장음표시 사용
321쪽
nis auspiciis Prytanea alendis eruditis multis in locis excitabantur : nulla bonis litteris quaestuosior aut honoratior habebatur ars. Eruditi, licet obscuro loco nati essent, in principum ubique perueniebant isto tempore dignationem, atque inuidiosis plane ab extremis Orbis partibus euocabantur stipendiis. Enimuero pi incipes atque respublicae certabant tum, penes quos maior litteratorum conspiceretur numerus,& quae aula plura doctorum virorum capita in pompam ostent
ret . Quae quum ita sint, cui mirum, quaeso, videatur, si cognouerit, temporibus istis in Italia aliisque regionibus principes,
comites, ac nobiles genere prosapiaque viros,
vel iura, vel etiam philosophiam, & bonas litteras publice docuisse: idque sine ulla ordis nis ac familiae suae dignitatis diminutione d): si porro legerit, viros, quorum ante acta vita domi bellique clara exstitit, Musarum dulcedine captos, gloriam per litterarum studia
Q vid. elegantissima Oct. Fenarii Proluso de Caussis pereuntium litterarum, quae in editione Patauina a. 3668 q. est octaua, pag. 67 seqq. & Erasmi epist. 4 lib. I. d Ritteratius Comment. de Vita B. Pircineimer.
322쪽
Tali nimirum saeculo ad Germanorum cum primis ingenia, quae hebetiora, aut nulla potius, paullo ante iudicauerat Campanus, excitanda opus erat. Neque enim Centauri, Reuchlini iudicio f), neque Androgyni, id est, nec agrestes tantum, nec solum compti, sed homines simul.manu s lingua potentes ad Germanorum gloriam restaurandam desiderabantur : quales plus prodesse posse eidem Reuchlino videbantur, quam ioli toga ti, aut soli, ut poeta dixit, bene ocreati E . Potentes huiusmodi viros, Alberti Archie,iscopi, Philippi Palatini, Derhardi murten- bergici, nec non Alberti Saxonici, Principum
laudatissimorum , aulae Agricolae atque Reuchlini tempore ostentarunt. quorum quin unum& alterum nominem, temperare mihi non queo. Primum locum vindicare
sibi videtur THEODORUS DE PLENI GEN, doctor s miles auratus e vi in episto la, quam ad Reuchlinum dedit,ipsum sese appellasse, cernimus g qua etia: Iisi confirma- Philippi Principis sui negotiis singulis
horis obrutum in bonas litteras incumbere non valuisse, harum tamen minus expertem, Feritorum virorum amatorem re admiratorem fuisse, professus est. Huius viri, quem Agricola,
323쪽
cola PLINIVM vocare consueuit, praeconiis,& i psius huius Agricolae, & Reuchlini, epistolae plenissimae sunt: ex quibus satis apparet, quantum ipsi meliorum litterarum it dia debeant in Germania, qui is ipse est, per quem Dalburgius Agricolam Heidelbergam
arcessivit ; sive cuius ipsius amicitia Ferrariae dudum contracta ex Melanchthonis sentcntia h Agricolam eo pertraxit : ubi huius contubernalis factus tantopere sese probauit, ut eum virum ornatum, sui amantissimum,&iuris ciuilis doctorem in primis eruditum passim in epistolis suis collaudet Agricola. Quum industrius esset, Principi ac omnibus aulicis gratus, usumque prompti &prudentis iuuenis tunc praestaret, magni viri spem eidem Agricolae suo promisit i): quam exspectationem eum haud fefellisse, vel ipsius ad Reuchlinum epistola ostendit. Nam licet is a Reuchlino barbaries suae rusticaeque epistoia veniam exposcat: haec profecto ne que barbara, neque rustica est, sed magnam spirat eruditionem atque elegantiam, nobili
viro, doctora, & equite quam dignissima k .
Non f epist. ad Alard. Amstetredamum Lucubrati nib. Agricolae praef.
ep. ad Ioannem fiatrem, P. 2Ι6.
M M. Crusius, Annal. Sueu. P. III, lib. IX, c. Iti P. 333. ubi epistolae partem excerptam dedit.
324쪽
IN GER M. FATIS CAP. IV. . Idalis, Non minorem elegantiam prae se serunt IO-, ορ- ANNIS EX LV PIS DE HERMANSGR UN, Oratoris Ma eburgensis, episto- i ii se lae l) : de quo Reuchlinus adleuerauit, ad pii mirabile hominibus videri potuisse, talem &s Cassi 'tam armis strenuum, quam litteris doctum ima virum ex Deliarum arce, quam Maidburgisca appellarent, processisse lib. Quanti ER-uius ΗARDVS DE πINSBER G, Doctor, re inuit, A reti Ducis Saxonia aula Miles,eruditos f im, cerit, his, ad eumdem Reuchlinum scribens, iam .testificatus est verbis m : Tu vero meus eso, quemadmodum ego tuui. Neque nouum bus asperneris militem diui Caroli ense caelitus n- sacrato percussum qui eis ex Hemimonta tae norum de Winribez familia olim strenuis-x- sima, nunc obscurata, nouus resurgere milesus attentaverim,sum tamen re ero semper tuus, i. omniumque doctorum virorum deditissimus. - Tribus his a generosissima stirpe ortis hominibus BERNHARDUM ADELMAN nob n lem ex Adelman riden, non minus illustrii loco inter Sueuos natum, praestantissimaeque . eruditionis virum, adiungendum arbitror:
quandoquidem, Efffletensis re Augustanae E
325쪽
clesiarum Canonicus, summus litterarum cultor atque fautor a Ritterehusio & aliis lauda
tur o . Qui pro singulari suo in Latinam
ruditionem aestimauerit, pluribus epistolis quas ad eum dediti & quae etiamnum exstini, declarauit: idem effecit luculentissima sane ac percleganti praefatione. qua Adelmano Platonis aliquot Dialos rum Interpretationem nuncupauit Dedicator. Npist. IV & secesum pariter ac vitae, stariorumque
suorum rationem verbole, dilucide atque ornate e
posuit. Conradi Adelmani, haud indocti, minusque inglorii, Augusiani itidem Canonici fraterfuit Bernbardus. qui Conradus, prout gularis e sera patrium amoris homo erat, quale testimonium ipse Bern hardus fratri suo in epistola ad Reuchlinum scripta impertiuit. II chardum Baribolinum quotidianis precibus lacessivit, ut Conuentus, Au gustae Vindelicorum a Maximiliano asti, celebritatem traderet; veritus, ne posteritas aetatem suam, si id factum non esset, inertiae vere insimulare posset. Idem Bartholinus,natione Perusinus, est, cui praeter XII Austriaris libros, a G. I Vossio lib. III de Historicis Lat. p. m. 679 memoratos, maeaeporicon, fBinerarium Cardynalis Gurcensis, & eorum quae in conuentu Maximiriani Caesaris. ω Rerum inadisui. Sigismundi, of Ludouiei memoratu digna gesa sunt, narrationem debemus, a Frehero T. II Rer. Germanicar. Scriptorum p. 3ar seqq. insertam. Adelmanus in praefatione, quam libello iplius precibus a Bartholino edito praefixit, auctorem impensa eruditione Pirum appellat, qui Conuentum conciso qui dem, sed ita descripserit, ut nihil eruditius & elegantius legi possit. Integra libri inscriptio haec est:
326쪽
linguam amore grauiter molesteque tulit,&de errore ac detrimento patriae suae magno pere conquestus est, postquam aetatis suae homines despicere, immo tamquam venena abhorrere, ac aliquando in illa incumbere prohibere, vidit, quae Latinis iucunda, Germanis vero ob suam barbariem pernecessaria ac uti lia fuissent. In rei testimonium Principir- Q 2 Ebem
Riebarri Baribolini, viri eruditissimi, de Conventa Augusten concinna Aecrietio rebus etiam externaiarum gentium, quae interim gesae sunt, cum elegamria intersertis ist8, 4. Abiectissime in descriptione hae sua de Luthero iudicat Bartholinus : Cuiusdum fratris Luther sectatores, scribit, quum Echiin ecclesiasticam dignitatem, ac veritatem fortasse ipsam δε- fenderet, in eum grauius. quam ut ebeologos Aeceret, inuecti fuerant. Iudicium deinceps suum de Lutheri causo subdit, idque verbosum satis, ac ita comparatum, Ut docta manus in exemplo, quod Wolsenbuitelensis Augusta Bibliotheca custodit. ipsi iudieio adscripserit: Notandum bene hominis athei de Chrisiana religionis controuersis iudicium mpium. Ita verbosum est iudicium hoc, ut hisce notis addi posse non videatur, neque tanti id aestimo. cuiusmodi sit, vel ex his verbis coniici poterit:
Ego quum Me D milia fere animo repeto, stultos istos, immo sultis mos, esse iurico, quorum opera ac sudium solum in iis, quae Isbi nibli praeter detrimem
tam ac iacturam parere possent, versantur. Cum Principio reliqua, quae sequuntur, conueniunt; in primis haec verba: Sapere rem vita interitu mihi
3 stultissimum viritur. Si Deo gratus esse vis, sine mundum pia regi trudentia. plurimis verbis parum
327쪽
Uerhardi Coniugis Barbara, Ludovici Mantuani Marchionis filiae, epistolam litteris ad Reuchlinum scriptis adiecjt: quae, ad Cardia
nalem Mantuanum eXarata, quum minus verbosa sit, & c arorum virorum ad Reuchlinum Epistolae, inter quas reperitur, in paucorum sint manibus, eam apponam: quam dignam puto , quae Obscurorum virorum Epistopiis interiectis. addit : Dii siveri, medioximique,
parum abest, quin uicam, inferi qu 'que hoc et Lint, ne tam scrupulosa religionis cura vobis noceat pariterct uobis . nam in scribenuo quantum gloriae, tantum etiam eculei ει compedum vobis paratis. Denique tamquam egregium epiphonema adiicit: Se suo quisque Utatur, ut vult, iudicio. ego hoc et num senuis, ut munsim reperi, ita quoque relinquendum esse. Quod si friuolo hoe iudicio abstinuisset auctor cuius prudentiae nihil non tribuerat Erasmus vid.
huius ep 3i, lib. VI) neque se quasi sorex prodidisset, pluris forsitan posteritas narrationem ipsus 1 ctura fuisset, quum non pauca memoratu digna ea contineantur: inter quae & illud di puto, quod de Alberto, Archiepi copo Moguntino, ad Cantinalis dignitatem in ipso isto onuentu euecto , restri. omnes enim caerimonias quibus solemnitas est peracta, prosequitur. Verbis: Legatus pileum Cardianeum eius capiti impo uit, comitatusque es ad Jabsellia: manus, ab illa, quam iudicium iudicio ad- . scripsisse, memoraui diuerta adnotauit. Ex hoc Ioco error Meidani corrigendus, qui libr primo lu-- tat, Di copo glarium datum At Sisi lani Milirinationem hanc, lib. I Comment. p. 2. b. Edit. Argunta in fol. Uss: Caesar Minde nouum Cardinalem e tem-
328쪽
Epistolis adnumeretur. Reuerendissime in Christo pater ac Domine, domine frater mi gularcissime, humili recommendarIone par laque semper obsequendi praemissa affectione, a II. famulo meo Melissimo percepi, quomodo frater ipsius nomine N. negotia aliqua erga fanditissimum expedire habeat, ut D. V. abuso latius intelligere habet, re propterea me
plo domum reducit, ac munera mittit, regi.'m DEILeani, equos ct stragulam Usem multa , valde preciosam: Pontifex autem -no Eabat pileum, auro, gemmis es margaritis intextum, en em deaurata vagina: elegantissima Vis Hultent epistola, ad Iulium Fflugh in Italia tum commorantem Augusta Vindelicorum ipse eiusdem Conuentus tempore scripta, confirmare potest: unde Steidanus istat sua forsitan desumpsit: ibi enim caerimonias i stas Hut- tenus amico suo se perscribit : Calendis Auffusti ferum sumpsit ille Albertus apponente legato Pontificio Iucun unι fuit id pectaculum, maxι nobi itatis frequentia facto sacro, ae ii genti omnis generis hominum circumfusa multiturine. Ipse C sera sacris domum re uxit Albinum, dei e munera misit, regiam lectica D, equos, ct tapetes 'perei' muI ac materia admirabiles. Iuxta haec Leonis Maximi Aonum, gemmis, aupo, ac margaritis intextumpi eum, of en em deaurata vagina. Multa alia notatu admodum digna de Conuentu isto laudata Epistola memoriae prodidit Hultenus, quam Nemingsuo subiunxit. lectu propterea dignissimam. non pauca praeterea de Germaniae statu litterarumque in ea conditione, profert ibi Huttenus. De ipso Conuentu se scribit: Certe iucundissimum his o
329쪽
supplicauit eum erga D. V. promotum habendo. autem tempore vita sua mihi re le
gitimo meo suis seruitiis semper diligentiam
summam erga nos exercuit. Ea de caussa D
V. intime implorando, eique fratri N. in suis fantis erga Sanctissimum subuenire velitis. In hoc mihi rem gratissimam D. V. faciet, quam Christus Diiciter oe longaeue conseruet. Datum oppido meo G ningen, secunda feria post Bartholomei Apostoli. Anno, e . LXXX. quarto. Barbara Aba s semitrix vestra. Haee epistola Adelmano tantopere improbata est, ut summo cum pudore se eam Reucia lino
mnibus spenaeutam is oeulos versetur. Tot prime0es iuuenta simuI 9 eorporis specie praefantes. tanta Comitum ae Equitum multisuri cistos seisides
Germaniae nobilitatis, ut qui hos intueatur, formi--ndos magnopere Turcas non putet. Quod si ho- is tantum cerebri es Germaniae, quantum viris ausim orbi terrarum minari iugum. multis interpositis addit: Quod misi summe placet. minori apparatu noseri, quam soliti sunt aliis conuentibus, mgunt, siue ob annona dirimultatem, siue quod in multis mihi resip* eere Germania videtur. quamquam es adhuc mira vesium luxuria, a Gastis sumpto exemtis, quos praeter patrium morem aemulari in hoc cer eamus. 9 frenue bibituri nondum sanitatem acciapientibus, qui ruris semper monitionibuι reclamaro isolent. l
330쪽
lino misisse adfirmarit M ; conquestus, res tum non philosophos,sedphilopompos: non metistros sacrarum litterarum, verum tenebrarum, non iurisperitos, sed potius legule fuisse, qui poeticum nomen execrantes,stoeta Lasciviis, ac nugis deorum gentilium refertos esse praedicarint. quare ab urbibus pelli ac aboleri debuisse ineptos huiusmodi censores, existimauit; argumentis istorum eleganti epistola refutatis: qua a Reuchlino, tutis ino litteratissimoque hominum refugio atque
receFtaculo, Vt eum appellat, etiam atque etiam una contendit, ut viris studiosis liberaliumque artium cupidis subueniret, dignitati, gloriae, laudi ac utilitati reipublicae consuleret, & principi Eberhardo, cuius insignes virtutes dilaudat, summa cura ac studio persu
deret, neminem umquam ad Peram rerum cognitionem peruenire posse, nise primis rudia
mentis vacaverit. Quod si effecerit Reuc linus, bonarum litterarum cultores ipsum ut alterum Ciceronem immortalitati dedicat ros, optimum vero Principem, Patriae Patrem, cuius opera tantum commodum patriae accesserit, ut alterum Octauium ad astra laturos esse, spopondit. Reuchlinum cer
H esar. viror. adReuchlin. epist. p. I4, b. eamdem minus comptam epistolam inuenies etiam in M. Crusii Annia Sueu. P. III, lib. VIII, c. 19. p. 7ο.