Opera omnia. Recensuit et commentariis instruxit Godofredus Stallbaum

발행: 1858년

분량: 343페이지

출처: archive.org

분류: 철학

111쪽

ingoniosis adoleseentibus. Ne quo enim in ol)Seuro latere poterat viri singulari virtus. Itaque soboles Athenarunt, principi urbium, eum, ut ciui IIoratio loquantiu , dignata est ponere inter horos doctorum nobilium, ita ut eum Studiosissimo Septuretur. Stenim iuventus, licet multi Saepe oppri Inatur Praei Udidatis opinionibus, tamen item proelivior ad agnoscondas virtutes ingenii, sicubi exsplendeseunt insolentius Sectati igitur Sunt hominem pauperculiun adprope famelicum adolescentes nobilissimi. Quorum tamen vitae CurSus quum Saepe vel propter nobilitatemno divitias esset libricus multas quo laboret a rectavia declinandi opportunitates, uotum est, quod hodie quoque fieri assolet, ut inter eos etiam existerent qui peccarent publice gravius eoque magiStro Optimo, inscienti quidem illi nec volonti, malam fumam Ompararent. Inter quos inprimis eminuerunt Critias et Alcibiades, quorum vitia ex disciplina Socrati ea orta esse ferebantur ), eo res multo se haberet aliter. Et ouim Critias quidum, homo ingenio SiSSimUS, UUmeSSet doctuS, eloquens et Socrati eis disputationibus

eruditus. Cicer orat. III. 34. , quamobrem etiam a Platone in Timaseo et Critia, qui ipsius nomine inscriptus est, honorifieontissim habetita , tamen O Stea ubi ad maiorem quandam in eivitato auetoritatem pervenerat, diseiplina So rati no immemor, homo violentus extitit, et retiolis democratia partibuS, Opularis imperii adversarius factus QS aeerrimuS, Ut inter triginta tyrannos crudelitate ac ne vitia maXime emineret, adeoque tum Socrati, quod is turpem amorem ei Xprobraverat, arto dicendi publice interdicta, non modo negotium facesseret, verun etiam mortem minaretur. V. Xenoph. Mem. I. 2, 32 Sqq. Ne vero publieae tantum libertatis os o crudelissimuS

fuit, cuiu odii poenas morte iit a 403. . Chr. in pugna contra Thrasybuliam v. . ni pl. Heli. II. 4,

19.), verum etiam deorum contemtor factus Si Arguitur enim a Soriptoribus deos omnino negaViSSe. De qua re audia praeter alios Se X tum Em P. d-

112쪽

s. v. Critias. Huius igitur scelera utque impietatem multi Socrati rimini dederunt, quippe e cuius institutione a diseiplina profeetus Sset, neque videtur ullo modo dubitari posse, quin huius potissimum ho

ignominio Sum, Sed ut ait Diogenes Laert. Ι. 2.

quodam contemtu ita seri. Sed transeamus aliquando ad Alcibiadem. Is vero Socratem item sectatus est studiosissimo, idque eo modo fe it, ut illium magna Semper reverentia Pro Sequeretur. Cuius rei testimonium praeter Platonem in Sympos . p. 216 B. E c0 ἐ

tur in adole Sesente raostantissimis ingenii dotibus ornato Xiguam Spem posui SSe V. Plut Protag. n. Gorg. p. 48 l. D. Sympos . . t Sqq. ubi indoles atque mores Alcibiadis vividi depicti sunt oloribus. Sod istam primae iuventutis reverentiam eum pudore inter vitin et virtutoni medio coniunctam X pulit mox atque abolevit Superbia, cupiditas, prava ambitio. Nam qui tam praeclaram Spem de Se excitavisSet is generis nobilitate, divitiarum magnitudine, formae Venustate, animi ingeniique felicitato, denique hominum admiratione adeo tranSVerSUS CtUS St, ut non modo praecepi Socrati non anapitu Curaret, Sed

etiam ipsum magistrum impie negligeret Quocirca

113쪽

PLATONIS APOLOGIAM SOCRATIS 33

Xenophon Mem. I. 2, 47. de Critia et Aleibiade:

oligaretii dicitur fuisse iniustissimus et violentissimus, ita Ateibiades in domo cratia extitit omnium

petulantissimus maximeque iniurius. Itaque factum est sane, ut Socrates Alcibiadem et Critiam corrupisse diceretur, sed factum id est per calumniae improbitatem, quae leo propter recens democratiae nuper demum restitutae studium perquam suspieiosae fraudulent imposuit eamque ad iniustitiam OmnibUS Oenitendam per mulum errorem abstraxit '). Neque

enim dubitari potest quin Socrates hic quoque Plane ad historiae fidem descriptus sit omniaque ab Apologiae conditore veritati convenienter Sint XPOSita. Neque vero aliter iudicandum de iis videtur, quae proxime apud Platonem Subsequuntur. Quod enim Socrate RSSeverat, neminem quemquam eorum, qui Sua

quondam usi sint familiaritate, sibi postea ideo Succensuisse aut litum intendisse, plurimos autem etiam nunc esSe, qui sibi usque bene cupiant, id planissime confirmatur etiam Xenophonte Memor. I. 2 4 sq. ubi

dem a veritate et historia fide abhorrere credibilo est, quod in ipso exitu orationis narratur, Socratem Spreti omnibus precibus et obtestationibus id unum optaSSe, Ut iudice servata sacramenti dati sanctitate bona cum fide de caussa sua decernerent; alioquin enim violatum iri pietatem p. 34. 35 Ε . No-Vimus enim Singularem viri pietatem novimus probitatis et honestatis amorem quo fuit insigniS; novi-' Xenoph. Mem. I, 2, 24 sqq. diserte testatur, Critiam et Alcibiadem quamdiu usi sint Socratis sani iliaritate, bonos fuisse ac temperantes, sed relicto illo corruptos esse multorumque malorum auctores extitisse. Delirant igitur, qui omnia illorum scelera et lagitia illi imputant, ut nuper se- ei quidam criticus.

114쪽

34 PRO LEGOMEN AD

mus denique eius constantiam et fortitudinem. Ita que ne in ipso Xitu defensionis, Suae sibi virtutis conseius iudicibus generosi peetori robur probaro intermiSit. Atque haec quidem de prima parte orntionis Socraticae. Quibus Xpositi perspicuum fore existimamuS, Socratem coram iudiei hu eauSSam Suam

oranton ita in hoc libro descriptum esse ut viri consilia atque studia plane ad historiae fidem deformata habeantur. Ex quo profecto charissime intolligitur, latonem in condendo hoc opusculo nihil aliud SpectaviSSe quam quod Supra iudieavimus. Vobiit enim imaginem Socratis exhibere tamquam ad vivi mi

Ceretur ab omnibuS, quid philosophando egisset, quid

de diis eorumque veneratione SenSiSSet, quid iudicasset de statu rerum civili denique quorSum et quo animo Sua vivendi consilia dii sexisset, ut istis omnibus decliuratis etiam caussa iniustissimi supplicii, quo SSet assectUS, cognoSeerentur atqUe omni posteritati simulaerum viri ad veritatem metum proponeretur, in quod omne HS que pii atque venerabundi intuerentur. Ad hane vero imaginem viri Consummandam atque perfidiendam sine dubio etiam ea pertinent, quae posteriore libri parte inde a p. 36. A. perorantur. Quae certo dubitari non potest quin et ipsa non ex alio fonte diaeta sint quam e rerum vere uetarum memoria. Quod enim primum Meletus narratur propemodum Caussa cecidisse p. 36. . iusto damnatoriorum suffragiorum numero ViX BeCepto, eoqUe

modo signis atur vel inter pliastas fuisse hirimos, qui do Socrate sentirent meliuS; quod porro rei Stitem Suam aeStimare iussus denuo confirmat se de civibus suis optime meritum sibi videri ideoque munere sibi divinitus mandato, siquidem vita Suppetat,

perpetuo SS ConStanter a fideliter functurum: siod deniquo idem Suasu amicorum Suorum Um SerVnricupientium multam aliquam oster eiuSque Summae Sponsores Sati locuplete ex amicis suis quosdam fore pollicetur valent piidem ista Dinia ad illustrandam Socratis magnanimitatem, innocentiam, fidem atque eonStantiam. Sed natura sua item ita sunt comparata. ut plane de modi vita sumia videantur.

115쪽

PLATONIS POLOGIAM SOCRATIS b

dioque enim per Se credibile est quidquam Storum, quae hic narrantur, mero arbitratu confictum eSSe, neque potuit Plato talia, Prae8ertim quum se ipsum inter mulctae oblatae Sponsores fuisse Seribat, arbitratu Suo confingere, Si quidem entissum Sostratis ita ante

oculo ponere OnStituerat, ut omnes eius rationeSquam accuratiSSime perSpiceretitia P.

Atque adeua plane ratio etiam eorum St, Uae inde a p. 38. C. Xpo Sita leguntur. Postquam enim iudices secundis suffragiis confirmaverant quod ante litis ostimationem de Socrate fecissent iudicium, vir sapientissimus porro ita loquutu e SSe narratiar, Ut quam antea Xprom Sora die endi libortatem, eam iamsi retinuiSSe censeri debeat, ut plane ubi erit in generosam illam Superbiam, Nam nobiles animi, recti conscientia ultra vulgarem humanitatis Sortem elati,

tamquam Ultro SSumunt, non quo humana omnia

Contemnant, sed quod sese humanis imbucillitatibus maiore atque et Siores esse sentiunt. Ita tuo iudicibus, qui PSum condemnavissent, vaticinatur facinoris Sui poenitentiam, perinde ac si praeviderit, factum iri, quod paucis anni post revera saetum SSenarratur, ut AthenienSes iniuStitiae Suae poeniteret. Quod quam bene Consentiat cum iis sensibus, quOS antea vidimus ab eo de muneris et officii sui sanctitate Susceptos fuisse, vi monere attinet, ut haec VR-ticinatio profecto a germani Socratis mente et Persona minime aliena videatur. Iam vero quod etiam

iis, qui ipsum absolvissent, affirmat haud invitum se morti obviam ire, quandoquidem auguretur, ipSamorte divinum sibi obtingere beneficium, totus hieloeus, Si qui aliuS, item res ori doctrinae et rationis

Socraticae pseciem manifestum. Quod enim Socrates p. 40. 4qq. docet mortem non esse in mali dueendam, quoniam, Si SenSum auferat, nullas habitura sit miserias, Sin autem nos in aliuni locum traducat, etiam maximam beatitatem allatura videatur Contendat mihi aliquis cum hoc loco illa, quae in Phaedone

de animorum immortalitate disputantur, ac facile videbit, quantum latonica a Socratis doctrina rece

dant ) Quippe dodratos docum des immortalitato

116쪽

3 ; PRO LEGOMEN AD

1ere leviter tantuna neque aliter nisi populari sermone attigisse videtur Quantobrem meu apud Xenophontem Squam de immortalitate subtilius Hisputat, misi quis lue referre velit Mem. I. 4 8. ubi Me animi humani eum natura divina cognatione agitur et IV. 3. Q 4. quo loco ex animi in corpus imperio colligitur etiam rerum universitati mentem divinam praeesse, quae tamen isti ipsa sopulariter magis quam subtiliter sunt exposita Neque alia ratio est apud Philonem in Critone l. 44. . . et p. 54. B. Ubi etsi homini sapientissimo tertior ies immortalitate perSuasio tribuitur . tamen uel ipsa popularibus Mestatu animorum futuro opinionibu accommodata St.

Quemadmodum autem Socrates lo eo Apologiae, de quo nune ipsum agitur, mihil omnino certi de re gravissima affirmat, sed tonit tantum se duobus al

terutrum, ut mor rarit omnem IenSum auferat, aut

animo ad meliorem vitam traducati ita etiam Cyrus moriens apud a senophontem Cyropae d. VIII. I. q. 6 sqq. , quem locum ieero De sene etiate . 22. Latine convertit . dubitanter de eadem loquitur qui licet ex divina animorum natura spem immortalitatis

repetat, tamen extrema oratione sua denique hae addit Quare, inquit, ' haec ita sunt, 'io me colitote, ut deum. Sin una est interiturus innimu cum Corpore, o tamen, deo verenteS qui hane omnem pulcritudinem tuentur et regunt, memoriam DoStri pie

inviolateque servabitis. Qui quidem re quum plane ad Socraticae rationis similitudinem institutus sit, consequens esses intelligitur ut itiam aetat, Socratem in Apologi d immortalitates die sentem quantum fieri

potuit ad ipsam vita veritatem informasSe existimari debeat.

Atque hae quidem hactenus Videmur enim a ltis demonstravisse Socratem citi apologia fere talem

esse informatum, quali revera fuit, mi Plato neutiquam ita versatus isse putandus 'it ut suo ipsius

ingenio indulgens liberius viri aliquam speciem et imaginem effinxerit, quae vitae veritati minus uesponderet Quod si ita est, Sponte consequitur, ut phi

117쪽

PLATONIS APOLOGIAM SOCRATIS Gilosophus in scribendo hoc libro nihil aliud sit sequutus

quam quod supra indieavimus. Voluit enim Socratem Ponere ante oculoS, quali revera fuiSSet quem quidem quod in medium produxit caussam suam coram iudi- Cibu Orantem, una eademque opera etiam id fit corpeonatu est, ut notatis simul aetatis vitiis, quam iniquo iudicio vir tam magnus, tam SapienS, tam publice privatimque utilis, de medio esset sublatus, quam ClariSSi me appareret, magi Strique memoria ad

Omnem OSteritatem OnSeerat haberetur.

Ac potuit sane Plato hoc scribendi consilium tanto rectius vel 4uscipere vel exsequi, quod etiam

Athenienses videbat, perpetrato facinore, Ioenitentia rei tristissimae tactos esse gravissime. Neque enim de nihilo haustum, quod scriptore non contemnendi narrant, Athenienses post triste Socratis satum de ere- tum publicavisse, quo interdiutum fuerit, ne qui Publice vel in theatro mentionem illiu faceret, Ο SOilicet consilio, ut indignissimi sucinoris memoria quantum fieri posset aboleretur Neque fidae caret, quod iidem tradiderunt, amicos Socrati S qui Saeviente inimieorum odio it invidia, urbe excessissent et Patria relicta in aliam terras confugissent, in patriam

esse revocatos ibique tam eripvole exceptos ut metus et periculi immunes plane iam securitate fruerentur ) Denique otiam quae a Diodoro Sic illo, Laertio, Plutarcho, iliis, viae accusatoribus Soeratis vel capite damnatis se male habitis ot intersectis memoriae tradita sunt '), ita videntur comparata SSe, ut aegre possint in dubitationem vocari Neque vero causae Stius poenitentiae, quae civium animos, turbiScivilibus aliquando compositis, subiit ullo modo Obscurae sunt am primum quidem animadverterunt AthenienSeS Se Se eo maxime ob necusatoribuS qui Privato totius odio quam propter publicam salutiS

studium 'enem Sapientem accusavi SSent, in errorem

fui SSe pertractos, quod isti callidissime id tempus ad accuSandum delegissent, quo sucillime animi in reum

118쪽

38 PRO LEGOMEN AD

inno Centeni poSSent exacerbari et ad calidius do oiudieium permoveri. Etenini coeperat Sane popul US, excussa triginta tyrannorum dominatione, quam ny tu quoque fortiter impugnaverat, expulsis illis. in civitate etiam factus clarior a potentior, Coeperat igitur populu priStinae reipublicae Constitutionem adeo rui Sus ampleoti ac ditio ere ut iam uerrime odisset

OmneS, qu cle rerum novarum Cupiditate Su Speeti putarentur. In quorum numero quum imprimis etiam

philosophi a Sophistae haberentur, factum S ut iudice populareS, qui magnam partem una cum Thrasybulo redierant Apol. l. A.), accusatorum alumniae facile rederent, qui Socratem, utpote Critiae magistrum et iam dudum n poetis comicis atque ClandeStinis adversariis et alumniatoribus, quale in priore Apologiae parte deSeribuntur, in malam Suspicionem adductum, in eorum numero habendum esse arbitrarentur, quum tamen ille non rempublieam Sed reipublicae vitia arguisset et salvis legibus publicis non tam instituta publiea quana civium more et ingenia emendare o nutu QSSet. Ita vero factum est, ut qui sub tyranni damnationem evaserat, libera iterum eivitate non evaderet, ab Anyto imprimis, tum magna auctoritate ne potentia inter cive florente, propter offensus quaSilam pessumdatus. Deinde vero etiam senSerunt Athenienses, illo suppliei revera damnum importatum e SSe reipublieae. Nam restituta denuo demo ratia ipsa reipublieae conditio et fortuna graviter Sane admonuit, novam disciplinam atque vivendi legem ad Servandam publicam privatamque felicitatem valde esse nece S Sariam V EUna P. AedeS. P.

35. d. Steph.). Evanuit igitur tum Specie periculi, quod ex Socratis dis iplina exoriri visum esSet. Nam licet illo democratiae minus favis Set magisque probavi SSet paucorum imperium, quippe quod facilius Selentia laudem tueri posset Xenoph. Mem. III. 9, 40. , quam ad omnia vitae negotia requirebat tamen

clarius intellectum St, volui SSe eum rempubli Camnon evertere ut pes Sum dare, Sed mendandis civium Studiis atque moribus iuvare atque stabilire. Quo ipso quum ad Perpetuam Civitatis salutem nune Cum- maxime opia esse videretur, viri certe cordatiores,

quanta clade bono publico tristi viri obitu inflicta esset. Tadite Senserunt, alii autem ideo resipuerunt,

119쪽

PLATONIS POLO GIAM SOCRATIS '

iiuia iniseriam civitatis studiis democratia in dies Diagi adaugeri non Sine dolore animadverterunt. Quae quidem omnia si probabiliter sunt disputata, certo sponte intellectum iri arbitra inur, qui seri potuerit, ut Plato ipsis temporibus ad capiendum exsequendumque consilium illud invitaretur, quod ab eo pologia Socrati Scribenda SuSceptum et pera

tum esse iudicavimUS.

Certum est igitur et Xploratum, de quo hacte-DUS EXPOSMimn S, Sumniini philosophum in sedendo hoc detonsionis libello id unum maXime Spectavi SSe, ut Socratis coram iudicibus caussam Suam oranti imaginem quam muXime dam exhiberet, unde tam viri

studia quam iudicii de re sueti rationses plenius

CognOSeerentur, o quae 9 Si eum popul tribus suis intercessisset nece SSittido ne cura siti Pei SpiCeretur. Atque nou si vere a nobi SidiSputata Sunt, Sponte etiam apparituritati SSe Xi Stimamus, quid de ortitio

nis Socratione Orina atque compositione iudicari oporteat. Quippe philii Sophii duin retulit orationem Socratis Sio, ut prope PSuin Sapientem dicente nnudire videamur, una eademque Opera etiam Speciem

luandam effinxit eius eloquentiae, quae homine n-pientiae studioso unice digna videretur. Quae quidem qualis sit, statim in ipso libolli initio satis pol

Spicue Signifieatur. Arguuntur senim ibi adversarii vanitatis, quae veritati ratione Callide pervertat. Tribuitur illis porro oratio verborum no Sententia ruinvenustate splendens et artificiis oratoriis calamistratu, iliae careat simplieitati commendatione. Denique proprium iis assignatur genus dicendi iudiciale, quo tum utebantur fere litigante , ut illi videantur plane e Se

Composuisse ad eum morem, qui in iudiciis et conventibus publicis regnare coeperat, ex quo Sicubi eloquentia Athenis ad Summum liotiorem erVeni SSet. Hae Omnia vero Socrates ultro ros fetur sibi nullae parte probari. Quocirca manifestum est, Socraticae orationis virtutem in eo PSO OSitam e SSe, ut primuin quidem specie vel potius fraude oratoria remota omnia tribuantur studio veritatis deinde spretis orationis

ornam sentis nativae dicendi simplicitati loeus suus cone edatur deni lue pro iudiei ali die senili genero is sermo adhibentur, qui disserendi et confabulandi con-

120쪽

suetudini cognatus et amnis sit ideoque animos ita afficiat atque moveat, ut audientes ratione Simplicissima ad Persuasionem veri rectique perdueantur. Nimirum haec omnia ponte apparet Socrati ingenio ae moribus adeo esse con8entanea, ut lio quoque nomine imago viri plane ad vivum expressa esse iudicari debeat. Quod si ita est, Plato profecto Socratem Una opera et ut philosophum atque civem et ut oratorem ad ipsam veritatis speciem elegantissime deformavit. Haec autem Si vere a nobis sunt explienta, lariS- Si me apparere arbitramur, pologiam Socratis latoni eam non esse posse illi Lysiae orationi oppositam, quam Celeberrimus orator dicitur Socrati reo ObtuliSse, ut eam diseeret et in iudiei sui sesendendi au Asa recitaret, sicuti statuerunt . oeckhius in in Plat. p. 82. et Franc Suse mihi Genet. Explic Philos Platon Vol. I. p. 8 sq. Nam Si vera sunt quae ea de re memoriae prodiderunt Cicer. De orat L 54. Quintil. II 15, 30. Valer. Max. I. . ext. 2. Plutarch. Viti. . ruit. p. 83 ,. . Diogen Laert. I. 40. ex quibus Cicero narrat Socratem Lysianam orationem non invitii legiSSe et commode Scriptum esse iudicasse, sed sibi ideo dixisse minus esse commodam, quia parum fortiSet virilis videretur certe multa Sunt, quae impediant, quominus Lysiam imprimis editione pologiae a Platone notatum et reprehenSum SSe nobis Persuadea-mUS. Nam primum quidem pologia tota Socratis ipsius resert animum se ingenium, ne vero dedita opera ad carpendum Lysiam comparata Si in uiu Soratione si quid desideratum fuit, certe illud unum fui S Se narratur, quod esset mollior et delicatio Deo satis fortis ac virilis. Nec vero ullo modo fieri potuit, ut, si Socratis animus fideliter Xprimeretur, unius Lysiae caussa colores imagini propo Sitae mero arbitrio variarentur. Itaque vel hane ob auSSam Sic potius statuendum est, ut Platonem cenSeamu Significavisse Socrati rationem ab eorum omnium more fuisse diversam, qui in orationibus iudicialibus neu

veritatem rerum Curarent et omnia artificioSae eloquentiae tribuerent; quod certe non ad Lysiam Sed ad iudiciales oratores omnes pertinuit. Deinde nec ullo pacto credibile est, Platonem, quo tempore Apologiam in lucem publicam emisit, animo adeo in-

SEARCH

MENU NAVIGATION