Alexandri Turamini patricij Senensis i.c. praeclarissimi, et in nobilissimis academijs senarum, ... Omnes iuris interpretationes habitae, dum in humanis agebat, in titulos digestorum, de legibus, de legatis, de acquirenda possessione, & de iure fisci

발행: 1606년

분량: 617페이지

출처: archive.org

분류:

411쪽

Papin.quam ego in cotributionem uoco, at unciam marent,& -m suppleam,& nisi fallor rectius,fiue I. C.responsa sue rationes attendimus. Etenim non videtur negari posse, quin licet mulier ante matrimonium fructus caeperat cum

viro fundum in dotem dederit Augnsii, Septembris, & octobris mtaum etiam illi ratam fructuum, quae illos menses contin i, simul cesserit. Sunt namque hi tres menses eiusdem anni quo stetit matrimonium, & quo fructus uxor percepit: & aequissimum eis, ut sicut vir integra onera matrimonii his tribus mensibus substinet, ita & fi uctus integros percipiat.

Se I haec opinio conuenit his, quae receptius traduntur ur 6 g. Prem. rpost Accur. concludunt multi ex tribus aures unum dari viro , hoc est tertiam partem, Mita mecum sentiunt, dum anna praeteriti integros fructus uiro tribuunt, de uncias integras, δι aequale non autem diminutas, ut tu iacis, qui v ciam anni praeteriti ex vindemia coastituis, 3c alias tres ex mercede, Sc ita inaequales, cum in locatione &messiis contineatur. Hoc enim conuenit illi positioni, ut pro qua parte stetit matrimonium pro ea fructus uiro quaerantur, non diminuti, ut tu, sed integri ut ego, ne I. C. certa Post io plerumque contrahentes decipiatia

Sed Ze hoc in s. Papin. apertissime probatur, inquit ibi Papis. Ex die matrimonij fructus diuidi non locationis, sed habita ratione praece ntis temporis quo matrimonium stetiri ideo autem habetur ratio huius temporis, quia noest aequum, ut tota vindemia retineatura uiro, &s percepta sit tempore matrimonij,8e quarta etiam mercedis. Sata Papin.traetiit ibi de diuisione fructuum, di applicat tantum eos viro, quos constante matrimonio pereepit pro rata tamen temporis. Aisru, collecta est vindemia mense O bris, quae est anni praecedentis, applicetur duodecima. Replico ipse diuisionem hanc videri indignam Papiniani, qua per te si messis anni praeteriti fuisset sine fructu, uir nihil habuisset, Se quia est etiam inaequalis, cum aliorum tritim mensium uir in tegram fructuum portionem retineat, in qua femessis est, quod est etiam ex mente nostrorum quidum iniquum putant virum non consequi fructus integros, ultimum mensem aggregant alijs tribus,nec considerant quod sit ultimus anni praeteriti, sed ac si omnes eiusdem anni essent, cuique eamdem seu tuum portionem attribuunt, quod Alciat in Parad. & Soeein. ac Iac de alij ind. f. Papila. faciunt. Praeterea Papinianus vult haberi rationem temImris, ut pro rata fructus uiro integri applicencirri non dicit habendam, Se fructuum cuius cumque mensis, quasi si nulIi sint, vel exigui nihil, aut parum detur, si magni multum, quia signiscare vult constantem esse hanc pofitionem, ut pro modo temporis fructus integri pro rata distribuantur, etiamsi uno mense plus, alio minus perceptum se, quae res impulit Papinian. ad confusonem. Confimmat hoc, dum tertium ex quarea mercedis, & fructibus vindemiae constituit. Namque dubium esse non potest, quin cum mensibus quatuor steterit matrimonium, & ideo tertiam viro deserat, illa respondere debeat fructibus omniabus totiuvanni praeterisi, & instantis, alioqui non tertia dicendum erat, quae omnes uncias aequales habet, sed quarta, & duodeeima vindemiae quae duod cima non implet tertiam, nisi omnes mictus e tineat, ita ut numquam possit dici virum habere tertiam fructuum anni, si sequamur tuam interpretationem, quia ratio distributionis inaeqnaliter simitur, dum anni praecedentis vindemia tantum inllantis omnes fructus computantur. Tertia ergo confici ur non

ex quarta mercedis, 3e duodecima, quod fieri non potest , ex quarta, 8c ea D omnibus

412쪽

omnibus vindemiae fructibus, prout omnes confundit Papinian. non solues

duodecimam, ut sit vere tertia omnium fructuum quatuor mensum, & respondeat omnibus anni piaeteriti fructibus . Hoc ipsum comprobatur inverfic. econtrario qui cum sit facilis, Doctor. eum obscurant: Siquidcm hoc conci dunt, vel Papinianus, vel Ulpianus, ut sicut vir couectam vindemia in non retinet totam, sed tantum pro modo temporis, ita quoque uxor, qitae collecta vi demia statim nupsit,*iundum viro tradidit, non retineat totam vindemiam, quia fructus totius temporis, quo stetit matrimonium, viro debentur. Et

ideo si Calend. Octobris vindemiam fecit, si hoc mense mali imo trium pro pam te steterit, & vindemiae vir, & aliorum fructuum portione habebit anni praeteriti, ut recte dictum sit pro modo temporis omnium mensium, quo dota e prindium fuit . Et nisi ita constituamus, magna emergit iniquitas. Etenim si duo decima vindemiae non aequat portionem fructilum anni praeteriti, mulier habitura eli undecim uncias vindemiae quae additae alijs fructibus possitnt superare portionem undecim mensium ei debitam. Et quis credat Papinian. vel-lla, ut vir ex fructibus ab eo perceptis non retineat ratam sui mensis integram, sed amplius reddat uxori, quam habita ratione fructuum uti iusque anni habere deberet Est hoc profecto contra dict. f. interdum. Comprobatur haec declaratio, quia sicut si vir Iocasset filia dum ante collectam vindemiam uti-

que integram tertiam pontionis retineret, si mensum ultimum, ut anni praeteriti mensem consideras, nec ullus diffitcbitur ; de sic omnium fructuum haberetur ratio, ita quoque idem est dicendum si uir non locet, ut quatuor unciae fructuum sint eiusdcm naturae: alioqni satius esset viro non computare vindemiam, S eam uxori relinquere, & exrnercede sola, quae omnςs fructus -- plectitur, retinere . Habet certe secundum tuam inter pretationcm vir unum

mensem sine integris fructibus, & tres cum integris, quod mihi absurdi uri videtur. Et secundum hanc interpretationem optimc dicitur e contrario,hoc est: Sicut si vir collegit vindemiam fit diuisio fructuum pro modo temporis, ita & econtrario idem erit si uxor. Et ex his facile tolluntur, quae ob ij cis. Nam l.si ante, Procedit quando matrimonium intcgro saltem anno stetit, Se inius anni fructuum fit distributio. Tunc enim nisi fructus ab uxore percepti dotis essent, vir eos lucraretur, cum onera matrimonij non substinuisset, R certe Paul. in dicta l. s ante, agit de anno integro, quem computat ex die matrimo-n ij, & sundi traditi. Idem subijcit, in caeteris annis se luatur, donec diuortium fiat. Imo vero cum Paulus dicat ex die matrimonij annum incipere, &fructus diuidi, hoc aperte indicat siue fructus ab uxore sint percepti, siue minus diuidi fructus pro modo mensium anni illius, qlio stetit matrimonium,qui cum partim constare possit ex mensibus anni praeteriti, partim inflantis. pqu lis fiet secundum utrumque annum vis tributio, &quod videtur auserri una, ut dicitur, manu uxori,altera redditur,silia tanto plus habebit ex fructibus anni alacrius: hut enim gnalogia seruati de t, ac si cimnes sint fructus anni instantis,ni illa retrorsus facta relatione, &tunc duodecima male ingerituri aut vero volumus retro respicere, & intcgri fructus sumendi sunt, ut viritisque anni

aequa sit proportio, alioqui pleriimque falsa esset regula I. C. qui non alia r tionς anili initium ducit a diu traditi sun di, quam ut fructuum eius anni fiat xqualis disi ibutio pro modo temporis inter virum, & uxorem, siue divomitum fiat iam finito anno, siue non, & siue fructus annorum duorum incidantia tempus matrimonu,siue unius tantum. Quod ergo ait Paulus dotis fieri sti .

413쪽

a vim ante nuptias perceptos, certum est, quia non dum coepit annus In trimonij. Verum illi tantum percepti inecllistuntur, qui illos nunses pro lata contingunt,uou etiam omne, , quia, ut dixi, licet messis mense Iulio percipi tur,non dicitur tota nuc percipi,ubi de diuisione fructuum inter aliquos facienda agitur,scd pro rata unius mess. Quare fructus percepti ante matrimonium erant dotis pro rata mensium, quibus matrimonium non stetit, viri pro rata eorum, quibus itetit. Alioqui vir qui onera matrimonij si istinet rure 4 o Dat daretur,& uxor dotem augeret cum eius iniuria. Quare aut fructus armi praeat siti mam quam sunt ponendi in diuisione, iat integre poncndi & versapparet. idem cpnfirmat, nisi enim illum inici ligamus,ut iam dixi,oppugnat Papin .si apuparet non debere in contributioncm , mire fructus ab uxore perceptos ante matrimoniuna,nec c contrario percepti post per virum vcnirent, Sc tota vindemia anni praeteriti non duodecima et siri. Caeterum quia undecim mensibus posscd xor fundum vir uno, undecim unciae vindemiae uxori tribuuntur, huic unata rin quasi naturaliter illam vindemiae decimam percepisse intelligatur etsi re ipsa vir percepaerie. Aut ergo talia est tua, &Duar.duodecimae distributio, aut mea sententia vera,quod si tu duodecimam non sumis quasi ex anno prsterito, nec ego messem ingeram. Vale. D. Mutine die Ii. Februarij. Isos.

ALEXANDRO I VRAMINO.

Ditionem eorum, quae ad te misi ad 6. Papin. l. fructus, sol .matrii μbenti animo tibi mi Turamine concesserim,modo raptim dictata recoquerentur,nisi me alia causaret incret, quam tibi coram potius , quam literis explicare decreueram, i dum inuicem de tracre amico dissereremus verum Papiniani sensum in lucem educe re conniteremur . Fateor enim &ueteres , & recentes locum hunc ita obscvrasse,ut fortasse nullus alius obscurior videri possit. Dissicilem esse hunc g. testantur omnes, de Gosse. antiquus interpres dicterium hoc suo tempo re inualuisse testatur , ut qui l. diuortio, intelligeret, totum quoque in relatum

intelligeret. .

Dicam itaque nunc candide diuisionem riiam, & marent mihi no probari ut valde iniquam, & rc sponsis I. C. repugnantem;&si hactenus contra disputaui, dum anni praeteriti fructus ab uxore ante matrimoniu perceptos tofundebam cum fructibus anni instantis,uidebar mihi tuam auctoritatem sequi. qui ex vindemia undecim uncias uxori defers propter curam praecedentis anni,quasi non perceptioni facti, sed curationi portio attribuenda siti aduerteba iniquius esserui percepti fructus a viro daresur uxori, quae illos non percepit nec modi mensum, quo stetit matrimonium ratio haberetur, quam ut dum uxor fiuadum tradit

414쪽

38 APPEN DIX

eredit non videretur etiam ius eurationis in virum transferre, quae etsi a reietionibus aliis in speciem validis cofirmarentur nihilominus mihi non satis placebant,expectabamque ut certam diuersitatis rationem inter unum,&alterum

calam redderes,ut diligentius disquirerem, an quae ipse de hoc loco sentiebam

conuellerentur. Caeterum cum nunc videam ex lueris tuis, de noua editione te .cogitare,oν precia me factum duxi, si animi mei sensus tibi ingenue aperire. Non placee mihi nec Duarent, nec tua interpreratio, tu quia,ut mea ferte opinio duersatur I.C.re nsis,ut dixi,tum quia analogiam illam,cui maxime studes,corrumpit . Siquidem constantissimum est eos solos fructus diuidi inter viarum,de uxorem,qur anno diuortii percepti sunt, ita ut pro modo mensum, quiabus matrimonium stetit viro dentur,ut hoc, s.&lale diuisione,& l .si ante, stip. Etenim eum ex die traditi fundi initium ducat acinus, & fere semper matrim nia eo trahantur aliis mesibus qliam Nouembri ex quo noui huctus incipiunt incidere plerumque michias duorum annorum in menses matrimonisecesse est, neque eanimi aliquis I. C. habet huius rei rationem, quial et duuim annorum ruit fiuctus, diuiduntur ac si unius essent,nec unquam annorum fit confusio. Tantum Paulus in d.l.si ante ex die traditi fundi annum incipere, & ad eundem diem sequentis anni deduci, ut hinc appareat omnes fructus, qui hoc anno percipiuntur inter virum,Sc uxorem aequaliter diuidendos. Quare cum nos undecim uncias vindemiae datis uxori propter curam anni praecedentis non est hoc diuidere fructus tantum anni matrimonii, sed & alterius, quod numquam admiserim, quia si h sc curatio attenderetur maiorem ferret saepe partem uxor, nis tempore agriculationis opus exerceri potui quam vir non prohibet cura quin fiat aequalrs diuisio, tantum prohibet,ne quod a viro percipitur,totum viro cedat.Nam quatenus stat matrimonium eatenus, & virum curasse lex intelligit, ut 6. non Ium ins &sicut ibi Ianae,&foetuum facta esset diuisio si matrimonium constitisset aliquot mensibus, ita & hic vindemiae quia a s do argute

I. C. ad gregem. Secutido Papinianus propre oriam auctoritatem, qui totam vindemia viro dabant quasi percepta ante annum locationis tertiam tantum ei tribuit ex quarta mercedis ,&vindemiae fructibus conflatam, ut diuisio respondeat mens bus, ac si dixisset non tota undecima, sed pro modo mensum tertia ex ea, & quarta mercedis viro danda est . alias viro duodecimam vindemiae,& quartam mercedis absque dubio tradidisset,quod vero totam vindemiam, & quartam miscet, ut tertiam conficiat satis significatse modum diuisionis certuus definire uoluisse,& qui esset invariabilis, ut uere qst . Tertio cum si una dat uxor uua non dum lacta transfert vindemia in annumatrimonii, ut october Murus matrimonii esse incipit,quod adeo uera est,ut illi de quibus Pamtot viro deferretaeum ex dielocationis ditissione ficiebant, quasi fructus ante eum diem omnes ad vim pertinerent, quod tamen ille improbat,ia teri iam ex um ni aequarta mercedis commit, quod 'indemia sit -- manatriinonii,& ut talis diuidida, qa hic annus diuisonis incipit, ut mox dica. ccum ita sint sese exerit iniquitas caleaei areni, qui undecim uncias vindemae tribuis uxori, quasi praeterito anno pereeptas,q-d non est ullo modo recipiendum cum fructuu perceptorum a viro, & percipiendorum ab ux re pro modo mensum fiati Aer ipses diuifio, nec unquam in altu annu transs rantur. Si voci mense stetisset matrimonium utique vir unciam unam vindemiae percipe , uxor indecim, at quia stetit quatuor mensibus, eamdem tantum

415쪽

AD L DIVORTIO SO L. MATR. so

ille unciam retinebit,uxor undecim id profectb absurdum. Dum annum ex die traditi fiindi ducunt I. C. fructus omnes eiusdem naturae fiu iunt ut a uiro pe caepti pro modo mensium ad eum spectent, reliqui ad uxorem, alioqui omnis ratio diuisonis conturbabitur quia ut dixi confunduntur anni saepissime. Certe si nostri veram diuisionis rationem excogitare sciuissent, nullus de hac re contenderet. Sane veteres omnes, & recen res plerim hos fructus ut unius anni diuidunt licet infeliciter. Ego omnium postremus quomodo Papin. interpretandum putem dicam, Senisi me animus fallit, indicabo nihil apertius constitui potuisse ut analogia seruaretur ut anathomesim Excellentissinus Papin. optime Iuris prudentiae coniunxerit,& ita facile ut iudicio meo nihil facilius.Ad eum aggrediamur. Caia fundum Octobri mense tradidit in dotem Seio ante lectam uuam, que ille locauit mense Nouembri. Factum est diuortium fine Ianuari),ita ut locatio tribus tantum mensibus matrimonium contigerit, fructus vindemiae quatuor. Quaeritur quomodo fiat diuisio fructuum & mercedis: Et quia tractatur in hae specie de anno matrimonij, & de anno locationis, declarandum erat prius, an ex die matrimoni), an ex locationis fructus diuidi deberent. Quidam ex locationis putabant,quasi ille annus diceretur annus diuortij,&menses praecedentes non venirent in contributionem I sed fructus ante praecepti ad uirum pertu nerent, quasi aherius anni praecedentis diuortium. Isti annum ducebant a Nouembri, qui terminaretur Octobri sequenti, ita ut uua iam lecta tota essti viri quasi ante locationem percaepta. Caeterum Papin. ex die matrimoni; non locationis fructus distribui debere constituit idq; probat, quia si aliter diceretur, & coacta vindemia fieret diuortium altera die,vir contra omnem aequitatem totam vindemiam retineret, cum

tamen nulla onera matrimoni; sustinuisset, quia locatio non mutat naturam diuisionis , quo nihil iniquius, neq, enim conueni ut propter locationem vari tur modus diuisionis, sed aut utroque casu ammeutro tota vindemia ad uirum pertinebit. Itaqi concludit annum ancipere ex die matrimonia non Iocationis, ita ut locatio reti otrahatur quo ad coniuges, &eum quatuor mensibus matriis monium steterit, locatio tribus, tertiam ex fructibus, & quartam ex mercede viro attribuit & modum rationis inmmdae praescribit dum confundit ut analogia semetur, quartam mercedis,3 fructus vindemiae,ec ex hac pecnnia tertiamiviro distribvit,quae verba ruetam accepi portentosita pepererunt interpretatione . Concile quidem it solet Papin . sed appositissime. His ita postis Ioeus Papin. Ecilem habet explicationem. Primo itaq, constituendum est locatione dum de diuisione fructuum agitur inter coniuges non constituere annum alteram, sed perinde eam accipiendam, ac si merces eius sit anni diuorti; non alterius,ut pleriqI perperam crediderunt, vindemia enim auo terius anni, uel potius mercedes portio, quae vindemiae resp.ndet non venit in contributionem, ut quae exit ipsum annum diuortili, qui duodecim, non tred - cim menta constare debet . Ex qua animadnersione eorum error detegitur, qui dum uineam datam in dotem existimant coguntur in divisionem ridere duas vindemias & duos annos lacere, quaeres in labyrinthos inextricabiles eos adi*it. Si enim vinea tradita esset fieret diuiso tantum vindemis unius,non duorum annorum,ne in annum diuorti; contra omuem Iuris,& aequitatis rationemctus alterius anni consecrentur, de Mursi vir vineam non locasset unius anni

tantum

416쪽

- . APPENDIX

tantum vindemia veniret in diuisionem, ita & idem eonstitui debet,etiamsi loea

iterit, quia uiri locatio diuisionis naturam praevertere non potest; male ergo Duar. Culac.& sequaces,qui dum in vineis quaerunt analogiam illam ablcgant longissime. Fundus dariis est ut sunt uerba Papin .sed planus vindcinia, quam vir coegit, di postea cundem fundum Kal. Novembr. locauit t locatio cCm praehenderet quidem mestim, S: vindemiam,sed tamen pollio mercedis corres pondens vindemiae coactae in ditiisionem non veniret, ut dicam mox .Rcctissimeq; Cyrillus Grecus Interpres fructus vindcmiae fingit octodecim mercedem sexaginta, dum flindunt non vineam traditam intelligit, Sc maiorem constituitlacationis mercedem quam vindemiae pi aecium, in qua re Duar. grauiter labi tur,dum mercedem duo dccim, vindcmiam viginti quatuor ponit contra om

nem rationem

Sed iam exemplo Papin. illust rcinus. Fac vindemiae fructus csse octodecim mercedem 1 exaginta, ut sequamur Cyrillum . Si vis rcctam diuisionis naturam assequr, constitue primo non csse faciendam diuisionem totius mercedis &vindemiae, quia duorum annorum fructus diuideres, sed octodecim ex mercede detralienda, quae uxoris esse de ne, &eorum loco subroganda esse octode cim vindemiae ita ut sexaginta tantum dividantur,non octo, & septuaginta,quε sexaginta constant ex duobus & quadraginta desumptis ex mercede &ex octodecim vindemiae,tertiam habuerit fructuum unius anni; sume ergo quartam ex sexaginta, quae sunt quindecim, bc confunde cum fructibus vindemiae octode cim confice tertiam, conficies autem si sex ex vindcmia, quae est tertia viro debita addas, quae unum & viginti cfficiunt, &ex quindecim mercedis unum demas, Ut sint viginti, quatuordecim ex mercede sex de vindemia, quae erit tertia fructuum unius anni. Uxor enim octo &viginti seri ex mercede ,& duodecim ex vindemia quae efficiunt quadraginta, hoc est fructuum totius anni duas ter, tias constantes pro rata portione ex fructibus vindemiae & ex mercede; diuisio enim fit ac si mercessi quadraginta duorum . ex quibus si unam tertiam virodes, efficies quatuordecim,si uxori duas, octo & iginti, quibus si addas sex ex vindemia , quae dantur viro, & duodecim, quae uxori, implebis sexaginta, quae sunt unius anni mictus integri,alter a octodecim dempta ex mercede quasi fructus alterius anni non veniunt in diuisionem . Cur autem octodecim vindemiae diuidat Papin. ne illa ex mercede sumat,is lacile intelliget,qui sciat Geometri cam non Arithmeticam proportionem eum sequi,ne eum octodecim unciae vindemiae minorem contineant summam quam octodecim mercedis suum detrahatur uxori,quod optime quisquis perspiciet qui in quotas diuiserit nam in specie proposita quatuor unciae vindemiae conficiunt sex, & quatuor mercedis Via ginti, & eueniet perpetuo ut minoris quantitatis si uncia vindemiae quam mercedis omnem fructum continentis . Et ideo loco quatuor unciarum mercedis , quae sunt uxoris subrogari debent quatuor unciae vindemiae,ut seruetur proportio geometrica . Quare si Papin. sumeret quatuor uncias ex duodecim merce dis, uxorem fraudaret, respondet numerus, quo ad arithmeticam, uncia quo alia geometricam proportionem, quae in hac diuisione obseruanda est . Caret

haec distributio omni iniquitate, dum unius tantum anni fiuctus diuiduntur, ecvir,& uxor suas portiones serunt. Agamus nunc de vers. E contrario,ut locum totum interpretemur,hic quo

que cum sit facillimus ab usdem dd. obscuratus est, dum iter ba illa e contrario non intelligi uit. Apertus est sensus e contrario idem observandum suis non' percepe- Diqiliaco by

417쪽

AD L. DIVORTIO, SOL. MAT. 6ῆ .

percepetit vindemiamied mulier,hoc est ut locationis diem retro ad diem mailriinonii trahamus, nec sumamus in diuisione fructuum duodecimam tantum mercedis sed omnium mensium mercedem, quibus stetit matrimonium & iitro quique menses si Kal. Nouemb. matrimoni uiri sit contractum, &septem uxori tribuamus quasi locatio facta sit die matrimo ni3, nec sola duodecima diuidenda sit . ut illi faciebant qui anatim ex locationis die aucebat quo nil clarius hoc uult Papin. seu Vlp. ut & hic fiat diuisio non ex die locationis, sed matrimonii, ita ut si lecta uua mulier nupsisset Iocatio pariter trahenda sit ad diem matrimonij, ut pro modo mensium fiat diuisio fructuum unius anni inter uirum & uxorem, neutriq; praeiudicet locatio si ex dic locationis fructus dividantur, solam uir duodecimam habebit ex illorum sententia, ut quae sola ei deberetur a colono. Sicut enim ex die locationis in fauorem uire ducunt annum, ut ille uindemiam lucretur, ita & in gratiam uxoris duodecima tantum uiro danda esset quod cum iniquum sit,nec ipsi admistiiri sint, qui mensium praecedentium Iocationem fructus uiro tribuunt,sequitur, ut utroque casu ad diem matrimonij locatio retrotrahenda sit ut anni unius fructuum aequa diuisio fiat, nec locatio naturam diuisionis mutet. Idem probatur in Vers. Item si messes, qui & ipse caret dubitatione quamuis plus es sensus excogitent ad . hic est uerus si in locatione uir non uindemiam, sed messem tantum compraehenderit , hoc significant illa

uerba, messes colonum ex forma locationis sequantur &ante vindemiam sit solutum matrimonium pecunia messium cum spe futurae vindemiae ueniet mcomputationem,idest ita diitiditur merces, &spes vindemiae ac si locatio facta non esset,quia non metimur annum ex locatione,sed ex die matrimonij,& ideo licet finita sit locatio messe facta, quia messem solam continebat, vindemia tamen debebitur, cuius aut spes aestimabitur aut ab uxore uiro cauebitur ut in s. interdum hac l. Utimur autem recto Papin. uerbo confundcndi qui ita miscet

quartam,& fructus,& ex illis tet tiam ita facit, ut quindecim ad quatuordecim uel unum, & uiginti ad sola uiginti redigat, quae transfusio aptissime coniundendi uerbo expressa est. Quandoq; tamen non erit propria confusio, sed contribntio, quae & ipsa non inepte in plerisque Iuris nostri partibus confundendi uerbo significatur. Id acciderit si fructus vindemiae sint paris quantitatis cum quarta mercedis,ut si ponas locatum esse fundum sex & triginta, & vindemiam

ualere novem . Nam si s ulnas quartam & confundas cum vindemia ac tertiam conficias nouem ex illa tria ex hac miscebis ex eadem extraxeris dum tertiam

de sex & tri tuta hoc est duodecim efficies.Uel etiani simplicius dici potest c6fundendos fruistus vindemiae cum quarta mercedis, ut tertia fructuum anni costituatur uiro, hoc est ut quartae mercedis tantum addatur ex fructibus, ut tertia sit integra, ut habeat uiginti ex sexaginta, & reliqua sint uxoris quod uidetur sensisse Cyrillus dum ait uirum habere quat' or,qnasi quarta tribus respondeat,& fructus alij mensi,qui sensus mihi non displicet, quia & tuo accedit proxime,tantum hoc differt quod dum tu unam unciam computas ego tot computo quot sufficiant conitituendae uni uncis locationis, quae longe maior est uncia vindemiae .Et hoc valde congruit quia unam tertiam fructuum uir,& uxor duas omnino aequales habebunt: & unius anni fructuum diuiso fiet, ac locatio reipsa incipiet a die matrimonij, ut uult Papin. Qui aequiorem analogiam quς-rit frustra quaerit,ut mirandum sit uir cum Papin. non aliud agat, quam ut do ceat unitas anni fructus diuidendos alij duorum anno riim tribuant tertiam ui ro, ut Fab.a quo parum dissentit Pacius,alij partim ex uno,partim ex altero an

418쪽

sa APPENDIX.

nodiuisionem eonficiant ut Duaren. alij etiam infelicius dividant, &omnes uerba clara Papin. & certam eius postionem unius anni fructus diuidendosese se uiolent,& corrumpant. Quod additur postremo ex his apparere fructus ante matrimonium percaeptos non uenire in diuisionem, ea ratione nituntur, quod fructus illi tantum dividantur, qui anno diuorti) percaepti sunt, ut Papin. declarauit. Est mea de hoc loco sententia, quae si tibi placuerit, & cateris thio placebit. Tibi autem hoc praecipve debebunt studiosi, ut si rem, ut aiunt, acutetigerim,Papin. qui adhue tenebris obrutus fuit dum me aliud prorsus agentem tuo libello, quem dono mihi missti adhaec dictanda prouocas, iam luce coruscus splendescat. Vale D. Mutinae die xij. Febr. I 6os. . t Sos by , fle

419쪽

DE EXAE OVATIONE

LIBER SINGULARIS.

De origine, ethymologia, oc dissinitione legati,

e fidei commissi. Cap. I.

et origo deicommissiorum adducitur , oe legatorum inqurrit ιr. a Legati ectymologia. 3 modus legis quare imperatiuus . . 6 Lei ata cur legis modo relinquenda num. etiam Io.s Z.verbis legitis de Wrb ign.verassensus.

6 Testamentorum genera tria .

7 Testamenti per aes, libram forma. 8 Defenditur etbymologia testamentiὰ rustiniano tradita .s Olis haec forma infiitutionis, aium baria.instituo improbata. II Fideicommissa viae dicta .r a Legati , Ofideicommisi di itio ex Ulpiano.ia Dignitio Florentini legato tradita expia tur .i Ut delibare. r 3 modestini definitio adlegatum in dubium reuocatur. ' I 6 Iumniani errata in legati desinitione. II Definitiones urisionsultorum magis regulas esse dicendus.

Eminem Iatere crediderim, fieri nullo modo posse,ut disci- Iis exaequationis explicatio finitis reddatur, quousque vera utriusque subiecti exequati natura, qualis ante exequatio nem silerit, i noretur. Igitur ante omnia tam legati, quam fideicommisit originem, ethymologiam, tum etiam diffinitionem exponere necesse est, ut ad veteres omnes differen tias, per veram utriusque rei notionem, aditu patefacto, quid exaequatio,vel mutaueri vel adiecerit,uel detraxerit,innotest ere queat.1 t Q antum ad originem spectat ,scuti de fi,icommissis constat Augusti tet poribus iuris . necessitatem vindicasse,&antea solo pudore eorum, qui rogabantur pependisse,quod nnllo iuris vinculo adiuuarentur Inst. de fideic. erod. v in princ. ita de legatis nihil certum est, quod afirmare possimus Enimvero tuo

lud ex Tullio lib., .de legib. constare potest, etiam Pontificio iure, quod duodecim Dissiligod by Cooste

420쪽

decim tabulis antiquius est, legata in usu suisse; nam refert,quod ad legata peratinet , lege Pontificia ita cautum esse. ' cnι plus legatum erat, quam fine rett-gione capere ticeat, ι speras, O lιbram haeredem testamentisoluat, propterea od eo loco, ita res est soluta hareositate, quasi ea pera ia legata non estet. Qui locus ante eoaum oculos obijciendus est, qui eousque latam verbi lego potest tem fuisse contendunt, ut ad uniuersitatem bonorum relatum, alio non dato cohaerede, significaret haeredis institutionem . Quorum error, explicata mox ethymologia legati, facile poterit apparere. Videtur autem Ulpianus in Dag. tit. 14. caeteris Urecqnsultis excellentius pace Tridoniani dictum velim, eum nobis referre negligentis & notationem verbi, & rei di finitionem uno con textu nobis praestitisse . Ait enim. t Legatum es quod legιs modo simperatiuὸ testamento relinquuur. Ethymologia est, ut dicatur legis modo relictum. Quae diligenter exponenda est, quoniam non modo vocis dissinitio cst, sed ad rei ipsius dissinitionem conducit. Et modus. t quidem legis, non alia rationea imperativus est, nisi quia lex non ligaret , nisi praeciperet, S nisi ligaret, luxnonetat. Recte igitur Papin. in I. I. T delegi b. Ait Letem esse commune pr ceptum. Et: haci ipsa ratione mos filii antiquis, tam in iure Pontificio, quam in lege duodecim tabularum , verbis imperativis legum formulas constriabere. De primo testis est Tullius, qui tertio de legibus pleiaque capita refert, quae hac formula consistunt.Uel uti. Iusta impersa sumpto ivique uves m iste,osine recusatione parento. Adibita ab eo. qm ι e ιιι prouocatio ne esto , Et ijs similes. Legi duodecim tabularum pleraque capita ex Iurc consultis, Maliorum libris Ang. Matth.de via,& ratione iur. lib. I .c. 21.diligci tissimcccngessit.Cuius illud praecipuum. Diuos caste adeAnto I pietaIem ach lenio spes amouento. Uuι secus faxit, Meus ipse vindex erιt. Verba igitur legis imperatiuε' i concipiebantur,ut vis ipsa legis magis appareret. Legata , cro lcgiς modo rc- Iinquenda fuere , quia cadcm lege xij. tabularum Cauchatur, v Cluritat m te statoris legem esse leg .. verbis legis ff. de vcrb. signis cuius uti rha hactenus nons uti decet explicata, e re est vero sensui restituere . t Ait Pomponius. Vel his

legis xii. tab. his, uti legaso sua reι sta ius esto, latissima potestas tribueta v ιδεtur,oe haeredis in tituendι es legata ct libertates datat,tutelas quoq; constituendi , sed id ιnterpretatione coangu latum Hy, vel legum auιhinitate vel ιura comstuuentium . At non integrum huius legis caput Pomponius rufert. Verba cie-nim erant ei tismodi. Pater familias νιι legasit super famιtia, pecuniaue sua, ita iusso. Confirmatur ex Vlpian. in fragm. tit. I. Ille ibi. Testamento quoque nominat/m tutores ινι confirmabant ur ex lege xi . tab. i s verbis. uti legum super yecun a. Iuteloe, rei fuasta ιus esto. Uare autem lex duodecim tabularum via sit verbo. Legsit,3c in qua significatione,licet a multis varie tractatum sit intelligi non poteli,nisi recordemur testamentorum , , t ait UIp. in frag. est'. ro. tria genera misse, viruiri, quod calatis Comitiis, alterum, quod in procinctu,teri na,qirod per aes & libram appellatum est 3 illisque duobus abo Iitis P in 7 usu postea mille quod per aes ,& libram fieret. In quo 1 ut idem d.tit. 2 . num ...

S. author est. Duae res aguntur, familια mancsatio, nuncupaIιo testamen-ra. Nuncupatur ιestamentum hune m mo m. TabHas testamenta testator tenes

ita dieit. Hac τι his tabutis cerisue frista hunt, ua do, ita lego,ita testor. Iraque vos si ir,tes testimoniu periabetote. Uμae nucuparao,s testatio vocatur. Ex hac testarunti formula , &dictae legis verbi lumen accipiunt, & testamenti ethr- mologia a multis oppugnara defenditur . deo verbo Legum via lex c st, qgestet

SEARCH

MENU NAVIGATION