Petri Rami Veromandui Brutinae quaestiones in Oratorem Ciceronis, ..

발행: 1547년

분량: 110페이지

출처: archive.org

분류: 연설

81쪽

fluentem 2 dissolutam distula tionem,si non si id de

quo agitur ante desinitum Forma illa circuscriptionis reticenda non diu est tuis transferenda dictio ese ad membra er incise: At ea quid int nullo loco dicis, quin exemplis de quibus paulo possiescis,ut aut te numquam didicisse, aut certe nunc oblitum esse existimem.

Accedis ad numeros'eorum vidisi iv claustulisgenera quinque cosituis: dichoreum, creticum,paeanem quartum podaeum prae caedente, vel iambo, vel cboreo, vel ductulo, item docbimum,nibiIpraeterea de num

ror si generibus praecipis: inino igitur cuiusmodi sit

in tradenda numerorum quibus apte concluditur or

tis doctrina obstruatio' quae animaduersios non enim loqueris de uno pede extremo,adiungis etiam quod minimum si proximusiuperiorem saepe etiam tertium: In diaboreo duos choreos ex longa breui, longa breui perspicio, o haec non contemnenda videri fortisse obstruatio psit, quae duos pedes extremos animaduertat. At tu cretico non dicis, qui pedes laudabiliter, qui vitiose praecedunt. Si pes igitur unussatis non eneraremus,quid me doces in cretico lupaeane quarto ex tribus breuibus, o longapirrichum iambiι agnosco,atq; baec excusari, i no omnino probari animaduersio poterit. sequitur spodaeus labopraecedetestotius tribrachi praecedente hic colangendori; pedia sudium nosco,Est ide sipontius seis in extremo laudabilis praecede te datio:Quo inpraecepto mi Cicero miseret

82쪽

PETRI RAMI

me profecto tui,que in bis nugis non iudicio tantu sed memoria quoq; ta turpiter lapsum perspicio. Quoties iam quoties numerus oratorius a poetico distinctus o segregat s est ne poematis similis esset oratio' At clausulam criminis ex datalo o sipondeo, clausiuiamfacis

orationis,at cuius carminis' carminis beroici omnium

carminum, ut maximi σ praeseantisimi ita clarissimi notissimi. Eomodo enim versus illi tui tibi grati sesimi clauduntur, Cedant arma togae, concedat laurea linguae, O fortunatam nata me consule Romam

quomodo caeteri omnes beroici,nonne dactylo σ βο- deo Quare collige teipsum σ desine mirari, quaobre illa tua somnia mibi non probentur, b cur in errorialus tam manifestis a iudicio tuo diserepe. Aliquid altem tam inconsiderato praecepto addidisses, ut dactγ- Ius cripodeus orationem non inepte clauderent, si dassitus σ hpondeus non Musisuis dictionibus coprehenderentur,cuiusmodi clausula aliquoties usius etiambic es, undefunt illa ta babeo mediocritatis ratione,

item, boc assequi non potuerunt, baec inquam ,si sic dixisses,aliquid audiremus,quod posset excusari.Versi ita nobis illuris,ut si tibi in talis peccatis asentiamur, nos merit) lupidos posis exesima re. Atque hoc in

loco mirificum hominem repraenas in asserenda poetari; licentia: Cum porro poctae magnale numerorum

necestate vinctos inetlugerent, id sibi saltempermia ferunt

83쪽

ferunt, utvltima versus ollabasi breuis esse pro Ionga tamen baberetur, vel contra: denique indifferens esset,prout carminis ratio postularet: ita inter choreuci l ontiunt creticum datium extremos viais nihil intererit. quasi vero non plurimum intersit,vIKma illa longa sit, o duo iugat tempora,an natura breuis'unicum tempus babeat,an per se indifferens Samborumgenerum intermedia. Dessiondaeo ante lion daeum nihil hic ais,quem numerum tamen postea cum de Crasse loqueris,ais tibi maxime probari: tres illos sto uian comites,iambum,tribrachm,datium, vetas

extremos in oratione recte locari de choraeo ex tribus

breuibus nihil tecumpugnabo: de daRIIo te licentia illa poetica,etiam ut tibi placet oratoria fatu refellis, quoniam idem datius oe creticus in orationis extremo esse videatum de iambo vero quidvis velfi liacietatem, O' indiligentiam tuam coarguam praecepisne tuis an exemplis vtraq; enim contra te faciunt, bquodammodo contra clamant. Etenim ut depraeceptis solum dicam,quid'none er creticu π paeanem O δε-

ebimum aptos o numerosios in fue orationis pedes existimas at eorum fingulorum duaepostremae ollabae iambum cosciunt: aut igitur pedes illos omnes danes necesseesl, aut iambum una cum omnibus approbesmeque vero te tuispraeceptis solum tam nugatoriis praesertim arguere, sed exemiser etiam a tanto errore

reuocare cUio:quα ne te faui existimcs ex bac ipsa si distulatione

84쪽

PETRI RA MI

d putatione sumam unde enim sunt illi labi geminati in bis clausetis proceritate tardius)orationis attinct)maximeprobo iculorum simillimum) audiri liberim quibus in singulis exemplis iambi gemini, infecundo etiam tergemini Aunt: Neq; vero clausulas illas in ju-

aues auribus accideresentio, quanuis non semper ortimus ille tuus author Aristoteles, nimis humilem iv

abiectum faciat, o tu idcirco frequentisimum indem se s bumilibremonestatuedum doceas. Elnim cum

temporum in clausula tanquam colorum in purpura temperatio moderatioque laudetur , atque idcirco diacboreus omnium numerorum primus π iucudisiimus tibi videatur:quia pares cum paribus,longas cum breuibus Illabas permixtas babeat longa breue,longa breu quato praestantioriabus es iudicadus,cum eadem mixturam breuipraecedente, sequente longa obtineat 'Verba enim mclius in longiores Illabas cadere tute ipse antea nobis autborfuisti: nec militudo in iambis potius quam in caeteris pedibus geminatis,uel choreis,vel sepondaeis suauitati credatur officere: tamenimpotest caueri, nesepiasgeminus labas, quamgeminus choreus aut spondaeus iteretur, π vigeminis

iambis dicipotes iambici carmiuis quiddam strepere, Ac geminis trochaeis trochaici carminis,uspondaeis

spondat .Quamobrem vi banc iambicam comprehensionem concludam, aut naecepta ram commctitia esse, aut exempla non feren fateare, non autem exempla

85쪽

quae voluptatis huius artifex a magister usus , quae

optima item ratio tueatur Praecepta igitur. Dochimus

rcliquus est,in quo ut numerum ipsium laudo, c obsieruationis genus perridicitia esse censeo, quo siteipsum falbum ex deceptum ese cognoueris facilius te mone .ri credo patiere: quicunque enim magister sive Gorgias iue Isocrates iue tuus ille, tametsi non semper tuus, Aristoteles,numeros oratorios partim trisyllabis, partim quadriollabis,partim etiam penta Illabis pedibus iussit nos obseruare,in magnam sane confusione sua nos impertia deduxit. Propterea quod in sex a me postremas Illabas qui fere modus es huius animad- ursonis uniuerse)varis pedes diuersoru genru ιncludi psint, ut sit extrema pars orationis Reipublicae docbimus est,item iambus o creticus tem iambus erdast Ius,quia ultima sit indisserens, vi tibi placet,lae bacchius es iambus,stem stondaeus er iambus:atq; boc modo in omnes ob eruationes similis confusio poteRaccidere: quam perturbationem DBrinae videris etianonnihil ed velut praeteriens allex se,cum ais paeana quodplures syllabas babeat, numerum a quibusdam non pedem baberi: quanto vero facilius erat , verius, omne hoc quantumcunque decretum est,per quatuor simplicespedes obseruari: quicquid enimpotest in

sex sullabis per trisyllabos aut alios pedes in tota illa confusione praecipi,id clarissime potecto facillime sine ulla confusione per disyllabos obseruari,sic paucis λῆ verbis

86쪽

pETRI RAMI

verbis perspicue continentur,quae tam perturbate tradidisti,recte claudit cboreus π cboreus longas stabab iurubuslyrrichius iambus: iambus S Dontius: longa,nmcbius π sipondaeus : breuis pondaeus, ta iambusspondaeus S spodaeus: Haec omnis obstruatio doctrinaq, tua est,n i quod a cofusione remota s. r facile atqueperspicue tradita, vipes alius pro aliopumi non post: Qua obstruationis perspicuitate sicut illuxirium clausularum,ita laudandorum initiorum tota ratio poterat breuiter explicari sed res alioqui facillima S seuo lumine contenta rhetoribus argutulis non placebat: obscuranda'turbandafuit,quasi di 'cultate Ο confusione commodior, aut pulchrioreb et futura. sed ad caetera pergamus . Doces deinde noubolis pedibus sed etiam confbructione π conciunitate numerosam orationem feri, quod antea toties inculcatum, O nunc iteratum sine causa admonere te molestissimae o ineptifimae repetitionis aliquando potuit: tum reliqua oratione ad ultimam quaesionem ambitu e membris ta' incises multu loqueris: circun scriptionis longitudinem moderatam quatuor, inima

duobus membris cocludis, exemplum nullum moderatae ponis interimque exemplis etia nobis illudis issos faciant patronos, ipsi prodeant, duo incisafacis, quamobrem nonne utraque sententia tametsi altera ad alteram pertinet,persecti tamen es nonne membrum id veriusdi cerem lsam incisiuvis ut periodus senten-

87쪽

sententiasit absoluta ex nulla alia pendens,nec ad alia am=eBans .membrum sententia i aperfecta quide, sed alio tame relata. Incisium denique membriparticula sit imperfecta S incompletasentcntia: quod incisorum tamen exemptu cum pro valde numerosio 2 Crassosium Fes,o' senaritim nescio quo modo percepisses,bclla, ita me Deus amet, auersione culpa illam vi

tasti. Nisi interuallo dixisset ais i prodeat ensisset

profecto ess issenarium, quasi vero sit vllus versus,qui non intercipiat, b mebra D incisa oe omnes omnino interspirationes, acpropterea versus esse δε- sinat. O virum simplicemqui nos nihil caeles, sapientem,quisummis viris,siquid leuiter ossenderint, ignoscendumput essed certe omnino rude,qui cautione eiusmodi non intelligas occasionem simila ossensionissimplicibuser imperitis exhiberi. Alia rursus incisa quatuor orationis cuiusdam tuae, o quidem pro valde numerosis statuis: mus tibi deerat at habebas, pecunia superabat'at egebas: Primὐm cur haec incise nominas, quae sententiam licet alio relatam perfectam tamen

habeant Deinde considera primum illud incisum mus tibι deerat quam numerosiumst: desinit enim inquius breues. auis deerat Assellabusi turpius in mnem carminis beroici demit. Pomema denumeriurialitate est quaestis,quam tusnepraeclare'magnis

descriptis vitiis,exemplorumque tum rectorum tum yitiosorum commutatione o conuersone: in quibus k iu tamen

88쪽

PETRI RAMI

tamen exemplis te non animaduertit' valde miratus sum,numerosum istud quod quaeritur) non tam5llabarum,quae numerantur in pedibus dimensione quam Iiteraru natura atque dignitate fieri: Laudas ea clausulum Marcellos Maximosque, multi eunuchi e Syria Aegyptoque vicerunt: neque reprehendo:constat enim ex iambo π θondaeo: Hanc vituperas,vicerunt eunuchi e Syria Aegyptoque, quae conflat ex dition-daeo: quem antea numerum ex Crasso maxime laudacti. Laudas rursus ab aliquo video perfacile Deliaco aut Syro potui es pari neq; boc accuse,numerus emest ex nnbicbio praecedente breui S l'ontio illud potu pesiverari ab aliquo Syro aut Deliaco reprehendis: quae clauseula tamen dichoreus est: quem tu antea pulcherrimum iudicast. Quid ergo iamne vides,iάmne sentis Panto in errore animus tuus vagetur, quam nihιI constans,quam nibilfirmn doceas sed aut praecepta refellas exulis,aut exulapraeceptis coaraguas non est ista orationissuauitas inibi crede in ista pedum subdustione tota co ituta ed multo magis vidissen verborum praestantia-dignitate,de quas e-ciatim nullsi verbumstriRi: Oratio fortius verbo clauditur,quam nominetania illa tibi placuerunt mercatoresque superarunt, Aeraptoque vicerunt,tollit e superari baec displicuerunt vaenalitisque, Aepyptosis

Syro aut Deliaco neque tamen vis es illa omnium verborum ,sed verboru non mutilos a decurtatos sonos,

89쪽

sed plenos o moderatos aedentium. Neque famevcria bis idcirco claudenda semper erit oratio: decor enim puruns repugnabit. Peruenis ad extremum, π δε- risisR Omanu atticis velut infantibus statuis eloquen rem, qui non approbationes solum, sed admiratiores, clamores,plaustus mouere debea omnibus dicendi laudibus oportere sic excellerent ei turpe sit quicqua aut

speriuri aut audiri libentius:Hi sicut anteas e fecisti quod multarum artium commune est ni rhetoriacae attribuis. Atque ita in elocutione sin qua sola eloquentiae principatum constitueras quὰm te eloquenti praestiteris,iam potes aestimare Quid est enim elocutio

M. Tulli quae sunt elocutionis partes nihil restodes quid tropus quot eiusspecies nibit assed metaphoram breuiter attingis,reliquos tropos Iaso affirmas, ex collocutione verborum fumi: quid figura quae genera quae generum steries Hic obmutescis, gen ra alia in aliis confundis, vera quaedampraetermittis: falsa multo plurasiupponis:quid numerus quinamsunt eius modi nihil timis: collocationem alieno nomine appellas. Pro duodus generibus tria facis,nihil in constructione de seno Er virtute literarum quod praecipuum erat explicas, concinnitatem temere interponis: In numero,ut quinque modos claustularum coturbares,de reliquisἰtaceres,tertiam operis uniuersi partem consium isti in eaqueomnes artis huius magistros omni ineptiarum generesuperasti . Perorasi tandem aliquando

90쪽

PETRI RAMI

aliquando, o academiae decora quadam verecundia totum vita conclusisti,tibi tuum iudiciumsiumis, mihi meum relinquis,hoc amo alaudo, philosopbopraesertim Cicerone dignissimum iudico, qui academicis praeceptoribus tam multis,tamq; eruditis Uus fueris: sed tamen molliciesquaeda pene muliebris aliquot amte Iocisposita, o extremo loco repetita minime mihi placuit, quod propter magnitudinem rei s amorem in me tuum fingularem,veluti cuiusdam culpae veniam deprecaris r Enimuero ne tibi nimium durus, nimia umq; brutus esse,autparadoxa dicere iuidear,quid a- iis M.Tulli,cuni ad Marcum Brutu de Oratore striis' an praeclaris in Remp. atque ade)in omne genus bominum studiis sempiternam gloriam merer an falsis imposluris vanam si)eciem adumbratae laudis aucupari vis si supplicas o precaris, ut Ciceroni res inanes edi nugatoriaspraecipienti Brutus ignosia rogas ut una tecum adolescentes bomines,qui tuum oratore

Iegendum imitandumque sibi proposuerint,eade fraude decipianinquare si te quemadmodum mihi equidem persuadeo nihil humile, nihil falsum, vibil caducum σmortale deIeflat, sed , uentrum pocterorumque summus amor dies o noRespro commodis Reip. vigilatem consolatur: excita te potius ad excelletis in Rep.

principis squalem non solum libris,sed fita σfatas tuformasti cogitationem , laudem:quae sint eius partes confider quampersonam sustinere,ut priuatu im-

SEARCH

MENU NAVIGATION