장음표시 사용
91쪽
PLATONIS APOLOGIAM SOCRATIS ll
itiae iacturam facillime Sit lati trus. Nec vero plus Sibi pecuniae Suppetere quam Unam argenti minam; amicis tamen sponsoribus e triginta mina osterre quae poenae loe Solvantur p. 36. A. - 38. B.). Tertia pars libelli continet orationem poS Se- ciuidam iudicum damnationsem habitam Vaticinatur igitur orator iis, qui ipSum damnaviSSent, venturum eSSe aliquando tempus, quo ipsos iniustitia suae poeniteat. Illis vero, qui absolviSSent, Confirmat Senon invitum morti obviam ire sed laetum quiddam eXSpectare. Neque enim daemonium ibi domo egredienti in iudicium aut suggestum dicendi causSa ad-
seendenti adversatum esse, unde divinari posse videntur, mortem non esse in malis ducendam. Omnino enim rem ita se habere mortem, Sive auferat SenSuS sive nos in alium locum traducat, non SSe pro malo habondam sed tamquam divinum beneficium amplo-Ctendam neque vero viro bono et honesto mali quid- Uam OSSe accidere, quippe Cuius res omnes a diis Sapienter ac benevole gubernentur. Denique optat ut
iudices ii filiis suis hanc sumant vindictam, ut Si aut divitias et opes virtuti anteponant, aut inani Sapientiae opinione insati sint, Similiter reprehendantur, Corripiantur, Castigentur, atque ipse de Atheniensibus
ingere OnSueverit p. 38. C. - 42. A.). En habes argumentum defensionis Socratione in brevius contra etiam omissis quibusdam partibus minus gravibus. Quod quidem contuentibus nobis uno mentis obtutu diligentius quo considerantibus dubium certe
non videtur, quin omnia ita in Comparata, ut pe- ius et imago Soerati ultra popularium Suorum StU-d in olati quam fidelissime ad vita veritatem deformata exhibeatur. Nihil enim Squam reperias, quod
imi Philonis debentur ingenio nihil quod iudandi
CRUSSa mero arbitrio positum aut confictum sit nihil quod a persona Socratis, qualem aliunde cognitum habemUS, alienum esse Suspicari te eat. Imo Omnia atque Singula, quae de eo leuntur, adeo in ipsum Conveniunt, ut, licet partim singulariu sint, et in hoc uno Platonis per litteris perscripsi reperiantur, tamen pSi rixa atque proliri esse nec Quiquum alii mortalium attribui posso unicui suo fatondum sit.
Nam ut primum dicamus de indole atque ingenio ipsiu3 0seriSionis, asesert illi profecto limiSSime
92쪽
morem et Consuetudinem Socraticum. Et enim ninino quidem Seetatur oratio spreti artificiis rhetori eis Omnibus, quorum USUS ) li A. Sqo in adversariorum orationibu graviter notatur Cerbeque ridetur, Simplicitatem illam atque tenuitatem, quam Socratici Sermones ere apud Xenophontem habent, ita iit omnia non tam grandi oratione aut Sublimiore philo- Sophandi ratione, quam populariter et ad vulgarem captum aeCommodate disputentur; unde a dentidem etiam abit in dialogum, si quidem orator Noniano lo eo Suo eum alii Sermones in narrat, ut etiam interrogandi et respondendi vices animadvertantur.
Quod imprimis vid sero lico p. 9. E. - 20. . p. l.
A. m. p. 24. C. - i. . ubi elotus quaerendonique reSpondendo confutatur et P. 28. Sqq. l. Quippe reiicitur ornatus verborum ne Sententiarum artificiosior uni cum sublimitatis iisso lutione maxime propterea, quod illius Sti non videtur bene cum veritatis rationibus consistere atque oratoris officium
illud unum maximo poStulare, ut vera dicantur P. 18. Α.). Quod iudidium planissim deo et Socratoria, quom constat hac ipsa die endi simplieitato cum subtilitate coniuncta ideo usum esse, quod per omnia veri scientiam quaseritabat. Quamquam apud Plato-Nem p. 7. . t 8. . sese etiam ideo iudidiali dicendi priore abstinero profitetur, quod plane careat
illiu saeuitato, quandoquid seni nunquam in iudicii
SuggeStum ad se onderit; in quo tumen apertum Sturbanam quandam irrisionem adversariorum omnino-
quo Athoniensium litigandi cupidissimorum inesse.
Quemadmodum vero oratio Simplicitate dictionis et Aro umentationi ad Socrati eorum sermonum Similitudinem comparatae insignis Si planeque pri at morem Veritatis eum, quo Soeratem incensum fuisse Novimus, ita endom etiam singulari quadam oris libertate est conspicua a gonerosa recti verique Con-Solentia pro foeta ilia, ciualem item Socrati propriam sui Sse aliunde compertum hali pinus. Quod enim illo Per totam vitam egerat, ut alio inscientiae nrgueret, moneret, inere Paret, a Stigaret, Si qui reperirentur, qui quum Ssent vana opinione repleti et in agendo tranSversi agerentur, tamen ibi viderontur egregie Sapere, idem etiam reus in ipsa defensione sua agit,ue ronia quidem illa abstinetis, qua in docendo Usque
93쪽
lenta extant exempla, Ut Singula demon Strare non e
ultimis tantum eius partibus cernitur, ubi tamen imprimis emin t verum itiam . in prima parte dominatur Quociren mirari Sane Subit, qui factum Sit ut nostra notute eriti us quidam ' passim itiam ignaviae no timiditatis Signa et indicia in libro sepi phon disso sibi visus sit. At nimirum ille quae hue resortitit Uir a necepit aliter , quam oportebat Quo nimortitor identidem utitur sol omni cissa in iudieiis 101
c ιχ Grcti, it i. QT. D. I. 2 l. A. 30 hoc certo non timiditatem dicentis arguit, sed psertinet ad 4udicum id monitionem, qui aegro laturi videbantur sic ut d didero tur liberius, quantumvix recte Vere ille dictum isset Qiiemadmodum mutem cista ignaviae criminatio vana est et inanis. ita etiam crimen inanis laetantiae superbaeque magniloquentiae in Socratem Coniectum ' '' idonei C:iussis et rationibus omnino os destitutum Nam quaecunque pertinere iudi- Cata SNnt, sua te hoc St,' quod de iraculo Chaerephonti Mato marrat p. 20. C. Sqq. quod e divino
munero profitetur theniensibus monitorem it castigatorem datum esse p. 30. C. - 3l. B. quod er-Sona Sua indignum esse pronune in iudi Cum elementiam o miseri Cordiam implorare p. 34. C. - b. E.);
cpiod su in litis aestimationes destiarat publico pryta ne honore dignum 8Se p. 35. E. - 38. E.) quod denique iudiei bus, qui I Sum condemnavissent, ii vi-ntim minitatur vindictam p. 38. C. sqq. . haec igitur omnia at 'te alia Similia, ibi considerata suerint diligentius, orte ita Comparata AS apparebit, ut non Vannm aptantiam, non inanem Superbiam, non intolerabilona fastum it arroguntiam dicenti arguant, Sed potius animum prodant ultra vulgarem hominum Sor tem longissime illatum ae vere iei Sum itque divi
num qui Summa dignus sit admiratione. De qua re
' v. Tusc. I. 21. De orat. d. l. 8 si Astius M. ' ' v. Ast iu l. c.
94쪽
posthae accurati iis dis Serondi opportunitas erit. Nompo doniinatur in oratione Socrati etiam se animi altitudo eaque sublimitus sensuum, ut inde ingeniumviri plano divinum esse saeile per SpiciamuS, modo ne praeiudienti mentis opinionibus eoiupati et ad gensus nobili oro obdurati simus Spirat enim per omnia otiam pius quidam Sensu a vere religioSuS, quandoquidem is, qin impietatis fuit accusatuS, Se Se sa-tetur munere divinitus sibi iniunoto pie usque et religiose persu notum esse. Quod nim monitor honestatis, a Stigator errori no Seeleris, hortator virtuti extiterit, quodque ibi semper prof0ssus sit divinum quiddam adesse, quo officium suum Sit admonitus, id totum sibi Socrates ostendit divina quadam fortuna obtigisse ut p. 20. A - 24. p. 30. Α - .3l. . Atque ex hoc ipso fonte originem habet
otiam magnitudo illa animi, quam per omnia Stentat inde profecta Si invicta fortitudo, quam in capitali caussa palam facit inde sensuum et iudiciorum etsi tu et magnificentia exorta St, quam vel imminente morti periculo coram iudicibus in publieo iudicio declarat, quae ipsum ne ea quidem proloqui impedit, quae Speciem Superbiae prae Se ferant. Nempe animus interiore virtutis et honestatis conscientia Sustentatus atque divini numinis auiquam spiritu agitatus rerum humanarum Contemtor Si refugitque et turpis adulationis humilitatem et curiosae modestiae , quae veritatis rationes negligit, turpitudi- nom. Quid ver, nonne hanc quoque virtutem Concedendum est Socrati vere recteque S Se adscriptam 3Nimirum ut Plato hae in parte Socratis speciem et imaginem aliter paullo, atque ab aliis uetum esse novimuS, adumbraverit, tamen eum ab pSa vitae veritate vel tantithim disceSSisse minime est verisimile. Imo confirmantur quae apud ipsum legimu non medioeriter eorum testimoniis, qui simili do Socrato memoriae prodiderunt. Quod enim etiam apud Xenophontem aliosque teStatum reperimus, fuisse illum pium et religiosum hominem, perpetuum virtutis et honostatis hortatorem, S Siduum Scientiae erutatorem, insolentiae a Stigatorem, undemque Semper divinum quiddam intus in pectore Suo SenSiSSO, quo id, quod in officii Xeroitatione sequondum SSet, Ommoneretur, is hoc profecto et ipsum eiusmodi,
95쪽
ut Platonici Socratis speciem atque imaginem Verendumbratam esse luculente testificetur. Atque his omnibus ita expositis primum quidem videmur non iniuria ita Statuere, ut univerSae orationis indolem talem osse existimari oporteat undo Soeratem non
Nec vero aliter iudicandum videtur, ubi etiam ipSas res, quae in pologia traditae Sunt, propius Consideraverimus. Quaecunque enim de philosophia, quam culuerit Socrates, de religione, quam probaverit, de vita civili quam egerit, de caussi odii, in quod incurrerit, denique de varia nece SSitudine , qua cum civibus suis coniunetus vixerit, vel copioSius vel etiam
breviuS Xponuntur, ea profecto Omnia Valent eo, ut
iis cognitis, dummodo diligenter perpendantur vitam viri sapientissimi tanquam in tabula quadam ad veritatis normani descriptam Cernere Videamur.
Nam do studiis philosophia ipsius si quaeritur,
primum quidem ipse . 18. B. - 20. C. Ostendit numquam Se aut quaestionibu physicis dedisse operam aut artoni dicendi sophiSileam, quae veritatis rationes pervertere Soleat, colitiSSe atque exercui8Se. Quod plane SSe veritati consentaneum, nullo negotio Stendi potest. Quotquot enim de studiis Soeratis extant
veterum Seriptorum testinionia, ii certissime Confirmatur virum sapientiSSimum a ph3 siclorum oecupationibus suisse maximo alienum. Licet enim Superiorum
philosophorum de talibus rebus opiniones ipsi non plane ignotae manserint, id quod nemo temere in dubitationem vocaverit, quandoquidem vel ex eo, quod philosophiam do coelo in torras devocasse ot in io-minum domos introduxisse narratur, facile intelligitur eum philosophiam moralem phySici oppoSutSSe, v. Diogen Laert. II. 19. Porphyr. p. Theodoret. r. Att. Cur XII p. li4. Clom. l. L p. 30 l. ubi Anaxagoram audivisse et Archelao magistrouSUS SSe narratur tamen longe aliud quid si, doctrinae alicuius notitiam sibi comparare, aliud eam Comprobare SSensu Suo et Opora Sua adiuvare. Quod quidem Socrates apud Platonem a Se suetum esse VeriSSime negat, obiurgans etiam et vituperan Comicos imprimisqne Aristophanem, qui it Sum temere tuo eius re, suspieionem apud magnam multitudinem
96쪽
ad lux strint. Etenim fuit an ipsi Per SuaSum, quum omnia ad honeStam prudentemque vitae actionem referret interiorem PhySicae, Stronomine, geometriae, utpote ad praeSeutem tantum Sum destin tue, Cogniti non inutilem es Se adeoque in ea inquirere, quae dii nos celavi SAent, impium haberi portere. Itaque τα υρανι ce non inve Stiganda putabat, quippe quae Oυ ευρετα ανδ ocu Iol OSSent, quandoquidem eius-imodi curioSae rerum iuveStigationes diis non placerent Ohir Ictoici si cu 1ευὶς). Quin etiam studia Anaxagorii isti in rebit posita plane improbabat, de qua re Xenoph. Mem. IV. . . inter alia κινου-
ἐξ ij;/εicii γαι, et Aristo t. et I 6. XIII. 4. De Part. An I. I. Ethic Eud. I. p. 1226. . . d. Belah. Iam vero quod illud quoque negat a se faetitatum e SSe, quod Protagorae imprimis eiusque discipulis proprium fuisse novimus, ut arguto disputandi toti utramque partem dicendi artem et facultatem profiteretur, SophiSticam Stam eloquentiam Socratem constat item X animo odi Sse, qui consulto Suam disserendi quaerendique rationem Sophistarum disciplinauoppo Suerit. De qua re non Si quod hoc loco pluribus exponamus illud unum monuiSSe Sati erit, magno opinioni errore ita evenisse videri, ut Socratica disserendi ratio, quae verum indagare conabatur, eum arguto isto et fallaci sophiStarum disputandi orandique genere, ad doctrinae Speciem et ostentationem comparato, male Cous underetur. Nimirum videtur sane in hac quoque arte non mediocriter grassata SSe inimicorum alumnia, Une OnSulto argutam Stam fraudulentamque dis Serendi rationem, qua utebantur
Sophistae, Socrati eiusque discipulis attribuit videtur
item verum depravasSe odii acerbita eorum, qui Sermonum Socraticorum libertatem propter Sua ipsorum scelera moleSte ferrent, id quod etiam triginta tyranni auctore Critia fecerunt, qui teste X em 1 h. nai Mem . . . . 3 l. publice InterdiXerunt, ne Sermonum artem doceret λογων τεχν ii φιλ θιδασκειν, et
Suorum iniustitiam ab eo reprehensi et astigati viii.
97쪽
PLATONIS APOLOGIAM SOCRATIS 17
ibid. q. T. '). Sed utcunque de his rebus existimabitur, illud quidem certe dubitari non poterit, opinor, quin Socrate apud Platonem vere recteque is informetur, qui etiam a Sophisti eis disserendi at- quo die undi studiis semper fuerit alienissimus. Hoc
enim quum etiam aliis aliorum Scriptorum testimoniis Satis certo confirmetur, tum etiam X omni eius disciplina et ratione tam chare elucet, ut te Stimoniorum Commemoratione omnino non opus it. Itaque liquidum est Socratem plane ad ipSam veritatem esse de- Scriptum, quatenus i nobi exhibetur, qui pariter a PhySicorum atque a sophistarum Studii alienus fuerit, ut prosecto illi quoque nugas ingente egerint, qui ipSum nuper a sophistis non diversum fuiSSe contendere ausi sunt. Atque tali quum suisSe cenSendia Sit, profecto etiam con Sequen e St, Ut crimina impietatis in deos atque iuvenilium morum corruptionis vulgo in physicos et sophi Stas coniecta hac defensionis parte verissime ab eo depulsa Sse nobis PersuadeamuS. Neque enim negligendum S prudentissim iam hoc loco publieae aeeusationis rationem esse habitam, quae quum admodum ambigue Oncepta esset, et in inCerto relinqueret, quatenus iuvene corrupiSSe diceretur, hic quidem univerSe pravae sophisticae studium ab eo alienum sui Sse Stenditur. Sed revertamur ad ipsum Ooratem eiusque imaginem in Apologia vitae veritati convenienter dumbratam atque deseriptam e SSe Porro demon Stremit S. Ostendit vero ille, post quain prinurin , quid in philosophia non egerit, de chiravit, deinceps aculentius, quorsum Sua philosophiae Studia revera pertinuerint,
id quod facit inde a p. 20. C. Dolet enim dehinc,
studium muti perpetuo in eo fuiSSeio Situm, ut Scientiae vim et rationem exquireret, ideoque homine Sapientiae opinione insatos inscientiae coargueret et convinceret; AEX qua ae Sibi narrat imprimis itiam
' Ex Scriptoribus veteribus, quaenam inter Socratem et Ophistas diversitas intercesserit, praeter Xenophontem Optime perspexerunt Plutarch. Quaesit. lat. . . p. 159 sqq. Dio Chrysostomus orat. LIV. a Xim Tyr. Orat. X. e recentioribus ea de re consulendus iniprimis est Lim- burg rou Wer Apolog. Ocr. p. 42 sqq.
98쪽
propterea magnam invidiam coortam esse, quod istam Suam quaerendi, Sciscitandi, Coarguendi, refutandi consuetudinem aemulati sint etiam adoles dentes ipsum nitidiente S, ut adeo eo nomine corruptor iuventutis diei itatus sit. Quod rursus ita narra1um QSSe, Ut omnia atque Singula veram nobi repraeSentent viri Sapienti Spe elem, Certo nemo quisquam negabit, qui bene memor fuerit eorum, quae de hoc more eiuS cum liominibus omnium ordinum confabulandi atquc
III. 0. l. memoriae prodidit. Isto autem veritatis studio eum sibi contraXisse odium virorum civilium, poetarum, oratorum a demagogorum, qui vel dignitati suae parte se privato putarent e re novaSab eo agi Suspicarentur, adeo Si pervulgatum, Ut ab omnibus unanima consensione confirmetur. V. Pl it.
Euthyptir et Menon. Xtr. Monag. ad Diog. Laert. II. L al. Quamquam quorsum donique istud Solentiae eXplorandae studium portinuerit se unde profectum Sit, non plene apud Platonem Xpositumost. Nimirum habuit illiti caussas et rationes Sane quam reconditiores, quam quae coram iudicibus
populo delecti et maximam partem philosophiae rudioribus commodo explicari possent. Sed quid rei fuerit, ex Aristotele et Xenophonte cognoSeitur ). Constat enim ex horum scriptis '), Socrati
nihil fuisse antiquius, quam ut commune reriun Ο-tiones exquireret, in quibu unis veritatis scientium et cognitionem contentam Sse ibi persuaSerat. In
quibus quidem quaerendis, indagandis, rimandi S,
ret, tum P Se quoque Suam fateretur insulsentiam semperque illud γνωθι σωυτον in ore haberot hostratu e Sse tale, unde omni denique Sapientiae lausos floros ei set '' Nimirum ipse in ea videtur fuisse
v. Seli liter macher Ueber en erili de Socrates ais Philosoph. Opp. Phil. III. 2, 390. Brandis Rhein Miis. v. Ni ebuli u. Brandis . h. 130 sqq. Brandis eschielit de gri ech roni. Philosoph. II. p. 33 qq. '' Xenoph Mem. IV. 5, 12. IV. 6, 1. 13. Aristo t. Met. XIII. . l. Nam libid i avroa etsi plerumquo ad recti et OneSti conscientiam refertur ut monopta. mena. IV. I. I sqq.
99쪽
sententia, ut mortales Xistimaret veritatem numquam plenam et integram 8Sequi OSS Omnemque eorum sapientiam putaret in uno Veritati CognOSeenda Studio et conamine contineri. IIui ipsi autem studio ita demum satisfieri posse iudieavit, Si Commune rerum notioneS, cinno es Sent a visi et adspeetabilium rerum naturn abduCine, indagarentur CXquirerenturnique certius definirentur. Quam rem tanto graviorem tantoque digniorem sapiente habuit, quod etiam
vera virtutis laus inde Suspen Sa QSSe videretur. Etenim virtutem vir sapientissimus neutiquam posuit in una Voluntute, sed in veri boni et honesti seientia, o est in philosophiae perSURSione, Uam Ο-hiit omnes vitae partes tamquam ego re nique guber
Dare. V. Xenoph. Mem III 3 9. III. 6, 7 onminoque III. e. 6. et T. V. 4, 5. 18. Diogon. Laert. II. 29 sqq. ubi inter ali q. 31. ελεγεν εν
tiam Constat poste etiam lotoni sui S So probatum, qui eam umeti subtilius exornavit inprimisque iis diu logis, in quibus do virtutis dis enda ita ultato disputatur, ut in Hippia minore, in Charmide in Lachoto, in Menone, in Euthyphrone se in Protagora, fundamenti loco Supposuit, ita quidem ut eius Opo Otiam Sophistas ne viros civi ipso callide illia Serit, quippe
qui non intelligorent, virtutem Civilem, Unct O OX- ternarum rerum notitia vel moris opinionibu niteretur, nullo modo doceri poSSO Menon. p. 8 Sqq. 96 S sq. Protagor. . t S qq.); unam Virtutem philosophoruui posse intelligentia comprehendi atque disci. Quo cluidem nomine Socrate S, ut hoc in transitu moneamus, in Gorgia Platoni P. 52l adpo seseuntina atque Solum rerum civilium Vere gnarum operitum esse affirmat abiecta aliquando insci0ntia Simulatione. Sed redeamus in viam. Intelleximus igitur, quorSum illud Soeratis negotium, qui Scientiam explorabat, inscientiam arguebat, denique pertinue
rit quidque ipsi fuerit ea in re proposituria. Valuit
Plat Symp. p. 216. A. tuniwn item ad Veri cognitiori sempertinuit, quorsum veri SSime in pol P. 28. E qq. pertra-Jritur. Oilf. Phaedr. p. 229. E.
100쪽
enim quum ad virtuti tum ad prudentiae ac Sapientiae nomine Suo dignae laudem aequirendam ), sine qua vitae humanae neque dignitas sua neque elicitas atque Salu con Staret. Grande igitur profecto et magnificum munus fuit ei destinatum, ut mirum non
sit, quod ipse identidem Sese civibus suis divinitus
datum esse profeSSu est, ut Vitam moreSque eorum
emendaret, Sapientiam adaugeret, vitae pravitatem reprimeret, de quo mandato divino cons etiam Theae-
tot. p. lboe C. D. E. Atque in iudieari li et, quam verisimilia Sint etiam illa, quae de oraculo Chaerephonti dato ab
ipso apud Platonem narrantur, quae etiam ab aliis innumerabilibus prope Scriptoribus memoriae prodita Sunt, veluti ab auctore pologiae Xenophonteae incerto, Plutarcho adv. Col. p. Ill sq. Athenaeo, a tribus Ecclesiasticis, aliis. Quamquam de illis aliter plane iudicaverunt an Dalen De oraeuli gentil. Dis Sert. II p. 94 sqq. et Ia uobus Brucherus Histor Philos. Vol. I. p. 34 qq. qui veritatem narrationis varias ob caussas in dubium vocarunt et vel Chaerophontem vel Philonem fraudis et errori aestus averunt. At nimirum isti qui dometranditatem et magnificentiam muneris a Socrate su- Soepi non Videntur Sati perpenti 1SSe, ut ne atelligere quidem potuerint, cur aut Dolphieu deus su-pientiam Socratis tam magni aestimaverit, ut Socrates ipse oraculi responSo tantum tribuerit. Nempe Delphicum oraculum Sapienti SSime Sane PerSPeXit, Grae lao imprimisque Athenis tali mentis animique medicina opuS SSe, qualem Ograte videretur Paratam habere, id0oque rudonti consilio honorificentissimum de eo responsum edidit Socrate autem quum dudum Sua ponte do con Siliorum Suorum magnitudine ita Sensisset, ut ea aequalibus Suis Saluberrimas ore leXistimaret, tum hoc Apollinis iudicio videtur
in sua Seutentia ita confirmatus AESSe, ut Sese deni-
Filii autem litiosophia Socratis nihilominus tota practica. Quam qui nuper censueruiit humilem adinodum fuisse et vita tantum utilitatibus attemperata. v. Disse n. De philos .mor in euoph. memor commentat.), ii quantum iudicio suo salsi Sint praeclare demonstravit Petrus an Lim-hur Brou Meropolog. Socrat. p. 3 j qq.