장음표시 사용
31쪽
1cta,aut suppurato phlegmone Iure abis
num album dulce: ita enim consulit Ralis. t nos destitutum aliquando quodam me- gr. co, ac persuasum animam efflare, quoniam pleuresi vinum conuenire non putabat,sa tati restituimus. Erat enim aeger annorum, Zγν-
,& suppurato phlegmone, nihil eoru quae
tus erant,ob virtutis imbecillitatem expue- valebat. Cum vero ventriculus valde inis mus est,raro vinum negabis. Plures enim nauimus in morbis pestiferis aegros derelios sola vini potione, cum virtus tantum at-nuata esset,ut infra horam, expirare credentur. Oportet autem medicum esse erudiis m, dc natura prudentem : non enim paucis:rbis tantum arcanum distingui potest. Luod melines praeponunt multisfructibus
cap. V II. EPTIM Vs usus non admittendiis est, . in
γ tam sanis, quam aegris, cum melones tanaam minus culpatos fructus concedunt,aod odore sint non ingrato, sapore autem cundissimo. His autem qualitatibus decer- tur cibi natura: ed autem maXime, qui par im deterior cibus aut potus, suauior autem, telioribus quidem, sed minus suavibus est ferendus.. Cum vero consideras Paruita- In radicis , dc stipitis eximiae magnitudinis
32쪽
r DE METHODO eius habita ratione, & quam proximus ternaest, & quod super eam perpetuo iacet, GC quod ab omni aeris qualitate permutatur, δίquod augmentum eius est velocissimum , confiteri cogeris, melonem, nil aliud esse ,
nuam putridum terrae humorem aliena qualitate coloratum, vitia omnia habentem. noxium ventriculo, iecori, ipleni, intestinis,pulinoni, renibus, vesicae . humores non sol uni putridos,sed venenosos fluxosque facientem. Ad febres acutas pestilentiales, ad apostem a-
Gx Pisistisc His xa, ad dolores, ad difficultates intestinorum musi millo authore quanquam
qρ ' γ ratij fluctus tanto habet ampliores, quanto eius magnitudo, silcci multitudo,paruitasque causae concoquentis omnibus aliis fructibus maiore st. Adde quod nulli potui recte sociatur. Nam cum vino humores pessimos pro dacit, vesicae maxime obest, & iecori, & renibus , & phlegmones gigni cum aqua leui, trates intestinorum, celiacum morbum , difficultates intestinorum, appetitus deiectionem subito operatur. Quod autem Hippocrates cousulit, rectum est, ut parum deterior, non multo deterior cibus sit praeeligendus. Bonitas autem saporis, & odoris mansuetuao, in eodem genere cliuid iudicandam salutarem vim multum proficiunt. At in diuersis gene- ,ribus nequaquam. Siliqua enim exitialis est
33쪽
bus, si Galeno credimus, & sungi, & tube
, boletique, & melongena. Nemo tamen lubri cicorio ptisinaque ordeacea negabit se gratiora. C o N s 1 L I v M ' igitur meum est, ut non ilum dimittatur, sed ab usu humano explo-atur, etiam principum Decretis. Nam quar es est perniciosor qua quotannis multa mila hominum pereuit Mirsimque,qubda m icis haec pernicies consulatur, omissis vuls ficubus eiusdem temporis fructibus longEtinus noxiis. suod cibum *beriorem dant in prandis quam
Dc T A V V s usus explodendus est, cum cibum uberiorem capiendum in pradio, i coma leuiorem consulimus: alij oppositum tum, utrique ita grauiter errantes, ut nul bi amplius. Nam cum post coenam quies Mempus prolixius, & somnus, δc continentis igiditas subsequantur, merito cum hae om-
es causae concoctionem iuueni,cibus in coea copiosior debet esse quam in prandio. auod etiam Galenus in consilio morbi comiti talis sentire videtur, ac alij plurimi celcbres uiliores: Quod si nimio cibo peccare conti Crit, Vel noxio, cum error ille vomitu leuisi me corrigatur quod hora somni fieri ne-iuit conuenit,quod admissus error in copio-
34쪽
sore coena hae de causa grauior fit, qua miti prandio: quia propter quierem & somnumno ita facile, aut vomitu, aut a piloro crudum descendit inferius. Vehementius igitur spiritualia offenduntur . Non igitur recte consita-lunt, qui peccare leuius in coena dicunt. Ob hoc neminem vidi illorum qui assumpto vc
neno,antequam Vomerent, dormierunt,cur
tu fuisse. Tutius igitur in malis cibis, aut val
de nimiis periclitamur in prandio, quam in
MEtrus igitur est in coena plus com dere ubi vel moderate comedendum sit, aut leuiter peccadum, ita ut peccatum illud citra vomitum, aut alui deiectionem possit emcndari. At si peccatum graue futurum sit,ut non possit corrigi citra eiectionem, ut quando niam is copiose implemur, aut prauum omnino succum ingerimus, tune leuius peccamus in prandio, rarosque veneno in prandio sumpto mori contingit ob hanc causam. Non igitur consulendum est in altero duorum, cum diastinguendum sit. Adde ne usum eius, qui longo tempore assueuit,permutare coneris, si cainculpata valetudine vixerit. Multos enim claros viros ea de causa damnum non leue assecutos scio, cum plus detrimenti ex mut tione consuetudinis, quam iuvamenti cx xα-yiuendi more consecuti fuerint. ii suta
35쪽
No N V s usus est non amplectendus,cum consuetudo sit quorundam medicorum 'n omnibus etiam leuissimis dispositionibus
onsulere aegris victum tenuem, & medicanina imperare: ut in grauedinibus, in corri- is,in doloribus membrorum exteriorum, in phimeris spontaneis. Nam talia saepenumeo sunt naturae dimittendam on semper natu- am auxiliis medicinae assuefacere debemus
luoniam pigrior redditur ad deliquia instau-anda:& multo est grauius perlapq nocume-um,quod medicina conciliat,quam morbus tui aufertur. Simile est hoc his qui per foenus lebita persoluunt. In grauis ima enim semperabuntur,dum modica extinguere putat: Hoc si,quod dixit Princeps. Amplius scire debes QP ρ S c. Sufficit in talibus, maxim*vbi virtus for M m is est, moderato Vti regimine, & reliqua na- utar dimittere, dummodo periculum acrio- is morbi non immineat, quod facile a perito
rognoscitur. αVNDE obseruandum puto, omnes moria εν bos ratione certa victus egere, siue sint insana
biles, siue graues sanabiles tamen , siue omnino leuissimi, ne quis forte ex superius dictiqerrorem concipiat. At differt, nam in in sana. bilibus & leuissimis, victus pro sola virtutis rati ne,tanqua si morbus nullus adesset, cou-
36쪽
18 DE METHODO siluendus est, quantitatis ratione habita, in qualitate vero,ut contrarius sit morbo,& cairsae morbum facienti, Jc hic differt a victu exactὶ salubri. At in his, qui graui conflictuntur
morbo,non solum qualitatis ad virtutem habenda est ratio,sed etiam quantitatis,ita ut minor sit cibus,quam a virtute concoqui posiit,. Vt morbo augmentum non ferat. Longe igitur copiosius insanabili mo ibo,quam sanabili detentus paribus virtutibus existentibus tendus erit. ni odornes piscibus praeponunt in ei nifebriente Cap. X. DE c I M v s errandi locus est, cum generaliter carnes febrientibus dant,& pisces
negant,moti aut horitate Rasis in ,3,ad AlmasO.cap.Is. diceris,quod omnes piscessunt durae concoctionis,& longam moram in stomacho trahunt,& sitim faciunt,cum no animaduerterint dictum,primo ad Glaucone cap. Io.& 12, probari pisces in febribus tertianis, &
quartamis eis quod facile concoquantur,pra ferreque eos carnibus in tertianis exquisiris. Rassautium corpoH ano comparauit,& mhgna parte improbatos cuctos damnauit. Per saepe enim medicinali alimento est piscis,& vi plurimum cococtionis leuioris contraria
que qualitatis febri omni:cui si contingat, ut a causa calida, ut saepisii me est, fiat , etia cause
37쪽
febris aduersabitur. Hocque errore quapluriami eo dum insaniunt, ut si quis contra ausus fuerit,pro imperito eum habeant. V T ixi v s igitur erit in febribus sere omnibus piscibus quam carnibus uti. Sint autem pisces ex mari, Gobius, Aurata, Arbor,& si ex
saxatilium generibus a Galeno libro de alimentis recitatis quisquam inueniatur.Ex dulcibus,Lucius,& Persicus,& uniuersialiter, quisquammo si albas & leues carnes habent, subtiles,lati, longique non antiqui salubribus aquis habitantes, Rasis authoritate, praesen
CVI vs causa impudentiam erioris crassi
preterire nolui saxatiles pisces,qui quibusdam generibus diffiniuntur intelligentium pro pisicibus qui inter saxa degunt, qui nulli sunt. Quod si eos qui in aquis saxosis habitat, cre-lunt. Abduani,& Ticinij, potius erunt fixat, es maritimis cum tamen saxatilium numero Iulius ex aquis dulcibus comprehendatur. Quod auxilia implicia, composita commpta habent. cap. XI. rNDECIM Vs abusus est, clim cuiussi-V bet medelae auxilia corrupta habeat. Hicantus est error, ut eius memorari me pigeat. ro cassia lignea, corticem palustris ginistrae: 1ro carpobalsamo,mirti ciusdam semen: pro :edoaria,quae ex oriente vehebatur,incogni-
38쪽
ram ex Germania radice: pro luto Armeno. rubram Appuliae terrai . pro lemnia terra,vulgarem credam: pro doronico, insulam radi-
cem: pro galanga quae artiti simillima est, ut
Serapio docet, aliam acrem radicem: pro calamo aromatico, cuius substantia, quia calamus est, inanis interius spectatur, acoruna: pro acoro consimilem colore, opere autem,
sapore, gustuque contrariam: pro xilobals mo,lignum incognitum. Nam quq ad nos xi-lobalsami quantitas aduehitur hericiniae siluae non sufficeret. Adde quod extinctum est modernioribus referentibus: pro malabatro, folia lauri, aliquando citranguli: pro xiloaloe . radicem oleastri odoribus imbutam: pro se daraca, quod naturale est, gummi iuniperirpto lacca, sandaracam in usu aliquando intelligentes: pro scordion herba,scoro don,quod aleum est agreste nominis similitudine decepti: pro ungue odorato,inutile ostraci corticem εἰ pro cinabari, quod e minera eruitur,
cin aprium quod artificio argenti vivi, & sulphuris constat. similiter pro minio minerali, artificiale: pro osse cordis cerui, cartilagines boum: pro smaragdo, iacintho, phiro carbinculo, granato, orientalibus gemmis, lapides adulterinos, ex Europa, ac borealibus regionibus aduectos: phillitim , pro scolopendro: lichen pro hepatica: pro salutari neruorum praesidio pede corvino,pedem columbinum,
39쪽
quod venenum est:pro hermodactylo omni auxiliorum quae neruis & iuncturis prodesse. possint, praestantissimo, ephemeri radicem non solum inutilem, sed S strenue veneno fam:pro yringo,cui nulla in bubonibus compar medicina inueniri potest , spinosam certe, sed ita dissimilem herbam administraci ut iam cum pro maximis alexipharmacis, maxima venena propinent, nesciam quid sperandum.Ita cum non solum unum pro alio medicamen tum subministrente tiam carent quam pluribus,narcaphto, cancamo, ciphi,amomo, bal samo, ambram habent rarissimam, quae non sit adulterina, diptamum, non illud Diosco lib. ye. ridis sine flore, & semine s nec quo Vtuntur, ille est Vergilij mirrham raram,bugiosum in controuersia, eupatorium adhuc sub iudicecst. Infinita sunt, quae connumerare non est presentis instituti, quoniam quidam nostris temporibus clari habiti viri de his disseruere. TACEO ex sa medicamenta, antiqua, marcida, corrupta, adulterina; deficientia : quaenam oratio tot vitia posset amplecti Z Vtuntur etiam quibusdam herbis non satis cognitis, quales sunt Daneia, Scabiosa, Pimpinella, quas & si omnino damnare nolis, confiteritamen cogeris talium usum diuinado potius, quam medendo fuisse comparatum. TACEO composita medicamenta , quae simplicium non solum peccatis scatere neces
40쪽
se est, sed etiam quibusda peculiaribus deli
quiis,unde quis sanam Theriaca,aut integrum Mitridatu demo strabit unde sapientissimus Venetorum magistratus,toties eius compositionem fieri vetuit, cum perfici posse no existimarer. Cum in clarissima urbiu haec non potuerint fieri,in nostris tamen non sollim ciuitatibus sed oppidis distribuuntur: medicique, quod admiratione magis dignum est,ututur. Melius igitur esset, ut de quocunque simplici, publica inter medicos concordia quid esset qualeque statueretur: deficientibus , succid ne a Galeni,aliaque alia ratione inuenta substituerentur,pondera leges, ac electio adiungeretur.Demum ipse compositio no sine medici consilio fieret publice simplicia exponerentur. Quis sane,rogo,fuit antiquus, qui veΙsmplicium, vel compositorum medicamentorum doctrinam non diligentissime fuerit prosecutus Nostri autem temporis medici Pharmacopolis ignaris, aut avaritiae stimulo delinquentibus derelinquunt. N 5 ne hi solum in famulitio medicorum censentur
auod aquis destiliatis utuntur.
DUODEci Mus abusus huic adiectus est, eadem materia, dissimili tamen ratione,chm aquis destillatis utuntur,in quibus yeu; odor,nec sapor inuenitur, eius rei e quo