장음표시 사용
361쪽
nec minus Latine, ut cum dignitate vel inquauis Italiae parte profiteri potuisset': tum moribus plane niueis, sed adeo modessaubvipene putidulus. Ad optimos istos triumuirps ipsos quod attinet, IO. MURMELLIVS, Rur emundri sis. qui primus eorum decessit, vir bonus a Ira Sturmio appellatus est, & utilis Dauenuit puerorimi in ludo moderator g): absol As simum alii praedicarunt eum grammaticum, qui omnium aetatis sine cruditorum in se conuerterit oculos. Quum . Io. Bugenhagius scripta eius lagi siet, magnopere laetatum se confirmauit, illo se vixille tempore, quo oi a Germania adolesce tia doctis atque Luta-nissimis graeceptoribis gavisa sit: Murmellii
Exquisitae summi Maecenatis Rud. Langis eruditioni, quod complures mendas dc ex prosa oratione, de vorsiculis sustularit, in primis se debere, fassus est Murmellius: quem Colo nia ab inficetis ac illiteratis hominibus expul-siam exceperat Langius, benignissimeque rein
fecerat. Quod obscutum Alexandri Doctrinale, de quo mox pluribus verbis agendum erit, ex Germaniae scholis sit extrusum, o in dedicat. qua Solii Onomasticon Iacobo Madichioni Bad. inscripsit. -
362쪽
Murmellio nostro atque Herm. Buschio cum 'primis deberi, putant eruditi. Ille saltem a doctis saeculi sui viris efflagitauit, ut omnesse 'getrii sui neruos intenderent, id plosa veteris Alexandri barbarie, politioribus litte- . ris crudiri se, gauderet Germaniae iuuentus. Ad quem finem librum etiam suum, thum Scoparium inscriptit, valde ab Hamelmanno dilaudatum, emisit ; ut nihil de aliis eius libi, Hegii iuxta
mici tutioni, atque ei ac cognati sui, consiliis omne id, quod in se i . fuit eruditionis , acceptum retulit : cuius '' posterioris peisuasu in Italiam abiit, ab eodem educatus antea, atque aliquamdiu in. stiuinis. Vnde postquam optimarum re- rum scientia ornatus redierat, & tantus denique vir euaserat, qui Erasmi iudicio i in ca mine pangendo felix fuerit ; & in cuius etiami soluta oratione magna eluxerit ingenii vis, lectio varia, iudicium acre, neruorum fatis, sed ve compositio Auintiliano propior, quam ciceroni. tantus, inquam, vir quum euaserat Bu-S 4 schius,
i indicem eorum vide lib. III Hamelrnan. de V ris. in Westphalia scientia scriptisque illustr. Oper.
363쪽
schius, optimi sui cognati, & R. Agricola,quo iolim in Heidelbergensi academia praeceptore usus erat, dc cuius hortatu Ciceronem dili gentius legere instituerat, exemplo incitatus ν sitam egregie de bonis litteris, praesertim de hRomano sermone, meritus est, quam qui maxime. siquidem non inferiori solum Germa- Cnia barbariem eiicere pro virili enixus
sed in pluribus quoque superioris Germaniae flacademiis, in quibus ipse docuit, homines eo se
perduxit, ut sordium denique ipsos pertaesum esset, meliora addiscendi cupiditate adfectos. Tanta equidem cupiditas haec exstitit, vicG s
stores haud puderet, Buschium, veteres Icriptores frequentibus admodum scholasticorum auditoriis explicantem, audire. Qe magis enim βατραχοι isti obstrepebant, hoc magis iuuenurn ardor gliscebat k), illiteratis litteris magnopere tandem spretis. Quum videlicet bonos auctores scientissime interpretatus erat Buschius, Germaniae iuuentu penitus tandem cognouit, quid distarent aera
lupinis. id quod in plurimarum urbium scholis,& iustochiensi academia factum est: in qua Buschius quam sortissimos barbariet reperit propugnatores, maxime idcirco ipsi aduersarios, solumque vertere ipsum denique
364쪽
cogentes. Graps aldensem porro, Franco-
bergensem, Marpurgensem, & alias Germaniae scholas ex barbarie ad Latinae linguae cultum - reuocare studuit: in quibus adhuc nihil se me, nisi foeda fuerat barbaries; &'doctissimus Buschius, ab Hamelmanno firmum Latinae linguae propugnaculum merito suo appellatus , Augiae stabulum ibi inuenit. Lipsia tamdiu reluctata est barbaries, dum optimum virum inde expuleritii quum ex mittebem gensi academia eo redierat l . Aeque infestasti' nempe Lipsiae fortunam eodem fere tempore expertus est Buschius, ac D. Rhetiis Aestica ianus, vir eruditissimus th, & an-
l) vid. Hamelmanni orat. de Herm. Buschio supra allegatam : ubi multa notata digna inuenies. confetiam disputat. de Graecarum 9 Latinarum titterarum in suis Insauratoribus, Lipsae praes . cl. lo. Burch. Menchen i7oi hab. g is. Vberiorem cultum,
quem Dantes Miberius, Horentinus, initio saeculi XIV ex italia Lipsiam secum attulisse ερ eiusdem - disput. dicitur, multo ante exstinctum atque op- ressum fullsu quam Buschius eo venerit, facile quemque sibi persua1urum arbitror. Is qui plura de Aesica iano cognoscere cupit, uoluat velim Dan. Fidieri di sputationem, de ipso grinussimo humanitatis vindice Lipsiae i7o3
missam: cui oratio suhiuncta est squam am su habuit, quum quorumdam malevolentia atque im- . probitas Lipsia abire eum cogeret. Quae licet mi-: iiii.kerbosa sit, eruditionis tamen plenam, sed quae
365쪽
tea Conr. Celtes. Quum Geol. Helius,
merarii praeceptor, promptam & expeditam Latine scribendi elegantiam, & quocunque in negotio verba faciendi copiam, dudum in Buschio admiratus, ipsum aliquando, quae
Lipsue adhuc commoraretur , interrogas 2
multa acerbitate permixta sit, deprehendet, qui eam legerit: accedit, quod seculi conditio optisae eqperspici queat. Valde ego miratus sum, quum in eadem, quantum operae Lipsiae in docendo per triennium nauarit Aesticam planus , cognoui. C. Plinii Disoriam naturalem, quam Germanos antea vix cognitam, atque auditam, nedum lectam. habuisse adfirmat , ibi exposuit ; tres etiam 'Decades T. Liuii isto temporis interuallo bono .i publico explicauit. Plauti porro Comoessias, Horatii Carmina, Vigilii Aeneida, Ciceronis Disolas, ires de metis libros, tres is oratore, totidemque Oratioris, Corn. Tacisi de Moribus Germanoro si brum, Hieronymi Epipolas. AEL Gellium 'Priscianum, Augustini aliorumque scripta illustraturus, nisi urbe ex cdere eoactus ellet. Quo sin retari suo studio scholasticoram quosaeam tam cultos factos esse Iaetatus est industrius maxime viri ut alios ingenue erudire potuerint. Vehementiora sunt extremae Orationis verba, quibus in purioris Latinitatis hules ita inuectus est: Vos quidem oportebat primo is qui verbum Latinitatis, seae quoniam repellitis illud. 9 in lanos vos iudicatis Romana eloquentia converto me ad gentes vicinas ct barbaras.)Quem, enim poetarim eloquentum non θους per ecuti pa . gres vestri, cis quem et os ludibrio non habu*tis, qui ad vos expoliendos quasi caesitus sunt demissi' Nam τρ. multis paucos referam, Gnrad. Celtin pene hosti, ib
366쪽
' set, quam maxime rationem in illa compa- , Pranda secutus estet ; responsum tulit: Legendis re relegendis Ciceronis epipolis m . Postquam igitur studiosa iuuentus Buschiii nostri exemplo ad Ciceronis δc reliquorum bonorum auctorum lectionem, quae omnis scientiae quasi fons est, inuitata, in obscuro-rorum grammaticorum labyrinthum includi se porro non patiebatur, Omnesque detestabatur Latinae linguae impuritates, barbaries ubique in Germania exsibilata terga tandem vertebat Arduum maxime opus, quod mirandum puto, in Prbe Coloniens, quae barba- riei
liter exhulyis: Her manuum Bu chium diu ac nivi tum verittim erecytis IoanneDI quoque Aes cum-sianum variis machinis oppugnatum tantam euertitis. uuis tandem Poetarum ad vos Peniet ' Nemo heYcle, nemo, cuius moeso a aures Dirtutis vestrue smma peruenerit. Inculti ergo Divinique vivetis Dedi animis O inrorii. qui ves, nis poenitentiam egeritis; damnati omnes immoriemini. Hoste aduersa' rios publicas scholas praeclusisse Aesticam plano &scholasticos ne eum audirent, nequiter impcdiuisse. Ex eadem oratione discimus: quos a recta loquendi via modesteque vivendi regula insulsis suis sermo. nibus & luxuriosis conuiuiis auocasse atque seduxisse isti dicuntur. idque cosdem aduersarios natura & consuetudine iamdiu inueterata ac roborata. vel peruersa se impia voluntate commisisse,pronuntiat Aesticam pianus. c m) Ioach. Camerarius id commemorat in praefat. Epi. stolii Ciceron. praem. A. S, edit. Vingelin. an. usos.
367쪽
riei inscitiaeque propugnatoribus tutissimum adhuc portum priebuerat, strenue optimi G- mitis Numarii auspiciis adortus est ; quum α :praestantissimos ibi enarraret scriptores, quos Colonienses sophistae ex mera adhuc oderaninscitia ; & doctissimis ingenii sui monimeritis, quibus barbaros carpebat, sedulo contem deret, ut Alexandri Doctrinale scholis eiicer tur, cuius haud segnis impugnator etiam Bu- schii aetate fuit Timanaus Camener . Alexandri huius grammatici, qui saera XII vixit, amore per tot saecula ita capti uerant scholastici, ut eos, qui Alexandri pr*cepta impugnare audebant, maximis proscin-
derent conuicus,tamquam homines omnium
bonorum odio dignissimo tamque per hominum animos peruaserat tum opinio, nemianem plane ad eximiam aliquam eruditionem peruenireposse, nisi qui in Alexandroprobe esset versat . Quid, quod eo dementiae processerant tum homines isti,ut id, quod aureisaeculi scriptores litteris consignarunt, imitari dubitarens, nisi Hlexander conuenire nideretur ψ ita, ut omne id,quo d aliquis aliunde inLatinis sitteris addidicerat, superfluum damnarent. Vt plurima paucis. comprehendam: Alexander cum Glosis norabili Colonia nata instar omnium grammaticorum erat.
368쪽
contra barbaros huiusmodi libros, inprimis d contra vocabularium, Gemma Gemmarum in- scriptum, & reliquas Latinae linguae impuritates fortiter cum Agricola antea dimicasset, inuectivas contra ineptos grammaticos con scribens : & licet Wi hebetius in idem Ai istud Alexandri Doctrinale grauiter prius insuperiori Germania esset inuectus: aduersariorum tamen ferocia prohibuerat, quo munus multum profecerint doctissimi viri, de felici rerum successu penitus ferme desperi ins Nam etsi sciebant Sulpitii Verulani,
aut11 α si operis D m in Alexandri
Doctrinali ex Italiae scholis exterminando p collocarant, non irritam fuisse: in Getina- nia tamen tot obiiciebantur humanitatis asinsertoribus impedimenta, ut ineptos libros eiusmodi ex iuuentutis manibus extorquere per bene multos annos αδυνατον plane ipsis videretur. Praeter enim Alexandri Doctrianale & Gemmam Gemmarum, complures alios eiusdem farinae libros versabant tum in .scholis: quorum ipsi tituli barbarismis erant insigniti. Huc referenda est Disciplina scholarium, oe Vocabularius breviloquus cum arte diphthonganaei, punctandi, acceQuandi: cuius Mart. Crusius mentionem fecit n Pertinent huc porro Holgoc ot,Ereuot,Gorra,
369쪽
Zilanus, Mammetractas, Morram, Floris in aurora ; item Dialogi Pauli Ninuis, Mi a .Laur. Coruini, Hieron. Paduam oe Mantini Dominici Carmina, plurimaque Germaniae: subsellia tum occupantia, obscura niaxime Ohodie nomina alia : quorum indices Hameia . mannus & Erasmus in suis monimentis dP. derunt; & quae Ciceroni, Quintiliano liquis optimis scriptoribus praelata esse abculo isto, pluribus hos edocent: nam iuuen- tutem sermonis in monachorum culinis nati fecem perdiscere volebant sa culi eius magistri; ut delirantes scilicet ac misere balbutiisentes scriptores intelligerentur. quapropter bonorum auctorum loco modi significandi, dc id genus glossemata, non minus stolida, quam prolixa, eidem Germaniae iuuentuti tradebantur o . Cui si omnino veterum monimenta offerebantur a magi stris 3 miriss ineptis plane commentariis obscurata ei ob-
trudebantur: quales commentarios nos elle,
ipsi statim tituli quasi spondebant. Eiusmo-
di erant Virgilii Aucolica cum Commento familiarissimo,Parisiis elucubrato, & Dauentri Cin CCCCXdiu impresso: atque Catho cun 2 glosa re moralisatione, Coloniae eodem anno . apud Henr. Iguenteli typis exscriptus. Quem postremum Commentarium latis ineptum
370쪽
IN GER M. FATIS. CAP. V. 287 esse, vel ipsum 'prooemium declarat : quod integrum addendum putaui, ut saeculi istius
genius dicendique genus quodammodo elu- ceat Summi deus largitor premit. via
Con- fpsum hoc prooemium ita comparatum mihi vide-itur, Ut vel solum Mich. Neandri Iuculentissimis verbis , quae pag. 73 seq. eruditae praefationis in Eroteinata Gr. L profert, fidem sacere queat: Dum praeter Sentcntiarios, Lombardi stas, occistas Scotistas, Summistas, Sermonis as rhom istas Scholasticos do tores : ac qui horum jecutores eruηt, Marialia etiam, seu potius Mortalia, quor essent ea iis mania ac caecasultitia plena, rosaria Sathana- Ita es Diabolaria mera dit Luraerus ius, emens spis tu Ioquitura non sic iptorum aliud genus habebant in manibus, in quibus exercebautur, seu excarnificabantur potius, in scholis ac mona seriis quotidier
tereunt interea monimenta Veterum Hebraea, Graeca
ac Latina, non numeno et Eo comprehendeuis: ab ipsis . ideo negoEu, quo es eo acti ad genus ridendi mon-srosum, ae 'Vo sono formidabile ἐπ obscurum ubi mugitum citius infernalem, quam vocem hominis aserire tibi υι Mavis: cum quo res etiam bonae corrum lebantur, ut solet fieri mutato Eiconia genere, saeum noue loqui incipimus in ectae a. ac do rinam Parrum, Prophetarum, Christi, Aposolorum, ac piorum ἐπ o thodoxorum interpretum vitiamusJ meliores auctores ac utitiora Ieripta nec legerent, nec inia redigerent, ut non mese quis tae monachis illis suptiuis usurpet, quod Ge ius de suae aetatis hominibus pro . At, ubi ostr Quia seculum nostrum ab Ennio & omni bibliothcca veteri desciuit, multa ignoramus: M. - qive non laterent, ,si veterum lectio nobis estet f miliaris.