Summa theologiae Scotisticae, in qua ex fidei lumine, S. Scripturae oraculis, Ecclesiae traditionibus, & decretis, ss. pp. & theologorum sententia, & rectæ rationis ductu, religionis christianæ mysteria sacramenta, dogmata, & præcepta breviter, & sch

발행: 1706년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 철학

121쪽

σε De attritione, oe contritione

- Reip. neg. min. nam licti in his, de similibus t exatibus videantur exigi passiones, & signa externa d laris,& luctus, & aliquando iuste e gantur in peccatoribus publicis, & in exemplum s tamen ordinari Θ, di in sensu vero Scripturae, & Patrum significant dolores internos cordium , non sensuum. . Igitur concedimus , quod ordinari E quidem , &in iviris persectis , quibus cor tenerum est, contritio causat dolorem, & tristitiam in a petitu sensitivo , maxime ex dono Dei, quod dicitur tae marum; sed hoc non est necessarium ad veram , dc persectam co tritionem .

CONCLUSIO II.

Contrisis pe=fecta non peOeedit necessario exv alia , eharitate habituali ; sed ad eam disponit,eamque praecedit vel tempore, vel natura. Est comm .

nior contra aut hore id libri de contritione necessaria. Qui vult, quod contritio sit, DJ quasi sequela, seu

effectus primae gratiae,quae reddit nos gratos Deo. VA.8.g.

a. de atitit. sum lenti . Est etiam contra Lutherum , di alios haereticos, docentes gratiam infundi non intuitu contritionis, sed solius ridet. Prob. I. ex Scoto f3J quatenus juxta modum Io- quendi Theologorum sui temporis videtur docere poenitentiam omnem , tuae praecedit Infusionem gratiae, dici attritionem, illam vero, quae est cum infusione gratiae, dici contritionem , tamen agnoscit at quam attritionem, seu detestationem peccati, quae est perfecte eircumstantionata circi antiis moralibus debitis, dc quod iste motus detestationis dicitur at- . tritis, edi est dispositio, siυe meritum de congruo ad deletionem peccati mortalis, quae sequitur in ultimo instanti alicujus temporis, dic. Unde actus, qui est contritio, in eode instanti temporis n edit natura deletisne te et up contritio, M. ut formatus sequatur deletionem ordine naturae s ergo ex Scoto contritio, de qua loquimur,

i d. poenitentia perfecta , quae disponit ad gratiam justificationis, non procedit necessario ex gratia, cicharitate habituali. Prob. a Jρag. II9.

122쪽

Disputatio III. . 97

pisi. a. ex Concit. Trident. si J quod ponit poenitentiam , & initium dilectionis Dei inter dispositi nes ad gratiam, stificationis, di addit,quod hane dispositionem sequitur iustimatis .... per voluntariam gra tia susee ionem. Et infra docet, quod e tritionis motus fuit necessarius quovis tempore ad impetrandam Veniam peccatorum; ergo ex Concilio , contritio pt edit saltem natura infusionem gratiae habitualis iucut causa praecedit effectum. Et infra docet,quod praeter influxum charitatis in contritione perfecta requiritur votum sacramenti, ut infundatur gratia sanctificans s ergo haec non praecedit, sed sequitur Mctuin verae contritionis.

Prob. 3. nam ex omnium Theologorum huius tem-lioris sensu per contritione perfectam intelligitur il-a, quae per se disponit ad gratiam habitualem sed omnis dilpositio praecedit tempore , aut saltem natura formam, ad quam disponit 3 ergo M. Confir. ex Scripti di Patribus saepe eit. nam ubique praer auirunt poenitentiam , seu contritionem anteremimonem peccati ,εc infusionem gratiae , ergo h non piaecedit necessaria contritionem , sed eam si

qui tui.

Dixi autem, non praecedis necessario. Nam saepEiustiores eliciunt actus persectissimae contritionis,qu tunc prqcedit ex gratia habituali, quam liabent, & estrueritoria de condigno ulterioris gratiae. Loquiamur autem de contritione praeparante ad justificati nem, seu ad primam gratiam. Obiic. i. Contritio , ex Scoto , OzJ est actus concomitans gratiae , seu formatus gratia s ergo gratia est causa contritionis, dc illam praecedit necessario. PLob. ant. idem motus , qui prius fueras attritis, in itilo instanti sit contrisis , quia in illo instanti sit concomiarans gratia.

Resp. dist. antec. actus concomitans, seu sermatus gratia, ad quam disponit, & ut firma comitat ut dispositiones proximas iaas , conc. concomitans, ut Posterior gratia, neg. antec. & cons. Prob. nam Sc tus loquitur de prima concomitantia , non de secunda , ut patet ex ipso textu. Nam inquit, actus, quis contritio, praecedit natura deletionem in eodem Tom. VIU. E in

123쪽

98 De attriti one , O contritaene

instanti temporis. Sub diverso igitur respectu conta istio praecedit, & sequitur gratiam, Praecedit, ut causa dispositivas sequitur, ut actus AHormatus , & Iast. ni si gratia praecederet, homo praepararet se ad gratiam ex puris naturalibus sine auxilio gratiae a sed hoc est erroneum , di pelagianum it ergo &e. Prob. mai. nam illa contritio, ut Praecedens, esset pust na-Resp. neg. mai. & dist. ant. sine auxilio gratiae habituatas : con. gratiae actualis, aut excitantis, & ad j vantista' neg. ant. nec enim Praetendit Eeclesia , quod ad veram contritionem disponentem ad gratiam iustificantem prae requiratur haec gratia; nec in hoc errabant pelagiani, sed vult Ecclesia, quod ad talem IK- nitentiam necessaria sit gratia excitans, & adjuvans

supernaturalis . . mo i c. a. ex Scripti& Patribus D IJ docemur peccata hon dimitti nisi per charitates, ergo charitas praecedit in nobis remissionem peccatorum, & caulas e ius; erga

di contritionem. Prob. ant. nam charitas operιι mu thuaeisiem peceatorum . Et Magdalenae, a mrimntur peccata multa, quoniam dilexit . Et August.

qui sparatur a Deo s per peccatum dilectione reduin Desi. Et Conc. Arauc.docet nos non posse diligere-Deu, nec pς nitere ex amore Dei sine ipso amore Dei , sed doni. Dei esse diligere Deu, quia ipse dedιο nobis, ut eu diligeremus. Et denique, cum amat noti 3n1undendendo tranam , ni, trud intendit, quam ur ipsum diligamus ; ergo infusio charitatis, & gratiae praecedit actum contritionis,& illam format. Resp. dist. ant. per charitatem , ut per causam to malem: con. ut causam dispositivam: neg. ant. N ii intelligendi sunt textus Scripturae , Sc Patrum : & maxime loquuntur de charitate actuali ; ex qua imperatur contritio, ut contigit Magdalenae. Idem intendit Concilium Amusicanum ,& August. nam poenitentia eucontritio imperataex charitate longe euicacior

124쪽

Disputatio III. - . 99 CONCLUSIO III.

Ontritis debet esse eum proposito formali non pe eandi de caeteror in aliquo tamen casu susscere posset virtuale , O implieitum . Est communis . Proba. ex Scoto dicente , siJ nequidem per sacra mentum remitti peccatum ; nisi peccarer habeat alia qualem displicentiam de peccatis, in propositum cavendi de cietero, O velis recipere sacramentum. Et sic non sollim in contritione persecta , sed etiam in attritione exigit illud propositum. Pro a. parte videtur facere , quod docet, si motus detestationis sit tantum

modo earens aliqua circumstantia debita ex inrensideratione intellectus, vel omissione voluntatis, quantum ad illam circumstantiam , tune dubium est, si disponatis ienter ad iustitiam. Et alibi , t ad quoties eumque dῖgne paenitet, obligat se , saltem Mopo , ad non precandum in posterum et quia sine tali prosis non est digna renitentia; ergo regulariter propositum istud debet esse formale,&explicitum ; nisi inadvertentia excuset, & tunc posset tussicere virtuale, de implicitum. Prob. a. ex Triden. 3J nam In ipsa definitione con-ttitionis ponit illud propositum non peccandi de catero. Et declarat, contritionem hanc non solum continere cessationem a peccato , O vitae novae propositum , in eboationem, Sc. sed Vitς novς propositum non potest esse sine proposito non peccandi amplius ; ergo&c.

Idem docuerat Concit. Florent. sub Eugenio IV. mProb. I. ex Script. & Patribus; fueJ nam illa iubet;

projicite a vobis iniquitates vestras. Item, auferte malis cogitationis vestraris,quiescite agere perverse. Ite, deponite vetere hominem.Sed non projiciuntur iniquitates , nec quiescitur agere perverse s nec deponitur Vetus homo, nec inducitur novus sine proposito firmo non peccandi s ergo &c. Idem docent SS. Patres, unde Gregor. definit poenitentiam praeterita mala plangere , O' plangenda iterum non admittere ,

125쪽

De alnisme, Pontritione

Prob. denique: nam odium Veteris vitae , & pe cati non est perfectum sine proposito fugiendi peccata eius; idem est de conVersione ad Deum, scilicet non est persecta, nec vera sine proposito illi deinceps.constanter adhaerendi, &numquam ab eo di vertendi s ergo FG. . Prob. Σ. par. nam Concilium eodem modo loquitur de hoc proposito , & de odio peccati: sed potest suppleri detestatio, & odium peccati per actum

amoris 3 ergo &propositum istud per detestationem ferventem, &persectam ex motivo formali charitatis 3 maxime si 'nitens non cogitet de futuro, sive ex inadvertentia ,sve ex desectu temporis . Prob. cons. eadem ratio obligat ad cavendum peccatum in futurum, & dolendum , ac detestandum praeteritum; obligat, quantum est de se, ad . vitanda futura , dc id Proponeret poenitens, & promitteret eodem modo,&affectu si cogitaret. Confir. nam si quis de repente aggressiis ab hoste, Vel morbo correptus peccata sua ex toto corde, & ex syncero motivo charitatis detestaretur , non cogitans , nec habens tempus cogitandi de futuro , &in eo statu araoreretur , damaretur desectu talis

propositi formalis de non peccando in posterum s sed hoc est falsum, di inconveniens , di durum 3 ergo dari potest casus, in quo proporitum Virtua-ae, & implicitum sufficiat ad seriectam contriti

ConfiK2.ex Sciipt in quale tur pgnitentia emcax, fructuosa sine tali proposito explicito, & formali. iSic dicente David , peceavi Domino ; statim audivite

Dominus transtulit peccatum tuum. In his Verbis nulla fit mentio explicita de promissione non peccandi amplius, S tamen in his tribus Bllabis, peccavi, ma saerificii coram Domino ascendit in coelum : ait

Rugust. fib

Probat. a. nam dolor de peccatis commissis propter omensam Dei summe dilecti virtualiter continet propositum numquam eum ostendendi s crgo nisi voluntarie omittatur ille actus, lassiciet ille do

lor ad veram contritionem. Prob. cons. nam ex na

tura rei , di quantum est xx se , dolor ille, qui

126쪽

Di putatio III. Ior

res' eit peccata praeterita , eo lam affectu odii , & s Eae respiceret futura, si de illis cogitaretur: Nam iNIud odium , ex illo motivo, est indifferens adfutura ,& praeterita 3 sep at enim absolute cor ab affecta peccati , & illud unit Deo Per amorem summum sergq&cis Dixi autem , ex in advertentia , nam si poenitens advertat, &cogitet de futuro, poenitentia eius non erit persecta,nisi proponat emendationem ; sed vid bitur tacite dispositus ad Peccandum,cum venerit occasio ; nec ad hoc habere se debet negative ; sicut qui agnoscens se reum quatuor peccatorum, detestaret ut tria, dc nihil dioeret de quarto, censeretur adhuc illud amare. Obiic.con. r.p. nulla lax divina, aut natur aIls prscipit tale propositum ι effo non debet asseri r nullum nim onus debet imponi sine aliqua lege naturali, aut positiva. Prodiant.&a. de Positiva divina , quia nu libi legitur. a. de naturali, quia id peteretur ex natura detestationis, vel offensae Dei: sed neutrum dici potest; ergo dcc. Prm. min. l. non ex natura det

stationis; nam haec nihil aliud petit nisi dolorem de Peccato commisso, & amorem Dei offensi per illud: sed ad hoc non facit illud propositum formale: quia

Deus non suit offensus per peccatum possibile, a

futurum, sed per . praeteritum s ergo&c. a. non ratione offensae Dei s nam Deus non exigit dolorem, nec sat Aiactionem pro futuris, nec est pro illis osse sus , ergo nec contritio respicit futura, nec Deus ex git,ut illa respiciat.

Resp. g. ant. 8c I .min. quoad utramque Partem: nam, ut Patet ex fundamentis conclusionis, Scriptura,&Concilia praecipiunt illud propositum, & natura ipsius poenitentiae, & peecati hoc requirit: si enim Peccata commissa obliunt ad poenitentiam ex legetam positiva divina, quam naturali ita & ad vita da futura: id recta ratio dictat, maxime cum Poenitens cogitat de illis. - Φ r

Obiic. I .con.a. si propositum virtuale lassiceret Com cilia non deberent illud expresse praecipere s supe flueret eius mentio: sed eqns. est falsum; ergo deam. Prob.mai. lassiceret prςcipere detestationem peccati , ves amorem Dei, quia utrumque contineret

127쪽

rox De attritione contritione

; inplicite , & virtualiter illud Hopo sinum , & hoc sussiceret ad remissionem peccati s ergo si ustra sic

Praeciperetur. Rest'. ne .mai. 3e cons prob. nam Concilia loqui in-tur expresse de hoc proposito, sicut de aliis multis, ut melitis doceant fideles de iis , quae regulariter fieri debent ad litteram , & explicite, ut in hac quaestione, quod fateri debent adversarii, qui fatentur Iotui sacramenti posse suppleri, & contineri virtualiter in contritione. Et tamen Concilium illud expresse praecipi r ; ergo ita est de hoc proposito , licet illud praecipiat expressis verbis . . Inst. ut sufficeret propositum 'irtuale,deberet contineri virtualiter in . ipsa detestatione peccati, Vel in. amore Dei: sed neutrum dici potest; ergo &e. Prob. min. illud propositum est decretum Voluntatis, quo saluit non amplius peccare: & si continetur virtualiter in illa detestatione , vel amore , debet necessario,

sequi ex illis; sed istud decretum non ita sequitur ex illis actibus; ergo&C.

Resp. ne g. utramque min. nam hoc ῖpso, quod a-.mo Deum summe , dc quod summe detest'r omnem eius ossisnsam , censeor illum amare sine I imitatione temeotis , dc simi liter odisse peccatum pro semper rmotiva enim tam amoris illius,quam detestationis ut-gent pro semper. Inst.2. Vota confitendi, de satisfac endi, quae principiuntur, debent esse formalia: nec sufficiunt virtu 1 a; ergo & istud propositum, quod eodem modo, praecipitur. Probat. Rnteced. quia Concilium deci rat per contritionem , sine voto recipiendi saeramentum, o praestandi reliaua. , hominem non recon- .eiliari. Resp.reg. I .ant.& 2. eons nam ut diximus de baptismo , & iterum dicemus de hoc sacramento , sume- re potest votum virtuale, si sic continetur in aliqRoa- Iio actu formali sus, &quando non adesset talis a- .ctus adhuc id dici deberet de hoc proposito, quia ma- .gis naturaliter continetur in odio perfecto peccati di amore Dei, nisi ex contemptu , & Voluntarie ne-.gligatur.

Obiic. a. finis principalis poenitentiae est emendatio . itie. 3 ergo haec debet principaliter intendis std non

128쪽

Disputatio III. I I

sie intendi sine proposito sormati s ergo &e.

Prob. subc quia haec intentio non continetur virtualiter in aliis Oibus poenitentiae ; quia isti sunt aliquomodo posteriores, di quasi media elem ex illa inten

Resp.neg. mai. nam finli principalis , 5c immediatus poenitentiae est punitio, &deletio peccati praeteriti, saltem haec intenditur aequὸ primo, ac illa emendatio, di sic neutra est prior. Inst. finis principalis poenitentῖae est recessus a m MIO , & conversio ad bonum oppositum s sed neutrum esse potest sine proposito sormali non peccandi s ergo istud debet adesse Armaliter, & exHicite . Resp.neg. n. nam sicut recessus a termino a quo, est accessus ad terni inum ad quem, maximh in iis,quq non admittunt medium,&indisserentiam , sic detestatio persecta peccati praeteriti includit accessum , Se conversionem ad bonum oppositum, non tam pro Praeterito, pro quo non est possibilis, sed max epto praesenti , & futuro, & iste accessus sequit ex illa detestatione naturaliter , nisi adsit voluntas contraria expi cita, vel interpretativa. Instab. neritio persecta includit amorem Dei per omnias sed hic amor nequit esse persinus sine proposito formali de isto non ostendendo; ergo Sce.

Respond. l. dist. mai. amorem formalem, aut Virtualem, con. . Ormalem semper, neg. maj. ut Pa tet ex dictis. - . 'Resp. 2. neg.min: nam MIam illud propositum non offendendi Deum summe amatum continetur , &sequitur ex illo amore, ut effectus ex causa suam rati. Porro haec pars concIusionis de sume lentia propositi virtualis non peccandi ampli is vera est praeci- putan contritione perfecta, quia melius continetur in affectu, dc motivo charitatis, quae in ea Includiatur s non autem in attritione, si est sine omni motivo charitatis . Ideo Concilium videtur specialiter cavere, ut attritio ex metu gehennae, vel ex considerati ne turpitudinis peccati volimratem peccandi exeludat. Cetth contritio non est fructuosa nec in sacrament0 , neque extra illud , nisi voluntatem ilIam includat per propositum illud non amplius peccandi,

E 4 quod

129쪽

ro De attritione, O contritione

quod regulariter debet esse explicitum , quantum fieri potest, alioqui poenitentia erit ῖmperfecta , & ine Gficax, nisi ignorantia , vel inadvertentia , vel umgentia temporis excuset, in quo casu perfectio

dii, & doloris de peccato vel amoris Dei supple-hit eius defectum. C o N C L U S I O IV. UT eontritis quantumvis perfecta jumsicet extra sacramentum , necessarιum est votum exsti tum

et formale eo tendi i per accidi is tamen fusis eporet implicitum , es virtuais . Est e viam communior. Prob. r. e scoto. quod illa contrisio habet propositum , seu promissionem eonfessionis secum-σae , o sic non deletur peccatum sine proposito conserendi. Prob. a. ex Coneἰl. Τrident. cit. DJ dum declarat, quod , et si contritionem hane ebaritatem perfectam esse contingat, hominemque Deo reconciliare iri quam me sacramentum actu suscipiatur , ipsam nihilom nus reconelliationem is cyntritioni , pne saeram emi Oto , quod in ea includitur, non esse adscribendam . Et antea docuerat de peccatis post baptismum, sc.

eorum 33 paenitentiam continere non modo cessationem a peccatis, et eorum detestationem , aut cor con-rritum , et humiliatum i verum etiam eorumdem conis

fessionem , saltem in usus , et suo tempore faciendam, et sacerdotalem absolutionem 3 ergo in contritione etiam persectissima requiritur propositum confitendi,& quidem explicitum , quantum fieri potest : nam idem est de hoc actu, ac de aliis, qui debent pariter esse explieiti regulariter. Prob. y. ex eodem Scoto : nam si peccata post baptismum commisia possent remitti sine sacramento isto, saltem in voto, & per solam contritionem, frustra illud fuisset institutum t nam sumceret de peccato dulare ex amore Dei sine ulla mentione ι

cramenti. Proba.

130쪽

- Prob. 2. nam possibiles sunt aliqui ea sus, in quibus poenitens excusaretur ab hoc actu explicito, &suNI

retur per alios in contritione contentos, aut comita tes , V. g. defectu advertentiae, aut instructionis, auem ignorantiae inculpabilis ergo &o. Prob. arit. nam, Angluit divinae misericordiae, ut attenta infirmitate.

nostra, facienti,quod in se est, non deneget gratiam sed in praedictis casibus homo faceret, quod in se est, ex auxilio gratiae,&ex fide , de ex adiis Mincipiis requisitis; ergo &c

obiic. I. Un. I. par. non conssat ex Scippi a d snecessitate talis propositi . nec suit necessarium initigibus naturae, di Moysi, ut patet, nec HVenit ut rn novo testamento, ergo gratis asseritur. Prodi cons.q uia non debent sine gra vi necessitate imponi onerae nova fidelibus, & contritio non debet habere hodie minorem efficaciam, - Olim , cum sit eadem sergo &e. Resp.neg. Iant.& 2.conLnam fassicit,qubd Eccsessa semper agnoverit eam necessuatem,sic edocta a Chri stoset Apostolos. Imo & id colligitur ex institutionaehui us sacramenti, ex qua patet, quod in lege Euani elica Deus, noluit aliter Peccata remittere , quam peT-illud in re, vel in Volo. Inst. sine tali voto contrέtio non desi nil esse contritio, & eadem , quae suit in veteri lege; ergo eandem diabet efficaciam. ProbaeonL.nam. iam mane u idem semper natum est facere idam.

Resp.dist ant.est contritio quoad aliqua,con quoad mnia , Lant. nam istud votum est pars illius, & il non erat ante legem Euangelicam, & ante instituti nem huius sacramenti. obiic. con. a. par. Concilium dicit votum sacra menii includi in contritione petis sed illa inclusio non est pure virtualis s. ergo debet esse e plicita. Prob. min. si implicste solum contineretur, id esset vel, in odio peccati, yel amore Dei , vel in proposito generali servandi praecepta ; sed ita his non continetur sufficienter ue ergo &c. Prob. min. a. odium idem est ire attritione ; sed ista non sufficit sine sacramento pergo &c. a. Amor Dei erat id in contritione Patriarcharum, &Judaeorum, in quo non conti nebatur illud votum 3. Propqsiiuga gen

SEARCH

MENU NAVIGATION