장음표시 사용
371쪽
Fab.de An Ira.cons. 43 .num .3. Quaero nunc in ea, quς nupsit Calendis octobris uinea doti data, quanto temporis interuallo mulier curam a .ihibuit quant uir
eius Aperta res est,mensibus undecim a muliere, uno mense a litro curatam uineam. Ergo ratio clara,ut solum duodecima uiro debeatur,clarior in hoc,ut undecim partes mulieri ratione praeteritae curae tribaantur omnimodo. Computationes aliorum,qus secundum speciei mutationen , nunc uiro, nunc mulieri plustribuunt,quo minus pleraeq; mulicri tribuunt quam curauerit,mique agunt co-tra Vlpiani legem,Scrationem: item si minus uiro tribuant, quam unius mensis cura exposcat,in eandem labuntur iniquitatem. At noster imo Duareni calculus re matrimonij,S: curae ratione seruat semper aequam,& eade: merito squissimus. Tertio annus matrimonij, ut patet, in annos du os vindemiae ,& locationis in currit. Fructuu,uel locationis ratio duplex. Altera,ut per se considerentur, secundum quam,de vindemi quae uno mense colligitur, ex cura duodecim mensiam constat,&locatio,quae matrimonij constantis tres menses attingit,suo finitur anno.Μatrimonium,quod quatuor mensibus constitit,non mutat reddituum naturam,sed ei cedit,ut luo qui q. ferantur aiano,exigit prout seruntur, nec aliter facere potest,sed exigit pro tempore, quo constitit. Constitit quatuor mens bus. Exigat, nectae est, seruata reddituum natura.Vinea vindemiam attulit , no ratione subsequentis temporis,quo natrimonium durauit,sed praecedentis, quo curata fuit.Τribuit fructus sub ea qua produxit ratiotae,produxit ratione curae praecedentis, merito tribuit pro uno mense, de ita duodecimam . Iam a lae vindemiae ratio non vltra progreditur, quod succcdit tempus, vel ad locationem pertinet , vel ad curam futurr vindemiae. Praeterita si loqui posset, dicturam video . Vir accipe duodecimam , uxor partes undecim , nihil mihi vobiscum , caetera ad sequentem annum, hic finis vindemiae, de anni. Cogor rem palam tacere, quoniam veram, doctamq; Duarent explicationem, quam solus probat Ant.Guiber. De dotibus,c. 6.nu .a o. video neq; doctis,neque ii doctis, , tae quam perluaderi potuisse. Hunc vero laborem suscepi, ut doctis quietem, indoctis lumen aiseram. Et Fraia c. Connamis, Eguinarius Baro, Iacobus Cui acius,& Iulius Pacius eam damnant, improbatit, varijsque argumentis OpPugnant, quae Pacius simul cogit. s Obij ciunt 1 primb, quod haec diuisio iaciat duos annos, contra morem Iur consultorum,qui unius non plurium annorum fructus diuidulit, i. De diuisione, sup .eod.VIpianu sibi. De duiasi e anni diuortium fatium es . quaratnrex die com est mammony, an die traditi manta fundi, maritus sibι computet tempus. Addit Pacius,id praesertim hoe casti seruanssinn,qraia matrimoniti m nc npluribus annis,sed quatuor mensibus conlitterit. uis obiectio, nec viro docto digna.Tertia portio,quae viro dimittitur,quatuor mensibus respondetii elut tertiae eius anni parti,quo matrimonium conititit .mo anni considerantur ex acci denti,qilia tempus matrimoni; in duos annos incurrit, vindemiae, & locationis , Be fructus, ut percepti, uel percipiendi,'suo quique anno cons dergntur, ut uero confusi intertiam,anno matrimonii cedunt. 6 i Seeundo obiicit, Paetus tertistoeo, quod Papinianus tribuit uiro trie rem, Duarentis duodecimam vindemiae, de locationis quadrantem, quibus tu ctis deest,ni lo magis e ficies trientem Gratis dictum Sc ad eum satis. Proitudiosis amplius, contendimus tertia hanc constare proportione geometrica, schoc nomine tertia esse,quia non debet esse tertia vindemiae,non locationis, non rutriusque, in quo labitur Paetus, sed tertia rationem seruans temporis matrimonii,
372쪽
monii,& curae in fructibus percipiendis adhibitae d.g.non solum,infTertio, t quod Pacius quarto loco prosequitur,expositione eiusdem,qua rao in vindemia, i . in locatione ponit, obucitur quod corrumpitur analogia. Quia
si matrimonium quatuor murisibus constitit, ex. Duareno et .viro tribuuntur, sumptis nempe 6. ut mercedis quarta,&unum, ut vindemiae duodecima, ergo si matrimonium constitit mensibus octo, I . Viro tribuenda forent, seruata ge metrica pro pol tione a quatuor mensibus, ad octo. Et tamen ex Duareno I 4. ex
mercede locationis pro septem mensibus sumenda sunt; nam si pro tribus 6.sumuntur, pro septem mensibus I . sumere necesse est,& unum pro duodecima vindemie, erunt ergo is . non I . & ita corrumpitur analogia. Addit si anno i tegro matrimonium constiterit,pro II. mensibus,1 a.de locatione sumet,unum de vindemia,& portio erit 13. At si quatuor mensum portio sunt septem,ine sum octo deberent esse ΙΑ. mensum duodecim,deberent esse a I. Et id proportio geometrica exigere videtur . Caeterum haec argumentatio noti aliud exhibet, quam deceptionem in geometrica proportione, quae semper sibi respondet, Ec analogiam l eruat. Si recte proportio constituatur, maxime marent sententia confirmatur. Modus est. Primi quatuor menses constat ex uno vindemiae, di tribus locationis, et . viro tribuunt. Pone octo esse menses,sed quomodol eaderatione seruata, videlicet v li 3. locationi Ois,ita unum vindomiae, I .viro trisbuent, quia proportio rccte initur hoc modo. Eadem est proportio quatuor mensium, cum hac qualitate, ut unus ex vindemia sit, tres ex locatione, quae est mensium octo,si duo menses ex vindemia sint,ex locatione sex.Sic vides tres locationis menses in proportione respondere mensibus sex locationis eiusdem, de unum vindemiae mim sem, mensibus vindemiae duobus. Ille addit numerum mensium, &putat in eo solo proportionem consistere, quod sint quatuor, de octo . At intelligere debuit cuius qualitatis 4. sunt, eiusdem &8. fore constitu edos,seruata ratione numeri,dc qualitatis.Si ponamus undecim menses de locatione,exigunt,seruata proportione, tres mcnses, cum duabus tertiis alterius
mens s de vindemia i Sc in hac positione sumentur de locatione 1 1. de vindemia 3 .cum dimidio, deerit iustissima proportio, fe marent calculo per omnia re spondens. Nam cum annus matrimoniJ in duos nempe vindemiae, de locationis annos incurrerit, de vindemia a locatione differat in redditu, non potest idem reddere unus menss de vindemia quod unus de locatione. Quare necesse est menses nos simpliciter numero, sed cum qualitate eorum iu analogiam venire. 8 Quarto t ob ijcitur, quod ille quinto, ut si ponas 1 . esse in vindcmia,& non factam locationem, si quatuor mensibus matrimonium constitit, 3. viro debentur,velut tertia i . de si ponis locationem factam pro i L. solas .habet ex Duarc ni calcia lo,nempe 3 .velut quartam mercedis.1 .velut vindemiae duodecimam. Ergo,ait ille,diuisio praua 8: iniqua. Ego uero dico iniquum assumptum, quod non facta locatione, vir 8.habiturus sit. Asiam enimde vindemia solam duodecimam partem semper habiturum,siue facta, sue non facta locatione. Caeterum pro tribus mensibus portio, vel ex futura vindemia, vel ex locatione accipienda est, hi enim ad praeteritam vindemiam nullo modo pertinent . Et quia cura a viro adhibita suturam vindemiam res picit, ita portio ex ea sumenda est, ex ratione d. f. non s olum.Is verb sne lege, 8c sine ratione non facta Iocatione, temtiam ex praeterita vindemia totam determinat', cum utriusque anni ratio sit habenda . Cuius argumentum, si vim haberet aliquam,concluderet etiam,vbi ob
nimiam sterilitatem nihil in vindemia fuisset, nec ficta locatio esset, virum
373쪽
nihil habiturum, non de praeterita, quia nihil de secto in ea fuit.non de futura quoniam de iure ad mulierem pertineat .Haec iniquitas manifesta esl,de planἡ - excusabilis. auod,& Martuccio obij ciendum eli,qui hoc ipso Pacij argumento
sine ulla confirmatione aduersus Duarenum .utituris, Quinto t hic praeter Pacium obijcit Martuccius absurdum,quod sequitur a e
.leris non animaduersum. Si enim ponas 1 2. in Vindemia, in locatione i . cum integer duorum annorum redditus 3 racis,eueniet si constituamus matrimoniuduodecim mensibus constitisse,uno vindemiae, undecim locationis, ut vir ferae a 3 .nempe ia. quasi undecim mensium portionem, unum, ut vindemiae duodeci mam. Iniquum est, ut duorum annorum mictus ita dividantur, ut pro uno anno mulieri is .iantum tribuantiir,23.viro solutis.Contendit hic unumquemq; maxime iniquitatem agnoscere, postquam maritus ca alterius iactura locupletatur.
Sed neqi ijs,quos amo, aequo animo parcere postum. Cogitet secum, si mulier nuri ipsisset lectis uuis,q i 1. Utimatur, te Cal. Nouebris tradito fundo, post duodecim menses; futuris nempe Calen. Novcbris,lectis similiter vias,quae t .aestimetur. vel fundo ad annum pro Σ .locato, diuertisset; dubitat ne,hoc casu an aliter diffiniri res possit, quam ut mulier i r .vir a 4.integra habeantὸ Quid rogo hic iniquitatis agnoscit In quo vir locupletatur cu aliena iactura, qui integro anno onera Iubiuit,& fructiis eiusdem anni integros,non amplius,accepit; At dicet, hic anni sunt separati,& ex accidenti matrimonium hic in unum,ibi in utrumque annum incurrit. Accidit,ut ex duodecim mensibus, undecim in annum locationis incurrant,qui fuit in redditu uberior. Cur non etiam dicat conductorem iniqu-um,qui plus tribuit,non modo virum,qui plus accipit λ Fingit ubertatem in vindemia, in locatione sterilitatem,ea i 3 .qtiae in opposito casu capiebat mulie vir capit. Hoc illi argumentum aequae proportionis esse debuit, non iniquae. Placuit hactenus obiecta tollere,quae rem ipsam attingunt, cum Eguinario Barone,velut squalitatis geometricae ignaro, nihil mihi agendum censeo ) ut si argumetis,& rationibus haec sententia subuciatur,costet esse firmissima,& nihil obi jci,quod eam in aliquo iniustam esse conuincat. Cum autem eius iustitia pateat,nullum mihi superest negocium,quam ut verbis Papiniani accomodatam esse demonstrem, dico verbis,non nacti, quod Papinianum,cerib sciam, nihil aliud mente concepisse,quam, quod aequius, S iustius esset. Obiucitur itaque, quod I o vltimo loco t expendendum constitui, quod haec sententia sit contra manifesta
II Papiniani verba.Hoc nomine,& his verbis eam Iacobusi Culaeius damnat, verborum in iure nostro potius, quam ipsius artis accuratus, &ductas interpres, utq; in eo excelluit munere, ita plane ubi argumentis,no verbis opus est,uereor, ne ad mediocritatem accedat. Hanc cbiectionem Iti Ihis Pacius validius acuit secundo argumento, quia Papinianus confundit vindemias cum parte mercedis, Duarenus separat,ex vindemiae fructibus solam duodecima sumens. Papinianus ait confundi fructus,no partem duodecimam vindemiar um,ille solam duodecimam .His etiam amicus noster inhaeret, Et quoniam Duarenus duriticm verborum reformidans,notat Papiniani verba illa. ex ea pecunia tertia portio virarelinquatur. quia non dixerit eius pecuniae,nec voluerit esse tertiam totius pecuniae. Pacius occurrit, quod ijs verbis non docet,quid cofundatur , sed quis sit
finis confiasionis.Summa omni u est,ut ex ea pecunia,tertia portio viro relinque
da sit, reliquu mulieri dimittendit.Sed etsi haec interpretatio Duarent esteris durior esset verbis inspectis, an ob id dereInqueda est, ut altu sequamur, q re ipsari sit iniqua poptimos, eruditosq; Iurisconsultos,mentis,ia rei magis, si verboru,
374쪽
non dubito semper habuisse rationem: qui in contrarium agunt calumnsari ius ciuile, Ne verba captare videntur,contra Pauli praeceptum in l. pcn .sup. Ad exhibe. Et ubi intellectus,qui verbis inest,menti repugnat, derelinquςndus est,ut me rati serviamus. Audi Modestinuin i .scire, 9.alii ,infDe excus tui. in pulchra specie, quid respondeat. Ait . verba legis hunc habeant ιntellictum, mens legιslatoris aliud vult. de authoritate Cervi dij Scevolae,Pauli, Sc Vlpiani verbis propter mentem recedendum diffinit.Iusta est marent conditio ri,puma aque aequalitatem seruans; omnis alia intuita, inaequalis . an verba ad rei iustitiam flectenda lunt,vel iustitia verbis cedere cogenda erit Dicet aliquis, haec non tollunt argumentum,quod anxie quaerimus. Respondeo, duritiem non tollunt, sed argnmentum omnino distbluunt, quia probant verbis inniti non oportere,sed menti. Uerum cum Tyronibus planius agam,&plana omnia reddam .
13 Primum t ijs,qui uulgatam lectionem sequuntur, de Pandectis Florentinis c
rent,animaduertendit in est,quod Duarcnus,Cui acius,Pacius,& caeteri concediit hoc capite non legis initium ex Papiniano contineri, sed g. Vlpiani, cum l. Frii-ctus,cohaerentem, in quo Papiniani sententiam refert, pro comperto habens, quod praemis erat,si mulier Cal.Octobris nubat,tradita vinea , Cal. Nouemb. diuertat. virum iure diuisionis duodecimam habiturum,non ultra. Subijcit sententiam Papiniani veluti consonam praemissiis , non veIuti discntientem. Secundo, I dum Papinianus ab Vlpiano relatus ait. Diuortio facto fructus diuidi non ex dis locationιs , sed habita ratione praecedentis temporis, qua mulier ιn matrimonio fuit. aduersus eos dixisse vidctur,qui vindemiam totam viro tribuebant, quod erat iniquum, quia pro quatuor mensibus, fructus quindecim mensium haberet. Quod is alio adducto absurdo confirmat,dicens. Alioquins colicos vindemi I, Altera die riuortium intercedat fructus Intetros retinebit. Sic itaque non modo locationem vult in diuisionem venire, sed citam vindemiae fructus, at quam pamtem locationis viro tribuit quartam. clare id. Clare etiam,quod respectu fructuum habenda est ratio praecedentis temporis, quo mulier in matrimonio mit. At tempus praecedens locationem,quo mulier nupta fuit est unus mensis.Igitur, ut ex tribus mensibus locationis sumo quartam , nonne eadem ratio secit, ut ex uno mense summam duodecimam Certe. Sed dicunt, non hoc dicit Papinianus . Videamus.Ille ait. Itaque pinsine Ianuaris Litertium ι,-quatuor mensibu matrimonium steterit, vindem sae fructus, cst quarta portio mercedis inctantis anni confundi debebunt. Ego,Mi haec snt Papiniani,vel Vlpiani verba,maxime dnbito. Sed cuiusuis snt suavis Vlpianus diceret, te et clarius) dico sesu hunc esse, φquarta portio mercedis instantis anni cos datur,tantu intelligo matrimoniJ, Uinstat pro diuisione, illi omnis,& forte Duarenus intelligui annum locationis,&male.Cofudatur vindemiae fructus;quinam: omnes. Ita Cui acius S alij.Ego tra,eiusde instatis anni, quo matrimoniti itetit.At quis no videt fructus vindemisinstatis anni, quo matrimoniu stetit, esse duodecimaρNo annus vindemiae , non locationis instat,quid in fructib. diffinienduin sit, suggeres,sed annus matrimonij. Ergo non fructus vindemiae omnes, sed fructus vindemiae inllatis anni confundi oportere assirmo;quot vero sint,dixit Ulpianus legis initio, repetendli no erat,videlicet duodecima,dum in ea specie uxori undecim partes dimisit. Sic itaq; illi instantem annum referunt ad quartam portionem solam, No, cum si annus matrimonij,etia ad vindemiae fructus. Pro toto tempore λ Minime.quia neque essent
fructus instantis ann ,& ratio haberetur diuersa a Papiniani praescripto, qui solum pr*cedentis temporis haberi uoluit, quo mulier in matrimonio filii, non
375쪽
vltra.Qui ultra rationem habent, ij, veluti Culaeius contra manifesta Papinianiis verba hoc faciunt.Sed munitur haec expositio Iustiniani verbis in t .vn.f.t sed,&nouissimi, C.De rei uxor.act.Ille ibi. Sed, di nouissmi ann3,in quo matrimoniupro rarta tempor/s pomone utraque parti debere a gnari, commune utriusque actionis est. Certe nouissimi anni,naetio de anno quo matrimonio luitur,non de anno fructuu accipi debetivi rata teporis portio ex eodem anno sumitur,videlicet inspecto non anno fructuum Colligendorum ,sed eo, qui dicitur nouissimus matrimoni), id est ob diuortium factum postremus .Hla Papiniano etiam dicitur annus instans. Quonia ad futuros annos haec diuisio pertinere non possit Super est,u inferiora verba plana faciamus .Exitus enim, & finis conius onis est, in hoc Pacio contra Duarenum sentio , Ut ex ea perarma teratra porti xε viro relinqsuitur. Quod expedit marenus dictum esse ex ea peramia, i no eius pecunis,leue est sque,ac falsum. Quid si dixerit testato nex pecunia mea tertiam Dbι retinquo,veloecumae meae,differentiam esse putatὸAutisa: trecentis, qua penes Titium habeo tertiam tibι relinquo , vel tercentorum ζ Nemo dicet totam pec niam,aut tota tercenta esse relicta,sed tertiam illius pecuniae partem,quod probat tex. insignis in I.defuncta,6. Sempronio,supra,De usus. Sic itaq; in explanadis Papiniani verbis aliquatu defecisse videtur,ut Alciatus,eo iudice . in re defecit. Ego aliter. Verba illa ex ea pecunia. no ad portione mercedis,& fructuu colasam refero,sed ad fructus,& locationem integram. Papinianus docet. Sunt diuidendi fructus inter virum, de uxorem. Quarta mercedis est portio totius mercedis , icita a totius mercedis locatione desumpta.Compertum, id est, Duodecima fructuum unde sumeturpab integris vindemiae frumbus .mae sunt temporum rati nes ex Papiniano, altera a die locationis usque ad diem facti diuortii, sed non Iam inspiciendam diffinit,ne contingat fructus integros vindemiae virum retinere,si solius locationis diuisio fiat;altera ergo est, quae habet rationem temporis a die locationis,praecedentis retrorsum v', ad diem,quo mulier in matrimonio fuit,&sic usque ad matrimonii initium. Vt fit diuisio mercedis ex Iocatione, ita debet fieri diuisio fructuu ex vindemia.Diuisio ex Iocatione pro modo teporis, quo mulier in matrimonio fuit, a die locationis usq; in diem diuortia, & ita usq; in matrimoni 1 finem,diui fio fructuum a die locationis exclusiue, usq; ad initium matrimoni j.Tertia portio,quae viro relinquitur ex ea pecunia desumitur,videlicet ex mercede,&fructibus,quia fructuum,& mercedis diuisio fit.Et pecuniae nomen utrumque significat,i. pecuniae verbum, infra de verb.signi f. quod Ias in his verbis ad aliud tamen adnotas te videtur; idcirco eo Papinianus apposite usus est,
ut uno verbo fructiis vindemiae, & mercedem locationis corIrshenderet. Sed perturbantur omnes,quod reliquum pecuniae duas tertias es Ie contendunt, hoc tamen sine ulla necessitate,de ratione; quia viro ex pecunia duorum annorum,tertia unius anni relinquenda est .Et hoc argumento dixit ex ea pecunia, non eius pecuni p. Non est pecunia eadem cum tertia,ut Duarcnus sorte censuit,nec tertia est tertia pecuniae. Nam haec tertia non habet relationem ad pecuniam, quasi suutotum non vltra contineat,sed tertiae anni parti respondet, qua vir onera matrimoni j pertulit. Si tertia fructuum est pro eius anni tertia, aliae duae tertiae smiles pro duabus eiusdem anni tert ijs constituendae sunt in numero mensium:&qualitate conformes: ut si ponamus nupsisse Cal. Septembris, diuertisse Cal. Maij. & ita in fine Aprilis; hic matrimonium conliat larensibus octo, duobus ex
vindeinia, sex ex locatione; si ponamus Cal Augusti nupsisse, &in finem Iulii sequentis diuertisse, integro eiusdem rationis anno matrimonium stetit, videlia B 1 cet
376쪽
cet tribus mens bus de vindemia,nouem de locatione. Et si ponamus in vinde mia r i. in locatione 24.vir 7.in priori specie pro quatuor mensibus, 4.in secui da pro mensibus octo, α I . in posteriori pro duodecim mensibus habebit,semper eiusdem proportionis aequalitate seruata. Tanti enim viro esse debet tertia mi ctuum pro quatuor mensibus, quanti duae tertiae pro mensibus octo,eiusdem tamen rationis,& qualitatis,idem,& pro mensibus duodecim: alioquin cum Pacio frustra qineris analogiam, si menses dissimiles ad ij cis. Quare tertia portio Ductuum relata ad tertiam anni partem relinquitur ex ea pecunia, non relata ad totam pecuniam,quod haec duorum annorum sit, non unius anni. Et ut tertia deterinitiatur ab anno matrimoni , non a tota pecunia, ita, & duae tertiae ab anno matrimonii, multiplicato mensium numero, & qualitatibus statuendae sunt. In oppositis,cum legat testator tertiam ex mille, tertia determinatur ex mille, velut suo toto. Hic annus matrimonij integer pro toto est , quatuor menses pro eiusdem anni tertia,cui tertia conflata respondet. Sed instas adhuc,cur in ea pecunia ponis integram mercedemλ ratio est obvia, Se superius expressa, quia quarta mercedis,quae confunditur,desumitur per diuisionem ab integra. Non ergo ver ba illa ex ea pecunia,pecuniam confusam exhibent,sed pecuniam totam,unde,&quarta mercedis, & duodecima fructuum ad finem tertiae per confusionem con ficiendae,per diuisonem deducitur. Sic mihi omnia plana reddi posse visa sunt. Si prolixius,quam deceret, quae eruditis abundare videntur, aequo animo cogitatent eruditiendis fuisse necessaria.
uaestiones emergentes, ex calculo posito, comprobato dissi
I 4'Vidsiiuus maturius, aut tardius uno mense legantur , cui nociturum I hoc sit,uiro,an uxori,uum. I.
2 Cursus naturalis,non accideritalis spectand us. 6 Glo. in . scitem si messes, declaratur,o renringitur, 3 Si de initio matrimoniu non consset,qu id iuris. 6 Angeli, Imola,Soccini e- de resententia reiectae, nu. 7. O 8.γ 9. Io PDdiua Authoris,ut annus fructuum spectetur,oe ibi de ratione. iri fundo non locato,sententia i apiniani obtineat,communis error in negan
ia Quid in atris irriguis,qui singulissex mensibus fructum ferunt, vel in Dis is cadui qua ad quinquenium ferunt.. V Driori retenta computatione exitus qusmonum hic tradi tarum facilior futurus est. Quaeritur primo i si Calendis Octobris mulier nupserit,&in a septembris anno sequenti lectis iam vuls,quia praena tura vindemia fuerit,a viro diuerterit; an vir utramq; vindemiam integram retinebit, vel aliquid v xori dimittet. Iac. de Are. Alber. astr. Ale. ad fauore mariti sentiui,& Ias. inclinat, licet iniquitate praemoneat,st vi qui uno duntaxat anno Ouera sustinuit,duoru
377쪽
fi. & recedunt a superiori sententia etiam Moderni Perusini,ut Soccinus retulit. Iniquitas patens est,tum contra Papiniani verba,& mentem. Retento igitur iusto calaulo vir de prima vindemia duodecimam retinet, non amplius: de secunda,quae undecim mensibus matura,lectaq; proponitur,scribunt Perii sinicursim , t naturalem annorum no accidet talem,in mimium diuisione seruandum,are.l qui habet,in fide tueret. l. si quis posthumos, ins delib posth. l. fistillas,si menta,cum glo.in veris inmaoderat Lap.de contris.empl. quo inspecto vir de secunda vindemia undecim partes,mulier duodecimam habitura eritSi an ex accidenti computemus,erit integra viri ut integra foret, si perfuturum mensem Octobris durasset matrimonium, &lectis Vuis diuere et, nam stetisset matrimonium tredecim mensibus p primo mense duodecima,pro duodecim sequeritatibus integram vindemiam vir habiturus esici. Iuuat priorem sententiam s. donationes,ins hac Libi. Si traxissem fractus canantur ad reddi m 8ceo suetum respicitur, non ad accidentalem. Et ego hanc iustiorem puto, ne vir serat fructus duodecim mensis maturos in undecim, & ne contingis dari mensem sne redditu,& eum ex bona fide contractus dotis interpretationem recipiat . . f. sed, ut plenius,C.De rei uxor.in. quod est beneficia naturae in praematura indemia,utriusq; debet esse commune, wn in unius damnum,& lacrum alterius comparatum existimari,ne eam ab altero contingat accusarisonita I Maximum vitium.C. de lib prete.
3 Quaerituri secundo , quia si diuerterit Calendis Novembris nondum lact,
vindemia,quod tardius uuae maturae eo anno seerunt: Comunis error ad id perducit, ut Iac.de Are. 3e Alber.asseram virum de secunda vindemia nihil habitu rur& hanc sterilitatem So .nu .s .cum prioris quaestionis ubertate compensari posse considerata .epugnant Castr.3e Alax.expendentes glossam in s. item si messes, in ver.sequantur.Sed quid ulterius moror λ Aequitas patitur, ut hic vir de prio ri vindemia duodecimam ferat, quod iam constat esse perpetuum, & sequentis computationis iustitiam silppeditare, posterioremverb vindemiam integram habet,quasi suo naturali tepore facta reprssentetur. Conuenit pro tredecim mεsibus serre fructus. Pro primo duodecimam damus, pro duodecim integros uniuus anni mictus,in decimo tamen, & tertio mense collectos. Nulla mulieri sit iniuria,cui prioris vindemiae uudecim partes dimittuntur,& quamuis in pririo diuortu mense nihil habeat vindemiae tardius maturae, futuro octobris mense i
tegram uindemiam pro duodecim mensibus consequetur omnimodo. Itale teritas naturae, uel mora ad regulam eiusdem naturae reducuntur.
4 Quaero tertio i cum f.in d. s.Item si messes entio lacta sit,an eius placitum probari oporteatλPonit mulierem locasse stadu praecepta pensione, Imstea ni psisse,finitur anno matrimoniu,non het ui quid a conductore exigat, s ante nuptias primi anni mercede mulieri soluisset.An omni fructii carebit, & gratis eo anno onera matrimonii pertulisse dicetur Hugolinus,Arro, Accursius, dicite euacceptum de mercede sequentis anni,s, sibi pro prima debetur; cosentiunt Bar. Castr.Aret.Alex Soce.qui hanc sententia commune dieit,Iacnu Quocapite sentiunt vim eludendum,& spe fructuu frustrandum non esse iusti admodu,uno casti excepto,si mulier nubens nunclauerit uiro locatione,& pereepta iam penasone,& uir certior fictus nulla cautione super hoc interposuisset,qui nid tumhi,tu Baldus uelint,ut potuit sine dote ducere, .ult.C.De dot.prom. & dote tam dius soluta;nec videtur damnu sentire,cum sua culpa sentiat.Facit i.pen. mp. de
378쪽
Pact.dot.ubi valet pactum,ut extremi anni fructus nondum perceptris solitam ad mulierem pertineant,ita,& de primo anno pacisci licuit.Si quis dicat,no adesse pactum dico tacite id actum videri,&perinde valere,i. a.sup.de Pact.l. 2.de in diem add.l .cum quid,s cer.pet. Quo vero capite sentiunt de secundi anni mercede fructus sumendos,etiam animadiiersione dignum censeo. Nam Bald hic in ii.
mulierem de mercede praemature accepta,quod viro debetur,refiindere oportere ait. Aretinus proponit hoc recipiendum, si mulierem in fraudem matri ino-nij contrahendi id secisse constet,& quamuis fraus non praesiimatur,sed probanda sit,i dolum.C.de dolo,eo ipso probari videtur,quo viro locationem,& praeceptam solutionem minime denunciat,quia,ut hic Imola numero sexto,prudenter
occurrit, nemo diuinari cogitur , t. si putator, supra Ad legem Aquiliam, &tunc ne commodum fraudis sentiat, continub, quod viro debetur, de suo re . iundere debet. At si ponamus utrinque bonam fidem adesse,& Iocationem --Jiere ignorante ab eius procuratore factam 9 hic ego, cum vir tractet de damno,put' meliorem adhuc fouere causam,l. Iuris ignorantia, sup. de iur. & sin. ignor l.Proculus, infide dam. inscum similibus ,&nullam video causam, quaxe Baldi sententia non admittatur,& maximo cum viri incon modo, qui in aleda uxore de suo erogauit sequentis anni merces expectanda sit is forte obuia sit,& solutioni parata,quia initio anni cuiuslibet praemature solueretur , quo casuco nunis sententia sine ullius iniuria recipi poterit. Quae Soccinus deducit exc si propter,de rescript .in 6.ad huius negotij iustitiam minime pertincnt,in qua vir ex causa onerosa fructus postulat,&pro ratione onerum,&matrimonij tempore consequi debet,ut Papinianus est author. 3 Quarto qusro,t quid si non constet de initio matrimonij,documentis amissis, vel absconditis,testibus mortuis,cum hac de re, vel discordes, vel immemores obliuione,vel malitia,coniuges esse proponamusὸDubitant nostri vehementer.
g.cui Rom.adbaeret,infins quod in anno,num. a. constituit initium anatiuiuitat vel conςeptione Seritatoris,& ita hoc ad commune reuocat. Imola, etiam,& Alex siquod agens teneatur probare. Nij in ambiguo pro dotibus. i. Pro muliere iudicandin quod tentat Soccinus,vel si displiceat,quod fructus diutis dantur per medium .Prior i sententia ex eo reijci debet, quod ab una anni ratione ad aliam diuertat.Diuidendi ratio tota sumitur a fructuu perceptione, &onexum perlatione,haec vero non ita.Sed habet inconueniens,quia si in ipso anni initio ponamus diuortium fieri,& ita Cal.primis Ianuari j,vir,qui omnes impensas inserendo serie,nihil fructuum est habiturus.Respondes idem plane futurum, si iisdem Calen .anno praeterito fuisset contractum matrimonium,fateor, sed quod ψ casu certo aequum est,in casu dubio est iniquum, ut clarius infra patebit; est itaque cadiis dis iendus,ut dubius.Sequens i Imolae,& aliorum sententia etiam
recipi non Podest,nam,& si agens teneatur probare,l.matrem, ubi Bald. & Cast. C.de probat. eum actum p.De neg.gest.vbi de eo agitur,qui nititurtempore, est tamen iniquum,ut aduertus virum mulier hoc iure utatur,qui diuortio facto possulebat,&statim ad restitutionem conmilitur accepta cautione pro fructi- S LI.interdum,videretur enim ei postessio auferri, ut desectu probationum smicuba cita pretesione potiusfigerat eosuledu,arg.l.si ars, s .de cod. indeb.Vr
ergo comodii mrissionis mollis esse repraesentuu . Secudis,si fructib. omnib.pedetib diuortisifiat, ii viro dabimus,qd vrabsurdu;visi forte Cal.Iunij mulier 8 diuertat,omnes fructus fit habitura. Τertia Soccini t sententia, quod in dubio
pro muliere respondendumsi mihi persuaderi nequit.Primu quia decet utrinqseste
379쪽
esse priuilegium l.vh.6.r C. de rei uxor. in. secundo, si quis si exeetas
priuilegii ferendus,viro magis fauendum,nam pro oneribus matrimonIJ perlatis cauΓm agit in quibus finis dotis versatur,qui excellentior est omni re,& do es favemus propter matrimonium, & eius onera, multo magis matrimonio, Moneribus ipsis fauendum fore constat,l.4.sup.de paci. dot. l. dotis frisus l. Si as oui suo de tu. dot. Aut ergo mulier non utetur priuilegio aduersus vinim, quia
vari priuilegio polleat,lassiduis,C.qui pol.in pign.aut succumbe, quia 'd aure potius existimetur.Τum tertio haec sententia non dicit, quomodo mictus di Midendisnt.Dicamus in hac di one magis mulierI fauendum 3 si dicamus in to eo,hoc est negare diuisionem contra Papiniani mentem, si quaeramus in quanto , non id praescribit. ' ' a. e acta est Quarta sententia,t quod fiat semper diuisio per medium, arg.l. Sed si lege, s. adeo,sup.De petit.haeres.l.Titius,in Lad Trebel.confirmari potest ex ijs, quae iste scripsi in LNon puto,De Iv.fisci par.3 .c. .nu. I 4.& seq. ubi id ratione incerti tudinis admitti posse demonstraui.Sed in hac specie admittenda non est. Nam si proponas CA Ianuarij factum diuortium, cur aequalem fructuum partem viro dimittimus,si mulieri longe maiorem in curandis fructibus laborem obeundi esse videmus p vel si Cal.Iunii diuertat,cur aequalem mulieri dabimus, si longio-x o ri interitatio curam hanc virum pr2stitisse cognoscimus λ Nqua 1 igitur mihi,&ut opinor,aequissima sententia suggeritur,ut anni finem,&initium petaurus a tructibus .Quare si messis,& vindemia in fundo sint Calendis Nouebris initium po no,un finis patet . in priori ,& posteriori ratio sumi potest hoc modo. Α priori ex s. De quibus,sup.de legibus.Ait Iulianias .De ore se umscriptis DPbus non utimur id euHodιra oportet, quod morabus,s'c-μeludne andarum estior si qua in re hoc defeceri tune quod proximum, ct consequens ei eR. At in hac diuisiqne post onera matrimonij proximum est spectari,quanto tempore curantur hi fructus,s.Non solum, vera m & hic nfeod.quimino matrimonium flectitur ad annum fructuum,g.ob donationes,infeod. vi Insan sexta quaestione noto. Incerti de matrimonio sumus, sequamur rationem curae ,quae ei proxima ab UL plano existimatur .A posteriori,quia cum in ambiguo,V semur, pro modoc rae,& laboris diuidentes efficimus,ut pro rata temporis eum commoda sequan-- tur,quem sequi tur incommoda uig.laecundum naturam. De reg.tur Exitus aequitatem ostedit .Fac diuertere mulierem in fine Ianuaru vir quartam panem, reliquas mulier habebit,nimirum pro tribus mensibus vir, pro nouem multor in iis gignendis curam adhibent,tu,&-tempore viro fructus damm, non solum
curalte fructus sed onera matrimonij eum sustinuisse certi sin .si diuertat mulier Calen.Nouembris,nihil in diuisonem veniet,fruinis anni preteriti vir habebit omneS, quia curauit toto tepore,simulq; onera matrimonij pertulit, mulieo sequentis anni fructiis integros habebit,nam,& eoto tempore cur-ὰMae is mdubia,& istius,& aequius dici videntur.Papinianus annum Iocationis, annum vindemiae,annum matrimonij considerat,annus anathritate currens, nihη ad eum . Planum ergo est,ubi non constat de matrimonii amao,ab anno fructuum, vcl locationis rationem esse stimendim,sed location m ex anno fructuum semper aestimandam;vt infra in s. ex contrario. Haec plane sententia est ad mentem Andreae
in cap. I .f.hisconsequenter,in fi. Hic fi.lexxuius distinctio inter messem, 3b, iudemiam respectu iniiij probanda est, cum fundus alterem fructum aget .mon Vtrum qu tunc enim omnium tructuum pereeptis adluatium cori8ituedum spectanda est,quia,non ut duo fundi,tes ut unus datus in dotem fuerit. Qilare si lo-B 4 castit
380쪽
, casset Calen. Μartiis, non eo minus a Cal. Nouembris anni initiunt eoinime dumeth.
ii Qi,into quaero i in hac Papiniani specie si landus non filisset lectis uuis Ioe
tus,& in fine Ianuari=diuortium factum esset,qnomodo diuisio facienda λ Bariolus numa .viruin de fructibus sequentis anni nihil habiturum censet, sed solam tereiam ex praeterita vindemia,Accuta j intellectum sequens. Amplius,quod si Iocatio esset facta non ad pecuniam sed ad quantitatem fructuumtuta pro amphoxis vini centum soluendis de futura vindemia, quod nihil veniret in eontributionem,quoniam obli is esset conditionalis I. i cinfra de cond.& demonstr. & aliqui sequuntur. Sed quibusargumentis constat Aecurri intellectum esse talsum, iis constat,quae ab illo deducuntur ut vera,similiter salsa esse debere. Tum not. Ang.niun. a. contra f.Item si messes,inf.Tu tertimui Corasus,& alij anima uertunt,mesoris conditionis vir esset locando fiuidum,quam si propria vigilat tia custodiret mare constituendum est eodem modo virum habiturum duode cimam partem vindemiae praeteritae,& quartam futurae,& ita utramque integram venirem contributionem,non in confusonem, de verba illa ex ea cania, ad utramque integram referri,qui & duodecima unius,& quarta alterius deducuntur per diuisionem a suo toto. Oblipatio conditionalis nihil ad rem, nisi quat nus de fructibus erit in fundo nascitnris, x obsterilitatem non naseerentur .. Sed ubi suo tempore nati sunt,& pereepti coditribratntur,& dividuntur, & int rim cauetur,vel ad formam 6.interdum,inniae Luel ad formam lai filio , fiat viein quinquennium,infeod.ita,ut semper pro rata temporis divisio fiat, quae no fiereis Barioli absurda iusta esse concederemus . Quare,velex hoc uno Duarena calculus mirifice confirmatur,quod ab aliorum caueat absurdis, nunquan d iula deducat.
I x Sext. quaero,' quid si suadus bis in anno fructum ferat, ut Mesritin agris i
riguis, qui singulis semestribus ferunt,uel tardius, quam in anno, puta in qui quennio,vt in sylvis caeduis Regula ponitur infla f.ob donationes ,ut tempus , quo fructum assere, pro anno computemus veluti sex meriles in priori specie, sexaginta in posteriori pro anno computabimus si matrimonium quatuor me fibus steterit,in priori specie quatuor ex sex partibus n posteris,ndecima quintam partem serat,quod ehis f. memor docet Ioseph.LudAeetia erus sarum. a ,si proponas sendum plenum fructibus datum,matrimonium quatuor menfibus stetisse,&primo mense minus pereeptos, riorum sex missum sexta par tem,posteriorum dimidiam vir habiturus in ex Papiniani sententia; ae ita matrimonium flectitur ad annum fiuctuum pro rust ratione ineunda.