장음표시 사용
51쪽
oratorem philosophia,legibus historiis instructum,ad rhetoricam reuocas de generibus caussarum, S quaesionum quod totum c albo π inutiliter praecipi an rea docui nihil enim ad Uus inuetionis a dispositionis quae solae suut ad rem disceptandumparten quoslausi legalium rationalium genera istaspectant,fatis enim est id de quo agiturpersee spectari,au legalis, an rationalis appelletur ea quaesis, nihil ad artis usum.
Incidis quarto loco in inuentionem argumentorum, nee tamen animaduertis in ta confusu'erroribus te versari:d positione'elocutioue nouo nomine appellas tractatione, quae doceat, quo ordineqquomodo singula tractanda sunt. At nimium pervicax iandiu fortasse vidcor,qui doctrinae perfectione quadam,ma curratum descriptione abs te requiro, cu id tibi minime propositum fuerit. Audio inquam π multis iam ante locis, id te toties dicere valde miratus sum unde sunt . ita callidae cautioues, nulla praecepta ponemus neque enim idsuscepimussed excellentis eloquentiae speciem formam adumbrabimus,nec quibus rebus ea paretur exponemus ,sed qualis nobis esse videatur. Item
de quo plura dicerem, Draecipiendi tempus esset.
Item illud tamen quod ante diximus,meminerimus,niabit nos praecipiendi caussa esse dicturo atque ita potius acturos,ut existimatores videamur loqui,von m
gistri.ltem quado autem, aut quomodo id faciat, nihil ad boe tempus quoniam ut supra dixi iudicem me esse,
52쪽
no Dyorem volo. Item,quonia aute nou quem doceam
quae rosed quem probem.Hae sunt aduerpus accubationis fustitionem praeclarae defensiones comparatae R prebendo confusa in hoc litro esse omnia, multasulpa, multu aliena: quid ta non est mihi ais conitatu proce a ponere. Conturbet igitur Ciceronis orator omnia, comminiscatur, fallat, imponat, nihil ad rem: non enim vult oratorem docere , sedprobare: Magna quidem te Marce Tulli, , acerba contumelia iamdiu afficere videar , si ratio icta contra me valeat. At mia hi videor banc astatium veteratoriam qua te iudia cibus tenebras offundere,etiam aliquando gloriari si Ies)deprehendisse: quid enim babet ista contra tam multa peccata defensio, non doflorem me,sed iudicem ae limari volo, nec formulas exprimere, sed excellentis eloquentiae sieciem adumbrare. Age vero si
te duntaxat interrogem. An excellens grammaticus, perfectus dialecticus, siue natura,arte,exercitatisxe
post existere:negabis opinor,cum alibi doceas, quod a Platone ante didicisti, omnes arti ices bipe viri tibus perfici, Itemque si requiram ad exprimendam grammatici, aut dialeslici praeHuntium tria ne illa, an ars sola describenda sit,solam artem dices, quoniam σ naturae vires imitetur, o ad usum viam paret . Polyem)s illud etiam percunctabor, nonne
53쪽
quanto artis vis exactius o excellentius expressa fuerit, tanto artificem praenuntiore esse demoncisatum putas Tantoqueperfectius oratorem expressum, quanto pingetur oratoris , ars absolutius Nihil bis commentis opus eseges ipse putet .si inquam baec du- taxat ita contra te dicerem, tamen obtinerem S conuincerem, ut quaectioni susceptae satisfaceres, artem oratoris, O facultatem exatasime tibi describemdam esse: veruntamen nousolum arguo te veras am
trarias secutum conuinco : non dico te tantum mutitas explanationes necessarias omisi e , sed praeceptiones irridendas σ explodendas tradidisse.Qua re nihil ina cautio, tam a lata toties repetita tueri, te potest, quin depcdendum tibi sit, qui tanta a siue ratione pro oratore perfecto spopondisti.Ad oratoris
exornationem corollaris, scilicet accesierunt θέσις, ο ροσειρ,παθητικόν,κγκὶμ,qμα mirabilia in oratore esse exinimas, quod quidem ut verum esse fateor, ita longe a te in earum rerum praeceptis dissentio. Num s loci communes , T amplificationes, b assectus, tum leuiores, tum grauiores ex iisdem fontibus hamriunturiuna inuentio'argumentorum explicatio est omnibus communis bilice rebus perficiendis,apta,i. ne sti a colenta:adiuuat etia elocutiones ornamcta, . - fh H
54쪽
sed b inuentionis o elocutionis generalia praecepta tae omnia suppeditant. Fecerunt ridicule, b im te magistri quos modo sequeris qui nobisi aril re-m,nescio quas arculas excogitarunt. At mi Cicero istam I inqui erroris tui fine ludem quid agis ac cudeassembus loqueris, quona ipse assestu reperis ac tumbaris ut magno probitatis cν collatiat periculo te oratore tam gloriosum nobis officias Nobis enim dis pro familiari reo summus orator,no restondit hortem sus,at id no orationis tuae cd callidιtatis nouo quodagenere perfestum esse meministi. A nobis homo audacissimus Catilina in fenatu accusatus obmutuit. At vero sicut historiae loquuntur non modo tibi restodit, sed uniuerso senatuigrauiter π acerbe reli odit.Nobis priuata in caussa magna b graui, cum cuisset pater Curio relliodere,pubito a dii cumsibi venenis
ereptam memoriam diceret.Uerum in sermone dedaris oratoribus ad me nuper scripto aliter multo laqu=ris ais enim Curio memoria ita fuit nulti,ut cum aliquoties triaproposivisset, aut quartum adderet, aut tertium quaereret: qui in iudicio priuato, vel maximo um ego pro Ticinia Cotteperorassem ille contra me pro Seruio Naevio diceret,seubito tota caussam oblitus est, idque veneficiis oecationibus Ticiniae famis esse dicebati bi verius illius vitio attribuis,quod nunc false laude tibii fumis. Quamobrem non solum te de
confusis σ inanibus praeceptis arguosed de falsa σ
55쪽
e roganti gloriatione, familiariter admoneo. O me brutum stupidum fateor enim qVando cotroia non solum audiosed etiam video,planeq; sentio: crediderii in tantas rerumperturbationes,antea te imprudentia, aut magistrorum opinionibus deceptu incidisse,et nune vanae gloriationis causiam nullam poteram percipere: Alfusius δ industria commotos a tesentis,infalsa δε- festione oratoris ,in decor in gene rum,in omnia artisi perturbatione, vi tempestate tam diuturna vexati , o minus ad iudicandum attenti,Cicerone perfectum iurum quem nunquam viderat Antovius ,queque expria mere, vix ideo coccoum, esse dicebat persem inquam siluis o omni laude cumulatu oratorem esse putar mus.Perfectus est orator quipotesiparuasum se, modica temperat magna grauiter dicere:Cicero haec omnia potest, dixit pro Cecinna subtiliter,in lege manilia temperare,pro Rabirio grauiteribaec eadem interdum reperauit,et variauit ,vt in Iseptem accusationis libris, tu Cornelii,in Habiti, inpurisque aliis orationibus, nulla denique est in ullo genere laus oratoris, cuius non sit in orationibus Ciceronis perfectio,imὸ veroprimus ieiunas huius multiplicis orationis aures ciuitatis accepit:primus ad hoc genus dicendi, incredibilia audiendi studia conuertit. Philosophiam totam tenuit, imὸ ab ea tantus orator en effectus, leges, bictorias,rbetorupraecepta didicit,eειω ἱκαν quoties vult arripi assectus ardentiores nullus unqua movit. Iras
56쪽
saepe aduersarios de omni flatu deiecit,uibit restondit
Hortensius,Catilina obmutuit, Curio metu memoriadmisi Concludamus,aut si nequeamus a Diogene mianam repetamus : est enim complexio manis la huiusmodi antecedentibus probatis:Perfectus orator est,qui potest parua sum Ic,mediocria temperate,magna grauiter dicere ,Cicero haec omnia coriosissime prae litis: est igitur perfectus orator . Siccine vobis oratorem M. Tulli,nomine tuo tandem, tam alienis, tam seuppositiatiis,tam transluthiis ornamentis inseruis, ut te lyiciamus t admiremur Ego vero te magis antea admirobar: nunc multo minus admiror, in intelligo qua cupide quam ambitiose in iseum di Jutationem ingresse
μ. Hamnus de oratoris inuestigatione π exornatione tibi restondimus: quod erat primae partitionis nostrae membrum primum, flecundum,'ultimum iuelocutione versatur: quam partem cum oratori solamb propriam reliquisses, inuentionem , distositionem,
memoriam,actionem communes fecit 'es , prae caeteris exornare debuisti hic te ostentare,bis oratorias facula tales exercere,biciaseationem gloriosam habere, πcursum praedicabilem tenerepotulfi :bis campus, haec palaema concesse omnium dabatur ad omnes orat
riae suppellectilis opes explicandum,o propalam cola locandum quicquid tropis illuminare, quicquid 'u'ris verborum, O sententiarum delectare, vel imcitare,quicquid numerisplucerepotest bid cum desin V tionibus
57쪽
tionibus accurate essit exposim ,quam magnifice vesalienis es tuis exemplis illustrare potuisses Atq rii num potius istam Ludcm adamasses: esset emim melius cyartis huius studiis π gloriae tuae consultum. At onmemsane elocutionis doctrinam ita contempsisti, ut
non explicare docendo sed omnia confundendo, ac conturbando perdere voluisse videaris: neque enim audio quod ais,cum baec tu optime Brute teneas, quid attinet nominibus vel exemplis uti tantummodo notetur locus. Quid ergo an me soli; haec lecturum putasti an potius ut ipse ais ad aliossi minus nostro nomine, tua tamen commendationeperuentura sterasti quare bis etiam lectoribus qui minus illa quam nos, vota bab an profri oportuit o prouideri: At in toto libro,it dixi,nihil cctemptius,nihil abietatis, nihil negligetius est expositum. Tropum nusquῶ definis degeneribus troporum unicam metaphoram attingis,nisi forte desuperioribus metonymiam,abusione αλληγον placet intelligi reliquagenera ais ex collocatione verborusummi: qua quaeso ratione an quia ide in oratorio tertio tibi placuerat error sic enim ornatum orationis partiris,
2 in boo libro, o in aliis, visit in ingulis verbis, πconiunStis in singulispropriasint, nouata, transtat s tranflationis nomine tropos omnes intelligas:in Ilocatis autem figura sit a numerus.Tum vero partiationis factae immemor tropos etiamdomnes praeter metapiarum in collocatis verbis esse flatuissest
58쪽
ubi es acumen tuum M. Tulli' ubi vis ingenii' tropio-mnes in singulis verbis partitione prima locantur,tameidem omnes praeter metaphoram ponis in coniuntas: tantam repugnantiam no vides' Quaquam ne idipsum quidem omnino verum est,quod reliqua genera praeter metaphoram in collocatis verbis c e ais. Nam meto-vmia, necbdoche,ironia,ae ἡ reliquis tropis etiam nonnulli saepe in verbissingulis versantur. Atque haec in tropis. Figuras omnes tam deformiter Uilixisti, ut fastidiosam er insolentem despicientiam duntaxat hic agnoscam: sic non confuse tantum Oed profuse cumulas quicquid bis tibi somnianti temere ac formiato occurrit:In figuris verborum reticentiam π excirimationem numeras, quas tamen constat figuras esse sententiarum, quin reticentiam teipsum silucet accusans Scondemnans,infiguris sententiarum constituis. Mirandum autem non minus est, quod asyndeton numerestobondeton relinquas: quod cotraria, militer cadentia, desinentiaque proponassarium obliviscare Ecquid nunc attendis, quaobre alienapermisceaseropria praetermittas Infiguris vero sententiarum ,quid
commune cum figuris habent commoratis,extenuatio,
irrim,quae omnibus argumetisofiguris eriposset quidpropositio definitio'argumentum ratione vclusum' diuisio inpartes militudo' exemplum 'tributio squae dialecticorum tot unt.Quid vero digresiis r uocatissuli us iteratio collatio culpae in aduersariuin
59쪽
tu hilaritatem risiumque conuersio, interpellatoris co-ἱrfito,denuciatio cautionis, ira,obiurgatis,deprecatio, supplicatio, medela, digresiis rusum, optatis , execratio,insinuatio,breuitas,hilaritas rursus. Atq; in hac Adiga commentatione,cur totiessetam obliuisse ea dem iteruntur saepe ut irrideatfaepe in bilaritatem risuve conuertat saepebilaritas,tum ut declineta spo sto ,defectatq; sententiam, o a proposito declinet ali
quaturum,tum viantepraemuniat,ut ante occupe tum
it diuidat in partes, ut aliud alii tribuens distentati quid haec inquam toties iterata: quid aliud n praecipitem obliuione demons brant aut fastus sterie ac mulatione ignorantiam tegunt ac velat' Sic enim ad mo, de reviso figuris,nihil actuc a quoquam via O arte esse descriptum, eaq; ex omnibus artibus artem, πrationem esse dissicillima ,ut vere singula in tropis,o figuris et definiantur,et in sua genera redigaturi Quae tamen it de Crasso tute ipsie soles dicere,no tam existia mari vis nescire aut noupos edocere,quam desticere,
atq; cotenere. Antea cu Latinos oratores, O Graecos,
cum sopbistas etia tam longe ab oratoris perfecti laude di traberes,cu nihil inuentionis S distositionis prudentium,nihil actionis dignitatem orae elocutiouis gloria esse diceres:ο Critolaipene libra quada Auceres, in cuius altera Ianoepositas oes reliquarum rerum laudes,quin cum bis maria b montes elocutio sela depria meret. Quantumpia Iuppiter elocutionis podus nobis
60쪽
promittere videbare' At cum bucperuenisti ,re omnia leuistimastristi, ut ex ea te pridiculion bolem iudicaremus. rutamen numerus superest,que collocatione appellare maluistised de hocpostea dica: Hic te stero noua diligetiapraeterita negligetia copensaturur quod te tandem feci egloriaris. Et quonia sals)plura denumerosa oratione diximus qua quisquam ante nos. Quare benesterare de te inposersipsimus,qui oes artis huius magistros studueris vicere. At eside te doflore prae
fabis, quem adbuc praestitisti:nihil persticue, nihil acu
te,nibilproprie declarabis: tibi atq; ingenio tuo obtemperabis:viscebis alienafalsa,inania ,nec ulla vere δε- . Rrinae lucem adbibebis: Collocatis,es orationis volubilis iucunda copositio:quid tu'quomodo definis i nempe quo caetera ante demisti, imὸ vero ne nos de dia riplina potius ab qua quaestione tractari:qua pompamo steriemsopbisticae ostentationis quaeri putaremus, septimo loco, nos a reaeposita deducis: restondes prolixe o verbose numeri reprehensioribus :quos re vera nullos esse arbitrorsed comunis aliquis locus,eslatior campus iuueniendusfuit,ubi sopbistica haec eloquetia
liberius incedere Sed tamen ci7 iam tertia pagina tota procedere ad ιnstitutam distulationem reuerteris :collocationemptiris . Collocatatur igitur verba,aut vi inter se quam aptissime cohaereant extrema cum primis, eaq;sint quapuauissimis vocibus:aut ut forma ipsa cocinitasque verborum conficiat orbem suum: aut ut copre