장음표시 사용
611쪽
'a D. Interim, quam rarus hodie per tem irarum orbem hic cultus sit, vix ausim dicere, vix persuadere valeam. Exsulat enim non
ab aulis modo, re cancellis publicis, quibus etiam sordere solet, ut scholasicus : sed a
scholis quoque cessit, a virorum doctis o-rum, oe alia omnia prae se ferentium, scriptis. Nec mirum: pendent enim Fholae ab imp
rantium cura atque exemplo e a quibus vident auctorari, nescio quod, siribendi genus barbarum, vide, verbosum ac molestum, quum quidem ibi regnare debeat 'li breuitas re elegantia, aut magnificentia ac splendor. Ire hoc parando nulli sumptui parcendum esset. Vergente saeculo de Romani sermonis in Germania neglectione Val. Henr. Voglerus grauiter etiam questus est, quando de studiorum aetatis suae corruptelis prudenter admodum commentans, scripsit D: Latina lingua longe infra multorum incium, long que serius, quam decet, ac par es, re ad rem ditionem promouendam siue commoditas siue necessitas exposcit. Ita quippe puritas re legantia sermonis eius passim negligitur, repro- Cone Meleh. Inchofer. hist. S. Latinit. lib. IV. c. a. de lingua Latina Lingua Imperii. Q differt. V. de Naturali in honarum doctrinarum studia Propensione, Delehtu ingeniorum, Studio
rum corruptelis earumque caussis, Halmest. an. 267 q, Pag. 36.
612쪽
propria quoque vocum significatio a quam plurimis ignoretur. Et quidem hac fiunt etiam ab iliis, quorum ductum alii tamquam caprum grex sequuνtur, quorumque loquendi scribendique rationem proinde velut in exemplum sibi propositam non dumtaxat imitan- turmexprimunt, sed etiam, quantum in sese est, augent atque in maius promouent. Non parum quoque lingua eius studio derogatumes, posteaquam quae antehac icta describi δε-lebant, hinc inde vernacula muteorum tradi
In tanto domesticorum testium consensu nemini de languidiori Germanorum Latinae linguae proximo saeculo colendae studio dubitationis quicquam superesse posse, arbitror. Plura quidem eadem de re non minus firma testimonia in promptu fuerant. ε- at quum magnae aetate sua auctoritatis theo-- logum, grauissimum iureconsultum, haud. obscuri nominis medicum, & celeberrimos philologos ex diuersis latissime patentis Germaniae regionibus testes adduxerim, omnibus reliquis testimoniis facile supersedere posse, ego mihi videor ; praesertim quum. res ipsa suapte luce perspiciatur, &relicta nobis ingeniorum monimenta id, quod demonstratum volo, quam maxime simul te stentur. Non possum tamen; quin de Lati- Ll nitate
613쪽
nitate & uniuersa elegantiore litteratura impense meriti Cellarii iudicium , auctarii quasi loco, adiiciam 3 conditionem, qua Romanus sermo extremo saeculo in patria fuit, summi philologi verbis descripturus, qui grauissimi meliorum litterarum vindicis verbis elocutus sum, qua idem sermo ineunte saeculo via ibi fit fortuna. ipsum optimi Cellarii, praeceptoris mei post fata etiam
diligentissime colendi , iudicium est ss :
Laborat saeculum iliorum multitudine, qui ex doctrina nomen ferunt; sed, quaeso , fac periculum,s excute diligentius, quotusquisque ex tanto numero sit purae Latinitatis eo cius ;quotus par epistolae eleganter scribendi PQuorum paucitatis caussam alibi hanc tradidit idem excellentis doctrinae laude pra stantissimus vir t) : Non desunt, qui
stola scribenda artem, aut compingendae ora- tionis a nobis expetant: quibus si proponuntur , quae opus suπt comparanda facultati ;aut recusent laborem istum subire, aut s aegre
subeunt; tamquam canis ex Nilo bibens ocius opinione recurrunt. Labore opus est, s lentione multa, excerptis variis ac crebra imi-0s) in programmate elegantior. litterar. collegio aperiendo adf c orat. de meliorib. litteris restituendis B. 2, a. quaman. 169 sub initium Collegii elegantioris litterat rae. in academia Fridericiana constituti, habuit.
614쪽
Gitatione. Laborem hunc reformidasse litterarum studiosorum nomine appellatos iuuenes , saeculi initio Taubmanus pluribus verbis declarauit it ; eamdem taedii istius caussam iisd ferme verbis prodens, quibus Cellarius eam centum annis post exposuit : Reperiuntur quidem in iuuentute , qui videntur intesistere, quantum in viro sapiente ornamentum siti oratio elegans I ad unt interdum etiam publicum professorem, R tuntque viam ac rationem sibi tradi, qui illud, quod in aliis admirantur, 'si etiam con-s equi valeant. Paret magister; re viam . quam insistant, quamque decurrant, praeceptis nouitiorum iuxta ac veterum dicendi magistrorum, alba quod dici consueui linea
gnat. docet quotidie aliquid in classico auctore cum cura legendum; aliquid prudenter fellendum: quotidie aliquid scribendum, sin istis scriptione accurate ad exemplum sese fonti illiin saeculi respiciendum: omnesque ingenii ac iudicii neruos intendendo re nec facile remittendum, etiamsi annus in hac cura iam abeat, vel etiam alter, immo in duriori ingenio vel tertiuae. qui e pulcra quae sunt, eadem sdissicilia. neque ipsa rerum natura quicquam voluit magnum emi cito, sed praeposuit pu cerrimo cuique operi di cultatem. At haec
et) differt. de lingua Lat. P. II , seq.
615쪽
quum candidatu sis Latina lingua praecipiauntur ἰ nempe legendum quam diligentio me, scribendum quam diligentissime, legem dum item quam plurimum, scribendum quam plurimum a illi tantum, tamqt pertinacem , laborem pertaesi resiliunt, er mirantur, aut etiam indignantur, aliquem e priuatis istis δε-ctoribuι , s sngulos dies binis dumtaxist horis occupet, posse trimesri spatio, hoc es, horis centenis, sy quod excurrit, rigamve spartem philosophiae ita explicare, N auditor non valde negligens dontrinam illam satis intestigat : quum nostrum aliquis tantum d temporis γ dii requirat, ut oratio saltem probabilis scribatur. verumenimuero inter Germanos non defuisse proximo saeculo , qui Latinae linguae studiosi, bonas litteras sartas tueri, & iuuentutis industriam excitare contenderint, ex ipsis istis eruditorum virorum querelis quodammodo patet. Nam quemadmodum, eloquentia Ciceronis tempore obmutescente, exstiterunt, quos non tam dicendi fructus oe gloria, quam sesum studium exemcitatioque delectauit u) : ita humanitatis studiis ex Germania nostra aufugientibus, nonnulli subinde prouenerunt, qui non να-
616쪽
IN GER M. FATIS CAP. VII. Π3' re luero, sed ipsorum studiorum, uti par e
rat, rucunditate usuque adducti, egregi0 popularibus praeire perseuerarunt exemplo ; ut extrusas ab ingratis quibusdam hominibus litteras remoratum irent 3 Sturmii atque
Caselii vestigia potissimum secuti. Et bono quidem fato potius, quam consilio, industriaque hominum, omni fere aetate exsistere, idem hic Caselius persuasum sibi habuit, qui . sapientiam omnibus rebus posthabitis colendam propagandamque sibi putent: eodem fato heroum indole adolescentes exOriri subinde, credidit, qui quum, quae alii tractent, nec ipsi negligant; attamen diui- . nitate ingenii ad altiora & prima illa studia adspirent n. Illorum, qui in melioribus litteris propagandis proximo saeculo elaborarunt, numerus, licet ingens primo videri queat: si quis tamen hunc cum eorum, qui XVI saeculo iisdem litteris operati sunt, n mero comparauerit, exiguus sine dubio ubdebitur: qui infinitus exsistere omnino portuisset, si magnis firmisque subsidiis, quae indefessum maiorum studium comparauerat, recte uti voluissent posteri. Hos idcirco summus Vossius non iniuria inertiae desidiabque condemnauit, ubi verissime scripsit κγ:
. n in orat. funebr. Andr. Mylio scr. C. a. x) praelat, inlibros de Vitiis Sermonis ' ' ε, a.
617쪽
Solum iuuentutem moneo , ne una orationis
parte sis studeat ornatui, ut alia tantrabat sorden atque hoc eo iussis facio, quia si iam se uisculo, s ultra, necdum fatis fit profe-falubribus re praeceptis , exemtis adissicile sit ridere, quid, sine multorum moni tu, deinceps sit sperandum, succedentibin aliis temporibus, sensum non tam ad sermonis
applicent castimoniam, quam inanex argutias, ac mox etiam ad veterem barbarism paratura esse viam videantur. Vsque adeo sord re coepit omnis litteraturae honos. Spem
quidem, quod ad Latinitatis studium pertinet, Ol. Borrichius suo etiamnum tempore fouisse videtur , eamque haud obscuram rquam his verbis exposuit n : stuamquamdiu post Petrarctam barbarum iliud dictionis
abominata cacoether linguis σ calamis perfunctoris doctorum insederit, nobiliores tamen animi ea constantia, s alueritate νώ
que, ingerenti sese Mibligini opposuere, vi magnis nunc passibus ad metam, ad rediuiuum Augusti re Vespasianorum saeculum contendatur. ' Quicquid autem hactenin desideraνivisum est, si natum praesagio locu , temporum succedentium felicitas supplebit. D praelu- fere iam pridem, praeter ingenia alia Haris Fma, duo fulgamissima litterarum humaniorum V do Variis linguae Latinae aetatib. P mca a
618쪽
rum lumina, Caspar Scioppius, oe Ger. Io.
vos sius, quibus immortales gratias debet eria. Dus orbis ob nauatam propagandis litteris Peram, ob vigilatas in omnium emolumentum noctes, ob seruatos ciues Latinos. Vtrum
triginta septem annorum interualli, quod interiectum est inter Borrichii praesagium Sc nostram aetatem, tanta fuerit iam felicitas, ut id, quod desideratum est, suppleuerit, est, quod valde dubito: virum vero p steritas tantae spei latisfactura sit, alii vaticinentur. Ipsius quidem Borrichii, quam conceperat hac in re , exspectationem septem circiter annis post extenuatam iam quodammodo fuisse , vel ex his eius verbis cet) coniicere quis forsitan posset: auo
plures hodie videmus scriptorum Larinorum recentium genio suo obsequi, hoc est, barbariem infelicium temporum castae Latinitati se mixtam seculo obtrudere, adeoque cum Mezentio corpora riua iungere mortuis, hoc illi merito laudatiores nobis aestimandi sunt, qui oculos aduersus inficetum iliud genuι attol-runt pro ririli sordes dimonis e fluo inquia nate scribentium laborant absterrere. Quomodocunque se res habeat, elegantissima Ista Borrichii verba, quibus iniectam
cq Ansector. ad Cogitationes de lingua Lat. pag. I.
619쪽
sibi spem explanavit, eo libentius adscripsi, quo ampliorem Germanis tribuere ea videntur laudem, multo pluris faciendam, quod ab lextero est profecta. GER H. Io. V O S- iSIO a laudem istam nemo inuidebit, spero, quum tanta eius in litteras, Latinam cum primis linguam, exsistant merita, ut a nemine satis laudari posse videatur incomparabilis plane Vir i praeclarum consummatae in isto genere eruditionis, & stupendae industriae exemplar, merito a celeb. Perigonio appellatus b . quo neminem post Aristotelem orandi artem uberius & accuratius tradidisse, censent eruditi. At G A S Ρ. SCIOPPIVM nonnulli laude ista indignum forsitan iudicabunt : quamquam inuidenda magis viri elogia exstare, scio. Cuiusmodi plurimi illud etiam habebunt, quod Octau. Ferrarius
ei impertiuit c) : qui Scioppium virum in
omni litterarum genere eminentissimum, sed in sacrarum interpretatione sine aemulo natum
sem natione sese nuncupauit hoc fecit in oratione, quam an. Is97 Lugduni Batauor. de Felici expedi,tione Bestiri exreeitus ductu D. Mauritii, vicesimo circiter aetatis suae anno, habuit, in cuius fine nomen eius apparet, altero praenomine olnisso: Ger. a us Vossus Hodevergensis.
8 in praefatione Sanctii Mineruae praem. 0 Proluc XII. p. iis, edit. Patav. in
620쪽
tum nuncupauit, qui non urbem modo A tenoris, sed saeculum iEustrarit; cuius incredibile studium atque inauditam animi contentionem vix credere potuerint, qui oculis non usurparint. alibi solum Scioppium irruentem barbariem profligare valuisse, censuid Ferrarius d). Equidem quum in re bona mali auctoris, Seneca dudum ita iudicante, pudere nos non debeat, ac in ingeniorum monimentis non tam considerandum esse videatur, quis scribat, sed quid scribatur: aequi iudices Scioppium ob summa in Romanum sermonem merita debita laude haud priauandum censebunt. quae si patria considerauerit, talis ciuis memoriam minus abomina bitur ; de quo prudentissimi viri iudicarint, non facile alium a multorum annorum memoria tantam rationem intelligentiamque antiquae & urbanae Latinitatis habuisse, &neminem inter omnes, qui linguae tradendae operam profiteantur, inueniri, quem in Latinis studiis Seioppio ' anteponere queam mus e). Dum haec scribo, Campani minus honorificorum de Germanis iudiciorum denuo recordor, solius Scioppii, in Bauariae,
d Prolus. XIlI, p. 126: ubi Ferrarius Scioppii laudes aliquot paginis persequitur. Q illustr. Marq. Gudius in praefat. Scioppii Grammat. philosoph.