendum CenSeo, quae legibus comparata sunt. Plerique eorum, qui ante me sententias diXerunt, Composite atque magnifice casum rei publicae HSerati sunt quae belli Saeviti esset, quae vietis Reeiderent, enUmera- Vere rapi Virgine pueros, divelli liberos a parentum ComPl Xu, matres familiarum pati quae victoribus conlubuissent, sana atque domo Spoliari, Caedem, incendia sileri, OStrem armi Cad RVeribus, cruore atque luctu omnia compleri.
Sed per deo immortalis, quo illa 10 oratio ortinuit 2 An uti vos infestos coniurationi faceret 2 scilicet quem re tanta et tam atrox non permOVit, eum ratio accendet. Non ita St, neque cuiquam 11 mortalium iniuriae Suae parvae Videntur; multi ea graViu aequo
habuere. Sed alia aliis licentia est, 12 Patre Conscripti. Qui demissi in obseuro vitam habent, si quid iracundia deliquere, pauci Seiunt;
fama atque fortuna eorum areSSunt qui magno imperio praediti
in X celso aetatem agunt, eorUm facta cuncti mortale novere. Ita 13 in maxuma fortuna minuma licentia est; neque Studere neque diSSe,
sed minume irasci decet quae apud I4
262쪽
alios iracundia dicitur, o in imperio Superbia at lite eri idelitas ap-15 pellatur. Equidem ego te exiStumo Patre ConSCripti, omni Crticiatus minores quam facinora illorum esse Sed pleri lite mortale poStrema meminere et in honi inibus impiis celeris eorum obliti de poena disserunt, si ea paulo Severior fuit. D. Silanum, virum fortem atque 16Strenuunt. Certo Seio quae diXerit studio rotici blieae dixi SSQ, neque illum in tanta re gratiam aut inimi-
17 modestiam siri cognovi. Verum sententia eius mihi non Crudelis quid enim in talis homines crudolo fori potos sed alien a re pub-18 li ex nostra videtur Nam profecto aut metus aut iniuria te subegit, Silane, consulem designatum genus poenae moVom iecernere. 19 De timore Super Uncuneum Si diS-Serere, eum praesertim diligontia clarissumi viri consulis tanta Prae-20 sidia sint in armis. De Poena POS- sum equidem dicere, id quod res habet, in luctu atque mi Serii mortem aerumnarum requiem, non eruciatum SSe, eam cuneta mortalium mala dissolvere ultra neque curae neque gaudio locum eSSe. 21 Sed per deos immortali S, quamobrem in Sententiam non addidisti, uti prius verberibus in eos ani-22 madvorteretur 2 An quia lex Porcia vetat 2 At aliae legos item
condemnati civibus non animam eripi, sed XSilium permitti iubent. 23 An quia gravius est Verberari quam necari 2 Quid autem acerbum aut nimis grave est in iom-24ines tanti facinoris convietos 2 Sin quia levius St, qui On-
timere, Cum eam in maiore neg-25
legeris At enim qui reprehendet, quod in parricidas rei publicae decretum rit Tempus dies fortuna,
cuius lubido gentibu moderatur. Illis merito accidet, quicquid eveD 26 erit; ceterum VOS, patre On- scripti. quid cin alios statuatis considerate omnia mala Xem-279la e bonis orta sunt; sed ubi imperium ad ignaros eius aut mi nus bono servenit, novom illude X mPlum ab dignis et idoneis ad indignos et non idoneo tranS fertur. I acedaemonii devictis Atho 28 ni sensibus triginta viro impoSuere, sui rem publicam morum ni aetar ni primo coepere PeSSuinum 29 quemque et timibus invisum in
hiotari se merito dicor fiori Post mubi paulatim licsentia crevit, iuxta bonos et malos lubidinose intorsi-
laetiti ue gravis poenas dedit. Nostra memoria victor Sulla cum MDamasippum et alio eius modi, qui malo rei publieae re Verant, iugulari iussit, qui non factum eius laudabat 7 homines seelestoso factiosos qui seditionibus rempublicam exagitaVerant, merito necato aiebant. Sed ea res magnae 33 initium clad is fuit Nam uti quisque domum aut illam, PoStremo vas aut vestimentum alicuita concupiVerat, dabat peram, ut is in ProSeriptorum numero esset Ita milli, quibus Damasippi mors laetitia fuerat paulo post ipsi traliebantur, neque prius finis iugulandi fuit, quam Sulla omnis suos divitii explevit. Atque ego haec non 3I
263쪽
bu vis rQor Sed in magna Civitate 36 multa et varia ingenia ulit. ΓΟ-test alio tempore, alio con Sule, Cui item Xercitu in manu Sit, ni Suni aliquid pro vero credi ubi Oe X-emplo Per Senatu decretiim consul gladium eduxerit, quis illi finem
stafitet aut quis moderabitur 37 Maiores nostri, patre con Scripti, neque consili neque audaciae umquam eguere, neque illis Superbia obstabat, quo minia aliena instituta. Si modo proba erant,3 imitarentur. Arma atque tela militaria ab Samnitibus, insignia magistratuum ab TuSei pleraque Sum9Serunt postremo quod ubique apud Socios aut hostis idoneum Videbatur, Cum Summo tudio domi exsequebantur imitari quam invideres bonis Inalebant. 39 Sod eodem illo sempore Graeciae
morem imitati verberibus animadvortebant in civis, de Ondemnatis summum Supplicium Suniebant. ΓΟStquam res publica adolevit sit 40 multitudine livium factione Valuere, circumveniri innocentes, alia uius eo modi fieri coepere, tum e XI 'orcia aliaeque lege Paratae Sunt,
quibus legibus exsilium damnatis
permissum eSt. Mane ego causam 41 Patre conscripti, quo minuSnoVom consilium lapiamus, cinprimis magnam puto. Prosse to 42 Virtus atque Sapientia maior illis
fuit, qui ex larvi opibus tantum imperium fecere quam in nobis, qui ea bene parta vix
Plaeet igitur eos dimitti et augeri 3
exercitum Catilinae 2 Minume. Sed ita censeo publicanda eorum pecunias, ipsos in Vinculis habendos per muniet pia, quae maX-ume opibus valent neu quis de eis postea ad Senatum reserat, neve eum populo agat qui aliter se erit, Senatum X i Stumare eum Contra rem publicam et salutem omnium faetiarum. U
264쪽
I. Video, patre consoripti, in me omnium VeStrum
de vestro ac rei publieae, Verum etiam, si id depulsum Sit de meo periculo esse sollicitos Est mihi iucundas in malis et grata in dolore veStra erga me VoluntRS, ne eam, per deos inmortales, deponite atque obliti salutis meae de vobis a de vestris liboris cogitato. Mihi si
me is sed O anytti in causing Pleasure, the alter of anythingexcitin gratitude. 6. AE cteponite, pii briossyrior seu imploro ut deponatis Se OnII. 22. 17. Bliti, rom obliviscor how oecit differ from obliti in II. LO. 26 P salutia for case, A. 219
G. 375 H. 406HI B. 205 206 b. 252
265쪽
haec condicio coli Sulatus data est, it nini acerbitates, omnis dolores mi uintus quo ei ferrem, feram non Solum fortitur', verum etiam lubenter, dii in modo meis labori 10
bus vobis populoque Romano dignitu Salusques Parin-tur Ego sum ille consul, ni res tonsuripti, Cui non
fugium, non leuius ad quietem datus, non denique haec sedes honori umquam Vaeua horti perieuloe atque insidiis fuit. Ego multa laeui, multa pertuli, multa
coneeSSi multa meo quodam dolore in vestro timore sanavi. uno Si hunc exitum consulatu me di inmor 20 tale esse Voluerunt, ut o populumque Romanum ex caede miserrima, Coniuge. liberOSque e Stro Virginesque Vestales e noerbissima VeXntione templa atque delubra hano pulelieri imitan a trium Omnium noStrum ex foedissima laliam a tota ni Italiam ex bello et vasti 25
266쪽
IN CATILINAM ORATIO QUARTA.tate eriperem, Iane eum liue in illi uni proponetur fortuna, iubentur. Etenim, Si P. Lentulit suum nomen
inductus a vatibus fatale ad perniciem rei publieno
30 ad salutem topuli Romani ii opes fatalem sexti fisso
Vestras populi Roma iii Noliten Salutem quo defundito: mihi paro oro ac de me cogitare desinito. am primum debeo portare omni de OS, qui huic urbi prae Sident pro eo mihi, ne mel'eor, relaturo e SSe gratiam deinde, si quid obtigerit, aequo animo paratoque moriar. Nam neque turpi mors forti viro poteSt necidere neque immatura consulari te misera Sapienti Neu clamonis ego sum ille ferreUS, qui iratri carissimi atque mali
267쪽
Neque meam mentem non domum Saepe re Voent X-
animata uxor et abiectu alio tu silia et alvulus silius, pium mihi videtur nil loeti res publica tamquam ob 15sidem consulatu Inei, neque ille, qui expectans huius sexitum diei stat in conspectu meo, gener Veor his rebus omnibus, Sed in eam partem uti salvi sint vobiseum omneS etiamsi Vix aliqua oppreSSerit, potius, quam et illi it no unx rei iublicae teste 20 PerennaUS Quare, intres consoripti incumbit ad 4 salutem rei publieae, ii reum Spicite omne ProeellaS,
quae inpendent, nisi iro videtis Non Ti. Gracchus quod iterum tribunus plebis seri voluit, non C. Grac
268쪽
IN CATILINAM RATIO QUARTA. turn ilius, quod C. Memmium occidit, in discrimen aliquod atque in Vestrae severitatis iudicium adducitur;
tonentur ii, qui ad urbis incendium, ad Vestram omnium eaedem, ad Catilinam auoipiendum Romae resti-30 terunt, tenentur litterae, Signa, manus, denique uniuScuiusque confessio sollieitantur Allobroges, servitia excitantur, Catilina accersitur id est initum consilium, ut interfectis omnibus nemo ne ad deplorandum quidem 3 populi Romani nomen atque ad lamentandam tanti 5 imperii calamitatem relinquatur. H. Hae omnia indices detulerunt, rei confessi sunt, os multi iam
iudiciis iudicavistis, primum quod mihi gratias egistis Singularibus verbis et mea virtute atque diligentia
perditorum hominum coniurationem patefactam SSedecrevistis, deinde quod P. Lentulum se abdieare praetura eo egistiS, tum quod eum et ceteros, de quibus iudicastis, in custodiam dandos censuistis, maXimeque quod meo nomine supplicationem decrevistis, qui honos
This as a pari, ut a Par Only, of the programine of the ounger araeelius L. SaturninuA seereis oti III. 15 44 ad fin. 25, 2 P. C. Memmium, R POPU-la leador at the time of the Jugurthine ar. He etiange fides and was murdered by Saturninus and
pos in the alter in tho consularet uetion for 99. in . . . luctiCium, bolore the bar of Our Severi ty.'2B, 29. VEAtram omnium: expla in the se of the possessive so I. 9. 123, and SubStitute a per
audaciae III. 22. 29. i . . . ConSilium sums up the preceding State menis, the passion of hichis stlown by the asyndeton nemo
269쪽
togato habitus ante me est nemini; postremo hesterno 10
die irasemia degati. Allobrogum Tito illes Volturcio
dedistis amplissima. Quae Sunt omnia eius modi, ut ii, qui in iustodiam mominatim dati sunt, sine ulla dubitation in vobis damnati esSe videantur. Sed ego institui referre ad vos, patre conscripti, tam squam integrum, et de facto quid iudi oetis, et de poena 16 quid censeatis Illa praedicam, quae Sunt QODSuliS. Ego magnum in re publica Versari furorem et nova quaedam miseeri et concitati mala iam pridem videbam, sed hanc tantam, tam Xitiosam haberi coniurationem a 20 civibus numquam putavi. uno quicquid St, quocumque Vestrae mentes inclinant atque Sententiae, Statuen
dum vobis ante noctem est Quantum facinus ad vos delatum sit, videtis Huic si paucos putatis adfines eSSe Vehementer erratis . latius opinione disseminatum 25
cord in to Sall. 30 the senato ad offeret to any lave ivin insormation concerning the conspirassyliis resedom and 85,000 to a reeman, impunit and 810,000. 13, 14. in Custoctiam: cf. III. 1g. 15. Sallust ives the ames of thei sui eties see EXc. I. T. 4. Aine ulla utiliatione goos closely Witti damnati to bring
th sasset of the state admit os nolonge delay. There a be also an allusion to the saei that a decreeo the senato asino valid unlesspassed eforo sunset: See P. 75, 103. Hui actfines, are priVnto it: the gen is also found with this adj. Latius opinione, More
270쪽
IN CATILINAM ORATIO QUARTA.ost hoc malum manavit non solum per Italiam, Verum etiam transuendit Alpes et obseure Serpens multas iam provincia occupavit. Id opprimi sustentando aut prolatando nullo pacto potest; quae Ulamque ratione Placet, 30 celeriter vobis vindicandum St. IV. Video duas ad me esse Sententias, unam D. Silani, qui en Set eos, qui haec delere eo nati Sunt, morte Sse multandos, alteram C. Caesaris, qui mortis poenam
ample utitur. Uterque et pro sua dignitate et pro re rum magnitudine in summa Severitate Versatur Alter OS, qui nos omnis ita privare o nati sunt, qui delere imperium, qui populi Romani nomen e X tinguere, unctum temporis frui vita et o communi Spiritu non putati oportere atque hoc genus poenae Saepe in inprobos civis in lino re publica esse usurpatum uecordatur Alter